Bai 5 Hoang Le nhat thong chi Hoi thu muoi bon

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:17/8/2016 TiÕt 11 Tiếng việt chủ. ĐÊ: c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. Luyện tập. I. Mục tiêu cần đạt. - Củng cố kiến thức đã học về hội thoại lớp 8. - Nắm đợc các phơng châm hội thoại học ở lớp 9. - BiÕt vËn dông c¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i trong giao tiÕp x· héi. II. Träng t©m kiÕn thøc 1/ Kiến thức. Nhận diện được các phương châm hội thoại : phương châm về lượng, phương châm về chất, phương châm cách thức, phương châm quan hệ, phương châm lịch sự. 2/ Kĩ năng. - Nhận biết và phân tích được cách sử dụng các phương châm hội thoại trong một tình huống giao tiếp cụ thể. - Vận dụng phương châm trong giao tiếp. 3/ Thái độ. Nhận thấy tầm quan trọng của lời nói trong giao tiếp và phải biết trung thực trong giao tiếp. III. ChuÈn bÞ. GV: Giáo viên đọc, soạn bài. Giáo viên đọc các tài liệu liên quan đến bài dạy. HS: Học sinh đọc trớc bài ở nhà. IV. TiÕn tr×nh d¹y – häc : 1.ổn định tổ chức 2. KiÓm tra 15 phút Đề bài : 1. Kể tên các phương châm hội thoại đã học. 2. Các câu sau có đáp ứng phương châm về lượng không ? vì sao ? Hãy chữa lại nếu sai. a. Nó đá bóng bằng chân. b. Nó nhìn tôi bằng đôi mắt. 3. Các thành ngữ sau có liên quan đến phương châm hội thoại nào ? - Nói có sách, mách có chứng. - Câm miệng hến. - Ăn ngay nói thẳng. - Lắm mồm lắm miệng. - Nói phải củ cải cũng nghe. Hướng dẫn chấm: Câu 1: (2 đ) kể tên được đủ 4 phương châm hội thoại Câu 2. 4đ:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Cả hai câu trên đều vi phạm phương châm về lượng. ( 1đ) Vì : nó cung cấp lượng thông tin thừa ( 1 đ) - Cách sửa (1đ) : a. Nó đá bóng bằng chân trái. b. Nó nhìn tôi bằng đôi mắt trìu mến. Câu 3. ( 4đ) - phương châm về chất - phương châm về lượng - phương châm về chất - phương châm về lượng - phương châm về chất 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hoạt động 5. H/dẫn HS luyện tọ̃p. PP, KTDH:Kĩ thuật động não. IV.LuyÖn tËp. Yêu cầu học sinh đọc bài tập 1/10.  Chú ý vào 2 phương châm để nhận ra lỗi. Học sinh đọc bài tập 2. Giáo viên gọi 2 em lên bảng điền từ.. Giáo viên cho Học sinh đọc bài 3/11 Truyện gây cười do chi tiết nào ? Giáo viên giải thích để học sinh hiểu  Có ý thức tôn trọng về chất.  Có ý thức phương châm về lượng. Bài 1/10: thừa thông tin. a) Sai về lượng, thừa từ “nuôi ở nhà”. b) Sai phương châm về lượng thừa: “có hai cánh”. Bài 2/10 a) Nói có sách mách có chứng b) Nói dối. c) Nói mò d) Nói nhăng nói cuội e) Nói trạng  Vi phạm phương châm về chất Bài 3/11  Vi phạm phương châm về lượng.  Thừa: “ rồi có.... không ?”. Bài 4/11 a) Thể hiện người nói cho biết. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Yêu cầu học sinh làm bài.  Khua ...mép: ba hoa, khoác lác, phô trương.  Nói dơi nói chuột : lăng nhăng không xác thực.. -HS đọc và nêu yêu cầu bài tập 6. -GV nhận xét, bổ sung. -Giáo viên phân tích bằng ví dụ cụ thể. VD: Kim vàng ai nỡ uốn câu.. àKhông ai dùng 1 vật quý hiếm để làm 1 việc không tương xứng với nó. - Tránh nói bạn mình thi trượt 2 môn, nhiều HS nói là bị vướng 2 môn. -Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống?Cho biết mỗi từ trên liên quan đến phương châm hội thoại nào?. - Vận dụng các PCHT đã học và cho biết vì sao đôi khi người nói phải dùng các cách nói như (sgk/23)? -Chia học sinh làm 3 nhóm, mỗi nhóm thảo luận một phần -GV tỏ chức cho HS báo cáo kết quả.. thông tin họ nói chưa chín chắn. b) Nhằm không lặp nội dung cũ. Bài 5/11 ─ Các thành ngữ  phương châm về chất.  Ăn ốc nói mò: nói vô căn cứ.  Ăn không nói có: vu khống bịa đặt.  Hứa...vượn: hứa mà không thực hiện được.  Các TN đều chỉ cách nói nội dung không tuân thủ phương châm về chất  cần tránh, kỵ không giao tiếp. Bài tập 6: - Các câu khẳng định về vai trò của ngôn ngữ trong đời sống: + Chim khôn kêu tiếng rảnh rang Người khôn nói tiếng nhẹ nhàng dễ nghe. + Vàng thì thử lửa thử than Chim kêu thử tiếng, người ngoan thử lời. + Chẳng được miếng thịt miếng xôi Cũng được lời nói cho nguôi tấm lòng + Một lời nói quan tiền thúng thóc, một lời nói dùi đục cẳng tay. .............. Bài tập 7: + Phép tu từ nói giảm, nói tránh liên quan trực tiếp đến phương châm lịch sự. Năng lực tư duy, khái quát vấn đề. Năng lực thực hành tiếng Việt Năng lực hợp tác Năng lực liên hệ.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Tổ chức HS thảo luận theo nhóm. - Gọi 4 nhóm trình bày sau khi thảo luận. - GV nhận xét.. Bài tập 8: Các từ cần điền . a- Nói mát b- Nói hớt c- Nói móc d- Nói leo e- Nói ra đầu ra đũa. => liên quan đến phương châm lịch sự -a,b,c,d + PC cách thức-e Bài tập 9: a- Tránh để người nghe hiểu mình không tuân thủ phương châm quan hệ b- Giảm nhẹ sự đụng chạm tới người nghe-> tuân thủ phương châm lịch sự. c- Báo hiệu cho người nghe là người nói đó vi phạm phương châm lịch sự. Bài tập 10: +Nói băm nói bổ: bốp chát, xỉa xói, thô bạo. (phương châm lịch sự) +Nói như đấm vào tai: nói mạnh, bảo thủ, trái ý người khác, khó tiếp thu. (phương châm lịch sự). 4-Củng cố : ? Nhắc lại khái niệm các phương châm hội thoại ? 5. Hướng dẫn ở nhà : -Cần nắm vững các phương châm về hội thoại. -Tập đặt các đoạn hội thoại vi phạm 5 phương châm hội thoại trên. - So¹n tiết 12- 13: “Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em” *************** Ngµy so¹n:18/8/ 2016 TiÕt 12: Văn bản. Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền đợc bảo vệ vµ ph¸t triÓn cña trÎ em.. Năng lực thực hành tiếng Việt Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được tầm quan trọng của vấn đề quyền sống, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em và trách nhiệm của cộng động quốc tế về vấn đề này. - Thấy được đặc điểm hình thức của văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Thực trạng cuộc sống trẻ em hiện nay, những thách thức cơ hội và nhiệm vụ của chúng ta. - Những thể hiện của quan điểm về vấn đề quyền sống, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em ở Việt Nam. 2. Kỹ năng: - Nâng cao một bước kỹ năng đọc – hiểu một văn bản nhật dụng . - Học tập phương pháp tìm hiểu, phân tích trong tạo lập văn bản nhật dụng. - Tìm hiểu và biết được quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề được nêu trong văn bản. 3. Thái độ: Gi¸o dôc lßng nh©n ¸i. Đặc biệt là đối với trẻ em nghèo, khuyết tật ... trên trái đất. III. ChuÈn bÞ * GV : Giáo án,tài liệu có liên quan đến nội dung bài học. * HS : Soạn bài, đọc văn bản IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Sự gần gũi và khác biệt giữa chiến tranh hạt nhân và động đất, sóng thần là gì? Mỗi ngời chúng ta cần phải làm gì để góp phần vào công cuộc đấu tranh v× mét thÕ giíi hoµ b×nh? - Nªu suy nghÜ cña em tríc lêi c¶nh b¸o cña M¸c- kÐt vÒ th¶m hhoaj chiÕn tranh hạt nhân ? Theo em, nhan đề Đấu tranh cho một tg hòa bình có phù hîp víi VB cña nã kh«ng ? V× sao ? 3 .Bµi míi . Hoạt động 1..Giới thiệu bài mới. B¸c Hå tõng nãi : " TrÎ em nh bóp trªn cµnh. BiÕt ¨n ngñ, biÕt häc hµnh lµ ngoan". TrÎ em ViÖt Nam h«m nay, còng nh trÎ em trªn toµn thÕ giíi ®ang đứng trớc những thuận lợi to lớn về sự chăm sóc nuôi dỡng, giáo dục nhng đồng thời cũng đang gặp những thách thức không nhỏ, ảnh hởng xấu đến tơng lai ph¸t triÓn cña c¸c em . Mét phÇn b¶n Tuyªn bè thÕ giíi vÒ sù sèng cßn, quyền đợc bảo vệ và phát triển trẻ em của hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em häp t¹i liªn hîp quèc ( MÜ ) cách đây 12 năm (30/9/ 1990 ) đã nói lên tầm quan trọng của vấn đề nµy. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hình.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: - Hớng dẫn tìm hiểu chung v¨n b¶n . - PP nêu vấn đề, vấn đáp,… -Hd học sinh đọc Vb: rõ ràng, khúc chiÕt. Gi¸o viªn kiÓm tra tõ khã häc sinh .. - Xác định kiểu loại văn bản ? - VB ra đời trong bối cảnh ntn? *GV thuyÕt gi¶ng. - Căn cứ các đề mục thì tuyên bố này cú 3 phÇn. Nhng khi quan s¸t toµn bé văn bản, sÏ thÊy c¶ phÇn më ®Çu (môc 1,2). Theo em, phÇn nµy mang néi dung nµo cña b¶n tuyªn bè? ND phÇn mở ®Çu: nhËn thøc cña céng đồng quốc tế về trẻ em và quyền sống của chúng trên trái đất này. - Kh¸i qu¸t néi dung cña c¸c phÇn ? Ngoµi ra v¨n b¶n cßn hai phÇn : Nh÷ng cam kÕt, nh÷ng bíc tiÕp theo.. I. §äc- T×m hiÓu chung. 1. §äc. 2. Tõ khã : - T¨ng trëng : Ph¸t triÓn theo híng tèt Năng lực đẹp, tiến bộ. đọc diễn - Vô gia c : Không gia đình không cảm nhµ ë. 3. ThÓ lo¹i : V¨n b¶n nhËt dông : nghÞ luËn chÝnh trÞ x· héi .. 4. Bè côc : - PhÇn më ®Çu : Khẳng ®ịnh quyÒn sống, quyền đợc phát triển của mọi trÎ em trªn thế giới vµ kªu gäi khÈn thiết toàn nhân loại hãy quan tâm đến vấn đề này. -PhÇn 2 - Sù th¸ch thøc : Nªu lªn nh÷ng thùc tÕ vµ c¸c con sè vÒ cuộc sống khæ cùc trªn nhiÒu ph¬ng diÖn, t×nh tr¹ng r¬i vµo hiÓm häa cña nhiÒu trÎ em trªn tg. - PhÇn 3- C¬ héi : Khẳng ®ịnh nh÷ng điều kiện thuận lợi để thực hiện nhiÖm vô quan träng. - Phần 4- Nhiệm vụ : Xác định những nhiệm cô thÓ mµ tõng quèc gia vµ c¶ cộng động quốc tế cần làm vì sự sống cßn cña trÎ em. => Bè côc râ rµng, m¹ch l¹c, liªn kÕt - Em cã nhËn xÐt g× vÒ bè côc v¨n b¶n? - Theo em, nếu lợc bỏ các con số và đề các phần chặt chẽ. mục thì bản tuyên bố sẽ hiện ra theo phơng thức biểu đạt nào? Vì sao em x/đ nh vËy? * PT lËp luËn, v×: triÓn khai lêi tuyªn bè b»ng mét hÖ thèng lý lÏ kÕt hîp d/càlµm rõ quan điểm vì trẻ em của cộng đồng. - T¹i sao b¶n tuyªn bè l¹i tr×nh bµy díi dạng các đề mục? * dễ hiểu, dề truyền bá đến đại chúng. II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n: Hoạt động 3. - Hớng dẫn phân tích văn 1. Phần mở đầu : Nhận thức của b¶n. cộng đồng quốc tế về trẻ em và. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - PP Vấn đáp, bình giảng, thuyết tr×nh... - Mở đầu bản tuyên ngôn đã thể hiện cách nhìn ntn về trẻ em (đặc điểm tâm sinh lý, quyÒn sèng cña trÎ em)? - Em hiÓu ntn vÒ: t©m lý dÔ tæn th¬ng vµ cßn phô thuéc; t¬ng lai cña chóng ph¶i đợc hình thành trong sự tơng trợ và hòa hîp?. quyÒn sèng cña chóng trªn thg nµy. - TrÎ em: trong tr¾ng, hiÓu biÕt, ham hoạt động, nhiều ớc vọng,dễ tổn thơng và còn phụ thuộc. + phải đợc sống trong vui tơi, thanh bình, đợc chơi, đợc học, đợc phát triển. +tơng lai của chúng phải đợc hình thµnh trong sù t¬ng trî vµ hßa hîp. - Em nx g× vÒ c¸ch nh×n cña tg vÒ trÎ => c¸ch nh×n ®Çy tin yªu, tr¸ch nhiÖm đối với tơng lai của tác giả đối với trẻ em? Năng lực em. - Néi dung, ý nghÜa cña phÇn mở ®Çu? tư duy, *Mục 1 : Nêu vấn đề, giới thiệu mục giải đích và nhiệm vụ của hội nghị cấp cao thÕ giíi. quyết - Mục 2 : Khẳng định quyền đợc sống, vấn đề quyền đợc phát triển trong hoà bình, h¹nh phóc cña mäi trÎ em trªn thÕ giíi, kªu gäi khÈn thiÕt toµn nh©n lo¹i h·y => Nêu vấn đề một cách ngắn gọn, quan tâm đến vấn đề này . rõ, có tính chất khẳng định. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÇn më bµi ? 2. Sù th¸ch thøc- NhËn thøc cña cộng đồng q/tế về thực trạng bất h¹nh trong cuộc sống cña trÎ em trªn thế giới. - VËy thùc tÕ cña trÎ em thÕ giíi ra sao? - BÞ trë thµnh n¹n nh©n cña chiÕn chóng ph¶i chÞu nh÷ng nçi bÊt h¹nh nµo? tranh, chñ nghÜa khñng bè, ph©n biÖt - theo hiểu biết của em, nỗi bất hạnh nào chủng tộc, sự xâm lợc chiếm đóng và th«n tÝnh cña níc ngoµi ...... lµ lín nhÊt ®ối với trÎ em? - Theo em những nỗi bất hạnh đó có thể - Là nạn nhân của đói nghèo, vô gia c, dÞch bÖnh, « nhiÔm m«i trêng, mï đợc giải thoát bằng cách nào? ch÷ ...... - Lµ n¹n nh©n cña suy dinh dìng, bÖnh tËt ( 40000 ch¸u / ngµy ) => Nªu ng¾n gän, cô thÓ; c¸c ph¬ng - NX về cách nêu thực trạng thảm họa ở diện đợc nêu khá đầy đủ và toàn diện. phÇn th¸ch thøc cña văn bản? - T¹i sao b¶n tuyªn bè l¹i gäi thùc tr¹ng Êy lµ “sù th¸ch thøc”? *Vì đó là những thảm họa cụ thể và nghiªm träng cã nguy c¬ ph¸t triÓn, khong dÔ gi¶i quyÕt cña nh©n lo¹i; lµ những v/đ đã đang và sẽ còn là những th¸ch thøc to lín cña nh©n lo¹i khi thùc hiện quyền đợc sống, đợc phát triển của Năng lực trÎ em. hợp tác, - Tuyªn bè cho r»ng nh÷ng nçi bÊt h¹nh khái quát cña trÎ em lµ nh÷ng sù th¸ch thøc mµ c¸c vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> nhà lãnh đạo chính trị phải đáp ứng. Em àNhận thức rõ thực trạng của trẻ em tg, quyÕt t©m gióp c¸c em vît hiÓu ntn lµ sù th¸ch thøc ®ối với c¸c nhµ trªn qua nçi bất hạnh đó. lãnh đạo chính trị? - Qua đó em hiểu tổ chức LHQ đã có thái độ ntn trớc những bất hạnh của trẻ em trªn thế giới? - Hãy xác định vai trò của mục 3, 7 trong phÇn VB nµy ? *Môc 3 : cã t¸c dông chuyÓn ®o¹n, chuyển ý, giới hạn vấn đề. - Môc 7 : kÕt luËn cho phÇn "th¸ch thøc" nhËn nhiÖm vô. - GV b×nh chuyÓn tiÕt - GV chèt – tæng kÕt 4. Cñng cè : - Tãm t¾t ng¾n gän néi dung cña v¨n b¶n? - Nêu xuất xứ và bối cảnh ra đời VB? 5. Híng dÉn häc ë nhµ: - Xem l¹i toµn bµi. - So¹n c¸c phÇn cßn l¹i. ******************************************************** Ngµy so¹n:18/8/2016 TiÕt 13: Văn bản. vÖ. Tuyên bố thế giới về sự sống còn , quyền đợc bảo vµ ph¸t triÓn cña trÎ em.. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được tầm quan trọng của vấn đề quyền sống, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em và trách nhiệm của cộng động quốc tế về vấn đề này. - Thấy được đặc điểm hình thức của văn bản. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Thực trạng cuộc sống trẻ em hiện nay, những thách thức cơ hội và nhiệm vụ của chúng ta. - Những thể hiện của quan điểm về vấn đề quyền sống, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em ở Việt Nam. 2. Kỹ năng: - Nâng cao một bước kỹ năng đọc – hiểu một văn bản nhật dụng . - Học tập phương pháp tìm hiểu, phân tích trong tạo lập văn bản nhật dụng..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Tìm hiểu và biết được quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề được nêu trong văn bản. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc lßng nh©n ¸i. Đặc biệt là đối với trẻ em nghèo, khuyết tật ... trên trái đất. Sèng cã tr¸ch nhiÖm vµ tinh thÇn t¬ng th©n , t¬ng ¸i. III. ChuÈn bÞ * GV: Giáo án,tài liệu có liên quan đến nội dung bài học. * HS: Soạn bài, đọc văn bản IV. TiÕn tr×nh day - häc 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: - Thực trạng của sự thách thức đối với trẻ em trên tg hiện nay ntn? Tại sao b¶n tuyªn bè l¹i gäi thùc tr¹ng Êy lµ “sù th¸ch thøc”? 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới GV thuyÕt tr×nh. Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2. HD hs tìm hiểu, phân tích VB.. II. §äc – T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. PhÇn më ®Çu : NhËn thøc cña cộng đồng q/tế về trẻ em và quyền sèng cña chóng trªn tg nµy. 2. Sù th¸ch thøc: NhËn thøc cña cộng đồng q/tế về thực trạng bất h¹nh trong cuộc sống cña trÎ em trªn thế giới. - HS đọc phần 3 của VB. 3. Nh÷ng c¬ héi : Khẳng định - Bản tuyên bố đã nêu các điều kiợ̀n thuận những điều kiện thuận lợi để thực lợi nào để thực hiện quyền đợc bảo vệ và hiÖn nhiÖm vô quan träng. ph¸t triÓn trÎ em? - Sù liªn kÕt cña c¸c quèc gia cïng ý - Qua những cơ hội trên , em có suy nghĩ gì thức cao của cộng đồng q/tế trên cơ sở công ớc quốc tế về trẻ em đã có. về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối t¨ng cêng phóc lîi trÎ em. víi trÎ em ? VÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn cña thÕ - Sù hîp t¸c quèc tÕ ngµy cµng cã giới đối với nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ hiÖu qu¶ vµ cô thÓ trªn nhiÒu lÜnh trÎ em? - Theo em, Việt Nam ®ang cã c¸c ®iÒu kiÖn vùc. thuận lợi nào để thực hiện quyền đợc bv và phát triển trÎ em? - Tuyên bố đã nêu ra các nhiệm vụ nào? 4. Nh÷ng nhiÖm vô : Trªn c¸c ph¬ng diÖn nµo?Tãm t¾t c¸c néi * NhiÖm vô: dung chÝnh cña phÇn nªu nhiÖm vô ? - Tăng cờng sức khoẻ, chế độ dinh dỡng giảm tỉ lệ tử vong của trẻ ( đặc. Năng lực đọc diễn cảm. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> biÖt lµ trÎ s¬ sinh ) => nhiÖm vô hµng ®Çu. - Quan tâm nhiều hơn đến trẻ em tàn - Theo em, néi dung nµo lµ quan träng tật, có hoàn cảnh sống đặc biệt. nhÊt? V× sao? - Đảm bảo bình đẳng nam nữ trong - Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt cña c¸c trÎ em. nhiệm vụ đã nêu? - Đảm bảo cho trẻ đợc học hết bậc - Phần nêu biợ̀n pháp cụ thể, có gì đáng chú giáo dục cơ sởà Đi học là quyền lợi tÊt yÕu cña trÎ em. ý? - B¶o vÖ c¸c bµ mÑ mang thai, sinh đẻ,có trách nhiệm về KHHGĐ và kho¶ng c¸ch sinh në.... - H·y tr×nh bµy nhËn thøc cña em vÒ tÇm - Víi trÎ sèng tha h¬ng cÇn t¹o c¬ quan trọng của vấn đề chăm sóc và bảo vệ hội cho chúng biết đợc nguồn gốc lai trẻ em ? Về sự quan tâm của cộng đồng lÞch cña m×nh vµ c¶m thÊy m«i trêng quốc tế với vấn đề này ? - Em có nhận xét gì về các trình bày vấn đề sống an toàn, tạo đk về đsvc và học hµnh..... ë môc nµy ? => toµn diÖn, cô thÓ. - Theo em, trẻ em Viợ̀t nam đã đợc hởng * BiÖn ph¸p: nh÷ng quyÒn lîi g× tõ nh÷ng nç lùc cña - Các nớc cần đảm bảo đều đặn sự §¶ng vµ nhµ níc ta? phát triển kinh tế để có đkvc chăm lo đến đ/s trẻ em. - cÇn ë sù nç lùc liªn tôc, sù phèi hîp đồng bộ giữa các nớc, sự hợp tác quốc tế trong hành động vì trẻ em. Hoạt động 3: - Hớng dẫn tổng kết. -> ý, lêi døt kho¸t, m¹ch l¹c, râ - H·y kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng nÐt nghÖ thuËt rµng. chÝnh cña bµi v¨n ? III. Tæng kÕt - Em nhËn thøc nh thÕ nµo vÒ tÇm quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em, Ghi nhí : SGK/35 về sự quan tâm của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề này . Gợi ý : Tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ ch¨m sãc trÎ em, sù quan t©m cña céng đồng quốc tế hiện nay : - §©y lµ nh÷ng nhiÖm vô cã ý nghÜa quan träng hµng ®Çu cña tõng quèc gia vµ cña cộng đồng quốc tế vì nó liên quan trực tiếp đến tơng lai đất nớc, nhân loại ( Trẻ em h«m nay thÕ giíi ngµy mai ...) - Qua nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch, qua những hành động cụ thể đối với việc bảo vệ , chăm sóc trẻ em mà ta nhận ra trình độ v¨n minh cña mét x· héi. - Vấn đề bảo vệ chăm sóc trẻ em đang đợc cộng đồng quốc tế dành sự quan tâm thích đáng với các chủ trơng nhiệm vụ đề ra có tÝnh cô thÓ toµn diÖn. - Qua bài văn , em hiểu gì về vấn đề bảo vệ quyền lợi , chăm lo đến sự phát triển của trẻ em?. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề và liên hệ thực tiễn.. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Đảng bộ, chính quyền địa phơng nơi em ở đã có nhngc việc làm nào thể hiện sự bảo vÖ, quan t©m, ch¨m sãc trÎ em? * HS đọc ghi nhớ SGK/ 35 Hoạt động 4. Hd hs luyện tập. C©u hái 1:Ph¸t biÓu vÒ sù quan t©m , ch¨m IV. LuyÖn tËp sóc của Đảng , của các tổ chức xã hội đối víi trÎ em hiÖn nay ? ( H×nh thøc thùc hiÖn : HS th¶o luËn theo nhãm ) Câu hỏi 2 : Để xứng đáng với sự quan t©m , ch¨m sãc Êy , em thÊy m×nh ph¶i lµm g× ? + Rèn luyện tu dỡng đạo đức . + Cã lèi sèng v¨n minh , lµnh m¹nh . + Chuyªn cÇn , siªng n¨ng häc tËp . + Quan tâm , giúp đỡ mọi ngời. Năng lực hợp tác, khái quát vấn đề. Năng lực hợp tác, liên hệ, tự quản, giao tiếp tiếng Việt. 4. Cñng cè: - Nêu những suy nghĩ của mình về vấn đề đựơc đặt ra trong văn bản. - Tầm quan trọng của vấn đề bảo vợ̀ , chăm sóc trẻ em? 5 Híng dÉn häc ë nhµ: - ViÕt mét bµi v¨n TM nãi vÒ cuộc sống cña trÎ em VN hiÖn nay. - Su tÇm nh÷ng bµi h¸t, bµi th¬ viÕt vÒ trÎ em. - So¹n: C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i. ************************************ Ngµy so¹n: 20/8/2016 TiÕt 14- 15. ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 - V¨n thuyÕt minh ..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> I. Mục tiêu cần đạt - Viết đợc một văn bản thuyết minh , trong đó có sử dụng yếu tố miêu tả ( thiên nhiên, con ngời, đồ vật.... ), tuy nhiên yêu cầu thuyết minh khoa học, chính x¸c, m¹ch l¹c vÉn lµ chñ yÕu . - RÌn kÜ n¨ng thu thËp tµi liÖu, hÖ thèng ....viÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dụng yếu tố miêu tả, gồm đủ 3 phần : Mở bài, thân bài, kết luận. II. Träng t©m kiÕn thøc 1. KiÕn thøc: - Sử dụng yếu tố miêu tả( thiên nhiên, con ngời, đồ vật...) - TÝch hîp víi phÇn TiÕng ViÖt ë bµi C¸c ph¬ng ch©m héi tho¹i , Xng h« trong héi thoại; với phần Văn ở các văn bản thuyết minh đã học. 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng thu thËp tµi liÖu, hÖ thèng, chän läc tµi liÖu, viÕt v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dông yÕu tè miªu t¶. 3. Thái độ: Có ý thức rèn kĩ năng viết bài văn thuyết minh hoàn chỉnh, có sử dông yÕu tè miªu t¶. III. ChuÈn bÞ * GV: SGK- SGV- Ra đề bài , đáp án , biểu điểm . * HS : SGK- Ôn tập kiến thức đã học về văn TM - Giấy kiểm tra. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS: 3. Bµi míi . Hoạt động 1. Giới thiệu bài.... Hoạt động 2: Đề bài - GV viết đề bài lên bảng: 1. Nêu vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh 2.Nếu đợc làm hớng dẫn viên du lịch, em sẽ giới thiệu với du khách nớc ngoài nh thÕ nµo vÒ c©y lóa ViÖt nam ? Hoạt động 3: Đáp án- biểu điểm Câu 1 (2đ): Nêu được vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh Câu 2(8đ) 1. Më bµi: Giíi thiÖu chung c©y lóa ViÖt Nam . ( 1, ®iÓm) 2. Th©n bµi: (5®iÓm). a. Định nghĩa, nguồn gốc, đặc điểm của cây lúa . (1, ®iÓm) - Có nguồn gốc từ cây lúa hoang, xuất hiện từ thời kỳ nguyên thuỷ đợc con ngời thuÇn ho¸ thµnh lóa trång. - §Æc ®iÓm : Thuéc hä th©n mÒm, qu¶ dµi cã vá bäc. - Cây nhiệt đới a sống dới nớc. b.Ph©n lo¹i : cã nhiÒu lo¹i lóa . (1,5 ®iÓm) - Dựa vào đặc điểm : lúa nếp, lúa tẻ. Trong họ nếp lại có : Nếp hoa vàng, nếp c¸i. Trong hä tÎ l¹i cã : kho¸ng mÇn, môc tuyÒn, khang d©n, t¸m th¬m,... c.Lợi ích,vai trò của cây lúa trong đời sống con ngời : (1.5 ®iÓm) - Hạt lúa chế biến thành gạo là nguồn lơng thực chính trong đời sống con ngời. - XuÊt khÈu g¹o thuéc tèp 3 trªn thÕ giíi. - Tõ g¹o cã thÓ chÕ biÕn c¸c lo¹i b¸nh ngon:b¸nh chng ,b¸nh giÇy. - Th©n lóa lµm thøc ¨n cho gia sóc..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> d.Cây lúa trong đời sống tình cảm của con ngời. (1.®iÓm) -C©y lóa ®i vµo th¬ ca, nh¹c , ho¹ . . . - Cây lúa gắn bó lâu đời với ngời nông dân Việt Nam 3.KÕt bµi: T×nh c¶m cña ngêi d©n viÖt Nam víi lóa. (1, ®iÓm) - Tr×nh bµy (1 ®iÓm). - BiÓu ®iÓm cô thÓ: Điểm 9- 10: Trình bày sáng rõ đảm bảo các yêu cầu thuyết minh, văn mạch lạc, có c¶m xóc, kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶. Điểm 7-8 : Đảm bảo các yêu cầu trên xong còn đôi chỗ dùng từ cha đạt. §iÓm 5-6 : BiÕt thuyÕt minh song kÕt hîp c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt cßn vông, m¾c lçi chÝnh t¶( 2-> 3 lçi). §iÓm 3-4 : ND bµi viÕt cßn s¬ sµi , ch÷ xÊu, cßn m¾c lçi chÝnh t¶( 3->4 lçi). Điểm 1-2: Không đạt yêu cầu trên. 4. Thu bµi GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê lµm bµi cña líp. 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - So¹n VB: ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng. + Tìm hiểu về tác giả Nguyễn dữ và tập truyền kì. + Đọc- tóm tắt trước văn bản và trả lời các câu hỏi trong SGK phần đọc – hiểu văn bản. * * * * * * * ** * * * * * * **. Ngµy so¹n: 28/8/2016 TiÕt 16 Văn bản. ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng.. ( TrÝch : TruyÒn k× m¹n lôc). - NguyÔn D÷I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu làm quen với thể loại truyền kì. - Cảm nhận được giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và sáng tạo nghệ thuật của Nguyễn Dữ trong tác phẩm. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong một tác phẩm truyện truyền kì. - Hiện thực về số phận của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ cũ và vẻ đẹp truyền thống của họ. - Sự thành công của tác giả về nghệ thuật kể chuyện. - Mối liên hệ giữa tác phẩm và truyện Vợ chàng Trương. 2. Kỹ năng:.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Vận dụng kiến thức đã học để đọc – hiểu tác phẩm viết theo thể loại truyền kỳ. - Cảm nhận được những chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm tự sự có nguồn gốc dân gian. - Kể lại được truyện. 3. Thái độ: cảm thông, trân trọng những vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ trong xã hội xưa. III. ChuÈn bÞ * GV: Giáo viên đọc, soạn bài kĩ. * HS: Häc sinh tù tãm t¾t truyÖn, so¹n bµi. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Kể tên các truyện ngắn trung đại đã học ở lớp 6. Từ đó nêu lên đặc điểm khái quát về truyện ngắn trung đại. 3. Bµi míi : Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới Gv thuyÕt tr×nh. Từ thế kỉ XVI, nền văn học trung đại Việt Nam đã bắt đầu xuất hiện thể loại văn xuôi trung đại, truyện ngắn, tuỳ bút. Một trong những tác phẩm đó là truyện ngắn " Truyền kì mạn lục " của Nguyễn Dữ. Ngay từ khi ra đời cho đến nay, áng văn chơng này đã đợc đánh giá là " Thiên cổ tuỳ bút ". Cây bút kì diệu truyền tới ngàn đời. Vậy tác phẩm có nội dung gì và thành công về mặt nghÖ thuËt ra sao, bµi häc h«m nay chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. I. §äc-T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶: - Sèng ë thÕ kØ XVI ( §êi Lª M¹c ) quª ë huyÖn Thanh MiÖn (H¶i D¬ng). - Lµ häc trß giái cña NguyÔn BØnh Khiªm. - §ç cö nh©n lµm quan mét n¨m, sau c¸o quan vÒ ë Èn ë Thanh Ho¸. 2. T¸c phÈm TruyÒn k× m¹n lôc: - Nªu nh÷ng nÐt s¬ lîc vÒ t¸c phÈm - Tªn tác phẩm cã nghÜa : Ghi chÐp TruyÒn kú m¹n lôc? tản mạn những điều kì lạ vẫn đợc lu Năng - Em hiÓu truyÒn truyÒn k× lµ g×? truyÒn. lực GV thuyÕt gi¶ng s¬ lîc vÒ truyÖn TruyÒn - ThÓ lo¹i : TruyÖn truyÒn kú giao kú m¹n lôc Hoạt động 2:Hớng dẫn tìm hiểu chung. - PP : nêu vấn đề, thuyết trình, vấn đáp, … - Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ v¨n NguyÔn D÷ vµ t¸c phÈm tiªu biÓu cña «ng?.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> - Nªu râ h¬n vÒ xuÊt xø cña ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng? -> Gv hd HS §äc to, râ rµng, truyÒn c¶m... -> GV đọc mẫu và gọi HS đọc. - Em h·y kÓ tãm t¾t néi dung truyÖn cña ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng? ( ë huyÖn Nam X¬ng ( Hµ Nam ) cã nàng Vũ Thị Thiết xinh đẹp, nết na, lấy chµng Tr¬ng nhµ giµu, cã tÝnh hay ghen. Tr¬ng Sinh ph¶i xa nhµ ®i lÝnh, Vò N¬ng mét tay qu¸n xuyÕn viÖc nhµ, lo tang mÑ chång, nu«i d¹y con th¬, mét lßng chung thuû chê chång. GÇn hai n¨m sau, Tr¬ng Sinh trë vÒ, trong c©u chuyÖn v« t×nh víi Bé Đản về một ngời đàn ông đêm nào cũng đến nhà với mẹ nó. Chàng nổi máu ghen, mắng nhiếc vợ thậm tệ, rồi đánh ®uæi ®i, khiÕn nµng phÉn uÊt ch¹y ra bÕn Hoµng Giang tù vÉn. Khi hiÓu ra nçi oan của vợ chàng đã lập đàn giải oan ở bờ s«ng, nµng chØ ngåi kiÖu hoa Èn hiÖn gi÷a dßng, nãi väng vµo lêi tõ biÖt råi biÕn mÊt.) - GV hướng dẫn HS t×m hiÓu mét sè tõ khã /theo sgk/ - Theo em gi÷a truyÖn cæ tÝch Vî chµng Tr¬ng vµ tác phẩm v¨n xu«i ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng cã nh÷ng nÐt kh¸c biÖt nµo? - Văn bản đợc viết theo phơng thức biểu đạt nào? Tại sao em lại khẳng định nh vËy? - GV yªu cÇu HS gi¶i thÝch nghÜa mét sè tõ khã trong chó thÝch * SGK- 49. - truyÖn cã nh÷ng nhân vật nµo?nhân vật nµo lµ chÝnh? - ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng ph¶n ¸nh ®iÒu g×? * §¹i ý : ChuyÖn kÓ vÒ sè phËn oan. - ViÕt b»ng ch÷ H¸n, gåm 20 tiếp truyện, đề tài phong phú. - Khai th¸c c¸c trruyÖn cæ d©n gian, tiếng truyÒn thuyÕt lÞch sö. Cã kÕt hîp Việt yếu tố hoang đờng kì lạ....với nh÷ng hiÖn thùc trong x· héi thêi phong kiến trung đại - Nhân vật ngời phụ nữ đức hạnh, ngêi trÝ thøc -> n¹n nh©n cña phong kiÕn. 3. §o¹n trÝch ChuyÖn ngêi con gi¸ Nam X¬ng. - Lµ chuyÖn thø 16/ 20 cña TruyÒn kú m¹n lôc. - Cã nguån gèc tõ truyÖn cæ tÝch : Vî chµng Tr¬ng ( truyÖn cæ tÝch ViÖt Nam) Năng lực tóm tắt văn bản.. - PTBD: Tù sù.biÓu c¶m. - Nh©n vËt chÝnh : Vò N¬ng, Tr¬ng Sinh. + Nh©n vËt trung t©m : Vò N¬ng.. Năng.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> nghiÖt cña mét ngêi phô n÷ cã nhan s¾c, đức hạnh dới chế độ phong kiến, chỉ vì một lời nói ngây thơ của đứa trẻ mà bị nghi ngờ, sỉ nhục , phải tự kết liễu đời mình để giải tỏ tấm lòng trong sạch. tác phẩm cũng thể hiện ớc mơ ngàn đời của nhân dân : ngời tốt bao giờ cũng đợc đền trả xứng đáng, dù chỉ là ở một thế giới huyÒn bÝ. - Trong văn bản, nh÷ng chi tiÕt nµo thÓ hiÖn rÊt râ c©u chuyÖn nµy ®Ëm nÐt hiÖn thùc? - Theo em, truyÖn cã thÓ chia c¸c phÇn ntn?. - Bè côc : 3 phÇn. + Đoạn 1 : "Từ đầuà cha mẹ đẻ của mình": Cuộc đời Vũ Nơng khi lÊy chång vµ khi Tr¬ng Sinh ®i lÝnh xa. + Đoạn 2 : Tiếpà đã trót qua rồi" : Nçi oan khuÊt vµ c¸i chÕt bi th¶m cña Vò N¬ng. + §o¹n 3 :phÇn cßn l¹i: Cuéc gÆp g÷ gi÷a Phan Lang vµ Vò N¬ng trong động Linh Phi, Vũ Nơng đợc gi¶i oan. Hoạt động 3: HD tìm hiểu nội dung II. Đọc- Tìm hiểu văn bản. 1. H¹nh phóc cña Vò N¬ng: VB. PP: nêu v/đ, thuyết trình, vấn đáp - Nhân vật Vũ Nơng đợc tác giả giới thiÖu nh thÕ nµo? GV : NÕu nh truyÖn cæ tÝch thiªn vÒ cèt truyện cộng với diễn biến hoạt động của nh©n vËt, th× ë ®©y díi ngßi bót s¸ng t¹o của tác giả nhân vật có đời sống, tính cách rõ rệt hơn. Tác giả đã đặt ra nhân - là ngời con gái đẹp ngời, đẹp nết, vËt Vò N¬ng vµo nhiÒu hoµn c¶nh kh¸c hiÕu th¶o víi cha mÑ. nhau. gi÷ g×n khu«n phÐp, kh«ng - Cuộc sống của Vũ Nơng khi cha về làm -đểBiết vî chång bÊt hßa. d©u nhµ Tr¬ng Sinh nh thÕ nµo? Lßng ®Çy xãt th¬ng khi chång ®i - Khi vÒ lµm d©u nhµ Tr¬ng Sinh, Vò N- lÝnh. ơng đã làm gì để giữ gìn hạnh phúc? Nµng tù t¹o ra cuéc sèng h¹nh - Lúc chồng đi lính, nàng tỏ thái độ ra à phóc gia đình bằng lòng vị tha, sự sao? ch©n thËt vµ dÞu dµng. - Theo em , những hạnh phúc đó do ai đem đến cho nàng? - Hạnh phúc đó đợc tạo ra bởi yếu tố nào trong con ngêi nµng? (Bëi t©m hån trong s¸ng, dÞu dµng, ch©n thËt vµ lu«n mong mái cã cuéc sèng h¹nh phóc trän vÑn.) - Em c¶m nhËn ®iÒu g× ë Vò N¬ng qua sù viÖc trªn? - Trong phÇn ®Çu c©u chuyÖn, chi tiÕt nµo dù b¸o sè phËn cña Vò N¬ng? ( Tr¬ng Sinh lµ ngêi chång Ýt häc l¹i cã tÝnh ®a nghi.). lực tư duy, so sánh. Năng lực tư duy giải quyết vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - Qua chi tiết đó, em có nhận xét gì về nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng truyÖn Năng cña t¸c gi¶? lực tư (Sắp đặt rất khéo léo để tạo tình huống hợp lí mà bất ngờ đối với ngời đọc-> Đó duy là nét đặc sắc của truyện truyền kì của NguyÔn D÷.) - Vò N¬ng lµ ngêi phô n÷ ®oan - Quãng đời tràn trề hạnh phúc của Vũ trang, biết trân trọng hạnh phúc gia N¬ng gîi cho em suy nghÜ g×? đình. - Qua đó em hiểu gì về ớc vọng của ngời phô n÷ trong x· héi phong kiÕn? (Nguyễn Dữ đề cao hạnh phúc lứa đôi và diễn tả khát vọng hạnh phúc đích thức cña ngêiphô n÷ xa) Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề, giao tiếp Tiếng Việt. Năng lực khái quát vấn đề. 4. Cñng cè - Em h·y h×nh dung : Víi phÈm chÊt tÝnh c¸ch vèn cã cña Vò N ¬ng, trong x· héi ngày nay, Vũ Nơng sẽ đợc sống cuộc sống nh thế nào ? - Tãm t¾t néi dung truyÖn ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng? 5. Híng dÉn häc ë nhµ..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - Học bài, tóm tắt đợc cốt truyện. - So¹n tiÕp néi dung cßn l¹i. ***************************************************** Ngµy so¹n: 29/08/2015 TiÕt 17. ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng.. ( TrÝch : TruyÒn k× m¹n lôc). - NguyÔn D÷I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu làm quen với thể loại truyền kì. - Cảm nhận được giá trị hiện thực, giá trị nhân đạo và sáng tạo nghệ thuậ của Nguyễn Dữ trong tác phẩm. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong một tác phẩm truyện truyền kì. - Hiện thực về số phận của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ cũ và vẻ đẹp truyền thống của họ. - Sự thành công của tác giả về nghệ thuật kể chuyện. - Mối liên hệ giữa tác phẩm và truyện Vợ chàng Trương. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức đã học để đọc – hiểu tác phẩm viết theo thể loại truyền kỳ. - Cảm nhận được những chi tiết nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm tự sự có nguồn gốc dân gian. - Kể lại được truyện. 3. Thái độ: cảm thông, trân trọng những vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ trong xã hội xưa. III. ChuÈn bÞ * GV: Giáo viên đọc, soạn bài kĩ. * HS: Häc sinh tù tãm t¾t truyÖn, so¹n bµi. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - HS tóm tắt và nêu đại ý của văn bản Chuyện ngời con gái Nam Xơng? - Vẻ đẹp của Vũ Nơng đợc thể hiện ở những phơng diện nào? Em linh cảm ntn vÒ sè phËn vµ h¹nh phóc cña VN khi nµng ph¶i sèng víi mét ngêi chång cã tÝnh ®a nghi nh Tr¬ng Sinh? 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài G/viªn thuyÕt tr×nh. Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Hớng dẫn phân tích văn b¶n. - NÕu kÓ vÒ oan tr¸i cña Vò N¬ng, em sÏ tãm t¾t nh÷ng chi tiÕt nµo? §H:- Sau khi chång ®i lÝnh, Vò N¬ng sinh con đặt tên là Đản, chăm sóc, ma chay cho mẹ chồng chu đáo. - Tr¬ng Sinh trë vÒ nghe lêi con h¾t hñi VN. - Vũ Nơng kêu oan nhng không đợc thông c¶m. - Vò N¬ng trÉm m×nh xuèng s«ng. -Trong nh÷ng n¨m th¸ng chång ®i lÝnh, Vò Nơng đã đối xử với mẹ chồng nh thế nào? - Thái độ của mẹ chồng đối với nàng ra sao?Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì? - Khi Trơng Sinh trở về, chàng đối với nµng nh thÕ nµo? - Ai lµ ngêi g©y oan tr¸i cho Vò N¬ng? - Cái cách ngời đó gây khổ đau cho VN là g×? - Em có nhận xét gì về thái độ đó của TS? - Điều đó gợi cho em suy nghĩ gì?(kẻ gây oan tr¸i cho VN l¹i chÝnh lµ ngêi mµ nµng luôn tôn thờ->đó là điều cay đắng, tủi cực cho VN và thật đáng xấu hổ, nhục nhã cho TS) - Vũ Nơng đã tự minh oan cho mình bằng c¸ch nµo? - Trong nh÷ng lêi nãi cña VN, lêi nµo bµy tá t/c vî chång, lêi nµo ®au xãt nhÊt, gîi thơng cảm cho ngời đọc? Vì sao? - Qua nh÷ng lêi nãi cña Vò N¬ng, em c¶m nhận đợc điều gì trong tâm hồn nàng? - Cuối cùng VN đã chọn cái chết theo c¸ch: t¾m géi chay s¹ch, ra bÕn Hoµng Giang ngöa mÆt lªn trêi mµ than; nãi xong gieo m×nh xuèng s«ng mµ chÕt. Theo em, c¸i chÕt cña Vò N¬ng gîi cho em suy nghÜ g× vÒ: + Nh©n c¸ch con ngêi Vò N¬ng? + Sè phËn cña ngêi phô n÷ trong x· héi xa? - Theo em, nguyờn nhõn nào dẫn đến cái chÕt cña VN? §H:- NN cô thÓ/; sù hiÓu lÇm lêi con trÎ. II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. H¹nh phóc cña Vò N¬ng. 2. Oan tr¸i cña Vò N¬ng.. Năng lực giao tiếp tiếng Việt * Tr¬ng Sinh: - Tin lêi con trÎ, k tin lêi vî vµ hµng xãm. - la um lªn cho h¶ giËn, m¾ng nhiÕc, đánh đuổi vợ đià thái độ tàn nhẫn.. *Vò N¬ng: - Dùng lời nói chân thành để giải Năng bµyà ra s«ng trÉm m×nh lực tóm tắt - T©m hån trong s¸ng, ®Çy kh¸t väng văn hạnh phúc lứa đôi- một con ngời chân bản. thËt vµ cao thîng…. -> Vò N¬ng lµ ngêi phô n÷ trong s¹ch, ngay th¼ng, cao thîng => Sè phËn bi.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> cña Trương Sinh. - NN trùc tiÕp: sù ®a nghi cña mét kÎ thÊt häc cè chÊp. - NN gián tiếp: sự bất bình đẳng giữa vợchồng, phụ nữ- đàn ông trong XHpk; chiến tranh còng lµ mét nguyên nhân g©y ra xa c¸chàsù hiÓu lÇm cña TS. - Em hiÓu g× vÒ n/v VN? - Theo em, hành động tự vẫn của VN là đúng hay sai, đáng thơng hay đáng giận? V× sao? - Theo em, Trương Sinh đã có những sai lÇm tai h¹i ntn?Nguyên nhân c¬ b¶n lµm nªn sù sai lÇm Êy lµ g×? HS th¶o luËn: - Cã ý kiÕn cho r»ng: sè phËn Vò N¬ng lµ một bi kịch, em hãy lí giải điều đó. ĐH: Cuộc đời Vũ Nơng là một bi kịch vì những điều tốt đẹp không đợc trân trọng; cái đẹp bị huỷ hoại; khát vọng hạnh phúc và nhân cách con ngời bị trà đạp… GV b×nh vµ chuyÓn sang phÇn 3. à HS đọc phần còn lại và tóm tắt đoạn truyÖn. - Sự việc Vũ Nơng đợc giải oan diễn tả qua chi tiÕt nµo? - Nguyễn Dữ đã dùng nghệ thuật gì để xây dựng chi tiết đó?Tìm các yếu tố kỳ ảo trong phÇn cuèi truyÖn? - Dông ý cña t¸c gi¶ khi dïng c¸c yÕu tè kì ảo hoang đờng? §H: T¹o mµu s¾c huyÒn ¶o cho c©u chuyện-> hấp dẫn ngời đọc và lu truyền réng r·i trong d©n gian… - Theo em, chi tiÕt nµo cã ý nghÜa nh©n v¨n s©u s¾c nhÊt? V× sao? Thiêng liêng hoá sự trở về của Vũ Nơng để thể hiện thái độ trân trọng và bênh vực ngời phụ nữ … -Khi hiện về trong đàn giải oan, Vũ đã nói nh÷ng g×? - Những lời đó thể hiện phẩm chất nào ở con ngêi Vò N¬ng? ĐH: Sự độ lợng, ân nghĩa, thuỷ chung, tha thiết với hạnh phúc gia đình… Ngời phụ nữ ấy thật bé nhỏ, đức hạnh nhng không tự bảo vệ đợc hạnh phúc của chÝnh m×nh…. đát của ngời phụ nữ xa ( trơ trọi, bị đày đoạ…). Năng lực tư duy, so sánh. 3. Vũ Nơng đợc giải oan. -VN không chết àđợc cứu và sống tại thủy cungàgặp Phan Lang để có dịp ®a tin cho chång con,àghÐ vÒ nh©n gian trªn kiÖu hoa… => yÕu tè k× ¶o.. Năng lực tư duy giải.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> - Cã ngêi nãi viÖc trë l¹i d¬ng gian trong chèc l¸t cña VN vÉn mang tÝnh bi kÞch, theo em điều ấy có đúng không? - Vò N¬ng trong s¸ng vµ cao thîng, thiÕt tha yªu cuéc sèng nh vËy l¹i tõ chèi cuéc sống trần gian đã gợi cho em suy nghĩ gì về số phận ngời phụ nữ dới chế độ phong kiến? Về xã hội PK đơng thời? - Sè phËn Vò N¬ng gîi cho em liªn tëng đến nhân vật nào trong chèo cố VN? §H: Nh©n vËt ThÞ KÝnh trong chÌo “ Quan ¢m ThÞ KÝnh”. - Theo em, những ngời phụ nữ ấy có thể đợc giải phóng trong điều kiện nào? ĐH: Xoá bỏ chế độ nam quyền và áp bức bất bình đẳng giới… GV:Tõ T/kû XX, phô n÷ kh¾p c¸c quèc gia trên thế giới đã đấu tranh đòi quyền bình đẳng…và họ cũng đã khẳng định đợc tµi n¨ng, vai trß cña m×nh trong x· héi… - Cã ngêi cho r»ng, chi tiÕt c¸i bãng lµ chi tiết đặc sắc và có ý nghĩa NT nhất trong c©u truyÖn. Em cã suy nghÜ g× vÒ ®iÒu Êy? Hoạt động 3: HD tổng kết. - PP: vấn đáp - Nét đặc sắc nào về nghệ thuật tạo nên sự hÊp dÉn cña truyÖn? - NhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ chuyÖn cña NguyÔn D÷? - Qua truyÖn, em hiÓu s©u s¾c thªm ®iÒu g× về số phận ngời phụ nữ và chế độ phong kiÕn ViÖt Nam xa? - Tõ néi dung vµ ý nghÜa cña truyÖn, em liªn tëng tíi nh÷ng c©u tôc ng÷ ca dao nµo vÒ th©n phËn ngêi phô n÷ xa Gọi HS đọc to ghi nhớ SGK/51. Hoạt động 4. HDHS làm BT ? Xác định chủ đề của câu chuyện? ( hs th¶o luËn nhãm ). - Khẳng định vẻ đẹp tâm hồn truyền thống cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam. - C¶m th«ng víi sè phËn nhá nhoi, bÊt hạnh, bi kịch của ngơi phụ nữ dới chế độ phong kiÕn. - Phª ph¸n thãi ghen tu«ng mï qu¸ng, tÝnh độc quyền gia trởng của đàn ông trong gia đình -> vấn đề muôn thuở của mọi thời đại. - Tố cáo chiến tranh phi nghĩa đã gây nên. quyết vấn đề.. =>Số phận bi đát của ngời phụ nữ và hiÖn thùc x· héi phong kiÕn ®Çy bÊt c«ng… Chi tiÕt c¸i bãng: -là đầu mối dẫn đến nghi ngờ của TSàc¸i chÕt cña VN - lµ ®Çu mèi gi¶i táa sù nghi ngê cña TS về VN sau khi nàng đã mất. - kh¸i qu¸t hãa tÊm lßng ngêi vî. - g¾n víi sù ngé nhËn cña con trÎ, sù Năng hiÓu lÇm cña ngêi chång ®a nghi; võa lực tư thùc võa ¶o. àlà chi tiết nghệ thuật đặc sắc nhất duy cña truyÖn. III. Tæng kÕt. 1. NghÖ thuËt: - NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt vµ t×nh huống truyện độc đáo… - KÕt hîp yÕu tè thùc vµ ¶o… 2. Néi dung: - Qua cuộc đời đầy oan khuất và cái chÕt th¬ng t©m cña Vò N¬ng, t¸c gi¶ lªn ¸n chÕ dé nam quyÒn, cuéc chiÕn tranh phong kiến phi nghĩa và đồng thời khẳng định vẻ đẹp tâm hồn của ngêi phô n÷ VN xa… * Ghi nhí/sgk.51 VI. LuyÖn tËp Xác định chủ đề của câu chuyện. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề, giao tiếp Tiếng Việt.

<span class='text_page_counter'>(22)</span> cảnh gia đình chia lìa, đổ nát.. Năng lực khái quát vấn đề.. Năng lực cảm thụ văn học, liên hệ bổ sung. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề. 4. Cñng cè. - Em h·y t×m c¸c yÕu tè kú ¶o trong truyÖn? - Qua truyện, em cảm nhận đợc gì về t/c của Nguyễn Dữ đ/v ngời phụ nữ? - Nªu ý nghÜa cña chi tiÕt “c¸i bãng”? 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Häc vµ n¾m v÷ng c¸c gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt, ý nghÜa cña t¸c phÈm. - KÓ tãm t¾t truþÖn. - N/c bµi : Xng h« trong héi tho¹i. ********************************************************* Ngµy so¹n: 01/09/2016 TiÕt 18.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> Tiếng Việt. Xng h« trong héi tho¹i. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được tính chất phong phú, tinh tế, giàu sắc thái biểu cảm của từ ngữ xưng hô tiếng Việt. - Biết sử dụng từ ngữ xưng hô một cách thích hợp trong giao tiếp. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Hệ thống từ ngữ xưng hô tiếng Việt. - Đặc điểm của việc sử dụng từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt. 2. Kỹ năng: - Phân tích để thấy rõ quan hệ giữa việc sử dụng từ ngữ xưng hô trong văn bản cụ thể. - Sử dụng thích hợp từ ngữ xưng hô trong giao tiếp. 3. Thái độ: - Sử dụng từ ngữ xưng hô phù hợp trong giao tiếp. Từ đó cho các em thấy sự phong phú của tiếng Việt để thêm yêu quý và tự hào. IIi. ChuÈn bÞ * Giáo viên :Soạn bài và nghiờn cứu các tài liệu có liên quan đến bài dạy. * Häc sinh : So¹n bµi theo c©u hái sgk. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Những nguyên nhân dẫn đến sự không tuân thủ phơng châm hôi tho¹i? - T×m mét t×nh huèng kh«ng tu©n thñ ph¬ng ch©m héi thoaÞ do cè ý? 3. Bµi míi Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới GV thuyÕt tr×nh. Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm hiểu từ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«. - Hãy nêu một số từ ngữ dùng để xng h« trong tiÕng ViÖt vµ cho biÕt c¸ch dùng những từ ngữ đó ? - Em hãy nhắc lại các đại từ nhân xng đã học ở lớp 7 ? (Chú ý những từ chỉ quan hÖ hä hµng). - So s¸nh víi c¸c tõ xng h« trong tiÕng Anh ?. I. Tõ ng÷ xng h« vµ viÖc sö dông tõ ng÷ xng h«. 1. Mét sè tõ xng h« - Ng«i thø nhÊt : t«i, tao,...chóng t«i, chóng tao... - Ng«i thø hai : mµy, mi, chóng mµy... - Ng«i thø ba : nã, h¾n, chóng nã, hä... - Suång s· : mµy, tao,.. - Trang träng : quÝ «ng, quÝ bµ, quÝ c«,.

<span class='text_page_counter'>(24)</span> - NhËn xÐt vÒ c¸c tõ ng÷ xng h« trong quÝ vÞ...... tiÕng ViÖt ? => TiÕng viÖt cã mét hÖ thèng tõ ng÷ xng h« phong phó, tinh tÕ, giµu s¾c th¸i biÓu c¶m. Gọi HS đọc ví dụ– SGK/ 38,39. 2. T×m hiÓu vÝ dô (sgk/38) - Xác định các từ ngữ xng hô trong - Các từ ngữ xng hô: ®o¹n v¨n trªn ? + §o¹n trÝch (a): em - anh ( Cho¾t nãi - Ph©n tÝch ý nghÜa cña c¸ch xng h« víi MÌn ); ta - chó mµy ( MÌn nãi víi nµy ? Nã cho biÕt mèi quan hÖ ntn gi÷a Cho¾t ). các đối tợng giao tiếp + §o¹n trÝch(b): t«i - anh ( MÌn nãi - GV nãi thªm vÒ mèi quan hÖ gi÷a DÕ víi Cho¾t, Cho¾t nãi víi MÌn ) MÌn vµ DÕ Cho¾t trong ®o¹n v¨n. - Sự thay đổi về cách xng hô : - Chó ý c¸ch xng h« cña DÕ MÌn vµ DÕ + §o¹n a : C¸ch xng h« cña kÎ yÕu Cho¾t ? H·y so s¸nh víi c¸ch xng h« ë c¶m thÊy m×nh thÊp hÌn, cÇn nhê v¶ vÝ dô (a) ? ngêi kh¸c ( Cho¾t ) víi kÎ m¹nh kiªu c¨ng vµ h¸ch dÞch ( MÌn ) - Vì sao lại có sự thay đổi ấy ? + Đoạn b : xng hô bình đẳng. - Sự thay đổi về cách xng hô trong hai ®o¹n trÝch v× t×nh huèng giao tiÕp thay - Qua đó em rút ra điều gì trong việc x- đổi, ở đoạn 2 choắt thấy không cần ng h« trong héi tho¹i. nhê v¶, n¬ng tùa MÌn n÷a mµ tr¨ng Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lÊy thªm vÝ trèi víi t c¸ch lµ mét ngêi b¹n. dụ để minh hoạ. => Ngời nói cần căn cứ vào đối tợng và đặc điểm khác của tình huống giao tiếp để xng hô cho thích hợp.. Năng lực giao tiếp tiếng Việt. Năng lực tóm tắt văn bản.. 3. KÕt luËn. * Ghi nhí : SGK/39. II. LuyÖn tËp : Bµi tËp 1 . Gi¸o viªn hÖ thèng ho¸ kiÕn thøcà cho - NhÇm lÉn tõ : Chóng ta. học sinh đọc ghi nhớ SGK. àdo ¶nh hëng cña thãi quen tiÕng mẹ đẻ(k phân biệt ngôi cộng và ngôi trõ)à G©y sù hiÓu lÇm. Hoạt động3: Hớng dẫn luyện tập. PP: đàm thoại, - Gọi HS đọc bài tập SGK 39. Bµi tËp 2 - Lêi mêi cã sù nhÇm lÉn trong c¸ch - Trong v¨n b¶n khoa häc dïng dïng tõ NTN ? - Vì sao có sự nhầm lẫn đó? dẫn đến hậu “chúng tôi” mà không dùng “tôi” à t¨ng tÝnh kh¸ch quan vµ thÓ hiÖn sù qu¶ nµo? khiªm tèn cña t¸c gi¶. - GV gi¶i thÝch thªm : TiÕng Anh tõ Bµi tËp 3 (We) sang tiÕng ViÖt cã thÓ hiÓu NhËn xÐt c¸ch xng h«: thµnh :(chóng t«i) hoÆc (chóng ta). Mµ tiÕng ViÖt ng«i céng vµ ng«i trõ cã - Nãi víi mÑ : MÑ – conà C¸ch xng h« th«ng thêng. sù kh¸c biÖt nhau. - Nãi víi sø gi¶ : ¤ng – ta à Th¸nh - Gọi HS đọc bài tập 2 – SGK 40. là đứa trẻ khác thờng. - Trong VB khoa häc, nhiÒu khi t¸c gi¶ Giãng Bµi tËp 4 chØ lµ mét ngêi mµ vÉn xng h« lµ chóng t«i chø kh«ng xng lµ t«i, h·y gi¶i thÝch - VÞ tíng gÆp thÇy xng “con”. Năng lực.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> v× sao? HS đọc bài tập 3 – SGK 40. - Th¸nh Giãng xng h« víi mÑ vµ víi sø gi¶ NTN ? - C¸ch xng h« kh¸c nhau nh vËy thÓ hiÖn nh÷ng mèi quan hÖ ra sao ? HS đọc bài tập 4 – SGK – 40. - Câu chuyện đề cập đến đối tợng nào ? Ngêi nãi xng h« ra sao ? - Thái độ của ngời nói đó có gì đáng chó ý ? - Qua câu chuyện, chúng ta rút ra đợc bµi häc g× ? - GV giáo dục ý thức, thái độ HS trong cuéc sèng, nh¾c nhë vÒ bµi häc(T«n s trọng đạo)trong mọi hoàn cảnh. - HS đọc bài tập 5 – SGK 40. - Khi đọc bản tuyên ngôn Bác đã xng h« nh thÕ nµo ? - Trớc năm 1945 ngời đứng đầu nhà nớc có xng hô nh vậy không ? - Phân tích tác động của sự xng hô nµy ? GV: Điều này đánh dấu một bớc ngoặt trong quan hÖ gi÷a l·nh tô vµ nh©n d©n trong mét níc d©n chñ.. à Thái độ kính cẩn và lòng biết ơn tư duy, của vị tớng đối với thầy giáo của so sánh m×nh. => Bµi häc vÒ truyÒn thèng “T«n s, trọng đạo”.. Bµi tËp 5 - Tríc n¨m 1945 níc ta lµ mét níc phong kiÕn : Vua xng " TrÉm " bän thÇn d©n lµ " quan lín ", gäi nh©n d©n lµ " khè r¸ch ¸o «m ", vua gäi quan lµ " khanh ", nh©n d©n lµ " lÖ d©n, con d©n, b¸ch tÝnh ".....-> ThÓ hiện thái độ phân biệt ngôi thứ rõ rệt, thái độ miệt thị. - C¸ch xng h« cña B¸c Hå gÇn gũi, thân mật, thể hiện sự thay đổi về chÊt trong mèi quan hÖ gi÷a l·nh tô c¸ch m¹ng vµ quÇn chóng c¸ch m¹ng. Bµi 6 - Cai lÖ lµ kÎ cã quyÒn nªn xng h« trÞch thîng, hèng h¸ch. - ChÞ DËu lµ ngêi thÊp cæ bÐ häng nên phải xng hô một cách nhún nhờng. Sự thay đổi cách xng hô của chị Dậu phản ánh những sự thay đổi trong hµnh vi øng xö cña nh©n vËt. Nã thÓ hiÖn sù ph¶n kh¸ng quyÕt liÖt của một con ngời bị dồn đến bớc đờng cùng. Năng lực tự quản. Năng lực tư duy giải quyết vấn đề, giao tiếp tiếng Việt.. Năng lực hợp tác, giải.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> quyết vấn đề. 4. Cñng cè. ? Qua vÝ dô, em cã nhËn xÐt g× vÒ tõ ng÷ xng h« trong tiÕng ViÖt ? ? Ngêi xng h« cÇn phô thuéc vµo tÝnh chÊt nµo ? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi và lµm bµi tËp trong s¸ch bµi tËp . - So¹n bµi : C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp ***********************************************************. Ngµy so¹n: 05/09/2016 TiÕt 19 Tiếng Việt. C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp của một người hoặc một nhân vật. - Biết cách chuyển lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp và ngược lại. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Cách dẫn trực tiếp và lời dẫn trực tiếp. - Cách dẫn gián tiếp và lời dẫn gián tiếp. 2. Kỹ năng: - Nhận ra được cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp. - Sử dụng được cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp trong quá trình tạo lập văn bản. 3. Thái độ: Sử dụng tiếng Việt có hiệu quả. III. ChuÈn bÞ * GV: SGV- SGK- So¹n gi¸o ¸n- Tµi liÖu- ThiÕt bÞ d¹y häc. * HS : SGK- §äc vµ t×m hiÓu ng÷ liÖu. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Trong văn bản thuyết minh , chóng ta cã cÇn thiÕt sö dông mét sè biÖn ph¸p nghệ thuật kh«ng ? V× sao ? - H·y nªu mét sè biện pháp thêng dïng trong văn bản thuyết minh ? 3. Bµi míi : Hoạt động1. Giới thiệu bài mới..

<span class='text_page_counter'>(27)</span> HiÖn tîng dÉn l¹i lêi nãi hay ý cña ngêi kh¸c trong c©u cña ngêi nãi lµ hiện tợng đã đợc quan tâm từ xa xa trong nghiên cứu ngôn ngữ học. Về cơ bản thì hai c¸ch dÉn nµy cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau ? Bµi häc h«m nay sÏ lµm râ ®iÒu đó.. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hoạt động 2: Tìm hiểu cách dẫn trực tiÕp. - Học sinh đọc ví dụ a, b sgk/53.. I. C¸ch dÉn trùc tiÕp : 1. XÐt vÝ dô/SGK 53. * VÝ dô a : - Ch¸u nãi : " §Êy, b¸c.........lµ g×!" -> Đây là lời nói vì trớc đó có từ "nãi" trong phÇn lêi cña ngêi dÉn. -> Đợc ngăn cách với bộ phận đứng trớc bằng dấu 2 chấm và đợc đặt trong dÊu ngoÆc kÐp. => dÉn trùc tiÕp. * VÝ dô b : - Ho¹ sÜ nghÜ thÇm : " Kh¸ch ..... Năng ch¼ng h¹n ".-> §©y lµ ý nghÜ v× tríc lực tư đó có từ "nghĩ ". duy, giao - > DÊu hiÖu t¸ch hai phÇn c©u còng tiếp lµ dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp. -> Có thể đảo đợc. Khi đảo cần thêm tiếng Việt dấu gạch ngang để ngăn cách hai phÇn. => dÉn trùc tiÕp 2. KÕt luËn. - C¸ch dÉn trùc tiÕp lµ nh¾c l¹i nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của ngời hoặc nhân vật; lời dẫn trực tiếp đợc đặt trong dấu ngoặc kép. II. C¸ch dÉn gi¸n tiÕp. 1.XÐt vÝ dô: SGK/53 - PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô a lµ lêi nãi.. - PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô (a) lµ lêi nãi hay ý nghÜ cña mét nh©n vËt? - Nó đợc ngăn cách với một bộ phận đứng trớc bằng những dấu gì ?. - PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô (b) lµ lêi nãi hay ý nghÜ cña nh©n vËt? Gi¸o viªn gi¶ngàhäc sinh hiÓu kh¸i niÖm lêi nãi vµ ý nghÜ b»ng mét t×nh huèng cô thÓ. - Nó đợc ngăn cách với bộ phận đứng tríc b»ng nh÷ng dÊu g× ? - Có thể đảo vị trí của phần in đậm lên phía trớc đợc không ? Khi đảo hai bộ phận sẽ đợc ngăn cách bằng dấu gì ?. - Em hiÓu thÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp.. Hoạt động 3: Cách dẫn gián tiếp. Học sinh đọc ví dụ a, b ở mục II. - PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô a lµ lêi nãi hay ý nghÜ ?. - PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô b lµ ý nghÜ. - Nó đợc ngăn cách với bộ phận trớc bëi tõ " r»ng " ë vÝ dô b.. Năng lực khái quát.

<span class='text_page_counter'>(28)</span> - PhÇn in ®Ëm ë vÝ dô b lµ lêi nãi hay lµ ý nghÜ - Nó đợc ngăn cách với bộ phận đứng tríc b»ng dÊu g× ? - Cã thÓ thay tõ "r»ng" b»ng tõ g× ? - Em hiÓu thÕ nµo lµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp? Gọi học sinh đọc nd ghi nhớ SGK/54. GV më réng: - Hãy xác định lời dẫn trực tiếp, lời dẫn gi¸n tiÕp trong c¸c vÝ dô sau: a, H«m qua, nã qu¶ quyÕt víi t«i r»ng : " Ngày mai tôi sẽ đến nhà anh chơi ". b, H«m qua nã qu¶ quyÕt víi t«i rằnghôm nay nó đến nhà tôi chơi. a, lêi dÉn trùc tiÕp. b, lêi dÉn gi¸n tiÕp. - Từ đó em rút ra kết luận gì khi chuyển lêi dÉn gi¸n tiÕp sang lêi dÉn trùc tiÕp ? Lêi dÉn trùc tiÕp sang lêi dÉn gi¸n tiÕp cÇn chó ý c¸c bíc sau : - Bá dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp . - ChuyÓn chñ ng÷ ë lêi dÉn trùc tiÕp sang ngôi thích hợp ( đại từ ngôi thứ 3 ) - Thay đổi các từ định vị thời gian cho thÝch hîp. Hoạt động 4. HDHS làm BT - Tìm lời dẫn và cho biết đó là lời nói hay ý nghĩ đợc dẫn ? Là cách dẫn trực tiÕp hay c¸ch dÉn gi¸n tiÕp ? V× sao em biÕt nh vËy ?. - Gọi HS đọc bài tập 2 – SGK 54. - > GV híng dÉn HS viÕt c©u dÉn trùc tiÕp vµ dùa vµo 3 ý cho s½n. - Híng dÉn HS viÕt tiÕp c©u dÉn gi¸n tiÕp. - GV làm mẫu 1 trờng hợp, gọi HS đọc vµ lµm c¸c trêng hîp cßn l¹i. àHS kh¸c nhËn xÐt, söa ch÷a. GV đánh giá và cho điểm bài làm tốt.. - Cã thÓ thay tõ " r»ng " b»ng tõ " lµ ". => dÉn gi¸n tiÕp 2. KÕt luËn DÉn gi¸n tiÕp lµ nh¾c l¹i lêi hay ý cña ngêi hoÆc nh©n vËt theo kiÓu thuËt l¹i, kh«ng gi÷ nguyªn v¨n.. vấn đề.. * Ghi nhí : SGK/54.. Năng lực tư duy.. IV. LuyÖn tËp Bµi 1. a. “A ! L·o giµ.... nµy µ?” à C¸ch dÉn trùc tiÕp, ý nghÜ mµ nh©n vËt g¸n cho con chã. b. “C¸i vên lµ............. c¶”. à C¸ch dÉn trùc tiÕp ý nghÜ cña nh©n vËt. Bµi 2. C¸ch dÉn trùc tiÕp : - Trong “B¸o c¸o …”, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nªu râ:“Chóng ta ph¶i… anh hïng”. C¸ch dÉn gi¸n tiÕp : - Trong “Báo cáo …”, HCM đã nhắc nhë mäi ngêi r»ng (lµ) chóng ta ph¶i ghi nhí c«ng lao cña c¸c vÞ anh hïng d©n téc ....... PhÇn b,c hs tù lµm. Bµi 3.. Năng lực tư duy giải quyết vấn đề, thực hành và giao tiếp tiếng Việt..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> Gọi HS đọc bài tập 3 – SGK 55. CÇn chó ý : - H·y thuËt l¹i lêi cña nh©n vËt b»ng c¸ch + Ph©n biÖt râ lêi tho¹i lµ cña ai, dÉn gi¸n tiÕp ? đang nói với ai, trong đó có phần nào - Chú ý thay đại từ ngôi 1 bằng ngôi 3. mà ngời nghe cần chuyển đến ngời - HS đọc bài làm, GV sửa chữa thứ ba, ngời thứ ba đó là ai. + Thªm vµo trong c©u nh÷ng tõ ngữ thích hợp để mạch ý của câu rõ, vÝ dô : Vũ Nơng nhân đó cũng đa gửi mét chiÕc hoa vµng vµ dÆn Phan nãi hé víi chµng Tr¬ng r»ng nÕu chµng cßn nhí chót t×nh xa nghÜa cò, th× xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nớc, Vũ Nơng sẽ trở về.. Năng lực hợp tác, giải quyết vấn đề.. 4. Cñng cè - ThÕ nµo lµ c¸ch dÉn trùc tiÕp, c¸ch dÉn gi¸n tiÕp? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi. lµm l¹i bµi tËp 3 – SGK 55. - ChuÈn bÞ bµi : LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. ----------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n:10/9/2016 TiÕt 20. Tự học có hướng dẫn: LuyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Biết linh hoạt trình bày văn bản tự sự với các dung lượng khác nhau phù hợp với yêu cầu của mỗi hoàn cảnh giao tiếp, học tập. - Củng cố kiến thức về thể loại tự sự đã được học. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức - Các yếu tố của thể loại tự sự (nhân vật, sự việc, cốt truyện,…).

<span class='text_page_counter'>(30)</span> - Yêu cầu cần đạt của văn bản tóm tắt tác phẩm tự sự. 2. Kỹ năng: Tóm tắt một văn bản tự sự theo các mục đích khác nhau. 3. Thái độ : Giáo dục học sinh tình yêu đối với các tác phẩm văn chương từ việc đọc, tóm tắt tác phẩm. III. ChuÈn bÞ * GV: So¹n gi¸o ¸n- ThiÕt bÞ d¹y häc. * HS : SGK- §äc vµ t×m hiÓu ng÷ liÖu. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Thế nào là văn bản tự sự ? Hãy kể tên các văn bản tự sự tiêu biểu đã học ở líp 8 vµ líp 9 ? - Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ g× ? Nªu c¸c bíc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù ? 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới. Hoạt động của thầy. Kiến thức cần đạt. Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm hiểu các t×nh huèng cÇn ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. - Học sinh đọc các tình huống trong SGK, trao đổi để rút ra nhận xét về sự cÇn thiÕt ph¶i tãm t¾t v¨n b¶n tù sù . - Qua các tình huống đã cho, em thấy viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù cã vai trß nh thÕ nµo trong cuéc sèng.. I. Sù cÇn thiÕt cña viÖc tãm t¾t v¨n b¶n tù sù.. H·y nªu ra c¸c t×nh huèng kh¸c mµ ph¶i vËn dông kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. Hoạt động 3 : Hớng dẫn thực hành tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù. -HS đọc ND mục I.1 sgk/58. ? Các sự việc chính đã đợc nêu lên cha ? Có thiếu sự việc nào quan trọng không? Nếu có thì đó là sự việc gì? Tại sao đó lại là sự việc quan trọng cần ph¶i nªu?. II. Thùc hµnh tãm t¾t mét v¨n b¶n tù sù. 1/ -7 sự việc khá đầy đủ của cốt truyện: "ChuyÖn...Nam X¬ng" - ThiÕu mét sù viÖc quan träng lµ : Sau khi vợ trẫm mình tự vẫn, một hôm Trơng Sinh cùng con trai ngồi bên đèn, đứa con chỉ chiếc bóng trên tờng và nói đó chính là ngời đàn ông hay tới đêm đêm.--> Chính sự việc này làm chàng. - Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù lµ mét nhu cÇu thiết yếu do cuộc sống đặt ra. - Tóm tắt văn bản giúp ngời đọc và ngời nghe dễ nắm đợc nội dung chính của mét chuyÖn. - V¨n b¶n tãm t¾t thêng ng¾n gän dÔ nhí.. Hình thành và phát triển năng lực học sinh.. Năng lực tư duy, giao tiếp tiếng Việt.

<span class='text_page_counter'>(31)</span> Giáo viên cho học sinh sửa lại sự việc 7 hiểu ra vợ mình đã bị oan. vµ bæ sung thªm sù viÖc trªn. - Từ đó ta thấy sự việc thứ 7 cha hợp lí --> cÇn bæ sung vµ söa ch÷a. 2/ ViÕt b¶n tãm t¾t " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng " trong 20 dßng : Xa cã chµng Tr¬ng Sinh, võa cíi vợ xong đã phải đầu quân đi lính để lại - Dựa vào các sự việc chính đã nêu mẹ già và ngời vợ trẻ là Vũ Thị Thiết, để viết văn bản tóm tắt Chuyện còn lại là Vũ Nơng, bụng mang dạ chöa. MÑ Tr¬ng Sinh èm chÕt,Vò N¬ng ngêi con g¸i Nam X¬ng. lo ma chay chu tÊt. GiÆc tan, Tr¬ng Sinh trë vÒ nhµ, nghe lêi con nhá, nghi lµ vî m×nh kh«ng chung thuû. Vò N¬ng bÞ oan, bÌn gieo m×nh xuèng s«ng Hoàng Giang tự vẫn. Sau đó, vào một đêm Trơng Sinh cùng con trai ngồi bên đèn, đứa con chỉ chiếc bóng trên tờng và nói đó chính là ngời hay tới đêm đêm. Lúc đó chàng mới hiểu ra vợ m×nh bÞ oan. Phan Lang lµ b¹n cïng lµng víi Vò N¬ng, do cu m¹ng thÇn rïa Linh Phi, vî vua Nam H¶i, nªn khi chạy nạn, chết đuối ở biển đã đợc Linh Phi cứu sống để trả ơn . Phan Lang gặp lại Vũ Nơng trong động của Linh Phi . Hai ngêi nhËn ra nhau Phan Lang đợc trở về trần gian, Vũ Nơng gửi chiÕc hoa vµng cïng lêi nh¾n cho Tr¬ng Sinh. Tr¬ng Sinh nghe Phan Lang kể thơng nhớ vợ vô cùng, bèn lập đàn giải oan trên bến Hoàng Giang. Vũ Nơng trở về ngồi trên kiệu hoa đứng giữa dßng, lóc Èn, lóc hiÖn. 3/ Tãm t¾t rót ng¾n h¬n v¨n b¶n trªn : Xa cã chµng Tr¬ng Sinh, võa cíi vợ xong đã phải đi lính. Giặc tan Trơng - Em cã thÓ tãm t¾t néi dung cña Sinh trë vÒ, nghe lêi con nhá, nghi oan truyện ngắn hơn nữa mà vẫn đảm là vợ mình không chung thuỷ. Vũ bảo nội dung-> ngời đọc vẫn N¬ng bÞ oan, bÌn gieo m×nh xuèng hiÓu nd chÝnh cña VB? sông Hoàng Giang tự vẫn. Một đêm Trơng Sinh cùng con trai ngồi bên đèn, đứa con chỉ chiếc bóng trên tờng và nói đó chính là ngời hay tới đêm đêm. Lúc đó chàng mới hiểu ra vợ mình bị oan. Phan lang t×nh cê gÆp l¹i Vò N¬ng díi Qua đó, em hiểu tóm tắt VB tự sự là gì? thuỷ cung. Khi Phan Lang trở về trần à HS đọc Ghi nhớ sgk/59. gian, Vò N¬ng göi chiÕc hoa vµng cïng Hoạt động 4; Hớng dẫn luyện tập. lêi nh¾n cho Tr¬ng Sinh. Tr¬ng Sinh H/® nhãm: lập đàn giải oan trên bến Hoàng Giang  Nhãm 1,2: Tãm t¾t néi dung mét . Vò N¬ng trë vÒ ngåi trªn chiÕc kiÖu VB tự sự đã học ở lớp 8? hoa đứng giữa dòng, lúc ẩn, lúc hiện..

<span class='text_page_counter'>(32)</span>  Ghi nhí Sgk/59.  Nhãm 3,4: KÓ tãm t¾t tríc líp III. LuyÖn tËp mét c©u chuyÖn x¶y ra trong c/s mà em đã đợc nghe hoặc chứng kiÕn? §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy tríc líp, líp nx, RKN, àGv bæ sung, söa lçi(nÕu cã) vµ cho ®iÓm.. Năng lực tạo lập văn bản.. Năng lực hợp tác, tóm tắt văn bản, giao tiếp tiếng Việt. 4. Cñng cè - Sự cần thiết để tóm tắt một văn bản tự sự? 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Häc thuéc ghi nhí SGK trang 59. - Lµm l¹i c¸c bµi tËp sgk trang 59. - So¹n bµi: Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng. Ngµy so¹n: 11/9/2016 TiÕt 21 : Tiếng Việt. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng.. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được một trong những cách quan trọng để phát triển của từ vựng tiếng Việt là biến đổi và phát triển của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Sự biến đổi và phát triển nghĩa của từ ngữ. - Hai phương thức phát triển nghĩa của từ ngữ..

<span class='text_page_counter'>(33)</span> 2. Kỹ năng: - Nhận biết ý nghĩa của từ ngữ trong các cụm từ và trong văn bản. - Phân biệt các phương thức tạo nghĩa mới của từ ngữ với các phép tu từ ẩn dụ, hoán dụ. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức sử dụng từ tiếng Việt chính xác, linh hoạt, hiệu quả. III. ChuÈn bÞ * GV: So¹n gi¸o ¸n,ThiÕt bÞ d¹y häc, nghiên cứu t liÖu tham kh¶o. * HS : §äc vµ t×m hiÓu néi dung bµi theo hÖ thèng c©u hái Sgk. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1.ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - T×m c¸c tõ chØ quan hÖ th©n téc. ChØ ra nh÷ng tõ t¹o thµnh cÆp xng h«? 3.Bµi míi : Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới. (Gi¸o viªn thuyÕt tr×nh.) Ngôn ngữ là một hiện tợng xã hội. Nó ngừng biến đổi theo sự vận động của xã hội. Sự phát triển của Tiếng Việt, cũng nh ngôn ngữ nói chung, đợc thể hiện trên cả 3 mặt : ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp. Bài học hôm nay chỉ đề cập đến sự phát triển của Tiếng Việt về mặt từ vựng. Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Tìm hiểu sự biến đổi và sù ph¸t triÓn nghÜa cña tõ - PP : nêu vấn đề, vấn đáp, thuyÕt tr×nh. - Cho biÕt tõ " kinh tÕ " trong c©u th¬: “Bña tay «m chÆt bå kinh tÕ” trÝch trong bµi th¬ " Vµonhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c" cña Phan Béi Ch©u cã ý nghÜa g× ? - Ngày nay từ này có đợc hiểu nh vậy kh«ng? - Qua đó em có nhận xét gì về nghĩa cña tõ ? GV: Nh vËy trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x· héi nh÷ng sù vËt, hiÖn tîng míi n¶y sinh. Do vËy ng«n ng÷ còng ph¶i cã những từ ngữ mới để biểu thị các sự. I. Sự biến đổi và phát triển nghĩa của tõ ng÷. 1. XÐt c¸c VD/SGK-55. *VD1: - Kinh tÕ(trong c©u th¬ cña Phan Béi Châu) : trị nớc cứu đời--> Tác giả ôm Êp hoµi b·o tr«ng coi viÖc níc, cøu giúp ngời đời. - Kinh tế: Chỉ toàn bộ hành động của con ngời trong lao động sản xuất, trao đổi, phân phối và sử dụng của cải vật chÊt lµm ra. => NghÜa cña tõ kh«ng ph¶i bÊt biÕn. Nó có thể thay đổi theo thời gian. Có nh÷ng nghÜa cò bÞ mÊt ®i vµ nh÷ng nghĩa mới đợc hình thành. => H×nh thµnh nghÜa míi, nghÜa cò mÊt ®i.. Năng lực tư duy, giao tiếp tiếng Việt.

<span class='text_page_counter'>(34)</span> vật, hiện tợng đó. Một trong hai hớng phát triển nghĩa của từ đó là hình thµnh nghÜa míi vµ nghÜa cò mÊt ®i. VÝ dô : §¨m chiªu : -> Ph¶i vµ tr¸i (nghÜa cò ). -> B¨n kho¨n suy nghÜ ( nghÜa míi ) Học sinh đọc ví dụ 2. - Xác định nghĩa gốc và nghĩa chuyển cña tõ : “xu©n”, “tay” trong c¸c vÝ dô? - Trong trêng hîp cã nghÜa chuyÓn th× nghĩa chuyển đó đợc hình thành theo ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa nµo ?. -Từ đó em rút ra kết luận gì về sự biến đổi và phát triển của từ ngữ. GV: Nh vậy nghĩa của từ biến đổi và phát triển theo một hớng nữa đó là h×nh thµnh c¸c nghÜa míi cïng tån t¹i víi nghÜa gèc vµ cã quan hÖ víi nghÜa gèc . GV: Ph©n biÖt Èn dô, ho¸n dô tõ vùng häc víi Èn dô, ho¸n dô tu tõ häc. - Èn dô : H×nh thøc, C¸ch thøc, Chøc n¨ng, KÕt qu¶àDùa vµo sù gièng nhau gi÷a hai sù vËt, hiÖn tîng. - Ho¸n dô : +LÊy bé phËn chØ toµn thÓ. +Vật chứa đựng chỉ vật đợc chứa đựng. + LÊy trang phôc thay cho ngêi. => Cả hai phơng thức này đều căn cứ vµo quy luËt liªn tëng. Sù kh¸c nhau gi÷a Èn dô vµ ho¸n dô tu tõ häc víi Èn dô, ho¸n dô tõ vùng häc. - Èn dô, ho¸n dô tu tõ häc lµ nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ, nã chØ mang nghÜa l©m thêi kh«ng t¹o ra ý nghÜa míi cho tõ. Đây là cách diễn đạt bằng hình ảnh, h×nh tîng, mang tÝnh biÓu c¶m cho c©u nãi. - Èn dô, ho¸n dô tõ vùng häc t¹o nghÜa mới thực sự của từ, các nghĩa này đợc ghi trong tõ ®iÓn. Giáo viên chốt vấn đề - học sinh đọc ghi nhí Hoạt động 3. Hớng dẫn HS làm bài tËp.. *VÝ dô 2. - Vda: + xu©n(1) : mïa chuyÓn tiÕp tõ đông sang hạ, đợc coi là mở đầu của mét n¨m --> nghÜa gèc. + xu©n(2) : tuæi trÎ ( nghÜa chuyÓn-Èn dô ) - VDb: + tay(1) : Bé phËn phÝa trªn cña cơ thể, từ vai đến các ngón, dùng để cÇm n¾m--> nghÜa gèc . + tay(2) : Chỉ ngời chuyên hành động hay giỏi một môn, một nghề nào đó --> chuyÓn nghÜa- ho¸n dô. 2. Kết luËn. -Nghĩa của từ biến đổi và phát triển theo hai híng : - H×nh thµnh nghÜa míi vµ nghÜa cò mÊt ®i. - H×nh thµnh nghÜa míi cïng tån t¹i víi nghÜa gèc vµ cã quan hÖ víi nghÜa gèc. * Ph¬ng thøc chuyÓn nghÜa cña tõ : Cã hai ph¬ng thøc: Èn dô, ho¸n dô. * Ghi nhí : SGK/56. II. LuyÖn tËp Bài tập 1 : Xác định nghĩa của từ " Ch©n " a, Từ " Chân" : đợc dùng với nghĩa gèc b, Từ " Chân" : đợc dùng với nghĩa chuyÓn theo ph¬ng thøc ho¸n dô. c, Từ " Chân" : đợc dùng với nghĩa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô..

<span class='text_page_counter'>(35)</span> - Hãy xác định từ “chân” đợc dùng với nghÜa gèc ? + Câu nào từ này đợc dùng với nghĩa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô ? + Câu nào từ này đợc dùng với nghĩa chuyÓn theo ph¬ng thøc ho¸n dô ? - Cho HS th¶o luËn nhãm bµn à tr¶ lêi. -§äc y/c cña BT2 vµ cho biÕt: Trêng hîp nµo lµ nghÜa gèc ? - Dựa vào định nghĩa nhận xét về các từ để hiểu nghĩa của từ “trà” ? - T¬ng tù nh bµi tËp 2 , h·y gi¶i thÝch tõ “đồng hồ” trong các cách dùng: đồng hồ điện, đồng hồ nớc,... - Cho HS th¶o luËn nhãm lµm theo yªu cầu của đề bài. ? Trớc hết hãy xác định nghĩa gốc của tõng tõ? ? Trên cơ sở đó tìm các trờng hợp đợc dïng theo nghÜa chuyÓn ? - GV lµm mÉu cho HS mét vµi trêng hîp, yªu cÇu HS lµm theo. -Các phần còn lại HS tự làm. d, Từ " Chân" : đợc dùng với nghĩa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô. Bµi tËp 2 : Trong những cách dùng: trà a-tisô, trà hà thủ ô, trà sâm,... àtừ "trà" đợc dùng với nghĩa chuyển-> có nghĩa là sản phẩm từ thực vật, đợc chế biến thành dạng khô, dùng để pha nớc uống -> Ph¬ng thøc Èn dô. Bµi tËp 3 : Cách dùng : Đồng hồ điện tử, đồng hồ nớc....từ đồng hồ đợc hiểu với nghĩa chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô, chỉnhững dụng cụ dùng để đo có bề ngoài giống đồng hồ -> đợc chuyển nghÜa theo ph¬ng thøc Èn dô. Bµi tËp 4: * Héi chøng: - NghÜa gèc: tËp hîp nhiÒu triÖu chøng cïng xuÊt hiÖn cña bÖnh. VD: hội chứng viêm đờng hô hấp cấp rÊt phøc t¹p. - NghÜa chuyÓn: tËp hîp nhiÒu hiÖn tîng, sù kiÖn biÓu hiÖn mét t×nh tr¹ng, một vấn đề xh cùng xuất hiện ở nhiều n¬i. VD: Héi chøng “ phong b×” ( mét biÕn tíng cña n¹n hèi lé). *Ng©n hµng: - Nghĩa gốc: t/c k/tế hoạt động trong lÜnh vùc kinh doanh vµ qu¶n lý tiÒn tÖ, tÝn dông. VD: Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam( c¬ quan ph¸t hµnh vµ lu tr÷ giÊy b¹c cÊp quèc gia). - NghÜa chuyÓn: kho lu tr÷ nh÷ng tp, bé phận của cơ thể đề sd khi cần hoặc tập hợp tài liệu liên quan đến một lĩnh vực. VD: Ng©n hµng m¸u( lîng m¸u dù tr÷ để cấp cứu các bệnh nhân). - Ngân hàng đề thi( số lợng đề thi dùng để bốc thăm cho mỗi kì thi cụ thÓ).. Năng lực tư duy, giải quyết vấn đề.. Năng lực hợp tác, thực.

<span class='text_page_counter'>(36)</span> hành, giao tiếp tiếng Việt. 4. Cñng cè. - GV cñng cè l¹i néi dung bµi häc. 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Häc bµi, lµm l¹i c¸c bµi tËp vµo vë BT. - So¹n: ChuyÖn cò trong phñ Chóa TrÞnh. + Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm. + Trả lời các câu hỏi trong phần đọc- hiểu văn bản. + Chuẩn bị cách viết đoạn văn có sử dụng lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp. ********* *** ***. Ngµy so¹n: 14/9/2016 TiÕt 22 đọc thêm:. ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh (TrÝch “Vò trung tuú bót” - Ph¹m §×nh Hæ-) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu làm quen với thể loại tuỳ bút thời kỳ trung đại. - Cảm nhận được nội dung phản ánh xã hội của tuỳ bút trong Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh. - Thấy được đặc điểm nghệ thuật độc đáo của truyện. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Sơ giản về thể văn tuỳ bút thời trung đại. - Cuộc sống xa hoa của vua chúa, sự nhũng nhiễu của bon quan lại thời Lê Trịnh. - Những đặc điểm nghệ thuật của một văn bản viết theo thể loại tuỳ bút thời kỳ trung đại ở Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh. 2. Kỹ năng:.

<span class='text_page_counter'>(37)</span> - Đọc – hiểu một văn bản tuỳ bút thời trung đại. - Tự tìm hiểu một số địa danh, chức sắc, nghi lễ thời Lê – Trịnh. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức tự học và khám phá XH thời phong kiến và thể loại tùy bút. III. ChuÈn bÞ. * GV: Soạn giáo án, đọc tp Thợng kinh kí sự của Lê Hữu Trác. * HS: So¹n bµi IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò: - KÓ tãm t¾t " ChuyÖn ngêi con g¸i Nam X¬ng ". - Hãy nêu chủ đề và phân tích ý nghĩa của kết truyện " Ngời con gái Nam X¬ng " ? 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh là một trong số 88 mẩu chuyện của tập Vũ trung tùy bút, ghi chép về c/s và sinh hoạt ở phủ chúa Trịnh thời chúa Thịnh Vương Trịnh Sâm, 1 vị chúa nổi tiếng thông minh, quyết đoán nhưng kiêu căng xa xỉ, càng về cuối đời càng bê trễ công việc triều chính, sống cuộc sống xa hoa, hưởng lạc Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm hiểu chung. -Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ Ph¹m §×nh Hæ ?. -Em biÕt g× vÒ tác phẩm Vò trung tïy bót ? HD học sinh đọc tác phẩm. GV đọc mẫu một đoạn Gọi HS đọc---> nhận xét - Nêu đại ý của tp Chuyện cũ trong....? - Bè côc? ThÓ lo¹i? Hoạt động 3. HDHS tìm hiểu nội dung - Học sinh đọc lại đoạn một. Gi¸o viªn s¬ qua vÒ nh©n vËt lÞch sö. I.T×m hiÓu chung. 1. T¸c gi¶. - Tªn ch÷: Tïng Niªn, BØnh trùc, hiÖu §«ng D· triÒu. - XuÊt th©n dßng dâi thÕ gia. - Cã nhiÒu c«ng tr×nh kh¶o cøu, biªn so¹n trªn nhiÒu lÜnh vùc. 2. T¸c phÈm. - Vũ trung tùy bút: là tp đặc sắc viết b»ng ch÷ h¸n gåm 88 truyÖn, ghi l¹i mäi chuyÖn kim cæ. - ChuyÖn cò trong.... + Bè côc: 2 phÇn + ThÓ lo¹i: Tïy bót. II.T×m hiÓu néi dung cña v¨n b¶n. 1. Néi dung: - Thó ¨n ch¬i cña chóa TrÞnh. + Tèn kÐm, x« bå, thiÕu v¨n hãa. + Dùng quyền lực để cỡng đoạt + Kh«ng ng¹i tèn kÐm c«ng søc cña mäi ngêi.. Năng lực giao tiếp tiếng Việt Đọc diễn cảm..

<span class='text_page_counter'>(38)</span> TrÞnh S©m. -ë v¨n b¶n nµy thãi ¨n ch¬i xa xØ cña chúa Trịnh đã đợc tác giả miêu tả nh thÕ nµo ? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy. -ViÖc miªu t¶ nh vËy cã t¸c dông g× ? Học sinh đọc đoạn "Mỗi khi .....biết đó lµ triÖu bÊt tõ¬ng." - T¹i sao kÕt thóc ®o¹n v¨n miªu t¶ nµy t¸c gi¶ l¹i nãi " KÎ tri thøc ...bÊt têng. " - Em cảm nhận đợc gì về tình cảm của cña t¸c gi¶ ë ®o¹n v¨n nµy. - Bọn hoạn quan đã nhũng nhiễu dân b»ng nh÷ng thñ ®o¹n nµo?. - Sù tham lam nhòng nhiÔu cña bän quan l¹i trong phñ chóa. + ra ngoµi däa dÉm. + dß xem nhµ nµo cã chËu hoa c©y c¶nh,....lÎn vµo lÊy,...buéc téi ®em dÊu vật cung phụng để dọa lấy tiền.=> vua t«i tham lam, léng hµnh v¬ vÐt. "ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh" của Phạm Đình Hổ đã giúp chúng ta hiểu về đời sống xa hoa , vô độ cùng b¶n chÊt tham lam tµn b¹o, v« lý bÊt c«ng cña bän vua chóa , quan l¹i thêi vua Lª chóa TrÞnh suy tµn.. Năng lực tư duy, cảm thụ văn học và giao tiếp tiếng Việt.. 2. NghÖ thuËt. LiÖt kª, so s¸nh, miªu t¶ - HËu qu¶ cña nh÷ng thñ ®o¹n nµy lµ g×? - Xõy dựng hỡnh ảnh đối lập. (d©n mÊt cña, tinh thÇn c¨ng th¼ng) - c¸ch viÕt ch©n thùc. - §o¹n v¨n cuèi " Nhµ ta ë....vì cớ Êy " III. LuyÖn tËp Sù kh¸c nhau gi÷a tuú bót vµ truyÖn : cã ý nghÜa g×? *Tuú bót: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt thÓ - Cốt truyện đơn giản, mờ nhạt hoặc hiÖn cña t¸c gi¶ ë ®o¹n nµy. kh«ng cã cèt truyÖn. Câu hỏi thảo luận: - KÕt cÊu tù do, láng lÎo, cã khi t¶n - NhËn xÐt vÒ thµnh c«ng nghệ thuật m¹n, tuú theo c¶m xóc ngêi viÕt. - Giµu tÝnh c¶m xóc, chñ quan ( chÊt cña tác phẩm? tr÷ t×nh) - Chi tiÕt, sù viÖc ch©n thùc cã khi tõ nh÷ng ®iÒu m¾t thÊy tai nghe trong Hoạt động 4. HDHS luyện tập thùc tiÔn cuéc sèng - Sù kh¸c nhau gi÷a tuú bót vµ * TruyÖn truyÖn ? - Thuéc lo¹i tù sù, v¨n xu«i, cã chi GV: tổ chức thảo luận nhóm trình bày tiÕt, sù viÖc, c¶m xóc nh©n vËt. vào phiếu học tập của nhóm - Cèt truyÖn nhÊt thiÕt ph¶i cã, cã khi l¾t lÐo, phøc t¹p. - Kết cấu chặt chẽ, sắp đặt đầy dụng ý nghÖ thuËt cña ngêi viÕt. - Tính cảm xúc chủ quan đợc thể hiện kín đáo qua nhân vật, sự việc. - Chi tiết sự việc phần nhiều đợc h cấu, Năng lực s¸ng t¹o. tư duy, ? Gv gợi ý 1-Bài tập2 :viết một đoạn văn ngắn hợp tác, -Câu mở đoạn: khái quát xã hôi VN với nêu cảm nhận của em về xã hội Việt giải quan lại thì sống xa hoa vô độ, tham Nam dưới thời vua Lê chúa Trịnh sau quyết lam tàn bạo nhân dân lầm than cơ cực khi tìm hiểu đoạn trích trên. Trong đó vấn đề –báo hiệu tương lai suy tàn, khủng có sử dụng lời dẫn trực tiếp hoặc gián và giao.

<span class='text_page_counter'>(39)</span> hoảng. tiếp. Các câu tiếp: nêu biểu hiện, đưa dẫn chứng chú ý cách dẫn trực tiếp hoặc gián tiếp. Kết đoạn : thái độ, đánh giá của bản thân… - Gọi hs đọc => gv sửa sai cho hs. tiếp tiếng Việt.. Năng lực tạo lập văn bản. 4. Cñng cè - Qua v¨n b¶n nµy, em cã thÓ kh¸i qu¸t mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khiÕn chÝnh quyền Lê - Trịnh sụp đổ không thể cứu vãn là gì? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi, lµm l¹i bµi luyÖn tËp. - So¹n vµ tãm t¾t ®o¹n trÝch bµi : Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ . ----------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n:15/9/2016 TiÕt 23 V¨n b¶n:. Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ. Håi thø mêi bèn §¸nh Ngäc Håi, qu©n Thanh thua trËn Bá Th¨ng Long, Chiªu Thèng trèn ra ngoµi (Ng« Gia V¨n Ph¸i) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu làm quen với thể loại tiểu thuyết chương hồi. - Hiểu được diễn biến truyện, giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn trích. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Những hiểu biết chung về nhóm tác giả thuộc Ngô gia văn phái về phong trào Tây Sơn và người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm viết theo thể loại tiểu thuyết chương hồi. - Một trang sử oanh liệt của dân tộc ta: Quang Trung đại phá 20 vạn quân Thanh, đánh đuổi giặc ngoại xâm lược ra khỏi bờ cõi. 2. Kỹ năng: - Quan sát các sự việc được kể trong đoạn trích trên bản đồ..

<span class='text_page_counter'>(40)</span> - Cảm nhận sức trỗi dậy kì diệu của tinh thần dân tộc, cảm quan hiện thực nhạy bén, cảm hứng yêu nước của tác giả trước những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc. - Liên hệ những nhân vật, sự kiện trong đoạn trích với những văn bản liên quan. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức tôn trọng tự hào về người anh hùng dân tộc. III. ChuÈn bÞ: * GV: So¹n gi¸o ¸n, ThiÕt bÞ d¹y häc, T liÖu liªn quan. * HS: So¹n bµi, IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1.ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Cuộc sống xa hoa, hởng lạc của Trịnh Sâm và quan lại hầu cận đợc tác gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo trong " ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh” - Nªu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ChuyÖn cò trong phñ cóa TrÞnh ? 3. Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới. Trong VHVN Trung đại, có thể xem Hoàng lê nhất thống chí là một tác phẩm văn xuôi chữ Hán có quy mô lớn nhất và đạt đợc những thành công xuất sắc về nghợ̀ thuọ̃t, đặc biệt trong lĩnh vực tiểu thuyết. Đây là tác phẩm viết về c¸c sự kiện lịch sử, chÞu ảnh hưởng cña lèi viÕt tiÓu thuyÕt ch¬ng håi cña Trung quốc. tác phẩm đã tái hiện chân thực bối cảnh lịch sử đầy biến động ở níc ta trong kho¶ng h¬n 3 thËp kû cña thÕ kû XVIII vµ mÊy n¨m ®Çu cña TK 19.Tất cả các sự kiện đó đợc miêu tả một cách chân thực, cụ thể, sinh động. Nổi bật lên cái nền thời đại ấy là những vóc dáng của các con ngời thuộc các phe phái đối lập, đặc biệt là hỡnh ảnh sáng ngời của quang Trung Nguyễn Huệngời anh hùng tiêu biểu cho sức mạnh quật cờng của cả dõn tụ̣c. Để hiểu hơn vÒ c¸c néi dung trªn, chóng ta cïng t×m hiÓu Håi thø 14 cña tác phẩm nµy. Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt Phát triển năng lực học sinh. Hoạt động 2: Hớng dẫn tìm I. §äc- T×m hiÓu chung. hiÓu chung. 1. T¸c gi¶: - Ng« Gia V¨n Ph¸i: 1 nhãm t¸c - Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ gi¶ thuéc dßng hä Ng« Th×, trong Giao nhãm t¸c gi¶ Ng« Gia V¨n đó có 2 tác giả chính là Ngô Thì Ph¸i ? tiếp GV: nãi thªm vÒ tiÓu sö cña 2 tg ChÝ (1758-1788)- em ruét Ng« tiếng Th× NhËm, lµm quan thêi Lª chÝnh. Chiªu Thèng vµ Ng« Th× Du Việt (1772-1840)- anh em chó b¸c ruét víi Ng« Th× ChÝ - lµm quan díi triÒu NguyÔn..

<span class='text_page_counter'>(41)</span> - Giíi thiÖu vµi nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c phÈm ''Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ"? - Gi¸o viªn giíi thiÖu thªm vÒ t¸c phÈm.. - H·y giíi thiÖu vÞ trÝ ®o¹n trÝch häc? Gv: Hớng dẫn đọc : thể hiện ng«n ng÷ dån dËp , khÈn tr¬ng, mau lÑ trong cuéc tiÕn c«ng thÇn tèc cña vua Quang Trung . Gv đọc mẫu một đoạn à hs đọc cho đến hết đoạn trớch . - Hướng dẫn t×m hiÓu c¸c tõ ng÷ đợc chú thích/ sgk-70,71. - Néi dung ®oạn trích lµ g×? - §o¹n trÝch cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn, tãm t¾t tõng ®o¹n.. 2. T¸c phÈm : * Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ : + ViÕt b»ng ch÷ h¸n, gåm 17 håi. +viÕt vÒ c¸c sù kiÖn lịch sử, chÞu ảnh hưởng cña lèi viÕt tiÓu thuyÕt ch¬ng håi cña Trung Quốc. + lµ mét tác phẩm v¨n xu«i ch÷ Hán có quy mô lớn nhất và đạt đợc những thành công xuất sắc vÒ nghệ thuật. * §o¹n trÝch håi thø 14 :. - Miêu t¶ chiÕn th¾ng lÉy lõng cña vua Quang Trung, sù th¶m b¹i cña qu©n têng nhµ Thanh vµ sè phËn cña vua quan ph¶n níc h¹i d©n. - Bè côc: + §o¹n1: Tõ ®Çu........n¨m MËu Th©n 1788: §îc tin b¸o qu©n Thanh đã chiếm Thăng Long , B¾c B×nh V¬ng NguyÔn HuÖ lªn ngôi hoàng đế và thân chinh cầm qu©n dÑp giÆc. + §o¹n 2: TiÕp.......kÐo vµo thµnh Cuéc hµnh qu©n thÇn tèc vµ chiÕn th¾ng lÉy lõng cña vua Quang Trung. + Đoạn 3: Còn lại : Sự đại bại cña qu©n Thanh vµ sù th¶m h¹i cña vua t«i Lª Chiªu Thèng. II. §äc- T×m hiÓu chi tiÕt. 1. H×nh ¶nh ngêi anh hïng d©n téc Quang Trung NguyÔn HuÖ. * Quang Trung chuÈn bÞ tiÕn qu©n ra B¾c.. Hoạt động 3. Hớng dẫn tìm hiÓu văn bản. - B¾c b×nh V¬ng ph¶n øng như thế nào khi đợc tin quân Thanh đến Thăng long và vua Lê thụ phong? GiËn l¾m,liÒn häp c¸c tíng sÜ, định thân chinh cầm quân đi ngay. - Qua biểu hiện đó, em cảm nhËn ®iÒu g× vÒ tÝnh c¸ch cña B¾c B×nh V¬ng? - Khi c¸c tíng sÜ khuyªn can, Bắc Bình Vơng đã xử sự thế nµo? - ViÖc B¾c B×nh V¬ng nghe lêi tíng sÜ lªn ng«i, lÊy hiÖu Quang - Ngay th¼ng, c¬ng trùc; c¨m Trung, tự mình đốc thúc đại qu©n ra B¾c cho thấy thªm ®iÒu ghÐt bän x©m lîc vµ kÎ b¸n níc. Đọc diễn cảm. Năng lực tư duy, giao tiếp tiếng Việt..

<span class='text_page_counter'>(42)</span> g× ë vÞ vua nµy? BiÕt nghe lÏ ph¶i, cã ý chÝ quyÕt tâm đánh đuổi kẻ xl. -Qua thái độ và hành đụ̣ng của NguyÔn HuÖ,cã thÓ thấy «ng lµ ngêi như thế nào tríc c¸c biÕn cè lín? -HS đọc lại lời Quang Trung chỉ dô qu©n sÜ. - Trong lêi dô lÝnh , Quang Trung nhận định tình hình thời cuéc, thÕ t¬ng quan chiÕn lîc giữa ta và địch, đồng thời chỉ rõ cho hä ®iÒu g×? - Lời dụ đó có tác động ntn tới tớng sĩ? GV b×nh : Lêi phñ dô cña Quang Trung trớc khi lên đờng, khẳng định chủ quyền dân téc cña ta vµ lªn ¸n hµnh động xâm lăng phi nghĩa trái đạo trời của giặc; nhắc lại truyÒn thèng chèng giÆc ngo¹i x©m cña d©n téc ta tõ xa à Xem nh lêi hÞch ng¾n gän mµ ý tứ sâu xa có tác động kích thích lßng yªu níc vµ truyÒn thèng quËt cêng cña qu©n sÜ… - Qua đó em cảm nhận đợc điều g× vÒ Quang Trung ? - ViÖc Quang Trung dïng như thế nào chñ mu rót qu©n khái Thăng Long, tha chÕt cho Ng« V¨n Së cho thÊy n¨ng lùc nµo ë vÞ vua nµy? - ViÖc khao qu©n vµo ngµy 30 tháng chạp cùng lời hứa đón n¨m míi ë Thăng Long vµo ngµy 7 TÕt cho thÊy n¨ng lùc ®ặc biệt nµo cña Quang Trung ? - Qua c¸c sự việc trªn, cho thÊy Quang Trung lµ ngêi ntn?. cÇu vinh. - Tế cáo trời đất, lên ngôi hoàng đế. - H¹ lÖnh xuÊt qu©n vµo ngµy 25 th¸ng ch¹p n¨m 1788. Năng lực tư duy,  B×nh tÜnh, hành động giao nhanh, kÞp thêi, m¹nh mÏ, tiếp quyÕt ®o¸n.  trÝ tuÖ s¸ng suèt, nh¹y bÐn, tiếng mu lîc. Việt, khái quát vấn đề.. à Cã tµi khÝch lÖ qu©n sÜ. - Mu lîc cña ngêi cÇm qu©n, b×nh c«ng luËn téi râ rµng. - N¨ng lùc tiªn ®o¸n chÝnh x¸c. =>Lµ vÞ vua yªu níc, s¸ng suèt, cã tµi cÇm qu©n. Năng lực tư duy, giao tiếp.

<span class='text_page_counter'>(43)</span> tiếng Việt, khái quát vấn đề. 4.Cñng cè - Nêu đại ý của hồi thứ 14? - C¶m nhËn cña em vÒ Quang Trung –Nguyễn Huệ qua ®o¹n 1 cña văn bản? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Học bài nắm chắc thể loại, tóm tắt tác phẩm và những phẩm chất tốt đẹp của Quang Trung- Nguyễn Huệ. - §äc vµ so¹n tiÕp néi dung cßn l¹i cña văn bản. + Hình ảnh vua Quang Trung trong trận đánh + Sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và vua tôi Lê Chiêu Thống. ******************. Ngµy so¹n:15/9/2016 TiÕt 24 V¨n b¶n:. Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ Håi thø mêi bèn §¸nh Ngäc Håi, qu©n Thanh thua trËn Bá Th¨ng Long, Chiªu Thèng trèn ra ngoµi (Ng« Gia V¨n Ph¸i) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Bước đầu làm quen với thể loại tiểu thuyết chương hồi. - Hiểu được diễn biến truyện, giá trị nội dung, nghệ thuật của đoạn trích..

<span class='text_page_counter'>(44)</span> II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Những hiểu biết chung về nhóm tác giả thuộc Ngô gia văn phái về phong trào Tây Sơn và người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ. - Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm viết theo thể loại tiểu thuyết chương hồi. - Một trang sử oanh liệt của dân tộc ta: Quang Trung đại phá 20 vạn quân Thanh, đánh đuổi giặc ngoại xâm lược ra khỏi bờ cõi. 2. Kỹ năng: - Quan sát các sự việc được kể trong đoạn trích trên bản đồ. - Cảm nhận sức trỗi dậy kì diệu của tinh thần dân tộc, cảm quan hiện thực nhạy bén, cảm hứng yêu nước của tác giả trước những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc. - Liên hệ những nhân vật, sự kiện trong đoạn trích với những văn bản liên quan. 3. Thái độ: - Giáo dục ý thức tôn trọng tự hào về người anh hùng dân tộc. III. ChuÈn bÞ: * GV: So¹n gi¸o ¸n, ThiÕt bÞ d¹y häc, T liÖu liªn quan. * HS: So¹n bµi, IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1.ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: - Tãm t¾t ng¾n gän néi dung håi 14(Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ)? - Em hiÓu g× vÒ nhãm tg Ng« Gia V¨n Ph¸i ? 3. Bµi míi. Hoạt động 1. Giới thiệu bài Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt Phát triển năng lực học sinh. Hoạt động 2: HDHS tìm hiểu chi II. Đọc- Tìm hiểu chi tiết. tiÕt v¨n b¶n. 1. H×nh ¶nh ngêi anh hïng d©n téc Quang - HS theo dâi văn bản. Trung - NguyÔn HuÖ. * Quang Trung chuÈn bÞ Giao ? H×nh ¶nh Quang Trung trong trËn tiÕn qu©n ra B¾c. tiếp đánh tả đột hữu xông đợc miêu tả cụ * Hình ảnh Vua Quang Trung trong trận đánh thÓ ë nh÷ng chi tiÕt nµo? tiếng * Tµi dông binh nh thÇn: Cuéc hµnh - Th©n chinh cÇm qu©n, cìi Việt voi đi đốc thúc, xông pha tên qu©n thÇn tèc. + 24 tháng chạp: Tại PXuân (Huế) đạn, bày mu tính kế. - Tµi dông binh nh thÇn. nhËn tin à H×nh ¶nh lÉm liÖt lµm cho Năng b¸o, häp bµn viÖc qu©n. kÎ thï ph¶i khiÕp vÝa..

<span class='text_page_counter'>(45)</span> + 25: Lập đàn tế trời đất, lên ngôi hoàng đế, hạ lệnh xuất quân. + 29: §Õn NghÖ An, gÆp NguyÔn ThiÕp, tuyÓn qu©n, duyÖt binh, ra lêi dô + 30: Ngµy ®i 150 km hµnh qu©n ra Tam §iÖp gÆp tíng Së, L©n, ¨n tÕt tríc. §ªm tiÕn qu©n ra Th¨ng long. + Vừa hàng quân, vừa đánh giặc, nữa đêm ngày 3 Tết đánh quân Hạ Håi + Ngµy 5 TÕt Th¨ng Long, vît kÕ ho¹ch 2 ngµy. - T¹i sao c¸c t¸c gi¶ Ng« Gia vèn trung thµnh víi nhµ Lª l¹i cã thÓ viÕt thùc vµ hay vÒ ngêi anh hïng Nguyễn Huệ đến nh vậy ? - HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - GV b×nh: Hä kh«ng thÓ bá qua sù thực là ông vua nhà Lê hèn yếu đã câng r¾n c¾n gµ nhµ vµ chiÕn c«ng lÉy lõng cña Vua Quang Trung. Bëi thÕ hä vÉn cã thÓ viÕt thùc vµ hay vÒ ngêi anh hùng dân tộc. H×nh ¶nh ngêi anh hïng ¸o v¶i lµ niÒm tù hµo lín lao cho c¶ d©n téc. -> Víi lêi kÓ, t¶ kh¸ch quan, hình ảnh ngời a.hùng đợc khắc hoạ khá ®Ëm nÐt víi tÝnh c¸ch qu¶ c¶m, m¹nh mÏ, trÝ tuÖ s¸ng suèt, nh¹y bÐn, tµi dông binh nh thÇn; lµ ngêi tæ chøc vµ lµ linh hån cña chiÕn công vĩ đại. - H·y ®iÓm l¹i nh÷ng chiÕn th¾ng cña nghÜa qu©n T©y S¬n trong cuéc tiến công ra Bắc đánh quân xâm lợc Thanh? - Tóm tắt trận đánh Phú Xuyên và H¹ Håi? - Em có nhận xét gì về cách đánh cña vua Quang Trung trong hai trËn nµy?. lực tư duy. TrËn Phó Xuyªn vµ H¹ Håi: - Đánh bí mật, bất ngờ để đảm bảo thắng lợi mà không g©y tæn thÊt cho nghÜa qu©n. TrËn Ngäc Håi:. Năng lực tư duy, hợp tác, giao tiếp tiếng Việt.. - Cách đánh táo bạo, kết hợp nhiều lối đánh và các mũi tiến công áp đảo quân thù… --> Thiªn tµi qu©n sù: TrÝ dòng song toµn…. =>NghÖ thuËt: Sù kÕt hîp yÕu tố lịch sử và chất văn để tái hiÖn l¹i mét thêi k× lÞch sö hµo hïng cña d©n téc vµ lµm næi bËt lªn ch©n dung cña ngêi anh hïng- thiªn tµi qu©n sù - TrËn Ngäc Håi diÔn ra nh thÕ nµo? bËc nhÊt cña d©n ta - Kết quả của chiến Thắng Ngọc trận đánh. Håi? Năng - Nhận xét gì về lối đánh của vua lực tư Quang Trung trong trËn Ngäc Håi? duy,.

<span class='text_page_counter'>(46)</span> - Các chiến thắng đó đã khẳng định thªm ®iÒu g× vÒ vua Quang Trung? GV nªu c©u hái cho HS th¶o luËn: ? TÝnh lÞch sö ®an xen chÊt v¨n trong phÇn v¨n b¶n nµy rÊt râ ràng…Em có đồng ý với ý kiến đó kh«ng? V× sao? Gîi ý: §o¹n v¨n ghi l¹i nh÷ng sù kiÖn, lÞch sö diÔn ra gÊp g¸p, khÈn tr¬ng miªu tả cụ thể từng hành động, lời nói của nhân vật chính, từng trận đánh. -> Hình ảnh ngời anh hùng đợc kh¾c häa râ nÐt v¬Ý tÝnh c¸ch qu¶ c¶m, m¹nh mÏ, trÝ tuÖ, s¸ng suèt, nh¹y bÐn, tµi dông binh nh thÇn, lµ ngêi tæ chøc vµ lµ linh hån cña chiến công vĩ đại -> đây là đặc ®iÓm cña tiÕn tr×nh lÞch sö. -> C¸c t¸c gi¶ viÕt tiÓu thuyÕt lÞch sử là luôn đề cao quan điểm phản ¸nh hiÖn thùc: T«n träng sù thùc lÝ tëng, ý thøc d©n téc. MÆc dï c¸c t¸c gi¶ Ng« Gia V¨n Ph¸i lµ nh÷ng cùu thÇn, chÞu ¬n s©u nghÜa nÆng cña nhµ Lª, nhng hä kh«ng thÓ bá qua sự thật. Vua Lê hèn yếu đã cõng rắn c¾n gµ nhµ vµ chiÕn c«ng lÉy lõng cña vua Quang Trung lµ niÒm tù hµo lín lao cña c¶ d©n téc. GV b×nh vµ chuyÓn ý. - Gọi HS đọc lại đoạn cuối. - Gi¶i thÝch l¹i c¸c chó thÝch 19, 20 ? - Trong lóc Quang Trung tiÕn qu©n ra Th¨ng Long, T«n SÜ NghÞ vµ Vua Lê đã làm gì ?Điều đó nh dự báo trớc số phận của bọn xâm lợc ra sao ? - Giäng v¨n ë ®o¹n nµy cã g× kh¸c tríc ? - GV giảng thêm về thái độ kiêu c¨ng tù m·n cña giÆc Thanh khi míi sang à dẫn đến hậu quả tất yếu. GV dÉn thªm c©u “BiÕt ngêi … tr¨m th¾ng”. - Ch©n dung bän Vua t«i ph¶n níc hại dân đợc m/tả nh thế nào ? - Chúng đã phải chịu hậu quả nh thế nµo ?. giao tiếp tiếng Việt, khái quát vấn đề.. 2. Sù th¶m b¹i cña bän cíp níc vµ bÌ lò b¸n níc. a. Qu©n tíng nhµ Thanh - SÇm Nghi §èng tù th¾t cæ. - T«n SÜ NghÞ chñ quan khinh địch, sợ mất mật. Năng - Qu©n lÝnh chÕt hµng v¹n nglực hợp êi. tác. à C¶nh thÊt b¹i th¶m h¹i.. b. Bän vua t«i ph¶n níc h¹i d©n. - Câng r¾n c¾n gµ nhµ mu cÇu lîi riªng. - Chạy bán sống bán chết, cớp thuyền dân để qua sông, lu«n mÊy ngµy kh«ng ¨n, cuèng quÝt ch¹y theo T«n SÜ NghÞ. => T×nh c¶nh khèn khæ nhôc nh· cña bän b¸n níc. à Lèi v¨n trÇn thuËt. KÓ chuyÖn xen miªu t¶ mét c¸ch sinh động, gây đợc ấn tợng. III. Tæng kÕt Ghi nhí – SGK/ 72. IV. LuyÖn tËp: Bµi tËp1. - T¶ thùc, chi tiÕt cô thÓ, nh-. Năng lực tư duy, giao tiếp tiếng Việt, khái quát vấn đề..

<span class='text_page_counter'>(47)</span> - Em h·y nhËn xÐt c¸ch kÓ chuyÖn cũng nh thái độ của tác giả ? - GV:Vua Lª sau khi ch¹y sang tµu ph¶i c¹o ®Çu tÕt tãc, ¨n mÆc gièng nh ngêi M·n Thanh vµ cuèi cïng phải gửi nắm xơng tàn nơi đất kh¸ch quª ngêi.. ng ©m hëng l¹i rÊt kh¸c nhau. … qu©n tíng nhµ Thanh. - NhÞp ®iÖu nhanh, hèi h¶. - Thái độ tác giả h¶ hª, sung síng … vua t«i Lª Chiªu Thèng.. Hoạt động 3 : HD tổng kết. - Nªu c¶m nhËn cña em vÒ néi dung ®o¹n trÝch? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch trÇn thuËt c¸c sù kiÖn lÞch sö diÔn ra trong ®o¹n trÝch? - Cho HS đọc ghi nhớ – SGK 72. Hoạt động 4 : Hớng dẫn HS luyện tËp. - So s¸nh 2 ®o¹n v¨n miªu t¶ hai cuéc th¸o ch¹y: Mét cña qu©n tíng nhµ Thanh, mét cña vua t«i Lª Chiªu Thèng ?. - NhÞp ®iÖu chËm h¬n. - Thái độ thơng cảm ngậm ngïi Bµi tËp : SGK – 72. - ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n miªu t¶ l¹i chiÕn c«ng cña vua Quang Trung. HD: Miªu t¶ h×nh ¶nh vua Quang Trung cầm quân đánh đồn Hạ Hồi hoặc Ngọc Hồi. - Dïng yÕu tè miªu t¶, thuyết minh và biểu cảm để t¨ng søc thuyÕt phôc cho lêi v¨n. *HS viÕt vµ tr×nh bµy theo nhãm.. Lµm BT SGK - ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n miªu t¶ l¹i chiÕn c«ng cña vua Quang Trung. *GV chia nhãm: Ba nhãm- mçi nhãm viÕt mét ®o¹n v¨n miªu t¶ 1 chiÕn th¾ng cña nghÜa qu©n T©y S¬n ( chó ý lµm næi bËt h×nh ¶nh cña vua Quang Trung qua viÖc cÇm qu©n vµ đánh giặc).. Tư duy, giao tiếp tiếng Việt.. Tạo lập văn bản 4 . Cñng cè..

<span class='text_page_counter'>(48)</span> - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch trÇn thuËt c¸c sù kiÖn lÞch sö diÔn ra trong ®o¹n trÝch? - T¹i sao c¸c t¸c gi¶ Ng« Gia vèn trung thµnh víi nhµ Lª l¹i cã thÓ viÕt thùc vµ hay về ngời anh hùng Nguyễn Huệ đến nh vậy ? 5. Híng dÉn häc ë nhµ. - Tãm t¾t v¨n b¶n theo chuçi thêi gian, sù viÖc. - ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n miªu t¶ l¹i chiÕn c«ng cña vua Quang Trung. - ChuÈn bÞ bµi : Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng(tiÕp). ************* Ngµy soan: 20/9/2016 TiÕt 25. Sù ph¸t triÓn cña tõ vùng (TiÕp). I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Nắm được thêm hai cách quan trọng để phát triển của từ vựng tiếng Việt là tạo từ ngữ mới và mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài. II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức: - Việc tạo từ ngữ mới. - Việc mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài. 2. Kỹ năng: - Nhận biết từ ngữ mới được tạo ra và những từ ngữ mượn của tiếng nước ngoài. - Sử dụng từ ngữ mượn tiếng nước ngoài phù hợp. 3. Thái độ: Giáo dục hs giữ gìn sự trong sáng của tiếng việt III. ChuÈn bÞ: * GV: so¹n bµi, tµi liÖu tham kh¶o * HS: §äc vµ tr¶ lêi c©u hái SGK / 72,73. IV. TiÕn tr×nh d¹y - häc. 1.ổn định tổ chức 2.KiÓm tra bµi cò: - Nghĩa của từ biến đổi và phát triển nh thế nào? Trong trờng hợp có nghĩa chuyển đợc hình thành theo phơng thức chuyển nghĩa nào? - Lµm bµi tËp 5. 3.Bµi míi: Hoạt động 1. Giới thiệu bài . Nh chúng ta đã biết, cùng với sự phát triển của xã hội, từ ngữ cũng có những biến đổi nhất định. Từ ngữ có thể biến đổi hoàn toàn về nghĩa, cũng có thể có thêm nghĩa mới, từ mới…Vậy ngời ta đã làm thế nào để tạo những từ ngữ mới? Hình Hoạt động của thầy Kiến thức cần đạt. thành và phát triển năng lực học sinh.. Hoạt động 2 : Hớng dẫn HS tìm hiểu về I. Tạo tự mới:.

<span class='text_page_counter'>(49)</span> viÖc t¹o tõ ng÷ míi. - H·y cho biÕt trong thêi gian gÇn ®©y cã những từ ngữ nào mới đợc cấu tạo trên cơ sở các từ đã cho(sgk/72) ? Giải thích nghĩa của các từ ngữ mới cấu tạo đó ? - GV ghi c¸c tõ lªn b¶ng. - Cho HS th¶o luËn ghi b¶ng phô cña nhãm. - §¹i diÖn c¸c nhãm treo b¶ng phô, nhãm khác nhận xét, bổ sung. GV đánh giá.. 1.VÝ dô1: - Điện thoại di động: điện thoại vô tuyến nhỏ mang theo ngời, đợc sử dông trong vïng phñ sãng cña c¬ së cho thuª bao. - Kinh tÕ tri thøc: nÒn kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo viÖc s¶n xuÊt, lu th«ng, ph©n phèi c¸c s¶n phÈm cã hµm lîng tri thøc cao. - §Æc khu kinh tÕ: khu vùc dµnh riêng cho để thu hút vốn và công nghÖ níc ngoµi víi nh÷ng chÝnh sách u đãi. - Sở hữu trí tuệ: quyền sở hữu đối với sản phẩm do hoạt động trí tuệ mang lại, đợc pháp luật bảo hộ - Hãy đặt câu với những từ ngữ đó ? quyÒn t¸c gi¶....... - Tổ chức cho 4 nhãm HS lªn b¶ng thi t×m 2. VÝ dô 2: - C¸c tõ theo m« h×nh :x + tÆc: nhanh c¸c tõ theo m« h×nh: X + tÆc.? - Qua t×m hiÓu vÝ dô, em h·y nhËn xÐt vÒ Kh«ng tÆc.L©m tÆc, h¶i tÆc, tin tÆc. 3. KÕt luËn. cách để phát triển từ vựng ? Mục đích ?. Năng lực tư duy, hợp tác, thực hành và giao tiếp tiếng Việt. - Gọi HS đọc ghi nhớ 1 – SGK 73. * Ghi nhí1 – SGK 73. Bµi tËp nhanh: x + trêng: chiÕn trêng, c«ng trêng... x + ho¸: « xi ho¸, l·o ho¸...................... x + ®iÖn tö: th ®iÖn tö, th¬ng m¹i ®iÖn tö......... Hoạt động 3 : HD tìm hiểu về cách mợn tõ ng÷ níc ngoµi. - HS đọc ví dụ (a), (b) mục 1 – SGK 73. - Xác định từ HV trong mỗi đoạn trích?. II. Mîn tõ ng÷ cña tiÕng níc ngoµi: 1.VÝ dô: * VD (1a) Tõ H¸n ViÖt:Thanh minh, tiết, lễ, tảo mộ, hội, đạp thanh, yÕn thanh, bé hµnh, xu©n, tµi - Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè lîng tõ mîn tõ tö, giai nh©n. tiÕng H¸n? (sè lîng nhiÒu) * VD(1b): B¹c mÖnh, duyªn phËn, - Gọi HS đọc mục 2 – SGK 73. thÇn linh, chøng gi¸m, thiÕp, ®oan Năng lực - Tiếng Việt dùng từ nào để chỉ những trang, tiết trinh, bạch, ngọc. khái niệm đó ? * VD(2), Tõ níc kh¸c: BÖnh AIDS, tư duy, - Nh÷ng tõ nµy cã nguån gèc tõ ®©u ? ma-kÐt-ting. giải - Em h·y kÓ nh÷ng tõ mîn tõ tiÕng Ph¸p, quyết Nga? -> Cã nguån gèc tõ tiÕng Anh. vấn đề. à Cát sét, tivi, ghi đông, mùi xoa, xích, lÝp, ni l«ng… ? Trong 2 lo¹i tõ mîn : Tõ H¸n ViÖt vµ tiÕng c¸c níc kh¸c, em thÊy sè lîng tõ nµo nhiÒu h¬n ? V× sao ? - Qua vÝ dô ph©n tÝch, em rót ra nhËn xÐt.

<span class='text_page_counter'>(50)</span> g× vÒ sù ph¸t triÓn tõ vùng ? - Gọi HS đọc ghi nhớ 2 – SGK 74. Hoạt động 4 : Hớng dẫn HS luyện tập - Gọi HS đọc bài tập 2 – SGK 74. - T×m 5 tõ ng÷ míi vµ gi¶i thÝch nghÜa ? - Cho HS th¶o luËn lµm vµo b¶ng phô. - GV cung cÊp thªm 1 sè tõ : bµn tay vàng, công viên nớc, hiệp định khung, đờng cao tốc…. 2. KÕt luËn. * Ghi nhí SGK/74 III. LuyÖn tËp Bµi 2: - C¬m bôi : C¬m gi¸ rÎ, thêng b¸n trong hµng qu¸n nhá, t¹m bî. - Th¬ng hiÖu : Nh·n hiÖu th¬ng m¹i. - CÇu truyÒn h×nh : H×nh thøc truyền hình tại chỗ, đối thoại trực tiÕp qua ca-me-ra. - ChØ râ tõ nµo lµ tõ Ên ¢u? tõ nµo lµ Bµi 3: tõ H¸n ViÖt? - Xµ phßng, «t«, ra-®i-«, « xi, cµ - T/c HS th¶o luËn: Tõ vùng cña mét phª, ca n«. ngôn ngữ có thể không thay đổi đ- - Còn lại là từ mượn tiếng Hán. Năng lực îc. Bµi 4: hợp tác, HS th¶o luËn nhãm. thực hành, giao tiếp tiếng Việt.. 4.Cñng cè . - Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ph¸t triÓn cña tõ vùng tiÕng ViÖt? - H·y nªu c¸c c¸ch ph¸t triÓn tõ vùng? 5. Híng dÉn häc ë nhµ - Häc bµi - So¹n: TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du - Tìm đọc toàn văn : Truyện Kiều. * * * * * * * * * * * * * ***********.

<span class='text_page_counter'>(51)</span>