QUY TRÌNH CHĂM SÓC SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DUY TÂN
KHOA Y

QUY TRÌNH
CHĂM SĨC SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

• Giảng viên: BS.Nguyễn Thị Hà
• Đối tượng: Dược sỹ
• Thời gian: 4 tiết

1


MỤC TIÊU

1

2

• Trình bày được khái niệm về CSSKCĐ và các yếu tố ảnh
hưởng đến SKCĐ;
• Áp dụng vào thực hành quy trình CSSKCĐ;

3

• Trình bày được quy trình CSSKCĐ và vận dụng vào thực
hành trong học tập và công việc;

4

• Áp dụng và vận dụng kiến thức về quy trình CSSKCĐ trong

hành nghề dược tại cộng đồng.
2
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
Khái niệm SKCĐ
 Sức khỏe cộng đồng: là trạng thái cân bằng từ sự cân
bằng giữa các nỗ lực tự giữ trạng thái thoải mái của cá nhân,
tập thể và những ước lệ về mơi trường, văn hóa, xã hội, tâm
lý và thể chất.

3
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
Khái niệm CSSKCĐ
• Chăm sóc sức khỏe cộng đồng là làm cho cộng đồng khỏe mạnh,
nghĩa là nâng cao sức khỏe con người qua cách sống lành mạnh, xây
dựng những quan điểm sức khỏe đúng đắn, khoa học, có thể thực hiện
được tại cộng đồng.

• CSSKCĐ bao gồm các hoạt đơng có kế hoạch theo thời gian
nhằm tăng cường, cải thiện sức khỏe của cộng đồng. Hay nói cách
khác, các hoạt động chăm sóc được đánh giá thơng qua việc cải thiện
các chỉ số sức khỏe của cộng đồng (tỷ lệ bệnh tật, tỷ lệ tử vong…)

4

www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
Đối tượng CSSKCĐ
- Cá nhân
- Gia đình
- Cộng đồng

5
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
Mục tiêu CSSKCĐ
• Duy trì và nâng cao sức khoẻ
• Phịng bệnh

• Phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời
• Ngăn ngừa khuyết tật và hạn chế tử vong.

6
www.trungtamtinhoc.edu.vn


Yếu tố
vật chất

Hành vi cá
nhân

Các yếu tố
ảnh hưởng
đến SKCĐ

Yếu tố
văn hóa
– xã hội

Các tổ
chức trong
cộng đồng
7
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG

 Các yếu tố vật chất:
• Vật lý, địa lý: độ cao, vi độ (độ rộng), khí hậu (bệnh kí sinh trùng)
Nước ta khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, mưa nhiều chủ yếu là các bệnh
về kí sinh trùng, truyền nhiễm
• Mơi trường (các nguồn tài ngun sẳn có): liên quan trực tiếp tới
việc quản lý và chăm sóc sức khỏe.

8
www.trungtamtinhoc.edu.vn


9

www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
•Quy mơ cộng đồng (dân cư đơng đúc)

- Cộng đồng càng lớn, vấn đề sức khỏe càng nhiều, nguồn
lực y tế càng lớn.
- Quy mô cộng đồng ảnh hưởng cả mặt tích cực và tiêu cực
của sức khỏe cộng đồng
•Sự phát triển cơng nghiệp (ơ nhiễm mơi trường):
- Ảnh hưởng cả 2 mặt tích cực và tiêu cực đến tình trạng sức
khỏe của cộng đồng
10
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG

 Các yếu tố văn hóa – xã hội
• Các yếu tố xã hội: nảy sinh từ mối quan hệ của các cá nhân và
nhóm trong cộng đồng.

• Các yếu tố văn hóa: tín ngưỡng, phong tục tập qn, các định
kiến, kinh tế, chính trị, tơn giáo, các chuẩn mực xã hội, tình trạng kinh
tế - xã hội

11
www.trungtamtinhoc.edu.vn

ĐẠI CƯƠNG
 Các tổ chức trong cộng đồng
Phương thức mà trong đó cộng đồng tổ chức các nguồn lực ảnh
hưởng trực tiếp đến khả năng của cộng đồng để can thiệp và giải
quyết các vấn đề, bao gồm cả vấn đề sức khoẻ.
Các cơ sở y tế có sẵn ( y tế tư nhân, y tế công), khả năng tổ
chức để giải quyết vẫn đề (vận động chính quyền địa phương)

12
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
 Hành vi cá nhân:
Là các hành vi của từng cá thể trong cộng đồng sẽ ảnh hưởng
đến sức khoẻ của tồn bộ cộng đồng.
• Hành vi tăng cường sức khỏe: tập thể dục, tiêm chủng, tái chế
rác…
• Hành vi có hại cho sức khỏe: hút thuốc lá, sử dụng rượu bia…

13
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG
Phòng chống bệnh tật và các điều kiện y tế
Phân loại các vấn đề sức khỏe:
Bệnh truyền nhiễm (bệnh lây), bệnh không lây

Bệnh truyền nhiễm:
“Là bệnh lây truyền trực tiếp hoặc gián tiếp từ người hoặc từ động
vật sang người do tác nhân gây bệnh truyền nhiễm”
(Theo Luật phòng chống bệnh Tuyền nhiễm)

Bệnh không lây: Là những bệnh mà không thể làm lây lan bệnh từ
người nhiễm bệnh sang một người khoẻ mạnh, nhạy cảm.
14
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG

Tác nhân

Cơ thể vật chủ

Môi trường

15
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG

Tác nhân

Cơ thể vật chủ

Môi trường

16
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG

Tác nhân

Cơ thể vật chủ

Môi trường

17
www.trungtamtinhoc.edu.vn


ĐẠI CƯƠNG

 Bệnh cấp tính: độ trầm trọng cao nhất của các triệu chứng và cơn lui
bệnh xảy ra trong vòng 3 tháng và sự phục hồi của những bệnh nhân
sống sót thường là hồn tồn.
 Bệnh mạn tính: những bệnh thường kéo dài trên 3 tháng, có những
trường hợp kéo dài suốt quãng đời còn lại của bệnh nhân. Sự phục hồi
thường chậm và khơng hồn tồn. Bệnh có thể lây hoặc không lây.

18
www.trungtamtinhoc.edu.vn

ĐẠI CƯƠNG
 Bênh ưu tiên: Các cộng đồng đang đối mặt với vô số vấn đề sức
khoẻ. Nhân viên y tế cần đưa ra các chọn lựa có trách nhiệm và khoa
học để phân bổ nguồn lực của cộng đồng cho việc phịng chống các
vấn đề sức khoẻ này

Tiêu chí được đưa ra để xem xét tầm quan trọng của một bệnh
cụ thể:
(1) Số người chết do một bệnh,
(2) Số năm tuổi thọ bị mất do một nguyên nhân cụ thể
(3) Chi phí liên quan đến một bệnh hoặc một tình trạng sức khoẻ
19
cụ thể.

www.trungtamtinhoc.edu.vn


Yếu tố vật chất, Mơi trường,
Văn hóa - XH, hành vi

GIAI ĐOẠN CỦA BỆNH

Yếu tố
bảo vệ cơ thể

Khỏe mạnh

Nâng cao
sức khỏe

Cảm nhiễm

Phòng bệnh

Tiền lâm sàng

Phát hiện
bệnh sớm

Lâm sàng

Điều trị kịp
thời,
dứt
điểm

Phục hồi/
tử vong
Hồi phục,
hạn chế
khuyết20tật
www.trungtamtinhoc.edu.vn


Các biện pháp dự phòng:
- Dự phòng cấp I: bảo vệ người khỏe mạnh khơng mắc
bệnh
- Dự phịng cấp II: Phát hiện sớm những người mắc
bệnh để điều trị kịp thời
- Dự phòng cấp III: Điều trị, phòng ngừa biến chứng và

tử vong

21
www.trungtamtinhoc.edu.vn


CỘNG ĐỒNG TỔ CHỨC VÀ QUY TRÌNH CHĂM SĨC
SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG
Cộng đồng tổ chức
• Cộng đồng tổ chức: là một tiến trình mà thơng qua đó các cộng
đồng được giúp đỡ để nhận diện các mục tiêu hoặc vấn đề thường
gặp, huy động các nguồn lực để triển khai và thực hiện các chiến
lược nhằm đạt được mục tiêu của cộng đồng để ra
• Năng lực cộng đồng: Các đặc điểm của cộng đồng mà ảnh
hưởng đến khả năng của cộng đồng để nhận diện, huy động và tìm
cách giải quyết vấn đề
• Sự tham gia của cộng đồng
• Cộng đồng trao quyền

22
www.trungtamtinhoc.edu.vn


Nguyên tắc của tổ chức cộng đồng:
• Người dân tự quyết.
• Khơng phê phán, phán xét
• Chú trọng những hoạt động nhỏ và mối quan tâm trong cuộc sống
hàng ngày
• Xây dựng cơ cấu tổ chức CĐ sao cho đơn giản nhất, mọi người có
thể hiểu được về chức năng của tổ chức, sự vận hành của tổ chức

• Đầu tư vào con người và những tài sản vơ hình

23
www.trungtamtinhoc.edu.vn


•
•
•
•

Tiến trình và mục tiêu đều quan trọng như nhau
Mỗi CĐ có đặc thù khác nhau
Đảm bảo cung cấp các dịch vụ cơng bằng, minh bạch
Xây dựng các chương trình, dự án bắt đầu từ các nhu cầu của
người dân
• Mở rộng giao tiếp, trao đổi, chia sẻ
• Tổ chức CĐ đòi hỏi sự hỗ trợ chuyên nghiệp

24
www.trungtamtinhoc.edu.vn


Quy trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng
Mục tiêu:
• Duy trì và nâng cao sức khoẻ
• Phịng bệnh
• Phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời
• Ngăn ngừa khuyết tật và hạn chế tử vong.

25
www.trungtamtinhoc.edu.vn