XỬ lý VI PHẠM CHẾ độ kế TOÁN đối với hộ KINH DOANH

TỔNG CỤC THUẾ
TRƯỜNG NGHIỆP VỤ THUẾ
*************

TIỂU LUẬN TÌNH HUỐNG
Chương trình Bồi dưỡng nghiệp vụ ngạch kiểm tra viên thuế
TÊN TÌNH HUỐNG :“XỬ LÝ VI PHẠM CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN ĐỐI VỚI
HỘ SẢN XUẤT KINH DOANH NGOÀI QUỐC DOANH KHU VỰC THỊ
TRẤN HÁT LÓT HUYỆN MAI SƠN”

Họ và tên: BÙI THỊ NHUNG
Đơn vị công tác: ĐỘI KT THUẾ & KT NB
CCT MAI SƠN- CỤC THUẾ SƠN LA

Hà Nội, Ngày 25 tháng 10 năm 2014

1


MỤC LỤC
Lời nói đầu..............................................................................................
Phần 1 : Mơ tả tình huống.......................................................................
Phần 2: Xác định mục tiêu xử lý tình huống...........................................
Phần3 : Xây dựng các phương án giải quyết vấn đề và lựa chọn phương án....
Phần 4: Kế hoạch tổ chức thực hiện phương án được lựa chọn........................
Phần 5: Kết luận và các kiến nghị......................................................................

2


LỜI NĨI ĐẦU

Trong những năm qua, chúng ta đã có những bước tiến bộ trong việc cải cách
hệ thống thuế theo hướng tạo hành lang pháp luật trong chính sách thuế, quản lý thuế,
nâng cao trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế
đối với Nhà nước, đồng thời từng bước điều chỉnh các sắc thuế phù hợp với lộ trình
hội nhập kinh tế quốc tế. Nhờ đó, số thu từ thuế và phí hàng năm đều tăng và vượt dự
tốn năm sau cao hơn năm trước, luôn trở thành nguồn thu chủ yếu của ngân sách
Nhà nước, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phát triển của đất nước.
Để tăng cường cơng tác quản lý, kiểm sốt hoạt động kinh doanh của các hộ
kinh doanh cơng thương nghiệp dịch vụ ngồi quốc doanh , chống thất thu, chống
gian lận thương mại. Ngành Thuế Sơn La, dưới sự chỉ đạo của cấp ủy, UBND các cấp,
phối hợp các ngành liên quan, tích cực triển khai thực hiện chế độ kế toán đối với các
hộ kinh doanh cơng thương nghiệp dịch vụ ngồi quốc doanh đã đạt được những kết
quả nhất định.
Do nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện chế độ kế tốn hóa đơn
chứng từ có tác dụng quyết định thực hiện thành công các luật thuế mới, đảm bảo sự
cơng bằng và bình đẳng giữa các thành phần kinh tế với các hộ sản xuất kinh doanh
trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế đạt kết quả cao.
Thực tế trong những năm qua đã chứng minh rằng việc triển khai thực hiện chế
độ kế tốn hộ, hóa đơn chúng từ đã đáp ứng được yêu cầu quản lý và sự kiểm soát của
Nhà nước đối với các hộ trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.
Vận dụng các kiến thức đã được học tập, nghiên cứu tại lớp bồi dưỡng nghiệp
vụ ngạch kiểm tra viên thuế, kết hợp với q trình cơng tác tại Đội Kiểm tra Th và
Kiểm tra nội bộ Chi cục Thuế Mai Sơn, tôi lựa chọn đề tài :
“ XỬ LÝ VI PHẠM CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN ĐỐI VỚI HỘ KINH
DOANH KHU VỰC THỊ TRẤN HÁT LĨT HUYỆN MAI SƠN”

PHẦN MỘT
MƠ TẢ TÌNH HUỐNG

Ngày 02 tháng 04 năm 2014 Đội Kiểm tra Chi cục Thuế huyện Mai Sơn đã tiến

hành kiểm tra việc ghi chép sổ sách, cập nhật chứng từ sử dụng hóa đơn và khai nộp
thuế đối với các hộ thuộc diện thực hiện chế độ kế toán Hộ kinh doanh tại địa bàn Thị
trấn Hát Lót, huyện Mai SơnThơng qua cơng tác kiểm tra đã phát hiện trường hợp
ông: Nguyễn Đức Thuỷ, địa chỉ: Tiểu khu 5- Thị trấn Hát Lót huyện Mai Sơn Mã số
thuế: 5500246250 kinh doanh đồ điện tử gia dụng và vật liệu xây dựng đã vi phạm
chế độ kế toán cụ thể như sau:
3


- Từ ngày 25 tháng 12 năm 2013 đến ngày 30 tháng 12 năm 2013 (ngày Đội
Kiểm tra kiểm tra ông Nguyễn Đức Thuỷ chưa phản ánh doanh thu bán hàng hàng
ngày vào sổ nhật ký bán hàng do đó không phản ánh được sát thực doanh thu bán
hàng trong tháng 12/2013 để kê khai đúng với thực tế kinh doanh.
- Đối với hàng hóa bán lẻ lặt vặt, khơng lấy được hóa đơn chứng từ với số
lượng ít, giá trị nhỏ hơn 200.000 người mua không yêu cầu lấy hóa đơn. Ơng bà đã
khơng lập bảng kê nên số hàng hóa bán lẻ hàng đã khơng được tập hợp vào doanh thu
bán hàng.
- Khi bán hàng có giá trị lớn như Tivi, tủ lạnh Ơng Nguyễn Đức Thuỷ đã
khơng lập hóa đơn theo quy định.
- Từ những hành vi vi phạm nêu trên Đội Kiểm tra đã tiến hành lập biên bản
vì phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán để Chi cục Thuế Mai Sơn xử lý.
PHẦN THỨ HAI
XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU XỬ LÝ

Thơng qua các tình tiết của tình huống vi phạm chế độ kế tốn hộ kinh doanh
của Ông Nguyễn Đức Thuỷ để việc xử lý của cơ quan thuế đạt hiệu quả và mục tiêu
quản lý, đảm bảo đúng các chính sách thuế, các văn bản hướng dẫn pháp luật của nhà
nước tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa đảm bảo tính cơng bằng trong việc thực
hiện các chính sách của nhà nước đối với các tổ chức cá nhân cần phải có biện pháp
xử lý nghiêm minh đối với các trường hợp vi phạm Luật thuế.

Đội Kiểm tra Thuế thuộc Chi cục Thuế huyện Mai Sơn đã tiến hành đối chiếu
với các văn bản quy phạm pháp luật, xác định các lỗi vị phạm của ông Nguyễn Đức
Thuỷ cụ thể: Vi phạm về chế độ kế toán, chế độ hoá đơn chứng từ và không kê khai
đầy đủ doanh thu theo quy định của pháp luật.
PHẦN THỨ BA
XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN GIẢI QUYẾT
VÀ LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN

Đội Kiểm tra Chi cục Thuế Mai Sơn đã u cầu ơng Nguyễn Đức Thuỷ viết
tường trình trong đó nêu rõ nguyên nhân và lý do việc khơng lập, sử dụng chứng từ,
hóa đơn liên quan đến việc kê khai nộp thuế từ ngày 01 tháng 12 năm 2013 đến ngày
30 tháng 12 năm 2013 và xác định hành vi, vi phạm của mình. Căn cứ vào bản tường
trình và hành vi, vi phạm cụ thể Đội Kiểm tra đã lập biên bản vi phạm hành chính
trong lĩnh vực kế tốn đối với Ơng Nguyễn Đức Thuỷ xác định lỗi vi phạm như sau:
Phương án 1:
4


Căn cứ điều 108 Luật quản lý thuế quy định “Người nộp thuế có một trong các
hành vi trốn thuế, gian lận thuế thì phải nộp đủ số tiền thuế theo quy định và bị phạt
từ 1 đến 3 lần số tiền thuế trốn”.
Căn cứ vào nghị định 129/2013/NĐ-CP của chính phủ về việc xử lý vi phạm
pháp luật về thuế và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế theo điều 11 xử
phạt của Nghị định 129/2013/NĐ-CP xử phạt đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế.
Người nộp thuế có hành vi trốn thuế, gian lận thuế quy định ngoài việc phải nộp đủ số
tiền trốn, số tiền thuế gian lận thì cịn bị phạt theo số lần tính trên số tiền thuế trốn, số
tiền thuế gian lận. Phạt tiền 1 lần tính trên số thuế trốn, số thuế gian lận đối với người
nộp thuế vi phạm lần đầu không thuộc các trường hợp quy định tại Điều 10 Nghị định
129/2013/NĐ - CP
Phương án 2:

Căn cứ Điều 2.3 mục III phần B Thông tư số 129/2008/TT-BTC ngày 26 tháng
12 năm 2008 của Bộ tài chính hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT và Nghị định số
123/2008/NĐ-CP ngày 08/12/2008 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành Luật thuế
giá trị gia tăng và sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng “ Đối với
cá nhân(Hộ) kinh doanh chưa thực hiện đầy đủ hóa đơn mua, bán hàng hóa dịch vụ
thì căn cứ vào tình hình kinh doanh của từng hộ ấn định mức thu ổn định nhân với tỉ
lệ phần trăm giá trị gia tăng tính trên doanh thu”.
Trường Hợp Ơng Nguyễn Đức Thuỷ do thực hiện chưa đầy đủ việc phản ánh
doanh thu hóa đơn bán hàng từ ngày 01 tháng 12 năm 2013 đến ngày 30 tháng 12
năm 2013 khơng sát với tình hình thực tế kinh doanh.
Căn cứ Thông tư số 129/2008/TT-BTC ngày 26 tháng 12 năm 2008 của Bộ tài
chính hướng dẫn thi hành Luật Thuế GTGT và Nghị định số 123/2008/NĐ-CP ngày
08/12/2008 của Chính phủ qui định chi tiết thi hành Luật thuế giá trị gia tăng và sửa
đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng; Đối với Ông Nguyễn Đức
Thuỷ phải nộp thuế tháng 12/2013theo ấn định mức doanh thu tính thuế là: Mức
doanh thu ấn định x tỷ lệ gia tăng(%) x thuế xuất.
120.000 x 12% x 10 % = 1.440.000 đồng
Xét tình hình thực tế kinh doanh, bản tường trình của ơng Nguyễn Đức Thuỷ
nêu rõ ngun nhân và lý do chưa thực hiện đầy đủ việc phản ánh doanh thu bán
hàng, mặt khác vi phạm này còn do nguyên nhân của Đội thuế Thị trấn chưa làm tốt
công tác tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra kịp thời. Nếu xử lý theo phương án này sẽ
không đảm bảo tính sát thực đối với một quyết định của cơ quan hành chính nhà
nước, cũng như khơng thể hiện được tính cơng bằng, nhân đạo trong việc áp dụng
pháp luật đối với người vi phạm
Căn cứ vào quy định nêu trên Chi cục thuế huyện Mai Sơn có thể đề xuất xử
phạt vi phạm đối với ông Nguyễn đức Thuỷ ở mức phạt khác nhau, có thể phạt ở mức
tối đa, tối thiểu hoặc khung hình phạt tối đa, tối thiểu.
5

Tuy nhiên, để đảm bảo sự nghiêm minh, hợp lý căn cứ vào tình tiết vi phạm
Chi cục thuế huyện Mai Sơn tham mưu trình UBND huyện Mai Sơn ra quyết định xử
phạt đối với hộ vi phạm.
PHẦN THỨ TƯ
KẾ HOẠCH TỔ CHỨC
THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐƯỢC LỰA CHỌN

Sau khi hoàn tất hồ sơ vi phạm, Đội Kiểm tra thuộc Chi cục Thuế huyện Mai
Sơn tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế tốn xác định rõ
hành vi “ Bán hàng hóa hoặc cấp dịch vụ khơng lập hóa đơn bán hàng theo quy định
hiện hành” của hộ ông Nguyễn Đức Thuỷ là đối tượng hộ thực hiện chế độ kế toán hộ
kinh doanh thuộc Chi cục Thuế Mai Sơn quản lý, đã vi phạm vào điều 7 khoản 3 điểm
d chương III Nghị định số 158/ND-CP ngày 04/11/2004 của chính phủ về việc xử
phạt hành chính trong lĩnh vực kế tốn.
Chi cục Thuế đã trình UBND huyện Mai Sơn ra quyết định về việc xử phạt vi
phạm hành chính trong lĩnh vực kế tốn đối với hộ kinh doanh ông Nguyễn Đức Thuỷ
mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế tốn số tiền là: 1.000.000 đồng
theo quy định tại Nghị định số 158/ND-CP ngày 04/11/2004 của chính phủ về việc xử
phạt hành chính trong lĩnh vực kế tốn.
Trên đây là kết quả xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế tốn đối với hộ
ơng Nguyễn Đức Thuỷ và cũng là một bài học đối với các hộ thực hiện chế độ kế toán
hộ kinh doanh trên địa bàn huyện Mai Sơn.
PHẦN THỨ NĂM
KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ

* Kết luận:
Để chính sách pháp luật của nhà nước thực sự đi vào cuộc sống, đảm bảo cho
mọi người phải thực hiện, nhận thức đúng phương châm:
“Sống và làm việc theo hiến pháp, pháp luật” thì cần thiết phải có sự giáo dục
pháp luật và tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, đòi hỏi khách quan của đời sống

xã hội là đòi hỏi cấp thiết của sự nghiệp đổi mới nền kinh tế hiện nay.
Cải cách nền hành chính quốc gia theo hướng xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật và kỷ luật nhà nước. Pháp luật
là tiền đề của pháp chế nhưng có pháp luật chưa chắc đã có pháp chế, pháp luật chỉ có
hiệu lực thi hành đi vào cuộc sống khi dựa trên cơ sở pháp chế được đảm bảo khi có
hệ thống pháp luật đầy đủ đồng bộ phù hợp với đời sống xã hội và thực tế.
Để nâng cao hiểu quả quản lý nhà nước, đảm bảo dân chủ ngăn chặn các hành
vi vi phạm thì một trong những nội dung cần phải làm. Tổ chức tốt công tác thực hiện
6


pháp luật, đây là khâu trung tâm của công tác tăng cường pháp chế. Bằng việc phổ
biến tuyên truyền, đảm bảo tuân thủ sử dụng thi hành, áp dụng đúng các quy phạm
pháp luật bên cạnh đó là tăng cường công tác kiểm tra giám sát việc thi hành, thực
hiện pháp luật.
Các chính sách thuế nằm trong chính sách pháp luật của nhà nước việc xử lý
một cách nghiêm minh đối với các hành vi, vi phạm trong lĩnh vực thuế cũng là một
biện pháp để nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước tăng cường pháp chế xã hội chủ
nghĩa” việc áp dụng đúng, hợp lý các quy phạm pháp luật thuế là một hình thức dảm
bảo tính cơng bằng nhằm đạt tới hiệu quả trong công tác quản lý đảm bảo thực hiện
được một trong các mục tiêu lớn trong công tác quản lý của ngành thuế hiện nay.
Việc áp dụng chế độ kế toán hộ kinh doanh có tác dụng to lớn trong cơng tác
quản lý kinh tế tài chính, thể hiện trong những khía cạnh sau:
- Đối với hộ kinh doanh:
+ Thực hiện đúng nghĩa vụ thuế đối với nhà nước
+ Nâng cao năng lực quản lý kinh doanh
+ Chủ động tự tính, tự kê khai số thuế phải nộp vào ngân sách nhà nước
- Đối với cơ quan thuế:
+ Dễ dàng kiểm tra việc tính thuế, kê khai thuế của hộ kinh doanh
+ Tiết kiệm chi phí quản lý trong cơng tác quản lý thuế.

+ Ngăn ngừa hành vi trốn thuế nhằm thu đúng, thu đủ số thuế phải nộp vào
ngân sách nhà nước của hộ kinh doanh.
* Kiến nghị:
Kế tốn hộ kinh doanh có ý nghĩa quan trọng trong công tác quản lý hoạt động
sản xuất kinh doanh của hộ kinh doanh cũng như trong công tác quản lý thuế của cơ
quan thuế. Do đó tơi xin được kiến nghị một số giải pháp tăng cường hơn nữa công
tác triển khai thực hiện chế độ kế toán hộ trên phạm vi cả nước như sau:
Do các hộ kinh doanh còn nhiều hạn chế về kiến thức về kế tốn hộ kinh doanh
vì vậy nên cho phép các hộ nôp thuế trên doanh số ấn chỉ ghi một sổ bán hàng thay
cho quy định phải ghi hai sổ như hiện nay để thuận lợi hơn cho hộ mở sổ sách kế toán
đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền hướng dẫn để các hộ thực hiện tốt sổ sách
kế toán.
Đối với những hộ kinh doanh đã được hướng dẫn, nhưng cố tình khơng thực
hiện hoặc cố tình hạch tốn kế tốn, lập hóa đơn chứng từ không trung thực với thực
tế phát sinh nhằm trốn thuế thì phải lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính. Nếu
vẫn tái phạm thì ấn định doanh thu tính thuế , mức thuế ấn định phải nâng cao hơn so
với hộ kinh doanh thực hiện tốt chế độ kế tốn, hóa đơn chứng từ.
7


- Phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng như công an, quản lý thị trường
xử lý nghiêm các trường hợp hộ kinh doanh cố tình vi phạm nhằm mục đích trốn
tránh sự kiểm sốt của nhà nước, dấu doanh thu trốn thuế.
Triển khai thực hiện chế độ kê tốn đối với các hộ kinh doanh là cơng việc khó
khăn phức tạp cần có sự quan tâm chỉ đạo sát sao của cấp ủy, UBND các cấp sự phối
hợp của các ngành và ý thức trách nhiệm cao của cán bộ cơng chức ngành thuế nhằm
hồn thiện chế độ kế tốn hộ kinh doanh. Đảm bảo sự cơng bằng và bình đẳng giữa
các thành phần kinh tế và nâng cao ý thức trách nhiệm của hộ kinh doanh góp phần
thực hiện tốt chiến lược cải cách luật thuế.
Các Chi cục thuế nên mở rộng các kênh thu thập thông tin để tạo điều kiện cho

các tổ chức và cá nhân cung cấp thông tin về những cơ sở kinh doanh lập hoá đơn ghi
giá thấp hơn giá bán để trốn lậu thuế cho cơ quan thuế. Các Chi cục thuế cần bố trí và
thơng báo cơng khai các hịm thư để các tổ chức, cá nhân biết để gửi kịp thời các
thông tin đến cơ quan.
Cơ quan thuế nên bố trí cán bộ tiếp nhận kịp thời, đầy đủ các thông tin của tổ
chức, cá nhân cung cấp, kịp thời có biện pháp tổ chức kiểm tra, xác minh thơng tin,
nếu đúng thì xử phạt vi phạm hành chính, truy thu thuế và phạt về hành vi gian lận
thuế theo qui định đối với cơ sở kinh doanh có sai phạm.
Có như vậy thì việc thực hiện nhiệm vụ thu Ngân sách mới thực sự có hiệu quả,
vừa thực hiện thực hiện tốt nội dung cải cách nhằm tạo ra những chuyển biến cơ bản
trên các lĩnh vực quản lý thuế theo các mục tiêu đã đề ra./.

8