HOC TAP VA LAM THEO TU TUONG DAO DUC PHONG CACH HO CHI MINH

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (243.68 KB, 31 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

BÀI 4:

HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC,
 PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH

Người soạn: N.T.D - giảng viên TTBDCT thị xã Từ Sơn.
Đối tượng giảng: Học viên lớp Đối tượng kết nạp Đảng

Số tiết lên lớp: 5 tiết (45 phút/tiết)
A. MỤC ĐÍCH, U CẦU

 Mục đích:

- Trang bị cho học viên những kiến thức cơ bản về vị trí, vai trị của tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đối với đời sống xã hội.

- Từ đó nâng cao ý thức tự giác học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh.

- Định hướng động cơ phấn đấu, rèn luyện về tư tưởng chính trị, đạo đức,
lối sống để sớm đứng vào hàng ngũ những người đảng viên của Đảng cộng sản
Việt Nam.

 Yêu cầu

1.Về nhận thức: Giúp học viên nắm được:

- Khái niệm, nội dung chủ yếu của: Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh.

- Những biểu hiện suy thối về tư tưởng, đạo đức, lối sống, tự diễn biến

và tự chuyển hóa trong xã hội hiện nay.

- Nguồn gốc, giá trị, nội dung học tập và làm theo của tư tưởng, đạo đức
Hồ Chí Minh

- Sự cần thiết phải học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách
Hồ Chí Minh

2. Về tư tưởng: Củng cố niềm tin, nâng cao lòng tự hào dân tộc, phấn đấu
học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của người.

- Đấu tranh chống lại những quan điểm sai trái, bảo vệ chủ nghĩa Mác –
Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như đường lối, chủ trương của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

B. KẾT CẤU NỘI DUNG, PHÂN CHIA THỜI GIAN, TRỌNG TÂM
CỦA BÀI

Bài giảng gồm 3 phần lớn

I. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG,
ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH (80 phút)

1. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và
vấn đề chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống trong đảng và xã hội.
Tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh. (50 phút)

2. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là
chủ trương lớn của Đảng được tiến hành liên tục và nhấn quán. (20 phút)

3. Mở rộng. (10 phút)

II.NHỮNG NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA TƯ TƯỞNG, ĐẠO DỨC,
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH. (90 Phút)

1. Nội dung chủ yếu và giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh. (25 phút)
2. Nội dung chủ yếu của đạo đức Hồ Chí Minh. (50 phút)

3. Nội dung chủ yếu của phong cách Hồ Chí Minh. (15 phút)

III. ĐẨY MẠNH HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC,
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH. (30 phút)

C. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY.
- Thuyết trình.

- Phỏng vấn nhanh, hỏi đáp, nêu vấn đề.
- Làm việc nhóm.

D. TÀI LIỆU THAM KHẢO

(1) Hồ Chí Minh: Tồn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, H, 2000, t.8, tr.496.
(2) C. Mác và Ph. Ăngghen: Tồn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, H, 1993, t.7, tr.88
(3) Hồ Chí Minh: Tồn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, H.2000, t.9, tr. 283.
(4) Hồ Chí Minh: Tồn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, H.2002, t.5, tr.252 – 253
(5) Hồ Chí Minh: Tồn tập, Sđd, t.12, tr. 510. A

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

ĐẶT VẤN ĐỀ

Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, bao gồm những nguyên tắc, chuẩn

mực, định hướng được xã hội thừa nhận, có tác dụng chi phối, điều chỉnh hành
vi của con người trong quan hệ với người khác và toàn xã hội, là nền tảng tinh
thần của xã hội, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội, qua đó thúc đẩy sự
phát triển của kinh tế - xã hội, xây dựng xã hội “dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh”. Chủ tịch Hồ Chí Minh – Người lãnh tụ thiên
tài, người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, Anh hùng Giải phóng Dân tộc,
Danh nhân Văn hóa thế giới, tuy Bác đã đi xa, nhưng đã để lại cho chúng ta di
sản tinh thần to lớn, những tư tưởng vô giá, những giá trị nhân văn cao cả, trong
đó đặc biệt là tư tưởng, đạo đức cách mạng. Hơn nữa trong quá trình xây dựng
đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa, đại đa số cán bộ đảng viên, cơng
chức, viên chức và nhân dân đang hết sức mình để thực hiện các mục tiêu cách
mạng. Tuy nhiên vẫn cịn một bộ phận khơng nhỏ cán bộ đảng viên suy thối về
phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, đã làm giảm sự thống nhất trong Đảng,
sự đồng thuận trong xã hội, tác động đến sự ổn định, phát triển bền vững của đất
nước và gây bức xúc trong dư luận xã hội. Nó làm cho nhân dân lo lắng, bất
bình, ảnh hưởng xấu đến uy tín lãnh đạo của Đảng, đến việc tổ chức thực hiện
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Do đó,
việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Hồ Chí Minh hiện
nay có ý nghĩa hết sức quan trọng. Bởi nó là một bộ phận không thể thiếu của
nền tảng tinh thần xã hội, là động lực, nguồn sức mạnh to lớn để nhân dân ta
phát huy nội lực, vượt qua thử thách, khó khăn để tiến lên. Đặc biệt, học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một biện pháp quan
trọng để mỗi cán bộ đảng viên và tổ chức đảng sửa chữa, khắc phục tình trạng
suy thoái về đạo đức, lối sống, củng cố và giữ vững niềm tin của nhân dân về sự
lãnh đạo của Đảng.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

I. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG,
ĐẠO ĐỨC, PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN
NAY.

1. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
và vấn đề chống suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống trong đảng và xã
hội. Tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

Ngay từ khi mới ra đời và nhất là sau hơn 30 năm đổi mới dưới sự lãnh
đạo của Đảng trong đó tư tưởng chính trị, đạo đức Hồ Chí Minh là kim chỉ nam
xuyên suốt chỉ đường cho mọi hành động của cách mạng Việt Nam, đất nước ta
đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đã thực hiện được dân
chủ trong đảng, trong xã hội, phát huy được quyền làm chủ của nhân dân…đa
số đảng viên đã phát huy được vai trò tiên phong, gương mẫu, rèn luyện phẩm
chất, năng lực đóng vai trị nịng cốt trong cơng cuộc đổi mới.

Tuy nhiên trong thời gian qua trong Đảng và trong xã hội ta cũng đã xuất
hiện tình trạng suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống như trong báo
cáo chính trị tại Đại hội XII của Đảng đã nhận định: “Tình trạng suy thối về tư
tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận khơng nhỏ cán bộ đảng viên
chưa được đẩy lùi; có mặt, có bộ phận cịn diễn biến phức tạp hơn; một số ít
cán bộ, đảng viên cịn bị kẻ xấu lợi dụng, lơi kéo, xúi giục, mua chuộc đã có tư
tưởng, việc làm chống đối Đảng, Nhà nước”.

Tại Nghị quyết số 04-NQ/TW, ngày 30/10/2016, của Ban Chấp hành
Trung ương đã chỉ rõ 27 biểu hiện suy thối thuộc 3 nhóm tư tưởng - chính trị,
đạo đức-lối sống, và những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ.

9 biểu hiện suy thối về tư tưởng chính trị:

* Phai nhạt lý tưởng cách mạng; dao động, giảm sút niềm tin vào mục
tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hoài nghi, thiếu tin tưởng vào chủ
nghĩa Mác – Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh.

* Xa rời tơn chỉ, mục đích của Đảng; khơng kiên định con đường đi lên
chủ nghĩa xã hội; phụ họa theo những nhận thức lệch lạc, quan điểm sai trái.

* Nhận thức sai lệch về ý nghĩa, tầm quan trọng của lý luận và học tập lý
luận chính trị; lười học tập chủ nghĩa Mác – Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ
trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

còn ý thức hết lòng vì nước, vì dân, khơng làm trịn chức trách, nhiệm vụ được
giao.

* Trong tự phê bình cịn giấu giếm, khơng dám nhận khuyết điểm; khi có
khuyết điểm thì thiếu thành khẩn, khơng tự giác nhận kỷ luật. Trong phê bình thì
nể nang, né tránh, ngại va chạm, thấy đúng khơng bảo vệ, thấy sai khơng đấu
tranh; lợi dụng phê bình để nịnh bợ, lấy lịng nhau hoặc vu khống, bơi nhọ, chỉ
trích, phê phán người khác với động cơ cá nhân khơng trong sáng.

* Nói và viết khơng đúng với quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước. Nói khơng đi đơi với làm; hứa nhiều làm ít; nói một
đằng, làm một nẻo; nói trong hội nghị khác, nói ngồi hội nghị khác; nói và làm
khơng nhất quán giữa khi đương chức với lúc về nghỉ hưu.

* Duy ý chí, áp đặt, bảo thủ, chỉ làm theo ý mình; khơng chịu học tập,
lắng nghe, tiếp thu ý kiến hợp lý của người khác.

* Tham vọng chức quyền, không chấp hành sự phân công của tổ
chức; kén chọn chức danh, vị trí cơng tác; chọn nơi có nhiều lợi ích, chọn việc
dễ, bỏ việc khó; khơng sẵn sàng nhận nhiệm vụ ở nơi xa, nơi có khó khăn. Thậm
chí cịn tìm mọi cách để vận động, tác động, tranh thủ phiếu bầu, phiếu tín
nhiệm cho cá nhân một cách khơng lành mạnh.

* Vướng vào "tư duy nhiệm kỳ", chỉ tập trung giải quyết những vấn đề ngắn
hạn trước mắt, có lợi cho mình; tranh thủ bổ nhiệm người thân, người quen,
người nhà dù không đủ tiêu chuẩn, điều kiện giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc
bố trí, sắp xếp vào vị trí có nhiều lợi ích.

Biểu hiện suy thối về đạo đức, lối sống:

* Chủ nghĩa Cá nhân, lối sống vị kỷ, vụ lợi, buông thả, hưởng thụ, thiếu
lý tưởng, thiếu ý chí phấn đấu xuất hiện trong tất cả các tầng lớp trong xã hội.

Câu hỏi nêu vấn đề: Chủ nghĩa cá nhân là gì? Đặc biệt các đồng chí thế hệ
trẻ, thế hệ tôn thờ và xem chủ nghĩa cá nhân là mốt?....

Chủ nghĩa cá nhân là lối sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi; chỉ lo thu
vén cá nhân, khơng quan tâm đến lợi ích tập thể; ganh ghét, đố kỵ, so bì, tị nạnh,
khơng muốn người khác hơn mình; là giặc nội xâm, giặc ở trong lòng, là đồng
minh của chủ nghĩa đế quốc và là thứ vi trùng rất độc, đẻ ra hàng trăm thứ bệnh.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Câu hỏi nêu vấn đề: Theo các đồng chí lối sống hưởng thụ, thiếu lý
tưởng, thiếu ý chí phấn đấu là như thế nào?

Thanh niên bỏ học, sa vào các tệ nạn xã hội, ma túy, game online, sinh
viên học xong không muốn về quê, miền núi mà chỉ trụ lại ở thành phố lớn, một
số cán bộ khi xin được vào cơ quan Nhà Nước được ổn định là khơng có ý chí
phấn đấu làm việc theo kiểu sáng cắp ô đi, chiều cắp ô về, một số người mới sắp
đến tuổi về hưu đã có suy nghĩ mình già rồi có phấn đấu cũng chẳng được gì nữa
nên đã bỏ bê cơng việc.... Nhân đây tơi lại kể cho đồng chí nghe câu chuyện về
Bác, khi Bác chuẩn bị mất Bác vẫn muốn làm việc, muốn ra Quảng trường để
nói với đồng bào vài lời, hay khi Bác mất người ta cịn tìm thấy ở đầu giường
của Bác một quyển từ điển Việt Nam – Tây Ban Nha, trong khi đó một số bạn

trẻ của chúng ta bây giờ đã không muốn làm việc, hưởng thụ.

* Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, gây mất đồn kết nội bộ; đồn
kết xi chiều, dân chủ hình thức; cục bộ, bè phái, kèn cựa địa vị, tranh chức,
tranh quyền; độc đoán, gia trưởng, thiếu dân chủ trong chỉ đạo, điều hành.

* Thao túng trong công tác cán bộ; chạy chức, chạy quyền, chạy chỗ,
chạy luân chuyển, chạy bằng cấp, chạy tội… Sử dụng quyền lực được giao để
phục vụ lợi ích cá nhân hoặc để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền
hạn của mình để trục lợi.

Liên hệ thực tiễn: Một sở, ngành ở tỉnh yên Bái và Hải Dương có đến 8
anh chị em cùng lãnh đạo…hay các lĩnh vực khác như chạy trường chuyên, lớp
chọn cho con, chạy bằng cấp…

* Quan liêu, xa rời quần chúng, không sâu sát cơ sở, thiếu kiểm tra, đôn
đốc, không nắm chắc tình hình địa phương, cơ quan, đơn vị mình; thờ ơ, vơ
cảm, thiếu trách nhiệm trước những khó khăn, bức xúc và địi hỏi chính đáng
của nhân dân.

Liên hệ bằng câu chuyện của Bác: “chữ quan liêu” viết thế nào? Giúp các
học viên nắm chắc được bản chất của từ quan liêu.

*Tham ơ, tham nhũng, hối lộ, bịn rút của cơng, lãng phí diễn ra ở nhiều
ngành, nhiều lĩnh vực, đang trở thành “quốc nạn” gây bức xúc trong nhân dân.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Liên hệ thực tiễn: Vụ PU 18, vụ Vinasin, vụ Trịnh Xuân Thanh nguyên
phó chủ tịch tỉnh Hậu Giang…

Câu hỏi nêu vấn đề: Lãng phí trong giai đoạn hiện nay biểu hiện như thế nào?...

Đó là đầu tư công tràn lan, hiệu quả thấp hoặc không hiệu quả; mua sắm,
sử dụng tài sản công vượt quy định; chi tiêu công quỹ tuỳ tiện, vô nguyên tắc.
Sử dụng lãng phí tài sản, ngân sách nhà nước, đất đai, tài nguyên, nguồn nhân
lực, phí phạm thời gian lao động, ví dụ việc chúng ta sử dụng xe cơng rất lãng
phí, lấy ví dụ mơ hình sử dụng xe cơng của thành phố Đà Nẵng.

* Mắc bệnh “thành tích”, háo danh, phô trương, che dấu khuyết điểm,
thổi phồng thành tích, “đánh bóng” tên tuổi; thích được đề cao, ca ngợi; “chạy
thành tích”, “chạy khen thưởng”, “chạy danh hiệu”.

Liên hệ thực tiễn: Bằng câu chuyện Bác đi thăm đơn vị đạt lá cờ đầu trong
sản xuất nông nghiệp.

Biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

* Phản Bác, phủ nhận chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nền
dân chủ xã hội chủ nghĩa, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; đòi thực hiện
“đa nguyên, đa đảng” và thể chế “tam quyền phân lập”, phát triển “xã hội dân
sự”. Phủ nhận nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chế độ sở hữu
tồn dân về đất đai.

* Nói, viết, làm trái quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước, kích động tư tưởng bất mãn, bất đồng chính kiến,
chống đối trong nội bộ; móc nối, cấu kết với các thế lực thù địch, phản động và
các phần tử cơ hội, bất mãn chính trị để truyền bá tư tưởng, quan điểm đối lập.
Lợi dụng và sử dụng các phương tiện thông tin, truyền thông, mạng xã hội để hạ
thấp, phủ nhận những thành quả cách mạng; thổi phồng khuyết điểm của Đảng,
Nhà nước. Xuyên tạc lịch sử, bịa đặt, vu cáo các lãnh tụ tiền bối và lãnh đạo
Đảng, Nhà nước; gây chia rẽ nội bộ, vận động, tổ chức, tập hợp lực lượng để
chống phá Đảng và Nhà nước gây nghi ngờ trong cán bộ, đảng viên và nhân

dân.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

* Đưa thông tin sai lệch, xuyên tạc đường lối, chính sách đối ngoại của
Đảng và Nhà nước; thơng tin phiến diện, một chiều về tình hình quốc tế, gây bất
lợi trong quan hệ giữa Việt Nam với các nước.

* Phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng đối với báo chí, văn học – nghệ
thuật. Tác động, lơi kéo, lái dư luận xã hội không theo đường lối của Đảng; cổ
súy cho quan điểm, tư tưởng dân chủ cực đoan; thổi phồng mặt trái của xã hội.
Sáng tác, quảng bá những tác phẩm văn hóa, nghệ thuật lệch lạc, bóp méo lịch
sử, hạ thấp uy tín của Đảng.

* Có tư tưởng dân tộc hẹp hịi, tơn giáo cực đoan. Lợi dụng vấn đề “dân
chủ”, “nhân quyền”, dân tộc, tôn giáo để gây chia rẽ nội bộ, gây chia rẽ giữa các
dân tộc, giữa các tôn giáo, giữa dân tộc và tôn giáo, giữa các dân tộc, tôn giáo
với Đảng và Nhà nước.

Tiểu kết: Tình trạng suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống nêu trên đã có
tác động lớn đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc trên con đường đi lên
chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay. Nó đang làm thay đổi, lệch lạc những
chuẩn mực, thang bậc giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của dân tộc và cách
mạng, có tác hại đến sự trường tồn của dân tộc và sự phát triển của đất nước. Sự
suy thoái về đạo đức của một bộ phận “không nhỏ” cán bộ, đảng viên, khơng chỉ
mang tính chất cá nhân mà cịn có tính tập thể “tràn lan”, đặc biệt cả những
người có chức cao trong bộ máy Đảng, Nhà nước và các đồn thể chính trị xã
hội; diễn ra ở nhiều nơi, nhiều cấp, nhiều ngành, trở thành “quốc nạn” làm cho
nhân dân lo lắng, bất bình, ảnh hưởng xấu đến uy tín và vai trị lãnh đạo của tổ
chức đảng, đến việc tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương của đảng, chính
sách, pháp luật của nhà Nước; thực trạng đó tiềm ẩn nhiều nguy cơ, cùng với các
nguy cơ khác dẫn đến sự mất ổn định chính trị, xã hội, liên quan đến “sự sống

còn của Đảng, của chế độ”.

Thảo luận 510 phút: Những biểu hiện của sự suy thối về tư tưởng 
-chính trị, đạo đức - lối sống, tự diễn biến và tự chuyển hóa trong cuộc sống
hàng ngày ở gia đình, hàng xóm, cơ quan đơn vị hay chính trong con người của
các đồng chí như thế nào? các đồng chí đã làm gì để khắc phục sự suy thối
đó?

(Viết nhanh vào bảng phụ các ý kiến thảo luận).

Câu hỏi dẫn dắt vấn đề: Theo các đồng chí ngun nhân của những suy
thối trên là do đâu?

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Nguyên nhân khách quan:

* Tác động từ sự khủng hoảng chủ nghĩa xã hội trên thế giới (sự sụp đổ
chủ nghĩa xã hội ở Liên xô và các nước đông âu…) hơn nữa nước ta đang trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa từ một xã
hội vốn là thuộc địa nửa phong kiến, đất nước trải qua nhiều năm chiến tranh,
hậu quả để lại nặng nề. Vì vậy, việc khắc phục những dấu vết của xã hội cũ,
trong đó có đạo đức phong kiến, đạo đức tư sản địi hỏi phải có thời gian,
khơng thể chủ quan, nóng vội. Tại Đại hội XI, Đảng ta đã xác định quá độ lên
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam “là một quá trình cách mạng sâu sắc, triệt để, đấu
tranh phức tạp giữa cái cũ và cái mới nhằm tạo ra sự biến đổi về chất trên tất
cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất thiết phải trải qua một thời kỳ quá độ
lâu dài với nhiều bước phát triển, nhiều hình thức tổ chức kinh tế, xã hội đan
xen”, tính phức tạp này là một trong những nguyên nhân khách quan dẫn đến
tình trạng suy thối về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận
không nhỏ cán bộ đảng viên hiện nay.

* Tác động tiêu cực từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường, đặc biệt là
khả năng kích thích lối sống thực dụng, sự tác động của lối sống tư sản, hưởng
thụ của phương tây vào nước ta và các mặt tiêu cực của q trình tồn cầu hóa,
sự bùng nổ của cơng nghệ thơng tin…

* Âm mưu, chiến lược “diễn biến hịa bình” của các thế lực thù địch, sự
lợi dụng các phương tiện truyền thông hiện đại bởi các thế lực phản động, thù
địch để xuyên tạc, bóp méo tình hình thực tế của Việt Nam, cổ xúy cho lối sống
hưởng lạc, thực dụng, ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa, vì đồng tiền.

Nguyên nhân chủ quan:

* Cơng tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên chưa được
coi trọng đúng mức, chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chưa cao, hoạt động
kém hiệu quả. Có biểu hiện xem nhẹ giáo dục chủ nghĩa Mác – Lê -nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, xem nhẹ giáo dục đạo đức cách mạng.

* Công tác quản lý đảng viên chưa chặt chẽ, sinh hoạt đảng chưa nề nếp,
nội dung sinh hoạt nhìn chung cịn nghèo nàn, tự phê bình và phê bình cịn yếu,
động cơ phấn đấu vào đảng của một số người có biểu hiện lệch lạc, kỷ luật, kỷ
cương của một số tổ chức đảng không nghiêm,... đặc biệt tinh thần trách nhiệm,
ý thức tự giác, tính chiến đấu ở nhiều đảng viên giảm sút, để chủ nghĩa cá nhân
phát triển, chi phối, làm xói mịn bản chất tốt đẹp của người đảng viên cộng sản.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

đến đạo đức xã hội; trên thực tế chúng ta chưa coi trọng giáo dục đạo đức, lối
sống, thiếu sự tổ chức, phối hợp giữa các ngành, các cấp.

* Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận còn nhiều bất cập, hiệu
quả thấp.

* Những yếu kém trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội vừa là nguyên
nhân, vừa là hệ quả của tình trạng suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống. Với cách nhìn biện chứng và nghiêm túc, phải coi đây là nguyên nhân
chính.

Kết luận: Từ những biểu hiện trên về sự suy thối về tư tưởng - chính trị,
đạo đức-lối sống và những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ
cho chúng ta thấy rằng thực trạng đó cùng với các nguy cơ khác có thể dẫn đến
sự mất ổn định chính trị - xã hội, đến sự sống còn của Đảng, của chế độ ta. Để
nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng và giải quyết các vấn đề cấp
bách nêu trên, việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong
cách Hồ Chí Minh là một giải pháp quan trọng vừa mang tính cấp bách, vừa
mang tính lâu dài.

2. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
là chủ trương lớn của Đảng được tiến hành liên tục và nhấn quán.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

hiệu hành động của toàn Đảng, toàn dân ta; tại Đại Hội VI của Đảng (1986) đã
yêu cầu: “Mỗi người cộng sản chúng ta cần phải suốt đời học tập, noi gương
đạo đức, tác phong của Bác Hồ - người thầy vĩ đại của cách mạng Việt
Nam…”; tại Đại Hội VII (1991) lần đầu tiên Đảng ta đã khẳng định tư tưởng
Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác Lê Ninh là nền tảng tư tưởng của Đảng;

tại Đại Hội IX của Đảng (2001) đã nêu rõ 9 nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ
Chí Minh và Ban Bí Thư khóa IX đã ban hành Chỉ thị số 23 – CT/TW, ngày
27/3/2003 về “đẩy mạnh nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí
Minh trong giai đoạn mới, tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, học tập tư
tưởng Hồ Chí Minh trong Đảng và tuyên truyền rộng rãi trong xã hội”; đến Hội
nghị TW 12 khóa IX đã có chủ trương tổ chức học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh; thực hiện Nghị quyết Đại Hội X (2005), Ngày

07/11/2006 Bộ Chí trị khóa X đã ban hành Chỉ Thị 06- CT/TW về tổ chức cuộc
vận động “học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong Đảng và
trong xã hội”. Sau 4 năm thực hiện Chỉ thị 06- CT/TW với tầm quan trọng và
tính bức thiết của nó, đến Đại hội lần thứ XI của Đảng (2010), Đảng ta lại tiếp
tục ban hành chỉ Chị số 03-CT/TW, ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị về việc
“tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và
coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của cán bộ, đảng viên, tổ chức Đảng.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong
nội bộ”. Mục đích, u cầu của việc tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được xác định cao hơn, phạm vi
rộng hơn so với Chỉ thị 06-CT/TW và Chỉ thị 03-CT/TW góp phần xây dựng
Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Đây
cũng là lần đầu tiên “phong cách Hồ Chí Minh” được nhấn mạnh chính thức
trong văn kiện Đại hội Đảng. Ngày 15-5-2016, Bộ Chính trị khóa XII đã ban
hành Chỉ thị 05 về “Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh”, với trọng tâm là học tập và làm theo phong cách, tác
phong Hồ Chí Minh về: Dân chủ, nêu gương, quần chúng, khoa học, nói đi đơi
với làm.., với mục tiêu tạo động lực mới trong việc đổi mới phong cách, tác
phong công tác của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu các cấp,
các ngành.

Tiểu kết: Từ những phân tích nêu trên, có thể khẳng định: Triển khai học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh xuất phát từ ý
nghĩa, tầm quan trọng của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; nền
tảng tư tưởng, cơ sở lý luận của công cuộc đổi mới; từ thực tiễn và kinh nghiệm
của quá trình học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
trong nhiều năm qua.

3. Thần tượng (mở rộng) 5-10 phút:

Điều gì ở thần tượng của đồng chí mà làm cho đồng chí thần tượng vậy?
là người thông minh, người tài giỏi, người anh hùng, đẹp trai, xinh gái, đảm
đang, tốt bụng, thương người, nổi tiếng, hát hay, đá bóng giỏi, đồng cảm,….

Ai cũng sẽ có thần tượng riêng cho mình và thường những thần tượng sẽ
có những mặt tích cực, nổi trội được xã hội chấp nhận làm mình hâm mộ và
muốn làm theo họ.

Thần tượng của tơi….Cũng như tơi, như các đồng chí, Đảng ta – Đảng
cộng sản Việt Nam mà cụ thể là những người Đảng viên hay cả dân tộc Việt
Nam và rất nhiều người trên thế giới trong đó có các đồng chí rất thần tượng
Chủ tịch Hồ Chí Minh – một Anh hùng dân tộc - một danh nhân văn hóa….khi
đã là thần tượng thì chúng ta học tập và làm theo thần tượng của mình.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

II. NHỮNG NỘI DUNG CHỦ YẾU CỦA TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC,
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH

1. Nội dung chủ yếu của tư tưởng Hồ Chí Minh
1.1. Khái niệm:

Tư tưởng: Hiểu theo nghĩa phổ thơng, tư tưởng là sự phản ánh hiện thực
trong ý thức, là biểu hiện quan hệ của con người với thế giới xung quanh (thông
thường người ta cũng quan niệm tư tưởng là suy nghĩ hoặc ý nghĩ).

Tuy nhiên tư tưởng mà chúng ta đang hiểu và sử dụng hàng ngày chỉ là
những suy nghĩ hoặc ý nghĩ, những tư tưởng của chúng ta chỉ mang tính tức
thời, cá nhân và dễ thay đổi. Nhưng trên thực tế tư tưởng và cụ thể tư tưởng Hồ
Chí Minh cịn rộng hơn nhiều; tư tưởng của người không phải dùng với nghĩa
tinh thần - tư tưởng, ý thức tư tưởng của một cá nhân, một cộng đồng, mà với

nghĩa là một hệ thống những quan điểm, quan niệm, luận điểm được xây dựng
trên một nền tảng thế giới quan và phương pháp luận (nền tảng triết học) nhất
quán, đại biểu cho ý chí, nguyện vọng của một giai cấp, một dân tộc, được hình
thành trên cơ sở thực tiễn nhất định và trở lại chỉ đạo hoạt động thực tiễn, cải tạo
hiện thực và thường phải là “nhà tư tưởng”.

Vậy: “Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm tồn diện và
sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc
dân chủ nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả sự vận dụng sáng tạo và
phát triển CNMLN vào điều kiện cụ thể của nước ta; đồng thời là sự kết tinh
tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai
cấp, giải phóng con người”.

1.2. Nội dung chính của Tư tưởng Hồ Chí Minh.

(1) Tư tưởng về giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con
người. Vậy tư tưởng này của người, người đã thực hiện được chưa? Người đã
thực hiện được và bắt đầu người ra đi tìm được cứu nước từ ngày 5/6/1911 rời
bến cảng nhà rồng để đến tận pháp nơi sào huyệt của kẻ thù để nghiên cứu và
tìm đường giải phóng dân tộc….

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

(3)Tư tưởng về sức mạnh nhân dân, của khối đại đoàn kết dân tộc. Điều
này được chứng minh qua việc người đã thành lập và phát triển Mặt trận Việt
Minh năm 1941, qua nhiều năm hoạt động và phát triển đến ngày hơm nay là
MTTQVN… trong q trình đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như trong tất cả
các tác phẩm người để lại người đều khẳng định sức mạnh của nhân dân và khối
đại đoàn kết dân tộc là vô cùng to lớn và quan trọng.

(4)Tư tưởng về quyền làm chủ nhân dân, xây dựng Nhà nước thật sự của
dân, do dân và vì dân. Cả cuộc đời người lúc nào cũng lo cho dân, cho nước,

xây dựng nhà nước pháp quyền của dân do dân và vì dân….

(5)Tư tưởng về quốc phịng tồn dân, xây dựng vũ trang nhân dân; chứng
minh qua 2 cuộc kháng chiến chống pháp và chống mỹ cứu nước 30 năm chúng
ta đều xây dựng và làm theo tư tưởng của người về quốc phịng tồn dân như
khơng chỉ qn đội mà chúng ta có dân qn, du kích và đặc biệt là “giặc đến
nhà đàn bà cũng phải đánh” hay câu chuyện về “chú bé liên lạc” đó là những
minh chứng cho tư tưởng về quốc phịng tồn dân…

(6)Tư tưởng về phát triển kinh tế, văn hóa, khơng ngừng nâng cao đời
“sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Lúc nào người cũng chăm lo cho đời
sống của nhân dân, làm sao cho nhân dân ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng
được học hành.

(7) Tư tưởng về đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư.
(8) Tư tưởng về chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau. Liên
tục người nhắc nhở chúng ta phải chăm lo cho thế hệ trẻ, thế hệ tương lai của đất
nước, do vậy trong di chúc của người người đã để dành cả một chương để viết
về chăm lo sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ.

(9)Tư tưởng về xây dựng đảng trong sạch, vững mạnh, cán bộ đảng viên
vừa là người lãnh đạo vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân.

1.3. Giá trị cuả tư tưởng Hồ Chí Minh

1.3.1.Tư tưởng Hồ Chí Minh soi sáng con đường giải phóng và phát triển
của dân tộc.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

tư tưởng Hồ Chí Minh đã trở thành ngọn cờ dẫn dắt cách mạng nước ta đi từ
thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Trong bối cảnh của thế giới ngày nay, tư tưởng Hồ Chí Minh giúp chúng
ta nhận thức đúng những vấn đề lớn có liên quan đến việc bảo vệ nền độc lập
dân tộc, phát triển xã hội và bảo đảm quyền con người; độc lập dân tộc gắn liền
với chủ nghĩa xã hội vì lợi ích con người. Tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng
vững chắc để Đảng ta vạch ra đường lối cách mạng đúng đắn, là sợi chỉ đỏ dẫn
đường cho toàn Đảng, toàn qn, tồn dân ta, thực hiện có hiệu quả những
nhiệm vụ đối với mỗi thời kỳ cách mạng.

Thứ hai, tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vơ giá của dân tộc
Việt Nam. Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh là ở chỗ trung thành với những
nguyên lý phổ biến của chủ nghĩa Mác – Lênin và vận dụng những nguyên lý đó
vào điều kiện cụ thể của nước ta, đề xuất những vấn đề mới do thực tiễn đặt ra
và giải quyết một cách linh hoạt, khoa học, hiệu quả, theo nguyên tắc "lý luận
không phải là một cái gì cứng nhắc, nó đầy tính chất sáng tạo; lý luận luôn luôn
cần được bổ sung bằng những kết luận mới rút ra từ trong thực tiễn sinh động".

Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh ở chỗ đã được kiểm nghiệm trong thực
tiễn. Ngày nay, tư tưởng đó, bao gồm một hệ thống những quan điểm lý luận, tư
tưởng về chiến lược, sách lược cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, cách mạng
xã hội chủ nghĩa ở nước ta, về sự cải biến cách mạng đối với thế giới, về đạo
đức, phong cách, phương pháp Hồ Chí Minh, về việc hiện thực hóa các tư tưởng
ấy trong đời sống xã hội... vừa phản ánh quy luật khách quan của sự nghiệp đấu
tranh giải phóng trong thời đại cách mạng vô sản, vừa phản ánh mối quan hệ
khăng khít giữa mục tiêu giải phóng dân tộc với mục tiêu giải phóng giai cấp và
giải phóng con người. Tư tưởng Hồ Chí Minh mãi mãi sống với chúng ta, vì đã
thấm sâu vào quần chúng nhân dân, được kiểm nghiệm qua thực tiễn cách mạng,
ngày càng tỏa sáng, chiếm lĩnh trái tim, khối óc của hàng triệu, hàng triệu con
người.

1.3.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sự phát triển của thế giới

Thứ nhất, tư tưởng Hồ Chí Minh phản ánh khát vọng thời đại. C. Mác đã
khái quát: "Mỗi thời đại xã hội đều cần có những con người vĩ đại". Ngay trong

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

cách mạng giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản. Đồng thời,
Người chỉ rõ tầm quan trọng đặc biệt của độc lập dân tộc trong tiến trình đi lên
chủ nghĩa xã hội, về tính tự thân vận động của cơng cuộc đấu tranh giải phóng
của nhân dân các nước thuộc địa và phụ thuộc, về mối quan hệ giữa cách mạng
giải phóng dân tộc ở thuộc địa với cách mạng vơ sản ở chính quốc và về khả
năng cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa nổ ra và thắng lợi trước cách
mạng vơ sản ở chính quốc.

Từ nghiên cứu lý luận, áp dụng vào những điều kiện cụ thể, Hồ Chí Minh
đã hình thành một hệ thống các luận điểm chính xác và đúng đắn về vấn đề dân
tộc và cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa, góp phần làm phong phú thêm
kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin. Việc xác định đúng đắn những vấn
đề cơ bản của cách mạng Việt Nam trong tư tưởng Hồ Chí Minh, trong đó có cả
các vấn đề về chủ nghĩa xã hội và xây dựng chủ nghĩa xã hội, về hịa bình, hợp
tác, hữu nghị giữa các dân tộc... có giá trị to lớn về mặt lý luận và đang trở thành
hiện thực trong giải quyết nhiều vấn đề quốc tế ngày nay.

Thứ hai, tìm ra các giải pháp đấu tranh giải phóng lồi người. Đóng góp
lớn nhất của Hồ Chí Minh đối với thời đại là từ việc xác định con đường cứu
nước đúng đắn cho dân tộc mình, đã chỉ ra một con đường cách mạng, một
hướng đi và tiếp theo đó là phương pháp "đại đồn kết", "đại hịa hợp" để thức
tỉnh hàng trăm triệu người bị áp bức trong các nước thuộc địa và phụ thuộc.

Giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với thế giới cịn thể hiện ở chỗ,
ngay từ rất sớm, Người đã nhận thức đúng sự biến chuyển của thời đại, đặt

cách mạng giải phóng dân tộc thuộc địa vào phạm trù cách mạng vô sản và
hoạt động không mệt mỏi cho phong trào cách mạng thế giới. Người kiên quyết
bảo vệ và phát triển quan điểm của V.I. Lênin về khả năng to lớn và vai trò
chiến lược của cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa đối với cách mạng vô
sản; khẳng định bài học chung của các dân tộc. Người nhấn mạnh, trong thời đại
đế quốc chủ nghĩa, ở một nước thuộc địa nhỏ, với sự lãnh đạo của giai cấp vơ
sản và đảng của nó, dựa vào quần chúng nhân dân rộng rãi trước hết là nông dân
và đoàn kết được mọi tầng lớp nhân dân yêu nước trong mặt trận thống nhất, với
sự đồng tình và ủng hộ của phong trào cách mạng thế giới, trước hết là của phe
xã hội chủ nghĩa hùng mạnh, nhân dân nước đó nhất định thắng lợi.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

hội đồng UNESCO về kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã
cơng nhận Người là anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất.

Những tư tưởng trên đây của Hồ Chí Minh đã, đang và sẽ mãi mãi là
chân lý sáng ngời, góp phần vào sự kiến tạo và phát triển của nhân loại.

1.4. Nguồn gốc hình thành tư tưởng hồ chí minh:
+ Chủ nghĩa mác Lê Nin.

+ Các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
+ Tinh hoa văn hóa của nhân loại.

+ Những nhân tố chủ quan thuộc về phẩm chất cá nhân Hồ Chí Minh.
2. Những nội dung chủ yếu của đạo đức Hồ Chí Minh

2.1. Khái niệm:

Có rất nhiều quan điểm khác nhau về đạo đức, như Theo Từ điển Hán –
Việt của Đào Duy Anh, đạo đức bao gồm “Nguyên lý tự nhiên là đạo, được vào

trong lòng người là đức – Cái lý pháp người ta nên noi theo”. (Đào Duy Anh,
1957); Theo Từ điển Tiếng Việt thì từ “đạo đức” là “những tiêu chuẩn, nguyên
tắc được dư luận xã hội thừa nhận, quy định hành vi, quan hệ của con người đối
với nhau và đối với xã hội. Theo nghĩa hẹp, đạo đức là phẩm chất tốt đẹp của
con người do tu dưỡng theo những tiêu chuẩn đạo đức mà có”.

Đạo đức là thước đo thang giá trị của con người trong mọi thời đại, những
giá trị đạo đức không bao giờ thay đổi, có chăng chỉ thay đổi cách nhìn về giá trị
ấy.

- Đối với con người nói chung: Hồ chí Minh coi đạo đức là nguồn ni
dưỡng và phát triển con người, như gốc của cây, như ngọn nguồn của sơng,
suối, người viết “cũng như sơng có nguồn mới có nước, khơng có nguồn thì
sơng cạn, cây phải có gốc khơng có gốc thì cây sẽ héo.

- Đối với người cách mạng: Hồ Chí Minh coi đạo đức là gốc của người
cách mạng, muốn làm cách mạng phải lấy đạo đức làm gốc. Người viết: “Làm
cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp vẻ vang,
nhưng cũng là nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh rất phức tạp, lâu dài,
gian khổ. Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng
phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng mới hoàn thành được nhiệm vụ vẻ
vang”.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

khó khăn, gian khổ, thất bại, cũng không sợ sệt, rụt rè, lùi bước... khi gặp thuận
lợi và thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn,
"lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ", lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt chứ không
kèn cựa về mặt hưởng thụ; không công thần, không quan liêu, khơng kiêu ngạo,
khơng hủ hóa.

Đối với Đảng, đội tiên phong của giai cấp công nhân, Chủ tịch Hồ Chí

Minh yêu cầu phải xây dựng Đảng ta thật trong sạch, Đảng phải "là đạo đức, là
văn minh", "Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật
sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí cơng vơ tư.
Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người
đày tớ thật trung thành của nhân dân".

2.2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về những phẩm chất đạo đức cơ bản
của người Việt nam:

Quan điểm đạo đức Hồ Chí Minh đã bao quát những mối quan hệ cơ bản
của con người trong xã hội, bao gồm:

Một là, với đất nước, dân tộc phải “Trung với nước, hiếu với dân”. Đây là
hai phẩm chất đạo đức truyền thống của dân tộc Việt Nam và phương Đông,
được Chủ tịch Hồ Chí Minh kế thừa và phát triển trong điều kiện mới. Trong tư
tưởng Hồ Chí Minh, trung với nước, hiếu với dân là điều chủ chốt của đạo đức
cách mạng.Trung với nước là trung thành vô hạn với sự nghiệp dựng nước và
giữ nước, đấu tranh giành độc lập dân tộc và làm cho đất nước “sánh vai với
cường quốc năm châu”. Nước là của dân, dân là chủ đất nước, cho nên “trung
với nước” là trung với dân, trung thành với lợi ích của nhân dân, “bao nhiêu
quyền hạn đều của dân”; “bao nhiêu lợi ích đều vì dân”. Hiếu với dân là Đảng,
Chính phủ, cán bộ nhà nước phải là “đầy tớ trung thành của dân”; Theo Người,
trung với nước, hiếu với dân còn phải gắn bó với dân, gần dân, dựa vào dân, lấy
dân làm gốc. Phải nắm vững dân tình, hiểu rõ dân tâm, quan tâm cải thiện dân
sinh, nâng cao dân trí, làm cho dân hiểu rõ trách nhiệm và quyền lợi của người
làm chủ đất nước.

Liên hệ thực tế: Kể câu chuyện về Bác về đức tính này: Bác đi tát nước
giúp dân vào mùa hạn hán tại tỉnh Hà Tây cũ.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

quan hệ giữa cá nhân với cá nhân trong quan hệ xã hội, là phẩm chất đạo đức
cao đẹp nhất và được thể hiện rất rõ ở con người Hồ Chí Minh. Yêu thương con
người là phải quan tâm đến những người lao động bình thường, chiếm số đơng
trong xã hội; phải làm mọi việc để vì con người, vì mục tiêu “ai cũng có cơm ăn,
áo mặc, ai cũng được học hành”; dám hy sinh, dám dấn thân để đấu tranh giải
phóng con người; phải tin vào con người. Với mình thì chặt chẽ, nghiêm khắc;
với người thì độ lượng, rộng rãi, nâng con người lên, kể cả với người lầm
đường, lạc lối, mắc sai lầm, khuyết điểm; cần giúp cho mỗi người ngày càng
tiến bộ, sống cao đẹp hơn; phải thực hiện tự phê bình, phê bình chân thành, giúp
nhau sửa chữa khuyết điểm.

Liên hệ thực tế: Kể câu chuyện về hút thuốc lá của Bác về tình thương
Bác dành cho các đồng chí trong Bộ Chính trị; câu chuyện về Túi tiền tiết kiệm
của Bác. Bác khơng tiêu gì cho Bác cả, Bác giành cho các cụ thượng thọ, cho bà
mẹ sinh ba con, cho chiến sỹ bộ đội, cho thiếu niên nhi đồng những nơi vui vẻ
nhất của Bác vào cuối tuần; kể câu chuyện của Bác về giúp cho con người ngày
càng tiến bộ hơn đó là câu chuyện Bác chữa bệnh ba hoa cho anh thanh niên và
ngài đại sứ việt Nam tại Đức, câu chuyện về chiếc lò sưởi….

Ba là, với mình phải thực sự “Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư”:
Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư trong tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh
là mối quan hệ “với tự mình”.

Hồ Chí Minh quan niệm cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức tính cần có của
con người, mang một lẽ tự nhiên, như trời có bốn mùa, đất có bốn phương và
Người giải thích cặn kẽ, cụ thể nội dung từng khái niệm.

- Cần: Là siêng năng, chăm chỉ, cần cù, lao động có kế hoạch, sáng tạo,
có năng suất cao với tinh thần tự lực cánh sinh; không lười biếng, không ỷ lại,
không dựa dẫm. Phải thấy rõ "lao động là nghĩa vụ thiêng liêng, là nguồn sống,

nguồn hạnh phúc của mỗi chúng ta".

Liên hệ thực tế: Chúng ta có thấy Bác cần cù không? Bác làm không thiếu
một nghề nào từ lúc rời bến cảng nhà rồng đi tìm được cứu nước, Bác làm từ
anh bồi bàn, phục vụ trên tàu, đến nhà phiên dịch… và Bác vẫn cần cù học
tập…

- Kiệm: Là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của dân,
của nước, của bản thân mình, tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ; “không xa xỉ,
khơng hoang phí, khơng bừa bãi, khơng phơ trương, hình thức...”.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

- Liêm: Là “luôn tôn trọng giữ gìn của cơng và của dân”, “khơng xâm
phạm một đồng xu, hạt thóc của Nhà nước, của nhân dân”; “không tham địa vị,
không tham tiền tài, không tham sung sướng, khơng tham tâng bốc mình...”.

Liên hệ thực tế: Câu chuyện về tiếp các đoàn khách quốc tế
Bác khơng cho đồng chí Vũ Kỳ - thư ký riêng của Bác lấy tiền quỹ đảng ra để
tiếp mà yêu cầu lấy tiền túi riêng, tiền lương của Bác ra để tiếp…

- Chính: Là khơng tà, là thẳng thắn, đúng đắn. Đối với mình khơng tự cao,
tự đại; đối với người không nịnh trên, khinh dưới, không dối trá, lừa lọc, luôn
giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đồn kết. Đối với việc thì để việc công lên
trên, lên trước việc tư, việc nhà. Được giao nhiệm vụ gì quyết làm cho kỳ được,
“việc thiện dù nhỏ mấy cũng làm; việc ác thì dù nhỏ mấy cũng tránh”.

Liên hệ thực tế: Câu chuyện Bác chưa nhận huân chương Lê Nin hay
huân chương sao vàng của Quốc Hội Việt Nam…

- Chí cơng vơtư: Là đem lịng chí cơng vơ tư đối với người, với việc. “Khi
làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi hưởng thụ thì mình nên

đi sau”, “lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ”.

Cần, kiệm, liêm, chính có quan hệ chặt chẽ với nhau và với chí cơng vơ
tư. Cần, kiệm, liêm, chính sẽ dẫn đến chí cơng vơ tư, ngược lại, đã chí cơng vơ
tư, một lịng vì nước, vì dân, vì Đảng thì nhất định sẽ thực hiện được cần, kiệm,
liêm, chính.

Bốn là, mở rộng quan hệ yêu thương con người đối với toàn nhân loại,

người cách mạng phải có ''Tinh thần quốc tế trong sáng''.

Đoàn kết quốc tế là một trong những phẩm chất quan trọng nhất của đạo
đức người cộng sản chủ nghĩa, nó bắt nguồn từ bắt nguồn từ bản chất giai cấp
công nhân và nhằm vào quan hệ rộng lớn, vượt ra khỏi quốc gia dân tộc.

Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh về tình đồn kết quốc tế trong sáng là sự
mở rộng quan hệ đạo đức giữa người với người và với toàn nhân và trước hết là
đoàn kết với nhân dân lao động các nước (những người vơ sản tồn thế giới) vì
mục tiêu chung là đấu tranh giải phóng con người khỏi ách áp bức, bóc lột, vì
hồ bình, cơng lý và tiến bộ xã hội "bốn phương vô sản đều là anh em"; do đó
Người xứng đáng là “nhà văn hố lớn của thế giới”, “chiến sĩ lỗi lạc của phong
trào cộng sản quốc tế”.

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Bác nói điều này lúc đó có hơn 40 nguyên thủ quốc gia đang hội đàm tại Việt
Nam.

2.3. Quan điểm về việc xây dựng và thực hành đạo đức của Hồ Chí Minh

Một là, nói đi đơivới làm, phải nêu gương về đạo đức.

Đối với mỗi người, lời nói phải đi đơi với việc làm trước hết là sự nêu
gương tốt - đây nguyên tắc quan trọng bậc nhất trong xây dựng nền đạo đức mới
(cũng là chủ đề học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM năm 2014). Hồ
Chí Minh đã từng nói: “Một tấm gương sống còn giá trị hơn một trăm bài diễn
văn tuyên truyền”, và người cũng nói: “Trước mặt quần chúng, không phải ta cứ
viết lên trán chữ “cộng sản” mà ta được họ yêu mến. Quần chúng chỉ quý mến
những người có tư cách, đạo đức. Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm
mực thước cho người ta bắt chước”.

Liên hệ thực tế: Bác thường xuyên đi cơ sở, Người đi sát cơ sở để kiểm
tra, giám sát, gần dân rất nhiều, chỉ tính trong 10 năm (1955-1965) Bác đi cơ sở
700 lần, mỗi năm 60 lượt đi, trung bình mỗi tháng 6 lần gặp gỡ quần chúng;
ngồi ra, hằng ngày, người đều đọc báo, đọc thư của nhân dân gửi lên, thấy có
những ý kiến hay cần tiếp thu, những việc gấp cần giải quyết.

Hai là, xây đi đôi với chống.

Cùng với việc xây dựng đạo đức mới, bồi dưỡng những phẩm chất tốt
đẹp, nhất thiết phải chống những biểu hiện đạo đức sai trái, xấu xa, không phù
hợp với những chuẩn mực của đạo đức mới. Xây đi đôi với chống, muốn xây
phải chống, chống nhằm mục đích xây.

Xây dựng đạo đức mới trước hết phải tác động vào nhận thức, đẩy mạnh
việc giáo dục, từ trong gia đình đến nhà trường, tập thể và tồn xã hội. Những
phẩm chất đạo đức chung phải được cụ thể hoá, sát hợp với từng tầng lớp, đối
tượng. Trong các bài viết của mình, Hồ Chí Minh đã nêu rất cụ thể các phẩm
chất đạo đức cơ bản đối với từng giai cấp, tầng lớp, lứa tuổi và nhóm xã hội.

Trong giáo dục, vấn đề quan trọng là phải khơi dậy ý thức đạo đức lành
mạnh trong mỗi người, để mỗi người nhận thức được và tự giác thực hiện.

Trong đấu tranh chống lại cái tiêu cực, lạc hậu phải phát hiện sớm, phải chú ý
phòng ngừa, ngăn chặn.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

cuộc thi đua “3 xây, 3 chống”, viết sách “người tốt việc tốt” để tuyên truyền,
giáo dục về đạo đức, lối sống.

Liên hệ hoàn cảnh ra đời tác phẩm của Bác: ‘Nâng cao đạo đức cách
mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”…

Ba là phải tu dưỡng đạo đức suốt đời.

Theo Hồ Chí Minh, đạo đức cách mạng phải qua đấu tranh, rèn luyện bền
bỉ mới thành. Người viết: “Đạo đức cách mạng khơng phải trên trời sa xuống.
Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng
như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Người dạy: Một
dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn,
khơng nhất định hơm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi;
nếu lịng dạ khơng trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”.

Trong rèn luyện đạo đức, Hồ Chí Minh coi tự rèn luyện có vai trị rất quan
trọng. Người khẳng định, đã là người thì ai cũng có chỗ hay, chỗ dở, chỗ xấu,
chỗ tốt, ai cũng có thiện, có ác ở trong mình. Vấn đề là dám nhìn thẳng vào con
người mình, khơng tự lừa dối, huyễn hoặc, thấy rõ cái hay, cái tốt, cái thiện để
phát huy và thấy rõ cái dở, cái xấu, cái ác để khắc phục. Tu dưỡng đạo đức phải
được thực hiện trong mọi hoạt động thực tiễn, trong mọi mối quan hệ của mình,
trong đời tư cũng như trong sinh hoạt cộng đồng.

3. Những nội dung chủ yếu của Phong cách Hồ Chí Minh

Quan niệm chung: Từ Đại hội V (1981) trở về trước, Đảng ta thường

dùng khái niệm “tác phong” để nói về “tác phong Hồ Chủ tịch”. Hai chữ “tác
phong” có hàm nghĩa hơi hẹp, mới chỉ nói lên được một mặt là “phong cách làm
việc, phong cách cơng tác”, tuy ai cũng hiểu rằng ngồi cơng tác, phong cách
của mỗi người cịn được biểu hiện ra ở nhiều lĩnh vực hoạt động khác nữa. Từ
Đại hội VI (1986), hai chữ “tác phong” được thay bằng khái niệm “phong cách”
trong cụm từ “tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” để có thể nói về
những đặc trưng đa dạng, phong phú khác trong hoạt động của Người.

Khái niệm: Phong cách Hồ Chí Minh là sự thống nhất giữa tư tưởng và

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

3.1. Phong cách tư duy:

Phong cách tư duy của Bác rất khoa học, cách mạng, hiện đại; tư duy độc
lập, tự chủ, sáng tạo; tư duy hài hịa, uyển chuyển, có lý, có tình… điều đó có
nghĩa là Bác khơng nhìn sự vật hiện tượng ở bề ngồi mà cịn đi sâu phân tích,
so sánh, chắt lọc, tổng hợp và phát triển sáng tạo, không vay mượn y nguyên của
người khác.

Một là, phong cách tư duy khoa học, cách mạng và hiện đại.

Xuất phát từ lịng u nước và mục đích tìm đường cứu nước, trong quá trình
hoạt động của mình Hồ Chí Minh đã hình thành trong mình một phong cách tư
duy khoa học, cách mạng và hiện đại. Không tiếp thu một cách thụ động, không
dừng lại ở sự vật, hiện tượng bề ngồi, Nguyễn Ái Quốc có thói quen đi sâu
phân tích, so sánh, chắt lọc, lựa chọn, tổng hợp, rút ra những phán đoán, đi tới
những kết luận mới, đề ra những luận điểm mới, kế thừa, vừa phát triển sáng tạo
để tiếp tục vượt lên phía trước. Nhờ đó, Nguyễn Ái Quốc đã bắt kịp nhịp sống
và sự phát triển của thời đại, đã hình thành được một tư duy đúng đắn, khoa học
và cách mạng, để có thể lựa chọn đúng đường đi cho dân tộc và dự kiến được
những bước phát triển mới của lịch sử.

Hai là, phong các tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo. Đó là phong cách tư
duy khơng giáo điều, rập khuôn, không vay mượn nguyên xi của người khác, hết
sức tránh lối cũ, đường mịn, tự mình tìm tòi, suy nghĩ, truy đến tận cùng bản
chất của sự vật, hiện tượng để tìm ra chân lý, phù hợp với nhu cầu và điều kiện
thực tiễn.

Ba là, phong cách tư duy hài hịa, uyển chuyển, có lý có tình. Thể hiện rõ
nhất của phong cách tư duy này ở Hồ Chí Minh là ln biết xuất phát từ cái
chung, cái nhân loại, từ những chân lý phổ biến, những “lẽ phải không ai chối
cãi được” để nhận thức và lý giải những vấn đề của thực tiễn. Để đàm phán,
thuyết phục đối phương đi tới đồng thuận, Người thường lập luận trên cơ sở
nguyên tắc về tính đồng nhất của nguyên lý. Người viết: “Quyền độc lập, tự do
ở nước nào cũng vậy, đều do xương máu của những nghĩa sĩ và đoàn kết của
toàn quốc dân mà xây dựng nên”. Minh chứng bằng việc Bác học tiếp thu những
giá trị về cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lê Nin nhưng áp dụng sáng tạo với
hoàn cảnh của Việt nam….

3.2. Phong cách làm việc:

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

đánh giá tác phong cán bộ và chất lượng công việc. Phong cách làm việc Hồ Chí
Minh thể hiện trong những điểm chính sau:

Một là, phong cách làm việc khoa học. Hồ Chí Minh u cầu làm việc gì
cũng phải điều tra, nghiên cứu, thu thập thông tin, số liệu, để nắm chắc thực chất
tình hình, “Đảng có hiểu rõ tình hình, thì đặt chính sách mới đúng”.

Hai là, phong cách làm việc có kế hoạch. Hồ Chí Minh địi hỏi làm việc
gì cũng phải có chương trình, kế hoạch, từ lớn đến nhỏ, từ dài hạn, trung hạn
đến ngắn hạn, từ tháng, tuần đến ngày, giờ nào việc nấy. Vì làm việc có kế

hoạch, dù bận trăm cơng, nghìn việc của Đảng và Nhà nước, Người lúc nào
cũng ung dung, tự tại, vẫn có thời giờ học tập, đọc sách, xem văn nghệ, đi xuống
địa phương, đi thăm danh lam, thắng cảnh,… Người dạy, trong việc đặt kế
hoạch “không nên tham lam, phải thiết thực, vừa sức, từ thấp đến cao”, “chớ làm
kế hoạch đẹp mắt, to tát, kể hàng triệu, nhưng không thực hiện được”.

Ba là, phong cách làm việc đúng giờ. Hồ Chí Minh q thời gian của
mình bao nhiêu thì cũng quý thời gian của người khác bấy nhiêu. Người thường
khơng để ai phải đợi mình, chủ động đến trước nếu có thể. Năm 1953, tại Việt
Bắc, Người vượt qua mưa gió để đến thăm lớp chỉnh huấn của anh chị em trí
thức theo lịch hẹn. Người chủ động đến thăm đoàn cán bộ Hà Nội dịp tết năm
1956, khi đoàn đang chuẩn bị lên Phủ Chủ tịch chúc tết Bác thì gặp mưa, lúng
túng chưa xử lý được...

Bốn là, phong cách đổi mới, sáng tạo, khơng chấp nhận lối cũ, đường
mịn. Đó là một phong cách không cố chấp, bảo thủ, luôn đổi mới. Người nói:
“Tư tưởng bảo thủ như là sợi dây cột chân, cột tay người ta… Muốn tiến bộ thì
phải có tinh thần mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm”. Cuộc đời Người là một tấm
gương tuyệt vời về đổi mới, có sức động viên, khích lệ, gởi mở sự đổi mới, sáng
tạo cho mỗi chúng ta.

3.3. Phong cách lãnh đạo dân chủ, trọng dân, sát dân:

Một là, tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh
đạo, cá nhân phụ trách. Phong cách dân chủ Hồ Chí Minh được biểu hiện từ
việc lớn cho đến việc nhỏ. Từ soạn thảo “Tuyên ngôn độc lập” đến viết một bài
báo,…Người đều tham khảo ý kiến của Bộ Chính trị, hay những người xung
quanh. Người tuân thủ chặt chẽ quy trình ra quyết định. Mọi vấn đề kinh tế,
chính trị, quân sự, ngoại giao, khoa học-kỹ thuật,…Người đều dựa vào đội ngũ
trí thức, chuyên gia trong bộ máy của Đảng và Nhà nước, yêu cầu chuẩn bị kỹ,

trao đổi rộng, sao cho mọi chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của
Nhà nước phải được cân nhắc, lựa chọn thận trọng, để sau khi ban hành, ít phải
thay đổi, bổ sung.

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Đảng đến dân chủ trong các cơ quan đại biểu của dân, thực hiện đường lối quần
chúng. Người năng đi xuống cơ sở, để lắng nghe ý kiến của cấp dưới và của
quần chúng, chứ không phải để huấn thị cấp dưới. Theo Người, phải biết động
viên, khuyến khích “khiến cho cán bộ cả gan nói, cả gan đề ra ý kiến”, tức là
phải làm cho cấp dưới khơng sợ nói sự thật và cấp trên khơng sợ nghe sự thật.

Ba là, phải tổ chức việc kiểm tra, kiểm sốt cho tốt. Theo Hồ Chí Minh,
sau khi nghị quyết đã được ban hành, phải tổ chức tốt để nghị quyết đi vào cuộc
sống; điều đó gắn liền với cơng việc kiểm tra, kiểm sốt. Muốn tốt, “phải đi tận
nơi, xem tận chỗ”. Sở dĩ sự thật còn bị bưng bít vì sự kiểm tra, kiểm sốt của các
ngành, các cấp, không nghiêm túc, chưa chặt chẽ, tệ quan liêu cịn “nồng”.Trong
thực tiễn, Hồ Chí Minh là tấm gương sáng về tác phong kiểm tra sâu sát. Theo
tài liệu thống kê của Bảo tàng Hồ Chí Minh, chỉ tính trong vịng 10 năm xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc (1955-1965), không quản tuổi cao, công việc
bề bộn, Người đã thực hiện hơn 700 lượt đi thăm các địa phương, cơng trường,
xí nghiệp, hợp tác xã, đơn vị bộ đội,…từ miền núi đến hải đảo, để thăm hỏi
chiến sĩ và đồng bào, để xem xét tình hình, kiểm tra cơng việc. Tính ra mỗi năm,
có hơn 60 lượt Người đi xuống cơ sở, mỗi tháng có khoảng 6 lần lãnh tụ gặp gỡ
quần chúng. Ngoài ra, hằng ngày Người đều đọc báo, đọc thư của nhân dân gửi
lên, thấy có những ý kiến hay, cần tiếp thu, những việc gấp cần giải quyết,
Người đều dùng bút đỏ đóng khung lại, chuyển tới các cơ quan có trách nhiệm,
yêu cầu nghiên cứu và giải quyết.

Bốn là, phong cách nêu gương, Hồ Chí Minh cho rằng: “Nói chung thì
các dân tộc phương Đơng giàu tình cảm và đối với họ, một tấm gương sống cịn
có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”. Người đòi hỏi, mỗi cán bộ,

đảng viên phải làm kiểu mẫu trong công tác và lối sống, trong mọi lúc, mọi nơi,
nói phải đi đơi với làm để quần chúng noi theo. Nói đi đôi với làm là một nội
dung đạo đức truyền thống của dân tộc. Kế thừa truyền thống đạo đức của dân
tộc, Hồ Chí Minh đã nêu thành một nội dung của tư cách người cách mạng. Nói
đi đơi với làm đối lập với nói mà khơng làm của những người hứa sng, hoặc
“nói một đàng làm một nẻo” của những kẻ cơ hội.

3.4. Phong cách nói đi đơi với làm:

Điều quan trọng nhất của cán bộ đảng viên là nói và làm phải đi liền với
nhau, nếu cán bộ đảng viên “nói một đằng, làm một nẻo” thì nhân dân sẽ không
thực hiện theo, bản thân người đảng viên cần phải nêu gương trước để mọi
người học tập và làm theo.

3.5. Phong cách diễn đạt:

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

động, làm sao để họ hiểu được, dám vùng lên đấu tranh giải phóng... Hồ Chí
Minh hay dùng cách nói, cách viết giản dị, cụ thể, thiết thực.

Hai là, diễn đạt ngắn gọn, cô đọng, hàm súc, trong sáng và sinh động, có
lượng thơng tin cao. Bác Hồ thường viết ngắn, có khi rất ngắn: “Pháp chạy,
Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị”, chỉ 9 chữ mà khái quát được cả ba giai đoạn
đầy biến động của đất nước. Nhiều câu đúc kết lại như châm ngôn: “Nước lấy
dân làm gốc”, “Không có gì q hơn độc lập, tự do”, “Vì lợi ích mười năm thì
phải trồng cây/ Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”, v.v.. Chính vì vậy,
những tư tưởng lớn của Người trở nên dễ thuộc, dễ nhớ, nhanh chóng đi vào
quần chúng, hướng dẫn họ hành động. Đó là điều ước muốn của mọi nhà tư
tưởng, nhà lý luận chân chính mà khơng phải ai cũng đạt tới được.

Ba là, sinh động, gần gũi với cách nghĩ của quần chúng, gắn với những

hình ảnh, ví von, so sánh cụ thể. Khi nói, viết Bác Hồ thường kết hợp với kể
chuyện, đan xen những câu thơ, câu ca dao có vần điệu, làm cho bài nói hay bài
viết trở nên sinh động, gần gũi với lối cảm, lối nghĩ của quần chúng. Người
dùng hình ảnh “con đỉa hai vịi” để nói về bản chất của chủ nghĩa đế quốc; ví “lý
luận như cái tên, thực hành như cái đích” để bắn; “có kinh nghiệm mà khơng có
lý luận cũng như một mắt sáng, một mắt mờ”; người đọc nhiều lý luận mà
không biết đem thực hành, vận dụng chỉ là “cái hòm đựng sách”, v.v..

Bốn là, phong cách diễn đạt ln ln biến hóa, nhất qn mà đa dạng.
Trên cơ sở thống nhất về mục đích nói và viết, phong cách diễn đạt Hồ Chí
Minh thể hiện rất phong phú, phù hợp với nội dung được trình bày. Đó là sự
đanh thép với những số liệu rõ ràng khi tố cáo; sự sôi nổi trong tranh luận; thiết
tha trong kêu gọi; ân cần trong giảng giải; sáng sủa trong thuyết phục,… Phong
cách diễn đạt như trên của Hồ Chí Minh vẫn giữ nguyên tính khoa học và hiện
đại và đặc biệt có hiệu quả rất cao. Đó là bài học quý giá đối với tất cả mọi
người, nhất là những người trực tiếp làm công tác thông tin, tuyên truyền, giáo
dục lý luận cho đại chúng, để thực hiện lời dạy của Bác Hồ: “Mỗi tư tưởng, mỗi
câu nói, mỗi chữ viết, phải tỏ rõ cái tư tuởng và lòng ước ao của quần chúng”.
3.6. Về phong cách ứng xử

Một là, khiêm tốn, nhã nhặn, lịch thiệp. Trong các cuộc tiếp xúc, Người
thường khiêm tốn, không bao giờ đặt mình cao hơn người khác, mà trái lại, ln
hịa nhã, quan tâm chu đáo đến những người chung quanh.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Ba là, linh hoạt, chủ động, biến hóa. Ứng xử văn hóa Hồ Chí Minh đạt tới
sự kết hợp hài hịa giữa tình cảm nồng hậu với lý trí sáng suốt, linh hoạt, uyển
chuyển, sẵn sàng vì cái lớn mà châm chước cái nhỏ.

Bốn là, vui vẻ, hòa nhã, xóa nhịa mọi khoảng cách. Trong văn hóa giao
tiếp, ứng xử với mọi người, Hồ Chí Minh, ln xuất hiện với thái độ vui vẻ cùng

với sự hóm hỉnh, năng khiếu hài hước, đã xóa đi mọi khoảng cách, những nghi
thức trịnh trọng khơng cần thiết, tạo khơng khí chan hòa, gần gũi giữa lãnh tụ
với quần chúng, giữa những người bạn... Điều đó lý giải vì sao, mỗi khi Bác Hồ
xuất hiện ở đâu là ở đó rộn lên niềm vui và tiếng cười hồ hởi không dứt.

3.7. Về phong cách sinh hoạt

Một là, phong cách sống cần kiệm, liêm chính. Cả trong lời nói và việc
làm Hồ Chí Minh ln ln tự mình thực hiện cần kiệm, liêm chính. Sinh ra tại
một vùng quê nghèo, một đất nước nghèo, ra đi làm cách mạng trong tư cách
một người lao động, phải tự thân vận động để sống và hoạt động, Hồ Chí Minh
đã sớm hình thành cho mình một lối sống, một cách sống khơng thể khác, đó là
rất mực cần cù, giản dị, tiết kiệm.

Hai là, phong cách sống hài hịa, nhuần nhuyễn giữa văn hóa Đơng –
Tây. Đó là phong cách sống vừa thấm nhuần văn hóa Nho-Phật-Lão, vừa chịu
ảnh hưởng sâu đậm của văn hóa Âu-Mỹ nhưng ln giữ vững, u q và tự hào
về văn hóa Việt Nam.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

III. ĐẨY MẠNH HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TƯ TƯỞNG, ĐẠO ĐỨC,
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH.

1. Học tập và làm theo tư tưởng của người là thực hiện “trung với
nước, hiếu với dân”, mỗi cán bộ, đảng viên phải trung thành vô hạn với
mục tiêu lý tưởng của Đảng, của dân tộc; tham gia tích cực vào việc đẩy
mạnh tồn diện cơng cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh.

Phát vấn: Mục tiêu, lý tưởng của Đảng và dân tộc ta là gì?

Mục tiêu, lý tưởng của Đảng và dân tộc ta là: Độc lập dân tộc gắn liền
với chủ nghĩa xã hội, xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn minh.

Phát vấn: Trung thành vô hạn với mục tiêu, lý tưởng của Đảng và dân tộc
được thể hiện như thế nào?

- Trung thành vô hạn với sự nghiệp bảo vệ tổ quốc, bảo vệ độc lập dân tộc
và tồn diện lãnh thổ, nền văn hóa, bảo vệ Đảng, chế độ và sự nghiệp đổi mới,
bảo vệ lợi ích của đất nước, của dân tộc.

- Quan tâm đến lợi ích của nhân dân, tơn trọng, hết lịng, hết sức vì nhân
dân phục vụ, giải quyết những yêu cầu, kiến nghị của nhân dân.

Lấy ví dụ và phân tích những việc làm cụ thể của từng ngành nghề để làm
rõ vấn đề.

Thảo luận (Viết lên bảng): Mỗi người cần làm gì để tham gia tích cực
vào việc đẩy mạnh tồn diện cơng cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

- Có ý chí vươn lên, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh. Phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước
cơng nghiệp theo hướng hiện đại.

- Có ý thức giữ gìn đồn kết dân tộc, đồn kết trong đảng, trong nhân dân,
quyết đấu tranh không khoan nhượng trước mưu đồ của các thế lực thù địch, cơ
hội.

- Có tinh thần cao đối với cơng việc, có lương tâm nghề nghiệp trong

sáng, ham học hỏi, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Dẫn chứng nêu gương thầy giáo ưu tú Trần Đức Thìn…

2. Thực hiện đúng lời dạy: “Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng, vơ tư”
nêu cao phẩm giá con người Việt Nam trong thời kỳ mới.

Thảo luận: Những phẩm chất “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”
trong giai đoạn hiện nay được thể hiện như thế nào?

- Cần cù học tập, lao động sáng tạo, năng suất chất lượng, hiệu quả cao,
sử dụng vật tư, vốn của nhà nước tập thể và chính mình một cách hiệu quả.

- Quý trọng công sức lao động và tài sản tập thể, của nhân dân khơng
hoang phí, khơng phơ trương hình thức.

- Kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống thực dụng, chạy theo danh
vọng, địa vị giành giật quyền lợi cho mình, lạm dụng quyền hạn, chức vụ để
chiếm đoạt của công; cục bộ địa phương, thu vén cho gia đình, cá nhân.

- Thẳng thắn trung thực, bảo vệ chân lý, bảo vệ đường lối, quan điểm của
Đảng, bảo vệ người tốt, chân thành, khiêm tốn, khơng chạy theo chủ nghĩa thành
tích, bao che, giấu diếm khuyết điểm.

- Kiên quyết chống bệnh lười biếng, chạy theo lối sống hưởng thụ, vị kỷ,
nói khơng đi đơi với làm, nói nhiều, làm ít, làm dối, làm ẩu; lên án và quyết đấu
tranh chống tham nhũng.

3. Nâng cao ý thức dân chủ và kỷ luật, gắn bó với nhân dân, vì nhân
dân phục vụ.

- Mỗi người cần phải tự đặt mình vào trong tổ chức, tập thể, tôn trọng
nguyên tắc pháp luật, kỷ cương.

- Gần dân, học dân, có trách nhiệm với dân, khắc phục thói vơ cảm trước
khó khắn, thắc mắc và đau khổ của dân.

- Coi trọng tự phê bình và phê bình, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, phê phán
những biểu hiện xuất phát từ những động cơ cá nhân, nhân danh phê bình để đả
kích, lơi kéo, chia rẽ nội bộ.

4. Nâng cao trách nhiệm và tính tiên phong gương mẫu.

- Mỗi người cần phải nêu cao trách nhiệm gương mẫu, tự giác học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh để cho người khác nhìn
thấy và bắt chước theo.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

5. Phát huy chủ nghĩa yêu nước gắn chặt với chủ nghĩa quốc tế trong sáng, đoàn
kết, hữu nghị giữa các dân tộc, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.

- Cần thực hiện chính sách đối ngoại mở rộng, đa phương hóa, đa dạng
hóa, phấn đấu vì hịa bình độc lập và phát triển.

- Tôn trọng độc lập chủ quyền của nước khác, mở rộng hợp tác cùng có
lợi, cùng phấn đấu vì hịa bình, phát triển và chống chiến tranh, đói nghèo, bất
công, cường quyền và áp đặt trong quan hệ quốc tế.

- Chủ động hội nhập quốc tế, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời
đại, phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo
hướng hiện đại.

- Nâng cao tinh thần độc lập tự chủ, tự lực, tự cường, tự hòa, tự tôn dân
tộc; chống đấu tranh chống biểu hiện dân tộc hẹp hòi tự ti, đồng thời phê phán tư
tưởng ngoại lai, vọng ngoại, ảo tưởng chủ nghĩa tư bản.

Liên hệ thực tiễn: Tình hình biển đơng…

Hiện nay nước ta có quan hệ rộng khắp với các quốc gia trên thế giới,
tham gia và làm thành viên tích cực, có trách nhiệm của các tổ chức, diễn đàn
khu vực và quốc tế (ASEAN, APETA, APEC, WTO…)

Kết thúc bài: Tóm tắt lại các nội dung chính của bài:

- Chúng ta đã hiểu được khái niệm, nội dung Tư tưởng, đạo đức, phong
cách Hồ Chí Minh.

- Chúng ta đã biết được lý do (sự cần thiết) về việc học tập và làm theo Tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

- Chúng ta nhận ra được những biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng,
đạo đức, lối sống; những biểu hiện của sự tự diễn biến, tự chuyển hóa trong
Đảng. Nhìn lại mình có những biểu hiện nào và hướng khắc phục?

- Chúng ta biết mình phải làm gì để học tập và làm theo Tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh.

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Câu hỏi ơn tâp:

1.Vì sao cần học tập và làm theo Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí
Minh trong giai đoạn hiện nay?

</div>