Các chủng lợi khuẩn Bacillus

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
KHOA THÚ Y

VỆ SINH ATTP NGUỒN GỐC
ĐỘNG VẬT

CÁC CHỦNG
LỢI KHUẨN
BACILLUS
GVHD: Hoàng Minh Đức
SVTH: Vũ Anh Điệp
MSV: 623378
Nhóm 2


NỘI
DUNG

Đặc tính sinh học
Phương pháp phân lập
Ứng dụng


ĐẶC TÍNH SINH HỌC
Các chủng lợi khuẩn Bacillus


ĐẶC TÍNH
SINH HỌC
• Trực khuẩn Gram (+)
• Tế bào hình que thẳng, đi

theo cặp hoặc chuỗi, đầu
trịn
• Kích thước: 0,5 2,5 àm x
1,2 - 10 àm
ã Hiu khớ hay kỵ khí tùy
nghi
• Có khả năng hình thành
nội bào tử, sống trong điều
kiện pH thấp
Ảnh Này của Tác giả Không xác định được cấp phép theo CC BY-SA


ĐẶC TÍNH
SINH HỌC

Lợi khuẩn Bacillus tiêu biểu:
- Bacillus subtilis
- Bacillus coagulans
- Bacillus clausii


ĐẶC TÍNH SINH HỌC
1. Bacillus subtilis: 
• Phân bố hầu hết trong môi trường tự
nhiên, phần lớn cư trú trong đất và rơm
rạ, cỏ khô nên được gọi là “trực khuẩn
cỏ khơ”.
• Có khả năng di động nhờ các lơng tơ
• Có khả năng tạo bào tử, nhờ đó có thể
tồn tại trong các điều kiện bất lợi

• Được phân loại như 1 loại vi khuẩn
hiếu khí bắt buộc nhưng đã có chứng
minh B.subtillis vẫn có thể tồn tại trong
điều kiện thiếu khơng khí


ĐẶC TÍNH SINH HỌC
1. Bacillus subtilis: 
• B. subtilis có thể phân chia đối xứng
hoặc khơng đối xứng. Bào tử được hình
thành vào những thời điểm khó khăn về
dinh dưỡng, cho phép các sinh vật tồn
tại trong môi trường cho đến khi điều
kiện trở nên thuận lợi.
• Do Bacillus subtilis là vi khuẩn bắt buộc
đường ruột nên ngoài khả năng chịu
đựng được acid dạ dày, các chất dịch
tiêu hóa đường ruột, chúng cịn có khả
năng đấu tranh lại với các vi sinh vật gây
bệnh ở đường ruột.

• Mơi trường ni cấy nấm bệnh có sự
hiện diện của Bacillus subtilis với một số
lượng lớn sẽ gây ra sự cạnh tranh dinh
dưỡng, cạnh tranh khơng gian sống giữa
vi khuẩn và nấm.
• Ở giai đoạn rất sớm của sự hình thành
bào tử, một vài tế bào Bacillus đã tạo ra
kháng sinh để giết chết những tế bào vi
khuẩn ở bên cạnh chưa bắt đầu quá

trình này do sự cạnh tranh về mặt dinh
dưỡng.


ĐẶC TÍNH
SINH HỌC
2. Bacillus clausii:
- Trực khuẩn hình que, Gram (+),
bao quanh bởi lớp thành tế bào
dày
- Là vi khuẩn hiếu khí
- Hay được tìm thấy ở mơi trường
kiềm, bao gồm cả đất và môi
trường biển


ĐẶC TÍNH SINH HỌC
2. Bacillus clausii:
• B. clausii là một loại trực khuẩn sinh
bào tử. Bền vững trong môi trường axit
dạ dày, có khả năng kháng một số loại
kháng sinh
• Có khả năng biến đổi nitrat thành nitrit
nên Bacillus clausii có quan hệ mật
thiết với các vi sinh vật sử dụng nitrit
để tồn tại


ĐẶC TÍNH SINH HỌC
3. Bacillus coagulans

•  Vi khuẩn Gram (+), hình thành bào
tử, có thể cử động dễ dàng, kỵ khí
• Có khả năng sinh bào tử và sinh
lactic acid có lợi cho hệ tiêu hóa
• Dạng bào tử bền vững trong mơi
trường acid của dịch vị dạ dày, và vì
thế sẽ đi qua dạ dày một cách an
toàn, tới ruột, nảy mầm thành vi
khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa


PHƯƠNG PHÁP
PHÂN LẬP
CÁC CHỦNG LỢI KHUẨN BACILLUS


PHƯƠNG PHÁP PHÂN LẬP

Bước 1
Cho mẫu phân
lập vào bình tam
giác chứa 100ml
môi trường LB
(10g/L peptone, 5
g/L yeast extract,
10/L g NaCl) có
bổ sung 1,5%
NaCl. Xử lí ở
nhiệt độ 80ºC
trong 30 phút, ủ

lắc ở 37ºC trong
48 giờ.

Start

Bước 2
Sau 48 giờ, tiến
hành pha lỗng dịch
ni cấy trong dung
dịch nước muối sinh
lí 0,3% về các nồng
độ 10-4 và 10-5 tế
bào/mL

Bước 3
Thu 100 µL các dung
dịch mẫu và trải trên
đĩa chứa môi trường
LB agar, đậy kín và ủ ở
37ºC trong 24 giờ.
Sau 24 giờ, quan sát
và chọn những khuẩn
lạc tiêu biểu để tiến
hành cấy chuyển trên
mơi trường LB agar

Bước 4
Q trình cấy
chuyển được lặp lại
nhiều lần cho đến

khi độ thuần vi
khuẩn được xác
định

Finish


PHƯƠNG PHÁP
PHÂN LẬP

Đặc điểm nuôi cấy Bacillus
subtillis:
 Môi trường thạch Agar:
khuẩn lạc có dạng hình
trịn, rìa răng cưa khơng
đều, có tâm sẫm màu,
phát triển chậm, đường
kính 3 – 5mm. Sau 1 – 4
ngày bề mặt nhăn nheo
màu hơi sẫm.


PHƯƠNG PHÁP PHÂN LẬP
• Đặc điểm ni cấy
Bacillus clausii :
Khuẩn lạc màu trắng,
rìa hình sợi trên mơi
trường thạch agar

PHƯƠNG PHÁP
PHÂN LẬP

• Đặc điểm ni cấy Bacillus coagulans:
Trên mơi trường TSA khuẩn lạc có đường kính 1-3mm,
màu trắng kem, rìa và bề mặt nhẵn


ỨNG
DỤNG
Ứng dụng lợi khuẩn Bacillus


ỨNG
DỤNG
• B. subtilis có hoạt tính sản sinh các hợp chất kháng khuẩn, cải
thiện tiêu chảy và giảm táo bón đáng kể. 
• B. clausii có khả năng kích thích hệ thống miễn dịch tổng hợp
kháng thể, giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể.
• B. coagulans có tác dụng tăng cường miễn dịch, tạo ra acid
lactic, đồng thời sản sinh ra các men tiêu hóa như amylase và
protease có tác dụng kích thích tiêu hóa tốt.


ỨNG DỤNG
Sản xuất thực phẩm chức năng, men tiêu hóa
Ứng dụng trong nhân y và thú y điều trị các bệnh đường tiêu hóa
Chất phụ gia tẩy rửa, diệt nấm mốc
Sản xuất thực phẩm, đồ uống, thức ăn chăn nuôi
Xử lý môi trường ô nhiễm

Ứng dụng trong nông nghiệp


ỨNG DỤNG
Minh họa về ứng dụng của các chủng
lợi khuẩn Bacillus


TÁC DỤNG HIỆP ĐỒNG CỦA 3 CHỦNG
BACILLUS
Khi 3 vi khuẩn này (B. subtilis, B. coagulans và B. clausii) kết hợp với nhau trong cùng một môi trường, chúng sẽ cho
những tác dụng hiệp đồng như khả năng tổng hợp hơn 70 loại hợp chất kháng khuẩn của vi khuẩn B. subtilis,
những kháng sinh này giúp tiêu diệt nhiều vi khuẩn gây hại khác. Đồng thời B. subtilis cũng có khả năng sản xuất
nhiều loại ezyme giúp hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.
Trong khi đó, B. clausii lại tạo màng biofilm và tiết ra chất nhầy bao phủ lên toàn bộ niêm mạc, tạo thành một lớp lá
chắn bảo vệ ruột, đại tràng. Nhờ đó phân mềm và xốp hơn, dễ đào thải ra ngoài.
B. coagulans là vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa nhờ khả năng tổng hợp nên các enzyme tiêu hóa giúp tiêu hóa thức ăn
dễ dàng hơn, từ đó làm tăng cường khả năng hấp thu được nhiều dưỡng chất hơn từ thức ăn.. Do đó chúng rất hiệu
quả trong hỗ trợ xử lý và phịng ngừa tình trạng rối loạn tiêu hóa, loạn khuẩn đường ruột cũng như ăn không tiêu,
đầy hơi, trướng bụng, đi ngoài phân sống, tiêu chảy.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
• Phân lập, định danh và xác định các đặc tính có lợi của chủng Bacillus spp. từ
ao nuôi tôm | TIN TỨC HOẠT ĐỘNG | Trường Đại học Nam Cần Thơ (nctu.edu.vn)
• Đặc tính sinh học của vi khuẩn Bacillus sutilis – Anabio
• Các phương pháp cơ bản trong chẩn đốn vi khuẩn (tonghoiyhoc.vn)
• Khóa luận Nghiên cứu tạo nguyên liệu chứa Bacillus clausii dạng bào tử - Luận văn, đồ án, đề tài tốt nghiệp
(luanvan.net.vn)
• Potential Use of Bacillus coagulans in the Food Industry (nih.gov)

• tap-chi-so-5.2021-final.10.pdf (vnua.edu.vn)
• REGNUM PROKARYOTAE - Cultural characteristics (tgw1916.net)
• (PDF) Evaluation of multidrug-resistant Bacillus strains causing public health risks in powdered infant milk fo
rmulas (researchgate.net)
• Bacillus coagulans - Bacillus Coagulans (google.com)


THANKS FOR
LISTENING