SỞ GD VÀ ĐT AN GIANG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT
NAM
TRƯỜNG THPT BA CHÚC
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
An Giang, ngày 12 tháng 02 năm 2019
BÁO CÁO
Kết quả thực hiện sáng kiến, cải tiến, giải pháp kỹ thuật, quản lý, tác
nghiệp, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật hoặc nghiên cứu khoa học
sư phạm ứng dụng
I Sơ lược lý lịch tác giả
Họ và tên: Ơn Quốc Chiến Nam, nữ: Nam
Ngày tháng năm sinh: 14/06/1983
Nơi thường trú: Ba Chúc, Tri Tơn, An Giang
Đơn vị cơng tác: Trường THPT Ba Chúc
Chức vụ hiện nay: Bí Thư Đồn trường
Lĩnh vực cơng tác: Cơng tác Đồn, dạy lớp.
II Sơ lược đặc diểm tình hình đơn vị
Trường Trung học phổ thơng Ba Chúc được thành lập năm 1998 theo
quyết định số 1526/QĐUBTC của UBND Tỉnh An Giang. Trường được đặt
trên địa bàn khóm An Bình, Thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tơn – một Huyện
miền núi nghèo thuộc Tỉnh An Giang. Trường có nguồn tuyển sinh từ 06 xã
(Ba Chúc, xã Lạc Quới, Lê Trì, Lương Phi, Vĩnh Phước, Vĩnh Gia và các xã
lân cận thuộc Tịnh Biên và Giang Thành – Kiên Giang), các xã nói trên thuộc
vùng rất khó khăn, vùng sâu, vùng xa, vùng núi, vùng biên giới, vùng Tơn giáo,
vùng đồng bào dân tộc. Trước đây vùng này là căn cứ địa của cuộc kháng
chiến chống Pháp, chống Mĩ và chiến tranh biên giới Tây Nam chống Pơn Pốt
bảo vệ Tổ Quốc. Dân cư đa số là người Kinh, người Hoa và cũng rất đơng
người Khơme, sinh sống chủ yếu dựa vào nơng nghiệp, đời sống vật chất,
kinh tế của nhân dân gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, mặt bằng dân
1
trí thấp. Vì vậy Học sinh trường Trung học phổ thơng Ba Chúc là học sinh
thuộc vùng chịu rất nhiều khó khăn và thiệt thịi trong học tập.
Đa số cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường cịn trẻ về tuổi đời và
tuổi nghề, rất nhiệt tình, tâm quyết với nghề, có tinh thần trách nhiệm cao
trong cơng tác, có ý thức khắc phục khó khăn để hồn thành tốt nhiệm vụ. Đa
số học sinh ngoan hiền, đạo đức tốt, hiếu học. Tuy nhiên, tỉ lệ đầu vào của
trường rất thấp, cơ sở vật chất, phịng học cịn thiếu, đặc biệt trang thiết bị,
dụng cụ, sân bãi tập luyện thể dục thể thao chưa đáp ứng được u cầu đổi
mới. Một bộ phận phụ huynh học sinh chưa quan tâm đúng mức đến việc tập
luyện thể dục thể thao, rèn luyện thể chất của con em mình. Bên cạnh đó, áp
lực học tập văn hóa nặng cũng ảnh hưởng phần nào đến việc tham gia các
hoạt động thể dục thể thao, vui chơi giải trí của các em học sinh.
Tên sáng kiến: “Phương pháp huấn luyện đội tuyển điền kinh đạt
thành tích cao Hội Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh”.
Lĩnh vực: Giải pháp tác nghiệp.
III Mục đích u cầu của sáng kiến
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến
Trong thời gian vừa qua, mơn Điền kinh được lãnh đạo nhà trường quan
tâm và chỉ đạo tham gia tại các kỳ Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh. Từ đó Tổ bộ
mơn Thể Dục đã xây dựng kế hoạch huấn luyện đội tuyển Điền kinh tham
gia Khỏe phù Đổng cấp Tỉnh. Giáo viên phụ trách huấn luyện cũng rất nhiệt
tình, trách nhiệm, huấn luyện theo kế hoạch đề ra. Nguồn học sinh tuyển
chọn vào đội tuyển cũng khá lớn (Tổng số học sinh mỗi năm của trường
khoảng 800 đến 900 học sinh). Một số em đã được tập luyện và thi đấu cấp
học dưới, khi được tuyển chọn vào đội tuyển, các em rất hứng thú và tập
luyện nhiệt tình, tích cực.
Tuy nhiên, trình độ các em khi tập trung khơng đồng đều, kinh nghiệm
thi đấu cịn hạn chế. Trong khi khâu tuyển chọn đội tuyển cịn sơ sài, thiếu
2
bước tập trung tuyển chọn đội dự tuyển, mà đi vào tuyển chọn ngay đội
tuyển chính thức bằng cách chỉ dựa vào thành tích Khỏe Phù Đổng cấp
trường để chọn ra số học sinh có thành tích tốt nhất tương ứng với số lượng
dự kiến trong đội tuyển, nên những học sinh có tiềm năng phát triển tốt
khơng được vào đội tuyển do thành tích Khỏe Phù Đổng cấp trường chưa cao.
Dẫn đến đội tuyển thiếu ổn định về nhân sự, ảnh hưởng rất lớn đến thành
tích thi đấu sau khi đã được huấn luyện. Do đó đội tuyển điền kinh tham gia
các kỳ Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh mặc dù có thành tích nhưng năm cao, năm
thấp, chưa có tính ổn định.
Thành tích đội điền kinh tại 3 kỳ Khỏe Phù Đổng trước của Trường
THPT Ba Chúc:
Năm học
Huy chương vàng
Huy chương bạc
Huy chương đồng
20112012
4
2
1
20132014
1
4
3
20152016
3
3
4
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến
Thể dục thể thao được sử dụng vào việc giáo dục con người phát triển
tồn diện: “Con người thường phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể
chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã dạy: “Luyện tập thể dục, bồi dưỡng sức khoẻ là bổn phận của mỗi người
dân u nước”.Thể dục trong nhà trường phổ thơng có ý nghĩa quan trọng đối
với các mặt giáo dục khác như: Đức dục, trí dục, mỹ dục và lao động.
Điền kinh là một mơn thể thao phong phú và đa dạng, khơng những có
tác dụng tăng cường sức khoẻ cho người tập mà cịn là cơ sở để phát triển
các tố chất thể lực như: Sức nhanh, sức mạnh, sức bền, mềm dẻo và khéo
léo… Để phát triển được thành tích thể thao nói chung và điền kinh nói riêng
thì ta phải có phương pháp huấn luyện đối với từng nội dung cụ thể.
3
Như vậy, để duy trì truyền thống luyện tập thể dục bồi dưỡng sức
khỏe như lời Bác Hồ đã dạy, đồng thời nâng chất hoạt động thể dục thể thao
trong nhà trường nói chung, nâng cao thành tích đội tuyển điền kinh của
trường tại các kỳ Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh nói riêng, cùng với điều kiện đặc
thù của nhà trường là chương trình học tập của học sinh nhiều nên cần thiết
phải áp dụng giải pháp huấn luyện để các em có thời gian tập luyện phù hợp
đạt kết quả cao, nhưng vẫn đảm bảo việc học tập.
3. Nội dung sáng kiến
3.1. Tiến trình, thời gian thực hiện
Tháng 08/2017: Lập kế hoạch, chương trình huấn luyện, trình Hiệu trưởng
duyệt để thực hiện.
Tháng 09/2017: Tiến hành tuyển chọn đội dự tuyển, tập trung để huấn
luyện sơ bộ ban đầu.
Tháng 10/2017 đến tháng 02/2018: Tiến hành tuyển chọn đội tuyển chính
thức, tập trung đội tuyển để huấn luyện chun sâu những nội dung xác định
là trọng tâm, thế mạnh tham gia Hội Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh.
3.2. Biện pháp tổ chức
a) Giai đoạn huấn luyện đội dự tuyển:
Nhiệm vụ chủ yếu của giai đoạn này là phát triển thể lực tồn diện cho
các em học sinh, dạy cho các em những bài tập khác nhau, tạo cho các em sự
hứng thú để các em tích cực tập luyện. Trong giai đoạn huấn luyện ban đầu
có các bài tập nhằm phát triển tổng hợp các tố chất thể lực của học sinh. Tần
số động tác là một trong những chỉ số chủ yếu của tốc độ, vì vậy trong các
buổi tập cần ưu tiên phát triển sức nhanh, sức bền.
Các bài tập được áp dụng:
Kỹ thuật xuất phát thấp với hiệu lệnh
Chạy 30m tốc độ cao xuất phát cao
Chạy 60m xuất phát cao
4
Chạy lặp lại nhiều lần 30m tốc độ cao
Chạy 100m xuất phát thấp
Tổ chức kiểm tra thành tích đội dự tuyển để tuyển chọn đội tuyển
chính thức từ 8 đến 12 học sinh tùy theo trình độ thực tế của các em theo các
nội dung thế mạnh đã được xác định: chạy 100m, 200m, 400, 800m và tiếp
sức 4 x 100m. Tập trung đội tuyển chính thức để huấn luyện chun sâu.
b) Giai đoạn huấn luyện ban đầu:
Sau khi tuyển chọn đội tuyển chính thức thì tiến hành giai đoạn huấn
luyện ban đầu. Nhiệm vụ chủ yếu của giai đoạn này là huấn luyện thể lực
tồn diện, nâng cao mức độ chịu đựng chung của cơ thể, tạo được vốn kỹ
năng vận động, tăng tri thức để hình thành những nền tảng ban đầu của tài
năng thể thao. Đặc điểm của giai đoạn này là sử dụng các phương tiện huấn
luyện.
* Huấn luyện tốc độ: Để huấn luyện tốc độ khơng nên cho các em
chạy với tốc độ cực đại q nhiều, có thể áp dụng các bài tập sau:
Cho học sinh xem tranh, ảnh kỹ thuật, tư thế chạy.
Tại chỗ đánh tay với tốc độ tăng dần.
Chạy nâng cao đùi tại chỗ.
Chạy tăng tốc tại chỗ để rèn luyện tần số bước chạy
Chạy đạp sau 30m kết hợp đánh tay.
Chạy tăng tốc 60m theo vạch chuẩn để rèn luyện sự ổn định độ dài bước
chạy.
Chạy tăng tốc lặp lại các đoạn 30m
Chạy biến tốc 200m
Nhảy xa với đà ngắn.
Chạy 100m hoàn thiện động tác.
Trao nhận gậy tốc độ cao trong khu vực 20m
Chạy 60m tốc độ cao tay cầm gậy.
5
Quay video tồn bộ q trình thực hiện các bài tập, sau đó cho học sinh
xem lại, giáo viên cùng học sinh phân tích, chỉnh sửa. Các bài tập tiếp sức chú
ý thực hiện nhuần nhuyễn kỹ thuật trao nhận gậy, cảm giác cầm gậy khi
chay tốc độ cao.
* Huấn luyện về thể lực: Gồm có các bài tập:
Bậc cóc lên dốc, lên bậc cầu thang.
Đứng lên, ngồi xuống có gánh tạ.
Bật nhảy đổi chân.
Bật nhảy đổi chân gánh tạ 10 đến 20 kg.
Gập bụng tốc độ thời gian ngắn.
Đạp đùi có tạ với ghế nằm.
Chạy lên dốc, chạy lên bậc cầu thang.
Chạy kéo vật nặng 10 đến 20 kg
Chạy thả lỏng 1000 đến 1500m
c) Giai đoạn huấn luyện chun sâu:
Nhiệm vụ của giai đoạn là hồn thiện về thể lực, kỹ thuật. Đặc điểm
của giai đoạn này là tính chun mơn hố được thể hiện rõ hơn. Tỷ trọng
huấn luyện chun mơn về thể lực, kỹ thuật, tâm lý được tăng lên đáng kể.
Khối lượng và cường độ của các phương tiện chủ yếu tăng nhiều hơn so với
giai đoạn trước. Điều này diễn ra khơng chỉ do huấn luyện chung mà cịn do
ưu tiên tăng số lượng các bài tập huấn luyện chun mơn và thi đấu.
* Huấn luyện sức nhanh:
Trong giai đoạn này, có thể sử dụng các bài tập:
Chạy lên dốc tính thời gian.
Chạy xuống dốc, chạy có sử dụng sức kéo nhân tạo tính thời gian.
Chạy tăng tốc tối đa 50m theo vạch chuẩn tính thời gian.
Chạy tốc độ 50m đường vịng tính thời gian.
Chạy 100m tính thời gian.
6
Chạy 200m tính thời gian.
Chạy 400m tính thời gian.
Chạy 800m tính thời gian.
Chạy tốc độ 50m đường vịng tay có cầm gậy tính thời gian.
Phối hợp trao nhận gậy tồn đội cự ly 4 x 100m tính thời gian.
Trong q trình tập luyện, giáo viên phải theo sát, ln kích thích tạo
hưng phấn để các em phát huy hết khả năng của mình.
* Huấn luyện thể lực:
Bậc cóc lên dốc, lên cầu thang, tính thời gian.
Bật nhảy đổi chân có điểm tựa cao khoảng 4050cm tính thời gian.
Bật nhảy đổi chân có điểm tựa cao khoảng 4050cm gánh tạ 10 đến 20 kg
tính thời gian.
Đạp đùi có tạ với ghế nằm, tính thời gian.
Chạy đạp sau 60m.
Bật cóc 30m tính thời gian.
Bài tập về cơ lưng, cơ bụng, cơ gấp bàn chân, cơ gấp và duỗi cẳng chân, cơ
gấp và duỗi đùi.
Chạy 800m tính thời gian.
Tập nhảy dây bền.
Chạy bền 1500m tính thời gian.
d) Giai đoạn huấn luyện hồn thiện:
Nhiệm vụ của giai đoạn này là hồn thiện về thể lực cũng như kỹ
thuật trong chạy cự ly ngắn, chạy tiếp sức để chuẩn bị cho vận động viên thi
đấu. Đặc điểm của giai đoạn này là trình độ chun mơn của các vận động
viên chạy ngắn càng cao, lượng vận động trong huấn luyện tương ứng với thi
đấu càng lớn và việc tn theo ngun tắc tập luyện cũng nghiêm ngặt. Vì
vậy chúng ta cần đặc biệt thận trọng sử dụng hài hịa, cân đối giữa khối
lượng và cường độ của lượng vận động trong huấn luyện.
7
Khối lượng chủ yếu của các bài tập trong giai đoạn này là nhằm nâng
cao tốc độ chạy cực đại và hoàn thiện chạy lao sau xuất phát được thể hiện
trong giai đoạn huấn luyện chuyên môn. Áp dụng các bài chạy đủ khối
lượng, đủ cự ly như: Chạy 100m, 200m, 400m, chạy tiếp sức 4x100m với
tồn bộ kỹ thuật.
Chạy 30m xuất phát thấp
Chạy 50m, 100m xuất phát thấp
Chạy 100m bấm thành tích
Chạy 200m bấm thành tích
Chạy 400m bấm thành tích
Chạy 800m bấm thành tích
Phối hợp tồn đội tiếp sức cự ly 4 x 100m bấm thành tích
Ngồi ra, thường xun tổ chức cho các em thi đấu tập huấn với đội
tuyển điền kinh của Phịng giáo dục tập huấn tại Ba Chúc, các trường THPT
trong Tỉnh nếu có điều kiện để nâng cao trình độ, kinh nghiệm và tâm lý thi
đấu. Một trong những điều cần chú ý là sau khi hồn thành q trình huấn
luyện cần cho học sinh tập nhẹ, thả lỏng cơ 23 buổi, sau đó nghỉ 23 ngày
trước khi thi đấu để các em hồi phục và phát huy tối đa thành tích trong khi thi
đấu.
IV Hiệu quả đạt được
Cơng tác tuyển chọn học sinh vào đội tuyển được tiến hành một cách
chặt chẽ, khoa học hơn, khách quan hơn, chính xác về năng lực của học sinh.
Tạo nguồn cho đội dự tuyển phong phú hơn, có sự phấn đấu cạnh tranh tích
cực trong q trình tuyển chọn tạo động lực cho học sinh tập luyện tích cực
hơn. Từ đó có thể tuyển chọn được nhiều học sinh có thành tích tốt vào đội
tuyển chính thức, khả năng đạt thành tích cao tại Hội Khỏe phù Đổng cấp
Tỉnh khả thi hơn. Đặc biệt, duy trì được phong trào tập luyện thể dục thể
8
thao trong nhà trường và tạo được nguồn học sinh để huấn luyện tham gia
các kỳ Khỏe Phù Đổng kế tiếp.
Qua q trình giảng dạy huấn luyện, áp dụng giải pháp mà sáng kiến
đã nêu, tơi thấy hiệu quả huấn luyện tăng lên rõ rệt. Học sinh nắm bắt tốt
từng bài tập một cách nhanh chóng, tăng hưng phấn, hứng thú trong luyện
tập, thành tích của các em trong q trình tập luyện ngày càng cao. Qua thi
đấu tập huấn với đội bạn, có thể thấy kinh nghiệm thi đấu của các em được
nâng lên, các em tự tin hơn, vững vàng hơn, bản lĩnh hơn, thành tích thi đấu
của các em được nâng lên đáng kể. Một điều quan trọng là tất cả các em đều
đạt thành tích tốt nhất của bản thân.
Đội tuyển điền kinh của Trường THPT Ba Chúc đã tham gia Hội Khỏe
Phù Đổng cấp Tỉnh lần thứ 28 năm học 20172018 gồm có 10 học sinh với
các nội dung: 100m nam, 100m nữ, 200m nam, 200m nữ, 400m nam, 400m nữ,
800m nam, 800m nữ, nhảy xa nữ, tiếp sức 4 x 100 nam, tiếp sức 4 x 100 nữ.
Thành tích đạt được là rất cao đáng ghi nhận, đạt được tổng số 13 huy
chương trong đó 6 huy chương vàng, 6 huy chương bạc, 1 huy chương
đồng, xếp hạng nhất bảng xếp hạng mơn Điền kinh cấp THPT tồn
Tỉnh. Cụ thể đạt: 1 huy chương vàng 100m nữ, 1 huy chương vàng 200m nữ,
1 huy chương vàng 200m nam, 1 huy chương vàng 400m nữ, 2 huy chương
vàng tiếp sức 4x100m nữ, 1 huy chương bạc 100m nam, 1 huy chương bạc
100m nữ, 1 huy chương bạc 200m nữ, 1 huy chương bạc 800m n ữ, 1 huy
chương đồng nhảy xa nữ, 2 huy chương đồng tiếp sức 4x100m nam.
9
Đội tuyển điền kinh trường THPT Ba Chúc tại Hội Khỏe Phù
Đổng Tỉnh An Giang lần thứ 28 năm học 20172018
* Một số hình ảnh tại Hội Khỏe Phù Đổng Tỉnh An Giang lần thứ 28
năm học 20172018:
Huy chương vàng, huy chương bạc 100m nữ
10
Huy chương vàng, huy chương bạc 200m nữ
Huy chương vàng 200m nam
11
Huy chương bạc 100m nam
Huy chương vàng 400m nữ
12
Huy chương bạc 800m nữ
13
Huy chương vàng tiếp sức 4 x 100m nữ
Huy chương bạc tiếp sức 4 x 100m nam
14
Huy chương đồng nhảy xa nữ
Để ghi nhận những thành tích mà các em đã đạt được tại Hội Khỏe Phù
Đổng cấp Tỉnh, đồng thời thúc đẩy phát triển phong trào tập luyện thể dục
thể thao, rèn luyện thân thể, nhà trường đã tổ chức tuyên dương khen thưởng
các em nhân dịp Lễ tổng kết năm học 20172018.
15
V Mức độ ảnh hưởng
Với những kết quả đạt được, giải pháp huấn luyện đội tuyển điền
kinh đạt thành tích cao Hội Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh, tơi hi vọng có thể nhân
rộng ra các trường THPT trong Huyện, trong Tỉnh hoặc rộng hơn là các
trường THPT trên tồn quốc có đặc điểm tương đồng với trường THPT Ba
Chúc, để các trường THPT tham khảo nghiên cứu, đề ra giải pháp huấn luyện
tốt nhất phù hợp với điều kiện đặc thù của đơn vị, nhằm nâng cao thành tích
của trường tại các kỳ Hội khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh, tạo nguồn cho Tỉnh tham
gia Hội khỏe Phù Đổng tồn quốc. Đồng thời góp phần duy trì phong trào tập
luyện thể dục thể thao rèn luyện sức khỏe theo gương Bác Hồ vĩ đại.
Ngồi ra để áp dụng giải pháp đạt hiệu quả cao cần sự quan tâm, hỗ
trợ, giúp đỡ kịp thời của lãnh đạo nhà trường về cơ sở vật chất, dụng cụ, sân
bãi tập luyện, sự nhiệt tình trách nhiệm của giáo viên hướng dẫn, niềm đam
mê của học sinh, v.v...
VI Kết luận
Để duy trì, phát huy hơn nữa cơng tác huấn luyện Đội tuyển điền kinh
đạt thành tích cao Hội Khỏe Phù Đổng cấp Tỉnh cần sự đầu tư, nhiệt tình của
giáo viên hướng dẫn, sự say mê, tích cực tập luyện của học sinh, sự hỗ trợ từ
phía gia đình học sinh. Đặc biệt là sự quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện của lãnh
đạo nhà trường.
Tóm lại, nếu thực hiện tốt giải pháp như đã nêu thì tơi tin rằng sẽ nâng
cao thành tích đội tuyển điền kinh của trường tại các kỳ khỏe Phù Đổng cấp
Tỉnh. Đồng thời duy trì và đẩy mạnh phong trào tập luyện thể thao rèn luyện
sức khỏe theo gương Bác Hồ vĩ đại, thực hiện được mục tiêu giáo dục tồn
diện của nhà trường. Ngồi ra cịn góp phần tích cực vào việc giáo dục tư
tưởng, giáo dục đạo đức cho học sinh, đẩy lùi các tệ nạn xã hội xâm nhập
vào học đường, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích cho học sinh, xây dựng được
mơi trường học tập thân thiện, học sinh tích cực. Đặc biệt là đào tạo được
16
thế hệ học sinh đủ trình độ, đủ sức khỏe để đáp ứng nhu cầu phát triển của
xã hội. Góp phần làm cho đất nước phát triển bền vững.
Tơi cam đoan những nội dung báo cáo là đúng sự thật.
Xác nhận của đơn vị áp dụng sáng kiến
Người viết sáng kiến
Ơn Quốc Chiến
17