SKKN một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường học tập trong trường mầm non

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Ở Trẻ lứa tuổi mầm non đang hình thành và phát triển, cơ thể trẻ còn non nớt, tăng
trưởng và phát triển luôn chịu sự tác động mạnh mẽ của môi trường xung quanh. Đặc
điểm tư duy của trẻ là tư duy trực quan hành động trẻ học mà chơi,chơi mà học bằng hình
ảnh cụ thể, trẻ học ở mọi lúc, mọi nơi. Chính vì vậy nơi trẻ tiếp xúc phải chứa đựng tất cả
các yếu tố mà trẻ có thể học tập, vui chơi được. Môi trường phải đảm bảo về thẩm mỹ có
tính sư phạm, tính giáo dục cao.
Trong các trường mầm non môi trường sân, vườn, tường hoa, khu vui chơi giải
trí, là những vườn hoa, cây cảnh, đồ dùng, đồ chơi đến những hình ảnh sinh động đều
mang tính chất giáo dục trẻ. Cịn lớp học là mảng tường, các góc chơi, đồ dùng, đồ chơi
được sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng, trang trí nổi bật nhằm thu hút sự chú ý của trẻ cùng với
khơng khí, mơi trường lớp học vui tươi, chan hịa, gần gũi giữa cô và trẻ. Tưởng chừng là
đơn giản nhưng việc thực hiện khơng hồn tồn dễ dàng. Bởi mơi trường giáo dục trong
trường mầm non phải tạo cơ hội cho trẻ tìm tịi, khám phá, phát hiện nhiều điều mới lạ,
hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm một cách tích
cực, qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được hình thành. Mơi trường đó phải đảm bảo
an tồn về thể chất, tâm lý cho trẻ vừa có tác dụng giáo dục, có tính thẩm mỹ và phải
được xây dựng trong suốt q trình thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Những
năm gần đây giáo dục mầm non có nhiều thay đổi, trong đó mơi trường học tập đặc biệt
được quan tâm. Bởi mơi trường giáo dục có vai trò rất quan trọng cho trẻ hoạt động để
nhận thức và phát triển.
Trong thực tế hiện nay, đa số giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường giáo dục
cho trẻ hoạt động, trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục do cô tổ chức. Tuy
nhiên vẫn cịn khơng ít hạn chế như: mơi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, mang
tính áp đặt, cách bố trí các góc hoạt động chưa linh hoạt, việc khai thác hiệu quả sử dụng
của các góc, các mảng tường, đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế,…Là người Hiệu phó phụ
trách chất lượng giáo dục của nhà trường tơi luôn trăn trở làm thế nào để tạo mọi cơ hội


cho trẻ có mơi trường giáo dục một cách tốt nhất. Để đạt được điều đó khơng chỉ địi hỏi

người cán bộ, giáo viên nắm chắc mục đích, yêu cầu của việc đổi mới, hiểu thế nào là đổi
mới nội dung, hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ, trên cơ sở đó tổ chức các
hoạt động một cách có hiệu quả mà cịn phải linh hoạt, sáng tạo, tạo cơ hội cho trẻ được
hoạt động. Vì vậy năm học 2016-2017 tôi đã chọn đề tài “ Một số biện pháp chỉ đạo giáo
viên xây dựng môi trường học tập trong trường Mầm non. ”để nghiên cứu và tìm ra một
số biện pháp giúp giáo viên xây dựng môi trường hoạt động giáo dục trẻ “sáng, xanh,
sạch, đẹp” ngày càng tươi thắm và có hiệu quả hơn
2. Mục đích nghiên cứu
Để tìm ra biện pháp chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt vấn đề xây dựng môi trường học
tập‘’sáng, xanh, sạch, đẹp’’ cho trẻ trong trường mầm non. Đề tài này mang tính chất thiết
thực và cụ thể phù hợp với cuộc vận động “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực”, đồng thời phù hợp với yêu cầu chăm sóc giáo dục trẻ theo chương trình đổi
mới giáo dục hiện nay.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đội ngũ giáo viên,học sinh trong trường mầm non.
4. Phương pháp nghiên cứu
+ Nghiên cứu lý luận.
+ Phương pháp điều tra
+ Phương pháp quan sát thực tiễn
+ Phương pháp kiểm tra đánh giá.
5. Thời gian nghiên cứu
Từ tháng 9 - 2016 đến tháng 4 - 2017.
PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
A. Cơ sở lý luận
Xây dựng môi trường ‘’Sáng, xanh, sạch, đẹp’’ cho trẻ hoạt động trong trường mầm
non là xây dựng một mơi trường an tồn, thân thiện, gần gũi yêu thương, trình bày đẹp
mắt, thu hút, giúp trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động, có cơ hội trải nghiệm và giao


tiếp một cách tích cực. Mơi trường đó gồm hai bộ phận: Là môi trường vật chất và môi

trường tinh thần, chúng khơng thể tách rời và có liên quan chặt chẽ bổ trợ cho nhau.
Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên, xã hội và yếu tố vật chất bao quanh con
người, có mối quan hệ mật thiết với nhau, ảnh hưởng tới đời sống và sự tồn tại phát triển
của con người.Trong mỗi trường học, môi trường giáo dục, mơi trường sư phạm bao gồm
tổng hịa các yếu tố môi trường tự nhiên, không gian, môi trường văn hóa qua giao lưu
học tập sinh hoạt của các thành viên trong nhà trường với nhau và giữa giáo viên với trẻ.
Mơi trường hoạt động đó vừa thỏa mãn nhu cầu vui chơi, giao tiếp, nhận thức, nhu cầu
hoạt động cùng nhau của trẻ, vừa tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ khả năng của mình, qua đó
kiến thức, kỹ năng,thái độ của trẻ được hình thành, củng cố và bổ sung, đây là những
nhân tố góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ mầm non. Khi trẻ được hoạt
động trong môi trường giáo dục phù hợp sẽ hình thành và phát triển ở trẻ những chức
năng tâm, sinh lý, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần
thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn đặt nền
tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và trong suốt cuộc đời trẻ.
Môi trường giáo dục đa dạng, phong phú sẽ kích thích tính tích cực, chủ động của
trẻ từ việc lựa chọn góc chơi, đồ chơi đến việc tự quyết định và giải quyết nhiệm vụ. Trẻ
sẽ dần biết tự chịu trách nhiệm với hành động của mình và biết đánh giá những thành
cơng hay thất bại trong q trình chơi, trẻ sẽ dần rút ra những bài học cho bản thân, qua
quá trình hoạt động, trẻ sẽ phối hợp chơi cùng nhau như cùng chơi xây dựng, bác sỹ, bán
hàng, gia đình, nấu ăn… Hoặc các buổi tham ra lao động tập thể như thu dọn sắp xếp lau
chùi đồ dùng, đồ chơi… nhặt rác, lá cây, chăm sóc vườn hoa, cây cảnh….trên cơ sở đó
giúp trẻ tái hiện lại mối quan hệ gia đình, xã hội trong cộng đồng và hình thành ở trẻ các
kỹ năng lao động. Qua đó trẻ học cách làm việc với người lớn, học cách lắng nghe và
chia sẻ suy nghĩ của bản thân với bạn bè. Đó là cơ sở hình thành tính tập thể tinh thần
đồn kết ở trẻ. Mơi trường giáo dục phù hợp, đa dạng, phong phú sẽ gây hứng thú cho trẻ
và cả giáo viên, góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự tin giữa giáo
viên với trẻ và giữa trẻ với nhau.


B. Thực trạng của vấn đề

Trường mầm non chúng Tôi có 6 điểm trường; gồm có 20 nhóm lớp tổng số trẻ là
515 cháu và 61 cán bộ, giáo viên, nhân viên.
1. Thuận lợi
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của PGD & ĐT, ủy ban nhân dân xã và
sự chỉ đạo trực tiếp sát sao của đồng chí hiệu trưởng trong nhà trường.
100% giáo viên đứng lớp có trình độ chun mơn đạt chuẩn và trên chuẩn, một số
giáo viên ham học hỏi, có năng lực sáng tạo, khéo tay, hay làm, nhiệt tình, yêu nghề, mến
trẻ.
Về học sinh: Trẻ hoạt bát, nhanh nhẹn, khỏe mạnh, ngoan ngoãn có nề nếp thói
quen khi tham gia các hoạt động.
Đa số phụ huynh học sinh quan tâm ủng hộ các phong trào của nhà trường.
2. Khó khăn
Là trường có nhiều điểm lẻ, diện tích lớp trật hẹp, chưa có đủ phòng học và các
phòng chức năng theo yêu cầu giáo dục mầm non.
Đồ dùng, đồ chơi còn thiếu chưa đáp ứng được với nhu cầu đổi mới giáo dục hiện
nay.
Sự sáng tạo về làm đồ dùng, đồ chơi của một số giáo viên còn hạn chế, chưa biết
tận dụng các sản phẩm của trẻ để trang trí mơi trường cũng như chưa tạo được các góc
mở cho trẻ hoạt động, chưa phát huy được tính tích cực của trẻ.
Đồ dùng đồ chơi mua sẵn không đáp ứng được việc học tập và vui chơi của trẻ
theo các chủ đề, sự kiện trong tháng theo hướng đổi mới giáo dục Mầm non.
Kinh phí hỗ trợ cho việc đầu tư nguyên vật liệu cho giáo viên làm đồ dùng đồ chơi
còn hạn hẹp.
Thời gian giành cho việc làm đồ dùng đồ chơi của giáo viên khơng có nhiều.
Việc thiết kế mơi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, cách bố trí các góc hoạt
động thiếu linh hoạt chưa khai thác hiệu quả sử dụng tối đa ở các góc. Hình ảnh trên


mảng tường chủ yếu để trang trí, giáo viên chưa tận dụng các đồ dùng , đồ chơi, sản
phẩm, hình ảnh trang trí làm phương tiện dạy học cho trẻ.

Sự phát triển của trẻ không đồng đều, một số trẻ còn nhút nhát chưa chủ động tham
gia vào các hoạt động.
Các biện pháp thực hiện căn cứ vào kết quả chấm điểm môi trường sáng, xanh, sạch
đẹp cuối năm học 2015 - 2016 đã đạt được kết quả như sau: 5 nhóm lớp xếp loại tốt, 10
nhóm lớp xếp loại khá và 5 nhóm lớp đạt yêu cầu, lên ngay từ đầu tháng 8 tôi đã tiến
hành khảo sát giáo viên, học sinh để tiến hành các biện pháp thực hiện như sau
1. Biện pháp 1: Khảo sát chuyên đề xây dựng môi trường trên giáo viên, học sinh
Khảo sát quá tiêu trí đánh trẻ đầu năm.
Tổng số trẻ điều tra:
Trẻ 5-6 tuổi: 109
Trẻ 4-5 tuổi: 155
Trẻ 3-4 tuổi: 118
Nhóm 25- 36 tháng: 87
2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên thực hiện
Để nâng cao chất lượng giáo dục thì người quản lý phải có kế hoạch cụ thể để
điều hành công việc một cách khoa học theo đúng kế hoạch nhiệm vụ năm học đã đề ra.
Đồng thời có những điều chỉnh linh hoạt trong q trình triển khai cơng việc. Căn cứ vào
nhiệm vụ năm học của cấp trên và kế hoạch chỉ đạo chuyên môn của nhà trường, căn cứ
vào kết quả khảo sát thực tế và chất lượng xây dựng môi trường học tập cho trẻ hoạt động
từ năm học trước, tôi nhận thấy giáo viên đã biết cách xây dựng môi trường học tập cho
trẻ phù hợp theo chủ đề, nhưng chưa biết tạo các góc mở và đặc biệt là cách khai thác các
góc mở cho trẻ hoạt động. Giáo viên cịn ít sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ chơi và
chưa biết khai thác có hiệu quả các đồ dùng, đồ chơi đã làm được để đưa vào cho trẻ hoạt
động. Chưa biết tận dụng triệt để sản phẩm của trẻ để trang trí mơi trường cho trẻ học tập.
3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng giáo viên kỹ năng xây dựng môi trường học tập cho trẻ


Sau đây là một số hình ảnh trang trí mơi trường của các nhóm lớp trong nhà trường
theo một số chủ đề sự kiện và việc tổ chức cho trẻ hoạt động cho trẻ trong trường mầm
non:

Tranh về các mảng tường các nhóm lớp, ở các chủ đề trong năm

Trẻ lớp 3-4 tuổi đang chơi ghép hình.


Trẻ lớp 5 tuổi 3 đang chơi xếp hình đomino số lượng tăng dần





Hình ảnh trẻ lớp 3 tuổi 3 đang hoạt động góc kỹ năng
Cảnh quan mơi trường ngồi lớp học vơ cùng cần thiết đối với quá trình giáo dục
trẻ. Vì vậy tấm biển quảng cáo hình ảnh bé đang bỏ rác vào thùng, Bé quét dọn vệ sinh
môi trường. Ai cũng đều nhin thấy ngay từ khi đi qua chiếc cầu cong vào đến cổng
trường mầm non khu trung tâm. Đó cũng như điều nhắc nhở tới 100% cán bộ giáo viên,
nhân viên, phụ huynh, học sinh trường tôi cùng chung tay giữ gìn bảo vệ mơi trường nơi
trẻ đang được sống, vui chơi, học tập......
Tác giả
s