Bài giảng tăng huyết áp

TĂNG HUYẾT ÁP


Huyết áp là gì ?


Khi nào bị tăng huyết áp ?

3


Tình hình tăng huyết áp trên thế giới

4


5


6



Định nghĩa tăng huyết áp đo tại PK và ngoài PK

8

TL: Mancia G. et al. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension. Eur. Heart. J doi: 10.1093/euroheartj/ eht 151


9

Có thể theo dõi Huyết Áp của bản thân ?

10


Quản lý Huyết Áp nhờ NV y tế ?

11


3 trạng thái của biến thiên huyết áp
HA ẩn giấu, áo choàng trắng và THA sáng sớm

(Huyết áp tâm thu mmHg)

Đo tại nhà/đo tự động

200

180

160

Tăng huyết áp

Tăng huyết áp

ẩn giấu

“thực sự”

140

135 mmHg
120

Huyết áp

Tăng huyết áp

bình thường

áo chồng trắng

100
100

120

140

160

Đo tại cơ sở Y tế

180

200

12

(Huyết áp tâm thu mmHg)
Derived from Pickering et al. Hypertension 2002;40; 795-796


BIÊN THIÊN HUYẾT ÁP LÀ GÌ?
Biến thiên huyết áp : là sự thay đổi trị số HA trong 1 khoảng thời gian ngắn hạn hoặc dài hạn, được thể hiện bằng 2 thông số : độ lệch chuẩn và hệ
số biến thiên

HA ban ngày?

HA ban đêm ?

Trũng HA ?

HA buổi sáng?

HA trung bình 24 H?

HA tại phịng khám?

Biến thiên HA?

HA tại nhà?



Các yếu tố, ngoài huyết áp, ảnh hưởng đến tiên lượng giúp xếp loại nguy cơ tim mạch chung (1)

Yếu tố nguy cơ

�

Nam giới

�

Tuổi (>55/nam; > 65/nữ)

�

Thuốc lá

�

Rối loạn lipid máu

●Cholesterol > 4,9 mmol/L (190 mg/dL) và/hoặc
●LDL-C > 3 mmol/L (115mg/dL) và/hoặc
●HDL-C < 1 mmol/L (40 mg/dL/nam, < 1,2 mmol/L (46 mg/dL)/nữ
●TG > 1.7 mmol/L (150 mg/dL)

15

�

Đường máu (đói): 5.6-6.9 mmol/L (102-125 mg/dL)

�

Trắc nghiệm dung nạp đường bất thường

�

2
Béo phì (BMI ≥ 30 kg/m )

�

Béo bụng (vòng bụng > 90/nam, > 80/nữ- Á Châu)

�

Tiền sử gia đình có bệnh tim sớm (< 55t/nam; 65t/nữ)

TL: Mancia G. et al. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension. Eur. Heart. J doi: 10.1093/euroheartj/ eht 151


Các yếu tố, ngoài huyết áp, ảnh hưởng đến tiên lượng giúp xếp loại nguy cơ tim mạch chung (2)

Đái tháo đường

Bệnh thận hay bệnh tim mạch đã có:

16


Các yếu tố, ngoài HA, ảnh hưởng đến tiên lượng giúp xếp loại nguy cơ tim mạch chung (2)

Tổn thương cơ quan không triệu chứng cơ năng

TL: Mancia G. et al. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension. Eur. Heart. J doi: 10.1093/euroheartj/ eht 151


Chứng cứ di truyền trong THA

� Tương quan về THA giữa sinh đôi đồng hợp tử (monozygotic) so với sinh đơi dị hợp tử
� Tương quan về THA/ gia đình
� Xác định được 10 gens/ THA *
� Hội chứng Liddle

TL: * Lifton RP et al. Cell 2001; 104: 545 - 546

18


Ngun nhân tăng HA ?

Hơn 90% khơng tìm thấy ngun nhân nên gọi là tăng HA vơ căn

< 10% có nguyên nhân tìm thấy ở người lớn gọi là tăng HA thứ
phát

Một số ít ngun nhân tìm thấy ở trẻ em và sơ sinh

19

Các yếu tố bệnh sinh của THA

� Yếu tố di truyền
� Tăng hoạt giao cảm
� Tăng hoạt mạch máu và tái cấu trúc mạch máu
� Độ cứng động mạch
� Hệ thống renin – angiotensin- aldosterone
� Muối natri
� Nitric oxide (NO) và Endothelin

20


Tăng huyết áp và hệ

RAAS

Sự tạo lập angiotensin
và tác động
của chất này
lên các
cơ quan

TL: Victor RG. Systemic hypertension: Mechanisms and diagnosis.
In Braunwald’s Heart Disease 10

21

th

ed, 2015. Elsevier Saunders, p 935-953


Độ cứng động mạch: yếu tố bệnh sinh THA tâm thu

22

TL : O’Rourke M. Mechanical principles in arterial disease. Hypertension 1995; 26: 2 - 9


Thay đổi huyết áp tâm thu và tâm trương theo tuổi /USA

TL: Victor RG. Systemic hypertension: Mechanisms and diagnosis.
23

In Braunwald’s Heart Disease 10

th

ed, 2015. Elsevier Saunders, p 935-953


Tử vong vì BĐMV và đột quỵ / huyết áp tâm thu

24

TL: Victor R G. Braunwald’s Heart Disease 2015, 10

th

ed, Elsevier p 934-951


Nguyên nhân THA ở người lớn
�

Hẹp động mạch thận

�

Bệnh nhu mô thận

�

Hội chứng Conn

�

Hội chứng Cushing

�

Tăng sản thượng thận sinh dục

�

U tủy thượng thận

�

Cường giáp hay nhược giáp

�

Hẹp eo ĐMC

�

THA liên quan đến thai kỳ

�

Hội chứng ngưng thở khi ngủ

�

Do thuốc viên ngừa thai

�

Do tăng áp lực nội sọ : bướu não, viêm nào, toan máu hô hấp

25