Bai 1 Cac phep chieu hinh ban do co ban

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHẦN I: ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN CHƯƠNG I: BẢN ĐỒ. BÀI 1: CÁC PHÉP CHIẾU HÌNH BẢN ĐỒ CƠ BẢN Giảng viên: Trịnh Văn Hòa.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> NỘI DUNG BÀI HỌC.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ?. Bản đồ là gì?. Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ một phần hay toàn bộ bề mặt Trái Đất lên mặt phẳng, trên cơ sở toán học nhất định nhằm thể hiện các hiện tượng địa lí tự nhiên, KT-XH và mối quan hệ giữa chúng; thông qua khái quát hoá nội dung và được trình bày bằng hệ thống kí hiệu bản đồ.. ?. Bằng cách nào người ta thành lập được bản đồ?. Để thành lập bản đồ người ta phải dùng các phép chiếu hình bản đồ để thể hiện Trái Đất hoặc một châu lục, một quốc gia vùng lãnh thổ nào đó lên bản đồ..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ?. Khái niệm phép chiếu hình bản đồ là gì?. Phép chiếu hình bản đồ là cách biểu thị mặt cong của trái đất lên một mặt phẳng để mỗi điểm trên mặt cong tương ứng với một điểm trên mặt phẳng..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hãy quan sát các bản đồ sau:. Sự khác nhau giữa các hệ thống kinh, vĩ tuyến của ba bản đồ này như thế nào? Trả lời.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> §¸p ¸n Vĩ tuyến là các đường tròn đồng tâm, còn kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực.. Hệ thống kinh, vĩ tuyến đan xen với nhau giống hình nan quạt.. Hệ thống kinh, vĩ tuyến là các đường thẳng song song và vuông góc với nhau..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tại sao có sự khác nhau như vậy?. Do bề mặt Trái Đất cong nên khi thể hiện lên mặt phẳng, các khu vực khác nhau thể hiện trên bản đồ không như nhau. Vì vậy, tuỳ từng yêu cầu sử dụng, từng vùng cần thể hiện trên bản đồ, người ta dùng các phép chiếu khác nhau.. Cong. Ph¼ng. Draw.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> vÝ dô: Sö dông phÐp chiÕu ph¬ng vÞ. Sö dông phÐp chiÕu h×nh nãn. Sö dông phÐp chiÕu h×nh trô.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> MÆt chiÕu cã thÓ tiÕp xóc hoÆc c¾t bÒ mÆt §Þa CÇu. Bài học này chỉ đề cập tới những trờng hợp mặt chiÕu tiÕp xóc víi mÆt §Þa CÇu.. TiÕp xóc. C¾t.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> VÞ trÝ t¬ng quan gi÷a nguån chiÕu, qu¶ §Þa CÇu, mÆt chiÕu vµ n¬i tiÕp xóc Qu¶ §Þa CÇu. MÆt chiÕu. Nguån chiÕu. N¬i tiÕp xóc.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 1. Phép chiếu phương vị. ?. Phép chiếu phương vị là gì?. Phép chiếu phương vị là phương pháp thể hiện mạng lưới kinh tuyến, vĩ tuyến trên địa cầu lên mặt chiếu là mặt phẳng..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Theo phÐp chiÕu nµy, mÆt chiÕu lµ mét mÆt ph¼ng tiÕp xóc víi mét ®iÓm cña §Þa CÇu. Tuú theo vÞ trÝ tiÕp xóc cña mÆt chiÕu so víi trôc cña §Þa CÇu sÏ cã c¸c phÐp chiÕu ph¬ng vÞ kh¸c nhau. §øng. Ngang. Nghiªng.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> * Phép chiếu phương vị đứng. ?. Theo phép chiếu này, mặt chiếu ở vị trí như thế nào?. Theo phÐp chiÕu nµy, mÆt chiÕu tiÕp xóc §Þa CÇu ë Cùc, trôc §Þa CÇu vu«ng gãc víi mÆt chiÕu..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ? M¹ng líi kinh, vÜ tuyÕn cña phÐp chiÕu này có đặc điểm gì? Víi nguån chiÕu tõ t©m §Þa CÇu, c¸c kinh tuyÕn lµ nh÷ng đoạn thẳng đồng quy ë cùc, c¸c vÜ tuyÕn lµ những vòng tròn đồng t©m ë cùc. Cµng xa cùc kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c vÜ tuyÕn cµng d·n xa..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ?. Dùa vµo c¸c h×nh vÏ trªn, cho biÕt khu vùc nµo cña bản đồ tơng đối chính xác, khu vùc nµo kÐm chÝnh x¸c?. Khu vực chính xác là gần cực, càng xa cực càng kém chính xác..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ?. øng dông cña phÐp chiÕu ph¬ng vÞ lµ g×?. Dùng để vẽ bản đồ vùng xung quanh cực.. Bản đồ Nam Cực. Bản đồ Bắc Cực.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 2. Phép chiếu hình nón. ?. Em h·y nªu kh¸i niÖm phÐp chiÕu h×nh nãn?. PhÐp chiÕu h×nh nãn lµ c¸ch thÓ hiÖn m¹ng líi kinh, vÜ tuyến của Địa Cầu lên mặt hình nón, sau đó triển khai mÆt chiÕu h×nh nãn ra thµnh mÆt ph¼ng.. Draw.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> PhÐp chiÕu h×nh nãn cã mÊy lo¹i. Sù ph©n lo¹i ? đó dựa trên cơ sở nào? Phép chiếu hình nón đợc chia làm ba loại, tuỳ thuộc vµo vÞ trÝ cña h×nh nãn so víi §Þa CÇu. §øng. Ngang. Nghiªng.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Phép chiếu hình nón đứng là phép chiếu mà trục của h×nh nãn trïng víi trôc quay cña §Þa CÇu.. ?. Dùa vµ 2 h×nh trªn font chiÕu, h·y cho biÕt: - VÜ tuyÕn nµo tiÕp xóc vµ vÜ tuyÕn nµo kh«ng tiÕp xóc víi h×nh nãn khi thÓ hiÖn trªn mÆt chiÕu? - VÜ tuyÕn nµo chÝnh x¸c, vÜ tuyÕn nµo kh«ng chÝnh x¸c?.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> ?. Khi triÓn khai h×nh nãn ra mÆt ph¼ng, líi chiÕu cã h×nh d¹ng nh thÕ nµo?. Khi triÓn khai h×nh nãn ra mÆt ph¼ng, líi chiÕu cã d¹ng hình quạt, các kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực, vĩ tuyến là những cung tròn đồng tâm. ChØ cã vÜ tuyÕn tiÕp xóc gi÷a §Þa CÇu vµ mÆt nãn lµ chính xác, còn các vĩ tuyến khác đều dài ra, nên phép chiếu này không đảm bảo đợc hình dạng và diện tích..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> ứng dụng của phép chiếu hình nón: dùng để vẽ bản đồ ở các vùng đất thuộc vĩ độ trung bình (khu vực ôn đới) vµ kÐo dµi theo vÜ tuyÕn nh:. Bản đồ hành chÝnh ch©u ¢u.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Bản đồ Liên bang Nga.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> 3. Phép chiếu hình trụ. ?. Em h·y nªu kh¸i niÖm phÐp chiÕu h×nh trô? PhÐp chiÕu h×nh trô lµ c¸ch thÓ hiÖn líi kinh, vÜ tuyÕn của Địa Cầu lên mặt chiếu là hình trụ, sau đó triển khai mÆt trô ra mÆt ph¼ng.. Draw.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Phép chiếu hình trụ có mấy loại. Sự phân loại đó ? dùa trªn c¬ së nµo? Phép chiếu hình trụ đợc chia làm ba loại, tuỳ thuộc vào vÞ trÝ cña h×nh trô so víi §Þa CÇu.. HT §øng. HT Ngang. HT Nghiªng. Trôc cña h× h nh trô trïng víi trôc quay cña §Þa CÇu. Trôc cña h× h nh trô trïng víi ® ờng kính của Xích đạo và vu«ng gãc trôc quay cña §Þa CÇu. Trôc cña h× h nh trô ®i qua t©m cña §Þa CÇu nhng kh«ng trïng víi trôc cña §Þa CÇu vµ cũng không trùng với đờng kính của Xích đạo..

<span class='text_page_counter'>(25)</span> Phép chiếu hình trụ đứng. Draw. Trong phép chiếu hình trụ đứng, mặt chiếu là một hình trô bao quanh qu¶ §Þa CÇu. Vßng trßn tiÕp xóc gi÷a §Þa Cầu và hình trụ là vòng Xích đạo..

<span class='text_page_counter'>(26)</span> Phép chiếu hình trụ đứng. Draw. Dùa vµ 2 h×nh trªn font chiÕu, h·y cho biÕt: - VÜ tuyÕn nµo tiÕp xóc vµ vÜ tuyÕn nµo kh«ng tiÕp xóc víi h×nh trô khi thÓ hiÖn trªn mÆt chiÕu? - HÖ thèng kinh, vÜ tuyÕn cã d¹ng g×? - VÜ tuyÕn nµo chÝnh x¸c, vÜ tuyÕn nµo kh«ng chÝnh x¸c?.

<span class='text_page_counter'>(27)</span> KÕt luËn Trong phép chiếu hình trụ đứng: - Mặt hình trụ tiếp xúc với Địa cầu theo vòng xích đạo. - Đặc điểm: + Kinh tuyến, vĩ tuyến đều là những đoạn thẳng song song và vuông góc với nhau. + Khu vực ở xích đạo tương đối chính xác, càng xa xích đạo càng kém chính xác. + Dùng để vẽ khu vực xích đạo..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Bản đồ Thế giới đợc vẽ bằng phép chiếu hình trụ đứng.

<span class='text_page_counter'>(29)</span> YÊU CẦU VỀ NHÀ TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CUỐI BÀI HỌC.

<span class='text_page_counter'>(30)</span>