Bai 19 So sanh

MÔN:Ngữ văn 6

GV: PHAN THANH XUÂN


KIỂM TRA BÀI CŨ.

CÂU HỎI:
Câu 1: Phó từ là gi? Có mấy loại phó từ?
Câu 2: Xác định phó từ trong câu sau và cho biết phó từ đó bổ sung ý nghĩa gì
cho động từ, tính từ?
- "Trong khơng khí khơng cịn ngửi thấy hơi nước lạnh lẽo mà bây giờ đầy hương
thơm và ánh sáng mặt trời."
(Tơ Hồi)
TRẢ LỜI:
Câu 1: Phó từ là những từ chuyên đi kèm với động từ và tính từ, để bổ sung
ý nghĩa cho động từ và tính từ. Có 2 loại phó từ: phó từ đứng trước động từ,
tính từ. Bổ sung ý nghĩa cho động từ tính như như: quan hệ thời gian, mức
độ, sự tiếp diễn tương tự, sự phủ định, sự cầu khiến. Phó từ đừng sau động
từ, tính từ. Bổ sung ý nghĩa cho động từ tính như như: mức độ, khả năng,
kết quả và hướng.
Câu 2: Phó từ tìm được: khơng cịn
Phó từ "khơng":chỉ sự phủ định. Phó từ cịn : chỉ sự tiếp diễn tương tự.


Nó
chần
chẫn
như
cái
địn

càn .

Nó sun
sun như
con
đỉa.

Nó bè bè
như quạt
thóc .

Nó sừng
sững như
cái cột đình.

Nó tun
tủn như
cái chổi
sể cùn.


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I-SO SÁNH LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ.
Tìm những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh
trong các câu sau:

* Ví dụ: SGK/ Tr 24.

*Cụm từ chứa hình ảnh so sánh :
a. Trẻ em như búp trên cành.

a.

Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ,biết học hành là ngoan.
(Hồ Chí Minh)

b. Rừng đước dựng lên cao ngất b. […] trông hai bên bờ,rừng đước dựng lên
như hai dãy trường thành vô tận. cao ngất như hai dãy trường thành vơ tận.
(Đồn Giỏi)

? Trong mỗi phép so sánh trên,những sự vật,sự
việc nào được so sánh với nhau .


SO SÁNH.

TIẾT 83.

I. SO SÁNH LÀ GÌ ?
Vì sao có thể so sánh:
TRẺ EM

Có
nét tương đồng
--------------------------

BÚP TRÊN CÀNH

Đều non nớt, bụ bẫm, đáng yêu, tràn đầy sức
sống,đang phát triển…
So sánh như vậy để làm gì .
Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt


TIẾT 83.

SO SÁNH

I. SO SÁNH LÀ GÌ ?
Vì sao có thể so sánh:
Rừng đước

Có nét tương đồng
--------------------------

Hai dãy trường thành

đều cao, dài , chắc chắn, vững chãi…
So sánh như vậy để làm gì.
Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.


SO SÁNH.

TIẾT 83.

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ.
* Ví dụ /SGK/Tr 24.

a. Trẻ em như búp trên cành.
b. Rừng đước dựng lên cao ngất
Như hai dãy trường thành vô tận.
2. Bài học.

So sánh

Là đối chiếu sự vât,sự việc
này với sự vật,sự việc khác
có nét tương đồng.

Ví dụ trên là phép so
sánh.Vậy em hiểu so
sánh là gì ?

Để làm tăng sức gợi hình,
gợi cảm cho sự diễn đạt.
Ví dụ: Thầy thuốc như mẹ hiền.

*Em nêu ví dụ.


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I. SO SÁNH LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ.
2.Bài học.
* Bài tập:


SO SÁNH.

TIẾT 83.
I. SO SÁNH LÀ GÌ ?
* Bài tập.

Khoẻ như voi

khoẻ như …

Khoẻ như trâu
Khoẻ như lực sĩ

Chậm như rùa
chậm như…

Chậm như sên
Trắng như tuyết

trắng như…

Trắng như bông

Trắng như ngà

nhanh như…

Nhanh như cắt
Nhanh như sóc


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
1.Tìm hiểu ví dụ.
2.Bài học.
* Bài tập

II.CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH.


TIẾT 83.

SO SÁNH

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
II. CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH.
1. Ví dụ :(SGK/ Tr 24) điền những từ chứa hình ảnh so sánh trong
các câu sau vào mơ hình cho sẵn.

a) Trẻ em như búp trên cành.
A

B
b)...rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành dài
vô tận.A
B
Phương diện so sánh

Vế A
(sự vật được
so sánh)

Phương diện
so sánh

Trẻ em
rừng đước dựng lên cao
ngất

Từ
so
sánh

Vế B
(sự vật dùng để so sánh)

như búp trên cành
như hai dãy trường thành vô
tận


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
II.CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH.
1. Ví dụ :(SGK/24).

Nêu thêm các từ so sánh mà em biết ?
* Các từ so sánh :Là ,như là, y như, giống như, tựa như,
tựa như là, bao nhiêu...bấy nhiêu...


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
II.CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH.
1.Ví dụ:( SGK Tr24).
2. Cấu tạo phép so sánh:
a.
Trường sơn: chí lớn ơng cha
Vế B
Vế A
Cửu Long: lịng mẹ bao la sóng trào.
Vế B
Vế A
Vắng từ ngữ so sánh, vế B đảo lên đứng trước vế A.

b. Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất phục.

Từ so sánh Vế B
Phương diện so sánh
Vế A
Vế B được đảo lên trước vế A cùng từ ngữ so sánh.


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
II.CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH.
* Mơ hình cấu tạo của phép so sánh:
Phương diện so
Từ so sánh
Vế B
sánh
Các sự vật,sự việc Phương diện so Từ ngữ so sánh: Các sự vật,
như, là, bằng, sự việc dùng
sánh
được so sánh.
tựa, giống...
để so sánh

Vế A

Lưu ý

Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được
lượt bớt.

Vế B có thể được đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.


TIẾT 83.

SO SÁNH.

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
II. CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH
III. LUYỆN TẬP:
1.Bài tập 1.
a. So sánh đồng loại.
- So sánh người với người.

Thầy thuốc như mẹ hiền.

- So sánh vật với vật.

Những tán lá phượng xòe
ra như chiếc dù che mưa,
che nắng.

b. So sánh khác loại.
- So sánh vật với người:

Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng.

- So sánh cái cụ thể với cái trừu
tượng:

Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài
biển đông.


TIẾT 83.

SO SÁNH

I.SO SÁNH LÀ GÌ ?
II-CẤU TẠO CỦA PHÉP SO SÁNH
III-LUYỆN TẬP: Bài tập 3(sgk/26):
Tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong các bài: Bài
học đường đời đầu tiên và Sông nước Cà Mau.

Yêu cầu:
-Đọc lại hai văn bản trên
-Gạch dưới các câu văn có sử dụng phép so sánh và ghi vào vở bài tập.
-Các câu văn đó đã so sánh sự vật nào với sự vật nào? Có tác dụng gợi
hình gợi cảm như thế nào?


SƠ ĐỒ TÓM TẮT BÀI HỌC.


CỦNG CỐ.
Câu 3: Điền câu so sánh sau vào mô hình cấu tạo?
“Q hương là chùm khế ngọt.”
Câu 1: Trong

câusau
nàolàcó
dụng
Câucác
2 :câu
Câusau,
ca dao
so sử
sánh
gì ?phép so sánh?
Vế A
Phương diện
Từ so sánh
Vế B
a)
AnhThân
đi anh
nhớ
quê
nhà
em
như
thể
con
rùa
so sánh
(sự vật được
(Sự vật dùng để
NhớXuống
canh rau

muống,
mhớ
dầmđội
tương
so sánh )
sơng
đội đá,
lêncàchùa
bia
.
so sánh)
b) a)So
Chim
khơn
thì khơn
cả lơng
sánh
người
với người.
Khơn đếnb)cái
xách
Solồng,
sánhngười
vật với
vật.cũng khơn
chùm khế ngọt
là thể
Thân
như thể
rùavới cái trừu

Quê hương c)
c) em
So sánh
cái con
cụ
tượng

X

X

Xuống sông đội đá, lên chùa đội bia
d) So
sánh
với vật.
d)
Chiều
chiều
ra người
đứng ngõ
sau
Muốn về quê mẹ mà không muốn về.


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
- Học bài và làm các bài tập còn lại.
- Chuẩn bị bài: Quan sát, tưởng tượng, so sánh
và nhận xét trong văn miêu tả.