Bai 33 Mau nguyen tu Bo

1

3

Niels Bohr

2

4


Phần ghi bài : chữ màu đen hoặc 


I. MƠ HÌNH HÀNH TINH NGUN TỬ

MƠ HÌNH HÀNH TINH LÀ
GÌ ??


HỆ MẶT TRỜI


- Mặt
Có các
tinhtâm
quay
quanh
trờihành
là trung

củaxung
hệ (thiên
thểmặt
duytrời
nhất
nóng sáng).



MẪU HÀNH TINH NGUYÊN TỬ CHO
NGUYÊN TỬ HYĐRÔ

THEO ÔNG
* Lực hút tĩnh điện giữa hạt nhân
và electron là lực hướng tâm giữ
cho electron chuyển động trên quỹ
Elec
đạo tròn
tron(
RUTHERFORD
* Năng lượng của nguyên tử gồm -)
động năng electron và thế năng
tương tác của eletron với hạt nhân

Quỹ đạo
của
electron
Hạt N
hâ

n (+)


MẪU HÀNH TINH NGUYÊN TỬ
CHO 1 SỐ NGUYÊN TỐ HÓA HỌC.

NITƠ


I. MƠ HÌNH HÀNH TINH NGUN TỬ

 -Mẫu hành tinh nguyên tử của Rutherford: Các electron (-)
chuyển động xung quanh hạtTheo
nhânthuyết
(+). sóng điện từ hạt

điện tích chuyển động thì có khả
năng bức xạ sóng điện từ.
- Hạn chế : Khơng giải thích
tính này
bềnmang
vững năng
của nguyên tử và
Vậy sóng
lượng
hết, bán
quỹ đạo
sự tạo thành quang phổ vạch
củađi
ngun

tử kính
Hyđrơ
- giảmelectron
của esóng,
dần, thì dẫn
đến động có gia
+ Nhược điểm 1 : Theo thuyết
chuyển
tình phát
trạngBoom
gì cho
nguyên
tốc xung quanh hạt nhân nên
sinh
sóng
điện tử
từ ? sóng mang



theo năng lượng  năng lượng nguyên tử giảm  thế năng giảm
 bán kính giảm  electron rơi vơ nhân  nguyên tử bị phá vở
+Nhược điểm 2: bán kính quỹ đạo của electron giảm liên tục 
năng lượng nguyên tử giảm liên tục  sóng điện từ phát ra có tần
số thay đổi liên tục  Hydro chỉ có quang phổ liên tục ( thực tế
có cả quang phổ vạch)


Niels Bohr

Để khắc phục những khó
khăn của mẫu nguyên tử
Rutherford , năm 1913,
Bohr vận dụng thuyết
lượng tử và việc nghiên
cứu quang phổ vạch
Hidro để xây dựng mẫu
nguyên tử Bo (Bohr)

bằng cách bổ sung
thêm hai tiên đề
vào mẫu hành tinh
nguyên tử


I. MƠ HÌNH HÀNH TINH NGUN TỬ

 -Mẫu hành tinh nguyên tử của Rutherford : Các
electron mang (-)chuyển động xung quanh hạt nhân (+)

 - Hạn chế :

Khơng giải thích tính bền vững của nguyên
tử và sự tạo thành quang phổ vạch của nguyên tử Hyđrô

 - Mẫu nguyên tử Bo : Mẫu hành tinh nguyên tử + hai
tiên đề


II. CÁC TIÊN ĐỀ CỦA BO VỀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ

1. Tiên đề về các trạng thái dừng
TIÊN ĐỀ : Nguyên tử chỉ tồn tại trong 1 số trạng thái có năng
lượng xác định, gọi là các trạng thái dừng. Khi ở trong các
trạng thái dừng thì ngun tử khơng bức xạ.
Trong các trạng thái dừng của nguyên tử, e chỉ chuyển động quang
hạt nhân trên những quỹ đạo có bán kính hồn tồn xác định gọi là
các quỹ đạo dừng
- Đối với nguyên tử hiđrô

rn = n2r0

r0 = 5,3.10-11m gọi là bán kính quỹ đạo Bo , n = 1,2,3,4,5,.....


n

1

2

3

4

5

6

…

BKquỹ đạo
rn = n2r0

r0

4r0

9r0

16r0

25r0

36r0

…

Mức năng
lượng

E1

E2

E3

E4

E5

E6

…

Tên quỹ đạo

K

L

M

N

O

P

…

n = 5 (O)

E5

n = 4 (N)

E4

n = 3 (M)

E3

n = 2(L)

E2

n = 1 (K)

E1


2. Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của
nguyên tử
-TIÊN ĐỀ : Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng có năng
lượng (En) sang trạng thái dừng có năng lượng thấp hơn (Em)
thì nó phát ra 1 phơtơn có năng lượng đúng bằng hiệu En - Em:
En

ĐỂ GIẢI THÍCH ĐƯỢC SỰ
TẠO
THÀNH
QUANG
PHỔ
 = hfnm = En - Em
VẠCH PHÁT XẠ VÀ
hf HẤP THỤ hf
E
CỦA NGUYÊN TỬ HIDRÔ,
BO

- Ngược
lại, nếu
nguyên
tử đang
ở trạng
dừng cóXẠ
năng lượng
ĐƯA
RA
TIÊN
ĐỀ
VỀtháiBỨC
E thấp hơn mà hấp thụ được 1 phơtơn có năng lượng đúng bằng
VÀ HẤP THỤ NĂNG LƯỢNG
hiệu E - E thì nó chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng cao
nm

m

m

n

hơn En.

m

nm

III. QUANG PHỔ PHÁT XẠ VÀ QUANG PHỔ HẤP
THỤ CỦA NGUYÊN TỬ HIDRO
1> SỰ TẠO THÀNH QUANG PHỔ VẠCH PHÁT XẠ
Quang phổ nguyên tử Hydro gồm ba dãy :
-Dãy Laiman : nằm ở vùng tử ngoại.
-Dãy Banme một phần nằm ở vùng tử ngoại, một phần nằm ở
vùng ánh sáng nhìn thấy gồm 4 vạch đỏ , lam , chàm , tím.
-Dãy Pasen: vùng hồng ngoại
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


P

QUAN SÁT MƠ HÌNHE
VỀ Q TRÌNH HÌNH
THÀNH VẠCH QUANG
PHỔ CỦA NGUYÊN TỬ
HIDRÔ KHI NGUYÊNE TỬ
PHÁT XẠ NĂNG LƯỢNG
O

cao

N

M
L
K

 = En - Em

thấp


1> SỰ TẠO THÀNH QUANG PHỔ VẠCH PHÁT XẠ

Khi electron chuyển từ mức năng lượng cao về mức năng
thấp thì nó phát ra một photon có năng lượng hồn tồn
đề bức xạ,
xác định : Vận
hf = dụng
Ecao – Etiên
thấp

giải thích sự hình thành
Mỗi photon có tần số f tương ứng với một ánh sáng
quang
phổ
vạch
của
hidro
đơn sắc có bước sóng  ứng với một vạch màu xác
( tức là mỗi vạch quang
định.
phổ có một tần số hay
bước sóng xác định) ??


2> SỰ TẠO THÀNH QUANG PHỔ HẤP THỤ

Trong vùng ánh sáng nhìn thấy, quang
phổ vạch hấp thụ của Hirơ có 4 vạch đen
trên các nền đỏ, lam ,chàm, tím của
quang phổ liên tục


QUAN SÁT MƠ HÌNH VỀ
E
Q TRÌNH HÌNH THÀNH
QUANG PHỔ VẠCH HẤP THỤ
E
CỦA NGUYÊN TỬ HIDRÔ
KHI
O N M LK
P
NGUYÊN TỬ HIDRÔ HẤP
THỤ PHÔTÔN TRONG CHÙM
ÁNH SÁNG TRẮNG ( HẤP
THỤ NĂNG LƯỢNG)
Cao

thấp