De cuong on tap li 7 KI

<span class='text_page_counter'>(1)</span>đề cơng ôn tập vật lí 7 – Kì i GV: Câu 1: Vì sao ở trong phòng đóng kín cửa không bật đèn ta không nhìn thấy tờ giấy trắng đặt trªn bµn. Tr¶ lêi: V× tê giÊy kh«ng ph¶i lµ nguån s¸ng nªn kh«ng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng, ta chØ nh×n thÊy tê giÊy khi cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã råi h¾t l¹i m¾t ta. Nhng trong phßng kÝn kh«ng cã ¸nh sáng chiếu vào tờ giấy nên ta không nhìn thấy tờ giấy đó. Câu 2: Ta dùng một gơng phẳng để hứng ánh sáng mặt trời rồi chiếu vào trong phòng làm phòng sáng lên, gơng phẳng đó có phải là nguồn sáng hay không? TL: Gơng phẳng đó không phải là nguồn sáng vì nó không tự phát ra ánh sáng mà nó chỉ hắt l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. Câu 3: Ta đã biết vật màu đen không phát ra ánh sáng mà cũng không hắt lại ánh sáng chiếu vµo nã. Nhng ban ngµy ta vÉn nh×n thÊy miÕng b×a mµu ®en, chiÕc b¶ng mµu ®en, ... H·y gi¶i thÝch v× sao? TL: Vì ta nhìn thấy các vật sáng ở xung quanh vật màu đen đó do đó phân biệt đợc vật màu ®en víi c¸c vËt xung quanh nã. Câu 4: Một ngời thợ mộc thỉnh thoảng lại cầm thanh gỗ lên ngắm một lúc, việc làm đó của ngời thợ mộc nhằm mục đích gì? Dựa vào kiến thức nào để làm việc đó? TL: Ngời thợ mộc ngắm xem thanh gỗ đã thẳng cha. Ta dựa vào định luật truyền thẳng ánh sáng. Nếu ta nhìn thấy từ đầu đến cuối cạnh của thanh gỗ thì lúc đó thanh gỗ đã thẳng. Câu 5: Vì sao nguyệt thực thờng xảy ra vào đêm rằm âm lịch (ngày 15 âm lịch). TL: Vì đêm rằm âm lịch thì Mặt Trời, Trái đất, Mặt Trăng mới có khả năng nằm trên cùng một đờng thẳng, lúc đó trái đất mới có khả năng cản ánh sáng của mặt trời không cho chiếu tíi mÆt tr¨ng. Câu 6: Vì sao ngời lái xe ô tô không dùng gơng phẳng và gơng cầu lõm để quan sát phía sau mµ l¹i dïng g¬ng cÇu låi. TL: Dïng g¬ng ph¼ng th× ¶nh b»ng vËt vµ vïng nh×n thÊy rÊt hÑp. Dïng g¬ng cÇu lâm th× ¶nh lín h¬n vËt nªn chØ nh×n thÊy mét phÇn vËt cÇn quan s¸t. Dïng g¬ng cÇu låi ¶nh nhá h¬n vËt nên quan sát đợc hết vật và vùng nhìn thấy của gơng lồi lớn hơn vùng nhìn thấy của gơng lõm vµ g¬ng ph¼ng. V× vËy ngêi l¸i xe chän g¬ng cÇu låi. Câu 7: Hãy dùng lập luận để chứng tỏ rằng ảnh ảo của vật tạo bởi gơng cầu lõm lớn hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gơng cầu lồi. TL: Gäi ¶nh cña vËt t¹o bêi g¬ng ph¼ng lµ AB, ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu låi lµ A1B1, cña g¬ng lâm lµ A2B2. Ta có ảnh ảo của vật tạo bởi gơng cầu lồi nhỏ hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gơng phẳng: A1B1< AB (1) Lại có ảnh ảo của vật tạo bởi gơng phẳng nhỏ hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gơng cầu lõm: AB < A2B2 (2) Tõ (1) vµ (2) suy ra: A1B1 < A2B2. Câu 8: ở những chỗ đờng gấp khúc có vật cản che khuất, ngời ta thờng đặt một gơng cầu lồi lớn. Gơng đó giúp ích gì cho ngời tham gia giao thông? TL: Giúp ngời lái xe quan sát đợc các phơng tiện giao thông, ngời và các vật cản ở phía bên kia đờng bị che khuất, giúp tránh đợc tai nạn giao thông. C©u 9: Nguån s¸ng lµ g×? VËt s¸ng lµ g×? Mçi lo¹i h·y lÊy 4 vÝ dô TL: Nguån s¸ng lµ nh÷ng vËt tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng. Ví dụ: Mặt trời, dây tóc bóng đèn đang hoạt động, cây nến đang cháy, bếp lửa đang cháy. VËt s¸ng bao gåm nguån s¸ng vµ nh÷ng vËt h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. Ví dụ: Mặt trăng, tờ giấy trắng, chiếc áo màu đỏ, con đom đóm. Câu 10: Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng? Có mấy loại chùm sáng? Nêu đặc điểm tõng lo¹i? TL: Định luật truyền thẳng ánh sáng: Trong môi trờng trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đờng thẳng. Cã ba lo¹i chïm s¸ng: Chïm s¸ng song song, chïm s¸ng héi tô vµ chïm s¸ng ph©n k×. - Chùm sáng song song gồm các tia sáng không giao nhau trên đờng truyền của chúng. - Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau trên đờng truyền của chúng. - Chùm sáng phân kì gồm các tia sáng loe rông ra trên đờng truyền của chúng.. Bïi Xu©n H¹nh.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> C©u 11: ThÕ nµo nhËt thùc, nguyÖt thùc: Tù tr¶ lêi Câu 12: Ban đêm, dùng một quyển vở che kín bóng đèn dây tóc đang sáng, trên bàn sẽ tối có khi không đọc đợc sách. Nhng nếu dùng quyển vở che đèn ống thì ta vẫn đọc đợc s¸ch. Gi¶i thÝch v× sao? TL: Khi dùng quyển vở che kín bóng đèn dây tóc đang sáng, bàn nằm trong vùng bóng tối sau quyển vở , không nhận đợc ánh sáng từ đèn truyền tới nên không thể đọc đợc sách. Nếu dùng quyển vở khong thể che kín đợc đèn ống, bàn nằm trong vùng bóng nửa tối sau quyển vở , nhận đợc một phần ánh sáng của đèn truyền tới nên vẫn đọc đợc sách. Câu 13: Khi ta thổi sáo thì bộ phận nào trong sáo dao động để phát ra âm thanh? Ta kiểm tra điều đó nh thế nào? TL: Khi ta thổi sáo thì cột không khí ở trong sáo dao động để phát ra âm thanh. Ta có thể kiểm tra điều đó bằng cách đặt ở lỗ sáo vài tua giấy nhỏ, khi thổi vào sáo ta sẽ thấy các tua giấy này dao động. Câu 14: Tần số dao động là gì? Đơn vị? Một vật trong 2 phút dao động đợc 240 lần. Hãy tính tần số dao động của vật đó? TL: Tần số dao động là số dao động trong 1 giây. Đơn vị là héc, kí hiệu Hz. Ta đổi: 2 phút = 120 giây. Tần số dao động của vật đó là: 240 : 120 = 2Hz C©u 15: Muèn cho kÌn l¸ chuèi kªu ta ph¶i thæi m¹nh. H·y gi¶i thÝch t¹i sao? TL: Khi thổi mạnh ta làm cho lá chuối ở đầu bẹp của kèn dao động mạnh hơn và làm cho tiÕng kÌn ph¸t ra to h¬n. Câu 16: Tiếng sét và tia chớp đợc tạo ra gần nh cùng một lúc, nhng ta thờng nhìn thấy chớp tríc khi nghe thÊy tiÕng sÐt. H·y gi¶i thÝch t¹i sao? TL: §ã lµ v× ¸nh s¸ng truyÒn ®i trong kh«ng khÝ nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi ©m thanh. VËn tèc truyÒn ¸nh s¸ng trong kh«ng khÝ lµ 300 000 000m/s, cßn vËn tèc truyÒn ©m trong khong khí khoảng 340m/s. Vì vậy thời gian để tiéng sét truyền đến tai ta dài hơn thời gian ánh chớp truyền đến mắt ta. Câu 17: Tại sao khi đứng trên bờ ao, hồ nói chuyện với nhau, tiếng nói thờng nghe rất rõ? TL: V× khi nãi truyÖn gÇn mÆt ao, hå th× ta kh«ng nh÷ng nghe thÊy ©m trùc tiÕp mµ cßn nghe đợc đồng thời cả âm phản xạ từ mặt ao, hồ. Câu 18: Thế nào là nguồn âm? Hãy lấy 3 ví dụ? Các nguồn âm có chung đặc điểm gì? TL: VËt ph¸t ra ©m gäi lµ nguån ©m. Tù lÊy vÝ dô. Đặc điểm: Khi phát ra âm các vật đều dao động. Câu 19: Tại sao trong phòng kín ta thờng nghe thấy âm to hơn so với chính âm đó ở ngoài trêi. TL: Vì khi ở ngoài trời ta chỉ nghe đợc âm trực tiếp phát rôàìCn khi trong phòng kín thì ta không những nghe thấy âm trực tiếp mà còn nghe đợc đồng thời cả âm phản xạ từ các bức tờng. Câu 20: Khi muốn nghe rõ hơn ngời ta thờng đặt bàn tay khum lại, sát vào vành tai và hớng vÒ phÝa nguån ©m. H·y gi¶i thÝch v× sao? TL: Làm nh vậy để hớng âm phản xạ từ tay đến tai ta giúp ta nghe đợc âm to hơn. C©u 21: V× sao trong ®em khuya yªn tÜnh, khi ®i bé ë nh÷ng ngâ hÑp hai bªn cã têng cao, ta thờng nghe thấy có tiếng chân nh có ai ố đang đi đằng sau ta. TL: Đó là âm phản xạ từ chân ta. Vì ban đêm yên tĩnh nên ta nghe rõ tiếng vang từ chân của m×nh lªn hai bªn têng vµ ph¶n x¹ l¹i. C©u 22: Hai nhµ du hµnh vò trô ë ngoµi kho¶ng kh«ng cã thÓ nãi truyÖn víi nhau b»ng c¸ch chạm hai cái mũ của họ vào nhau. Hãy giải thích âm đã truyền tới tai hai ngời đó nh thế nào? TL: Tiếng nói đã truyền từ miệng ngời này qua không khí đến hai cái mũ và lại qua khong khí để đến tai ngời kia. HÖ thèng bµi tËp: Dạng 1: Vẽ ảnh của vật tạo bởi gơng phẳng bằng tính chất ảnh và bằng định luật phản xạ ánh s¸ng. Bài 1: Cho điểm S đặt trớc gơng phẳng, cách gơng 3 cm nh hình vẽ. a. H·y nªn c¸ch vÏ vµ vÏ ¶nh S/ cña S t¹o bëi g¬ng the hai c¸ch C¸ch 1: Dïng tÝnh chÊt ¶nh Cách 2: Dùng định luật phản xạ ánh sáng..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> b. Qua hai c¸ch vÏ th× ¶nh cã trïng nhau kh«ng? V× sao? Gi¶i: a. C¸ch 1: VÏ ¶nh b»ng tÝnh chÊt ¶nh C¸ch vÏ: - Vẽ đờng thẳng qua S và vuong góc với gơng t¹i H. - Xác định S/ sao cho HS = HS/, ta đợc ảnh S/ cña S. Cách 2: Vẽ bằng định luật phản xạ ánh sáng. - Lấy hai điểm tới I và K trên gơng sau đó vẽ hai ph¸p tuyÕn IN1 vµ KN2. - VÏ hai tia ph¶n x¹ IR1 vµ KR2. - KÐo dµi hai tia tíi nµy c¾t nhau tÞa S/ lµ ¶nh cña S. S b. Qua hai c¸ch vÏ trªn th× ¶nh trïng nhau, v× mét vËt qua g¬ng chØ cho mét vÞ trÝ cña ¶nh.. N1 i i/. H. I. N2 R1 i. i/. R2. K. S/ Bài 2: Cho vật AB đặt trớc gơng phẳng nh hình vẽ, hãy nêu cách vẽ và vẽ ảnh A/B/ của AB qua g¬ng ph¼ng. Gi¶i C¸ch vÏ: - Vẽ A/ đối xứng với A qua gơng - Vẽ B/ đối xứng với B qua gơng - Nối A/ với B/ ta đợc ảnh A/B/ của AB qua gơng. H×nh vÏ: A B. A/. B/ D¹ng 2: D¹ng vÏ tia tíi, tia ph¶n x¹, tÝnh gãc tíi hoÆc gãc ph¶n x¹. Chó ý gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi: i = i/ Bµi tËp: Cho tia tíi SI t¹o víi mÆt g¬ng mét gãc 300. H·y tÝnh gãc tíi vµ gãc ph¶n x¹ rèi vÏ tia tíi vµ tia ph¶n x¹. Gi¶i: V× ph¸p tuyÒn vu«ng gãc víi mÆt g¬ng nªn gãc tíi i cã sè ®o b»ng: i = 900 – 300 = 600 Theo định luật phản xạ ảnh sáng thì góc phản xạ i/ = i = 600. Tù vÏ h×nh.. Dạng 3: Tính tần số dao động: Lấy số lần giao động chia cho thời gian tính bằng giây thì đó là tần số với đơn vị là Hz. D¹ng 4: TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm khi biÕt ©m ph¸t ®i vµ tiÕng vang déi l¹i. VÝ dô 1: NÕu ta nghe thÊy tiÕng sÐt sau 3gi©y kÓ tõ khi nh×n thÊy chíp, h·y tÝnh kho¶ng c¸ch từ nơi có sét đến nơi ta đứng. Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340m/s. (mét trên gi©y) Gi¶i: Biết thời gian t = 3s, vận tốc v = 340m/s. Vậy khoảng cách từ nơi có sét đến chỗ ta đứng là:.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> S = v. t = 340. 3 = 1020m §/s: 1020m Ví dụ 2: Một ngời đứng ở đầu một căn phòng khi phát ra tiếng nói sau 0,04giây thì ngời đó nghe đợc tiếng vang cuối cùng trở lại tai mình. Hỏi khoảng cách từ ngời đó đến cuối căn phßng lµ bao nhiªu m. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m thanh trong kh«ng khÝ lµ 340m/s Gi¶i Thời gian để âm từ miệng của ngời đó truyền đến bức tờng là: t = 0, 04 : 2 = 0,02s Khoảng cách từ chỗ ngời đứng đến cuối phòng đó là: S = v. t = 340. 0,02 = 6,8m §/s: 6,8m Chú ý: ở bài toán này khi đã nghe đợc âm phản xạ thì âm đã truyền đến bức tờng rồi ph¶n x¹ l¹i tai ta, nh vËy mÊt hai lÇn thêi gian. Ví dụ 3: Một tàu thuỷ ở trên mặt nớc sau khi phát ra siêu âm và thu đợc âm phản xạ từ đáy biển sau1 giâyâuHỹ tính độ sâu của đáy biển. Biết vận tốc truyền âm trong nớc là 1500m/s Lµm gièng vÝ dô 2 .. Chúc các em thi đạt kết quả cao.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>

<span class='text_page_counter'>(6)</span>