Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (61.57 KB, 2 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Hồ Xuân Hương chưa rõ năm sinh, năm mất, hiện chưa rõ về lai lịch. Nhiều tài liệu cho rằng,
bà là con Hồ Phi Diễn (1704 – ?), người làng Quỳnh Đơi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.
Ơng thân sinh ra Bắc dạy học, lấy vợ lẽ và sinh ra Hồ Xuân Hương. Hồ Xuân Hương từng
sống ở Hà Nội. Bà gặp nhiều trắc trở về chuyện tình dun.
<b>2. Thể loại</b>
Bài Bánh trơi nước được sáng tác theo thể thất ngôn tứ tuyệt (Đường luật). Bài gồm bốn câu,
mỗi câu bảy chữ, ngắt theo nhịp 4/3 truyền thống. Vần được gieo ở cuối câu 1, câu 2 và câu
4.
<b>Bố cục bài Bánh trôi nước</b>: 2 phần
- Phần 1 (2 câu đầu): Hình ảnh bánh trơi nước.
- Phần 2 (2 câu cuối): Thân phận, phẩm chất người phụ nữ qua hình ảnh bánh trơi nước.
Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ gì? Vì sao lại xác định như vậy?
<b>Gợi ý:</b>
Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. Vì bài thơ có bốn câu, mỗi
câu bảy chữ, hiệp vần ở chữ cuối câu 1, câu 2 và câu 4.
<b>Câu 2 trang 95 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1</b>
Nghĩa thứ nhất của bài thơ thuộc về nội dung miêu tả bánh trôi nước khi đang được luộc chín.
Nghĩa thứ 2 thuộc về nội dung phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ
trong xă hội cũ. Từ sự gợi ý trên em hãy trả lời các câu hỏi sau:
a. Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước được miêu tả như thế nào?
b. Với nghĩa thứ hai vẻ đẹp phẩm chất cao quý và thân phận chìm nổi của người phụ nữ được
gợi lên như thế nào?
c. Trong hai nghĩa, nghĩa nào quyết định giá trị bài thơ? Vì sao?
<b>Gợi ý</b>
a) Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước đã được miêu tả như một vật thể có màu trắng của bột,
hình dạng viên trịn, nếu nhào bột mà nhiều nước q thì nát (nhão), ít nuớc q thì rắn
(cứng). Khi luộc trong nước sơi, bánh chín thì nổi lên, bánh chưa chín thì cịn chìm xuống.
b) Với nghĩa thứ hai, người phụ nữ được gợi lên qua một số nét:
- Hình thể: trắng, đẹp
- Phẩm chất: không bị cảnh ngộ chi phối, ln giữ lịng son sắt, thủy chung
- Thân phận: chìm nổi bấp bênh giữa cuộc đời.
c. Trong hai nghĩa này, nghĩa thứ hai là nghĩa chính. Nghĩa trước là phương tiện để nhà thơ
chuyển tải nghĩa thứ hai. Nhờ có nghĩa thứ hai mà bài thơ mới có giá trị tư tưởng.
Hãy ghi lại những câu hát than thân đã được học ở bài 4 bắt đầu bằng hai chữ Thân em. Từ
đó, tìm mối liên quan trong cảm xúc giữa hai bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương với
các câu hát than thân thuộc ca giao, dân ca.
Gợi ý:
- Câu ca dao "Thân em ..."
"Thân em như trái bần trơi,
Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu"
"Thân em như hạt mưa sa,
Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày"