TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA NÔNG HỌC
MÔN HỆ THỐNG CANH TÁC
YXZYWZ
CHUYÊN ĐỀ:
MÔ HÌNH XEN CANH CÂY HỌ ĐẬU
TRONG VƯỜN CAO SU THỜI KỲ KIẾN THIẾT CƠ BẢN
Giảng viên HD: PGS.TS. Phạm Văn Hiền
SVTH: Bùi Đức Anh
Lớp: DH06NH
Đại Học Nông Lâm TP. HCM, Tháng 06 Năm 2008
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
1
MỤC LỤC
Lời nói đầu Trang 2
I- Giới thiệu chung về mô hình xen canh trong vườn cây cao su Trang 3
II- Mô hình cây cao su – cây họ đậu Trang 6
II.1 Giới thiệu chung về cây cao su Trang 6
II.1.1. Cây cao su ở Việt nam Trang 6
II.1.2. Đặc điểm sinh học cây cao su Trang 7
II.1.3. Đặc điểm sinh thái cây cao su Trang 10
II.2 Các bước trồng mới một vườn cây cao su Trang 11
II.2.1 Khai hoang Trang 11
II.2.2 Thiết kế vườn cây Trang 12
II.2.3 Chăm sóc vườn cây cao su KTCB Trang 15
II.3 Các kết quả đạt
được từ mô hình: Trang 23
II.3.1 Hiệu quả môi trường Trang 23
II.3.2 Hiệu quả kinh tế Trang 24
II.3.3 Hiệu quả xã hội Trang 27
III- Kết luận Trang 28
Tài tiệu tham khảo Trang 29
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
2
LỜI NÓI ĐẦU
Với 170 ngàn tấn mủ cao su tự nhiên xuất khẩu trong 4 tháng đầu năm 2008,
Việt Nam xếp thứ 4 về xuất khẩu cao su, sau Thái Lan, Indonexia và Malaixia. Kim
ngạch xuất khẩu của Việt Nam về cao su trong 4 tháng đạt 405 triệu USD, tăng 24%
so với cùng kỳ năm trước. Cao su Việt Nam có mặt tại 40 nước và vùng lãnh thổ,
trong đó Trung Quốc là thị trường lớn nhất, chiếm 60% sản lượng xuất khẩu của Việt
Nam… Bộ Công Thươ
ng dự kiến: Việt Nam sẽ xuất 780 ngàn tấn mủ trong năm 2008,
kim ngạch dự kiến: 1,5 tỷ USD. Việt Nam hiện có 495.000 ha cao su, dự kiến sẽ tăng
700.000 ha vào năm 2010.
Cao su là một cây công nghiệp có nhiều triển vọng trong chiến lược phát triển
nền kinh tế nước ta vì nhu cầu nguyên liệu công nghiệp trong nước và nhu cầu xuất
khẩu ngày càng tăng cao. Trong những năm gần đây, các ngành chế biến cao su đã
chiếm một t
ỷ trọng khá cao trong kim ngạch xuất khẩu. Để đáp ứng cho nhu cầu về
nguyên liệu nước ta đã và đang phát triển các mô hình cây cao su, từng bước cải tiến
kỹ thuật, gia tăng năng suất, sử dụng các giống mới năng suất cao hơn. Tuy nhiên, quá
trình đầu tư cho trồng mới vườn cây đòi hỏi chi phí khá cao khoảng từ 80-95 triệu/ha,
trong đó khoảng 30 triệu/ha cho năm đầu mà trong thời kỳ đầ
u – thời kỳ kiến thiết cơ
bản (5-7 năm) cây cao su hoàn toàn không sinh lợi. Để khắc phục khuyết điểm này của
các mô hình độc canh cây cao su, các nông trường và các tiểu điền đã chọn ra nhiều
giải pháp như: chọn và sử dụng các giống cây có thời gian kiến thiết cơ bản ngắn hơn,
tìm các biện pháp kỹ thuật thúc đẩy cây về sinh trưởng, trồng xen các loại cây ngắn
ngày vào vườn cây KTCB nhằm tạ
o nguồn thu phụ,… Trong các giải pháp đó, trồng
xen được nhiều nông trường và tiểu điền áp dụng. Cây trồng được chọn thường khá đa
dạng: cây họ đậu, cây thảm phủ, lúa, khoai lang, cà phê, ca cao, mía, thậm chí cây ăn
quả (đối với cách bố trí hàng kép và thu hoạch song song với cao su), …trừ khoai mì
(sắn). Nhưng thường thì người ta xen vào vườn cây các loại cây họ đậu (đậu xanh, lạc,
các loại cây tạo thảm phủ họ đậu, …)
đơn giản là vì nó vừa tạo ra nguồn phụ thu, vừa
tạo thảm phủ, vừa cải tạo đất (tăng N trong đất, làm tơi xốp đất, giữ ẩm cho đất… ) lại
vừa dễ trồng, ít tốn kém cho đầu tư, không cần hoặc chỉ cần ít phân bón. Sau đây là
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
3
một số các trình bày về mô hình trồng xen cây họ đậu trong vườn cao su thời kỳ
KTCB.
Đây là lần đầu tiên thực hiện một chuyên đề mang tính chất chuyên ngành nên
trong quá trình thực hiện không thể tránh khỏi những sai sót, rất mong nhận được
những ý kiến đóng góp và bổ sung của quí thầy và các bạn để chuyên đề hoàn chỉnh
hơn. Xin chân thành cảm ơn.
Đại Học Nông Lâm TP. HCM, Tháng 06 Năm 2008
Bùi Đức Anh
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
4
I- GIỚI THIỆU CHUNG VỀ MÔ HÌNH XEN CANH TRONG
VƯỜN CAO SU Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ Ở VIỆT NAM
Lúc đầu, cây cao su chủ yếu chỉ được trồng trong các mô hình độc canh cao su.
Một chu kỳ sản xuất của một vườn cây thường kéo dài khoảng 20-30 năm. Trong đó
thời gian đầu tức là từ lúc mới trồng cho đến lúc bắt đầu khai thác được gọi là thời kỳ
kiến thiết cơ bản (KTCB), thời kỳ này thường kéo dài khoảng 5-7 năm tùy theo giống
cây hoặc điều kiện khí hậu, thổ nhưỡ
ng. Cây cao su sau khi thu hoạch khoảng 20 đến
25 năm thì sẽ bị thanh lý và được trồng lại. Trong quá trình canh tác trên mô hình độc
canh này người ta nhận ra rằng mặc dù lợi ích sinh ra từ cây cao su là không nhỏ
nhưng chi phí đầu tư cho vườn cây thì cũng không hề ít, lại còn thời gian 5-7 năm cây
chỉ sinh trưởng chứ không sinh lợi.
Sau này, người ta tìm ra những giải pháp là trồng xen thêm một số loại cây ngắn
ngày vào trong mô hình cao su. Ở mỗi nơi thì loại cây được trồng xen với cao su là
khác nhau cho phù hợp với điều kiện và tập quán canh tác của từng vùng.
Hình 1: Vườn cao su trồng xen lạc trong KTCB
ở hu
y
ệ
n Đức Cơ
(
Gia Lai
)
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
5
- Ở Trung Quốc và Sri-Lanka: cây cao su được trồng xen với trà với mật độ 140-
150 cây/ha làm cây che bóng cho vườn trà thu hoạch cả trà và cao su đều rất tốt (tuy
nhiên mô hình này chỉ áp dụng cho cách bố trí hàng kép, mỗi hàng kép cách nhau 16-
22 m).
- Tại Thái Lan: các loại cây trồng xen khuyến cáo cho cao su tiểu điền trong thời
gian 3 năm đầu trồng cao su là bắp, lúa nương, đậu, dứa, rau xanh, cỏ chăn nuôi. Các
loại cây trồng xen nên trồng cách hàng cao su 1m. Mía được khuyến cáo không nên
chọn làm cây trồng xen, nhất là vào mùa khô do có thể gây hỏa ho
ạn. Chuối và đu đủ
có thể trồng xen với khoảng cách giữa hàng trồng xen và hàng cao su là 2,5 m, giữa
chuối và đu đủ khoảng cách là 3m, cây họ đậu phủ đất nên được trồng giữa các khoảng
cách này.
- Ở Việt Nam: cây trồng xen thường sử dụng là các loài cây họ đậu, khoai lang, cây
thảm phủ, … thậm chí cà phê – xen 1 hàng cà phê vào giữa 2 hàng cao su (tuy nhiên
cà phê chỉ cho huê lợi trong thời gian 3-4 năm, còn sau đó khi cây cao su đã khép tán
trên hàng thì cà phê không còn cho hiệu quả kinh tế nữa.
- Ngoài ra ng
ười ta còn trồng xen cây ăn trái, mía, dứa, …cùng với cao su.
Việc trồng xen này nói chung là tạo ra thu nhập phụ thêm cho các tiểu điền hoặc
đơn vị nông trường cao su thuộc quản lý nhà nước trong khi cao su còn chưa thu hoạch
được. Ngoài ra, việc trồng xen này còn tạo ra một vài hiệu quả khác nhau đối với từng
loại cây, ví dụ như:
- Cây họ đậu: cải tạo đất do có các nốt sần ở rễ chứa vi khuẩn cố định đạm
(Rhizobium), tạo được nguồn phân cho cây cao su.
- Các loài cây tạo thảm phủ: che phủ măt đất hạn chế tác động của sức nóng từ ánh
sáng măt trời thường làm bay hơi các chất dinh dưỡng trong lớp đất mặt, giảm được
rửa trôi, giữ ẩm và chống xói mòn đất khá hiệu quả.
- Các loại cây như dứa, ca cao thì vẫn có thể thu hoạch khi cao su đã khép tán mặc
dù hiệu quả kinh tế của những cây này mang lạ
i là không cao.
- v.v…
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
6
II- MÔ HÌNH CAO SU XEN CANH CÂY HỌ ĐẬU
II.1. Giới thiệu chung về cây cao su
II.1.1. Cây cao su ở Việt Nam
Cây cao su (Hevea brasiliensis) có nguồn gốc từ Amazon (Nam Mỹ), với mật độ
cây thưa thớt và chu kỳ sống trên 100 năm, nên có dạng rừng lớn. Cây được Raoun
một dược sĩ hải quan của Thực Dân Pháp lấy giống từ Java về gieo được một số cây ở
trạm thí nghiệm Ông Yêm (Bến Cát, Bình Dương vào năm 1897. Một số hạt được gửi
cho bác sĩ Yersin đem về trồng t
ại trại thí nghiệm Paster ở Suối Dầu (phía nam Nha
Trang) tạo thành đồn điền cao su đầu tiên ở Việt Nam. Đến năm 1920 người Pháp
trồng 7.000 ha ở ngoại ô Sài Gòn và xung quanh Thủ Dầu Một và Biên Hòa (sản
lượng 3.000 tấn). Rồi đến một thời kì phát triển nhanh từ năm 1920 đến 1945. Sau đó
ngành cao su bị trì trệ do cuộc chiến tranh từ năm 1945 đến năm 1954.
Sau hiệp định Giơnevơ, cho đến năm 1961 Pháp tr
ở lại, mở rộng diện tích và chính
quyền lúc đó ở miền Nam khuyến khích tư nhân trồng cao su, tốc độ phát triển đạt đến
2.600 ha/năm, diện tích đạt 142.770 ha và sản lượng 83.403 tấn là mức cao nhất. Sau
năm 1961, Pháp chủ trương khai thác tận cùng các cây cao su hiện có và hạn chế trồng
mới. Đến năm1975, ta tiếp quản khoảng 60.000 ha cao su với năng suất từ 9 đến 13,8
tạ/ha/năm, giá trị cao su xuất kh
ẩu chiếm khoảng 60% tổng trị giá xuất khẩu của miền
Nam, cao su tiêu thụ trong nước đạt khoảng 10.000 tấn/năm.
Từ ngày sau giải phóng đến nay nhà nước ta đánh giá cao su là ngành mũi nhọn
cho nền kinh tế quốc dân, Ngay từ năm 1976, ta bắt đầu trồng mới cao su, trung bình
khoảng 3.000 ha/năm, đến cuối năm 1985 ta đạt được diện tích trồng khoảng 180.000
ha, năm 1992 là 200.000 ha, năm 1993 là 220.000 ha năng suất bình quân là khoảng
10-12 tạ/ha/nă
m.
Trong tình hình rừng của chúng ta đang bị tàn phá nặng nề, việc phát triển cây cao
su sẽ làm tăng thảm xanh che mặt đất, chống ô nhiễm và bảo vệ cũng như cải thiện
môi trường của đất nước.
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
7
Hình 2: Rễ cao su
II.1.2. Đặc điểm sinh học cây cao su
II.1.2.1. Cơ quan sinh trưởng cây cao su
a. Rễ
-Rễ cọc (Rễ trụ): Dài từ 3 đến 5m khi gặp
đất có cấu trúc tốt có thể sâu trên 10m. đảm bảo
cho cây cắm sâu vào đất, giúp cây chống đỗ ngã
và đồng thời hút nước và muối khoáng từ các
lớp đất sâu.
-Rễ bàng: Hệ thống rễ bàng cao su phát triển
nhiều, mập, phân nhánh chi chít thành một
máng lưới rễ tơ, rễ bàng có khuynh hướng m
ọc
hướng lên đất mặt, tán là vươn rộng đến đâu thì
rễ bàng ăn đến đó, rễ bàng thường vươn xa đến
6-10 m.
b. Thân
-Thân hình trụ tròn, gốc hơi phình to, đường
thẳng đứng, ít cong, bắt đầu phân cành ở độ cao
2-2,5 m.
-Cành lá um tùm, nhưng tán gọn không xòe
rộng, cao su hoang dại cao đến 30-50 mvaf
vòng thân ở 1m cách mặt đất lên đến 5m, thậm
chí 8-9m.
-Sau khi cây cạo mủ được vài năm thì thân
tăng trưởng nhanhveef chiều cao và vòng thân,
sau 16-20 nă
m thì tăng trưởng chậm lại và
ngừng hẳn.
-Mùa khô thân cây tăng trưởn chậm, mùa mưa tăng trưởng nhanh, cây non trung
bình 30 ngày hoặc 30 ngày thì mọc thêm một tầng lá.
Hình 3: Thân cao su
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
8
c. Lá
Lá kép, mọc cách gồm 3 lá chét với, khi
trưởng thành, lá có màu xanh đậm ở mặt trên là
và màu nhạt hơn ở mặt dưới lá. Lá gắn với
cuống lá thành một góc gắn 180
o
. Phần cuối
phiến lá chét nơi gắn vào cuống lá bằng một
cọng lá ngắn có tuyến mật, tuyến mật chỉ chứa
mật trong giai đoạn lá non, vừa ổn định. Từ lúc
còn là giai đoạn mầm đến khi ổn định, sự hình
thành tầng lá cao su gồm 4 giai đoạn:
-Giai đoạn 1: chồi mầm đang ngủ.
-Giai đoạn 2: chồi mầm phát triển, vươn dài ra thành một đoạn thân, các vảy lá ở
chồi mầm phát triển thành các lá non, màu tím sậm.
-Giai đoạn 3: lá non có màu xanh nhạt, phiến lá mỏng, lá mọc rũ.
-Giai đoạn 4: Lá có màu xanh đậm, phiến lá dày bình thừơng, đạt được kích thước
cố định, là xòe ngang ra. Giai đoạn này còn gọi là giai đoạn lá ổn định.
d. Vỏ
Vỏ gồm 3 lớp, từ ngoài vào:
-Lớp mộc thiêm (Lớp bấn): Màu nâu đậm,
gồm các tế bào chết, có chức năng bảo vệ các
lớp bên trong.
-Lớp da cát: Là lớp vỏ cứng phía ngoài là da
đá chứa nhiều tế bào đá và ít mạch mủ, bên
trong có nhiều mạch mủ hơn.
-Lớp da lụa: có nhiều mạch mủ hơn nữa và
là lớp chủ yếu cung cấp mủ, Mạch mủ cao su là
nh
ững ống nhỏ chứa mủ cao su, chạy dọc thân
và cành, từ gốc đến ngọn, ở vỏ chúng nằm gần
Hình 4: Lá cao su
Hình 5: Mặt cắt ngang thân cao su
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
9
sát bên ngoài tượng tầng, các mạch mủ gần tượng tầng cho nhiều mủ nhất, và có nhiều
nhất ở lớp dày 2-3mm, đường kính các mạch mủ vào khoảng 20-50 um.
II.1.2.2. Cơ quan sinh sản cây cao su
a. Hoa
Hoa cao su là hoa đơn tính đồng chu nghĩa
là hoa đực và hoa cái riêng nhưng mọc trên
cùng một cây. Phát hoa hình chùm, mọc ở đầu
cành. Trên mỗi chùm hoa đều có hoa đực và
hoa cái với tỉ lệ thường là một hoa cái cho 60
hoa đực, một chùm hoa lớn có thể có đến 2.500-
3000 hoa đực. Hoa cao su hình chuông nhỏ
, dài
từ 3,5 – 8,0 mm, màu vàng nhạt, mùi hương
thoang thoảng.
Cây cao su từ 5-6 tuổi trở lên bắt đầu trổ hoa
và thường mỗi năm trổ một lần vào tháng 2-3 dương lịch trong điều kiện khí hậu ở
miền Nam Việt Nam. Tuy nhiên đôi khi cũng trổ bông rải rác trông năm, thường vào
những lúc cây mọc lá non.
b. Hạt
Hình bầu dục hay tròn, đường kính khoảng 2
cm,màu nâu nhạt, có vân nâu đạm hơn ,lưng
tròn, bụng hẹp, bên trong vỏ
cứng có nhân hạt
gồm hai phần chủ yếu là phôi nhủ và cây mầm,
hạt cao su nảy mầm hạ địa.
Hình 6: Hoa cao su
Hình 7: Hạt cao su
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
10
Hình 8: Hoa, Quả, Hạt, Lá cao su
c. Quả
Quả cao su là quả nang gồm 3 ngăn, mỗi
ngăn chứa một hạt và trong thực tế hiếm thấy có
quả cao su chứa ít hơn 3 hạt. Hình tròn hơi dẹp
có đường kính từ 3 – 5 cm, vỏ ngoài quả lúc
còn non màu xanh chứa nhiều mủ, khi quả già
vỏ quả khô có màu nâu nhạt. Vỏ quả được cấu
tạo bằng nhiều lớp tế bào trong đó có 3 lớp tế
bào lignin cơ học, lúc quả chín, các l
ớp lignin
cơ học này hoạt động khiến vỏ quả vở mạnh
theo đường giữa của mỗi ngăn và phóng hạt đi
xa ,,, có khi đến 15m. Quả cao su vở nhiều vào
lúc thời tiết khô hạn. Quả cao su khi hình thành
và phát triển được 12 tuần thì đạt được kích thước lớn nhất, 16 tuần sau khi vỏ quả đã
hoá gỗ và 19- 20 tuần thì quả chín.
II.1.3. Đặc điểm sinh thái cây cao su
II.1.3.1. Điều kiện khí hậ
u
a. Nhiệt độ: Trung bình 25
o
C là tốt nhất nhưng có cây có thể chịu được nhiệt độ từ
10-15
o
C nều không kéo dài quá lâu.
b. Lượng mưa: Đều và tối thiếu là 1.500 mm /năm. Đất phải giữ ẩm, giữ màu tốt.
c. Nắng: phải được khoảng 1.600 giờ/năm. Mây mù nhiều làm giảm năng suấtvà
tạo điều kiện cho các bệnh lá và bệnh rễ phát triển.
d. Gió: quanh năm, chỉ gió nhẹ khoảng 3 m/s vì gỗ cao su giòn dễ gãy.
II.1.3.2. Điều kiện đất
đai
a. Độ cao trên mặt biển: Đất càng cao cây càng chậm lớn năng suất càng thấp,
không nên trông cao su ở dộ cao trên 500 m.
b. Độ dốc: Đất bằng phảng hoặc dốc dưới 8% (hay 5
o
) là tốt nhất, từ 8- 16% nên
trông theo đường đồng mức, cao hơn 25% nhất thiết phải làm bậc thang. Đất
càng dốc thì việc đi lại của công nhân càng khó khăn.
c. Độ sâu: Đất càng sâu càng tốt ví rễ trụ ăn sâu.
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
11
d. Lí tính: cấu trúc đất nên trung bình đến nhẹ, thoát nước tốt, cần đủ thành phần
sét là chất keo giữ ẩm và giữ màu.
e. Hóa tính:
- Đạm (N): hàm lượng tốt nhất là 0,15% đến 0,20% với tỷ lệ C/N vào khoảng
10-12.
- Lân (P): tổng lượng P trong đất khoảng 150-180 ppm ở đất xám và khoảng
2.000 đến 3.000 ppm ở đất đỏ.
- Độ pH: 4,5 đến 5,5 là phù hợp nhất.
g. Điều kiệ
n kinh tế xã hội: Có trục đường giao thông, có sắn nước hoặc gần nguồn
nước, có đủ nhân lực, có khó hậu trong lành.
II.1.3.3. Tăng trưởng của cây cao su
Ngay sau khi trồng, dù là cây thực sinh hay cây ghép, trong 1,5 đến 2 năm đầu tiên,
cây cao su non phát triển do sự hình thành các tầng lá mới từ chồi ngọc của thân chính
cho nên cây chỉ có một thân chính. Sự phân cành xuất hiện đầu tiên khi cây có được
tầng lá thứ 9 hoặc thứ 10, lúc ấy cây được khoảng 2 tuổi và có chiều cao khoả
ng 2m.
Nhịp độ tăng trưởng nghĩa là tốc độ tăng vanh thân cây là một đặc tính di truyền
của giống cây nhưng chịu ảnh hưởng của môi trường và điều kiện chăm sóc. Trên các
vườn cây thực sinh, mức độ đồng đều về tăng trưởng giữa các cây trong khi đó trên
các vườn cây ghép, do mang cùng một đặc tính di truyền của cây mẹ và cây cha, nên
có mức độ đồng đều về tăng trưởng giữ
a các cây cao.
II.2 Các bước trồng mới một vườn cây cao su
II.2.1 Khai hoang
Mục đích: Dọn sạch đất loại bỏ tất cả các mầm bệnh chứa trong rễ cây rừng trong
khi vẫn giữ lại được độ phì của đất.
- Đối với viêc trồng mới, khai hoang là dọn sạch tất cả các loại cây hoang dại và
san bằng địa hình. Các cây bị đốn hạ phải được cho ngã theo một chiều nhất định
nhằm thuận lợi cho quá trình dọn sạ
ch. Việc dọn sạch đất có thể thực hiện theo cách
đốt bỏ dư thừa thực vật. Cách này tuy làm mất một ít chất hữu cơ trong đất do bay hơi
nhưng lại tiêu diệt được mầm bệnh trong đất; ngoài ra còn làm gia tăng phosphate, các
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
12
cation trao đổi, tăng pH ở nơi đốt, cải thiện lý tính một số loại đất như đất sét, giúp đất
trở nên tơi xốp, dễ thấm nước và dễ canh tác hơn.
- Đối với trồng lại, khai hoang là đốn hạ và dọn sạch toàn bộ các cây già cổi của
chu kỳ sản xuất trước nhằm tạo thuận lợi cho công tác trồng lại. Có hai cách để khai
hoang một lô cao su cũ:
+Khai hoang, dọn sạ
ch mặt bằng: đốn hạ cây, ủi bật gốc toàn bộ diện tích, sau đó
dọn sạch đất và san lấp mặt bằng. Chú ý hạn chế việc làm đảo lộn lớp đất mặt, chỉ nên
san lấp ở những nơi có hố trống do ủi bật gốc cây. Phương pháp này cần phải có
phương tiện cơ giới nặng (máy ủi, xe móc …) và có thể làm xáo trộn lớp đất mặt
nh
ưng lại tạo nhiều thuận lợi cho công tác trồng và chăm sóc sau này.
+Khai hoang vẫn để lại gốc: cưa hạ cây chiều cao 40-50 cm cách gốc, phần gốc
này sẽ tự hủy sau 2-3 năm. Cách làm này ít tốn kém và có thể triển khai nhanh nhưng
lại gây khó khăn cho việc trồng và chăm sóc vườn cây mới, nhất là khi mật độ trồng
lại không giống với mật độ trồng trước đó. Ngoài ra, phương pháp này chỉ thực hiệ
n
được ở những nơi chắc chắn là không có bệnh rễ cao su.
Tóm lại, công tác khai hoang càng đảm bảo chất lượng thì việc chăm sóc vườn cây
sau này càng thuận lợi và ít tốn kém.
II.2.2. Thiết kế vườn cao su
II.2.2.1. Phân lô
Ở các nông trường nhà nước, vườn cây thông thường được phân lô, mỗi lô khoảng
25 ha. Nếu phân lô quá nhỏ sẽ lãng phí diện tích đất cho các trục đường di chuyển
giữa các lô, nhưng nếu quá lớn sẽ gây khó khăn cho vấn đề quả
n lý lao động và kiểm
soát trộm cắp trong lô. Hình dạng lô thì có thể nói là khá đa dạng vì nó còn tùy thuộc
vào địa hình, nhưng thường là hình vuông 500x500 m.
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
13
II.2.2.2. Chống xói mòn
Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, hiện tượng xói mòn, rửa trôi xảy ra rất nhanh
ngay sau khi thảm thực vật tự nhiên bị đốn hạ, mức độ xói mòn xảy càng nghiêm trọng
trên các đất dốc, các sườn đồi. Hiện tượng này làm thoái hóa đất do hầu hết chất dinh
dưỡng bị cuốn trôi. Ở Tây Nguyên, hằng năm xói mòn làm mất đi trung bình 120-180
tấn đất mặt/ha cùng với tỉ
lệ lớn các chất dinh dưỡng.
Các biện pháp chống xói mòn:
- Che phủ mặt đất bằng một thảm phủ thực vật.
- Trồng theo đường đồng mức: bố trí các hàng trồng trong cùng độ dốc, tuyệt đối
không bố trí các hàng xuôi theo hướng dốc.
II.2.2.3. Hệ thống công trình chống úng
Các loại đất xám tương đối bằng phẳng thường bị úng cục bộ và tạm thời trong
mùa mưa, cần thiết k
ế các hệ thồng kênh mương thoát nước. Việc thiết kế hệ thống
công trình chống úng phải tùy thuộc vào tình hinh cụ thể vùng đất bị ngập so với mặt
bằng đất trong vùng. Công trình này bao gồm: hệ thống các mương và nơi thoát nước.
II.2.2.4. Mật độ cây – khoảng cách trồng
Trước khi đào hố phải xác định mật độ trồng và khoảng cách trồng. Do mật độ
trồng ảnh hưởng lớ
n đến mức tăng trưởng và bề dày vỏ cây.
Hình 9: Sơ đồ một lô cao su
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
14
Mật độ trồng còn tùy thuộc vào giống cây, Kết quả tại Malaysia cho thấy đối với
giống RRIM 600 đạt năng suất cao nhất khi trồng với mật độ 747 cây/ha trong khi sản
lượng cao nhất ở giống RRIM 701 là với mật độ 399 cây/ha. Tai Châu Phi, sản lượng
cao nhất đạt được ở giống PB 86 khi trồng với mật độ 650 cây/ha trong khi đối với
giống PR 107 là 550-600 cây/ha.
Cây cao su có thể được trồng với mật độ
khoảng từ 400 – 600 cây/ha. Nếu trồng
quá thưa sẽ lãng phí đất và cây dể gãy đổ khi gặp gió to nhưng nếu trồng quá dày hiệu
quả kinh tế sẽ không cao do cây bị hạn chế về dinh dưỡng (do chi phí đầu tư cao mà số
cây cạo trong vườn cây thấp), hơn nữa nếu trồng dày, sẽ hạn chế sự thông thoáng
không khí trong vườn cây tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh phát triển - yếu tố này
cũ
ng làm giảm năng suất cây. Trong điều kiện đất Việt Nam, mật độ trồng phổ biến
đang được ứng dụng thống nhất là từ 476 cây/ha (7x3 m) đến tối đa là 555 cây/ha (6x3
m). Tai Malaysia thường trồng với mật độ 448 cây/ha được bố trí với khỏang cách
24x10 ft (7,3x3 m) hoặc là 20x12 ft (6x3,66 m).
Cách bố trí hàng kép với khoảng cách lớn giữa các hàng thường thường dùng để
trồng xen các loại cây khác như
: cà phê, trà, ca cao, cây ăn trái, …
Sau khi đã xác định khoảng cách trồng, cần phải phóng dây và đánh dấu bằng cọc
tre trên thực địa để đảm bảo hàng trồng được “ngay hàng thẳng lối”.
A = khoảng cách thông dụng: 6-7x3 m, B = hàng kép
Hình 10: Sơ đồ các kiểu bố trí hàng
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
15
Công việc kế tiếp là đào hố, mục tiêu của quá trình này là tạo ra một lớp đất tơi xốp
có trộn phân ngay xung quanh lớp rễ con của cây non, giúp cây sinh trưởng tốt hơn.
Có thể dùng máy khoan hố trong trường hợp diện tích lớn.
Người ta thường lấp hố cùng với phân hữu cơ và Apatite, lấp tối thiểu 7-10 ngày
trước khi trồng.
II.2.2.5. Trồng
- Trồng bằng hạt trực tiếp tại lô cây: không còn được phổ
biến.
- Trồng bằng cây giống:
+Trồng bằng tum: cây tum phải được trồng càng sớm càng tốt sau khi nhổ.
+Trồng bằng cây bầu: do bộ rễ đã phát triển nên cách trồng này đạt hiệu quả cao
hơn.
-Trồng dặm: nhằm tạo độ đồng đều trong vườn cây, chỉ trồng dặm sau 1 tháng và
sau 2 năm.
II.2.3. Chăm sóc vườn cây cao su KTCB
II.2.3.1. Diệt cỏ
Công tác diệt cỏ bao gồm:
- Diệt cỏ
trên hàng: trong suốt thời gian KTCB, diện tích đất trên hàng cây cao su
phải được dọn sạch cỏ thành một băng liên tục bề ngang tối thiểu 2 m (vòng tròn
quanh gốc có đường kính 1 m).
- Diệt cỏ giữa hàng: dọn sạch tất cả các loại cỏ dại, chồi dại, chồi cây rừng, tre, le,
lồ ô, … (còn sót lại trong quá trình khai hoang hoặc mới phát triển). Có thể dùng các
loại cơ giới như máy cày xới theo luồng để diệt cỏ (cày cạn 15-20 cm và cách g
ốc
1,5m nhằm tránh tổn thương rễ cây.
- Diệt tận gốc đối với các loại cây cạnh tranh dinh dưỡng kịch liệt với cao su như
tre, le, lồ ô, cỏ tranh bằng hóa học và cơ giới.
- Đôi khi trong trường hợp không trồng xen, người ta vẫn giữ lại một thảm cỏ 10-
15 cm để bảo vệ đất bằng cách dùng máy cắt cỏ hạn chế nó phát triển.
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
16
Hình 12: Vườn cao su đã được tỉa cành
II.2.3.2. Bảo vệ tược ghép, xới, váng, tủ gốc
- Bảo vệ tược ghép: do tược ghép mới phát
triển rất mong manh nên cần bảo vệ. Thông
thường người ta dùng máng tre cắm cách gốc
ghép 5 cm.
- Xới váng và tủ gốc: nhằm hạn chế sự thoát
nước vào mùa khô. Trong mô hình cao su – đậu
này thì sau khi thu hoạch đậu vào cuối mùa
mưa, người ta sẽ tủ xác thân đậu vào gốc cao
su.
II.2.3.3. Dặm, cắ
t tỉa chồi dai, chồi ngang, tạo tán
- Trong hai năm đầu thấy cây nào chết là
dặm vào bằng những cây đã ghép, cùng tuổi,
cùng dòng vô tính đã dự trữ sẵn trong vườn
ương.
- Cắt tỉa chồi dại: đây là các chồi phát triển
dưới mắt ghép cần cắt bỏ để tránh ảnh hưởng
đến sự phát triển chồi ghép.
- Tỉa chồi ngang: Trong quá trình cây phát
triển, các chồi mọc thấp hơn 2,0-2,5 m sẽ bị
loại
bỏ. Loại bỏ các chồi này càng sớm càng tốt
nhằm giúp thân cây trơn láng, thuận lợi cho
khai thác (cạo mủ).
Hình 11: Vườn cao su đã làm sạch cỏ
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
17
II.2.3.4. Trồng xen
Thông thường, ở các nông trường hoặc các
tiểu điền người ta thường bắt đầu trồng xen
các loại cây họ đậu vào vườn cây khi nó đã
được 1 năm tuổi và kéo dài cho đến hết năm
thứ 3 hoặc 4 vì trên nguyên tắc thì vào thời
gian này cây đã khép tán, nếu vẫn tiếp tục
trồng sẽ không đạt hiệu quả. Hơn nữa, do vào
thời gian này, rễ bàng của cây cũng đã phát
triển g
ần như phủ khắp, nếu tiếp tục canh tác
sẽ gây tổn thương vùng rễ này – tạo điều kiện
cho các loại nấm, bệnh xâm nhập vào rễ có thể làm chết cây – do vùng rễ này phát
triển ở rất cạn (ở các cây trưởng thành thì 80% loại rễ này nằm ở 30 cm lớp đất.
Cây họ đậu trồng xen được chọn trong mô hình này là: đậu nành, đậu phụng (lạc),
đậu nành, cây tạo thảm phủ họ
đậu, …
Các loại cây này được trồng bắt đầu từ đầu mùa mưa (5-6 dương lịch), và sau đó
thu hoạch vào cuối mùa mưa, lượng dư thừa thực vật sau khi sau khi thu hoạch (thân
cây) được sử dụng tủ vào gốc cao su để giử ẩm trong suốt mùa nắng.
Phương pháp trồng: trồng xen vào giữa hàng cao su cách gốc cao su 1-1,5 m.
Thông thường thì ở các nông trường cao su, việc trồng xen này được khoáng cho công
nhân hoặc người dân địa phương để t
ạo nguồn thu nhập phụ cho họ, nông trường chỉ
kiểm tra việc tủ xác đậu vào gốc cao su sau mùa thu hoạch.
Hình 14: Mặt cắt ngang mô hình xen canh
Hình 13: Sơ đồ trồng xen
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
18
Đối với các vùng xa khu vực dân cư và vị trí đóng của nông trường, loại cây được
sử dụng sẽ là cây tạo thảm phủ họ đậu thay vì các giống đậu sản xuất.
Loại thảm phủ thường được trồng là Pueraria phaseoloides (kudzu), ưu điểm
của loại cây này là trong mùa nắng chúng vẫn còn giữ được độ che phủ 70-80%.
Các tác dụng đạt được từ việc trồng cây tạo thảm phủ
họ đậu:
- Chống xói mòn: do loài cây này thường phát triển nhanh, cành lá sum xuê, bò lan
bao phủ mặt đất tạo thành một thảm thực vật chống xói mòn hữu hiệu. Mặt khác, đất
không có thảm thực vât bao phủ trong điều kiện khí hậu ở nước ta sẽ chịu 2 điều bất
lợi:
+Lớp dinh dưỡng bề mặt sẽ bị ánh sáng mặt trời thiêu hủy và bốc hơi rất nhanh.
Theo Bouychou, vào lúc nắng gắ
t, nhiệt độ nhiệt độ đất ở chiều sâu 10 cm lên đến 48-
50
0
C nếu là đất trống, trong khi đất có thực vật che phủ có nhiệt độ 29
0
C.
+Dưới tác dụng của mưa nhiệt đới, lớp đất mặt bị rửa trôi và xói mòn nhanh
chóng. Đất có thực vật che phủ giảm được 50-70% xói mòn đất.
Hình 15: Thảm phủ họ đậu trong vườn cây KTCB
ở hu
y
ệ
n Tân U
y
ên
(
Bình Dươn
g)
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
19
- Cải tạo đất: Cây họ đậu có khả năng cố định đạm trong không khí và cung cấp cho
đất một khối lượng đáng kể. Theo thí nghiệm của Josepth (1970) cây Puearia
phaseoloides có thể cung cấp 60 kg N/ha trong 3 tháng, sau 2-4 năm cung cấp 112-178
kg N/ha (Watson 1963).
Ngoài ra cây thẩm phủ còn có bộ rễ phát triển mạnh (rộng 60-80cm, sâu 50-60 cm)
nên hấp thụ được các chất dinh dưỡng ở lớp đất sâu nhất là P và K ở dạng khó tiêu sau
đó cây sẽ cung cấp lại cho đất.
Các nghiên cứu về
ảnh hưởng của các loại cây thảm phủ họ đậu trên đất trồng cho
các kết quả như sau:
Ảnh hưởng của thảm phủ đối với lý tính của đất:
Nguồn: RRIV 1995
- Diệt cỏ dại: ngay sau khi thực bì lớn che thảm phủ bị đốn hạ thì lập tức các loại
cỏ dại lập tức xuất hiện và phát triển nhanh, trong đó cỏ tranh chiếm 70-80% diện tích
cỏ dại.
Việc trồng thảm phủ diệt cỏ tranh (một loại cỏ gây nguy hại lớn cho cao su) là biện
pháp có hiệu quả kinh tế và đã được các nước trồng cao su trên thế giới áp dụng rộng
rải. Các diện tích cao su KTCB có trồng cây thảm phủ họ đậu ở giữa hàng, khi cây
thảm phủ phát triển tốt sẽ đảm bảo không còn cỏ dại.
- Một số ảnh hưởng củ
a cây thảm phủ họ đậu trên cây cao su:
Giúp cao su non tăng trưởng nhanh, rút ngắn thời gian KTCB,nâng cao sản lượng
khi đưa vào khai thác.
Chỉ tiêu Không thảm Thảm Pueraria phaseoloides
Ẩm độ (%) 4,44 5,21
Độ ẩm bão hòa 19,39 21,75
Dung trọng 1,44 1,36
Tỉ trọng 2,56 2,95
Độ xốp 34,76 47,69
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
2
0
Ảnh hưởng của thảm phủ (thí nghiệm so sánh ảnh hưởng của thảm phủ hỗn hợp
Puereria phaseoloides và Centrosema pubescens, với thảm thực vật tự nhiên – Dunlop
(Malaysia), 1951):
Phân đạm thấp Phân đạm cao
Thời gian Chỉ tiêu
(A) (B) (A) (B)
67-116 tháng sau
ghép
-Số tháng cạo mủ
-Số cây cạo bp/ha
-Sản lượng cộng dồn 4 năm
(kg/ha)
28,5
156
2335
43
259
4068
35,5
203
3140
45,0
257
4115
Năm cạo thứ 4 -Số cây cạo/ha 301 306 311 309
Năm cạo thứ 10 -Sản lượng (kg/ha) 2104 2297 2251 2361
10 năm cạo đầu tiên -Sản lượng cộng dồn (kg/ha) 12450 16009 14413 16166
Ghi chú: (A): thảm phủ tự nhiên (B): thảm phủ họ đậu
Nguồn Mainstone 1963: cao su PB 86 tái canh trên đất Malacca.
Hình 16:Thảm phủ Pueraria phaseoloides (kudzu)
ở hu
y
ệnTân U
y
ên
(
Bình Dươn
g)
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
2
1
Ảnh hưởng của cây thảm phủ đối với thời gian cạo mủ, sản lượng và khấu hao vốn:
Thời gian mở
cạo (tháng)
Sản lượng cộng
dồn (kg/ha)
Tiền lãi (%)
Hình thức phủ
A B A B A B
Thảm phủ họ đậu 61 56 9096 10619 125,80 137,34
Cỏ dại 68 59 7371 9369 88,75 11,82
Mikania 80 63 6365 9615 62,6 112,27
Thực vật tự nhiên 68 67 7895 9028 100 100
Ghi chú: A: đất Malacca, trồng mới, giống RRIM 623 cạo 7 năm
B: đất phiến thạch, tái canh, giống PBIG, cạo 8,5 năm.
Nguồn: Ti 1972.
Hàm lượng (%) đạm trong lá cao su:
Thời gian sau khi trồng (năm)
Hình thức phủ
1 2 3 4 5
Thảm phủ họ đậu 3,81% 3,25% 3,46% 3,74% 3,38%
Cỏ dại 3,89% 3,22% 3,33% 3,49% 3,28%
Mikania 3,72% 2,98% 3,17% 3,58% 3,36%
Thực vật tự nhiên 3,83% 3,19% 3,05% 3,57% 3,27%
Nguồn: Watson 1963
II.2.3.5. Bón phân
Bón phân ở vườn cây con:
+ Bón lót: 40-60 tấn phân chuồng hoai mục + 300kg phôtphat canxi (Ca3PO4) trộn
với đất để cho 1 ha vườn cây con.
+ Bón thúc: Sau khi trồng 30 ngày, lúc cây con có 2 tầng lá. Bón đạm urê + SA +
phôtphat 2canxi + sunfat kali + Mg bón vào gốc hoặc pha vào nước tưới cho cây. Tưới
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
2
2
nhiều lần, các lần tưới cách nhau 15-20 ngày. Sau 5 tháng cây có thể dùng để làm gốc
ghép.
Bón phân cho cao su ở vườn kiến thiết cơ bản:
+ Bón lót: Bón cho mỗi cây 5-10kg phân chuồng + 100-165g apatit (30-50g P2O5)
.Phân trộn với đất bột cho vào hố đào sẵn. Lấp hố cao hơn mặt đất chung quanh 5 cm,
cắm cọc ở tâm hố để đánh dấu. Bón lót thực hiện trước khi trồng 10 ngày.
+ Bón thúc: Phân đạm và kali bón 2 đợt trong một năm, bón vào tháng 4-5 và
tháng 10-11.
Năm thứ nhất đế
n năm thứ 4 bón theo tán lá.
Từ năm thứ 5 trở đi bón theo băng, rộng 1 m giữa hai hàng cao su đã sạch cỏ. Rạch
được xới sâu 5-10cm, để cho phân xuống, sau đó lấp đất lại.
Rễ cao su nhiều, ăn nông và ăn lên, vì vậy không cần thiết phải xẻ rãnh quá sâu để
bón phân.
Lượng phân bón thay đổi tuỳ thuộc vào loại đất và mật độ cây. Cao su trồng trên
đất đỏ với mật độ 555 cây/ha được khuyến ngh
ị lượng phân bón như sau (đơn vị tính
là g/gốc):
Thời gian N P
2
O
5
K
2
O
Năm 1 33g(72 g urê) 36g ( 120g apatit) 16g ( 27g KCl)
Năm 2 66 (144g - ) 72g( 341g -) 24g( 40g -)
Năm 3 99 (216 g - ) 108g ( 360g- ) 36g( 60g -)
Năm 4 132 ( 288g - ) 145g ( 486g - ) 46g ( 77g -)
Năm 5 165 ( 360g - ) 180g (603g -) 54g ( 90g - )
Năm 6 165 ( 360g - ) 180g ( 603- ) 54g ( 90g - )
Ở trên đất xám lượng phân tăng lên khoảng 20%.
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
2
3
II.2.3.6. Phòng chống cháy
Cao su là một loại cây khá dễ cháy, dễ bắt lửa. Do đó cần phải có biện pháp phòng
chống cháy, nhất là trong mùa nắng. Công tác này phải luôn đảm bảo trong suốt
chu kỳ sản xuất.
Một số công tác cần thực hiện cho vấn đề phòng chống cháy: (bắt đầu thực hiện từ
tháng 10-11 dương lịch)
- Dọn cỏ trên lô cao su
- Tạo các đường ngăn lửa cứ mỗi 50-100 m trong lô.
- Tuyệt đố
i cấm mang các mồi lửa vào lô cao su (hút thuốc, lửa trại, nấu nướng, đốt
rác thải v.v…), hạn chế những người không phận sự vào trong lô cao su.
II.3 Các kết quả đạt được từ mô hình
II.3.1. Hiệu quả môi trường
Trên các loại đất bạc màu, đất dốc trống đồi trọc, cây cao su khi trồng với diện tích
lớn còn có tác dụng phủ xanh đất trống đồi trọc, chống xói mòn, bảo vệ môi trường rất
tốt nhờ vào tán lá rậm rạp che phủ toàn bộ mặt đất. Ngoài ra, do chu kỳ sống của cây
dài từ 30-40 năm cho nên việc bảo vệ môi trường sinh thái được bền vững trong thời 1
gian dài. H
ơn nữa, nếu trong chu kỳ canh tác cây được chăm sóc thích hợp thì độ phì
của đất hầu như vẫn được đảm bảo giống như tình trạng trước khi trồng cao su. Ngoài
ra cây cao su còn có thể sử dụng như một dạng cây rừng mà sản phẩm chủ yếu là gỗ
cao su có giá trị kinh tế cao.
Việc trồng xen cây họ đậu trong thời kỳ KTCB giúp che phủ mặt đất trong thời
gian cây cao su còn nhỏ, chống xói mòn, diệt c
ỏ (không cần dùng thuốc diệt cỏ gây ô
nhiễm môi trường), cải tạo đất, tăng nguồn đạm trong đất (giảm được lượng phân đạm
phải bón- thường làm chua đất nếu bón nhiều)
Hệ Thống Canh Tác Mô Hình Xen Canh Cây Họ Đậu Trong Vườn Cao Su
SVTH: Bùi Đức Anh Trang
2
4
II.3.2. Hiệu quả kinh tế
II.3.1.1. Đối với cây cao su
Trong các ngành công nghiệp chế biến, nguyên liệu do cây cao su cung cấp khá đa
dạng:
- Mủ cao su (Latex): là nguyên liệu không thể thiếu cho các ngành công nghiệp sản
xuất vật dụng hằng ngày, có hàng vạn mặt hàng làm từ cao su nhưng người ta thường
chia các công dụng ra làm 5 nhóm chính:
+Cao su vỏ ruột xe: xe đạp, xe máy, xe xích lô, xe hơi du lịch… nhóm này quan
trọng bậc nhất và sử dụng khoảng 70% lượng cao su thiên nhiên trên thế giới.
+Cao su trong công nghiệp dùng làm ống d
ẫn, băng chuyền, băng tải, cao su thắng,
cao su gạo, đệm giảm sốc, sản phẩm chống mài mòn. Nhóm này chiếm khoảng 7%.
+Quần áo, giày dép, áo mưa, vải che nắng, vải không thấm nước, áo tắm, mũ, ủng,
phao bơi lội, ca-nô… nhóm này chiếm khoảng 8%.
+Cao su xốp dùng làm gối đệm chống xốc như gối đệm cầu, thảm trải sàn nhà, gối
đệm nhà chống động đất, nhóm này chiếm khoảng 5%.
+Một s
ố nhóm khác như: dụng cụ y tế, dụng cụ giải phẫu, thể dục thể thao, dây
thun, chất cách điện, dụng cụ nhà bếp, tiện nghi gia đình,nhiều loại keo và nhựa dán…
nhóm này chiềm khoảng 10%.
80% cao su được dùng để kết hợp vải bố và kim loại, cao su gắn chặt chẽ với gang
thép: mốn tiêu thụ 100 tấn thép thì phải sử dụng kèm theo ít nhất 1,5 tấn cao su, đặc
biệt cao su gắn liền v
ới các loại xe cộ tàu bè… cảu ngành giao thông vận tải , khi máy
nổ được dùng phổ biến làm động cơ, phải cần đến:
-800 kg cao su để chế tạo một máy kéo.
-600 kg cao su để chế tạo một máy bay phản lực.
-200 kg cao su để chế tạo một xe du lịch.
-6.800 kg cao su để chế tạo một tàu thủy trọng tải 35.000 tấn.
- Gỗ cao su:
Gỗ cao su được xem như sản phẩm chính thứ hai sau mủ, vườn cao su già sau h
ơn
30 năm lấy mủ sẽ được cưa lấy gỗ, bình quân 100-150 m
3
/ha. Gỗ cao su được dùng
sản xuất đồ gia dụng, có giá trị tương đương gỗ nhóm III.
Gỗ cao su có đặc điểm: