Bai 13 Chi tu

<span class='text_page_counter'>(1)</span>

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KIỂM TRA BÀI CŨ: Thế nào là số từ ? Cho ví dụ minh họa ? ĐÁP ÁN Số từ là những từ chỉ số lượng và số thứ tự của sự vật. Khi biểu thị số lượng số từ đúng trước danh từ. Khi biểu thị số thứ tự số từ đứng sau danh từ. Ví dụ: - Mười quyển tập . - Nam là người con thứ ba trong gia đình..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TUẦN 15 – TIẾT 57 – TIẾNG VIỆT. CHỈ TỪ.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> VÍ DỤ 1 SGK/ 137. Ngày xưa có ông vua nọ sai viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc. Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang cày ruộng [....] ( Em bé thông minh ) ? Các từ in đậm trong câu sau bổ sung ý nghĩa cho từ nào trong cụm danh từ ?.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TRẢ LỜI: - Ông vua nọ - Viên. quan ấy. - Một cánh đồng làng kia - Hai cha con nhà nọ Ông vua,viên quan, làng ,nhà là danh từ chỉ sự vật Ấy, nọ, kia bổ sung ý nghĩa cho danh từ chỉ sự vật.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? So sánh các từ và cụm từ sau và cho biết các từ hay cụm từ rõ hơn? Vì sao ? Các từ. Cụm từ. -Ông vua. -Ông vua nọ. -Viên quan. - Viên quan ấy. -Làng. -Làng kia. -Nhà. -Nhà nọ.  Thiếu tính xác định.  Cụm từ có ý nghĩa rõ hơn, đầy đủ hơn.. Cụm danh từ chỉ rõ hơn danh từ vì có các từ ấy, nọ, kia nhằm xác định vị trí của sự vật trong không gian.  Ấy, nọ, kia xác định vị trí sự vật trong không gian (nơi chốn, địa điểm)..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> VÍ DỤ 3: SGK/ 137 Hồi ấy, ở Thanh Hóa có một người làm nghề đánh cá tên là Lê Thận. Một đêm nọ ,Thận thả lưới ở một bến vắng như thường lệ. ( Sự tích Hồ Gươm ) ? Các từ in đậm trong câu trên bổ sung cho từ nào ? Bổ sung ý nghĩa cho từ hồi, đêm ? Ấy, nọ trong ví dụ 2 dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định điều gì ? Ấy, nọ, kia xác định vị trí sự vật trong thời gian( thời điểm)..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Thảo luận đôi bạn 2 phút. ? So sánh sự giống và khác nhau của các cặp từ ấy, nọ trong hai ví dụ trên. VÍ DỤ 1 VÍ DỤ 2 -Nhà nọ. -Đêm nọ. -Viên quan ấy. -Hồi ấy. * Giống: Dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí sự vật * Khác. nhau: - VD1: Xác định sự vật trong không gian. - VD2: Xác định vị trí sự vật trong thời gian..

<span class='text_page_counter'>(9)</span>  Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm xác định vị trí sự vật trong không gian hoặc thời gian.. Các từ ấy, nọ, kia là chỉ từ. Vậy em hiểu chỉ từ là gì ?. Các chỉ từ thường gặp: này, đó, nọ, kia Hãy kể ra các chỉ từ thường gặp ?.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tìm cụm danh từ: VD 1: Ngày xưa có ông vua nọ sai viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi.Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc. Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang cày ruộng [....]. ( Em bé thông minh ) VD 3: Hồi ấy, ở Thanh Hoá có một người làm nghề đánh cá tên là Lê Thận. Một đêm nọ, Thận thả lưới ở một bến vắng như thường lệ. (Sự tích Hồ Gươm).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Điền cụm danh từ vào mô hình cụm danh từ: PHẦN TRƯỚC. t2. t1. PHẦN TRUNG TÂM. T1 ông viên. T2 vua quan làng. PHẦN SAU. s1. s2 nọ ấy. nhà. kia nọ. hồi. ấy. đêm. nọ. ? Theo mô hình cụm danh từ ấy, nọ, kia làm thành phần gì trong câu?  Ấy, nọ, kia làm phụ ngữ trong cụm danh từ..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> VÍ DỤ 3 SGK/ 137- Tìm chỉ từ trong những câu dưới đây – Xác dịnh chức vụ của chúng trong câu.. a.Cuộc chống Mĩ cứu nước của nhân dân ta dù phải kinh qua gian khổ, hi sinh nhiều hơn nữa, song nhất định thắng lợi hoàn toàn. Đó / là một điều chắc chắn. CN. VN. ( Hồ Chí Minh ). / chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có b. Từ đấy, nước ta CN TN. VN. tục ngày Tết làm bánh chưng,bánh giầy. ( Bánh chưng, bánh giầy ).

<span class='text_page_counter'>(13)</span> ? Qua các ví dụ trên theo em chỉ từ thường giữ chức vụ gì trong câu ?. Chỉ từ thưòng làm phụ ngữ trong cụm danh từ, làm chủ ngữ, làm trạng ngữ trong câu..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> BT1:Tìm chỉ từ- Xác định ý nghĩa – Chức vụ ngữ pháp a. Vua xem qua một lượt rồi dừng lại trước chồng bánh của Lang Liêu, c. Nay ta đưa mươi con xuống biển,đồng nàng đưamộng năm gặp mươithần conralên rất vừa ý, bèn lênvàng, hỏi. Lang Liêu đem giấc kể b.nămgọi Đấy đây cũng đen núi,lại. chia nhau quản cácrất phương. ( Conhai Rồng, cháu tiên ) tế Trời, Vua chacai ngẫm nghĩ lâu rồi chọn thứ bánh ấy đem Đấy hoa thiên lí, đây sen bánh Tây Hồ Đất cùng Tiên Vương. ( Bánh chưng, giầy ). Câu Chỉ từ a ấy. Ý nghĩa. b. xác định sự vật trong không gian xác định sự vật trong thời gian. c. Đấy, đây nay. xác định sự vật trong không gian. Chức vụ làm phụ ngữ trong cụm danh từ làm chủ ngữ làm trạng ngữ.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> BÀI TẬP 2: Thay từ in đậm bằng chỉ từ: a. Chân núi Sóc = Đó, đấy. BÀI TẬP 2: Thay các từ in đậm bằng những từ thích hợp và giải thích vì sao cần thay..  Định vị về sự vật trong không gian.. a. Giặc tan vỡ. Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc ( Sóc Sơn ). Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa, tráng sĩ lên đỉnh núi, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời. ( Theo Thánh Gióng ). Nhận xét: Thay bằng chỉ từ làm cho câu văn ngắn gọn hơn, dễ hiểu và tránh lỗi lặp từ.. b. Người ta còn nói khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng bị lửa thiêu cháy về sau gọi là làng Cháy..  Định vị về sự vật trong không gian b. Bị lửa thiêu cháy = ấy, đó, đấy. ( Theo Thánh Gióng ).

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Bài tập 3: Có thể thay các chỉ từ trong đoạn văn dưới đây bằng những từ hoặc cụm từ nào không ? Rút ra nhận xét về tác dụng của chỉ từ. Năm ấy, đến lượt Lí Thông nộp mình. Mẹ con hắn nghĩ kế lừa Thạch Sanh chết thay. Chiều hôm đó, chờ Thạch Sanh kiếm củi về, Lí Thông dọn một mâm rượu thịt ê hề mời ăn, rồi bảo: - Đêm nay, đến phiên anh canh miếu thờ, ngặt vì dở cất mẻ rượu, em chịu khó thay anh, đến sáng thì về. ( Thạch Sanh ).

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Bài tập nhanh: Điền vào chỗ trống những chỉ từ thích hợp: Từ .đó ....oán nặng thù sâu, hàng năm Thủy Tinh làm mưa gió, bão lụt đánh Sơn Tinh..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Sau khi đánh đuổi giặc Minh, Lê Lợi đã trả thanh gươm ......cho ấy Rùa Vàng..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ở làng ........có hai vợ chồng ông lão đánh cá ở với nhau trong một nọ túp lều nát trên bờ biển..

<span class='text_page_counter'>(20)</span> này vo gạo, gói bánh, người ...... Người........ kia nhóm bếp..

<span class='text_page_counter'>(21)</span> HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Học thuộc ghi nhớ 2. Làm bài tập: 1 câu d 3. Viết đoạn văn ngắn có sử dụng chỉ từ. 4. Lập dàn ý đề số 5 trong bài “ Kể chuyện tưởng tượng” để chuẩn bị cho tiết kể chuyện tưởng tượng..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em!.

<span class='text_page_counter'>(23)</span>