de thi HSG

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Một số đề Tiếng Việt BDHS giỏi lớp 5 §Ò 1 Bµi 1 : T×m c¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa trong c¸c c©u th¬ sau : a, Trong nh tiÕng h¹c bay qua §ôc nh níc suèi míi sa nöa vêi. TiÕng khoan nh giã tho¶ng ngoµi Tiếng mau sầm sập nh trời đổ ma. ( Nguyễn Du ) b, Sao ®ang vui vÎ ra buån b· Vừa mới quen nhau đã lạnh lùng. (Trần Tế Xơng ) c, §¾ng cay míi biÕt ngät bïi Đờng đi muôn dặm đã ngời mai sau. (Tố Hữu ) Bài 2: Tìm từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn thành các câu tục ngữ dới ®©y: a, Chết đứng còn hơn sống ……… b, Chết ….. còn hơn sống đục . c, ChÕt vinh cßn h¬n sèng ………. d, Chết một đống còn hơn sống……… Bài 3: Trong bài Tiếng đàn ba-la –lai- ca trên sông Đà,nhà thơ Quang Huy đã miêu tả một đem trăng vừa tĩnh mịch vừa sinh động trên công trờng sông Đà nh sau: Lóc Êy C¶ c«ng trêng ®ang ngñ c¹nh dßng s«ng Nh÷ng th¸p khoan nh« lªn trêi ngÉm nghÜ Nh÷ng xe ñi, xe ben sãng vai nhau n»m nghØ Chỉ còn tiếng đàn ngân nga Víi mét dßng s«ng lÊp lo¸ng s«ng §µ. Khổ thơ trên có hình ảnh nào đẹp nhất?Hình ảnh đó cho ta thấy ý nghĩa gì sâu sắc ? Bài 4: Tả cảnh một đem trăng đẹp trên quê hơng (hoặc ở nơi khác) từng để lại cho em Ên tîng khã phai. §Ò 2 Bµi 1: Víi mçi tõ in ®Ëm sau ®©y,H·y t×m mét tõ tr¸I nghÜa : a, cøng : - thÐp cøng (vÝ dô : mÒn ) - häc lùc lo¹i cøng -động tác còn cứng b, non : - con chim non - c©n nµy h¬i non - tay nghÒ non c, nh¹t : - muèi nh¹t - đờng nhạt -mµu ¸o nh¹t -t×nh c¶m nh¹t Bµi 2 : a, T×m tõ tr¸i nghÜa víi mçi tõ sau :thËt thµ ,hiÒn lµnh ,siªng n¨ng b, ở mỗi từ trong từng cặp từ trái nghĩa nói trên,hãy tìm các từ đồng nghĩa: (VÝ dô : thËt thµ,ch©n thËt…/ dèi tr¸ ,gi¶ dèi… ) Bài 3:Trong bài Bài ca về trái đất,nhà thơ Định Hải có viết: Trái đất này là của chúng mình Qu¶ bãng xanh bay gi÷a trêi xanh Bå c©u ¬i,tiÕng chim gï th¬ng mÕn H¶i ©u ¬i,c¸nh chim vên sãng biÓn Cùng bay nào ,cho trá đất quay! Cùng bay nào, cho trái đất quay! Đoạn thơ trên giúp em cảm nhận đợc điều gì về trái đất thân yêu . Bµi 4: T¶ ng«i nhµ em ®ang ë cïng víi ngêi th©n. §Ò 3 Bµi 1:a,T×m tõ tr¸i nghÜa víi mçi tõ sau: nhá bÐ ,vui vÎ ,s¸ng sña, cao thîng, cÈn thËn,®oµn kÕt.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> b, Chịn một cặp từ trái nghĩa nêu trên để đặt câu.(Hai từ trái nghĩa cùng xuất hiÖn trong mét c©u ) Bµi 2: T×m tõu tr¸i nghÜa víi tõ in ®Ëm trong tõng côm tõ sau: - hoa t¬i - cau t¬i - rau t¬i - cñi t¬i - c¸ t¬i - nÐt mÆt t¬i - trøng t¬i - mµu s¾c t¬i Bµi 3: Trong bµi H¹t g¹o lµng ta, nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt: H¹t g¹o lµng ta Cã b·o th¸ng b¶y Cã ma th¸ng ba Giät må h«i sa Nh÷ng tra th¸ng s¸u Níc nh ai nÊu ChÕt c¶ c¸ cê Cua ngoi lªn bê MÑ em xuèng cÊy… Em hiểu đoạn thơ trên nh thế nào ? Hình ảnh đối lập trong đoạn thơ gợi cho em nh÷ng suy nghÜ g× ? Bài 4: Tả con đờng (hoặc một đoạn đờng ) quen thuộc nơi em ở ( hoặc con đơng ở n¬i kh¸c mµ em thÝch) §Ò 4 Bµi 1; T×m c¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa trong c¸c thµnh ng÷ ,tôc ng÷ sau: a,Ðn bay thÊp ma ngËp cÇu ao,Ðn bay cao µo l¹i t¹nh. b, ViÖc nhµ th× nh¸c ,viÖc chó b¸c th× siªng. c, Kh«n nhµ d¹i chî. d, §i hái giµ ,vÒ nhµ hái trÎ. e, Một miếng khi đói, bằng một gói khi no. Bµi 2: T×m tõ tr¸i nghÜa trong c¸c c©u th¬ díi ®©y.Thö ph©n tÝch t¸c dông cña mét cặp từ trái nghĩa tìm đợc: a, Lng nói th× to mµ lng mÑ th× nhá Em ngủ ngoan em đừng làm mẹ mỏi Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi MÆt trêi cña mÑ ,em n»m trªn lng. (NguyÔn Khoa §iÒm) b, T«i ®i lÝnh ,l©u kh«ng vÒ quª ngo¹i Dßng s«ng xa vÉn bªn lë bªn båi Khi tôi biết thơng bà thì đã muộn Bµ chØ cßn lµ mét nÊm cá th«i. (NguyÔn Huy ) c, ChÞ buån nhí nh÷ng ngµy qua Em vui nhí nh÷ng ngµy qua ®ang gÇn (TrÇn §¨ng Khoa ) d, Gi· tõ n¨m cò b©ng khu©ng §· nghe xu©n tíi l©ng l©ng l¹ thêng (Tè H÷u ) Bài 3: Tả vẻ đẹp của rừng mơ ở Hơng Sơn ( Hà Tây),trong bài Rừng mơ của nhà th¬ TrÇn Lª V¨n cã ®o¹n viÕt : Rõng m¬ «m lÊy nói Mây trắng đọng thành hoa Gió chiều đông gờn gợn H¬ng bay gÇn bay xa… Hãy ghi lại vài dòng cảm nhận của em khi đọc đoạn thơ trên. Bài 4:Tả một vờn rau (hoặc vờn hoa)gần nơi em ở(hoặc nơi em có dịp đến thăm ) §Ò 5 Bài1: Tìm các từ đồng âm và phân biệt nghĩa của chúng: a, - C¸i nhÉn b»ng b¹c. - §ång b¹c tr¾ng hoa xße. - Cê b¹c lµ b¸c th»ng bÇn. - Ông Ba tóc đã bạc. - §õng xanh nh l¸ ,b¹c nh v«i. - C¸i qu¹t m¸y nµy ph¶i thay b¹c..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> b, - Cây đàn ghi ta. - Vừa đàn vừa hát. - Lập đàn để tế lễ . - Bớc lên diễn đàn. - §µn chim tr¸nh rÐt trë vÒ. - §µn thãc ra ph¬i. Bµi 2: §äc c¸c côm tõ sau, chó ý tõ in ®Ëm : a, Sao trªn trêi cã khi mê khi tá. b, Sao lá đơn này thành ba bản . c, Sao tÈm chÌ . d, Sao ngåi l©u thÕ ? e, §ßng lóa mît mµ sao ! Nghĩa của từ sao đợc nói tới dới đây phù hợp với từ sao trong cụm từ nào , câu nào ë trªn ? - Chép lại hoặc tạo ra bản khác theo đúng bản chính . - Tẩm một chất nào đó rồi sấy khô . - Nªu th¾c m¾c ,kh«ng biÕt râ nguyªn nh©n . - Nhấn mạnh mức độ làm ngạc nhiên, thán phục. - C¸c thiªn thÓ trong vò trô . Bµi 3: Trong bµi Hoµng h«n trªn s«ng H¬ng ( TV5- tËp 1) cã ®o¹n t¶ c¶nh nh sau PhÝa bªn s«ng ,cÇu Cån HÕn nÊu c¬m chiÒu, th¶ khãi nghi ngót c¶ vïng tre trúc.Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyÒn chµi gì nh÷ng mÎ c¸ cuèi cïng truyÒn ®I trªn mÆt níc, khiÕn mÆt s«ng nghe nh réng h¬n… (Theo Hoµng Phñ Ngäc Têng ) Em hãy cho biết :Đoạn văn trên có những hình ảnh và âm thamh nào sinh động ? Gợi tả đợc điều gì ? Bài 4: Tả ngôi trờng có những cảnh vật đã từng gắn bó với em trong những ngày th¬ Êu. §Ò 6 Bµi 1: Gi¶i nghÜa tõ in ®Ëm trong c¸c c©u sau: a, Tiªm phßng dÞch . b, Gµi èng nhùa vµo vÕt mæ cho tho¸t dÞch ra ngoµi. c, DÞch tõ tiÕng Anh ra tiÕng ViÖt . d, DÞch c¸i tñ l¹nh sang bªn tr¸i. Bài 2:Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm : kính ,nghé , sáo VD : - Em tớ mới tám tuổi đã phải đeo kính. - ë trêng , c¸c em ph¶i kÝnh thÇy yªu b¹n . Bµi 3: Trong bµi Trªn hå Ba BÓ , nhµ th¬ Hoµng Trung Th«ng cã viÕt : ThuyÒn ta lít nhÑ trªn Ba BÓ Trªn c¶ m©y trêi, trªn nói xanh M©y tr¾ng bång bÒnh tr«i lÆng lÏ M¸i chÌo khua bãng nói rung rinh. Theo em, đoạn thơ trên đã bộc lộ những cảm xúc của tác giả khi đi thuyền trên hồ Ba BÓ nh thÕ nµo ? Bài 4: Tả cảnh vật nơi em ở ( hoặc nơi em đến ) trong hoặc sau cơn ma xuân ( hoặc c¬n ma mïa h¹ ) §Ò 7 Bµi 1: ë tõng chç trèng díi ®©y , cã thÓ ®iÒn tiÕng g× b¾t ®Çu b»ng : a, ch / tr - MÑ … tiÒn mua c©n … c¸. - Bà thờng kể … đời xa ,nhất là … cổ tích. - GÇn … råi mµ anh Êy vÉn … ngñ dËy. b, d / gi - Nó … rất kĩ, không để lại … vết gì . - Đồng hồ đã đợc lên … mà kim … vẫn không hoạt động. - Ông tớ mua một đôi …và một ít đồ … dụng. Bµi 2: a, ViÕt l¹i cho râ néi dung tõng c©u díi ®©y ( cã thÓ thªm mét vµi tõ ): - V«i t«i t«i t«i . - Trøng b¸c b¸c b¸c..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> b, Mỗi câu dới đây có mấy cách hiểu? Hãy diễn đạt lại cho rõ nghĩa từng c¸ch hiÓu Êy (cã thÓ thªm mét v× tõ ). - Mêi c¸c anh chÞ ngåi vµo bµn. - §em c¸ vÒ kho ! Bµi 3: KÕt thóc bµi th¬ TiÕng väng , nhµ th¬ NguyÔn Quang ThiÒu viÕt : Đêm đêm tôi vừa chợp mắt C¸nh cöa l¹i rung lªn tiÕng ®Ëp c¸nh Nh÷ng qu¶ trøng l¹i l¨n vµo giÊc ngñ Tiếng lăn nh đá lở trên ngàn. Đoạn thơ cho thấy những hình ảnh nào đã để lại ấn tợng sâu sắc trong tâm trí tác gi¶ ? V× sao nh vËy ? Bài 4: Tả cảnh nơi em ở ( hoặc nơi em đã đến )gắn với một mùa trong năm ( xuân ,hạ ,thu , đông ,hoặc mùa khô , hoặc mùa ma ) §Ò 8 Bµi 1 :Trong nh÷ng c©u díi ®©y , c¸c tõ sên ,tai mang nghÜa gèc vµ trong c¸c c©u nµo ,chóng mang nghÜa chuyÓn : a, Sên : - Nã hÝch vµo sên t«i. - Con đèo chạy ngang sờn núi - T«i ®i qua phÝa sên nhµ . - Dùa vµo sên cña b¶n b¸o c¸o… b, Tai : - §ã lµ ®iÒu t«i m¾t thÊy tai nghe . - ChiÕc cèi xay lóa cã hai c¸i tai rÊt ®iÖu. - §Õn c¶ c¸i nÊm ,c¸i chÐn còng cã tai. Bài 2:Với mỗi nghĩa của từ chạy, hãy đặt một câu : a, Dêi chç b»ng ch©n víi tèc té cao: ( VD: ë cù li ch¹y 100m, chÞ Êy lu«n dÉn ®Çu. ) b, T×m kiÕm ( VD: ch¹y tiÒn ) c, Trèn tr¸nh ( VD: ch¹y giÆc ) d, Vận hành , hoạt động ( VD: máy chạy ) e, VËn chuyÓn ( VD: ch¹y thãc vµo kho ) Bµi 3: Trong bµi Mïa th¶o qu¶ ,nhµ v¨n Ma V¨n Kh¸ng t¶ h¬ng th¬m trong rõng th¶o qu¶ nh sau : Giã t©y lít thít bay qua rõng,quyÕn h¬ng th¶o qu¶ ®i, r¶i theo triÒn nói, ®a h¬ng tháa qu¶ ngät lùng,th¬m nång vµo nh÷ng th«n xãm Chin San, Giã Th¬m.C©y cá th¬m .§Êt trêi th¬m.Ngêi ®i tõ rõng th¶o qu¶ vÒ,h¬ng th¬m ®Ëm ñ Êp trong tõng nÕp ¸o, nÕp kh¨n. Hãy nêu nhận xét về cách dùng từ,đặt câu nhằm nhấn mạnh hơng thơm của thảo chÝn trong ®o¹n v¨n trªn . Bµi 4: T¶ mét cô giµ mµ em yªu quý vµ kÝnh träng. §Ò 9 Bài 1: Xác định nghĩa của từ in đậm trong các cụm từ ,câu dới đây, rồi phân các nghÜa Êy thµnh hai lo¹i : nghÜa gèc ,nghÜa chuyÓn a, L¸ : - Lá bàng đang đỏ ngọn cây. - L¸ khoai anh ngì l¸ sen. - L¸ cê c¨ng lªn v× ngîc giã . - CÇm l¸ th nµy lßng híng v« Nam . b, Qu¶ : - Quả dừa - đàn lợn con nằm trên cao. - Qu¶ cau nho nhá ;C¸i vá v©n v©n. - Tr¨ng trßn nh qu¶ bãng . - Quả đất là ngôi nhà chung của chúng ta. - Quả hồng nh thể quả tim giữa đời. Bµi 2: T×m tõ cã thÓ thay thÕ tõ mòi trong c¸c c©u sau: - Mòi thuyÒn - Mòi sóng - Mũi đất - Mòi qu©n bªn tr¸i ®ang thõa th¾ng x«ng lªn -Tiªm ba mòi Bµi 3 : Trong bµi MÆt trêi xanh cña t«i, nhµ th¬ NguyÔn ViÕt B×nh cã viÕt :.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Rõng cä ¬i ! Rõng cä! Lá đẹp lá ngời ngời T«i yªu thêng vÉn gäi MÆt trêi xanh cña t«i. Theo em,khổ thơ đã bộc lộ tình cảm của tác giả đối với rừng cọ quê hơng nh thế nµo? Bài 4: Tả cô giáo hoặc thầy giáo đã dạy em trong những năm học trớc. §Ò 10 Bài 1:Xác định chức năng ngữ pháp ( chủ ngữ ,vị ngữ, bổ ngữ, định ngữ )của đại từ t«i trong tõng c©u díi ®©y: a, §¬n vÞ ®i qua t«i ngo¸i ®Çu nh×n l¹i Ma ®Çy trêi nhng lßng t«i Êm m·i. ( Giang Nam ) b, §©y lµ quyÓn s¸ch cña t«i . c, C¶ nhµ rÊt yªu quý t«i . d, Ngời về đích sớm nhất trong cuộc thi chạy việt dã hôm ấy là tôi. Bài 2: Tìm đại từ trong câu sau : ViÖc g× t«i còng lµm, ®i ®©u t«i còng ®i,bao giê t«i còng s½n sµng. Bµi 3: KÕt thóc bµi Hµnh tr×nh cña bÇy ong, nhµ th¬ NguyÔn §øc MËu viÕt : BÇy ong gi÷ hé cho ngêi Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày. Qua hai dòng thơ trên,em hiểu đợc công việc của bầy ong có ý nghĩa gì đẹp đẽ ? Bµi 4: T¶ mét ngêi b¹n mµ em thÊy th©n thiÕt ,gÇn gòi vµ quý mÕn..

<span class='text_page_counter'>(6)</span>