Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.17 MB, 89 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>§¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Ngày soạn : 27 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Giáo án đại số kì 2 TiÕt 37 § 3 - Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Học sinh nắm đợc quy tắc thế, biết biến đổi để giải hệ phơng trình theo quy tắc thế. -Kü n¨ng: Häc sinh n¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn b»ng ph¬ng ph¸p thÕ, kh«ng bÞ lúng túng khi gặp các trờng hợp đặc biệt (hệ có vô số nghiệm, hệ vô nghiệm). - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : - Tư duy, giao tiếp, hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học... II. ChuÈn bÞ: GV: - Bµi so¹n, bµi tËp ¸p dông, b¶ng phô. - Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. HS: - Làm bài tập ở nhà, đọc trớc bài mới, bảng phụ nhóm. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (8’). 2. ĐVĐ: §Ó t×m nghiÖm cña mét hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn ngoµi viÖc ®o¸n nhËn. số nghiệm và phương pháp minh học hình học ta còn có thể biến đổi hệ phơng trình đã cho để đợc một hệ phơng trình mới tơng đơng, trong đó một phơng trình của nó chỉ cßn mét Èn.Mét trong c¸c c¸ch gi¶i lµ ¸p dông quy t¾c sau gäi lµ quy t¾c thÕ.. -1-.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 3. Nội dung bài mới. * Hoạt động 1:Tiếp cận và nắm quy tắc thế (10’) Hoạt động của thầy – của trò - GV giíi thiÖu quy t¾c thÕ sgk, treo b¶ng phô néi dung quy t¾c. - Lần lợt 2 HS đọc lại quy tắc thế - GV ®a vÝ dô, híng dÉn hs thùc hiÖn c¸c bíc gi¶i theo quy t¾c thÕ - HS chó ý theo dâi, kÕt hîp sgk, tr¶ lêi c©u hái của GV để nắm cách giải ?Tõ p/t (1) h·y biÓu diÔn Èn x theo Èn y? - HS tr¶ lêi: x = 3y + 2 - GV chèt l¹i ghi b¶ng - HS theo dâi, ghi vë ?H·y thÕ x = 3y + 2 vµo ph¬ng tr×nh (2)? ?Nhận xét về dạng của p/t mới thu đợc sau khi thÕ? - HS tiến hành làm và trả lời p/trình mới thu đợc - GV chèt l¹i, yªu cÇu hs lËp hÖ p/t míi gåm 1 pt cũ và phơng trình mới thu đợc. - HS lập ra hệ pt mới và hiểu đợc p/t mới tơng đơng với hệ p/t đã cho - GV chèt l¹i, giíi thiÖu c¸ch tr×nh bµy, yªu cÇu hs gi¶i vµ t×m nghiÖm - HS giải p/t bậc nhất tìm y và thay vào p/t (1) để t×m x vµ kÕt luËn nghiÖm - GV chèt l¹i vµ nªu: c¸ch gi¶i trªn gäi lµ gi¶i hÖ p/t b»ng ph¬ng ph¸p thÕ - HS chú ý, hiểu đợc cách giải.. Ghi b¶ng 1, Quy t¾c thÕ: <B¶ng phô néi dung quy t¾c thÕ> VÝ dô 1: XÐt hÖ ph¬ng tr×nh (I ) x − 3 y =2❑❑ ❑❑ ( 1 ) −2 x+5 y =1❑❑ ( 2 ) ¿{ Bíc 1: Tõ p/t (1) ta cã x=3 y +2 , thay vµo p/t (2) ta cã: −2 ( 3 y+ 2 )+ 5 y=1 Bíc 2: lËp hÖ ph¬ng tr×nh míi : ( II ) x=3 y +2 −2 ( 3 y+ 2 )+ 5 y=1 ¿{ Ta cã thÓ gi¶i hÖ nh sau:. (I ) x −3 y=2 −2 x+ 5 y =1 ¿{ ¿ ⇔ x=3 y +2 −2 ( 3 y+ 2 )+ 5 y=1 ¿ ⇔ x=3 y +2 y =−5 ⇔ ¿ x =−13 y =−5 ¿ ¿{ ¿ VËy hÖ (I) cã nghiÖm duy nhÊt lµ (-13; -5) * Hoạt động 2: Vận dụng quy tắc thế để giải hệ phơng trình (20’) - GV yêu cầu HS đọc ví dụ 2 sgk, tìm hiểu cách 2, áp dụng gi¶i - HS đọc ví dụ 2 sgk, hiểu đợc cách giải VÝ dô 2: Gi¶i hÖ p/t ?ở ví dụ 2 đã áp dụng quy tắc thế nh thế nào? - 1 HS đứng tại chổ trả lời, HS khác nhận xét - GV nhËn xÐt chèt l¹i, nªu c¸ch gi¶i biÓu diÔn Èn x theo Èn y. - HS chó ý theo dâi c¸ch gi¶i ?Qua đó ta nhận xét gì về cách biểu diễn ẩn này qua Èn kia? - HS hiểu đợc trong một hệ p/t ta có thể chọn ẩn nào để biểu diễn cũng đợc - GV nêu 2 hệ p/t, yêu cầu HS hoạt động theo nhãm lµm vµo b¶ng phô nhãm trong 5 phót - HS hoạt động theo nhóm 4 em: Nhãm1;3;5;7: Gi¶i hÖ III Nhãm2;4;6;8: Gi¶i hÖ IV - GV thu bảng phụ 2 nhóm để hớng dẫn nhận xét söa sai -2-.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2 x − y =3 ¿ x +2 y =4 ⇔ ¿ 2 (− 2 y + 4 ) − y=3 x=−2 y +4 ¿ ⇔ y =1 x=− 2. 1+4 ⇔ ¿ x=2 y =1 - Từ kết quả hai hệ đó, GV dẫn dắt đi đến chú ý nh sgk ¿ - HS đọc chú ý sgk { ¿ ¿ ¿¿ VËy nghiÖm cña hÖ lµ: (2; 1) - 2 nhóm nộp bài, các nhóm khác đổi bài nhận xÐt - GV híng dÉn c¶ líp nhËn xÐt söa sai, ®a ra bµi gi¶i mÉu - C¶ líp tham gia nhËn xÐt, c¨n cø bµi gi¶i mÉu để đánh giá bài bạn - GV thu kết quả đánh giá. ?1: Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh: ¿ ¿ 4 x −5 y=3 4 x+ y=2 a, 3 x − y=16 b, 8 x+ 2 y =1 ¿ { ¿{ - Gv yêu cầu hs đọc ?2, ?3 sgk, hđ theo nhóm vẽ ¿ ¿ vào bảng phụ đã có hệ tọa độ đã chuẩn bị Gi¶i: - HS hđ theo nhóm làm vào bảng phụ đã chuẩn <B¶ng phô nhãm> bÞ Nhãm1;3;5;7: Ktra hÖ III cã v« sè nghiÖm Nhãm2;4;6;8: Ktra hÖ IV - GV thu bảng phụ đại diện 2 nhóm để nhận xét VD3.Giải hệ phơng trình: Gi¶i. söa sai - 2 nhãm nép bµi, c¸c nhãm kh¸c cïng nhËn xÐt - Gv nhËn xÐt chèt l¹i ?H·y tãm t¾t c¸ch gi¶i hÖ p/t b»ng ph¬ng ph¸p Ta cã ?1 thÕ? HS tr¶ lêi 2 2 b c ax bx c x x - GV nhËn xÐt chèt l¹i a a 2 2 - HS đọc sgk. x2 2. x. b b b c. ?1. ?1. ax2 + bx + c = 0 (a 0) (1). 2a. 2a 2a . ?2. 2. a. 2 b b 4ac x 2 2a 4a. 2. b x 2 2a 4a. ? Chứng tỏ hệ. V× pt (*) cã nghiÖm víi mäi x R nªn hÖ pt cã v« sè nghiÖm. NghiÖm tæng qu¸t lµ:. voâ nghieäm.. ? Có mấy cách chứng minh hệ (IV) vô nghiệm. -HS: Coù 2 caùch: Minh hoïa baèng ñths vaø phöông phaùp theá. ?1 . Chó ý: (sgk). b x 2 a 2a -3-.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ?2 ?3 <B¶ng phô nhãm>. * Tãm t¾t c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ (sgk) IV: CỦNG CỐ (5’). b b x1 ; x2 2a 2a Nêu các bước giải hệ phương trình bằng phöông phaùp theá. -HS: Trả lời như SGK a) ÑS: x = 10; y = 7. b) ÑS: x = 11/19; y = -6/19 ? Yeâu caàu hai HS leân baûng giaûi baøi 12(a,b) Tr 15 SGK - GV gäi 2 hs lªn b¶ng gi¶i 2 hÖ p/t: ¿ ¿ x+ 3 y=1 x+3 y =1 a, 2 x +6 y =−2 b, 2 x +6 y =2 ¿{ ¿{ ¿ ¿ - Nếu còn thời gian giáo viên cho bài tập nâng cao đã chuẩn bị trên GAĐT V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:(2’). -4-.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - ChuÈn bÞ tèt c¸c bµi tËp cho tiÕt sau luyÖn tËp VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 28 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 38 LuyÖn tËp I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Giúp HS củng cố cách biến đổi hệ phương trình bằng quy tắc thế. -Kü n¨ng: + Reøn kyõ naêng giaûi heä phöông trình baäc nhaát hai aån baèng phöông phaùp theá. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : - Tư duy, giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề... II. ChuÈn bÞ: GV: - Giáo án, bảng phụï, phấn màu, thước, máy tính bỏ túi. - Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. HS: - Chuẩn bị, bảng nhóm, bút viết, máy tính bỏ túi, thức kẻ . III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò:. -5-.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. b b x . x 0 2a 2a 2. ĐVĐ: Tiết học này chúng ta ôn lại và rèn kĩ năng giải HPT bằng PP thế. -GV: Cho HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn vaø cho ñieåm. 3. Nội dung bài mới * Hoạt động 1: Luyện tập ( 35) HOẠT ĐỘNG CỦA GV VAØ HS. NOÄI DUNG - Bµi 13 ( 15 –sgk): Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph- Bµi 13 ( 15 –sgk): ¬ng ph¸p thÕ; 3 x −11 a, Tõ ph¬ng tr×nh thø nhÊt, ta cã y = ¿ 2 ¿ x y lÊy kÕt qu¶ nµy thÕ vµo chç cña y trong ph¬ng − =1 3 x −2 y=11 tr×nh thø hai ta cã: 2 3 a, 4 x −5 y=3 b, 3 x −11 5 x −8 y =3 4x – 5 . =3 <=> -7x =- 49<=> x ¿{ ¿{ 2 ¿ =7. ¿ từ đó y = 5. Nghiệm của hệ phơng trình đã cho là (7; 5) 3 b, §¸p sè: ( 3; ) 2 Baøi 16 (a, c) SGK Tr 16. Giaûi HPT sau baèng Baøi 16 (a, c) SGK Tr 16. phöông phaùp theá.. . b x 2 a 0 x b 0 2a . . a,. ? Hai HS leân baûng, moãi em moät caâu.. Vậy nghiệm của hệ phương trình đã cho là (x; y) = (3; 4). ? Đối với câu a nên rút x hay y.. 2. c,. ax + bx + c = 0 (a 0) (1). . ? Đối với câu c thì y = … (tỉ lệ thức). <=> Vậy hệ phương trình đã cho có nghiệm là (x; y) = (4; 6) Baøi 18: a) Xaùc ñònh heä soá a, b bieát raèng heä phöông. -GV nhận xét, đánh giá và cho điểm.. Baøi 18: a) Xaùc ñònh heä soá a, b bieát raèng heä phöông trình :. x1 . b 2a. trình a) Vì heä coù nghieäm (1; -2). -6-. .
<span class='text_page_counter'>(7)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. . Trêng THCS. x2 . b 2a. ? Heä coù nghieäm (1; -2) <=> …. <=> Vaäy a = -4 vaø b = 3. ? Haõy giaûi HPT theo bieán a vaø b. b) Vì heä coù nghieäm (. b) Neáu heä phöông trình coù nghieäm (. x x . b 2a b 2a. ). thì sao? -GV: Cho HS hoạt động nhóm trong thời gian 7 phuùt. -GV: Quan sát HS hoạt động nhóm. -GV: Lưu ý HS rút gọn kết quả tìm được. -GV: Treo bẳng phụ và nhận xét bài làm từng nhóm, sửa sai, uốn nắn (nếu có). ( Đối với học sinh khá giỏi có thể gợi ý để vÒ nhµ lµm ) Bài 19: Đa thức P(x) chia hết cho đa thức (x-a) <=> P(a) = 0. Hãy tìm các giá trị của m, n sao cho đa thức sau đồng thời chia hết cho x + 1 và x – 3; P(x) =mx3 +(m-2)x2 –(3n-5)x-4n. Vaäy. . Baøi 19 -GiảiTheo đề bài ta có :. ?3 (HS tự giải). b. GV: P(x) x x 2a (x-a) <=> P(a) = 0 1 2. ? P(x) ?2 (x-3) <=> ………… ? P(x) (x+1) <=> P(…) = … ? P(3) = … ; ? P(-1) = ….. IV: CỦNG CỐ (2’). ?3. -7-. . b x1 x2 2a. -GV: Cho ñieåm vaø tuyeân döông, khieån traùch (neáu coù). : Lª Hång Phong. ).
<span class='text_page_counter'>(8)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Nêu các bước giải hệ phương trình bằng -HS: Trả lời như SGK phöông phaùp theá V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (1’). 37 VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 29 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 39 § 4 - Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bằng phơng pháp cộng đại số I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: + Hiểu cách biến đổi hệ phơng trình bằng phơng pháp cộng đại số. + Nắm vững cách giải hệ phơng trình bằng phơng pháp cộng đại số. -Kü n¨ng: + Vận dụng đợc hai phơng pháp giải hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn: Phơng pháp cộng đại số, phơng pháp thế. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : Tính toán , hợp tác nhóm giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: GV: - Bµi so¹n gi¸o ¸n ®iÖn tö, bµi tËp ¸p dông, m¸y chiÕu. - Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. HS: - Làm bài tập ở nhà, đọc trớc bài mới, bảng phụ nhóm. III- Ph¬ng ph¸p: + Thuyết trình, giảng giải, gợi mở, vấn đáp, nêu vấn đề. + Tổ chức các hoạt động của học sinh, rèn phơng pháp tự học, +Luyện tập và thực hành, tăng cờng học tập cá thể, phối hợp với hoạt động hợp tác. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (7’) ? Nªu c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ ? Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh sau b»ng ph¬ng ph¸p thÕ :. -8-.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2. ĐVĐ: chúng ta đã biết giải hệ bằng phương pháp thế . Còn cách giải hệ nào khác không ng/c tiếp bài hôm nay 3. Nội dung bài mới * Hoạt động 1:quy tắc cộng đại số (10’) Ngoài các cách giải hệ phơng trình đã biết, trong tiết học này các em sẽ đợc nghiên cứu thêm 1 cách khác giải hệ phơng trình, đó là phơng pháp cộng đại số. Hoạt động của gV- hS Néi dung ghi b¶ng - Gi¶i 1 hÖ ph¬ng tr×nh hai Èn ta t×m c¸ch quy vÒ giải phơng trình 1 ẩn. Quy tắc cộng đại số cũng chính là nhằm tới mục đích đó. -GV nêu tác dụng của quy tắc cộng đại số: Dùng để biến đổi 1 hệ phpng trình thành hệ phơng trình tơng đơng. ?Nêu các bớc của quy tắc cộng đại số.. 1.Quy tắc cộng đại số Quy tắc cộng đại số dùng để biến đổi hệ pt thành hệ pt tơng đơng. Quy tắc cộng đại số gồm hai bớc: Bíc 1: Céng hay trõ tõng vÕ hai ph¬ng tr×nh cña hệ đã cho để đợc phơng trình mới. Bíc 2: Dïng ph¬ng tr×nh míi Êy thay thÕ cho mét trong hai ph¬ng tr×nh cña hÖ (Vµ gi÷ nguyªn pt kia). -Cộng từng vế của hai pt ta đợc phơng trình mới VD1. Giải hệ pt: lµ…? 5 37 5 37 -Cộng…, ta đợc pt mới là: 3x = 3 <=> x = 1 x1 -NhËn xÐt? 2.3 6 -Tìm x từ pt mới đó? -T×m y? ( 4) 1 x1 x2 -1 hs t×m y. 2.4 2 NhËn xÐt.KL? VËy hpt cã nghiÖm -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm ?1, ?1. SGK tr 17. -1 HS lªn b¶ng , díi líp lµm ra giÊy nh¸p -ChiÕu 3 bµi lªn MC. -QS bµi lµm trªn b¶ng vµ MC. -Gäi HS nhËn xÐt bµi lµm. -NhËn xÐt bµi lµm. -GV nhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn. -NhËn xÐt vÒ hÖ sè cña Èn x cña 2 pt trong VD1? -Hệ số của ẩn x trong hai pt của VD1 là đối nhau. * Hoạt động 2: áp dụng (18’) ? NhËn xÐt vÒ hÖ sè cña Èn x, hÖ sè Èn y cña + 2. ¸p dông: 2 pt trong VD2? 1) Trêng hîp thø nhÊt: -Hai pt có hệ số của ẩn y đối nhau. (Các hệ số của cùng một ẩn nào đó trong hai ? Vậy làm thế nào để mất ẩn y, chỉ còn ẩn x. phơng trình bằng nhau hoặc đối nhau): -Dùng pp cộng đại số, tìm pt mới chỉ có 1 ẩn? VD2. Giải hpt: -NhËn xÐt? KL nghiÖm? - 1 HS lªn b¶ng lµm => HS kh¸c nhËn xÐt. 61 -GV nhËn xÐt. x2 . . ? NhËn xÐt vÒ hÖ sè cña Èn x, hÖ sè Èn y cña 2 pt trong VD 3? - C¸c hÖ sè x b»ng nhau. ? Làm thế nào để mất x. -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm. -1 HS lªn b¶ng lµm bµi. -C¸c em díi líp lµm ra giÊy nh¸p -ChiÕu bµi lµm mét sè em lªn MC. -Quan s¸t bµi lµm trªn b¶ng MC. -NhËn xÐt? -Bæ sung. -GV nhËn xÐt, chèt l¹i c¸ch lµm. -NÕu hÖ sè cña mét Èn trong hai pt kh«ng bằng nhau, cũng không đối nhau thì ta làm nh thÕ nµo => sang trêng hîp 2, GV: ta sẽ tìm cách biến đổi để đa 2 phơng tr×nh ë VD 4 vÒ trêng hîp thø nhÊt.. 5 37 6. . ?3. 1 61 1- 61 1 61 1 61 x1 = ; x2 6 6 6 6. VËy hpt cã nghiÖm : ?2. SGK tr 17. VÝ dô 3. Gi¶i hÖ pt:. x1 . ( 7) 25 7 5 3 ; 2.2 4. 121 1. x2 . ( 7) 25 7 5 1 2.2 4 2. . VËy hpt cã nghiÖm . ?3. SGK tr 17. 2) Trêng hîp 2. (C¸c hÖ sè cña cïng mét Èn trong hai pt kh«ng b»ng nhau, cũng không đối nhau). -9-.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ? Em hãy biến đổi sao cho các phơng trình VD4. Giải hpt: míi cã c¸c hÖ sè cña Èn x b»ng nhau. -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm bµi. - HS nhËn xÐt? => GV nhËn xÐt.. 5 6. 1 121 1 11 10 5 x1 2.6 12 12 6 x 1 121 1 11 1 2 2.6 12 . 1 1. -GV cho HS th¶o luËn nhãm ?4 + ?5. -ChiÕu bµi lµm 3 nhãm lªn MC. -NhËn xÐt? -GV nhËn xÐt. -Qua c¸c VD, nªu tãm t¾t c¸ch gi¶i hpt b»ng VËy hÖ pt cã nghiÖm: ph¬ng ph¸p céng? ?4+?5: SGK tr 18 -Ta biến bbổi hpt về hệ mới tơng đơng với hpt đã cho và có hệ số của một ẩn trong 2 pt là bằng nhau hoặc đối nhau. -NhËn xÐt? Tãm t¾t c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng -GV chèt l¹i. pháp cộng đại số: (SGK tr 18). IV: CỦNG CỐ (8 phót) ? Cách giải hpt bằng phơng pháp cộng đại số? Bµi 20.(SGK tr 19). Gi¶i hpt:. . a). 5 1 5 1 4 2 x1 2.3 6 6 3 1 5 1 x 5 1 2 2.3 6 . 2 3. VËy hpt cã nghiÖm (x=2; y= -3).. c) VËy hpt cã nghiÖm lµ (x= 3; y = -2). V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Xem l¹i c¸c VD vµ BT.-Lµm c¸c bµi 21,22 tr 19 SGK. - Học sinh học và nắm khác cách giải hệ p/t bằng phơng pháp cộng đại số. - ChuÈn bÞ tèt c¸c bµi tËp cho tiÕt sau luyÖn tËp VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -10-.
<span class='text_page_counter'>(11)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 30 / 12 / 2016 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 40 LuyÖn tËp I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Ôn lại cách giải hệ pt bằng phơng pháp cộng đại số. -Kü n¨ng: + Reứn kyừ naờng giaỷi heọ phửụng trỡnh baọc nhaỏt hai aồn baống phửụng phaựp cộng đại số, biến đổi hệ pt. + Cã kÜ n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng c¸c ph¬ng ph¸p. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : tính toán , hợp tác nhóm giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: GV: - Thíc th¼ng, phiÕu häc tËp. - Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. HS: - Thíc th¼ng, b¶ng nhãm.. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (7’) ? Nêu quy tắc cộng đại số để biến đổi một hệ phương trình thành hệ phương trình tương đương. ? Gi¶i hÖ pt:. . x1 x2 . ( 8) 4 2.1. HS1: HS2: 2. ĐVĐ: Để reứn kyừ naờng giaỷi heọ phửụng trỡnh baọc nhaỏt hai aồn baống phửụng phaựp cộng đại số, biến đổi hệ pt ta cựng luyện tập. 3. Nội dung bài mới * Hoạt động 1: Luyện tập ( 30’) Hoạt động của GV - HS Néi dung ghi b¶ng Bµi 21 tr 19 sgk. Baøi 21: Goïi 1HS leân baûng lµm baøi21. 1HS leân baûng . Lớp theo dõi và nhận xét. Goïi 1HS khaùc nhaän xeùt,nhaéc laïi quy taéc cộng trừ căn thức đồng dạng.. . 1 4 2 8 1 2 2 a). . 2. 2. (I). 2x 2 2 x 1 0. b 2 2 -11-.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2. 2 2 4.2.18 80. Bµi 22 tr 19 sgk. -Cho hs nghiên cứu đề bài. -Nghiªn cøu bµi. -Gäi 1 hs lªn b¶ng lµm bµi, díi líp lµm ra ( 2 2) 2 giÊy nh¸p. x1 x2 KiÓm tra häc sinh díi líp. 2.2 2 ) Vaäy nghieäm cuûa heä laø: ( ; -NhËn xÐt? Bài 22 tr 19 sgk. Giải hpt bằng phơng pháp cộng đại -GV nhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn. sè:. . a). 2 2. 1 2 2 x 2 0. 1 2 2). 2. . 1 2 2 4.2. 2 . GV nhÊn m¹nh: CÇn nhí khi gi¶i mét hÖ ph2 ơng trình mà dẫn đến một phơng trình trong đó các hệ số của cả hai ẩn đều bằng 0, nghĩa là ph¬ng tr×nh cã d¹ng 0x + 0y = m th× hÖ v« nghiÖm nÕu m kh¸c 0 vµ VËy hpt cã nghiÖm hÖ v« sè nghiÖm khi m = 0 ¿ 3 11 x − y= 2 2 Bµi 23 tr 19 sgk. Gi¶i hpt: − 4 x +6 y =5 -Nªu híng lµm? ⇔ -V× hÖ sè cña x ë hai pt lµ b»ng nhau nªn ta ¿ 4 x −6 y =22 trõ tõng vÕ cña hai pt. -1 hs đứng tại chỗ thực hiện phép trừ. − 4 x +6 y =5 -NhËn xÐt? ⇔ -GV nhËn xÐt. ¿ 0 x +0 y=27 -Gọi 1 hs đứng tại chỗ thực hiện phép trừ. -1 hs đứng tại chỗ làm tiếp. − 4 x +6 y =5 -NhËn xÐt? ¿ b /❑{ -Bæ sung. ¿ -… Nh©n, thu gän vÒ hpt quen thuéc. ph¬ng tr×nh 0x + 0y = 27 v« nghiÖm => hÖ ph¬ng tr×nh -T×m y? v« nghiÖm -T×m x? 3 x − 2 y=10 -2 hs lªn b¶ng cïng lµm bµi. ¿ -NhËn xÐt? 2 1 x − y=3 -GV nhËn xÐt, söa sai nÕu cÇn. 3 3 ⇔ ¿ 3 x −2 y=10 3 x − 2 y=10 Bµi 24 tr 19 sgk. Gi¶i hpt: ¿ GV: Cã nhËn xÐt g× vÒ hÖ ph¬ng tr×nh trªn? GV: Cã thÓ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh nµy thÕ nµo? ⇔ GV yªu cÇu HS gi¶i 0 x +0 y=0 GV nhận xét sau đó giới thiệu, ngoài cách giải 3 x − 2 y=10 trên ta còn có cách giải khác đó là ta đặt ẩn ⇔ phụ, cụ thể ta đặt x + y = u, x – y = v, hãy đọc hệ mới tạo thành ¿ x ∈R GV yªu cÇu HS gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh theo Èn u, 3 v y= x − 5 2 GV: thay u = -7, v= 6 ta cã hÖ ph¬ng tr×nh ¿ nµo? c / ❑{ GV: Nh vËy ngoµi c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bằng phơng pháp đồ thị, phơng pháp thế, ph¿ ơng pháp cộng đại số thì trong tiết học này ta ¿ ¿ còn biết thêm một phơng pháp nữa đó là ph¿ HÖ ph¬ng tr×nh v« sè nghiÖm ơng pháp đặt ẩn phụ Bµi 23 tr 19 sgk. Gi¶i hpt: -12-. 1 4 2 8 8 2.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. GV yªu cÇu HS tiÕp tôc lµm phÇn b theo hai c¸ch ¿ 2u+ 3 v=4 HS: u+2 v=5 ¿{ ¿ ⇔ 2u+ 3 v=4 2u+ 4 v=10 ⇔ ¿ v =6 2 u+24=10 ⇔ ¿ v =6 u=−7 ¿{ HS thay u = -7, v = 6 ta cã ¿ x+ y=−7 x − y =6 ⇔ −1 ¿ x= 2 − 13 y= 2 ¿{ ¿ b,HS thực hiện và đọc kết quả.. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. . 1 4 2 8 1 2 2. . . . 2. 2. 1 2 2 1 2 2 . 1 2 2 1 2 2 1 x1 2.2 2 1 2 2 1 2 2 x2 2 2.2. 1 2. VËy hpt cã nghiÖm Bµi 24 tr 19 sgk. Gi¶i hpt:. 2. a). a 0 0. m 0 a 0 2 2( m 1) 4.m.2 0 0 . Bµi 26 tr 19 sgk. T×m a, b. -Nªu híng lµm? -Cho hs th¶o luËn theo nhãm. m 0 2 -Th¶o luËn theo nhãm. 4m 16 m 4 0 VËy hpt cã nghiÖm : -Quan s¸t sù th¶o luËn cña c¸c nhãm. -Ph©n c«ng nhiÖm vô c¸c thµnh viªn trong nhãm. - Lªn b¶ng tr×nh bµy kÕt qu¶ h/® nhãm . -Quan s¸t bµi lµm trªn b¶ng -NhËn xÐt. -Bæ sung. -NhËn xÐt? -GV nhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn. ¿ x=1 b, y=− 1 ¿{ ¿ Bµi 26 tr 19 sgk. T×m a, b. Bµi 25 tr 19 sgk. T×m m, n: ta cã -Nªu híng lµm? a, Ta có đồ thị h/s y = ax + b đi qua A(2; -2) 2a + b =-2 (1). -NhËn xÐt? Vì đồ thị h/s y = ax + b đi qua B(-1; 3) -a + b =3 -Híng lµm: cho c¸c hÖ sè cña ®a thøc b»ng 0, a – b = -3 (2) gi¶i hÖ pt t×m m; n. -Cho HS díi líp lµm vµo vë. -NhËn xÐt? -GV nhËn xÐt.. -13-.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. Tõ (1) vµ (2) ta cã hpt:. : Lª Hång Phong. 42 3 2 3 m1 2 m 4 2 3 2 3 2 m1 2 3 2 . m2 2 3. .. . Vậy hàm số đã cho là 1 b, §¸p sè : a = ; b = 0. 2 1 1 c, a = ;b= 2 2 d, a = 0; b = 2 Bµi 25 tr 19 sgk. T×m m, n: ta cã. . . . . VËy gi¸ trÞ cÇn t×m lµ. . .. IV: CỦNG CỐ (6 phót)-GV nªu l¹i c¸c d¹ng bµi tËp tong tiÕt häc. ? Nhắc lại các cách giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng đại số : trường hợp1 , trường hợp 2.. Bµi 27 trr 20 sgk. Gi¶i hpt:. . 1 §Æt 12 = u;. . = v ta cã hpt. 1 12. . . 2 3. VËy hpt cã nghiÖm . V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Học lại quy tắc thế , quy tắc cộng đại số , cách giải hệ phương trình bằng phương pháp thế , phương pháp cộng đại số. - ứ Xem lại các BT đã chữa.-Làm các bài 27 + các phần còn lại + 31, 33, 34 sbt. - Xem trước bài mới thùc hµnh gi¶i hƯ ph¬ng tr×nh b»ng m¸y tÝnh CASIO VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -14-.
<span class='text_page_counter'>(15)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 3 / 1 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 41 Thùc hµnh: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng m¸y tÝnh CASIO I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + N¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ pt b»ng m¸y tÝnh CASIO. -Kü n¨ng: + RÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn baèng m¸y tÝnh CASIO - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : tính toán ,giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: GV: Bảng hướng dẫn sử dụng máy tính bỏ túi các loại, các loại MTBT casio đang sử dụng phổ biến trong trờng phổ thông (Fx 220 ; Fx 500A, Fx 500MS; Fx 500ES ; Fx 570MS; Fx 570ES) HS: - máy tính. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (7’) ? Nêu quy tắc cộng đại số để biến đổi một hệ phương trình thành hệ phương trình tương đương. ? Gi¶i hÖ pt: ¿ a, 13 x+17 y =−25 2 x +3 y=7 b, 23 x −19 y=103 3 x+2 y=13 ¿{ ¿{ ¿ 2. ĐVĐ: Giới thiệu. Có một công cụ giúp ta giải hệ phương trình nhanh và chính xác đó là MTBT khoa học Casio các loại. Bài học hôm nay cô sẽ giới thiệu cho các em về việc sử dụng máy tính Fx 500MS để giải hệ phương trình. 3. Nội dung bài mới * Hoạt động 1: Giới thiệu máy tính CASIO fx 500 ( 3’). - GV giíi thiÖu trùc tiÕp * Hoạt động 2: Hớng dẫn cách giải CASIO fx 500 ( 10’). Hoạt động của GV - HS. Néi dung ghi b¶ng Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm tiÕp phÇn b.. * Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn baèng m¸y tÝnh CASIO fx 500 MODE 39 0 MODE. 1 2. 1 100 2. 4 3. a 0 0. m 2 3 m 2 3. =. ( 6) 4 10 ( 6) 4 2 1 1 ; x2 2.5 10 2.5 10 5. -15-.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> §¹i sè 9 ?1 = b 2b' b '. . . ?1. Gi¸o viªn:. =. . b 2b' 4 ' b' ' x1 2a 2a a. =. x2 . Mai Thuý Hoµ. b b ' ' 2a a. . . = = x x 2a 2a a = * Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn baèng m¸y tÝnh CASIO fx 570 b' MODE x x a MODE MODE xuÊt hiÖn EQN -> 1 -> 2 1 2. 1. x1 . b ' ' a. x2 . b ' ' a. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ¿ 13 x+17 y =−25 b, 23 x −19 y=103 ¿{ ¿ §¸p sè: x = 2; y =3. 2. NhËp c¸c hÖ sè ?2 = ?3 = ?2 = 2 3 1 2 3 x1 ; x2 1 55 5. . = ' 9 3 =. 1 5. = x = y => - Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh cô thÓ hÖ a, a, 2 x +3 y=7 3 x+2 y=13 ¿{ 2 2. MODE ? 3 MODE'=b' -ac=4 -3.4=16-12=4>0MODE xuÊt hiÖn EQN -> 1 -> 2 NhËp c¸c hÖ sè 2 = 3 = 7 = 3 = 2 = 13 = x = 5 = y = -1 Goïi 1HS leân baûng lµm tiÕp phÇn b, Lớp theo dõi và nhận xét. - GV y/c kÕt luËn nghiÖm cña hÖ * Hoạt động 3: Thực hành luyện tập( 22’). * D¹ng 1: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh sau: 1, 4 x +5 y=3 KQ: (2; -1) x −3 y =5 ¿{ 2, 7 x − 2 y=1 KQ: (1; 3) 3 x+ y=6 ¿{ 3, 1,3 x+4,2 y =12 KQ: (6; 1) 0,5 x+2,5 y =5,5 ¿{ 4, √ 5 x − y= √5( √3 − 1) KQ: ( √ 3; √5 ) 2 √3 x +3 √ 5 y =21 ¿{ 5, 2 x −11 y =−7 KQ: (2; 1) 10 x+11 y =31 ¿{ 6, 4 x +7 y=16 KQ: (-3; 4) 4 x −3 y=− 24 ¿{. * Dạng 2: Nâng cao ( hoạt động nhóm): ( 4’) Nghiệm chung của ba phơng trình đã cho đợc gäi lµ nghiÖm cña hÖ gåm ba ph¬ng tr×nh Êy. Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh lµ t×m nghiÖm chung cña tÊt c¶ c¸c ph¬ng tr×nh trong hÖ. H·y gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau: 1, 3 x +5 y=34 KQ: (3; 5) 4 x −5 y=− 13 5 x −2 y=5 ¿{{ 2, 6 x − 5 y =− 49 V« nghiÖm −3 x+ 2 y =22 7 x+5 y =10 ¿{{ đại diện nhóm nêu làm bài và đọc kq.. -16-.
<span class='text_page_counter'>(17)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 7, 0 , 35 x + 4 y=− 2,6 KQ: (4; -1) 0 , 75 x −6 y =9 ¿{ 8, √ 2 x +2 √ 3 y=5 KQ: ( √ 2; √3 ) 9 3 √2 x − √3 y = 2 2 ¿{ 9, 1 1 10 x − 9 y =8 KQ: ( ) ;− 15 x+21 y=0,5 2 3 ¿{ 10 , 1 1 3,3 x+ 4,2 y =1 KQ: ( − ; ) 9 x +14 y=4 3 2 ¿{ IV: CỦNG CỐ (1 phót) -GV nªu l¹i c¸c d¹ng bµi tËp tong tiÕt häc. - Nh¾c l¹i c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng m¸y tÝnh V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Học lại quy tắc thế , quy tắc cộng đại số , cách giải hệ phương trình bằng phương pháp thế , phương pháp cộng đại số. - ứ Xem lại các BT đã chữa. Ôn lại giải bài toán bằng cách lập phơng trình đã học ở lớp 8. - Xem tríc bµi ‘Gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh.’ VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ -17-.
<span class='text_page_counter'>(18)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 4 / 1 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 42 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh .. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Học sinh nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình bậc nhất hai Èn . -Kü n¨ng: + BiÕt c¸ch chuyÓn bµi to¸n cã lêi v¨n sang bµi to¸n gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. + Vận dụng đợc các bớc giải toán bằng cách lập hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn. - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : Ngôn ngữ, lắng nghe tích cực, hợp tác nhóm, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV: + Máy chiếu ghi c©u hái, bµi tËp. + Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. - HS: + Ôn lại giải bài toán bằng cách lập phơng trình đã học ở lớp 8 . III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (2’) - HS: Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh ? 2. ĐVĐ: Để nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay. 3. Nội dung bài mới(33 phót) Hoạt động của GV và HS Néi dung * Hoạt động 1: Ví dụ 1 (16 phút) - GV gäi HS nªu l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n bằng cách lập phơng trình sau đó nhắc lại và ' 4 2 ( sgk ) *) VÝ dô 1 ( sgk ) chèt c¸c bíc lµm . Bớc 1 : Chọn ẩn , gọi ẩn và đặt điều kiện Tóm tắt : Hàng chục < 2 lần hàng đơn vị : 1 đv cho Èn . Bíc 2 : BiÓu thÞ c¸c sè liÖu cha biÕt theo Èn ViÕt hai ch÷ sè theo thø tù ngîc l¹i Sè míi < sè cò : 27 ®v và các số liệu đã biết Bớc 3 : Lập phơng trình, giải phơng trình, Tìm số có hai chữ số đó . Gi¶i : sgk/20 đối chiếu điều kiện và trả lời - GV ra ví dụ, gọi HS đọc đề bài và ghi tóm t¾t bµi to¸n . - H·y nªu c¸ch chän Èn cña em vµ ®iÒu kiÖn của ẩn đó . -18-.
<span class='text_page_counter'>(19)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - NÕu gäi ch÷ sè hµng chôc lµ x , ch÷ sè hàng đơn vị là y ta có điều kiện nh thế nào ? - Ch÷ sè cÇn t×m viÕt thÕ nµo ? viÕt ngîc l¹i thế nào ? Nếu viết các số đó dới dạng tổng th× viÕt nh thÕ nµo ? - GV híng dÉn HS viÕt díi d¹ng tæng c¸c ch÷ sè . - Theo bài ra ta lập đợc các phơng trình nào ? từ đó ta có hệ phơng trình nào ? - Thực hiện ( sgk ) để giải hệ phơng tr×nh trªn t×m x , y vµ tr¶ lêi .. 4 2 2 4 2 x1 ; x2 2 3 3 3. ( sgk ). 2 3. . Ta cã (I) §èi chiÕu §K ta cã x, y tho¶ m·n ®iÒu kiÖn cña bµi VËy sè cÇn t×m lµ : 74 * Hoạt động 2: Ví dụ 2 ( 16 phút) - GV ra tiếp ví dụ 2 ( sgk ) gọi HS đọc đề bài *) Ví dụ 2 ( sgk ) vµ ghi tãm t¾t bµi to¸n . Tãm t¾t : Quãng đờng ( TP.HCM - Cần Thơ ) : 189 km . - Hãy vẽ sơ đồ bài toán ra giấy nháp và biểu Xe tải : TP. HCM Cần thơ . thị các số liệu trên đó . Xe kh¸ch : CÇn Th¬ TP. HCM ( Xe t¶i ®i tríc xe kh¸ch 1 h ) - Hãy đổi 1h 48 phút ra giờ . Sau 1 h 48’ hai xe gÆp nhau . - Thêi gian mçi xe ®i lµ bao nhiªu ? h·y tÝnh TÝnh vËn tèc mçi xe . thêi gian mçi xe ? BiÕt Vkh¸ch > Vt¶i : 13 km - Hãy gọi ẩn , đặt điều kiện cho ẩn 9.214 1814 4 0 ( sgk ) 2 3 2 7.2 a 7 ; b 62 b ' 32 ; c 2 6 2 x 2 0 - Thùc hiÖn ; ; ( sgk ) để giải Mỗi giờ xe khách đi nhanh hơn xe tải 13 km ta bài toán trên . ( Hoạt động nhóm ) cã ph¬ng tr×nh : y - x = 13 - x + y = 13 (1) - GV cho HS thảo luận làm bài sau đó gọi 1 ( sgk ) HS đại diện lên bảng làm . - Quãng đờng xe tải đi đợc là :. ' 4 2 ( km). - GV chữa bài sau đó đa ra đáp án đúng để HS đối chiếu .. - Quãng đờng xe khách đi đợc là: ( 3 2) 2 3 2 2 x1 7 7 x ( 3 2) 2 3 2 2 2 7 7. - GV cho HS gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng 2 c¸ch ( thÕ vµ céng ) .. ( km ) - Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: 3. 2 2 7 (2). 3 2 2 7. ( sgk ) Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh :. - §èi chiÕu §k vµ tr¶ lêi bµi to¸n trªn . . 1 2. §èi chiÕu §K ta cã x , y tho¶ m·n ®iÒu kiÖn cña bµi VËy vËn tèc cña xe t¶i lµ 36 ( km/h) VËn téc cña xe kh¸ch lµ : 49 ( km/h). -19-.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. IV: CỦNG CỐ(8 phót) - Nªu l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp *) Bµi tËp 28/SGK: ph¬ng tr×nh . Gäi sè lín lµ x, sè nhá lµ y (y > 124) - Gọi ẩn, chọn ẩn, đặt điều kiện cho ẩn và lập ph¬ng tr×nh bµi tËp 28 ( sgk - 22 ) - GV cho HS th¶o luËn lµm bµi . Mét HS lªn bảng làm bài . GV đa đáp án để HS đối chiếu Hệ phơng trình cần lập là :. . KÕt qu¶:. . V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - ¤n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh, vËn dông vµo gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch hÖ ph¬ng tr×nh . - Xem lại các ví dụ đã chữa . Giải bài tập 29 , 30 ( sgk ) VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 6 / 1 / 2017 Ngµy d¹y :. -20-.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 43 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh (tiÕp). I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Học sinh nắm đợc phơng pháp giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình bậc nhất hai Èn . + Học sinh nắm đợc cách giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình bậc nhất hai ẩn với các dạng toán năng suất (khối lợng công việc và thời gian để hoàn thành công việc là hai đại lợng tỉ lệ nghÞch ) . + Học sinh nắm chắc cách lập hệ phơng trình đối với dạng toán năng suất trong hai trờng hîp ( Trong bµi gi¶i SGK vµ ? 7 ) -Kü n¨ng: + BiÕt c¸ch chuyÓn bµi to¸n cã lêi v¨n sang bµi to¸n gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. + Vận dụng đợc các bớc giải toán bằng cách lập hệ hai phơng trình bậc nhất hai ẩn. + RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch bµi to¸n, tr×nh bµy - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : Ngôn ngữ, tính toán, hợp tác, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + Gi¸o ¸n ®iÖn tö, bµi tËp. + Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. - HS: + Thíc th¼ng, b¶ng nhãm.M¸y tÝnh bá tói. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (8’) ? Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh ? - HS1: Ch÷a bµi 35 ( sbt/ 9). ( §¸p sè: hai sè ph¶i t×m lµ 34 vµ 25) - HS2: Ch÷a bµi 36 (sbt 9) ( §¸p sè: N¨m nay mÑ 36 vµ con 12) 2. ĐVĐ: Trong tiÕt häc ngµy h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu tiÕp vÒ gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh 3. Nội dung bài mới(22 phót): Hoạt động của GV và HS Néi dung * Hoạt động : Ví dụ 3 (22 phút) - GV ra ví dụ, gọi học sinh đọc đề bài sau đó tãm t¾t bµi to¸n . - Bài toán có các đại lợng nào ? Yêu cầu tìm đại lợng nào ? - Theo em ta nªn gäi Èn nh thÕ nµo ? - GV gîi ý HS chän Èn vµ gäi Èn . - Số phần công việc mà mỗi đội làm trong một ngày và số ngày mỗi đội phải làm là hai đại lợng nh thế nào ? - Hai đội làm bao nhiêu ngày thì xong 1 công việc ? Vậy hai đội làm 1 ngày đợc bao nhiªu phÇn c«ng viÖc ? - Vậy nếu gọi số ngày đội A làm một mình là x , đội B làm là y thì ta có điều kiện gì ? từ đó suy ra số phần công việc mỗi đội làm một m×nh lµ bao nhiªu ?. Tãm t¾t: §éi A + §éi B : lµm 24 ngµy xong 1 c«ng viÖc . Mỗi ngày đội A làm gấp rỡi đội B . Hỏi mỗi đội làm một mình mất bao nhiêu ngày ? Gi¶i : sgk/22. -21-.
<span class='text_page_counter'>(22)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Mỗi ngày đội A làm gấp rỡi đội B ta có ph¬ng tr×nh nµo ? - Hãy tính số phần công việc của mỗi đội lµm trong mét ngµy theo x vµ y ? - Tính tổng số phần của hai đội làm trong một ngày theo x và y từ đó suy ra ta có phơng trình nào ? ? 6 ( sgk ) - HS lµm - H·y lËp hÖ ph¬ng tr×nh råi gi¶i hÖ t×m 2 nghiệm x , y ? Để giải đợc hệ phơng trình trªn ta ¸p dông c¸ch gi¶i nµo ? §Æt a = => HÖ ph¬ng tr×nh (II) trë thµnh: 2. 5 x 6 x 1 0. 2x 5x 1 0. . ( đặt ẩn phụ a = ) - Giải hệ tìm a , b sau đó thay vào đặt tìm x , y. - GV gäi 1 HS lªn b¶ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trên, các học sinh khác giải và đối chiếu kết quả . GV đa ra kết quả đúng . 40 ( ngµy ) - Vậy đối chiếu điều kiện ta có thể kết luận Thay vào đặt xy = = 60 ( ngµy ) g× ? Vậy đội A làm một mình thì sau 40 ngày xong công viÖc . §éi B lµm mét m×nh th× sau 60 ngµy xong c«ng viÖc . - Hãy thực hiện ? 7 ( sgk ) để lập hệ phơng ? 7 ( sgk ) tr×nh cña bµi to¸n theo c¸ch thø 2 . - Gäi x lµ sè phÇn c«ng viÖc lµm trong mét ngµy của đội A và y là số phần công việc làm trong một - GV cho HS hoạt động theo nhóm sau đó ngày của đội B . ĐK x , y > 0 cho kiÓn tra chÐo kÕt qu¶ . - Mỗi ngày đội A làm đợc nhiều gấp rỡi đội B ta cã ph¬ng tr×nh : - GV thu phiÕu cña c¸c nhãm vµ nhËn xÐt .. . - Em cã nhËn xÐt g× vÒ hai c¸ch lµm trªn ? x= (1) c¸ch nµo thuËn lîi h¬n ? - Hai đội làm chung trong 24 ngày xong công việc 16 mỗi ngày cả hai đội làm đợc 25 ( công việc ) - GV chèt l¹i c¸ch lµm 16 x . ta cã ph¬ng tr×nh : x + y =. 25 (2). Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ. 4 x 5 Vậy đội A làm một mình xong công việc trong 40 ngày , đội B làm một mình xong công việc trong 60 ngµy . IV: CỦNG CỐ (14 phót) - Hãy chọn ẩn , gọi ẩn và đặt điều kiện cho *) Bài tập 32/SGK ẩn sau đó lập hệ phơng trình của bài tập 32 ( - Gọi x (giờ) là thời gian để vòi thứ nhất chảy đầy sgk ) bể (x > 0); y (giờ) là thời gian để vòi thứ hai chảy ®Çy bÓ (y > 0); - GV cho HS làm sau đó đa ra hệ phơng trình cña bµi cÇn lËp. 4 4 ; x 2 2 5 5 KÕt qu¶: 4,2x 5,46x 0. - NÕu ngay tõ ®Çu chØ më vßi thø hai th× sau 8 giê ®Çy bÓ V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (1’) - Xem lại ví dụ và bài tập đã chữa, cả hai cách giải dạng toán năng xuất đã chữa .. -22-.
<span class='text_page_counter'>(23)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Gi¶i bµi tËp 31, 33 ( sgk ) - 23 , 24 , tiÕt sau luyÖn tËp VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 7 / 1 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 44 LuyÖn tËp I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Củng cố lại cho học sinh cách giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình các dạng đã häc nh vÝ dô 1 ; vÝ dô 2 . -Kü n¨ng: + Rèn kỹ năng phân tích bài toán, chọn ẩn, đặt điều kiện và lập hệ phơng trình . + RÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh thµnh th¹o . - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. - Năng lực : Tính toán và suy luận lôgic, tư duy, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + Bảng phụ ghi đề bài bài tập. + Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. - HS: + Thíc th¼ng, b¶ng nhãm, m¸y tÝnh bá tói. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (6’) ? Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh ? - HS: Ch÷a bµi 31 (sgk/ 23). -23-.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ( §¸p sè: §é dµi hai c¹nh gãc vu«ng cña tam gi¸c lµ 9cm vµ 12cm ) 2. ĐVĐ: - Trong tiÕt häc ngµy h«m nay chóng ta sÏ luyÖn tËp vÒ gi¶i to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh 3. Nội dung bài mới(34 phót): Hoạt động của GV và HS Néi dung * Hoạt động 1:Dạng 1: Toán Chuyển động. (10 phút) - GV ra bài tập, gọi HS đọc đề bài sau đó ghi Bài tâp 30 (SGK/22) tãm t¾t bµi to¸n . Tãm t¾t : ¤ t« (A B) . NÕu v = 35 km/h chËm - Theo em ë bµi to¸n nµy nªn gäi Èn thÕ nµo ? 2 h. NÕu v = 50 km/h sím 1 h . TÝnh SAB ? tA ? - Hãy gọi quãng đờng AB là x ; thời gian dự Giải : định là y từ đó lập hệ phơng trình . Gọi quãng đờng AB là x km ; thời gian dự định đi từ - Thêi gian ®i tõ A B theo vËn tèc 35 km/h A B lµ y giê ( x , y > 0 ) là bao nhiêu so với dự định thời gian đó nh x 0 x 0 5,46 thế nào ? vậy từ đó ta có phơng trình nào ? 4,2x 5,460 x 1,3 - Thêi gian ®i tõ A B víi vËn tèc 50 km/h - Thêi gian ®i tõ A B víi vËn tèc 35 km/h lµ : 4,2 là bao nhiêu ? so với dự định thời gian đó nh (h). Vì chậm hơn so với dự định là 2 (h) nên ta có thÕ nµo ? VËy ta cã ph¬ng tr×nh nµo ? - Từ đó ta có hệ phơng trình nào ? Hãy giải 2 hÖ ph¬ng tr×nh t×m x , y ? ph¬ng tr×nh : (1) - GV cho HS giải hệ phơng trình sau đó đa 2 ra đáp số để học sinh đối chiếu kết quả . - Thêi gian ®i tõ A B víi vËn tèc 50 km/h lµ : ( h). Vì sớm hơn so với dự định là 1 (h) nên ta có ph- Vậy đối chiếu điều kiện ta trả lời nh thế nào ? ¬ng tr×nh : (2) - Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh :. 0 ; x 1,3. 4x 23x1 3. . 2. 4 x 2 3x 1 3 0 2 3 b ' 3; c 1 3. Vậy quãng đờng AB dài 230 km và thời điểm xuất ph¸t cña « t« t¹i A lµ 4 giê . * Hoạt động 2 :Dạng 2: Toán làm chung công việc . (10 phút) - GV ra bài tập, gọi HS đọc đề bài sau đó + Bài tập 33 (SGK/24) tãm t¾t bµi to¸n . Tãm t¾t : - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? Ngêi I + Ngêi II:16 h xong c«ng viÖc - Bài toán trên là dạng toán nào ? (bài toán Ngời I (3h) + Ngời II (6h) đợc 25% công việc n¨ng suÊt) vËy ta cã c¸ch gi¶i nh thÕ nµo ? Hái nÕu lµm riªng th× mçi ngêi hoµn thµnh c«ng viÖc trong bao l©u ? - Theo em ta chän Èn nh thÕ nµo ? biÓu diÔn Gi¶i : c¸c sè liÖu nh thÕ nµo ? Gäi ngêi thø nhÊt lµm mét m×nh trong x giê hoµn - Gäi x lµ sè giê ngêi thø nhÊt lµm mét m×nh thµnh c«ng viÖc, ngêi thø hai lµm mét m×nh trong y xong c«ng viÖc ; y lµ sè giê ngêi thø hai lµm giê xong c«ng viÖc . ( §K: x , y > 16) . mét m×nh xong c«ng viÖc ®iÒu kiÖn cña x 2 vµ y ? - Một giờ ngời thứ nhất làm đợc (c«ng viÖc) . - Mỗi giờ ngời thứ nhất , ngời thứ hai làm đợc bao nhiêu phần công việc ? ta có phơng trình nào ? - Một giờ ngời thứ hai làm đợc (c«ng viÖc) . - V× hai ngêi cïng lµm xong c«ng viÖc trong 16 giê - Theo ®iÒu kiÖn thø hai cña bµi ta cã ph¬ng tr×nh nµo ? 2 ' ( 3 2) 2 3 (1) ta cã ph¬ng tr×nh : - VËy ta cã hÖ ph¬ng tr×nh nµo ? - H·y nªu c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn vµ 32 31 32 3 31 x1 ; x 2 gi¶i hÖ t×m x , y ? Ngời thứ nhất làm 3 giờ đợc 4 2 4 2 (công việc) , ngời - Gợi ý : Dùng phơng pháp đặt ẩn phụ ta đặt 1 ; 2 thứ hai làm 6 giờ đợc 2 (công việc) Theo bài ra .. 34 3743( 3 2). . ( 3) 4.( 1 3). -24-.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. - HS gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµo vë , GV ®a ra đáp án đúng để HS đối chiếu . Gv gọi 1 học sinh lªn b¶ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh . ta cã ph¬ng tr×nh :. : Lª Hång Phong. 3 2. (2). . - VËy ta cã thÓ kÕt luËn nh thÕ nµo ?. Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : - Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn ta cã x = 24 giê ; y = 48 giê - VËy ngêi thø nhÊt lµm mét m×nh th× trong 24 giê xong c«ng viÖc , ngêi thø hai lµm mét m×nh th× trong 48 giê xong c«ng viÖc . * Hoạt động 3: Các dạng Khác ( 13 phút) + Bµi tËp 34 (SGK/24) Tãm t¾t : M¶nh vên nhµ Lan T¨ng 8 luèng, mçi luèng gi¶m 3 c©y C¶ vên bít 54 c©y . Gi¶m 4 luèng, mçi luèng t¨ng 2 c©y C¶ vên t¨ng 32 c©y . Hái vên trång bao nhiªu c©y ? Gi¶i : Gäi sè luèng ban ®Çu lµ x luèng ; sè c©y trong mçi luèng ban ®Çu lµ y c©y ( §K: x ; y nguyªn d¬ng ) - Sè c©y ban ®Çu trång lµ : xy (c©y ) . - NÕu t¨ng 8 luèng sè luèng lµ : ( x + 8 ) luèng ; nÕu gi¶m mçi luèng 3 c©y sè c©y trong mét luèng lµ : ( y - 3) c©y sè c©y ph¶i trång lµ : ( x + 8)( y - 3) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh : xy - ( x + 8)( y - 3) = 54 3x - 8y = 30 (1) - Vậy từ đó ta suy ra hệ phơng trình nào ? - Nếu giảm đi 4 luống số luống là : ( x - 4 ) H·y gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn vµ rót ra kÕt luèng ; nÕu t¨ng mçi luèng 2 c©y sè c©y trong luËn . mçi luèng lµ : ( y + 2) c©y sè c©y ph¶i trång lµ ( x - 4)( y + 2) c©y . Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh : ( x - Để tìm số cây đã trồng ta làm nh thế nào ? - 4)( y + 2) - xy = 32 ( 2) 2x - 4y = 40 (2) - GV cho HS làm sau đó đa ra đáp án cho Từ (1) và (2) ta có hệ phơng trình : HS đối chiếu . - GV ra tiếp bài tập 34 ( sgk ) gọi HS đọc đề bµi vµ ghi tãm t¾t bµi to¸n . - Bµi to¸n cho g× , yªu cÇu g× ? - Theo em ta nªn gäi Èn nh thÕ nµo ? - H·y chän sè luèng lµ x , sè c©y trång trong một luống là y ta có thể đặt điều kiện cho Èn nh thÕ nµo ? - Gîi ý : + Sè luèng : x ( x > 0, nguyªn ) + Sè c©y trªn 1 luèng : y c©y ( y > 0, nguyªn ) Số cây đã trồng trong vờn là ? + NÕu t¨ng 8 luèng vµ gi¶m 3 c©y trªn 1 luèng sè c©y lµ ? ta cã ph¬ng tr×nh nµo ? + NÕu gi¶m 4 luèng vµ t¨ng mçi luèng 2 c©y sè c©y lµ ? ta cã ph¬ng tr×nh nµo ?. (a =1; b =-12; b' = - 6; c =-288). VËy sè luèng c¶i b¾p cÇn trång lµ 50 luèng vµ mçi luèng cã 15 c©y Sè c©y b¾p c¶i trång trong vên lµ : 50.15 = 750 ( c©y ) + Bµi tËp 39/SGK Gọi x (triệu đồng ) là số tiền của loại hàng I và y - Nêu cách chọn ẩn , lập hệ phơng trình cho ( triệu đồng ) là số tiền của loại hàng II ( không kể bµi 39 ( sgk - 25) thuÕ ). 2 2 ' = b'ac = ( 6 ) -1.(-288) = 36 +288 = 324 Ta cã hÖ : IV: CỦNG CỐ (5 phót) - Nªu tæng qu¸t c¸ch gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch + Bµi tËp 35/SGK lËp hÖ ph¬ng tr×nh ? Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : - Gọi ẩn , đặt điều kiện cho ẩn và lập hệ ph9 x +8 y =107 ¬ng tr×nh cña bµi tËp 35 ( sgk ) - 24 7 x +7 y =91. {. V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (1’) - Xem lại các bài tập đã làm - Gi¶i bµi tËp cßn l¹i trong SGK - Bµi tËp 36 ( dïng c«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ trung b×nh cña biÕn lîng ) - Bài tập 37 (dùng công thức s = vt ) toán chuyển động đi gặp nhau và đuổi kịp nhau ). -25-.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ Ngày soạn : 8 / 1 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 45 ¤n tËp ch¬ng III. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Củng cố toàn bộ kiến thức đã học trong chơng, đặc biệt chú ý : - Kh¸i niÖm nghiÖm vµ tËp nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn vµ hÖ hai ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè cïng víi minh ho¹ h×nh häc tËp nghiÖm cña chóng . - C¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè : ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng ph¸p cộng đại số . - Phân biệt đợc các dạng toán; cách giải và lập hệ phơng trình của từng dạng . -Kü n¨ng: + Cñng cè vµ n©ng cao c¸c kü n¨ng: Gi¶i ph¬ng tr×nh vµ hÖ hai ph/tr bËc nhÊt hai Èn . + RÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh thµnh th¹o . + N©ng cao kü n¨ng ph©n tÝch bµi to¸n, tr×nh bµy bµi to¸n qua c¸c bíc ( 3 bíc ) - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tư duy, giải quyết vấn đề, hợp tác nhóm. II. ChuÈn bÞ: - GV:. + GAĐT( Bảng phụ )ghi đề bài bài tập. + Thíc th¼ng, ªke, phÊn mµu. - HS: + Thíc th¼ng, b¶ng nhãm, m¸y tÝnh bá tói. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: (2’) Kiểm tra việc làm đề cơng ôn tập của học sinh. Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh ? 2. ĐVĐ: 3. Nội dung bài mới Hoạt động của GV và HS. Néi dung. * Hoạt động 2 : Lí thuyết (5’) - GV yêu cầu học sinh đọc phần tóm tắt Tóm tắt các kiến thức cần nhớ ( sgk - 26 ) c¸c kiÕn thøc cÇn nhí trong sgk - 26 1,Ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn chốt lại các kiến thức đã học . (c©u 1,2 - sgk) - Nªu d¹ng tæng qu¸t vµ nghiÖm tæng 2,Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng quát của phơng trình bậc nhất hai ẩn số . pháp cộng đại số - Nªu c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt (c©u 3, 4 - sgk ) hai Èn b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng 3.Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh pháp cộng đại số ? (c©u 5 - sgk) * Hoạt động 3: Bài tập ( 15’) - GV ra bµi tËp 40 ( sgk - 27 ) gäi häc *) Bµi tËp 40 ( sgk – 27 ) sinh đọc đề bài, sau đó nêu cách làm . - §Ó gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn tríc hÕt ta 2 2 lµm nh thÕ nµo ? - Cã thÓ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng nh÷ng ph¬ng ph¸p nµo ? a) - GV cho HS lµm viÖc theo nhãm. Ta thÊy ph¬ng tr×nh (2) cã d¹ng 0x = 3 ph¬ng tr×nh (2). 1 7 x x 19 x 7 x 228 12 12. -26-.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. H·y gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh trªn (phÇn a vµ c) bằng ph/ph cộng đại số (nhóm 1 + 3 ) vµ ph¬ng ph¸p thÕ (nhãm 2 + 4) . - GV cho học sinh giải hệ sau đó đối chiếu kết quả . GV gọi 2 học sinh đại diÖn cho c¸c nhãm lªn b¶ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn b»ng 1 ph¬ng ph¸p . - Nghiệm của hệ phơng trình đợc minh ho¹ b»ng h×nh häc nh thÕ nµo ? h·y vÏ h×nh minh ho¹ . - Gợi ý : vẽ hai đờng thẳng (1) và (2) trên cùng một hệ trục toạ độ . - GV gọi học sinh nêu lại cách vẽ đồ thị của hàm số bậc nhất sau đó vẽ các đờng thẳng trên để minh hoạ hình học tập nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh ( a ,c ) . - GV ra tiếp bài tập 41( sgk - 27 ) sau đó gäi häc sinh nªu c¸ch lµm - Để giải hệ phơng trình trên ta biến đổi nh thÕ nµo ? theo em ta gi¶i hÖ trªn b»ng ph¬ng ph¸p nµo ? - H·y gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn b»ng ph¬ng ph¸p thÕ . - Gîi ý : Rót x tõ ph¬ng tr×nh (1) råi thÕ vµo ph¬ng tr×nh (2) :. : Lª Hång Phong. vô nghiệm hệ phơng trình đã cho vô nghiệm .. . c). . Ph¬ng tr×nh (2) cña hÖ v« sè nghiÖm hÖ ph¬ng tr×nh cã v« sè nghiÖm . +) Minh ho¹ h×nh häc tËp nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh ( a c). *) Bµi tËp 41 ( sgk – 27 ) Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh :. . . (3) - Biến đổi phơng trình (2) và giải để tìm nghiÖm y cña hÖ .. . Trêng THCS. ' 324 18. 961 31. Thay y vừa tìm đợc vào (3) ta có x = ? - GV hớng dẫn học sinh biến đổi và tìm nghiÖm cña hÖ ( chó ý trôc c¨n thøc ë mÉu ) - Vậy hệ đã cho có nghiệm là bao nhiêu ?. . . 7 31 24 x1 12; 2.1 2 - GV yêu cầu học sinh nêu cách giải phần Vậy hệ phơng trình đã cho có nghiệm là : (b) . Ta đặt ẩn phụ nh thế nào ? 7 31 38. 6 18 6 18 x1 24 ; x 2 12 1 1 - Gîi ý : §Æt a = ta. (x;y)=(. 2. cã hÖ ph¬ng tr×nh nµo ? - Hãy giải hệ phơng trình đó tìm a , b ? - §Ó t×m gi¸ trÞ x , y ta lµm thÕ nµo ?. b). m 1 1.m. - Hãy thay a , b vào đặt sau đó giải hệ tìm (điều kiện : x,y. - GV hớng dẫn học sinh biến đổi để tính Đặt a = x vµ y .. -27-. x2 . 2.1. . 2. . . (I) ) ta cã hÖ (I). 2. 19 ).
<span class='text_page_counter'>(28)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. - VËy nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh trªn lµ g× ?. . Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1 m 2. Thay giá trị tìm đợc của a và b vào đặt ta có :. . - GV ra tiÕp bµi tËp 42a,c(sgk – 27 ) gîi ý häc sinh lµm bµi . +) C¸ch 1 : Thay ngay gi¸ trÞ cña m vµo hệ phơng trình sau đó biến đổi giải hệ phơng trình bằng 2 phơng pháp đã học . +) C¸ch 2 : Dïng ph¬ng ph¸p thÕ rót y từ (1) sau đó thế vào (2) biến đổi về phơng trình 1 ẩn x chứa tham số m sau đó mới thay giá trị của m để tìm x tìm y. Vậy hệ phơng trình đã cho có nghiệm là : - GV cho HS làm sau đó gọi HS chữa bµi , GV chèt l¹i c¸ch lµm vµ ch÷a bµi . (x;y)=( ; *) Bµi tËp 42 (sgk 27 ) - Yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm tiÕp c©u b. . ). 1 2. XÐt hÖ : Tõ (1) y = 2x - m (3) . Thay (3) vµo (2) ta cã :. 4x - 2m2x + 3m2 = 2 2x ( 2 - m2 ) = - 3m2 a) Víi m = - thay vµo (4) ta cã : (2) 4x - m2( 2x - 3) =. . (4) 2x( 2 - 2) = 2. (4) 1 2. ( v« lý ). VËy víi m = - th× ph¬ng tr×nh (4) v« nghiÖm hệ phơng trình đã cho vô nghiệm . c) Víi m = 1 ta thay vµo ph¬ng tr×nh (4) ta cã : (4) 2x(2-1) =. . - Thay m = 1 vµ x =. vµo (3) ta cã :. . y = 2. -1= . VËy víi m = 1 hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm lµ : (x;y)=(. 2 5. ; 2. 5 ). * Hoạt động 3: Bµi tËp gi¶i bµi to¸n B¨ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh( 20’) - GV cho HS đọc kĩ đề bài Bµi tËp 43 (SGK/27) - Bµi to¸n trªn thuéc d¹ng to¸n nµo ? - Gäi vËn tèc cña ngêi ®i nhanh lµ - Vẽ sơ đồ để phân tích tình huống của bài x (m/phót ), vËn tèc cña ngêi ®i chËm lµ y (m/phót) to¸n (§K: x, y > 0) -28-.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. - §Ó gi¶i d¹ng to¸n trªn ta lËp hÖ ph¬ng tr×nh nh thÕ nµo ? - Hãy gọi ẩn, chọn ẩn và đặt điều kiện cho Èn ? - HS: Gäi vËn tèc cña ngêi ®i nhanh lµ x (m/phót ), vËn tèc cña ngêi ®i chËm lµ y (m/phót) (§K: x, y > 0) - Nếu hai ngời cùng khởi hành đến khi gặp nhau, quãng đờng của mỗi ngời đi đợc là bao nhiêu ? thời gian mỗi ngời đi đợc là bao nhiªu ? => lập đợc phơng trình nào ?. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Nếu hai ngời cùng khởi hành đến khi gặp nhau, quãng đờng ngời đi nhanh đi đợc là 2km = 2000m và quãng đờng ngời đi chậm đi đợc là 1,6km = 1600m => thêi gian ngêi ®i nhanh ®i lµ :. . . phót , thêi gian ngêi ®i chËm ®i lµ : phót . Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: x1 x 2 c x 1 . x2 a . b a. (1) Nếu ngời đi chậm đi trớc 6 phút, đến khi gặp nhau mỗi ngời đi đợc 1800m thời gian ngời đi nhanh ( ) 5 - Nếu ngời đi chậm đi trớc 6 phút, đến khi gặp nhau mỗi ngời đi đợc quãng đờng là bao đi đến chỗ gặp nhau là : 2 (phút) và của ngời đi nhiêu ? thời gian mỗi ngời đi đợc là bao 5 3 nhiªu ? x2 1 => lập đợc phơng trình nào ? chËm ®i lµ : 2 2 (phót) . Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh 7 ( ) - Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµ tr¶ lêi 3 ( 2) Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : - Gäi mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy. . . 7 4 x2 1 3 3. 1 2 2 5 . KÕt qu¶ 2004 §Æt 5 VËy vËn tèc ngêi ®i nhanh lµ: 75 m/phót ; ngêi ®i chËm lµ: 60 m/phót - GV ra bài tập, gọi HS đọc đề bài sau đó Bài tập 45 (SGK/27) tãm t¾t bµi to¸n . Gọi đội I làm một mình thì trong x ngày xong công - Bµi to¸n trªn thuéc d¹ng to¸n nµo ? việc , đội II làm một mình trong y ngày xong công - §Ó gi¶i d¹ng to¸n trªn ta lËp hÖ ph¬ng tr×nh viÖc . §K : x , y > 0 . nh thÕ nµo ? - Hãy gọi ẩn, chọn ẩn và đặt điều kiện cho Èn ? Một ngày đội I làm đợc công việc - Để lập đợc hệ phơng trình ta phải tìm công 12 4 4 việc làm trong bao lâu ? từ đó ta có phơng 1 xx 2 x1.; 2 tr×nh nµo ? Đội II làm đợc 9 3 9 công việc . - Hãy tìm số công việc cả hai ngời làm trong Vì hai đội làm chung thì trong 12 ngày xong công mét ngµy ? 2 - Hai đội làm 8 ngày đợc bao nhiêu phần c«ng viÖc ? viÖc nªn ta cã ph¬ng tr×nh 159 (1) - Đội II làm 3,5 ngày với năng suất gấp đôi đợc bao nhiêu phần công việc ? => phơng Hai đội làm chung 8 ngày và đội II làm 3,5 ngày với năng suất gấp đôi thì xong công việc nên ta có : tr×nh nµo ? - Từ đó ta có hệ phơng trình nào 1 - Hãy nêu cách giải hệ phơng trình trên từ đó 159 ®i gi¶i hÖ t×m x , y (2) - GV gợi ý : dùng cách đặt ẩn phụ để giải hệ Từ (1) và (2) ta có hệ phơng trình: ph¬ng tr×nh : 2 1 5 u v S 1 xx 2 ;x . 21 §Æt a = u.v P ; b = 4 2 4 . - GV cho HS làm sau đó gọi HS lên bảng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh . đặt a = ; b = - Vậy đội I làm một mình thì trong bao lâu xong , đội II trong bao lâu xong công việc ?. . -29-. .
<span class='text_page_counter'>(30)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 0. - GV ra tiÕp bµi tËp, gäi HS nªu d¹ng to¸n vµ c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh ? - §©y lµ d¹ng to¸n nµo trong to¸n lËp hÖ ph¬ng tr×nh . - §Ó lËp hÖ ph¬ng tr×nh ta t×m ®iÒu kiÖn g× ? - Hãy gọi số thóc năm ngoái đơn vị thứ nhất thu đợc là x (tấn) và đơn vị thứ hai thu đợc là y (tÊn ) ta cã ph¬ng tr×nh nµo ? - Số thóc của mỗi đơn vị thu đợc năm nay ? => Ph¬ng tr×nh nµo ? - VËy ta cã hÖ ph¬ng tr×nh nµo ? - H·y gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh trªn vµ tr¶ lêi ? - GV cho HS làm sau đó trình bày lên bảng . GV chèt l¹i c¸ch lµm .. 1 m 2m 1 m 0 2m 01 m 2 2 2. ta cã hÖ : Thay a , b vào đặt ta có : x = 28; y = 21 - Vậy đội I làm một mình trong 28 ngày xong công việc, đội II làm một mình trong 21 ngày xong công viÖc . Bµi tËp 46 (SGK/27) Gọi số thóc năm ngoái đơn vị thứ nhất thu đợc là x (tấn), đơn vị thứ hai thu đợc là y (tấn). §K: x, y > 0 - Năm ngoái cả hai đơn vị thu đợc 720 tấn thóc nên ta cã ph¬ng tr×nh: x + y = 720 (1) - Năm nay đơn vị thứ nhất vợt mức 15%, đơn vị thứ hai vợt mức 12% nên cả hai đơn vị thu hoạch đợc 819 tÊn ta cã ph¬ng tr×nh : x + 0,15x + y + 0,12 y = 819 2( m 1) 2(1 m) x1 x2 1 x .x m 2 1 2. <=> (2) - Tõ (1) vµ (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh : u t 5 u.t 24. 0,1 1 1, 5 15 . 3. §èi chiÕu ®iÒu kiÖn N¨m ngo¸i ®/v thø nhÊt thu đợc 420 tấn thóc, đơn vị thứ hai thu hoạch đợc 300 tấn thóc - Năm nay đơn vị thứ nhất thu hoạch đợc 483 tấn , đ/v thứ hai thu hoạch đợc 336 tấn .. IV: CỦNG CỐ (2 phót) - Nêu các bớc giải bài toán bằng cách lập hệ phơng trình và cách giải đối với dạng toán chuyển động và toán năng suất ? - Nªu l¹i c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p thÕ vµ ph¬ng ph¸p céng? V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (1’) - Ôn tập lại các kiến thức đã học . - Xem và giải lại các bài tập đã chữa - Gi¶i bµi tËp 43 , 44 , 45 , 46 ( sgk - 27 ) - «n tËp l¹i c¸ch gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh với các dạng đã học . VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ Ngày soạn : 2 / 2 / 2017 Ngµy kt : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 46 kiÓm tra ch¬ng III. I. Môc tiªu: -Kiến thức: Kiểm tra xong tiết này HS cần phải đạt đợc : + §¸nh gi¸ kiÕn thøc cña häc sinh sau khi häc xong ch¬ng III. Sù nhËn thøc cña häc sinh vÒ hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn vµ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn . -Kü n¨ng:. -30-.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Rèn kỹ năng giải hệ phơng trình, phân tích và lập đợc hệ phơng trình của bài toán giải bài to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh . + HS đợc rèn luyện khả năng t duy, suy luận và kĩ năng trình bày lời giải bài toán trong bài kiÓm tra. - T duy, thái độ : + Rèn t duy, tính độc lập, tự chủ trong kiểm tra, ý thức của học sinh . + RÌn tÝnh cÈn thËn, tinh thÇn tù gi¸c. + Có thái độ trung thực trong quá trình kiểm tra. - Năng lực : Tư duy độc lập, tự giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV: + §Ò kiÓm tra - HS:+ Thíc th¼ng, b¶ng nhãm, m¸y tÝnh bá tói III.Nội dung đề kiểm tra:. Ngày soạn : 3 / 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. Ch¬ng IV TiÕt 47. hµm sè y = ax2 (a ≠ 0). Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn § 1 hµm sè y = ax2 (a ≠ 0). I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + HiÓu c¸c tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 ( a 0) . +Thấy đợc trong thực tế có những hàm số dạng (1 3 ) ( a 0 ) . -Kü n¨ng: + Häc sinh biÕt c¸ch tÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè t¬ng øng víi gi¸ trÞ cho tríc cña biÕn sè . - Học sinh thấy đợc thêm một lần nữa liên hệ hai chiều của toán học với thực tế : Toán học xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ vµ nã quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt.. -31-.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Năng lực : Tư duy, lắng nghe tích cưc, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV: B¶ng phô ghi 3 ; 3 , 3 , tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 , m¸y tÝnh bá tói - HS: M¸y tÝnh bá tói III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: ( 5’) - HS1: Nêu định nghĩa hàm số bậc nhất và tính chất của nó ? 2.ĐVĐ: Trong chơng II chúng ta đã nghiên cứu hàm số bậc nhất và đã biết rằng nó nảy sinh từ nh÷ng nhu cÇu cña thùc tÕ cuéc sèng . Nhng trong thùc tÕ ta thÊy cã nhiÒu mèi liªn hÖ đợc biểu thị bởi hàm số bậc hai . Và cũng nh hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai cũng quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ nh gi¶i ph¬ng tr×nh , gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh hay một số bài toán cực trị .... Ta sẽ đi nghiên cứu vấn đề này trong chơng IV . 3. Nội dung bài mới(30 phót) Hoạt động của GV và HS. Néi dung. * Hoạt động 1: Ví dụ mở đầu (10 phút) - GV ra ví dụ, gọi HS đọc ví dụ - Quãng đờng chuyển động rơi tự do đợc biểu diễn bởi công ( sgk ) . thøc : s = 5t2 . - GV nêu câu hỏi để HS trả lời ? Nh×n vµo b¶ng trªn em cho biÕt t lµ thêi gian tÝnh b»ng giÊy (s), S tÝnh b»ng mÐt ( m) , mçi gi¸ giá trị s1 = 5 đợc tính nh thế trị của t xác định giá trị nµo ? t¬ng øng duy nhÊt cña s . ? Nªu c¸ch tÝnh gi¸ trÞ s4 = 80 . - GV híng dÉn: Trong c«ng thøc s t 1 2 3 4 = 5t2 , nÕu thay s bëi y vµ t bëi x, S 5 20 45 80 thay 5 bëi a ta cã c«ng thøc S1= 5.12 = 5 ; S4 = 5.42 = 80 nµo ? 2 - VËy hµm sè bËc hai cã d¹ng nh - C«ng thøc S = 5t biÓu thÞ 2mét hµm sè d¹ng y = ax víi a 0 . thÕ nµo ? - GV gọi HS nêu công thức sau đó liªn hÖ thùc tÕ ( DiÖn tÝch h×nh vu«ng s = a2; diÖn tÝch h×nh trßn S =. 1 3. , ... * Hoạt động 2: Tính chất của hàm số y = ax2 (a ≠ 0) ( 20 phút) - GV lấy ví dụ sau đó yêu cầu HS Xét hai hàm số : y = 2x2 và y = - 2x2 u v 5 . thùc hiÖn u.v 24 vµo phiÕu häc tËp, gäi HS lªn b¶ng lµm . GV treo u t 5 u.t 24. b¶ng phô ghi ( sgk ) HS ®iÒn vµo b¶ng . ? Em h·y nªu c¸ch tÝnh gi¸ trÞ t¬ng øng cña y trong hai b¶ng trªn khi biÕt g/tr t¬ng øng cña x . - GV kiÓm tra kÕt qu¶ cña HS sau đó đa ra đáp án đúng để HS đối chiÕu . - GV treo b¶ng phô ghi. . ( sgk ) x. -3 18. x 2 3x 6 1 x2 9 x 3. x. . x2 6 3 x 5 2 x. -3 -18. -2 8. -2 -8. -1 2. -1 -2. 0 0. 1 2. 2 8. 3 18. 0 0. 1 -2. 2 -8. 3 - 18. ( sgk ). lªn. *) §èi víi hµm sè y = 2x2 - Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n ©m th× gi¸ trÞ b¶ng . Yªu cÇu HS thùc hiÖn 121 t¬ng øng cña y gi¶m .. -32-.
<span class='text_page_counter'>(33)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ( sgk ) - Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n d¬ng th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y - Dựa vào bảng giá trị đã làm ở tăng . trªn em h·y nªu nhËn xÐt theo yªu *) §èi víi hµm sè y = - 2x2 - Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n ©m th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y t¨ng . 0 cÇu cña - Khi x t¨ng nhng lu«n lu«n d¬ng th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y +) y = 2x2 gi¶m . x t¨ng < 0 y ? *) TÝnh chÊt: ( sgk ) x t¨ng > 0 y ? +) y = - 2x2 Hàm số y = ax2 ( a 0) xác định với mọi x ẻ R và có tính x t¨ng < 0 y ? chÊt x t¨ng > 0 y ? - Qua nhËn xÐt trªn em cã thÓ rót a > 0: ra tÝnh chÊt tæng qu¸t nµo ? - GV treo b¶ng phô ghi tÝnh chÊt ( §ång biÕn khi x > 0 vµ nghÞch biÕn khi x < 0 sgk ) sau đó chốt lại các tính a < 0: chÊt . §ång biÕn khi x < 0, nghÞch biÕn khi x > 0 - GV treo b¶ng phô ghi 0 1 (sgk) yêu cầu HS hoạt động 4 ( sgk ) - Hµm sè y = 2x2 Khi x 0 gi¸ trÞ cña y > 0; khi x = 0 gi¸ trÞ cña y = 0 . Gi¸ trÞ nhãm 0 nhá nhÊt cña hµm sè lµ y = 0 . 2 - GV cho HS nªu nhËn xÐt vÒ gi¸ - Hµm sè y = -2x Khi x 0 gi¸ trÞ cña y < 0; khi x = 0 gi¸ trÞ cña y = 0 . trÞ cña hai hµm sè trªn theo yªu Gi¸ trÞ lín nhÊt cña hµm sè lµ y = 0 . 1. cÇu cña 3 . *) GV chèt nhËn xÐt . ? H·y nªu nhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ cña hµm sè tæng qu¸t y = ax2 . - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn 0 ( sgk ) vào vở sau đó lên bảng làm bµi . - H·y lµm t¬ng tù nh 0 ë trªn . - GV gäi c¸c HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vµ ch÷a l¹i bµi .. * NhËn xÐt ( sgk) x 1 0 2 x 2x 3 0. ( sgk ) x. 1 y= 3. x y=-. . -3. -2. -1. 0. 1. 2. 3. 1 3. 2. 2. 0. 2. 2. 1 1 2x 2 1 2 4 x 2 5 2 x x x45x2 10. -3. -2. -1. 0. 1. 2. 3. 5 3 5 3 (t/m); t2 (kt/m) -4 4. -2. 5 33 -4. 0. 5 33 4. -2. 5 3 5 3 x1 ; x2 2 2. IV: CỦNG CỐ (8 phót) - Nªu c«ng thøc tæng qu¸t vµ tÝnh *) Bµi tËp 1 ( sgk - 30 ) chÊt cña hµm sè bËc hai ? a) R(cm) 0,57 1,37 - Gi¶i bµi tËp 1 ( sgk - 30 ) - vËn dụng bài đọc thêm và máy tính bỏ S = πR2 1,02 5,89 túi để làm . (cm2) b) Gi¶ sö R’ = 3R thÕ th× S’ = 9S - GV nhËn xÐt kÕt qu¶ . DiÖn tÝch t¨ng 9 lÇn. c) 79,5 = πR2 =>. 4,09. 14,51. 52,53. 1 2. V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Nắm chắc các tính chất đồng biến nghịch biến của hàm số bậc hai . - Giá trị lớn nhất , nhỏ nhất mà hàm số đạt đợc . - Gi¶i c¸c bµi tËp 2 , 3 ( sgk - 31 ) - Híng dÉn bµi 3 ( sgk ) : 2 x x2 x 8 C«ng thøc F = av2 a) tÝnh a x 1 ( x 1)( x 4) b) TÝnh F = av2 c) tÝnh v =. -33-. 2,15. x 1;x 4.
<span class='text_page_counter'>(34)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - GV cho HS đọc bài đọc thêm trong sgk sau đó cho HS dùng máy tính bỏ túi vận dụng theo hớng dÉn trong sgk lµm vÝ dô 1 (SGK/32). - TiÕt sau HS cÇn chuÈn bÞ giÊy kÎ « vu«ng VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 4 / 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 48. LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + HS đợc củng cố lại vững chắc tính chất của hàm số y = ax2 và hai nhận xét sau khi học tính chất để vận dụng vào giải bài tập và để chuẩn bị vẽ đồ thị -Kü n¨ng: + HS biÕt tÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè khi biÕt tríc cu¶ biÕn sè vµ ngîc l¹i. - T duy, thái độ : + HS đợc luyện tập nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tính toán, hợp tác nhóm, giải quyết vấn đề. - Lồng ghép: biến đổi khí hậu, môi trường. II. ChuÈn bÞ: - GV: Máy chiếu, thíc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu - HS: GiÊy kÎ « ly, m¸y tÝnh bá tói, thíc th¼ng cã chia kho¶ng III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: ( 4’) - HS1: Nªu tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 ( a 0 ) - HS2: Ch÷a bµi tËp 2 ( sgk - 31 ) a) §¸p sè : 96m ; 84m b) 4t2 = 100 => t = 5 (s) (thêi gian lµ mét sè d¬ng) 2. ĐVĐ: + Để đợc củng cố lại vững chắc tính chất của hàm số y = ax2 và hai nhận xét sau khi học tính chất để vận dụng vào giải bài tập và để chuẩn bị vẽ đồ thị chúng ta cựng luyện tập. 3. Nội dung bài mới (37 phót) Hoạt động của GV và HS Néi dung * Hoạt động 1: Dạng bài giá trị hàm số y = f(x)= ax2 ( a 0 ) tại x = x0 - GV ra bài tập, gọi HS đọc đề bài, ghi tóm Bài tập 3 (SGK/31) t¾t bµi to¸n . Tãm t¾t : F = av2 ; víi v = 2m/s F = 120 N a) TÝnh a ? - Dùa vµo c«ng thøc bµi ra h·y tÝnh h»ng sè b) TÝnh F khi v = 10 m/s ; v = 20 m/s c) Tèi ®a F = 12 000 N a ? tõ c«ng thøc F = av2 a = ? NÕu v = 90km/h th× sao ? 2xx( 4) x2 x 8 Gi¶i: (1) x 0 - HS: TÝnh a (x1)(x 4) (x1)(x 4) 2 x 2 x 1 0 - Gäi mét HS lªn b¶ng lµm, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt a) Tõ c«ng thøc F = av2 a = 2 x x 10 0 VËy h»ng sè a = 30 . - H·y nªu c¸ch tÝnh F khi v = 10 m/s; b) Khi v = 10 m/s khi v = 20 m/s ? ' F = 30 . 102 = 30 . 100 - HS: TÝnh F = av2 -342. (2). 2. (3).
<span class='text_page_counter'>(35)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. -Biết lực F = 12 000 N có thể tính đợc v = ?. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ' 3. F = 3000N . Khi v = 20 m/s - GV cho HS làm bài sau đó lên bảng trình F = 30. 202 = 30 . 400 bµy lêi gi¶i . F = 12000 N . c) F = 12000 N 81 v = 20 m /s (theo c©u b). C¸nh buồm chỉ chịu đợc vận tốc gió là 20m/s hay tơng đơng với 72 km/h Con thuyÒn kh«ng thÓ ®i trong giã b·o víi vËn tèc 90 km/h . - GV gọi HS đọc đề và nêu cách làm. GV kẻ Bài tập 2 (SBT/36) b¶ng s½n gäi HS lªn ®iÒn vµo b¶ng . a) x2 . 1 3 1 3 ; x3 2 2. 1 9 1 9 5 x4 2 ; x5 4 4 2. - GV vẽ sẵn hệ trục toạ độ ra bảng phụ kẻ ô vuông sau đó cho HS làm vào giấy kẻ ô ly đã chuÈn bÞ , yªu cÇu HS lªn b¶ng lµm vµo b¶ng phô phÇn (b). x. -2. -1. 1 3 1 3 5 x1 0;x2 ;x3 ;2x4;x5 - 22 2. 0. ' 32418. 1. 2. 2 18 2 18 16 1. 12. 3. 218 21 820 1. 0. 120 x. 3. 12. b) Ta cã :. 125 120 A x 5 ; A’ x ; B ( - 1 ; 3 ) B’ ( 1 ; 3 ); C ( -2 ; 12 ) ; C’( 2 ; 12 ) - GV treo b¶ng phô vÏ b¶ng c¸c gi¸ trÞ t¬ng Bµi tËp 5 (SBT/37) ứng lên bảng yêu cầu HS hoạt động nhóm 125 trong 5 phót . - GV thu bài của các nhóm sau đó đa lên a) Ta có y = at2 x 5 . Xét các tỉ số : bảng để chữa .. . - GV gọi HS đại diện 1 nhóm lên bảng trình bµy bµi lµm cña nhãm m×nh . sai .. a=. 625 . VËy lÇn ®Çu tiªn ®o. 525 525 - H·y ®iÒn gi¸ trÞ thÝch hîp vµo b¶ng trªn x1 10 (t/m);x2 15 (t/m) GV cho HS lªn b¶ng ®iÒn . b) Thay y = 6,25 vµo c«ng thøc y = 2.1 2.1 , ta cã : 6 , 120 - GV nhËn xÐt vµ ch÷a bµi cña HS . 25 = x t2 = 6,25 . 4 = 25 125. t = x 5 . V× thêi gian lµ sè d¬ng nªn t = 5 ( gi©y ) c) §iÒn vµo « trèng ë b¶ng trªn : x 0 1 2 3 4 5 6 120 0 0,25 1 2,25 4 6,25 9 x IV: CỦNG CỐ (2 phót) - Nªu tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 ( a 0) . - §Ó tÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè khi biÕt gi¸ trÞ cña biÕn sè ta lµm nh thÕ nµo ? V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - ¤n l¹i tÝnh chÊt hµm sè y = ax2 (a 0) vµ c¸c nhËn xÐt vÒ hµm sè y= ax 2 khi a > 0 vµ a < 0. - Ôn lại khái niệm đồ thị hàm số y = f(x) . - Lµm bµi tËp 1, 2, 3 ( SBT - 36 ) - ChuÈn bÞ thíc kÎ cã chia kho¶ng, giÊy kÎ « vu«ng . VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -35-.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 5 / 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: TiÕt 49. Đ 2- đồ thị của hàm số. y = ax. 2. (a ≠ 0). I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : 125. + Học sinh biết đợc dạng đồ thị của hàm số x 5 ( a 0 ) và phân biệt đợc chúng trong hai trêng hîp a > 0 vµ a < 0 . + Nắm vững tính chất của đồ thị và liên hệ đợc tính chất của đồ thị với tính chất của hàm số .-Kü n¨ng:. x 30 ( tmdk) ; x 20 (ktmdk). 2 + Biết vẽ đồ thị hàm số 1 ( a 0 ) víi gi¸ trÞ b»ng sè cña a + Rèn kĩ năng vẽ đồ thị chính xác, khoa học - T duy, thái độ : + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Lắng nghe tích cực, giải quyết vấn đề. - Tích hợp: với môn vật lí, mỹ thuật II. ChuÈn bÞ: - GV: M¸y chiÕu ®a n¨ng, thíc, phÊn mµu - HS: M¸y tÝnh bá tói. GiÊy kÎ «li, thíc III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: ( 5’). 240 x 2. ĐVĐ: thông qua kt bài cũ giáo viên giới thiệu vào bài. 3. Nội dung bài mới (30 phót) Hoạt động của GV và HS. Néi dung. * Hoạt động 1: Đồ thị của hàm số y = 2x2 (18 phút) - GV ra vÝ dô 1, yªu cÇu HS lËp b¶ng c¸c + VÝ dô 1: §å thÞ cña hµm sè y = 2x2 gi¸ trÞ cña x vµ y trªn m¸y chiÕu * )B¶ng mét sè gi¸ trÞ t¬ng øng cña x vµ y. -36-.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. - Hãy biểu diễn các cặp điểm đó trên mặt phẳng toạ độ. GV cho HS quan sát việc thực hiện vẽ đồ thị trên máy chiếu - §å thÞ cña hµm sè y = 2x2 cã d¹ng nµo ?. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. x -3 -2 -1 0 1 y= 2x2 18 8 2 0 2 Trên mặt phẳng toạ độ lấy các điểm O ( 0 ; 0) C’ ( - 1; 2) ; C ( 1 ; 2) B’ ( -2 ; 8) ; B ( 2 ; 8) A’( -3 ; 18 ) ; A ( 3 ; 18 ). 2 8. 3 18. §å thÞ hµm sè y = 2x2 cã d¹ng nh h×nh vÏ .. - GV yêu cầu HS theo dõi quan sát đồ thị hµm sè vÏ trªn mµn h×nh, tr¶ lêi c¸c c©u. 27 ( sgk ). - §å thÞ hµm sè n»m phÝa trªn trôc hoµnh . 240 - Các điểm A và A’ ; B và B’ ; C và C’ đối xứng với nhau hái trong x (sgk) - HS ®a ra c©u tr¶ lêi, GV cho kÕt qu¶ lªn qua trôc Oy ( trôc tung ) - Điểm O là điểm thấp nhất của đồ thị mµn h×nh - Vậy hãy nêu lại dạng đồ thị của hàm số y = 2x2 ? - GV chèt l¹i: §å thÞ cña hµm sè y = 2x2 lµ một đờng cong đi qua gốc tọa độ, nhận Oy làm trục đối xứng, nằm phía trên trục hoành và O là điểm thấp nhất của đồ thị. 30 * Hoạt động 2: Đồ thị của hàm số y = x x2 (18 phút) - GV ra ví dụ 2, gọi HS đọc đề bài và nêu 1 cách vẽ đồ thị của hàm số trên . - Hãy thực hiện các yêu cầu sau để vẽ đồ + Ví dụ 2: : Đồ thị của hàm số y = 4 x2 * )B¶ng mét sè gi¸ trÞ t¬ng øng cña x vµ y 30 x -4 -2 -1 0 1 thÞ cña hµm sè y = - x 3 1 1 1 - GV cho HS lµm theo nhãm : -8 -2 0 + LËp b¶ng mét sè gi¸ trÞ . y=- x - x 6 - 4 + Biểu diễn các cặp điểm đó trên mặt Đồ thị hàm số . phẳng toạ độ . + Vẽ đồ thị dạng nh trên .. Trên mặt phẳng toạ độ lấy các điểm. -37-. 2. 4. -2. -8. ;.
<span class='text_page_counter'>(38)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn. 30 30 1 x 3 x 2. Mai Thuý Hoµ. ( sgk ) - t-. ¬ng tù nh 27 ( sgk ) *) Cñng cè lµm bµi tËp 4/SGK. -2 6. -1 1,5. 1 - Hµm sè y = - x 6. 0 0. ,. 1 1,5. 2 6. : Lª Hång Phong. c a. 1 - Hµm sè y = x x y. Trêng THCS. ;. ;. vµ O(0; 0). x 10 2x x 2 x2 2 x. ( sgk ) - §å thÞ hµm sè n»m phÝa díi trôc hoµnh . - Các cặp điểm P và P’; N và N’ đối xứng với nhau qua trôc tung - Điểm O ( 0 ; 0) là điểm cao nhất của đồ thị hàm số .. x -2 -1 0 1 2 y -6 -1,5 0 -1,5 -6 - GV yªu cÇu hai HS lªn b¶ng lËp b¶ng c¸c giá trị tơng ứng và vẽ đồ thị của hai hàm số trên - Nhận xét: Đồ thị của hai hàm số đối xøng víi nhau qua trôc hoµnh. + NhËn xÐt: sgk/35 - Qua hai vÝ dô trªn em rót ra nhËn xÐt g× ( sgk ) về dạng đồ thị của hàm số y = ax2 ( a 0 ) - GV cho HS nêu nhận xét sau đó chốt lại a) Dùng đồ thị : Trên Ox lấy điểm có hoành độ là 3 dóng song song với Oy cắt đồ thị hàm số tại D từ D kẻ song b»ng m¸y chiÕu 1 song với Ox cắt Oy tại điểm có tung độ là - 4,5 . - GV yêu cầu HS đọc 2 (sgk) sau đó h- - Dùng công thức : Thay x = 3 vµo c«ng thøc cña hµm sè ta cã : y = íng dÉn HS lµm . - Dùng đồ thị hãy tìm điểm có hoành độ b»ng 3 ? Theo em ta lµm thÕ nµo ? - Dùng công thức hàm số để tìm tung độ Vậy toạ độ điểm D là : D ( 3 ; - 4,5 ) ®iÓm D ta lµm thÕ nµo ? ( Thay x = 3 vµo b) - Có hai điểm có tung độ bằng – 5 công thức hàm số ta đợc y = - 4,5 ) - GV cho HS làm tơng tự với phần b sau đó - Ước lợng thấy hoành độ của hai điểm lần lợt là : - 3,2 gäi HS lªn b¶ng lµm , GV nhËn xÐt ch÷a vµ 3,2 bµi . - GV nêu lại nhận xét về dạng đồ thị của hàm số y = ax2 ( a 0 ) và cách xác định điểm thuộc , không thuộc đồ thị hàm số . - Yêu cầu HS đọc chú ý trong sgk và ghi *) Chú ý ( sgk ) nhí .. . . . IV: CỦNG CỐ (2 phót) - Nêu kết luận về dạng đồ thị của hàm số y = ax2 ( a 0 ) - Nêu cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 .. -38-.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. . x y 7 a/ 2 x y 2 . -39-.
<span class='text_page_counter'>(40)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2x y 8 b/ x y 5 1 2 V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Học thuộc các khái niệm và cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 ( a 0) - Nắm chắc cách xác định một điểm thuộc đồ thị hàm số . - Xem lại các ví dụ đã chữa . - Gi¶i bµi tËp 5 trong sgk - Đọc bài đọc thêm - TiÕt sau luyÖn tËp VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 6 / 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1. -40-.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Tiết:. TiÕt 50. LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Biết làm một số bài toán liên quan tới hàm số nh : xác định hoành độ, tung độ của một điểm thuộc đồ thị hàm số bằng phơng pháp đồ thị và phơng pháp đại số, xác định toạ độ giao điểm của hai đồ thị, tìm GTLN , GTNN của hàm số y = ax2 bằng đồ thị -Kü n¨ng: + Qua tiết luyện tập học sinh đợc củng cố và rèn kỹ năng vẽ đồ thị hàm số y = ax2 ( a 0 ) - T duy, thái độ : + HS đợc luyện tập nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tự lập, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV: Thíc, máy chiếu, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói - HS: GiÊy kÎ «li, thíc, m¸y tÝnh bá tói III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò:( 3’) - HS: Nêu nhận xét về đồ thị hàm số y = ax2 (a ≠ 0) 2. ĐVĐ: + Để biết làm thành thạo một số bài toán liên quan tới hàm số nh : xác định hoành độ, tung độ của một điểm thuộc đồ thị hàm số bằng phơng pháp đồ thị và phơng pháp đại số, xác định toạ độ giao điểm của hai đồ thị, tìm GTLN , GTNN của hàm số y = ax2 bằng đồ thị chúng ta cựng luyện tập. 3. Nội dung bài mới(38 phót) Hoạt động của GV và HS. Néi dung. * Hoạt động 1: Dạng 1: Vẽ đồ thị hàm số y = 2x2 (19 phút) - GV yªu cÇu HS lËp b¶ng mét sè gi¸ trÞ Bµi tËp 6 (SGK/38) của x và y rồi vẽ đồ thị vào giấy kẻ ô Cho hàm số y = f(x) = x2 vu«ng a) B¶ng mét sè gi¸ trÞ cña x vµ y : x -2 -1 0 1 - GV gäi 1 HS lªn b¶ng vÏ . y 4 1 0 1 - HS, GV nhận xét về độ chính xác và thÈm mÜ - GV yªu cÇu HS nªu c¸ch tÝnh gi¸ trÞ ë c©u b råi gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. -41-. 2 4.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Nêu cách xác định giá trị ( 0,5)2 - GV híng dÉn : + Xác định điểm có hoành độ 0,5 trên 2 đồ thị . + Xác định tung độ của điểm đó giá b) f( - 8) = (-8)2 = 64 ; f -1,3 = -1,3 = 1,69 trÞ ( 0,5 )2 . 2 9 - T¬ng tù h·y lµm víi c¸c gi¸ trÞ cßn l¹i . 3 4 16 ; f( 1,5) = (1,5)2 = 2,25 - GV yªu cÇu HS nªu c¸ch íc lîng vÞ trÝ f(-0,75) = c¸c ®iÓm trªn trôc hoµnh biÓu diÔn c¸c c) ¦íc lîng: ( 0,5 )2 = 0,25; (- 1,5 )2 = 2,25; (2,5)2 = 6,25 3 ; 7 d) C¸ch íc lîng: sè. x 3 y 3; x 7 y 7 - Từ điểm 3 trên Oy dóng đờng thẳng vuông góc với Oy cắt đồ thị tại Q. Từ Q dóng đờng thẳng vuông góc với - GV yêu cầu HS vẽ nhanh đồ thị hàm số Ox cắt Ox tại 3 y = - 0,75 x2 . - Híng dÉn HS lÊy gi¸ trÞ x = 2 ; 4 ; -2 ; - - T¬ng tù víi trêng hîp 4 để có toạ độ nguyên Bµi tËp 10 (SGK/38). 7. 3 - GV tô đậm phần đồ thị và phần trục x2 *) VÏ y = - 0,75 x2 = 4 2 ; 4 tung øng víi x Î . ? T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña y øng víi phÇn x -4 -2 t« ®Ëm gi¸ trÞ t¬ng øng cña x . 3 - GTLN cña y lµ 0 khi x = 0 . - 12 -3 y x 2 - GV yêu cầu HS làm tơng tự đối với 4 GTNN . - GTNN cña y lµ - 12 khi x = 4 .. 0. 2. 4. 0. -3. - 12. * Hoạt động 2: Dạng 2: Xác định hệ số a của hàm số y =âx2 (10 phút) - GV dïng b¶ng phô vÏ h×nh 10 / sgk vµ Bµi tËp 7 (SGK/38) cho HS nªu yªu cÇu cña bµi to¸n . a) Điểm M có toạ độ ( x = 2 ; y = 1 ) . ? Hãy xác định toạ độ điểm M . Vì M thuộc đồ thị hàm số y = ax2 nên ? Viết điều kiện để điểm M ( 2 ; 1) thuộc 1 đồ thị hàm số y = ax2 từ đó tìm a . 1 = a . 22 a = 4 1 1 1 2 x ? ViÕt c«ng thøc cña hµm sè víi a = 4 . ? Nêu cách xác định xem một điểm có b) Với a = 4 ta có hàm số y = 4 . thuộc đồ thị hàm số không áp dụng Xét điểm A ( 4 ; 4 ) . Với x = 4 ta có : vµo bµi . 1 2 1 - GV gọi 2 HS xác định thêm hai điểm .4 .16 4 4 nữa thuộc đồ thị hàm số rồi vẽ đồ thị y= 4 Điểm A ( 4 ; 4 ) thuộc đồ thị ( trªn b¶ng phô vµ vµo vë kÎ « ly ) . hµm sè . c) §å thÞ: x -4 -2 0 2 4 1 2 x 4 1 0 1 4 y= 4. -42-.
<span class='text_page_counter'>(43)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1 x2 y= 4. * Hoạt động 3: Dạng 3: Toạ độ giao điểm của PARaBol và đờng thẳng (9 phút) - GV yªu cÇu HS lËp b¶ng gi¸ trÞ cña x , Bµi tËp 9 (SGK/38) y rồi vẽ đồ thị hàm số 1 2 x 1 2 x a) VÏ y = 3 y = 3 và vẽ đồ thị y = - x + 6 . B¶ng mét sè gi¸ trÞ cña x vµ y - Gọi một HS lên bảng vẽ đồ thị x -3 -1 0 1 1 2 1 1 - GV yªu cÇu HS díi líp vÏ chÝnh x¸c x 3 0 vµo giÊy kÎ « li . 3 3 3 y=. 3 3. b) VÏ y = -x + 6 x=0y=6;y=0x=6. b) Cách 1: Trên đồ thị xác định đợc hai điểm thuộc đồ thị hai hµm sè : A(3 ; 3) vµ B(- 6 ; 12) Thay toạ độ các điểm vào phơng trình hàm số để kiểm - HS, GV nhận xét về độ chính xác và tra lại => đúng thÈm mÜ Cách 2: Hoành độ giao điểm của hai đồ thị là nghiệm cña ph¬ng tr×nh. 1 x2 x 6 x2 3 x 18 0 3 <=> x2 – 3x + 6x – 18 = 0 ? Xác định toạ độ giao điểm của hai đồ <=> x(x – 3) + 6(x - 3) = 0 thÞ . <=> (x – 3)(x + 6) = 0 <=> x = 3 hoÆc x = - 6 ? Hãy nêu cách chứng tỏ việc xác định x = 3 => y = 3 ta có điểm A (3 ; 3) thuộc đồ thị hai hàm của em là đúng sè x = - 6 => y = 12 ta có điểm B (- 6 ; 12) thuộc đồ thị hai hµm sè - GV ®a thªm c¸ch 2 : Gi¶i ph¬ng tr×nh hoành độ để tìm hoành độ giao điểm của hai đồ thị, từ đó tìm các giao điểm IV: CỦNG CỐ (2 phót) - GV dùng bảng phụ đã làm và hình vẽ còn lại ở trên bảng tóm tắt một số bài toán về đồ thị hàm số y = ax2 nh đã nêu ở phần mục tiêu . - Thấy rõ tác dụng của việc minh hoạ bằng đồ thị và sự cần thiết phải vẽ chính xác đồ thị. -43-.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Xem lại bài tập đã làm. - Lµm bµi tËp 8 ( sgk ) - §äc tríc bµi : Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn . - Hớng dẫn bài 8 : Xác định toạ độ điểm M bất kỳ thuộc đồ thị hàm số rồi làm nh bài tập 7 VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 23 / 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 51. § 3- Ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn sè. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + HiÓu kh¸i niÖm ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn: - ThÊy râ nhu cÇu ph¶i gi¶i bËc hai qua bµi to¸n më ®Çu. - Lấy đợcVD về phơng trình bậc hai một ẩn. Xác định đợc các hệ số của mỗi phơng trình bậc hai. -Kü n¨ng: + Vận dụng đợc cách giải phơng trình bậc hai một ẩn + BiÕt ph¬ng ph¸p gi¶i riªng c¸c ph¬ng tr×nh bËc hai khuyÕt. - T duy, thái độ : + HS đợc luyện tập nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. +Học sinh thấy đợc tính thực tế của phơng trình bậc hai một ẩn. - Năng lực : Ngôn ngữ, tích cực lắng nghe, hợp tác nhóm, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV: GA§T, thíc, b¶ng phô, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói - HS: M¸y tÝnh bá tói, b¶ng phô. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: -44-.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1. KiÓm tra bµi cò: ( 3’) - Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt mét Èn? ax + b = 0 (a 0) - ¸p dông gi¶i ph¬ng tr×nh sau : a/ x – 1 = 0; b/ 3x + 4 = 0 2. ĐVĐ: ở lớp 8, chứng ta đã học phương trình bậc nhất 1 ẩn ax + b = 0 (a 0) và đã biết cách giải nó. Chương trình lớp 9 sẽ giới thiệu với chúng ta một loại phương trình nữa, đó là phương trình bậc 2. vậy phương trình bậc hai có dạng như thế nào và một số cách giải phương trình bậc hai ra sao, đó là nội dung bài học hôm nay. 3. Nội dung bài mới(35 phót) Hoạt động của GV và HS Néi dung * Hoạt động 1: Bài toán mở đầu (7 phút) - GV chiÕu ®Çu bµi cña bµi to¸n më ®Çu sgk 1,Bµi to¸n ( sgk/40 ) 32m – 40 vµ chuyÓn bµi to¸n díi d¹ng ®iÒn vµo Gi¶i chç .....yªu cÇu häc sinh lËp ph¬ng tr×nh bµi to¸n b»ng c¸ch ®iÒn vµo chç .... x - GV gợi ý: Gọi bề rộng mặt đờng là x( m) hãy tính chiều dài và chiều rộng phần đất còn lại tính diện tích phần đất còn lại . x x 24m - HS làm sau đó GV đa ra lời giải để HS đối chiÕu . - Hãy biến đổi đơn giản phơng trình trên và Gọi bề rộng mặt đờng là x( m) nhËn xÐt vÒ d¹ng ph¬ng tr×nh ? §K: 0 < 2x x< 24 - Ph¬ng tr×nh trªn gäi lµ ph¬ng tr×nh g× ? em Phần đất còn lại của HCN có: h·y nªu d¹ng tæng qu¸t cña nã ? ChiÒu réng: 24 – 2x (m) vµ chiÒu dµi lµ 2 a 0 32 – 2x (m). Theo đề bài ta có phơng trình : ( 32 ( ax + bx + c = 0 ; ) 2x) ( 24 - 2x) = 560 x2 - 28 x + 52 = 0 gäi lµ ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn . * Hoạt động 2: Định nghĩa ( 10 phút) - Qua bài toán trên em hãy phát biểu định 2.Định nghĩa ( sgk ) nghÜa vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn ? 2 - HS phát biểu; GV chốt lại định nghĩa nh sgk Phơng trình ax + bx + c = 0 ; a 0 là phơng - 40 . trình bậc hai một ẩn; trong đó x là ẩn; a, b, c là ? H·y lÊy mét vµi vÝ dô minh ho¹ ph¬ng tr×nh nh÷ng sè cho tríc gäi lµ hÖ sè (a 0) bËc hai mét Èn sè ? + VÝ dô: (sgk ) - GV cho HS làm ra phiếu cá nhân sau đó thu a) x2 + 50x - 15 000 = 0 là phơng trình bậc hai có một vài phiếu để nhận xét. Gọi 1 HS đứng tại các hệ số chç nªu vÝ dô . a = 1; b = 50; c = -15 000. - ChØ ra c¸c hÖ sè a, b, c trong c¸c ph¬ng b) - 2x2 + 5x = 0 lµ ph¬ng tr×nh bËc hai cã c¸c hÖ tr×nh trªn ? sè a = - 2; b = 5; c = 0. c) 2x2 - 8 = 0 lµ ph¬ng tr×nh bËc hai cã c¸c hÖ sè lµ - GV chiÕu ?1 ( sgk ) yªu cÇu HS thùc hiÖn a = 2; b = 0; c = - 8 . c¸c yªu cÇu cña bµi . - HS lµm ra phiÕu c¸ nh©n GV thu mét vµi ?1 ( sgk ) C¸c ph¬ng tr×nh bËc hai lµ: phiÕu kiÓm tra kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt - H·y nªu c¸c hÖ sè a, b, c trong c¸c ph¬ng a) x2 - 4 = 0 ( a = 1, b = 0, c = - 4 ) tr×nh trªn ? c) 2x2 + 5x = 0 ( a = 2, b = 5, c = 0) e ) - 3x2 = 0 ( a = - 3, b = 0, c = 0 ). * Hoạt động 3 Mét sè vÝ dô vÒ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai (18 phót) - GV ra ví dụ 1 yêu cầu HS đọc lời giải trong 3. Ví dụ 1: ( sgk ) sgk vµ nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai d¹ng ? 2 Gi¶i ph¬ng tr×nh 2x2 + 5x = 0 trªn . x ( 2x + 5 ) = 0 - ¸p dông vÝ dô 1 h·y thùc hiÖn ? 2 ( sgk ) - HS lµm, GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i c¸ch lµm . - Gợi ý: đặt x làm nhân tử chung đa phơng tr×nh trªn vÒ d¹ng tÝch råi gi¶i ph¬ng tr×nh .. -45-.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - GV ra tiÕp vÝ dô 2, yªu cÇu HS nªu c¸ch x 0 x 0 lµm. §äc lêi gi¶i trong sgk vµ nªu l¹i c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh d¹ng trªn . x 5 - ¸p dông c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh ë vÝ dô 2, 2 <=> 2 x 5 0 ?3 h·y thùc hiÖn ( sgk ) VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ : - GV cho HS làm sau đó gọi HS lên bảng làm 5 bµi . x1 = 0 vµ x2 = 2 - T¬ng tù nh ?3 h·y thùc hiÖn ? 4 ( sgk ) - GV chiÕu phÇn ghi ? 4 ( sgk ) cho HS lµm 2 ? 4 (sgk ) theo nhóm sau đó thu bài làm của + Ví dụ 2: ( sgk ) : Giải pt x -3 = 0 Chuyển vế -3 và đổi dấu của nó các nhóm để nhận xét. Gọi 1 HS đại diện Ta được : x2 = 3 ®iÒn vµo b¶ng phô . - Các nhóm đối chiếu kết quả. GV chốt lại Suy ra : x 3 hoặc x = x 3 c¸ch lµm . x 3 ). - GV chiÕu phÇn ghi ?5 ( sgk ) yªu cÇu HS ( Viết tắt : Vậy phương trình có hai nghiệm nªu c¸ch lµm vµ lµm vµo vë . 2 2 - Gợi ý : viết x - 4x + 4 = (x - 2) từ đó thực x1 3 x2 3 , ( Được viết tắt : x 3 ). ? 4 hiÖn nh ( sgk ) ?3 Gi¶i ph¬ng tr×nh : 3x2 - 2 = 0 - HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i ?5 ( sgk ) 3 3 6 - H·y nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh ë ?6 x 2 x ( sgk ) . 2 2 3 3x2 = 2 - Gîi ý : H·y céng 4 vµo 2 vÕ cña ph¬ng tr×nh VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ ?5 sau đó biến đổi nh ( sgk ) 6 6 x1 = - 3 vµ x2 = 3 - GV cho HS lµm ?6 theo híng dÉn . - T¬ng tù cho HS lµm ?7 ( sgk ) - 1 HS lµm ? 4 (sgk ) Gi¶i ph¬ng tr×nh : bµi . - GV chèt l¹i c¸ch lµm cña c¸c ph¬ng tr×nh 7 14 7 2 trªn . x 2 x 2 - GV cho HS đọc sách để tìm hiểu cách làm 2 2 2 của ví dụ 3 ( sgk ), sau đó gọi HS lên bảng Vậy phơng trình có hai nghiệm là : tr×nh bµy . 14 14 2 2 *) Chó ý : Ph¬ng tr×nh 2x2 - 8x - 1 = 0 lµ mét 2 vµ x2 = 2 x1 = phơng trình bậc hai đầy đủ . Khi giải phơng trình ta đã biến đổi để vế trái là bình phơng cña mét biÓu thøc chøa Èn , vÕ ph¶i lµ mét ?5 (sgk) Gi¶i ph¬ng tr×nh: h»ng sè . Từ đó tiếp tục giải phơng trình . 7 x2 - 4x + 4 = 2 7 ( x - 2)2 = 2 . Theo kÕt qu¶ ? 4 th× ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ: 14 14 2 2 2 vµ x2 = 2 x1 = ?6 ( sgk ) . 1 1 2 x2 - 4x + 4 = 4 2 x2 -. Ta cã : x2 - 4x = 7 4x + 4 = 2 ( nh ?5 ) ?7 ( sgk ) 2x2 - 8x = - 1. -46-.
<span class='text_page_counter'>(47)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 1 x2 - 4x = 2 ( nh ?6 ) VÝ dô 3:(sgk ) Gi¶i ph¬ng tr×nh . 2x 2 - 8x - 1= 0 - ChuyÓn 1 sang vÕ ph¶i : 2x2 - 8x = -1 - Chia hai vế cho 2 ta đợc : 1 x2 - 4x = 2 - Tách 4x = 2.2x và thêm vào hai vế 1 số để vế trái trë thµnh mét b×nh ph¬ng 1 x2 - 2.x.2 + 22 = 2 + 22 1 ta đợc phơng trình : x2 - 2.x.2 + 4 = 4 2 hay ( x 7 7 2 - 2)2 = 2 . Suy ra x - 2 = 14 2 hay x = 2 VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ : 4 14 4 14 2 2 x1 = , x2 = IV: CỦNG CỐ (5 phót) - Qua các ví dụ đã giải ở trên em hãy nhận + Bài tập 12 (a) ; (b) xÐt vÒ sè nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai . a) x2 - 8 = 0 x2 = 8 x = 2 2 VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ - Gi¶i bµi tËp 12 (a) ; (b) x1 = - 2 2 vµ x2 = 2 2 - Hai HS lªn b¶ng lµm bµi 2 b) 5x - 20 = 0 5x2 = 20 - HS, GV nhËn xÐt x2 = 4 x = 2 VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ x1 = - 2 vµ x2 = 2 V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - N¾m ch¾c c¸c d¹ng ph¬ng tr×nh bËc hai, c¸ch gi¶i tõng d¹ng . - Nắm đợc cách biến đổi phơng trình bậc hai đầy đủ về dạng bình phơng để giải p/ trình - Xem lại các ví dụ và bài tập đã chữa. Chú ý cách giải ví dụ 3 ( sgk ) - Gi¶i bµi tËp trong sgk - 42 , 43 . - Bài tập 11( sgk ). Chuyển tất cả các hạng tử về vế trái biến đổi về dạng ax2 + bx + c = 0 . VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -47-.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 24/ 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 52. LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : - Học sinh đợc củng cố lại khái niệm phơng trình bậc hai một ẩn, xác định thành thạo các hệ số a , b , c ; đặc biệt là a 0 . 2 - Biết và hiểu cách biến đổi một số phơng trình có dạng tổng quát ax + bx + c = 0 (a 0) để đợc một phơng trình có vế trái là một bình phơng, vế phải là một hằng số . -Kü n¨ng: 2 + Giải thành thạo các phơng trình bậc hai thuộc hai dạng đặc biệt khuyết b: ax + c = 0 và 2 khuyÕt c: ax + bx = 0 . - T duy, thái độ : + HS đợc luyện tập nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tính toán , hợp tác nhóm, giải quyết vấn đề. II. ChuÈn bÞ: - GV: GA§T, thíc, b¶ng phô, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói - HS: M¸y tÝnh bá tói, đồ dùng học tập. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò: ( 3’). -48-.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2. ĐVĐ: - Tiết học hụm nay chúng ta củng cố lại khái niệm phơng trình bậc hai một ẩn, xác định thành thạo c¸c hệ số a , b , c ; đặc biệt là a 0 . 2 - Biết và hiểu cách biến đổi một số phơng trình có dạng tổng quát ax + bx + c = 0 (a 0) để đợc một phơng trình có vế trái là một bình phơng, vế phải là một hằng số . 3. Nội dung bài mới (33 phót). Hoạt động của GV và HS. Néi dung. D¹ng 2- Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai * Hoạt động 1 : Bµi tËp 12 (SGK/42) (10 phót) - GV ra bµi tËp 12 ( c, d, e ) ghi ®Çu bµi lªn c) 0,4 x2 = -1 bảng sau đó yêu cầu HS làm bài . ? Nªu d¹ng cña tõng ph¬ng tr×nh trªn vµ cách giải đối với từng phơng trình .. -49-.
<span class='text_page_counter'>(50)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ? Giải phơng trình khuyết b ta biến đổi nh thÕ nµo ? Khi nµo th× ph¬ng tr×nh cã nghiÖm . x2 = ( v« lý ) ? Nêu cách giải phơng trình dạng khuyết c. ( Vậy phơng trình đã cho vô nghiệm đặt nhân tử chung đa về dạng tích ) - GV cho HS lên bảng làm bài sau đó gọi häc sinh nhËn xÐt vµ chèt l¹i c¸ch lµm .. ?1. - T¬ng tù nh phÇn (d) em h·y gi¶i ph¬ng tr×nh phÇn e . HS lªn b¶ng lµm , GV nhËn d) xÐt cho ®iÓm . - Nêu lại cách biến đổi giải phơng trình bậc hai mét Èn d¹ng khuyÕt c vµ b .. ?1. ?1 2 hoÆc ax + bx + c = 0 (a 0) (1). ?2. ax2 bx c x2 b x c a a 2 2 x2 2. x. b b b c 2a 2a 2a a. x = 0 hoÆc x = - Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm là x1 = 0 , 2. 2 b b 4ac x 2 x2 = 2 a 4 a. e) - 0,4 x2 + 1,2x = 0 2. b x 2a 4a 2 x = 0 hoÆc x = 3 VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ x1 = 0 vµ x2 = 3. * Hoạt động 2 - GV ra bµi tËp 13 ( sgk ) ghi ®Çu bµi lªn bảng, HS suy nghĩ tìm cách biến đổi . ? Để biến đổi vế trái thành bình phơng của mét biÓu thøc ta ph¶i céng thªm vµo hai vÕ sè nµo ? v× sao ? H·y nªu c¸ch lµm tæng qu¸t . - Gîi ý : 8x = 2.x.4 ( viÕt thµnh hai lÇn tÝch cña hai sè ) - Tơng tự nh phần (a) hãy nêu cách biến đổi phÇn (b) . - GV cho HS suy nghĩ tìm cách giải sau đó gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i ph¬ng tr×nh trªn . - VËy ph¬ng tr×nh trªn cã nghiÖm nh thÕ nµo ? - GV chèt l¹i c¸ch lµm. - Bµi tËp 13 (SGK/43) ( 10 phót) a) x2 + 8x = - 2 x2 + 2 . x . 4 + 42 = - 2 + 42 x2 + 2 . x. 4 + 42 = -2 + 16 ( x + 4 )2 = 14 x + 4 = ?1 x. b. . . x = - 4 2a 2a Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm là : x1 = - 4 +. x1 . b b ; x2 2a 2a. ; x2 = - 4 -. . b b x . x 0 b) 2a 2a . . . ( x + 1)2 = x+1=. b x 2a 0 x b 0 2a. b x 2a x b 2a. x=-1 VËy ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm lµ :. x1 x2 . b 2 a ; x2 = - 1 -. x1 = - 1 + * Hoạt động 3 - Bài tập 14 (SGK/43) ( 10 phút) - Nêu các bớc biến đổi của ví dụ 3 ( sgk - Giải phơng trình : 2x2 + 5x + 2 = 0 . 42 ) - ChuyÓn 2 sang vÕ ph¶i : -50-. ?2.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - ¸p dông vµo bµi tËp trªn em h·y nªu c¸ch 2x2 + 5x = - 2 biến đổi ? - Chia hai vế của phơng trình cho 2 ta đợc : x2 + - GV cho HS lµm theo nhãm viÕt bµi lµm ra 2 phiếu học tập của nhóm sau đó nhận xét bài lµm cña tõng nhãm . . - GV cho 1 HS đại diện nhóm có kết quả tốt nhÊt lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i . - T¸ch vµ thªm vµo hai vÕ cña ph¬ng - Gîi ý : H·y viÕt c¸c bíc t¬ng tù nh vÝ dô 3 b ( sgk - 42 ). ax + bx + c = 0 (a 0) (1). . tr×nh sè - Chú ý : Để biến đổi về vế trái là bình phơng trớc hết ta viết tÝch. . . díi d¹ng 2 lÇn <=>. x1 . 2a để vế trái là một bình phơng . b x2 2a. x1 x2 . <=>. b 2a. . <=> x1 = - 0,5 ; x2 = - 2 Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm là : x 1 = - 0,5 ; x2 = - 2 . IV: CỦNG CỐ (7 phót). -51-.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (2’) - Xem lại các dạng phơng trình bậc hai ( khuyết b, khuyết c, đầy đủ ) và cách giải từng dạng phơng trình đó . - Xem lại các ví dụ và các bài tập đã chữa. Chú ý nắm chắc cách biến đổi phơng trình bậc hai dạng đầy đủ về dạng bình phơng của vế trái để giải phơng trình . - Giải bài tập 17 (40 - SBT ). Tơng tự nh bài 12 và 14 ( sgk đã chữa ) VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 25/ 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: TiÕt 53 I. Môc tiªu:. §4- c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai. -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Học sinh nắm đợc công thức nghiệm tổng quát của phơng trình bậc hai, nhận biết đợc khi nµo th× ph¬ng tr×nh cã nghiÖm, v« nghiÖm .. -52-.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + BiÕt c¸ch ¸p dông c«ng thøc nghiÖm vµo gi¶i mét sè ph¬ng tr×nh bËc hai . -Kü n¨ng: + RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng c«ng thøc nghiÖm. - T duy, thái độ : + HS đợc luyện tập nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. Năng lực : Tính toán, giải quyết vấn đề, hợp tác II. ChuÈn bÞ: - GV: GA§T, thíc, b¶ng phô, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói - HS: M¸y tÝnh bá tói, b¶ng phô. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò:( 3’) - HS1: a) Gi¶i ph¬ng tr×nh 3x2 - 7 = 0 - HS2: b) Gi¶i ph¬ng tr×nh 2x2 - 5x = 0 2. ĐVĐ: Trong bµi häc ngµy h«m nay chóng ta xÐt xem khi nµo ph¬ng tr×nh bËc hai cã nghiÖm vµ t×m c«ng thøc nghiÖm khi ph¬ng tr×nh cã nghiÖm. 3. Nội dung bài mới(34 phót). Hoạt động của GV và Néi dung HS * Hoạt động 1 - Công thức nghiệm (20 phút) - GV híng dÉn HS c¸ch biÕn 1. C«ng thøc nghiÖm đổi giải phơng trình bậc hai Cho phơng trình bậc hai: theo c«ng thøc nghiÖm vµ híng 2 dẫn cho học sinh cách biến đổi ax + bx + c = 0 (a 0) (1) phơng trình bậc hai về dạng ph- - Biến đổi phơng trình ¬ng tr×nh (2) vµ xÐt c¸c trêng ax2 bx c x2 b x c hợp để khẳng định nghiệm của a a ph¬ng tr×nh vµ c«ng thøc tÝnh x2 2. x. b b 2 b 2 c nghiệm đó qua việc thực hiện 2a 2a 2a a 2 2 ?1 . b b 4ac x - Nêu cách biến đổi giải phơng 2a 4a 2 <=> ( 2) trình bậc hai dạng đầy đủ ? 2 - 4ac ( đọc là KÝ hiÖu : = b +) Nêu cách biến đổi phơng tr×nh trªn vÒ d¹ng vÕ tr¸i lµ “®enta” ) Th× ph¬ng tr×nh (1) d¹ng b×nh ph¬ng ? 2 ? Sau khi biến đổi ta đợc phơng b tr×nh nµo x 2 2a 4a (2) ? Nêu điều kiện để phơng trình cã nghiÖm ?1 ( sgk ) - GV cho HS lµm ?1 ( sgk ) a) NÕu > 0 th× tõ ph¬ng tr×nh vµo phiÕu häc tËp c¸ nh©n sau (2) suy ra: b đó gọi HS làm ?1 ( sgk ) trên x b¶ng phô . 2a 2a Do đó , phơng - 1 HS đại diện lên bảng điền tr×nh (1) cã hai nghiÖm : kÕt qu¶ . - GV công bố đáp án để HS đối b b x1 ; x2 chiÕu vµ söa ch÷a nÕu sai sãt . 2a 2a b) NÕu = 0 th× tõ ph¬ng tr×nh (2) suy ra :. . -53-. . .
<span class='text_page_counter'>(54)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. b b x . x 0 2a 2a . b x 2a 0 x b 0 2a. b x 2a ?2 b - NÕu < 0 th× ph¬ng tr×nh (2) x 2a có đặc điểm gì ? nhận xét VT Do đó ph¬ng tr×nh (1) cã vµ VP cña ph¬ng tr×nh (2) vµ suy ra nhËn xÐt nghiÖm cña phb x1 x2 ¬ng tr×nh (1) ? 2a - GV gọi HS nhận xét sau đó nghiệm kép là: chốt vấn đề sau khi cho học ? 2 ( sgk ) sinh ®iÒn vµo phiÕu häc tËp vÒ c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t cña - NÕu < 0 th× ph¬ng tr×nh (2) ph¬ng tr×nh bËc hai. cã VT 0 ; VP < 0 ph¬ng - H·y nªu kÕt luËn vÒ c¸ch gi¶i ph¬ng ph¬ng tr×nh bËc hai tæng qu¸t . tr×nh (2) v« nghiÖm tr×nh (1) còng v« nghiÖm - GV dïng b¶ng phô chèt l¹i + Tãm t¾t: (Sgk - 44 ) . c¸ch gi¶i b»ng phÇn tãm t¾t Cho ph¬ng tr×nh bËc hai: trong sgk - 44 . ax 2 + bx + c = 0 (a 0) (1) +) NÕu > 0 ph/ tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt b x1 2a , b 2a +) NÕu = 0 ph¬ng tr×nh cã b x1 x2 2a nghiÖm kÐp lµ: +) NÕu < 0 ph¬ng tr×nh v« nghiÖm ¸p dông ( 14 phót) 2. ¸p dông VÝ dô ( sgk ) Gi¶i ph¬ng tr×nh : 3x2 + 5x - 1 = 0 ( a = 3 ; b = 5 ; c = -1 ) Gi¶i: + TÝnh = b2 - 4ac . Ta cã : = 52 - 4 .3.( -1) = 25 + 12 = 37 + Do = 37 > 0 37 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : 5 37 5 37 x1 2.3 6 ; x2 . * Hoạt động 2- GV ra ví dụ yêu cầu học sinh đọc đề bài . - Hãy xác định các hệ số a, b, c cña mçi ph¬ng tr×nh trªn ? - §Ó gi¶i ph¬ng tr×nh trªn theo c«ng thøc nghiÖm tríc hÕt ta ph¶i lµm g× ? - Hãy tính ? sau đó nhận xét vµ tÝnh nghiÖm cña ph¬ng tr×nh trªn - GV híng dÉn vµ lµm mÉu vÝ dô vµ c¸ch tr×nh bµy vÝ dô nµy.. - GV nªu néi dung ?3 yªu cÇu häc sinh th¶o luËn nhãm 5 37 x2 - Gọi đại diện các nhóm lên 6 b¶ng tr×nh bµy kÕt qu¶ ?3 ¸p dông c«ng thøc nghiệm để giải ph/ trình: - HS, GV nhËn xÐt. -54-.
<span class='text_page_counter'>(55)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. - GV chèt l¹i c¸ch lµm. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ gi÷a hÖ sè a vµ c cña ph¬ng tr×nh phÇn (c) cña ?3 vµ nghiệm của phơng trình đó . - Rót ra nhËn xÐt g× vÒ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh. - GV chèt l¹i chó ý trong sgk 45 . vµ lu ý cho häc sinh c¸ch x¸c định số nghiệm của phơng trình bËc hai trong trêng hîp 2 hÖ sè a vµ c tr¸i dÊu.. : Lª Hång Phong. a) 5x2 - x + 2 = 0 ( a = 5 ; b = 1;c=2) + TÝnh = b2 - 4ac . Ta cã : = ( -1)2 - 4.5.2 = 1 40 = - 39 . Do = - 39 < 0 phơng trình đã cho vô nghiÖm . b) 4x2 - 4x + 1 = 0(a = 4 ; b = 4;c=1) + TÝnh = b2 - 4ac . Ta cã = ( - 4)2 - 4.4.1 = 16 16 = 0 + Do = 0 ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp : ( 4) 1 x1 x2 2.4 2 c) - 3x2 + x + 5 = 0(a = - 3 ; b = 1; c = 5) + TÝnh = b2 - 4ac . Ta cã : = 12 - 4.(- 3).5 = 1 + 60 = 61 . + Do = 61 > 0 61 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : 1 61 1- 61 1 61 1 x1 = ; x2 6 6 6 Chó ý: (Sgk - 45). IV: CỦNG CỐ (7 phót) - Nªu c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t cña ph¬ng Bµi 15: tr×nh bËc hai . a) 7x2 - 2x + 3 = 0 (a = 7 ; b = - 2 ; c = 3 ) Ta cã: = ( - 2)2 - 4.7.3 = 4 - 84 = - 80 - ¸p dông c«ng thøc nghiÖm gi¶i bµi tËp < 0 phơng trình đã cho vô nghiệm 15 ( a ) ; 16 ( a) Bµi 16: a) 2x2 - 7x + 3 = 0 (a = 2 ; b = - 7 ;c = 3 ) - GV gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy bµi gi¶i = ( - 7)2 - 4.2.3 = 49 - 24 = 25 > 0 ( lµm nh vÝ dô vµ ? 3 ( sgk ) Phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt lµ : - HS, GV nhËn xÐt ( 7) 25 7 5 x1 3 ; 2.2 4 ( 7) 25 7 5 1 x2 2.2 4 2 V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (1’) - Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai d¹ng tæng qu¸t . - Xem lại các ví dụ và bài tập đã chữa . Cách làm của từng bài . - ¸p dông c«ng thøc nghiÖm lµm bµi tËp 15 ; 16 c¸c phÇn cßn l¹i ( sgk ) VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ -55-.
<span class='text_page_counter'>(56)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 26/ 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết:. TiÕt 54. LuyÖn tËp. I. Môc tiªu: -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Cñng cè l¹i cho häc sinh c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn b»ng c«ng thøc nghiÖm trong từng trờng hợp đầy đủ; khuyết b, khuyết c. - VËn dông tèt c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai vµo gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh bËc hai. -Kü n¨ng: + RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai b»ng c«ng thøc thøc nghiÖm. - T duy, thái độ : + HS đợc luyện tập nhiều bài toán thực tế để thấy rõ toán học bắt nguồn từ thực tế cuộc sèng vµ l¹i quay trë l¹i phôc vô thùc tÕ . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tính toán, giải quyết vấn đề, hợp tác II. ChuÈn bÞ: - GV: GA§T, thíc, b¶ng phô, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói - HS: M¸y tÝnh bá tói, b¶ng phô. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò:( 5’) - HS1: Viết công thức nghiệm để giải phơng trình bậc hai . Gi¶i ph¬ng tr×nh: 7x2 - 2x - 5 = 0. - HS2: NÕu ph¬ng tr×nh bËc hai cã a vµ c tr¸i dÊu th× ta cã kÕt luËn g× vÒ nghiÖm cña nã ? Gi¶i ph¬ng tr×nh: y2 - y - 90 = 0 2. ĐVĐ: Củng cố kiến thức cùng lt 3. Nội dung bài mới(25 phót) Hoạt động của GV và HS Néi dung D¹ng 1- Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai * Hoạt động 1- Bài tập 16 (SGK/45) (8 phút) - GV ra bài tập, sau đó yêu cầu HS làm bài Dùng công thức nghiệm của phơng trình bậc hai để 16 dùng công thức nghiệm để giải phơng giải phơng trình: tr×nh bËc hai 1 Èn. c) 6x2 + x - 5 = 0 (a = 6 ; b = 1 ; c = - 5 ) Ta cã : = b2 - 4ac = 12 - 4. 6.(- 5) - Hãy xác định các hệ số a; b; c để giải ph= 1 + 120 = 121 ¬ng tr×nh phÇn c) . Do = 121 > 0 121 11 - Để tính đợc nghiệm của phơng trình trớc Phơng trình có hai nghiệm phân biệt: hÕt ta ph¶i tÝnh g× ? 1 121 1 11 10 5 ( TÝnh ) Nªu c¸ch tÝnh ? x1 2.6 12 12 6 - GV yªu cÇu 1 häc sinh lªn b¶ng tÝnh sau đó nhận xét và tính nghiệm của phơng x 1 121 1 11 1 tr×nh trªn . 2 2.6 12 VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt : - T¬ng tù hai häc sinh lªn b¶ng gi¶i tiÕp, em 5 h·y gi¶i tiÕp c¸c phÇn cßn l¹i cña bµi tËp trªn . x1= 6 ; x2 = -1 2 + 5x + 2 = 0 (a = 3 ; b = 5 ; c = 2 ) d) 3x - Dùa vµo ®©u mµ ta cã thÓ nhËn xÐt vÒ sè Ta cã = b2 - 4ac = 52 - 4.3.2 nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn ? = 25 - 24 = 1 +) Qua bµi tËp trªn GV lu ý cho häc sinh Do = 1 > 0 1 1 c¸ch vËn dông c«ng thøc nghiÖm vµo gi¶i ph-56-.
<span class='text_page_counter'>(57)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. ¬ng tr×nh bËc hai 1 Èn; c¸ch tr×nh bµy lêi gi¶i vµ lu ý khi tÝnh to¸n.. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. . Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt: 5 1 5 1 4 2 x1 2.3 6 6 3 x 5 1 5 1 1 2 2.3 6 VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt: 2 x1= 3 ; x2 = -1 e) y2 - 8y + 16 = 0(a = 1; b = - 8; c = 16) Ta cã: = b2 - 4ac =(-8)2 - 4.1.16 = 64 - 64 = 0 Do = 0 ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp: ( 8) x1 x2 4 2.1 VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp: x1 = x2 = 4 * Hoạt động 2- Bài tập 21 (SBT/41) (7 phút) - GV cho häc sinh lµm bµi 21 ( SBT/41), sau Gi¶i ph¬ng tr×nh: đó gọi học sinh chữa phần a); b) 2 - GV chèt ch÷a bµi vµ nhËn xÐt c¸ch lµm cña a) 2 x 2 2 x 1 0 học sinh từ đó lu ý cho học sinh cách tính (a = 2 ; b 2 2 ; c = 1) to¸n còng nh viÖc vËn dông c«ng thøc 2 nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai vµo thùc tÕ. 2 2 4.2.1 8 8 0 - GV ra bµi tËp cho häc sinh lµm t¹i chç = b2 - 4ac = khoảng 3 phút sau đó lên bảng làm bài ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp: - Học sinh khác làm sau đó nhận xét đối Do = 0 chiÕu víi bµi lµm cña b¹n . ( 2 2) 2 x1 x2 - Híng dÉn: 2.2 2 Hãy tính sau đó nhận xét và suy ra VËy ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp: nghiÖm cña ph¬ng tr×nh ? - Ph¬ng tr×nh trªn cã nghiÖm nh thÕ nµo ? 2 - T¬ng tù h·y tÝnh nghiÖm cña ph¬ng tr×nh trªn . x1 = x2 = 2 - GV cho häc sinh lµm ra phiÕu c¸ nh©n sau đó thu một vài bài nhận xét kết quả 1 2 2 x 2 0 - Gọi 1 học sinh đại diện lên bảng làm bài . b) 2x2 - Cã nhËn xÐt g× vÒ gi¸ trÞ cña ? cã thÓ biÕn đổi đợc về dạng nào ? ( a = 2 ; b = - ( 1 2 2) ; c = - 2 ). . . . 1 4 2 8 1 2 2. . . . 2. . . 2. . . 1 2 2 4.2. 2 + Gîi ý: viÕt = 2 - 4ac = = b - Häc sinh lªn b¶ng tÝnh nghiÖm cña ph¬ng 2 tr×nh . 1 4 2 8 1 2 2 1 4 2 8 8 2 = >0. . . 1 2 2. . . 2. 1 2 2 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt: 1 2 2 1 2 2 1 x1 2.2 2 1 2 2 1 2 2 x2 2 2.2 VËy ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm ph©n biÖt: 1 x1= 2 ; x2 = - 2 Dạng 2Tìm điều kiện của tham số để phơng trình có nghiệm , vô nghiệm * Hoạt động 3 - Bài tập 24 (SBT/41) (10 phút) - GV yêu cầu học sinh đọc đề bài 24 ( SBT / Tìm m để phơng trình có nghiệm kép: -57-.
<span class='text_page_counter'>(58)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 41) +) H·y nªu c¸ch gi¶i bµi bµi tËp nµy ? - Ph¬ng tr×nh bËc hai cã nghiÖm kÐp khi nµo ? Mét ph¬ng tr×nh lµ bËc hai khi nµo ? - VËy víi nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo th× mét ph¬ng tr×nh cã nghÞªm kÐp ? - HS : §Ó ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp: a 0 0 - Từ đó ta phải tìm những điều kiện gì ? + Gợi ý : xét a 0 và = 0 từ đó tìm m - Học sinh làm sau đó GV chữa bài lên bảng chèt c¸ch lµm .. a) mx2 - 2(m - 1)x + 2 = 0 (a = m; b = - 2(m - 1); c = 2) §Ó ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp m 0 a 0 2 0 2(m 1) 4.m.2 0 m 0 2 4m 16m 4 0 §Ó = 0 4m2 - 16m + 4 = 0 m2 - 4m + 1 = 0 Cã m = ( - 4)2 - 4.1.1 = 12 42 3 2 3 m1 2 m 4 2 3 2 3 2 2 - GV treo bảng phụ đề bài. - HS đọc đề bài – GV yêu cầu hoạt động Vậy với m1 2 3 hoặc m2 2 3 thì phơng nhãm trình đã cho có nghiệm kép. -GV: Cho th¶o luËn theo nhãm hai phÇn a, b. + Bµi 25 ( tr 41 –sbt) - HS: Th¶o luËn theo nhãm c¸c phÇn a, b. a)Tìm m để pt mx2 + (2m – 1)x + m + 2 = 0. có - HS: Ph©n c«ng nhiÖm vô c¸c thµnh viªn. nghiÖm. - HS: NhËn xÐt, Bæ sung. +) NÕu m = 0 ta cã pt –x + 2 = 0 x = 2. - GV: Theo dâi sù tÝch cùc cña HS. +) NÕu m 0 ta cã - GV: nhËn xÐt, bæ sung nÕu cÇn. Nh¾c HS chó ý ®iÒu kiÖn = (2m – 1)2 – 4m.(m + 2) - GV hái thªm ph¬ng tr×nh v« nghiÖm khi = 4m2 – 4m + 1 – 4m2 – 8m = -12m + 1. nµo ?. 1 Pt cã nghiÖm 0 m 12 . 1 VËy víi m 12 th× pt cã nghiÖm.. b) cmr : pt x2 + (m + 4)x + 4m = 0 lu«n cã nghiÖm m. Ta cã = (m + 4)2 – 4.1.4m = m2 + 8m + 16 – 16m = m2 - 8m + 16 = (m – 4)2 0 m. VËy pt lu«n cã nghiÖm víi mäi gi¸ trÞ cña m IV: CỦNG CỐ (14 phót) - Nªu c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t cña ph¬ng C©u 1 . Gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh sau: tr×nh bËc hai . a) x2 – 12 = 0 b) 4x2 + 8x = 0 2 C©u 1 c) 0,5x + 2 = 0 d) 5x2 - x + 2 = 0 2 - Mỗi câu đúng đợc 1 điểm e) 4x - 4 x + 1 = 0 f) – 3x2 + 2x + 8 = 0 C©u 2 2 3 - KÕt qu¶: a) x = b) x1 = 0 và x2 = Với giá2 trị nào của m để phơng trình có nghiệm kÐp 3x + (m + 1)x + 4 = 0 ? -2 c) V« nghiÖm d) 39 0 , ph¬ng tr×nh v« nghiÖm e). 1 NghiÖm kÐp x1 = x2 = 2 f) 100 , ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n 4 biÖt x1 = 3 vµ x2 = 2 C©u 2 Ph¬ng tr×nh 3x2 + nghiÖm kÐp:. (m + 1)x + 4 = 0 cã. -58-.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. a 0 <=> 0 . Tõ hÖ ®iÒu kiÖn nµy t×m m 2 đợc m 2 . 3 3. V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:(1’) - - Xem lại các bài tập đã chữa . - Häc thuéc c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai mét Èn. - Giải tiếp các phần còn lại của các bài tập trên ( làm tơng tự nh các phần đã chữa ) - §äc tríc “ C«ng thøc nghiÖm thu gän” VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 2/ 3 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: TiÕt 55 I. Môc tiªu:. §5- c«ng thøc nghiÖm thu gän. -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Giúp học sinh nắm đợc công thức nghiệm thu gọn và cách giải phơng trình bậc hai theo công thức n -Kü n¨ng: + RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai theo c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän - T duy, thái độ :. -59-.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. + Häc sinh cã ý thøc liªn hÖ gi÷a c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập ch + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tính toán, giải quyết vấn đề, hợp tác - HS1: ViÕt c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai ? - HS2: Gi¶i ph¬ng tr×nh 5x2 - 6x + 1 = 0 . Ta cã = b2 - 4ac = ( - 6)2 - 4.5.1 = 36 - 20 = 16 Do = 16 > 0 , ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : ( 6) 4 10 ( 6) 4 2 1 1 ; x 2 2.5 10 2.5 10 5 x1 = 2. ĐVĐ: Qua bài cũ giáo viên giới thiệu bài mới 3. Nội dung bài mới(33 phót) Hoạt động của GV và HS Néi dung * Hoạt động 1- Công thức nghiệm thu gọn (18 phút) - Ph¬ng tr×nh ax2 + bx + c = 0 ( a 0 ), khi 1.C«ng thøc nghiÖm thu gän b = 2b’ th× ta cã c«ng thøc nghiÖm nh thÕ XÐt p. tr×nh ax2 + bx + c = 0 ( a 0 ) . nµo ? Khi b = 2b’ ta cã: = b2 - 4ac = (2b’)2 - 4ac = 4b’2 - 4ac - H·y tÝnh theo b’ råi suy ra c«ng thøc = 4(b’ 2 - ac) nghiÖm theo b’ vµ ’ . KÝ hiÖu: ’ = b’2 - ac = 4’ ?1 - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn ( sgk) biÕn đổi từ công thức nghiệm ra công thức ?1 (Sgk - 48) nghiÖm thu gän . + ’ > 0 > 0 . - GV cho HS làm ra phiếu học tập sau đó Phơng trình có hai nghiệm phân biệt: chiếu công thức nghiệm thu gọn để học sinh b 2b ' 4 ' b ' ' x1 đối chiếu với kết quả của mình biến đổi 2a 2a a ; b b ' ' x2 2a a = 0 Ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp: + ’ = 0 - GV gäi HS nªu l¹i c«ng thøc nghiÖm thu gän, chó ý c¸c trêng hîp ’ > 0 ; ’ = 0 ; ’ x x b 2b ' b ' 1 2 < 0 cũng tơng tự nh đối với . 2a 2a a + ’ < 0 < 0 . Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm + B¶ng tãm t¾t: Cho ph¬ng tr×nh bËc hai: ax2 + bx + c = 0 (a 0) cã b = 2b’ +) NÕu ’ > 0 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : b ' ' b ' ' x1 x2 a a , +) NÕu ’ = 0 ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp lµ: b' x1 x2 a +) NÕu ’ < 0 ph¬ng tr×nh v« nghiÖm * Hoạt động 2- áp dụng ( 15 phút) 2. ¸p dông - GV yªu cÇu häc sinh thùc hiÖn ? 2 ( sgk ) ? 2 . ( sgk - 48 ) Gi¶i ph¬ng tr×nh - HS xác định các hệ số của phơng trình sau 5x2 + 4x - 1 = 0 (a = 5 ; b’ = 2 ; c = - 1). -60-.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. đó tính ’? ’ = b’2 - ac = 22 - 5. ( -1) = 4 + 5 = 9 > 0 - Nªu c«ng thøc tÝnh ’ vµ tÝnh ’ cña ph¬ng ' 9 3 tr×nh trªn ? Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt : - NhËn xÐt dÊu cña ’ vµ suy ra sè nghiÖm 2 3 1 2 3 cña ph¬ng tr×nh trªn ? x1 ; x2 1 5 5 5 - Ph¬ng tr×nh cã mÊy nghiÖm vµ c¸c nghiÖm 1 nh thÕ nµo ? Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm là: x 1 = 5 ; ?3 x2 = -1 - T¬ng tù nh trªn h·y thùc hiÖn - GV chia líp thµnh c¸c nhãm cho häc sinh ?3 ( sgk ) thi giải nhanh và giải đúng phơng trình bậc 2 + 8x + 4 = 0 a) 3x hai theo c«ng thøc nghiÖm thu gän . (a = 3; b = 8; b’ = 4; c = 4) - C¸c nhãm lµm ra phiÕu häc tËp nhãm sau Ta cã : ' = b'2 - ac = 42 - 3.4 = 16 - 12 = 4 > 0 đó kiểm tra chéo kết quả ' 4 2 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt lµ: - GV thu phiÕu häc tËp vµ nhËn xÐt 42 2 4 2 ; x2 2 - Mỗi nhóm cử một học sinh đại diện lên x1 3 3 3 b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i cña nhãm m×nh . 2 - GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i c¸ch gi¶i ph¬ng Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm là: x 1 = 3 tr×nh b»ng c«ng thøc nghiÖm . ; x2 = -2 b) 7x2 - 6 2 x 2 0 ( a 7; b 6 2 b ' 3 2; c 2 ). 3 2 - ac =. 2. 7.2 Ta cã: ’= b’ 9.2 14 18 14 4 0 ' 4 2 Ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt lµ : ( 3 2) 2 3 2 2 x1 7 7 x ( 3 2) 2 3 2 2 2 7 7 Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm là: x1 = 3 2 2 3 2 2 7 7 ; x2 = 2. IV: CỦNG CỐ (5 phót) ? Nªu c«ng thøc nghiÖm thu gän cña ph¬ng +) Bµi tËp 17 ( a , b ) tr×nh bËc hai . a) 4x2 + 4x + 1 = 0 (a = 4 ; b’ = 2 ; c = 1 ) - Gi¶i bµi tËp 17 ( a , b ) ’ = 22 - 4.1 = 4 - 4 = 0 ph¬ng tr×nh cã 1 - Gäi 2 HS lªn b¶ng ¸p dông c«ng thøc nghiÖm thu gän lµm bµi . nghiÖm kÐp x1 = x2 = - 2 b) 13852 x2- 14 x + 1 = 0 - HS, GV nhËn xÐt ( a = 13852 ; b’ = - 7 ; c = 1 ) ’ = ( -7)2 - 13852.1 = 49 - 13852 ’ = - 13803 < 0 ph¬ng tr×nh v« nghiÖm V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: (1’) - Học thuộc và nắm chắc công thức nghiệm và công thức nghiệm thu gọn để giải phơng tr×nh bËc hai mét Èn . - Xem lại các ví dụ và bài tập đã chữa . - Gi¶i bµi tËp 17c,d; 18; 19 (Sgk/49) . TiÕt sau luyÖn tËp. VI. Rót kinh nghiÖm : ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -61-.
<span class='text_page_counter'>(62)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 24/ 2 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: TiÕt 56 I. Môc tiªu:. luyÖn tËp. -KiÕn thøc: Qua bµi nµy HS cÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc sau : + Cñng cè cho häc sinh c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh b»ng c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän. -Kü n¨ng: + RÌn kü n¨ng gi¶i c¸c ph¬ng tr×nh bËc hai theo c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän, vËn dông c«ng thøc nghiÖm vµo biÖn luËn sè nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai vµ lµm mét số bài toán liên quan đến phơng trình bậc hai . - T duy, thái độ : + Häc sinh cã ý thøc liªn hÖ gi÷a c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän . + Biết đa những kiến thức, kĩ năng mới , kĩ năng quen thuộc vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập chủ động. + Cẩn thận, tỉ mỉ, ch/x, linh hoạt khi học bài. Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. + Cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, tinh thÇn ®oµn kÕt. - Năng lực : Tính toán, giải quyết vấn đề, hợp tác II. ChuÈn bÞ: - GV: B¶ng phô, thíc, b¶ng phô, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói - HS: M¸y tÝnh bá tói, b¶ng phô. III.TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG d¹y häc: 1. KiÓm tra bµi cò:( 7’) - HS1:. Viết công thức nghiệm để giải phơng trình bậc hai một ẩn ?. -62-.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 2. Gi¶i ph¬ng tr×nh sau theo c«ng thøc nghiÖm : 2 x 5 x 1 0 - HS2: Viết công thức nghiệm thu gọn để giải phơng trình bậc hai một ẩn ? Giải phơng 2. tr×nh sau theo c«ng thøc nghiÖm thu gän : 5 x 6 x 1 0 2. ĐVĐ: Củng cố luyện tập 3. Nội dung bài mới(39 phót) Hoạt động của GV và HS Néi dung D¹ng 1; Gi¶i ph¬ng tr×nh * Hoạt động 1 - Bài tập 20 (SGK/49) (13 phút) - GV ra bài tập 20, gọi HS đọc đề bài sau đó a) 25x2 - 16 = 0 nªu c¸ch lµm . 16 16 - Ph¬ng tr×nh trªn lµ ph¬ng tr×nh d¹ng nµo ? x nêu cách giải phơng trình đó ? 25 25x2 = 16 x2 = 25 ( dạng khuyết b tìm x2 sau đó tìm x ) 4 - Häc sinh lªn b¶ng lµm bµi . x GV nhận xét sau đó chữa lại . 5 . Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm - T¬ng tù h·y nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh ë 4 4 phÇn ( b ). Cho häc sinh vÒ nhµ lµm . ; x 2 - GV cho HS lµm tiÕp c©u c. Ph¬ng tr×nh nµy 5 lµ: x1 = 5 ë d¹ng nµo ? Nªu c¸ch lµm ? 2 - HS: Biến đổi phơng trình về dạng phơng c) 4,2 x 5,46 x 0 tr×nh tÝch <=> x(4,2x + 5,46) = 0. x 0 x 0 - GV ra tiÕp phÇn d gäi häc sinh nªu c¸ch 4,2 x 5,46 0 x 5,46 1,3 gi¶i . - Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh phÇn (d) . ¸p 4,2 dông c«ng thøc nghiÖm nµo ?. VËy ph¬ng cã hai nghiÖm lµ - Học sinh làm tại chỗ sau đó GV gọi 1 học x1 = 0 ; x 2 1,3 sinh đại diện lên bảng trình bày lời giải . 2 C¸c häc sinh kh¸c nhËn xÐt . d) 4 x 2 3 x 1 3 2 - GV chèt l¹i c¸ch gi¶i c¸c d¹ng ph¬ng 4 x 2 3x 1 3 0 tr×nh bËc hai . ( a = 4 ; b = 2 3 b ' 3; c 1 3 ) 2 Ta cã:’ = b’2 - ac = ( 3) 4.( 1 3) 3 4 4 3 7 4 3 ( 3 2) 2 > 0 2 ' ( 3 2) 2 3 vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt : 3 2 3 1 3 2 3 31 x1 ; x2 4 2 4 2 Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt: 1 3 ; x1 = 2 x2 = 2 * Hoạt động 2- Bài tập 21 (SGK/49) (13 phút) - GV ra tiÕp bµi tËp 21 ( sgk - 49 ) yªu cÇu a) x2 = 12x + 288 häc sinh th¶o luËn theo nhãm vµ lµm bµi . x2 - 12x - 288 = 0 - GV yªu cÇu häc sinh lµm theo nhãm vµ (a =1; b =-12; b' = - 6; c =-288) kiÓm tra chÐo kÕt qu¶. häc sinh lµm ra phiÕu Ta cã c¸ nh©n GV thu vµ nhËn xÐt . 2 2. ' = b' - ac = (-6) -1.(-288) = 36 +288 = 324. - Nhãm 1 ; 2 - Lµm ý a . - Nhãm 3 ; 4 - Lµm ý b .. ’ = 324 > 0 ' 324 18 Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt: - Đổi phiếu nhóm để kiểm tra kết quả . 6 18 6 18 x1 24 ; x 2 12 1 1 - GV gọi mỗi nhóm cử một đại diện lên Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt: x 1 -63-.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. b¶ng tr×nh bµy bµi lµm cña nhãm m×nh .. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. = 24 ; x2 = -12. - GV nhËn xÐt chèt l¹i bµi lµm cña häc sinh . 1 2 7 x x 19 x 2 7 x 228 12 b) 12 x2 + 7x - 228 = 0 (a = 1; b = 7; c =- 228) Ta cã : = b2 - 4ac = 72 - 4.1.( -228 ) = 49 + 912 = 961 > 0 961 31 phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt : 7 31 24 7 31 38 x1 12; x 2 19 2.1 2 2.1 2 Vậy phơng trình đã cho có hai nghiệm phân biệt: x 1 = 12; x2 = -19 Dạng 2: Các bài toán có liên quan đến phơng trình bậc hai * Hoạt động 3 - Bài tập 24 (SGK/49) (13 phút) - GV ra bµi tËp 24 ( sgk - 50 ) gäi häc sinh Cho ph¬ng tr×nh : đọc đề bài sau đó gợi ý học sinh làm bài . x2 - 2( m - 1)x + m2 = 0 - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? a = 1; b = - 2( m - 1);b’ =-( m - 1); c = m2 - Hãy xác định các hệ số a ; b ; c của phơng a) Tính ’ 2 tr×nh ? m 1 1.m 2 - Cã thÓ tÝnh ’ kh«ng? v× sao ? H·y t×m b’ Ta cã ’ = b’2 - ac = sau đó tính ’ ? = m2 - 2m + 1 - m2 = - 2m + 1 - Khi nµo mét ph¬ng tr×nh bËc hai cã hai ’ = - 2m + 1 nghiÖm ph©n biÖt ? VËy ë bµi to¸n trªn ta VËy b) §Ó ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt cÇn ®iÒu kiÖn g× ? - 2m + 1 > 0 ’ > 0 - Häc sinh lµm bµi GV nhËn xÐt kÕt qu¶ . - Tơng tự nh trên hãy tìm điều kiện để phơng 1 m trình có nghiệm kép , vô nghiệm rồi sau đó 2m < 1 2 t×m gi¸ trÞ cña m øng víi tõng trêng hîp . *) §Ó ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp theo c«ng thøc - GV gäi häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i nghiÖm ta ph¶i cã : ’ = 0 - 2m + 1 = 0 1 2m = 1 m = 2 *) §Ó ph¬ng tr×nh v« nghiÖm Theo c«ng thøc nghiÖm ta ph¶i cã ’ < 0 1 - 2m + 1 < 0 2m > 1 m 2 IV: CỦNG CỐ (7 phót) - Nªu l¹i c«ng thøc nghiÖm vµ c«ng thøc + Bµi tËp 23 (SGK/50) nghiÖm thu gän . Khi nµo th× gi¶i ph¬ng a) Víi t = 5 phót v = 3.52 - 30.5 + 135 = 175 tr×nh bËc hai theo c«ng thøc nghiÖm thu gän 150 + 135 = 160 (km/h ) ? - Gi¶i bµi tËp 23 ( sgk - 50 ) ta cã : 3t2 - 30t + 135 = - Học sinh làm tại lớp sau đó GV gọi 1 học b) Khi v = 120 km/h 2 sinh lªn b¶ng tr×nh bµy lêi gi¶i . GV nhËn xÐt 120 3t - 30 t + 15 = 0 vµ ch÷a bµi . t2 - 10 t + 5 = 0 t = 5 + 2 5 hoÆc t = 5 - 2 5 V .HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:(1’) - Học thuộc các công thức nghiệm đã học . - Xem lại cách áp dụng các công thức nghiệm trên để giải phơng trình . + Gîi ý bµi tËp 22: (Sgk - 49) - Sö dông nhËn xÐt tÝch a.c < 0 > 0 ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt . - Gi¶i hoµn chØnh bµi 23 ( sgk - 50 ) vµo vë theo híng dÉn trªn . VI. Rót kinh nghiÖm :. -64-.
<span class='text_page_counter'>(65)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. Ngày soạn : 1/ 3 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: Tiết 57.. THỰC HÀNH GIẢI PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI BẰNG MÁY TÍNH CASIO.. I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức : Học sinh được củng cố giải phương trỡnh bậc hai. 2. Kĩ năng : Xác định chính xác hệ số a,b,c, giải thành thạo những phương trình bậc hai đơn giản,phức tạp trên MTBT CASIO Fx 500MS ....... 3. Tư duy và thái độ: - HS nghiêm túc tích cực chủ động trong học tập, vận giải MTBT vào các môn học khác. 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: MTBT CASIO Fx 500MS ....... 2. Học sinh: MTBT CASIO Fx 500MS ....... III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY . 1. Kiểm tra bài cu HS1: - Viết công thức nghiệm của phương trình bậc hai? - Áp dụng giải phương trình sau: x2 - 6x +5 = 0. HS2 : : - Viết công thức nghiệm thu gọn của phương trình bậc hai? - Áp dụng giải phương trình sau: x2 - 6x +5 = 0. GV nhận xét và đánh giá cho điểm. 2. Đặt vấn đê: Hôm nay cô hướng dẫn các em giải PTBH trên máy tính bỏ túi 3. Bai mơi Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt GV: đặt vấn đề về tác dụng của một số loại 1. Giới thiệu cách giải toán bằng máy tính MTBT , để sử dụng nó vào giải phương trình Casio. bậc hai ta làm thế nào ? Cho PT: ax2 + bx + c = 0 ( a 0) ( có HS trả lời được có HS không trả lời Bước 1: Khởi động máy ( Máy CaSiO Fx được ) 500 MS .......) GV: Hướng dẫn : Bước 2: Bấm MODE --> MODE --> HS: Theo dõi sự hướng dẫn của HS. xuất hiện EQN Bấm : 1 --> --> xuất hiện Dearee ? Bấm : 2 xuất hiện a? ( nhập hệ số a. -65-.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. GV: Yêu cầu: - viết các bước bấm bàn phím trên Máy CaSiO Fx 500 MS HS: - Đọc kết quả : GV chú ý cho HS trong trường hợp PT vô nghiệm.. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. của phương trình ) --> = xuất hiện b? ( nhập hệ số b của phương trình ) --> = xuất hiện c? ( nhập hệ số c của phương trình ) --> = Xuất hiện kết quả x1 = ? x2 = ? 2. Áp dụng GV cho học sinh áp dụng giải PT sau: a/ x2 - 6x +5 = 0. b/ 7x2 - 2x + 3 = 0 c/ x2 - 2x + 1 = 0.. IV. CỦNG CỐ - Ôn lại các bước bấm bàn phím - Giải các PT bậc 2 trong SGK - Chuẩn bị bài hệ thức vi et. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Xem các ví dụ đã làm. - Dùng máy tính giải một số bài tập đã làm trong sgk. VI. RÚT KINH NGHIỆM ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -66-.
<span class='text_page_counter'>(67)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 2/ 3 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: Tiết 58. §6 HỆ THỨC VI-ÉT VÀ ỨNG DỤNG. I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức : HS nắm vững hệ thức Vi-ét . 2. Kĩ năng : - HS vận dụng được những ứng dụng của hệ thức Vi-et để nhẩm nghiệm. Tìm hai số biết tổng và tích . - Biết cách biểu diễn tổng các bình phương, các lập phương của hai nghiệm qua các hệ số của phương trình . 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bảng phụ tóm tắt kết luận công thức nghiệm, công thức nghiệm thu gọn giải phương trình bậc hai . Bài 25/52sgk 2. Học sinh : Ôn tập công thức nghiệm và công thức nghiệm thu gọn của PTBH. III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu -Viết công thức nghiệm giải phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 ( a ≠ 0 ) 2. Đặt vấn đê: Giữa các nghiệm của phương trình bậc hai với các hệ số của nó có quan hệ với nhau như thế nào? 3. Bài mới: Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1: 1. Hệ thức Vi-ét . x1, x2 là hai nghiệm của PT HS thảo luận làm ?1 ; b x x 1 2 HS thảo luận theo dãy : a Dãy 1: tính tổng x .x c Dãy 2: tính tích. 1 2 a ax2+bx+c=0 ( a ≠ 0 ) thì Đại diện 2 nhóm lên trình bày LG. * Định lý Vi-ét : ( sgk/51) GV trình bày lại trên bảng GV giới thiệu hệ thức Vi-ét sgk/51. -67-.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Hoạt đông 2: Hình thành cách nhẩm nghiệm Hình thành cách nhẩm nghiệm a+b+c=0 ?2. 2x2 - 5x + 3 = 0 GV yêu cầu HS làm ? 2. a) a = 2 ; b = -5 ; c = 3 a + b + c = 0 HS thảo luận làm ? 2 b) Với x1 = 1 ta có : 2.12 - 5.1 + 3 = 0 GV giới thiệu cách nhẩm nghiệm khi Vậy x1 = 1 là nghiệm của phương trình a+b+c=0 5 3 5 x2 1 2 2 c) x1 + x2 = 2 Hình thành cách nhẩm nghiệm : * Tổng quát : ( sgk/51) a-b+c=0 ?3. 3x2 + 7x +4 = 0 GV yêu cầu HS làm ?3. a) a = 3 ; b = 7 ; c = 4 a - b + c = 0 HS thảo luận làm ? 3 b) Với x1 = -1 ta có : GV giới thiệu cách nhẩm nghiệm khi 3.(-1)2 - 7.(-1) + 4 = 0 a-b+c=0 Vậy x1 = -1 là nghiệm của PT 7 7 4 x2 1 3 3 c) x1 + x2 = 3 * Tổng quát : ( sgk/51) GV yêu cầu HS làm ?4. ?4. a) -5x2 + 3x +2 = 0 HS vận dụng làm ?4 a = -5 ; b = 3 ; c = 2 a + b + c = 0 2 HS lên bảng trình bày LG. Phương trình có nghiệm : 2 2 HS NX bài làm. 5 x1 = 1 ; x2 = 5 GV NX cho điểm. 2 b) 2004x + 2005x +1 = 0 a = 2004 ; b = 2005 ; c = 1 a-b+c=0 Phương trình có nghiệm : 1 x1 = -1 ; x2 = 2004 Hoạt đông 3 : 2. Tìm hai số biết tổng và tích của chúng GV đưa bài toán : Tìm hai số u và v biết u + u v S v = S và u.v = P. u.v P u, v là nghiệm của phương trình : GV giới thiệu như sgk x2 - S x + P = 0. Hãy nói cách tìm u và v ? PT : x2 - S x + P = 0 có nghiệm khi nào ? HS vận dụng làm ?5 NX bài làm của bạn?. ?5. Hai số có tổng bằng 1, tích bằng 5 là nghiệm của phương trình:x2- x + 5 = 0 = (-1)2 - 4.1.5 = 1 - 20 = -19 < 0 Phương trình vô nghiệm không có hai số nào có tổng bằng 1 , tích bằng 5. IV. CỦNG CỐ : Kết hợp với bài dạy. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - HS hoàn thành bảng các cách giải phương trình bậc hai. - Làm bài tập 25, 26, 27/52- 53 SGK VI.RÚT KINH NGHIỆM ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -68-.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày soạn : 4/ 3 / 2017 Ngµy d¹y : Lớp: 9D1 Tiết: Tiết 59. LUYỆN TẬP. I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức : Ôn tập các kiến thức về hệ thức Vi-ét và ứng dụng . 2. Kĩ năng: Vận dụng hệ thức Vi-ét vào giải các bài toán . 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: 2. Học sinh: Ôn tập các cách giải phương trình bậc hai III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu Phát biểu hệ thức Vi-ét và ứng dụng của hệ thức Vi -ét . 2. Đặt vấn đê: Để giúp các em thấy rõ ứng dụng của hệ thức Viet ta cùng thực hiện tiết luyện tập 3. Bai mơi: Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1: Luyện tập. nghiệm.. Bài 29/54 a) 4x2 +2x-5=0 Vì a.c = 4.(-5) < 0 nên phương trình có hai. HS thảo luận làmBT29/54 phần a,b .. nghiệm phân biệt.Ta có. Vận dụng hệ thức Vi-ét để tính tổng và tích các. 2HS lên bảng trình bày Các HS nhận xét GV kết luận HS thảo luận làm bài 29/54 phần d,c 2HS lên bảng trình bày Các HS nhận xét GV kết luận. x1 x2 . 2 1 5 ; x1.x2 4 2 4. b) 9x2- 12x + 4 = 0 ' = 36-36 = 0 phương trình có nghiệm kép. Ta có : 12 4 4 x1 x2 ; x1.x2 9 3 9 c) 5x2+ x+ 2= 0 =12-5.2=-9 < 0 nên phương trình vô nghiệm -69-.
<span class='text_page_counter'>(70)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Tìm tổng và tích các ngiệm nếu có?. d) 159x2- 2x- 1= 0 Vì a.c = 159.(-1) < 0 nên phương trình có hai nghiệm phân biệt.Ta có: 2 1 x1+x2 = 159 ; x1..x2 = 159 Bài 30/54 a) x2 - 2x + m = 0 ( a=1;b=-2;c = m) Để phương trình có nghiệm thì : ' = (-1)2 - 1.m 0 1 - m 0 m1 Khi đó : x1 + x 2 = 2 ; x1.x2 = m b) x2 + 2(m-1)x + m2 = 0 Phương trình có nghiệm khi : ' = (m-1)2 - 1. m2 0. HS thảo luận làm phần b BT30/54. m 2 2m 1 m 2 0 2m 1 0 m . HS thảo luận làm BT30/54 phần a -Nhận xét gì về các PT ? -Phương trình bậc hai một ẩn số có nghiệm khi nào?. HS tìm giá trị của m để phương trình. có. 1 2. Khi đó hai nghiệm x1 ; x2 của phương trình. nghiệm . HS tìm tổng và tích của hai nghiệm có :. 2(m 1) 2(1 m) x1 x2 1 x .x m 2 1 2. GV đưa bài tập 31/54 SGK. Bài tập 31/54 SGK. HS hoạt động cá nhân .. a/ Có : a = 1,5 ; b = -1,6 ; c = 0,1. 2HS đại diện lên bảng trình bày LG a,b/. Có a + b + c = 1,5 + ( -1,6) + 0,1 = 0 => phương trình có hai nghiệm phân biệt : 0,1 1 1,5 15 x1 = 1 ; x2 =. NX bài làm của bạn?. 3 ; b = (1 3 ) = -1 + 3 ; c = -1 Có a–b +c = 3 - ( -1 + 3 ) -1 = 0 => phương trình có hai nghiệm phân biệt : 1 x1 = -1 ; x2 = 3. b/ Có : a =. GV đưa bài tập 32/54 . - Ứng dụng tìm hai số khi biết tổng và tích hai số đó? HS nêu kiến thức vận dụng giải BT HS cho biết u,v là nghiệm của phương trình nào . Giải phương trình để tìm u,v HS lên bảng trình bày LG câu a và b/ HS NX bài làm của bạn? GV NX và cho điểm. GV hướng dẫn HS giải phần c) : đưa u - v = 5 u + (-v) = 5 ; đặt (-v) = t ta có : u t 5 u.t 24. -70-. Bài 32/54 a) u + v =42 ; u . v = 441 u và v là nghiệm của phương trình x2 42x +441 = 0 ' = 212- 1.441 = 0 Phương trình có nghiệm kép : x1 = x2 =21. Vậy u = v =21 b) u + v = -42 ; u . v =-400 u và v là nghiệm của phương trình x2 +.
<span class='text_page_counter'>(71)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Để tìm u và v thì ta cần tìm hai số nào? Hãy tìm hai số u và t ? rồi tìm u và v ? HS lên bảng trình bày LG. HS khác nhận xét bài làm của bạn? GV NX cho điểm.. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 42x - 400 = 0 ' = 212- 1.(-400) = 841> 0 phương trình có hai nghiệm phân biệt : x1 = 8 ; x2 = -50 Vậy u = 8 ; v = -50 hoặc u = - 50 ; v = 8. u v 5 c/ u.v 24 có u – v = 5 => u + (-v) = 5 u t 5 Đặt t = -v => u.t 24 Vậy hai số u và t là nghiệm của phương trình: x2 - 5x - 24 = 0 = (-5)2 – 4.1.(-24) = 121 > 0 ; 121 = 11 phương trình có hai nghiệm phân biệt : x1 = 8 ; x2 = -3 Vậy u = 8 ; t = -3 hoặc u = -3 ; t = 8 => u = 8 ; v = 3 hoặc u = -3 ; v = -8.. IV. CỦNG CỐ Nhắc lại hệ thức Vi – ét và nêu các ứng dụng của hệ thức ? V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Viết lại hệ thức Vi-ét và ứng dụng . 2. GV hướng dẫn HS làm BT 31,33/54. 3. HS về nhà làm BT 31,33/54. VI. RÚT KINH NGHIỆM: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. -71-.
<span class='text_page_counter'>(72)</span> §¹i sè 9. Ngày soạn 25/3/2017. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Ngày dạy. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Lớp 9D4. Tiết 60. §7. PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức :HS thực hành tốt việc giải một số dạng phương trình quy được về phương trình bậc hai : 2. Kĩ năng : HS giải tốt phương trình chứa ẩn ở mẫu ; phương trình tích và rèn kĩ năng phân tích đa thức thành nhân tử. HS biết cách giải phương trình trùng phương 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên 2. Học sinh : Ôn tập cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu, phương trình tích, phương trình bậc hai một ẩn III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu HS nhắc lại các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu 2. Đặt vấn đê: Giải phương trình bậc hai có rất nhiều ứng dụng, một trong các ứng dụng của nó là giải các phương trình bậc cao. 3. Bài mới: Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1: 1/ Phương trình trùng phương GV đưa phương trình PT dạng : a.x4 + b.x2 + c = 0 Em có nhận xét gì về phương trình này? ( a ≠ 0 ) (*) Luỹ thừa của biến có gì đặc biệt? *Cách giải : GV giới thiệu phương trình trùng phương đặt x2 = t ( t 0 ) => phương trình (*) có Lấy VD về phương trình trùng phương? dạng : làm thế nào có thể giải được phương trình trùng at2 + bt + c = 0 (a≠0) phương? *Ví dụ : Giải phương trình.. -72-.
<span class='text_page_counter'>(73)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. (1) b) 3.x4 + 4.x2 + 1 = 0 đặt x2 = t ( t 0 ) . Ta có PT : 3t2 + 4t + 1 = 0 ( a =3;b = 4;c =1) GV đưa VD1 . HS tại chỗ trình bày cách giải. ta có : a - b+c = 3 – 4 +1 = 0 Đặt ẩn phụ để đưa PT về PT bậc hai ? t1=-1 (không t/m đk t 0 ) ; Hãy giải phương trình bậc hai ẩn t ? 1 Hãy chọn giá trị thích hợp của t rồi đi tìm x? t2= 3 ( Không t/m đk t 0 ) NX bài làm của bạn ? Vậy phương tình vô nghiệm (2) 4.x4 + x2 -5 = 0 GV đưa VD 2; HS lên bảng trình bày LG. đặt x2 = t ( t 0 ) . Ta có PT Đặt ẩn phụ để đưa PT về PT bậc hai ? 4t2 + t - 5 = 0 (a = 4;b = 1; c = -5) Hãy giải phương trình bậc hai ẩn t ? Ta có a + b + c = 4 + 1 + (-5) = 0 Hãy chọn giá trị thích hợp của t rồi đi tìm x? => t1 = 1 ( t/m) ; t2 = -5 ( Không t/m ) Với t = 1 => x2 = 1 <=> x = 1 Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm là x1= 1 ; x2 = -1 (3) x4 – 5x2 + 6 = 0 Hoạt động 2: 2/ Phương trình chứa ẩn ở mẫu: GV đưa VD. VD giải phương trình Nhắc lại các bước giải phương trình chứa ẩn ở x 2 3x 6 1 mẫu ? 2 x 9 x 3 (1) HS lên bảng trình bày LG VD1. - Điều kiện : x≠ 3 Hãy xác định điều kiện, quy đồng và khử mẫu? - Khử mẫu và biến đổi ta được : Giải phương trình tìm được? x2-3x+6 = x +3 x2- 4x + 3=0 Kiểm tra giá trị thích hợp và trả lời? - Nghiệm của phương trình x2-4x+3=0 GV đưa VD 2: là : x1 = 1 ( tmđk ); HS làm ít phút. x2 = 3 ( không tmđk) HS lên bảng trình bày LG. Vậy nghiệm của phương trình đã cho là : NX bài làm của bạn ? x =1 x2 6 3 2 x (2) x 5 Đáp số: PT có hai nghiệm: x1 = 4 ; 1 x2 = 4 Hoạt động 3: 3/ Phương trình tích: VD: Giải phương trình: a/ ( x + 1) (x2 + 2x – 3) = 0 HS nêu cách giải phương trình tích x 1 0 2 HS thực hiện giải phương trình . x 2 x 3 0 <=> HS lên bảng trình bày LG. *Giải PT: x+ 1 = 0 <=> x = -1 * Giải PT x2 + 2x – 3 = 0 NX bài làm của bạn? PT có hai nghiệm: x = 1 ; x = -3 GV đưa VD b/ Vậy PT đã cho có 3 nghiệm: x = -1 ; x = 1 ; x = -3. Nêu cách giải PT này? b/ x3 + 3x2 + 2x = 0 HS thực hiện giải phương trình . x ( x2 +3x + 2 ) = 0 x = 0 hoặc x2 +3x + 2= 0 HS lên bảng trình bày LG. Giải hai phương trình này ta được : x1 = 0 ; x2 = -1 ; x 3 = -2 GV: Phương trình này có thể quy về phương trình bậc hai để giải được hay không?. -73-.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 4. Củng cố: Nêu dạng và cách giải PT trùng phương. Nhắc lại các bước để giải PT chứa ẩn ở mẫu và PT tích. 5. Hướng dẫn làm bài và học bài ở nhà 1. Ôn lại các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu , cách giải phương trình tích, phương trình trùng phương . 2. Làm BT 34(a);35(a);36(a)/56 SGK. 3. Về nhà làm các BT còn lại . RÚT KINH NGHIỆM: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ .................................................................... Ngày soạn 1/4/2017. Tiết 61.. Ngày dạy. Lớp 9D4. LUYỆN TẬP. I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức : Ôn tập cách giải một số phương trình quy được về PT bậc hai . 2. Kĩ năng : Rèn kĩ năng giải các dạng phương trình : phương trình trùng phương, phương trình bậc hai, phương trình tích, phương trình chưá ẩn ở mẫu . 3. Tư duy và thái độ:. -74-.
<span class='text_page_counter'>(75)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: 2. học sinh : Ôn tập cách giải các dạng phương trình đã học III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu HS1 : Nêu cách giải phương trình trùng phương , làm BT37(c)/56 HS2 : Nêu cách giải phương trình bậc hai một ẩn , làm BT 38(b)/56 2. Đặt vấn đê: Nhằm rèn kỹ năng giải PT đưa được về PTBH ta thực hiện tiết luyện tập. 3. Bai mơi: Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1 : Giải phương trình trùng phương : GV đưa bài tập 37/56 sgk Bài tập 37/56 (1) 9x4 - 10x2 + 1 = 0 3HS lên bảng làm các câu a,b,c. Đáp số : PT có 4 nghiệm : NX bài làm của bạn? 1 1 x1 = 1 ; x2 = -1 ; x3 = 3 ; x4 = 3 GV NX và cho điểm. (2) 5x4 + 2x2 - 16 = 10 – x2 Nêu hướng làm câu d/ ? Đáp số : PT có 2 nghiệm x1 = 2 ;x2 = - 2 (3) 0,3x4 +1,8x2 + 1,5 = 0 Đáp số : PT vô nghiệm. HS thảo luận làm bài tập37(d) 1 1 2x2 1 2 4 x2 5 2 Dạng phương trình biến đổi được sau x x 4 2 khi quy đồng và khử mẫu? (4) x 5 x 1 0 Cách giải ? điều kiện : x 0. Đặt x2 = t > 0 ta có phương trình : 2t2 + 5t -1 = 0 (a =2; b =5; c =-1) HS biến đổi về phương trình trùng = 52-4.2.(-1) =25+8 =33>0 Phương trình có hai nghiệm phân biệt : phương 5 33 5 33 (t/m) ; t2 (kt/m) 4 4 t1 = HS giải phương trình trùng phương 5 33 5 33 với t =. 4. => x2 =. 4. 5 33 5 33 ; x2 2 2 Hoạt động 2 : Rèn kỹ năng biến đổi phương trình, đưa PT vê PT bậc hai GV đưa bài tập 38 a,b,c,d/56 Bài tập 38/56 a/ ( x -3)2 + ( x + 4)2 = 23 -3x Nêu cách giải phương trình này? 1 Thực hiện phép tính , biến đổi chuyển Đáp số: PT có hai nghiệm x1 = 2 ; x2 = -2. b, c, d/ làm tương tự vế đưa PT này về PT đã học? x1 . Hoạt động 3 : GV đưa bài tập 38/56 Phương trình này thuộc dạng phương. Phương trình chứa ẩn ở mẫu. Bài tập 38/56 2x x2 x 8 f/ x 1 ( x 1)( x 4). -75-.
<span class='text_page_counter'>(76)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. trình nào đã học? Nêu các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu? HS thảo luận làm BT38(f)/57 Một HS lên bảng trình bày Các HS khác làm nháp - nhận xét GV kết luận sửa sai GV đặc biệt lưu ý HS khi giải phương trình chứa ẩn ở mẫu thức phải đặt điều. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ĐKXĐ của phương trình : x 1; x 4 2 x( x 4) x2 x 8 (1) ( x 1)( x 4) ( x 1)( x 4) 2x( x -4) = x2 – x + 8 2x2 – 8x = x2 – x + 8 x2 - 7x - 8 = 0 (*) Ta có a - b + c =1- (-7) + (-8) = 0 Phương trình (*) có hai nghiệm x1=-1; x2=8 x1=-1 không thoả mãn ĐKXĐ của phương trình đã cho nên bị loại . Vậy phương trình đã cho có nghiệm : x = 8. kiện và đối chiếu với điều kiện trước khi kết luận nghiệm của phương trình . Hoạt động 4: GV đưa bài tập 39/57 HS thảo luận Nêu cách làm phần d BT39/57 ? Một HS lên bảng trình bày LG. HS khác nhận xét GV kết luận GV lưu ý HS biến đổi chính xác. Phương trình đưa vê phương trình tích. Bài tập 39/57 d) (x3 + 2x2 - 5)2 = (x3-x +5)2 (x3 + 2x2 - 5)2 - (x3-x +5)2 =0 x.(2x2 + 2x -1 ).(2x2 +x - 10) = 0 (1) x 0 2 2 x 2 x 1 0 (2) 2 x 2 x 10 0 (3) Giải PT (2) 2x2 + 2x -1 = 0 Có ' = 12 – 2.(-1) = 3 >0 ; ' 3 PT(2) có hai nghiệm 1 3 1 3 x2 ; x3 2 2 Giải PT (3) 2x2 + x – 10 = 0 Có = 12 -4.2.(-10) = 81 > 0 , 81 = 9 PT(3) có hai nghiệm 1 9 1 9 5 x4 2 ; x5 4 4 2 KL: phương trình đã cho có 5 nghiệm là: 1 3 1 3 5 x1 0; x2 ; x3 ; x4 2; x5 2 2 2. 4. Củng cố - Kết hợp với bài dạy. 5. Hướng dẫn làm bài và học bài ở nhà 1. Ôn lại cách giải các dạng phương trình . 2. GV hướng dẫn HS làm BT 40/57 3. Về nhà học và làm các BT còn lại . RÚT KINH NGHIỆM: ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ .................................................................... -76-.
<span class='text_page_counter'>(77)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Ngày soạn 1/4/2017. Tiết 62. Mai Thuý Hoµ. Ngày dạy. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Lớp 9D4. §8.GIẢI BÀI TOÁN BẰNG CÁCH LẬP PHƯƠNG TRÌNH. I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức : HS biết chọn ẩn và đặt điều kiện cho ẩn HS biết biểu diễn đại lượng chưa biết khác qua ẩn, tìm mối quan hệ giữa các đại lượng trong bài toán để lập phương trình 2. Kĩ năng: HS biết trình bày bài giải một bài toán bậc hai . 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: 2. Học sinh : Ôn lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu : HS nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập PT. 2. Đặt vấn đê: Các em đã biết giải bài toán bằng cách lập phương trình, nhưng phương trình lập được là PT bậc nhất 1 ẩn. Hôm nay cô hướng dẫn các em giải bài toán bằng cách lập phương trình nhưng những Pt các em lập được là PTBH một ẩn 3. Bài mới Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1: Ví dụ : *Ví dụ 1 : sgk/57 GV đưa VD1 trong sgk. HS đọc đề bài và LG. Trình bày lại cách giải ? HS giải bài toán VD dưới sự hướng dẫn của giáo viên GV yêu cầu HS làm ?1. HS thảo luận làm ?1 Bài toán này thuộc dạng toán nào? Nêu các bước giải? HS lần lượt làm ?1 theo từng bước. *?1. Gọi chiều rộng là x (m) ( x > 0 ) Chiều dài là : x + 4 (m) Diện tích mảnh đất là : x.( x + 4 ) (m2) Theo đề bài ta có phương trình : x.( x + 4 ) = 320 x2 + 4x - 320 = 0 ( a =1; b' =2; c = 320 ) ’ = (b')2- a.c = 22- 1.(-320) = 324 > 0 ' 324 18. -77-.
<span class='text_page_counter'>(78)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Các HS nhận xét từng bước GV kết luận GV lưu ý HS nhận định kết quả trước khi trả lời GV đưa VD2. HS đọc đề bài và LG trong SGK. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Phương trình có hai nghiệm phân biệt : 2 18 2 18 16 x1= 1 ( t/m) 2 18 2 18 20 x2= 1 (loại) Vậy chiều rộng của mảnh đất là 16 ( m ) chiều dài của mảnh đất là 20 ( m ) *Ví dụ 2.. GV trước khi vào trình bày LG cài toán các em lên phân tích bài toán để định hướng cách chọn ẩn và tìm được mối liên hệ giữa các đại lượng để lập phương trình. Hoạt động 2: GV đưa bài tập 41/58 SGK HS đọc đề bài toán. HS lên bảng trình bày bước lập phương trình. Hãy chọn ẩn và xác định điều kiện cho ẩn? Tìm mối liên quan để lập phương trình ? HS 2 lên bảng giải phương trình và trả lời yêu cầu bài toán. Cả hai nghiệm này có nhận được hay không? Vậy trả lời bài toán ? GV đưa bài tập 43/58 SGK HS đọc bài toán? Lập bảng phân tích các đại lượng?. Luyện tập Bài tập 41/58 SGK Gọi số bé là x thì số lớn là x + 5. Vì tích của hai số là 150 nên ta có phương trình: x.(x + 5) = 150. <=> x2 + 5x – 150 = 0 = 52 -4.1.(-150)= 25 + 600 = 625 > 0 625 = 25 Phương trình có hai nghiệm: x1 . 5 25 5 25 10 (t/m) ; x2 15 (t/m) 2.1 2.1. Vậy nếu bạn chọn số 10 thì số kia là 15 Nếu bạn chọn số -15 thì số kia là -10 Bài tập 43/58 SGK Vận tốc T.gian Q.đường Gọi vận tốc lúc đi là x (km/h); x>0 120 Vận tốc lúc về là x -5. Lúc đi x(km/h) 120 km x +1 h 120 125 Lúc Tổng thời gian lúc đi là x +1 h x-5 125 km về x 5 125 120 125 Thời gian lúc về là x 5 h PT: x +1 = x 5 Vì tổng thời gian lúc đi và thời gian lúc về HS lên bảng trình bày LG bằng nhau lên ta có phương trình: NX bài làm của bạn? 120 125 x +1 = x 5 =>120(x -5) + x(x-5) = 125x. Giải PT được x1 30 ( tmdk) ; x 2 20 (ktmdk) Vậy vận tốc lúc đi là 30 km/h 4. Củng cố: Nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ? 5. Hướng dẫn làm bài và học bài ở nhà 1. Ôn lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 2.Vận dụng làm BT 41; 42/58 ; 45; 46/59 . RÚT KINH NGHIỆM: Ngày soạn 7/4/2017. Ngày dạy. -78-. Lớp 9D4.
<span class='text_page_counter'>(79)</span> §¹i sè 9. Tiết 63. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. LUYỆN TẬP. I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Ôn tập các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng giải bài toán bằng cách lập phương trình, vận dụng giải bài tập. 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: 2. Học sinh : HS ôn lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu HS nêu các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình Làm BT45/59 2. Đặt vấn đê: Để giúp các em thành thạo hơn trong việc xác đinh dạng toán và mối quan hệ giữa các đại lượng của bài chúng ta thực hiện tiết luyện tập 3. Bài mới: Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Vận dụng giải bài toán liên quan chu vi , Bài tập 46/59 diện tích hình chữ nhật . Gọi chiều rộng của miếng đất là x(m) (x>0) GV đưa bài tập 46/59 Vì diện tích của miếng đất là 240 m2 nên chiều dài HS đọc đề bài tập 240 Chọn ẩn số và đặt điều kiện cho ẩn ? của miếng đất là : x (m) Nếu tăng chiều rộng lên 3m và giảm chiều dài 4m Nêu các đại lượng cần biểu diễn thông thì mảnh đất mới có chiều rộng là : qua ẩn ? 240 Tìm mối liên quan để lập phương trình? ( x + 3 ) (m ) ; chều dài là : ( x - 4) (m) Theo đề bài ta có phương trình : HS lập phương trình 240 Giải phương trình ? HS giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ( x + 3 ) ( x - 4) = 240 x2 + 3x - 180 = 0 Nhận định kết quả và trả lời ? = 32 - 4.(-180) = 729 > 0 27 Phương trình có hai nghiệm : Vận dụng giải bài toán chuyển động x1 = 12 ; x2 = -15 ( loại ) Chiều rộng mảnh đất là : 12m GV đưa bài tập 47/59 Chiều dài mảnh đất là : 240 : 12 =20 m HS đọc đề bài tập ? Nêu dạng toán và xác định các đại lượng Bài tập 47/59 Gọi vận tốc của bác Hiệp là x (km/h) (x>0) của bài toán ? Khi đó vận tốc của cô Liên là : x - 3 (km/h) Phân tích bài toán ? 30 Chọn ẩn số và đặt điều kiện cho ẩn Thời gian bác Hiệp đi từ làng lên tỉnh x (h) Biểu thị các đại lượng còn lại qua ẩn? 30 Thời gian cô Liên đi từ làng lên tỉnh: x 3 (h) Căn cứ vào đề bài để lập PT Vì bác Hiệp đến trước cô Liên nửa giờ nên ta có -79-.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. HS lên bảng giải phương trình ? HS khác nhận xét.GV kết luận HS trả lời bài toán GV lưu ý HS khi giải dạng toán chuyển động đều. 30 30 1 phương trình : x 3 x 2 x(x-3)=60x-60x+180 x2-3x-180 = 0 = 9 + 720 = 729 > 0 27 Phương trình có hai nghiệm : x1 = 15 ; x2 = -12 ( loại ) Vận tốc của bác Hiệp là 15 km/h Vận tốc của cô Liên là 12 km/h. GV đưa bài tập toán năng suất: Bài tập 49/59 HS đọc đề bài tập Hãy phân tích bài toán? GV Bài toán gồm các đại lượng nào? Lập bảng và phân tích bài toán? NX bảng phân tích của bạn ? HS lên bảng trình bày LG ( nếu còn thời gian, nếu không thì HS lên giải phương trình ) NX bài làm của bạn ?. Bai tập 49/59 T.Gian HTCV đội 1. x. đội 2. x+6. Cả 2 đội. 4 ngày. N.Suất 1 x 1 x 6 1 4. 1 1 1. 1 1 1 PTrình: x + x 6 = 4. 4. Củng cố: - Nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình ? GV chốt lại một số dạng toán. 5. Hướng dẫn làm bài và học bài ở nhà : 1. Ôn lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình 2. Làm các BT còn lại , giới thiệu tỉ số vàng , phép chia hoàng kim . 3 . Làm các câu hỏi ôn tập chương . Đọc ghi nhớ : Tóm tắt các kiến thức cần của chương. 4.Tiết học sau ôn tập RÚT KINH NGHIỆM: ............................................................. ................................................................. Ngày soạn Ngày dạy Lớp 7/4/2017 9D4 Tiết 64. Công việc. ghi nhớ. ÔN TẬP CHƯƠNG IV. I.MỤC TIÊU 1. Kiến thức : - HS nắm vững các tính chất và dạng của đồ thị hàm số y = ax2 (a≠ 0) - HS giải thông thạo phương trình bậc hai các dạng ax2+bx+c=0; ax2+bx=0; ax2+c=0 (a≠ 0) và vận dụng tốt công thức nghiệm trong cả hai trường hợp và '. 2. Kĩ năng : - HS nhớ kĩ hệ thức Vi-ét và vạn dụng tốt để tính nhẩm nghiệm phương trình bậc hai và tìm hai số biết tổng và tích của chúng . - HS có kĩ năng thành thạo trong việc giải bài toán bằng cách lập phương trình đối với những bài toán đơn giản . 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập. -80-.
<span class='text_page_counter'>(81)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: GAĐT 2. Học sinh : Ôn tập trước và chuẩn bị đáp án cho những câu hỏi ôn tạp sgk/60,61 HS học bảng tóm tắt sgk/61-62;làm BT 54-64/63-64sgk III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu: 1/ Nêu tính chất và dạng đồ thị của hàm số y = ax2 (a 0 ), đặc điểm của đồ thị hàm số trong từng trường hợp a > 0 ; a < 0 2/ Viết công thức nghiệm tổng quát và công thức nghiệm thu gọn của phương trình bậc hai ax2 + bx +c=0(a 0) 3/ Viết hệ thức vi- ét đối với các nghiệm x1và x2 của phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 (1) ( a 0 ) +/ Nêu điều kiện để pt(1) có một nghiệm x1 = 1 ; viết công thức nghiệm thứ hai. Nêu điều kiện để pt(1) có một nghiệm x1= -1 ; viết công thức nghiệm thứ hai. +/ Nêu cách tìm hai số , biết tổng S và tích P của chúng. 4/ Nêu các bước giải phương trình dạng : Phương trình trùng phương; phương trình chứa ẩn ở mẫu thức ; phương trình tích . 2. Đặt vấn đê: Nhằm giúp các em có hệ thống các kiến thức liền mạch hơn cô cùng các em đi thực hiện tiết ôn tập chương 3. 3. Bai mơi: Nội dung cần đạt Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1 : I/ Kiến thức cần ghi nhớ 2 1/ Tính chất và đồ thị của hàm số y = a x ( a 0 ) 2/ Công thức nghiệm tổng quát và công thức nghiệm thu gọn của phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 (1) ( a 0 ) 3/ Hệ thức vi-ét c +/ Phương trình (1) có hai nghiệm x1 , x2 trái dấu khi a < 0 +/ Phương trình (1) có hai nghiệm x1 , x2 cùng dấu +/ Phương trình (1) có hai nghiệm x1 , x2 cùng dấu dương +/ Phương trình (1) có hai nghiệm x1 , x2 cùng dấu âm 4/ Các bước giải phương trình trùng phương ; phương trình chứa ẩn ở mẫu ; phương trình tích. Hoạt động 2 : II/ Bài tập: GV đưa bài tập1. Bài1: Cho phương trình x2 - x - 2 = 0 . 2 HS lên bảng trình bày LG. a/ Giải phương trình . ? NX bài làm của bạn ? b/ Vẽ đồ thị hai hàm số y = x2 và y = x + 2 trên ? Hãy nói cách giải câu c ? cùng mặt phẳng toạ độ . GV hoành độ giao điểm là nghiệm của c/ Chứng tỏ rằng hai nghiệm tìm được trong câu a/ là phương trình đã cho. hoành độ giao điểm của hai đồ thị ở câu b/ Chốt: Muốn tìm hoành độ giao điểm Bài 2: Giải các phương trình sau: của hai đường trong hệ trục ta giải PT a / 5 x2 - 3x + 1 = 2x + 31 ; HĐ giao điểm của chúng b/ 2x4 + 3 x2 - 2 = 0 GV đưa bài tập 2. x 10 2 x 2 HS hoạt động nhóm. c/ x 2 x 2 x ; 3 2 4 HS đại diện lên bảng trình bày LG. d/ 5x - x - 5x + 1 = 0. -81-.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. GV đưa bài tập 3. HS nói cách làm ? HS lên bảng trình bày LG.. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Bài 3 : Với mỗi phương trình sau, đã biết một nghiệm ( ghi kèm theo), hãy tìm nghiệm kia: a/ 12x2 1 - 8x + 1 = 0 ( x1= 2 ) ; b/ x2 -2mx + m -1 = 0 , (x1= 2 ). 4. Củng cố: Trong bài 5. Hướng dẫn làm bài và học bài ở nhà Ôn tập lại các kiến thức sau : 1/ Ôn lại kiến thức đã ôn ở tiết học ngày hôm nay. 2/ Ôn lại về giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng 3/ Ôn lại dạng toán “ Giải bài toán bằng cách lập hệ pt ” RÚT KINH NGHIỆM:. -82-.
<span class='text_page_counter'>(83)</span> §¹i sè 9. Tiết 65. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. KIỂM TRA. I MỤC TIÊU 1. Kiến thức : Kiểm tra một số kiến thức cơ bản của chương 2. Kĩ năng :Kiểm tra kỹ năng giải phương trình , vận dụng hệ thức Vi-ét và kỹ năng trình bày lời giải bài toán bằng cách lập phương trình. 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá kiến thức, bài làm, kết quả học tập của mình. - So sánh với kết quả của các bạn để có ý thức cố gắng tiếp. 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học, làm chủ bản thân II. CHUẨN BỊ - GV: Đề kiểm tra và poto đề cho HS - HS : Ôn tập kiến thức của chương để kiểm tra. III PHƯƠNG PHÁP: Kiểm tra, đánh giá IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Phát đê kiểm tra cho HS 2. Coi kiểm tra và thu bài 3. Nhận xét ý thức làm bài của HS 4. Hướng dẫn học bài và làm bài tập ở nhà - Ôn tập chuẩn bị cho kiểm tra học kỳ 2. Ngày soạn : 1.4 .2017. -83-.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. Ngày dạy: Lớp 9D1 Tiết. Tiết 66. ÔN TẬP CUỐI NĂM(TIẾT1) I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức :HS được ôn tập các kiến thức về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai 2.Vê kĩ năng : HS được rèn kỹ năng về giải phương trình, giải hệ phương trình, áp dụng hệ thức Vi-ét vào giải bài tập . 3. Vê tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bảng phụ 2. Học sinh: Máy tính bỏ túi , bảng phụ nhóm. Ôn tập về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai, giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn, phương trình bậc hai, hệ thức Vi-ét III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu: Kết hợp với ôn tập. 2. Đặt vấn đê 3. Bài mới Nội dung cần đạt. Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1:. I/ Ôn tập lý thuyết. 1. Hàm số và đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b ( a0) ? HS1 : Nêu tính chất của hàm số bậc nhất 2. Hàm số và đồ thị của hàm số bậc hai y=ax+b ( a0) ? y = ax2 ( a0) ? Đồ thị của hàm số bậc nhất là đường như thế nào ? 3. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn . Vận dụng làm bài tập 6a/ 132 - SGK . HS2 : Đồ thị của hàm số bậc hai:y=ax 2 ( a0) có 4. Phương trình bậc nhất, bậc hai một dạng như thế nào ? ẩn . Chữa bài tập 13/ 133 - SGK 5. Hệ thức Vi-ét . Hoạt động 2 : Ôn tập kiến thức thông qua bài tập trắc nghiệm . GV : Cho HS chữa bài tập 8/ 149- SBT ; Bài tập 12/ 149 - SBT . Bài tập 14; 15 / 133 - SGK . 2HS lên bảng trả lời câu hỏi, và làm bài . HS ở dưới nghe và nhận xét . 2HS lên bảng làm bài, HS ở dưới cùng làm và nhận xét . Hoạt động 3 : II/ Bài tập. GV : Cho HS chữa bài tập số 7/132 - SGK GV : Khi nào hai đường thẳng : trùng nhau, song song với Bài tập 7/ 132 - SGK . nhau, cắt nhau ?. -84-.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. GV : Cho HS làm bài tập 9/ 133- SGK . GV : Nêu các phương pháp giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn ? Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn có số Bài tập 9/ 133 - SGK nghiệm như thế nào ? Bài tập 13/150 SBT GV : Cho HS chữa bài 13/ 150 - SBT . Phương trình bậc hai có nghiệm khi nào ? Phương trình bậc 2 có hai nghiệm dương khi nào ? Phương trình bậc hai có hai nghiệm âm khi nào ? 3HS : lên bảng làm bài, mỗi HS làm 1 phần, HS ở dưới cùng làm và NX . IV. CỦNG CỐ GV : Nhắc lại các kiến thức cần nhớ qua tiết ôn tập HS : Trả lời câu hỏi của GV . V. HƯỚNG DẪN - Xem lại các bài tập đã chữa . - Tiết sau ôn tập về dạng toán : giải bài toán bằng cách lập phương trình, lập hệ phương trình - Bài tập 10; 12; 17 /133-134 - SGK . Bài tập 11; 14; 15 /149; 150 - SBT . VI, RÚT KINH NGHIỆM ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................. Ngày soạn : 2.4 .2017 Ngày dạy: Lớp 9D1 Tiết. -85-.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Tiết 67.. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ÔN TẬP CUỐI NĂM ( TIẾT2). I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức : HS được ôn tập các kiến thức về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai 2. Kĩ năng : HS được rèn kỹ năng về giải phương trình, giải hệ phương trình, áp dụng hệ thức Vi-ét vào giải bài tập . 3. Tư duy và thái độ: - Biết nhận xét đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập của mình. - Tích cực học tập tìm tòi kiến thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập 4. Định hướng phát triển năng lực: - Phát triển năng lực tư duy, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, tính toán, giải quyết vấn đề, tự học II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bảng phụ 2. Học sinh : Máy tính bỏ túi , bảng phụ nhóm. Ôn tập về hàm số bậc nhất, hàm số bậc hai, giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn, phương trình bậc hai, hệ thức Vi-ét . III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Kiểm tra bài cu 1/ Nêu các phương pháp giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. 2/ Nêu tính chất và dạng đồ thị của hàm số y = ax 2 ( a 0 ) , đặc điểm của đồ thị hàm số trong từng trường hợp a > 0 ; a < 0 . 3/ Viết công thức nghiệm tổng quát và công thức nghiệm thu gọn của phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 ( a 0 ) 4/ Viết hệ thức vi- ét đối với các nghiệm x1và x2 của phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 (1) ( a 0 ) +/ Nêu điều kiện để pt(1) có một nghiệm x1 = 1 ; viết công thức nghiệm thứ hai. Nêu điều kiện để pt(1) có một nghiệm x1= -1 ; viết công thức nghiệm thứ hai. +/ Nêu cách tìm hai số , biết tổng S và tích P của chúng. 5/ Nêu các bước giải phương trình dạng : Phương trình trùng phương; phương trình chứa ẩn ở mẫu thức ; phương trình tích . 2. Đặt vấn đê: 3. Bài mới: Hoạt động của thầy- của Nội dung cần đạt trò Hoạt động 1: I/ Kiến thức cần ghi nhớ. GV chốt lại một số lý 1/ Các phương pháp giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. 2/ Cách vẽ đồ thị hàm số y = ax2 ( a 0 ) thuyết cần ôn tập để vận 3/ Giải phương trình bậc 2: dụng làm các dạng bài toán ( Nhẩm nghiệm, sử dụng công thức nghiệm tổng quát hoặc thu gọn tự luận. ) 4/ Hệ thức vi ét. Hoạt động 2: Một số dạng bài tập cần chú ý. GV chốt lại một số dạng *Giải hệ phương trình. * Một số dạng toán liên quan đến phương trình bậc hai và hệ thức toán cần chú ý. vi-ét thường gặp: ? Nêu cách giải từng dạng 1/ Giải phương trình bậc 2 một ẩn. 2/Không giải phương trình hãy tính tổng và tích các nghiệm. toán?. -86-.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. ? Em dựa vào kiến thức nào 3/ Tính giá trị của biểu thức A(x1; x2) trong đó x1, x2 là nghiệm của phương trình bậc hai. để làm? 4/ Tìm giá trị của tham số m trong phương trình bậc hai. a/Tìm tham số m để phương trình có hai nghiệm phân biệt; ... b/ Tìm tham số m để phương trình có hai nghiệm x1, x2 thoả mãn điều kiện K(x1; x2) Hoạt động 3: GV đưa bài tập minh hoạ GV đưa dạng toán giải hệ phương trình.. II/ Bài tập:. Bài tập 1: Giải hệ phương trình sau: x y 7 2x y 8 a/ b/ 2 x y 2 x y 5. 2HS lên bảng trình bày LG. NX bài làm của ban? GV đưa bài tập 2 1HS lên bảng làm câu a/ HS2 lên bảng làm câu b? HS3: lên bảng làm câu c.. Bài tập 2: Cho phương trình x2 -5x + m = 0 (*) a/ Giải phương trình (*) với m = 4 b/ Gọi x1, x2 là hai nghiệm của phương trình (*). Hãy tính A = x12 + x22 theo m. c/ Tìm m để phương trình có hai nghiệm dương.. HS ở dưới làn vào vở.. 1 2. NX bài làm của bạn? GV đưa bài tập 3 HS1 lên bảng làm câu a/ HS 2 lên bảng làm câu b/. Bài tập 3: Cho hàm số y =. x2. a/ Vẽ đồ thị (P) của hàm số trên. b/ Chứng minh rằng: đường thẳng d có phương trình y = mx + 2 luôn cắt (P) tại 2 điểm phân biệt.. NX bài làm của bạn? IV. CỦNG CỐ - Kết hợp với bài dạy. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Ôn tập lại các kiến thức sau : 1/ Ôn lại kiến thức về công thức nghiệm ; hệ thức vi-ét . 2/ Ôn lại về giải hệ phương trình bằng phương pháp cộng, phương pháp thế. 3/ Ôn lại dạng toán “ Giải bài toán bằng cách lập hệ pt ” V. RÚT KINH NGHIỆM KIỂM TRA HỌC KỲ 2 SỐ TIẾT : 68- 69 Theo đề của Phòng giáo dục ****************************************************************. -87-.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. Ngày dạy: 25/4/2015 Tiết 70.. TRẢ BÀI KIỂM TRA HỌC KỲ II. I.MỤC TIÊU: - Chữa các bài tập trong bài kiểm tra - HS thấy được khả năng làm bài kiểm tra của mình - Sửa chữa các sai sót mắc phải của học sinh trong làm bài II.CHUẨN BỊ: - Đề kiểm tra+ đáp án. -88-. : Lª Hång Phong.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> §¹i sè 9. Gi¸o viªn:. Mai Thuý Hoµ. Trêng THCS. : Lª Hång Phong. III.TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Kiểm tra bài cu 2. Đặt vấn đê 3. Bài mới Hoạt động của thầy- của trò Hoạt động 1 GV lần lượt cho HS lên bảng làm.. Nội dung cần đạt HS lên bảng chữa bài từng phần. HS dưới lớp nhận xét GV nhận xét và chữa lại Hoạt động 2 Phát bài trả cho HS đối chiếu với phần vừa chữa để thấy ưu và nhược điểm trong bài của mình.. Hoạt động3: Ưu khuyết điểm trong bài kiểm tra. Ưu điểm: Đa số HS làm đúng phần trắc nghiệm. HS vận dụng kiến thức tương đối tốt. Hình vẽ rõ ràng, khoa học. Nhược điểm: Trình bày phần tự luận còn hạn chế. Một số HS kĩ năng vẽ đồ thị và hình học chưa tốt. IV. CỦNG CỐ: Kết hợp với bài dạy. V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ - Ôn lại các kiến thức đã học ở học kỳ 2 - Chuẩn bị ôn thi vào lớp 10 ********************************************************. -89-.
<span class='text_page_counter'>(90)</span>