SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2018-2019 Đề tài“Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi C ở trường mầm non Hoa Sữa”

MẪU 2

PHÒNG GDĐT NINH HÒA
TRƯỜNG MẦM NON HOA SỮA

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Kính gửi: Hội đồng Xét duyệt sáng kiến thị xã
BÁO CÁO SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM HỌC 2018-2019
Đề tài
“Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi C
ở trường mầm non Hoa Sữa”
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Thúy, sinh năm: 1987
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường mầm non Hoa Sữa
Trình độ chun mơn: Đại học sư phạm mầm non
Đề tài chun mơn: Tình cảm – kỹ năng xã hội
Thời gian thực hiện SKKN: Tháng 10/2018 đến tháng 4/2019
Đạt CSTĐCS từ năm: 2017-2018
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong những năm gần đây, nước ta đang trong q trình cơng nghiệp hóa – hiện đại
hóa đất nước, do đó mà nền kinh tế phát triển rất nhanh chóng, đời sống của người dân
được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, song song với sự phát triển đó, mỗi năm trên thế giới
có hàng vạn người chết vì các loại dịch bệnh do nguồn nước bị ô nhiễm, môi trường
mất vệ sinh, môi trường sống của chúng ta ngày càng có dấu hiệu bị suy thối khơng
chỉ bởi nguồn tài nguyên đang ngày càng bị khai thác bừa bãi, quá mức mà còn bởi
thiếu hiểu biết và ý thức của con người chưa tốt trong việc bảo vệ môi trường. Vì vậy,
bảo vệ mơi trường là vấn đề nóng, cấp bách hiện nay trên thế giới nói chung và ở Việt
Nam nói riêng;

Bảo vệ mơi trường khơng phải là vấn đề của riêng ai. Vì sức khỏe của bản thân, gia
đình và xã hội, chúng ta hãy cùng chung tay góp sức bảo vệ mơi trường vì một thế giới
ngày mai ln xanh, sạch, đẹp giống như câu nói “Tất cả vì một thế giới ngày mai –
Hãy chung tay bảo vệ môi trường”;
Giáo dục bảo vệ môi trường đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng trong việc đào
tạo thế hệ trẻ ở các trường học và được quan tâm ngay từ bậc học mầm non. Việc mở
rộng hiểu biết cho trẻ mầm non về môi trường và vệ sinh môi trường là rất cần thiết;

1


Giáo dục mơi trường ở trường mầm non sẽ hình thành những phản xạ, những thói
quen đầu tiên trong việc bảo vệ mơi trường, giáo dục trẻ có thái độ, ứng xử đúng đắn
với môi trường, tôn trọng và giữ gìn mơi trường, biết cách sống tích cực và thân thiện
với môi trường. Cụ thể và gần gũi nhất là hình thành cho trẻ có thói quen tốt (biết sắp
xếp đồ dùng đồ chơi trong lớp và ngoài trời gọn gàng ngăn nắp, biết nhặt rác bỏ rác
đúng nơi quy định, biết chăm sóc cây xanh và chăm sóc con vật ni, hình thành cho
trẻ có thái độ thiện cảm bảo vệ môi trường, biết được hành vi xấu như vứt rác bừa bãi
nơi công cộng, vẽ bậy lên tường, dẫm đạp lên cây xanh…); có ý thức trong việc bảo vệ
môi trường;
Trên thực tế ở lớp, tôi nhận thấy có một số phụ huynh chưa quan tâm đến vấn đề
mơi trường của trường, lớp cịn vứt túi nhựa, vỏ bánh trước mặt trẻ. Một số trẻ vỏ sữa
uống xong không bỏ vào thùng rác mà ném ở trước lớp, thấy vỏ bánh kẹo ở ngồi sân
trường khơng nhặt bỏ vào thùng rác,… Trước thực tế đó, là một giáo viên mầm non,
tôi rất băn khoăn làm thế nào để mỗi phụ huynh, mỗi trẻ đều ý thức về vấn đề bảo vệ
môi trường nên tôi chọn đề tài nghiên cứu “Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi C ở trường mầm non Hoa Sữa”.
1. Mục đích đề tài
a) Đối tượng nghiên cứu: 33 trẻ lớp 5-6 tuổi C trường mầm non Hoa Sữa.
b) Cơ sở nghiên cứu: Nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến nội dung giáo dục bảo

vệ môi trường.
c) Nhiệm vụ nghiên cứu
- Đưa ra một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non mang lại
hiệu quả cao;
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo ở
trường;
- Nghiên cứu thực tiễn để đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục bảo
vệ môi trường cho trẻ 5-6 tuổi C ở trường mầm non Hoa Sữa.
2. Phương pháp
a) Các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp quan sát; Đàm thoại; Thực hành;
Nghiên cứu lý luận; Phương pháp điều tra; Phương pháp nghiên cứu thực tiễn;
b) Giới hạn của đề tài: Nghiên cứu tại lớp mẫu giáo 5-6 tuổi C ở trường mầm non Hoa
Sữa.
II. THỰC TRẠNG
1. Thuận lợi
- Được sự quan tâm và giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường, phụ huynh học sinh
của lớp. Lớp tôi được trang bị đầy đủ những dụng cụ vệ sinh, đồ dùng đồ chơi, đầu tư
trang thiết bị như: Máy vi tính, đàn, nhiều giá góc đồ chơi đẹp;
2


- Trường, lớp rộng rãi, thống mát, có hệ thống thoát nước phù hợp, rác thải được
xử lý hợp vệ sinh và kịp thời. Nhà trường đầu tư nhiều thùng rác có nắp đậy đặt ở
nhiều chỗ trong sân trường để thuận lợi cho trẻ và phụ huynh bỏ rác;
- Bản thân tơi là một giáo viên ln nhiệt tình, có trách nhiệm, u nghề, mến trẻ,
khơng ngừng học tập nâng cao trình độ chun mơn và học hỏi đồng nghiệp. Đặc biệt
tôi luôn tận dụng những nguồn nguyên vật liệu phế thải để có thể biến chúng thành
những đồ dùng đồ chơi, đồ dùng học tập đơn giản giúp trẻ được học, được khám phá
và khắc sâu kiến thức.
2. Khó khăn

- Cây xanh ở trường chưa nhiều và chưa tỏa bóng mát cho sân trường;
- Một số trẻ lần đầu đến lớp nên chưa quen với nề nếp, thói quen ở trường, lớp;
- Trẻ lớp tôi hầu hết được gia đình thương yêu, chiều chuộng làm hết mọi việc giúp
trẻ nên trẻ chưa quan tâm đến việc bảo vệ môi trường;
- Phụ huynh đa số làm nghề nông, công nhân và buôn bán nhỏ nên họ nhận thức
việc giáo dục con cái chỉ là dạy trẻ học đếm, học chữ cái… Cịn việc giáo dục bảo vệ
mơi trường cho trẻ là việc làm chưa cần thiết phải dạy trẻ ở độ tuổi mầm non.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Bảo vệ môi trường là một trong những vấn đề mang tính sống cịn của nhân loại,
nó mang yếu tố quyết định sự phát triển bền vững, liên quan chặt chẽ đến sự phát triển
kinh tế xã hội. Do đó, việc giáo dục bảo vệ mơi trường khơng chỉ hôm nay mà cho cả
ngày mai nhằm xây dựng trường học xanh – sạch – đẹp, xã hội trong lành văn minh,
đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn và khắc phục hậu quả mà con người hay thiên
nhiên gây cho mơi trường. Vì vậy, giáo dục bảo vệ môi trường được xem là vấn đề cần
thiết và cấp bách hiện nay, không chỉ là vấn đề của một cá nhân, hay tổ chức nào mà là
vấn đề của tồn nhân loại;
Trong chương trình giáo dục mầm non, nội dung giáo dục bảo vệ môi trường đối
với lứa tuổi mẫu giáo được thực hiện vào theo hướng tích hợp, lồng ghép trong các
chủ đề giáo dục nhằm hướng đến hình thành ở trẻ một số biểu tượng về giá trị của môi
trường, sự tác động qua lại của con người với mơi trường, hình thành ở trẻ thái độ và
hành vi bảo vệ môi trường;
Trẻ mầm non được trải nghiệm, khám phá, tiếp cận với môi trường xung quanh
dưới nhiều hình thức đa dạng, theo phương châm “Chơi mà học, học bằng chơi” là
phương pháp giáo dục bảo vệ mơi trường có hiệu quả và phù hợp với đặc điểm lứa
tuổi này.
II. CÁC GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Biện pháp 1: Khảo sát thực trạng

3

Để nắm được khả năng nhận thức về bảo vệ môi trường của trẻ, tôi đã tiến hành
khảo sát chất lượng trẻ đầu năm bằng các biện pháp như: Quan sát các hoạt động của
trẻ trong ngày, tạo tình huống có vấn đề cho trẻ giải quyết, cùng đàm thoại với trẻ. Từ
đó, tơi có được kết quả khảo sát như sau:
Stt

Nội dung khảo sát

Số trẻ

Tỷ lệ %

1

Biết chăm sóc và bảo vệ cây xanh, chăm sóc
và bảo vệ vật nuôi

18/33

54.5

2

Biết cất dọn đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy
định

19/33

57.6

3

Không vẽ bậy lên tường

21/33

63.6

4

Biết giữ gìn vệ sinh cơng cộng, vệ sinh
trường lớp

21/33

63.6

5

Bỏ rác đúng nơi quy định

20/33

60.6

6

Phân biệt được những hành động đúng,

hành động sai đối với môi trường

21/33

63.6

7

Biết tiết kiệm điện nước khi sử dụng và tắt
khi không sử dụng

20/33

60.6

8

Nhắc nhở mọi người không được xả rác bừa
bãi

17/33

51,5

Qua kết quả khảo sát, tôi nhận thấy kiến thức bảo vệ mơi trường ở trẻ cịn nhiều
hạn chế cần có sự chuyển biến hơn. Nên tôi đã lựa chọn và áp dụng một số biện pháp
cụ thể, phù hợp với trẻ và có tính khả thi nhất.
2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường cho trẻ đưa vào một số chủ đề
Trong chương trình giáo dục mầm non, nội dung giáo dục bảo vệ môi trường đối

với lứa tuổi mẫu giáo được đưa vào theo hướng tích hợp, lồng ghép trong các chủ đề
giáo dục nhằm hướng đến hình thành ở trẻ một số biểu tượng về giá trị của môi
trường; sự tác động qua lại của con người với môi trường, hình thành ở trẻ thái độ và
hành vi bảo vệ môi trường;
Trong kế hoạch giáo dục của lớp, tôi đã phối hợp với giáo viên trong lớp thống
nhất xây dựng kế hoạch lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ mơi trường vào một số
chủ đề phù hợp. Ví dụ:
TÊN CHỦ ĐỀ

NỘI DUNG
4

HOẠT ĐỘNG


1. Trường mầm - Giữ trường lớp sạch sẽ,
non
không vẽ bậy lên tường;
không hái hoa, bẻ cành cây
xung quanh trường lớp.
- Yêu quý, giữ gìn và bảo vệ
đồ dùng đồ chơi. Sắp xếp đồ
dùng đồ chơi ngăn nắp, gọn
gàng.
- Đi vệ sinh đúng nơi quy
định.
- Phân biệt môi trường sạch,
môi trường bẩn ở trường mầm
non.

2. Nghề nghiệp

- Trẻ biết có nhiều nghề trong
xã hội, trong đó có những
người làm cơng tác vệ sinh
môi trường, bảo vệ môi
trường.

- Làm quen bài hát: Em vẽ môi
trường màu xanh.
- Làm quen bài thơ: Bé giữ vệ
sinh môi trường.
- Trực nhật: Sắp xếp đồ dùng đồ
chơi ngăn nắp, gọn gàng.

- Trò chuyện với trẻ về việc đi
vệ sinh đúng nơi quy định.
- Lao động: Nhặt rác sân
trường.
- Hoạt động khám phá: Môi
trường quanh bé.
- Trò chơi: Chọn hành vi đúng –
hành vi sai.
- Thơ : Cơ lao cơng.
- Hoạt động khám phá: Bé làm
gì để bảo vệ môi trường?
- Lao động: Quét dọn vệ sinh
mơi trường.
- Vẽ tranh về bảo vệ mơi
trường.

- Trị chuyện với trẻ về nghề lao
công.

3. Thế giới động - Điều kiện sống của một số - Trò chuyện về điều kiện sống
vật
con vật.
của một số con vật.
- Chơi trò chơi: Tìm và nối mơi
trường sống phù hợp với con
vật.
- Ý thức bảo vệ những loại - Trò chuyện với trẻ về ý thức
động vật quý hiếm.
bảo vệ những loại động vật q
hiếm.
- Cách chăm sóc và bảo vệ - Trị chuyện về cách chăm sóc
con vật: Cho ăn, khơng đánh, và bảo vệ các con vật.
không ném con vật.
- Chơi ngoài trời: Nhặt lá vàng
rơi làm các con vật.
4. Thế giới thực - Ích lợi của cây đối với đời - Hoạt động khám phá: Cây
vật
sống con người: Cây làm xanh quanh bé.
cảnh, cho bóng mát, làm cho

5


5. Phương
giao thơng

khơng khí trong lành.
- Q trình phát triển và điều - Trò chuyện về điều kiện sống
kiện sống của một số loại cây. của một số loại cây.
- Làm thí nghiệm: Gieo hạt,
theo dõi sự phát triển của cây.
- Quan sát điều kiện sống của
một số loại cây:
+ Vườn rau của trường.
+ Cây xanh trong trường.
+ Bồn hoa trước trường.
- Chơi “Bé làm nhà khoa học
nhỏ tuổi”.
- Quan sát, phán đốn mối liên - Trị chuyện về mối quan hệ
hệ đơn giản giữa cây cối với đơn giản giữa cây cối với môi
môi trường sống.
trường sống.
- Cách chăm sóc và bảo vệ - Trị chuyện về cách chăm sóc
cây: Trồng, vun xới, tưới cây, và bảo vệ cây.
lau rửa lá cây…
- Thực hành chăm sóc cây: Gieo
hạt, tưới nước, nhặt lá, bắt sâu,
…
- Quan sát người lớn trồng cây,
chăm sóc cây.
tiện - Tiếng ồn của các động cơ, - Trò chuyện về tiếng ồn của các
phương tiện giao thơng xả động cơ, phương tiện giao thơng
khói ra đường làm ơ nhiễm xả khói ra đường làm ơ nhiễm
mơi trường và cách phịng mơi trường và cách phịng
tránh.
tránh.

- Quan sát các phương tiện giao
thơng xả khói ra đường trước
trường.
- Nơi nguy hiểm, một số quy - Trò chuyện về nơi nguy hiểm,
định đơn giản để đảm bảo an một số quy định đơn giản để
toàn khi tham gia giao thơng. đảm bảo an tồn khi tham gia
giao thơng.
- Các hành vi văn minh khi - Chơi trò chơi:
tham gia giao thông.
+ Gạch, nối những hành đúng –
sai khi tham gia giao thông.
+ Chọn lô tô phương tiện giao
thông không gây ô nhiễm môi
trường.

6. Nước – hiện - Con người với hiện tượng tự - Hoạt động khám phá: Các hiện
6


tượng tự nhiên

nhiên (gió, nắng, mưa, hạn
hán, lũ lụt). Ảnh hưởng của
chúng với mơi trường. Cách
bảo vệ và phịng tránh.

tượng tự nhiên.
- Xem hình ảnh và nhận xét một
số hành vi đúng – sai của con
người với môi trường, một số

hành vi những điều nên làm để
bảo vệ môi trường.
- Các nguồn nước (nước sơng, - Trị chuyện về các nguồn
suối, ao hồ, nước máy, nước.
giếng…).
- Ích lợi, nguyên nhân gây ơ - Trị chuyện về ích lợi của nước
nhiễm nguồn nước, cách bảo đối với con người, cây cối, con
vệ nguồn nước.
vật.
- Nguyên nhân gây ô nhiễm - Xem phim và trò chuyện về
nguồn nước và cách bảo vệ nguyên nhân và cách bảo vệ
nguồn nước.
nguồn nước.
- Quan sát các nguồn nước
quanh trường.
- Hoạt động khám phá: Sự cần
thiết của nước.
- Khơng khí, các nguồn ánh - Chơi ngồi trời: Đo bóng
sáng và sự cần thiết của nó với nắng.
cuộc sống con người, con vật, - Đóng kịch: Một ngày mặt trời
cây.
khơng chiếu sáng.
- Làm thí nghiệm với khơng
khí: Bắt khơng khí.
- Hành vi bảo vệ mơi trường
trong sinh hoạt hàng ngày:
+ Giữ gìn vệ sinh mơi trường. - Trị chuyện với trẻ về việc giữ
gìn vệ sinh mơi trường.
+ Tiết kiệm điện, nước.
- Kỹ năng sống: Bé tiết kiệm

điện, nước.
- Nhắc nhở người khác bảo vệ - Xem video và nhận xét các
môi trường: Nhắc bạn bỏ rác hành vi đúng – sai;
vào thùng rác, không nghịch - Chơi trị chơi: Bé xử lý tình
phá nước, khơng dẫm lên cây, huống.
hoa,…
7. Quê hương – - Ý thức giữ gìn bảo vệ mơi - Hoạt động khám phá:
Đất nước – Bác trường nơi công cộng: Trẻ + Đất nước Việt Nam.
Hồ
biết bảo vệ môi trường sạch + Các danh lam thắng cảnh của
đẹp, không vứt rác bừa bãi, Việt Nam.
không bẻ cây, ngắt hoa, không
dẫm lên cỏ và không phá hoại
7


những đồ chơi ở những nơi
công cộng.
- Quan tâm đến cảnh đẹp của - Chơi trò chơi: Du lịch biển
quê hương, đất nước.
Việt Nam.
3. Biện pháp 3: Lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động
hàng ngày
a) Giờ đón trẻ
Bảo vệ mơi trường cũng chính là bảo vệ trẻ em, vì vậy tơi cùng giáo viên ở lớp vệ
sinh phịng lớp sạch sẽ, khơng có mùi hơi khai, sàn nhà khơ ráo tạo khơng khí cho trẻ
được thoải mái trong mơi trường;
Qua giờ đón trẻ, tơi thường xuyên nhắc trẻ cất giày, dép, đồ dùng cá nhân đúng nơi
quy định, khi nhìn thấy vỏ bánh kẹo nơi cơng cộng, ngồi sân trường phải nhặt bỏ vào
thùng rác ngay… đó cũng là một việc để giáo dục bảo vệ mơi trường cho trẻ;

Ngồi ra, tơi cịn trị chuyện với trẻ về các nội dung liên quan đến giáo dục bảo vệ
mơi trường qua một số chủ đề;
Ví dụ: Với chủ đề “Nước – hiện tượng tự nhiên” tơi trị chuyện với trẻ về mơi
trường bị ơ nhiễm, giúp trẻ ln có ý thức bảo vệ mơi trường xung quanh mình xanh –
sạch – đẹp.
b) Thơng qua chơi ngoài trời
Hoạt động chơi ngoài trời là hoạt động cần phải đảm bảo tính tích cực hoạt động
của trẻ làm giàu và củng cố kiến thức cho trẻ về môi trường xung quanh, giáo dục cho
trẻ những thói quen hành vi văn minh nơi cơng cộng;
Đặc biệt trường tơi có khung cảnh, khn viên sân trường đẹp, rộng rãi, có sân
chơi và vườn rau của bé,… rất thuận lợi cho trẻ hoạt động và khám phá với thiên
nhiên. Thông qua chơi ngoài trời trẻ được quan sát cây cối, các loại hoa, vườn rau của
trường. Đồng thời tơi trị chuyện cùng trẻ về lợi ích của các loại cây, rau, hoa;
Ví dụ 1: Tơi cho trẻ quan sát vườn rau của trường: Gợi ý để trẻ nói lên những gì mà
trẻ thấy, đặc điểm các loại rau, lợi ích của chúng như thế nào? Làm thế nào để chúng ta
có rau ăn hàng ngày? Nếu không tưới nước và nhổ cỏ cho rau chuyện gì sẽ xảy ra? Vì
sao?… Với những câu hỏi đó, trẻ sẽ đưa ra ý kiến của mình từ đó trẻ thể hiện tính độc
lập cá nhân, mạnh dạn hơn, tự tin hơn, qua đó kích thích được tính ham hiểu biết của
trẻ. Đồng thời, tơi cho trẻ chăm sóc vườn rau như: Nhổ cỏ, nhặt lá vàng, tưới cây, xới
đất (hình 1).
Ví dụ 2: Khi tổ chức dạo chơi ngồi trời, tơi cịn cho trẻ quan sát hồ cá của trường.
Nếu phát hiện trong hồ cá, có một số vỏ hộp sữa tơi hỏi trẻ: Trong hồ cá có những gì?
Điều gì sẽ xảy ra nếu trong hồ cá ngày càng nhiều vỏ hộp sữa? Vỏ hộp sữa phải để ở
đâu? Hành vi vứt rác vào hồ cá đúng hay sai? Vì sao? Mình sẽ làm gì để hồ cá sạch
hơn? Như vậy trẻ đã học được, ý thức được cách bảo vệ môi trường;
8


Khi trẻ được tham gia hoạt động, kiến thức sẽ được khắc sâu, trẻ học qua các hành
động vui chơi, khám phá, trải nghiệm, trẻ học mà không biết là mình đang học, đó sẽ

là nền tảng để trở thành “Một tuyên truyền viên” tốt về chăm sóc và bảo vệ cây, rau,
hoa cũng như môi trường xung quanh trẻ;
Không chỉ vậy, tôi thường kết hợp cho trẻ đọc một số bài thơ để nhắc nhở trẻ biết
giữ vệ sinh trong sân trường như bài thơ “Bé giữ vệ sinh môi trường”:
Sân trường bé chơi
Thấy lá vàng rơi
Vung vãi khắp nơi
Cùng đi nhặt lá
Bỏ vào thùng rác
Các nơi đều sạch
Không khí trong lành
Giúp bé học hành
Chăm ngoan khỏe mạnh.
Ngồi ra, tơi cịn tổ chức cho trẻ nhặt rác sân trường. Qua đó, giúp cho trẻ có được
một số hành vi (nhặt rác cho vào thùng rác, phân loại rác, lựa chọn những lá cây khơ
đem vào góc nghệ thuật để làm đồ dùng đồ chơi). Sau khi trẻ nhặt lá, tơi sẽ tận dụng
những lá đó để cho trẻ chơi trò chơi “Cây nào, lá ấy”, làm tranh theo chủ đề (hình 2).
c) Thơng qua hoạt động học
Nói đến bảo vệ mơi trường, nó có vẻ khó với trẻ mầm non, nhưng thực ra khi tôi áp
dụng vào việc lồng ghép các hoạt động học của trẻ thì thật đơn giản. Mỗi hoạt động
đều có mục đích, u cầu riêng, song tôi luôn chú ý lồng ghép nội dung giáo dục bảo
vệ môi trường vào một số hoạt động học một cách linh hoạt, sáng tạo giúp trẻ dễ hiểu,
dễ nhớ;
Ví dụ:
- Thơng qua hoạt động khám phá
+ Chủ đề “Thế giới thực vật”, đề tài “Cây xanh quanh bé” tơi cho trẻ xem một số
hình ảnh về cây xanh, sự phát triển của cây xanh, lợi ích của cây xanh. Cây lớn lên
nhờ những yếu tố nào? Vì sao phải trồng cây? Trồng cây để làm gì? Cây có lợi ích gì
cho mơi trường, cho cuộc sống? Sau khi kết thúc giờ học, tôi cho trẻ thực hành trồng
cây, chăm sóc cây ở góc thiên nhiên. Trẻ được thực hành, trải nghiệm sẽ giúp trẻ hiểu

thêm công việc và ý nghĩa của việc trồng cây. Từ đó, trẻ cũng có kỹ năng chăm sóc,
bảo vệ cây và có ý thức cùng tham gia bảo vệ môi trường;
+ Chủ đề “Nước – Hiện tượng tự nhiên, đề tài “Nước sạch, nước bẩn” tôi giúp trẻ
biết được khái niệm nước sạch, nước bẩn, ích lợi của nguồn nước và việc sử dụng
9


nước tiết kiệm, đặt câu hỏi giúp trẻ tư duy: Nếu vứt rác xuống nước thì sẽ như thế nào?
Nếu sử dụng nguồn nước ơ nhiễm đó thì con người sẽ ra sao? Từ đó, trẻ có ý thức
trong việc bảo vệ nguồn nước sạch;
- Giáo dục bảo vệ môi trường cịn được lồng ghép, tích hợp vào hoạt động tạo hình;
+ Chủ đề “Nước – Hiện tượng tự nhiên”, vẽ theo đề tài “Bé bảo vệ mơi trường”.
Ngồi việc quan sát cho trẻ xem một số tranh mà tôi chuẩn bị sẵn thì tơi gợi ý thêm
cho trẻ về những hình ảnh bảo vệ mơi trường như: Bé qt rác, nhặt rác, tưới cây, gieo
hạt… giúp cho trẻ có nhiều ý tưởng và thể hiện bài vẽ của mình. Vì vậy, trẻ rất hứng
thú, hăng say khi đưa ra ý tưởng và thể hiện bài vẽ của mình, đó cũng là một việc nâng
cao ý thức để bảo vệ môi trường;
- Đối với hoạt động làm quen văn học;
+ Chủ đề “Nghề nghiệp” đề tài: Thơ “Cô lao công”. Trẻ biết được trong xã hội có
nghề lao cơng, một cơng việc có ý nghĩa của các cơ, chú lao cơng hàng ngày trẻ bắt
gặp trên đường đó là qt dọn những con đường, thu gom rác thải. Những công việc
đó tưởng chừng đơn giản nhưng nó lại có ý nghĩa cao cả trong xã hội, giúp cho môi
trường ngày càng sạch đẹp hơn. Từ đó, trẻ biết yêu mến, kính trọng cơ chú lao cơng
(hình 3);
- Qua hoạt động giáo dục âm nhạc;
+ Chủ đề “Thế giới thực vật” đề tài: Hát “Em vẽ môi trường màu xanh” tôi hình
thành cho trẻ ý thức khơng vẽ bậy lên tường, khơng bẻ cành ngắt hoa, biết trồng và
chăm sóc cây xanh để bảo vệ môi trường;
Tùy vào từng chủ đề, từng hoạt động tôi lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường cho phù hợp nhằm khắc sâu cho trẻ những thói quen hành vi tốt, giúp trẻ hiểu

nội dung giáo dục bảo vệ mơi trường là gì? Trẻ thực hiện như thế nào? Những việc nên
làm và không nên làm.
d) Thơng qua chơi, hoạt động ở các góc
Chơi, hoạt động ở các góc chính là phương tiện giúp trẻ phát triển tồn diện, đặc
biệt là hình thành nhân cách cho trẻ sau này. Thông qua hoạt động trẻ phản ánh lại
cuộc sống môi trường xung quanh trẻ, mô phỏng lại những hành động quen thuộc với
người lớn mà trẻ đã thấy, đã biết. Đây là hoạt động mà trẻ được thể hiện sự hiểu biết
và thể hiện kỹ năng của mình. Vì thế, tơi ln ln chú ý tổ chức tốt hoạt động này,
đặc biệt chú ý lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ, tạo cho trẻ nhiều góc mở
để trẻ được thể hiện hết khả năng của mình, đây cũng là thời cơ để tôi quan sát những
hành vi mà trẻ thể hiện trong khi chơi, từ đó kịp thời uốn nắn cũng như khích lệ trẻ;
Khi cho trẻ chơi, hoạt động ở các góc tơi hướng dẫn, gợi mở cho trẻ rõ ràng, chi
tiết để trẻ hoạt động tích cực và ln chuẩn bị đồ dùng đồ chơi phong phú, đa dạng
nhằm thu hút trẻ chơi. Đặc biệt, tôi chọn đúng lúc để giao lưu với trẻ, động viên trẻ
giao lưu với các nhóm chơi giúp trẻ mạnh dạn. Qua hoạt động chơi, hoạt động ở các
góc trẻ được trực tiếp chơi, biết sắp xếp đồ chơi ở góc mình chơi. Thơng qua đó, tơi
10


giáo dục tính ngăn nắp, gọn gàng, tập làm người lớn, biết tạo môi trường xanh – sạch –
đẹp, biết chia sẻ hợp tác với bạn bè và có phản ứng đúng với hành vi làm bẩn và phá
hoại môi trường, có một số kỹ năng chăm sóc cây xanh;
Giáo dục môi trường thông qua chơi, hoạt động ở các góc được tiến hành xun
suốt tồn bộ hoạt động từ trưng bày đến thu dọn đồ chơi;
Ví dụ: Góc thiên nhiên: Tôi gợi ý cho trẻ chơi như: Gieo hạt; trồng cây; xới đất cho
cây, hoa, rau; tưới nước; bắt sâu; nhổ cỏ; nhặt lá úa; lau lá;… và quan sát xem sự phát
triển của cây. Giúp cho trẻ biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh ở trường, lớp ( hình 4 và
hình 5);
Cuối giờ chơi, tơi đến các góc chơi nhận xét và nhắc nhở trẻ thu dọn và sắp xếp đồ
dùng đồ chơi cho ngăn nắp, gọn gàng, đúng nơi quy định. Cứ như vậy, dần dần hình

thành cho trẻ thói quen sau khi chơi xong phải biết thu dọn, sắp xếp mà không cần đợi
cô nhắc nhở.
e) Trong giờ ăn cho trẻ
Thông qua giờ ăn cũng là cơ hội tốt để trẻ được trải nghiệm. Trẻ tự chăm sóc, vệ
sinh cá nhân sạch sẽ cũng là một cách bảo vệ mơi trường xung quanh trẻ. Vì vậy, việc
để cho trẻ tự trải nghiệm những hoạt động vệ sinh cá nhân cũng có vai trị lớn đối với
việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ;
Đây là hoạt động nhằm hình thành các nề nếp thói quen trong sinh hoạt, trẻ được
vui vẻ và thoải mái như: Tôi luôn tạo ra môi trường lớp học sạch sẽ, gọn gàng, thoáng
mát. Thường xuyên nhắc trẻ kê bàn ngay ngắn, trải khăn bàn, biết lấy đĩa (đĩa đựng
cơm thừa, cơm rơi vãi và một đĩa để khăn ướt);
Trước mỗi bữa ăn, tơi cho trẻ rửa tay bằng xà phịng sạch sẽ, đúng cách. Trong q
trình rửa tay, tơi quan sát nhắc nhở trẻ không nghịch phá và tiết kiệm nước. Từ đó, trẻ
biết bảo vệ, giữ gìn vệ sinh cá nhân và hình thành trẻ thói quen tiết kiệm nước (hình6);
Khi ăn tơi nhắc trẻ nhai kỹ, ăn hết suất, ho phải lấy tay che miệng, biết cất chén vào
nơi quy định một cách gọn gàng nhằm tạo những thói quen văn minh lịch sự;
Sau khi ăn xong, nhắc nhở trẻ đánh răng, rửa mặt và nhắc trẻ sử dụng đúng đồ
dùng cá nhân của mình (ca, khăn, bàn chải). Khi sử dụng xong các đồ dùng cá nhân
cần được cất đúng nơi, đúng chỗ, vệ sinh thường xuyên nhằm tạo cho trẻ thói quen vệ
sinh cá nhân tốt.
f) Thơng qua chơi, hoạt động theo ý thích
Hàng ngày qua giờ chơi, hoạt động theo ý thích, tơi tổ chức một số hoạt động lau
dọn đồ dùng đồ chơi, tổ chức các trị chơi nhằm giúp trẻ hình thành ý thức ban đầu bảo
vệ mơi trường;
Ví dụ:

11


Vào ngày thứ 6 hàng tuần, trẻ cùng tôi làm vệ sinh trong lớp sạch sẽ như: Lau bàn

ghế, lau kệ và các đồ dùng đồ chơi, sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp (tôi
chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm làm một việc theo hình thức thi đua);
Tơi tổ chức cho trẻ chơi một số trị chơi như: Ai chọn đúng, Gạch bỏ hành vi sai, Ai
nhanh nhất,... Qua trò chơi trẻ phân biệt được hành vi đúng, hành vi khơng đúng. Từ
đó, trẻ có những thái độ khơng đồng tình với những người có hành vi không đúng đối
với môi trường.
4. Biện pháp 4: Lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường thông qua tham quan, giao
lưu và mọi lúc mọi nơi
Tham quan, giao lưu là một trong những hoạt động, hình thức để giáo dục trẻ biết
về các di tích lịch sử, văn hóa, truyền thống của địa phương. Thông qua hoạt động này,
trẻ thể hiện thái độ trực tiếp của mình đối với môi trường sống;
Trong năm học 2018-2019, nhà trường cho trẻ 5-6 tuổi đi giao lưu với các chú bộ
đội biên phòng ở phường Ninh Hải với các trường bạn, tham quan Lăng Bà Vú, đình
Mỹ Hiệp và nhà tưởng niệm Bác Hồ. Trước khi đi tham quan và giao lưu, tôi nhắc nhở
trẻ không được ngắt hoa, bẻ cành, ăn bánh uống sữa bỏ rác đúng nơi quy định, không
khạc nhổ bừa bãi,… Qua việc tổ chức tham quan, giao lưu hình thành ở trẻ các kỹ
năng, thái độ, hành vi tích cực về mơi trường, biết bảo vệ giữ gìn mơi trường.
- Giáo dục bảo vệ mơi trường cịn thông qua ở mọi lúc mọi nơi:
Giáo dục bảo vệ môi trường là hoạt động thường xuyên, liên tục diễn ra trong hàng
ngày. Vì vậy, tơi giáo dục trẻ ở mọi lúc mọi nơi;
Ví dụ:
+ Khi nhìn thấy rác trên sân trường, tơi cho trẻ nhận xét, qua đó giáo dục trẻ không
nên vứt rác bừa bãi, phải bỏ vào thùng rác, đồng thời nhắc ba mẹ và các em cùng thực
hiện;
+ Hoặc giờ vệ sinh: Tôi nhắc trẻ đi vệ sinh đúng nơi quy định, đi xong xếp dép
ngay ngắn, gọn gàng;
+ Hàng ngày vào mỗi buổi sáng, tôi nhắc trẻ giúp cơ phơi khăn, rửa ca. Nhờ đó mà
trẻ đã có thức giữ gìn đồ dùng cá nhân sạch sẽ.
5. Biện pháp 5: Sử dụng tranh trong giáo dục trẻ bảo vệ môi trường
Sử dụng tranh, ảnh là một trong những phương pháp giúp trẻ tiếp cận với thế giới

xung quanh một cách dễ dàng, hiệu quả nhằm nâng cao hiểu biết của trẻ về môi trường
xung quanh, giúp trẻ có ý thức bảo vệ mơi trường xanh – sạch – đẹp. Ngoài ra, qua
việc xem tranh, hoạt động với tranh cịn khuyến khích trẻ hoạt động tích cực, đồng
thời phát huy tính tích cực tìm tịi, khám phá của trẻ;
Tranh ảnh cũng là phương tiện hữu hiệu giúp tôi linh hoạt, sáng tạo khi lồng ghép
và tổ chức các hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Tôi sử dụng tranh để tổ
chức cho trẻ hoạt động dưới nhiều hình thức khác nhau như:
12


- Cho trẻ quan sát, trò chuyện, thảo luận về nội dung tranh. Từ đó giúp trẻ hiểu vì
sao cần bảo vệ môi trường;
- Hướng dẫn trẻ kể chuyện theo tranh, kể chuyện sáng tạo,…;
- Tổ chức hoạt động tạo hình: Vẽ, xé dán,… theo tranh mẫu, vẽ theo ý thích về đề
tài bảo vệ mơi trường;
- Tơi sử dụng các tranh để mở chủ đề, kích thích trẻ tìm hiểu, khám phá về chủ đề
sắp học;
Ví dụ: Đối với chủ đề “Thế giới thực vật”, tôi cho trẻ kể chuyện sáng tạo theo tranh
về việc trồng và bảo vệ cây;
- Mục đích:
+ Trẻ biết cách kể chuyện sáng tạo; biết những hành động nên và không nên trong
bảo vệ môi trường, bảo vệ cây;
+ Trẻ kể rõ ràng, mạch lạc;
+ Trẻ chăm sóc, bảo vệ và yêu quý cây.
- Chuẩn bị: Tranh bé gieo hạt và tranh chăm sóc cây xanh.
- Tiến hành:
+ Cho trẻ quan sát tranh, thảo luận về nội dung các bức tranh;
+ Cho trẻ kể chuyện sáng tạo qua tranh;
+ Đặt tên cho câu chuyện trẻ vừa kể;
+ Trao đổi, thảo luận về câu chuyện của trẻ;

+ Cho trẻ xem tranh và thảo luận về ích lợi của cây xanh với môi trường và về nội
dung trồng cây, chăm sóc cây con;
+ Trị chuyện, thảo luận về các hành động nên và không nên trong bảo vệ cây. Tại
sao phải yêu quý và bảo vệ cây? Kết hợp giáo dục trẻ;
+ Chơi trò chơi “Gieo hạt”.
6. Biện pháp 6: Làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải
Trong cuộc sống hàng ngày, một lượng rất lớn phế phẩm được thải ra môi trường
bên ngoài như: Chai hộp các loại, giấy vụn, lịch cứng, bìa cattong, hũ sữa chua, lá cây,
vỏ sị, vỏ ốc, nắp chai,… để biến chúng làm thành đồ dùng dạy học, đồ chơi tự tạo cho
trẻ một cách đơn giản góp phần bảo vệ mơi trường. Tơi và trẻ cùng tận dụng nguồn
nguyên vật liệu phế thải sau khi đã được vệ sinh sạch sẽ để cùng thực hiện và làm
phong phú hơn đồ dùng đồ chơi tại lớp phục vụ trong quá trình tổ chức các hoạt động
cho tất cả chủ đề;
Khi cùng làm đồ dùng đồ chơi với cơ như: Sơn màu đá cuội, vỏ ốc, vỏ sị làm
thành những con vật sống dưới nước; làm xe từ vỏ hộp sữa, tàu lửa từ các lon yến, hũ
13


sữa chua tạo thành các chú gà dễ thương; từ các nắp chai và lịch cứng làm thành bảng
bé học toán; con mèo từ chai nước rửa chén; ống cắm viết làm từ chai nước coca; chai
xả vải cũng làm thành cái bàn ủi; các chậu hoa ngộ nghĩnh làm từ các chai nhựa;
chong chóng, đồng hồ, con trâu làm từ lá mít, lá dừa,… Tơi thấy trẻ rất vui và thích
thú trong việc tạo ra đồ dùng đồ chơi. Từ đó, trẻ biết được các đồ dùng phế phẩm có
thể sử dụng lại và tạo thói quen sưu tầm, giữ lại các đồ dùng phế thải làm sạch môi
trường (hình 7 và hình 8);
Bản thân tơi đã tham gia hội thi làm đồ dùng dạy học và đồ chơi tự tạo cấp trường
từ các nguyên vật liệu phế thải và đạt giải A (hình 9);
Như vậy, tơi và trẻ đã tiết kiệm được nguyên vật liệu và góp phần giảm bớt đi
lượng rác thải rất lớn đang thải ra mơi trường. Qua đó, trẻ hiểu được làm đồ dùng đồ
chơi từ nguyên vật liệu phế thải là một việc làm có ý nghĩa bảo vệ mơi trường.

7. Biện pháp 7: Sưu tầm, tổ chức cho trẻ chơi trò chơi và làm quen với một số bài
thơ, câu chuyện có nội dung tích hợp giáo dục bảo vệ mơi trường
Khi thực hiện biện pháp này, tơi đã tìm tịi trên các phương tiện thông tin đại chúng
như sách, báo, internet một số trị chơi, bài thơ, câu chuyện có nội dung tích hợp giáo
dục bảo vệ mơi trường một số chủ đề;
a) Một số trò chơi
Trò chơi 1: Du lịch biển Việt Nam.
Với trị chơi này, tơi tổ chức cho trẻ chơi ở chủ đề “Quê hương – đất nước”;
* Mục đích:
- Trẻ biết tên, vị trí địa lý, đặc điểm nổi bật của một số vùng biển (khu du lịch biển) ở
Việt Nam, ở địa phương;
- Giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường biển.
* Chuẩn bị:
- Tranh ảnh, video về khu du lịch bãi biển (gần gũi với trẻ). Ví dụ: Bãi biển Nha Trang,
Dốc Lếch (Ninh Hòa), Đại lãnh (Vạn Ninh), Bãi Dài (Cam Ranh), Hòn Tằm (Nha
Trang);
- Trưng bày góc tranh, ảnh về một số địa danh nổi tiếng của Việt Nam.
* Tiến hành:
- Cho trẻ đến tham quan góc triển lãm, xem video giới thiệu về một số địa danh du lịch
biển;
- Cho trẻ chơi thi nói tên các địa danh du lịch biển qua tranh, ảnh, video trẻ đã xem;
- Trò chuyện cùng cô về một số đặc điểm nổi bật của biển: Bãi cát, nước, sóng biển và
một số hoạt động của con người nơi đó (giao thơng trên biển, người đang tắm biển,
chơi trên bãi cát);
14


- Cơ đặt câu hỏi: Để giữ gìn mơi trường biển sạch sẽ chúng ta sẽ làm gì? Kết hợp giáo
dục trẻ khơng vứt rác xuống nước.
Trị chơi 2: Chọn hành vi đúng - sai

* Mục đích:
- Củng cố khả năng nhận biết và phân biệt hành động đúng, sai về bảo vệ mơi trường
biển;
- Có ý thức khơng vứt rác bừa bãi xuống biển, không phá bẻ cây xanh khi du lịch biển,
khi đi tham quan.
* Chuẩn bị:
- Lô tô những hành vi đúng, sai trong hoạt động bảo vệ môi trường do tôi tự làm:
Trồng cây, tưới cây, bắt sâu cho cây, lau lá cây, bỏ rác vào thùng, vứt rác ra biển, bẻ
cây, đổ nước bẩn ra biển, tàu chạy tràn dầu ra biển,…;
- 2 bảng dính, 2 bàn nhỏ, 10 vòng thể dục.
* Tiến hành:
- Chia lớp thành 2 đội. Khi có hiệu lệnh, trẻ bật qua 5 vịng rồi chọn tranh có hành vi
đúng bảo vệ môi trường và dán vào bảng;
- Cô mở nhạc cho trẻ chơi, khi hết bản nhạc, hai đội dừng cuộc chơi. Đội thắng cuộc là
đội chọn được nhiều tranh đúng theo yêu cầu của cô.
b) Một số bài thơ, câu chuyện về bảo vệ môi trường tôi đã sưu tầm
Những câu chuyện kể, bài thơ giữ vai trò quan trọng trong đời sống tâm hồn trẻ, sẽ
giúp trẻ cảm nhận tốt hơn về cách ứng xử của con người trong thiên nhiên, giữa các
đối tượng của thiên nhiên với nhau. Vì vậy, tơi đã sưu tầm một số bài thơ, câu chuyện
mang đậm tính giáo dục mơi trường cho trẻ nghe để hình thành thêm thái độ đúng đắn
cho trẻ đối với môi trường xung quanh;
Bài thơ: TIẾT KIỆM NƯỚC
Kìa! Tí tách! Tí tách!
Vịi nước bị chảy rồi
Bé chạy lại ngay thơi
Đưa tay khóa vịi lại
Bởi vì nước rất quý
Bé ngoan nhớ giữ gìn. (Thu Thủy)
Bài thơ: ĐỪNG NHÉ BÉ ƠI!

Khi vui học, lúc dạo quanh

Bé không làm những gì nào?

Khơng chơi đất cát, đu cành cây cao.

Ngắt hoa, bẻ cành, giẫm vào cỏ xanh.

Không nên đứng sát bờ rào

15


Khơng chơi nhảy nhót cạnh ao, cạnh hồ

Ngày ngày qt dọn

Bé nhớ lời cơ dặn dị

Em cũng góp phần

Điều nào xấu, tốt gắng cho nên người.

Giữ sân trường sạch

(Sưu tầm)

Này các bạn ơi!
Cùng ra sân chơi

Bài thơ: SÂN TRƯỜNG EM

Ta cùng lượm lá

Sân trường mát sạch

(Sưu tầm)

Nhờ bác lao công
Bài thơ: VÌ MƠI TRƯỜNG
Mơi trường khơng của riêng ai
Mà vì tất cả tương lai lồi người
Mơi trường hai chữ mơi trường
Cùng nhau chung sức chung đường ta đi
Ni lông dùng để làm gì?
Rác đổ thải ta đổ ắt thì tập chung
Ai ơi đừng vứt lung tung
Thế là ý thức cùng chung môi trường
Hàng ngày đi một đoạn đường
Nên đi xe đạp
Ích mình lợi ta
Xe máy nó thải khói ra
Người người hít phải thật là hại to
Mơi trường hai chữ nhớ cho
Tồn dân ý thức lo cho mơi trường.
(Hồ Tâm)

Truyện “BÉ VÀ CÁI VỎ BAO NI - LƠNG”
Diệu An
Hơm nay chủ nhật, bé được bố cho ra biển tắm. Sớm mai biển đẹp lạ kỳ. Các con

sóng dào dạt chạy vào bờ rồi tung bọt trắng xóa. Bé chạy ra mép nước. Bố nắm tay bé,
16


giúp bé nhảy đón các con sóng. Những lúc biển lặng, sóng chỉ lăn tăn, bố dạy bé ngụp
thở. Được một lúc, hai bố con lên bờ cát ngồi nghỉ. Bố đưa cho bé một chiếc bánh. Bé
cầm chiếc bánh, xé vỏ bao ni – lơng bọc ngồi, vứt tọt xuống đất. Gió cuốn vỏ bao ni –
lơng tung ra xa. Bố chạy theo, nhặt chiếc vỏ bao lên. Bố đi lại bên bé. Bé nhạc nhiên,
hỏi bố:
- Bố ơi! Bố lấy vỏ túi ni – lơng làm gì hả bố?
- Con thử đón xem. – Bố gấp chiếc vỏ bao lại, bỏ vào túi và thủng thẳng nói tiếp. –
Bây giờ bố sẽ kể cho con nghe một câu chuyện. Cách đây mười lăm năm, trên bờ biển
nước Mỹ, người ta phát hiện ra xác một chú cá voi lớn dạt lên bờ. Các nhà khoa học đã
tiến hành giải phẩu chú cá voi và thật ngạc nhiên phát hiện ra rằng trong dạ dày chú cá
ấy chứa đầy các túi ni – lơng! Thì ra chú cá voi đã chết vì bị ngộ độc chất dẻo. Chú cá
voi đã nhằm tưởng các túi chất dẻo trôi nổi trên mặt nước là cá, tơm, sứa và nuốt
chúng. Con có thương chú cá voi khơng?
- Có ạ! Bố ơi! Con biết bố định làm gì với chiếc vỏ bao rồi. Bố đưa cho con cái vỏ
bao, con sẽ bỏ vào thùng rác.
- Bố vui vẻ lấy trong túi ra cái vỏ bao, đưa cho bé.
Bé chạy lại chỗ thùng đựng rác cạnh gốc cây phi lao, bỏ cái vỏ bao vào. Bé chợt nghĩ:
Suýt nữa mình cũng trở thành sát thủ tàn sát các động vật biển”.
Truyện “TÂM SỰ CỦA VỎ HỘP”
Lê Thị Kim Oanh
Bố Tùng đi công tác về mua cho Tùng một hộp bánh thật ngon. Tùng thích lắm, ăn
vội vàng. Chỉ một loáng, chiếc bánh cuối cùng đã hết. Thuận tay, Tùng ném ngay
chiếc vỏ hộp ra đường. Thế là chiếc vỏ hộp lăn lóc trên hè phố, thỉnh thoảng nó lại
rùng mình rên rỉ sau những cơn gió lạnh.
- Ơi rét q!
“Phốc” – Cu Tèo đi qua đá cái vỏ hộp bay vù vào gốc cây. Vỏ hộp vừa đau vừa tức,

ngồi khóc và than thở:
- Ai? Ai đã vứt tôi ra đường? Tại sao lại đá tơi đau thế này?
Ở trong nhà nhìn ra, bé Hoa thấy thương chiếc vỏ hộp lắm. Chợt bé nhớ lời cơ giáo
dặn: “Nhà bạn nào có vỏ hộp, sách báo cũ đem đến lớp cơ cháu mình cùng làm đồ
chơi”. Bé Hoa lặng lẽ đi ra đem chiếc vỏ hộp vào nhà, miệng kêu khẽ: “Ô, đằng ấy bẩn
hết rồi, nhưng mình đã có cách”. Bé Hoa lấy khăn ra lau lau, chùi chùi. Chỉ một loáng,
chiếc vỏ hộp vào túi cùng những mảnh vụn mẹ vừa cho. Được ở cùng vải vụn, Vỏ Hộp
thấy ấm áp hẳn lên nhưng nó cứ thắc mắc: “Khơng hiểu sao cơ bạn nhỏ kia lại đem
nhốt mình vào đây”.

17


Nó nghĩ mãi, nghĩ mãi mà khơng ra. Rồi nó ngủ thiếp đi lúc nào không biết. Trong
giấc ngủ chập chờn nửa mơ nửa tỉnh, cảnh tượng nó bị ném ra đường hiện lên mồn
một: Người qua lại dẫm lên nó, lũ trẻ tinh nghịch thì tung nó lên, đá nó xuống, chuyền
cho nhau coi nó như một trái bóng đã xì hơi, cho đến khi người nó dúm lại đau đớn,
nằm co quắp ở một xó đường… Khi đêm xuống, những giọt sương ngấm vào nó làm
nó nát vụn ra. Nó hoảng sợ hét lên: “Đừng, xin đừng ném tơi ra đường!” Thế là Vỏ
Hộp chồng tỉnh dậy, miệng lẩm bẩm: “Hóa ra đây chỉ là một giấc mơ, thế mà làm
mình sợ tốt cả mồ hơi”. Khi trấn tĩnh lại, Vỏ Hộp thấy mình đã ở giữa một đám đơng
tồn trẻ con cười nói râm ran:
- Cho tớ mượn cái kéo nào!
- Đưa mình xin lọ hồ!
- Ơi, bạn cắt áo mới đẹp làm sao! Mình mặc thử tí nào!
Người xé, người dán vui ơi là vui. Bất chợt, Vỏ Hộp soi mình vào chiếc gương bên
cạnh thì lạ chưa, mình đã trở thành một chiếc đài xinh xắn. Vỏ Hộp sung sướng cười te
toét, nó nghĩ bụng: “Chắc nhờ bàn tay khéo léo của các bạn nhỏ đây. Xin cảm ơn các
bạn đã giúp tôi trở thành vật có ích!”.
Qua trị chơi, bài thơ, câu chuyện được làm quen, trẻ sẽ nhận thức rõ hơn về hành

vi bảo vệ môi trường.
8. Biện pháp 8: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh trong việc giáo dục bảo vệ
môi trường cho trẻ
Phụ huynh là nguồn động viên lớn, khích lệ và luôn sát cánh bên tôi trong việc giáo
dục bảo vệ môi trường;
Để giáo dục trẻ thường xuyên đạt hiệu quả, ngay từ đầu năm học, trong buổi họp
hội cha mẹ học sinh của lớp, tôi đã trao đổi với phụ huynh về đề tài đang nghiên cứu
và tích hợp dạy trẻ;
Qua công tác tuyên truyền, phụ huynh sẽ hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc giáo
dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Tôi tuyên truyền dưới nhiều hình thức:
- Sưu tầm các tài liệu về việc bảo vệ mơi trường và tranh ảnh về các khí ơ nhiễm
môi trường, khu rác thải chưa được xử lý dán ở góc cha mẹ cần biết để tuyên truyền
với phụ huynh;
- Trưng bày các sản phẩm về giáo dục bảo vệ môi trường của trẻ để giới thiệu với
phụ huynh (hình 10);
- Qua buổi đón trả trẻ, nhắc nhở phụ huynh thường xuyên giáo dục trẻ bảo vệ môi
trường. Nhắc nhở phụ huynh để xe đúng nơi quy định tạo cảnh quan đẹp mắt cho nhà
trường;
- Trao đổi, nhắc nhở phụ huynh nên cho trẻ tự làm mọi việc, không làm thay trẻ để
trẻ biết cách thu dọn, sắp xếp ngăn nắp sau khi chơi hay làm một việc gì khác;

18


- Đồng thời phụ huynh là tấm gương tốt về việc bảo vệ môi trường cho trẻ noi theo,
vận động phụ huynh cung cấp nguyên vật liệu phế thải từ gia đình như: Vỏ chai, vỏ
hộp, báo, tạp chí, lịch cũ… để tôi tận dụng, hướng dẫn cho trẻ làm đồ dùng, đồ chơi
đơn giản, trẻ học và chơi với các đồ dùng tự mình làm qua các hoạt động trong ngày,
nhằm giúp cho phụ huynh biết tác dụng của việc bảo vệ môi trường. Đồ dùng đồ chơi
tự làm vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ mơi trường lại không kém phần hấp dẫn, lạ

mắt với trẻ.
III. HIỆU QUẢ
Từ những biện pháp nêu trên, nay tôi nhận thấy kết quả ở trẻ rất khả quan, điều đó
chứng tỏ việc áp dụng các biện pháp của đề tài đã có một hiệu quả nhất định.
1. Đối với trẻ
Qua một thời gian tiến hành, thay đổi và bổ sung theo nhiều cách khác nhau để tìm
ra những hướng tốt nhất cho trẻ khi lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường vào các
hoạt động. So với đầu năm, kết quả đạt được rất khả quan;
Bảng so sánh kết quả khảo sát trẻ đạt được sau khi thực hiện các biện pháp:
Trước khi thực
hiện
Stt

Nội dung khảo sát

Số trẻ

Tỷ lệ
%

Sau khi thực
hiện
Số trẻ

Tỷ lệ

So sánh

%

1

Biết chăm sóc và bảo vệ cây
xanh, chăm sóc và bảo vệ
vật ni

18/33

54.5

30/33

90.9

Tăng
36.4%

2

Biết cất dọn đồ dùng đồ
chơi đúng nơi quy định

19/33

57.6

33/33

100

Tăng
42,4%

3

Khơng vẽ bậy lên tường

21/33

63.6

33/33

100

Tăng
36.4%

4

Biết giữ gìn vệ sinh công
cộng, vệ sinh trường lớp

21/33

63.6

32/33

97

Tăng
33.4%

Trước khi thực
hiện
Stt

5

Nội dung khảo sát

Bỏ rác đúng nơi quy định

Số trẻ
20/33

19

Tỷ lệ
%
60.6

Sau khi thực
hiện
Số trẻ
33/33

Tỷ lệ

So sánh

%
100

Tăng


39.4%
6

Phân biệt được những hành
động đúng, hành động sai
đối với môi trường

21/33

63.6

31/33

93.9

Tăng
30.3%

7

Biết tiết kiệm điện nước khi
sử dụng và tắt khi không sử

dụng

20/33

60.6

33/33

100

Tăng
39.4%

8

Nhắc nhở mọi người không
được xả rác bừa bãi

17/33

51,5

29/33

87.9

Tăng
36.4%

2. Đối với bản thân

- Linh hoạt trong việc lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt
động trong ngày;
- Nâng cao kiến thức về việc bảo vệ môi trường và luôn là tấm gương trong việc
bảo vệ mơi trường cho trẻ noi theo;
- Ngồi ra, bản thân có nhiều kỹ năng làm đồ dùng dạy học và đồ chơi tự tạo từ các
nguyên vật liệu phế thải.
3. Đối với phụ huynh
- Phụ huynh rất phấn khởi khi thấy con em mình có ý thức bảo vệ mơi trường
khơng những ở trường mà cịn ở gia đình. Từ đó, góp phần thay đổi sự nhận thức về
bảo vệ môi trường của một số phụ huynh;
- Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ tranh ảnh có nội dung bảo vệ môi trường, cây xanh,
chậu hoa, hạt giống của một số loại hoa, rau cho trường, lớp;
- Sưu tầm những nguyên vật liệu cũ, hỏng, phế thải cùng cô và trẻ làm nhiều đồ
dùng đồ chơi.
C. KẾT LUẬN
I. PHẠM VI ỨNG DỤNG
Sáng kiến kinh nghiệm của bản thân đã đạt được kết quả nhất định tại lớp, có thể
áp dụng với trẻ trong tồn trường.
II. Ý NGHĨA
Bảo vệ mơi trường là trách nhiệm chung của toàn xã hội, bao gồm từng cá nhân
chúng ta. Trách nhiệm của mỗi cá nhân trong chúng ta hiện nay chính là cùng nhau
bảo vệ môi trường. Cũng giống như chúng ta đang bảo vệ sức khỏe tính mạng của
chính mình. Mơi trường có sạch thì sức khỏe, chất lượng cuộc sống của chúng ta mới
được cải thiện nâng cao;

20


Là một giáo viên mầm non, tôi nhận thấy đúng đắn về vai trị và tầm quan trọng
của cơng tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ;

Trẻ em là hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất nước. Chăm sóc giáo
dục trẻ là chăm sóc đến tương lai của cả dân tộc. Giáo dục bảo vệ môi trường cần được
quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi mầm non. Vì trẻ ở lứa tuổi này rất thích tiếp xúc
với thế giới tự nhiên và cuộc sống xung quanh. Nhằm làm cho trẻ hiểu, hình thành và
phát triển thói quen, hành vi ứng xử văn minh, lịch sự và thân thiện với môi trường.
Đặc biệt qua giáo dục bảo vệ mơi trường cho trẻ, cịn nhắc nhở người lớn và đánh thức
ở họ biết bảo vệ môi trường sống cho trẻ em, cũng như bảo vệ cho một mơi trường
sống an tồn, sạch sẽ, lành mạnh và phong phú. Vì vậy, giáo dục bảo vệ mơi trường
cho trẻ là vấn đề quan trọng và vô cùng cần thiết./.

Ninh Hiệp, ngày 14 tháng 5 năm 2019
HIỆU TRƯỞNG

Người viết

Phan Thị Mộng Thùy

Nguyễn Thị Thanh Thúy

21