Khôi phục sức nghe ở trẻ nhỏ
Sự thay đổi môi trường nóng, lạnh đột ngột, nhất là trong mùa hè, khi sử
dụng điều hòa cho trẻ không hợp lý là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến viêm V.A ở
trẻ nhỏ. Nhưng nguy hiểm hơn cả, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tinh thần và
thể lực của trẻ là biến chứng thường gặp của căn bệnh này (bệnh viêm tai giữa
thanh dịch). đây là bệnh gặp khá phổ biến ở trẻ từ 1-3 tuổi, cần được điều trị sớm
nhằm tránh hậu quả đáng tiếc. Một trong những phương pháp được sử dụng nhiều
nhất và ít tai biến nhất để điều trị hiện nay chính là đặt ống thông khí. Vậy trường
hợp nào cần đặt ống thông khí?
Ống thông khí là gì?
Đây là một ống thông rất nhỏ được làm bằng chất dẻo, thường được gọi là
ống apôlô. Hình dáng của ống thông giống hình chiếc suốt chỉ nhưng chỉ có chiều
dài 3mm và đường kính 2mm. Người thầy thuốc khi đặt ống thông khí vào tai
bệnh nhân cần phải sử dụng kính hiển vi để đặt ống thông đúng vị trí và đạt hiệu
quả cao nhất. Ống thông khí có nhiệm vụ dẫn lưu dịch ứ ở tai giữa chảy ra ngoài
dần dần khiến hòm nhĩ (tai giữa) được thông thoáng, làm cân bằng áp lực giữa tai
giữa và tai ngoài, trả lại sức nghe cho trẻ.
Trường hợp nào cần đặt ống thông khí?
Theo PGS. Phạm Khánh Hòa, Chủ nhiệm Bộ môn tai - mũi - họng, Trường
đại học Y Hà Nội thì khi bị viêm V.A, trẻ cũng thường mắc viêm tai giữa thanh
dịch do quá trình viêm V.A lan vào vòi nhĩ làm cho vòi nhĩ bị viêm và tắc lại.
Điều này khiến sự thông khí của hòm nhĩ bị ngừng trệ, áp suất trong hòm
nhĩ cũng giảm dần làm cho niêm mạc hòm nhĩ tiết ra một chất dịch nhầy. Dần dần
hòm nhĩ ứ đầy dịch nhầy đó, ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển ngôn ngữ, trí
tuệ cũng như khả năng học tập của trẻ bởi trẻ khó có thể nghe được các âm có tần
số thấp. Ngoài ra, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh viêm tai giữa thanh dịch
sẽ gây ra biến chứng xơ cứng chuỗi xương con.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để khôi phục được sức nghe ban
đầu của trẻ, để trẻ có thể tiếp thu được âm thanh xung quanh một cách bình
thường?
Để giải quyết vấn đề này, thầy thuốc sẽ tiến hành cả điều trị nội khoa và
ngoại khoa. Điều trị ngoại khoa là tiến hành nạo bỏ V.A, nguồn gốc sinh ra vi
khuẩn và gây viêm lên tai đồng thời thực hiện đặt ống thông khí xuyên qua màng
nhĩ nhằm hút sạch dịch nhầy quánh trong hòm nhĩ ra ngoài và lưu ống thông khí
tại chỗ để dịch có thể tự chảy ra ngoài hoặc hút thêm các lần khác.
Thời gian đặt ống thông khí tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của từng
người bệnh, có thể từ 3 - 6 tháng. Trong thời gian này trẻ có thể có biểu hiện chảy
dịch tai dai dẳng, nhưng đây là dấu hiệu bình thường chứng tỏ ống thông khí hoạt
động tốt, có khả năng hút dịch nhầy trong tai ra ngoài. Đặt ống thông khí cũng có
thể được áp dụng đối với người lớn trong trường hợp ung thư vòm họng hay chấn
thương áp lực gây ứ dịch tai giữa và mục đích cũng là nhằm thông dịch nhầy.
Đối với trẻ mắc bệnh viêm tai giữa thanh dịch mà không được đặt ống
thông khí để dẫn lưu dịch nhầy ra ngoài sẽ làm trẻ gặp các biến chứng nặng nề
hơn, đặc biệt là các rối loạn về thính giác và thăng bằng, trẻ sẽ chậm phát triển về
ngôn ngữ (do không giao tiếp được), trẻ sẽ gặp phải tình trạng rối loạn phát triển
trí tuệ, đối với trẻ lớn sẽ khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức trên lớp. Không
những thế, trẻ có thể còn gặp phải những biến chứng khác của viêm V.A mạn tính.
Đặt ống thông khí có gặp khó khăn gì không?
Đối với người thầy thuốc, đặt ống thông khí không phải là một kỹ thuật khó
và nó đã được thực hiện thường xuyên đối với trẻ bị viêm tai giữa thanh dịch, đối
với người lớn có biểu hiện nghe kém do ứ dịch nhầy trong tai. Tuy nhiên đối với
người bệnh, việc đặt ống thông khí có thể trong một thời gian tương đối dài nên trẻ
cần được thăm khám thường xuyên để xác định ống thông khí có hoạt động tốt
hay không, dịch nhầy có được dẫn lưu khỏi hòm nhĩ hay không? Nếu bố mẹ,
người chăm trẻ theo dõi không thấy có dịch nhầy chảy ra khỏi tai thì cần đưa trẻ
đến bệnh viện kiểm tra ống thông và tình trạng của tai. Ống thông có thể bị tụt vào
trong hòm tai gây dị vật tai hoặc tự rơi ra ngoài do bệnh đã khỏi. Chính vì vậy, khi
trẻ được đặt ống thông khí thì tuân thủ nghiêm túc chỉ định điều trị và khám kiểm
tra theo hẹn của bác sĩ là vấn đề mà các bậc cha mẹ cần quan tâm và thực hiện
nghiêm chỉnh.
Tóm lại, đặt ống thông khí điều trị viêm tai giữa thanh dịch ở trẻ em là một
trong những phương pháp điều trị cơ bản và hiệu quả nhất nhằm khắc phục tình
trạng nghe kém ở trẻ. Với giá thành không cao, khoảng 50.000 - 100.000 đồng, đặt
ống thông nhĩ không chỉ góp phần khôi phục sức nghe của trẻ mà còn giúp trẻ phát
triển một cách bình thường cả về ngôn ngữ và trí tuệ.