Tài liệu Bướu cổ đơn thuần ở trẻ em docx

Bướu cổ đơn thuần ở trẻ em
Việc ăn nhiều và lâu ngày một số loại thức ăn như bắp
cải, củ cải, hoa lơ, sắn... có thể gây bướu cổ. Trong các thực
phẩm trên có thioglycosido, sẽ chuyển hóa thành chất gây ức
chế tập trung iod ở tuyến giáp.
Bướu cổ đơn thuần là tình trạng tuyến giáp tăng về thể tích,
lan tỏa hay khu trú không kèm theo dấu hiệu tăng hay giảm chức
năng tuyến giáp, không viêm cấp, bán cấp, mạn tính hoặc ác tính.
Nguyên nhân cơ bản gây bướu cổ là do thiếu iod. Hằng ngày, cơ thể
cần 150-200 mcg iod nguồn gốc từ thức ăn, nước uống, không khí...
Nếu sống ở vùng thiếu iod, nước uống, các loại động thực vật ở đó cũng thiếu iod, hậu quả là cơ
thể không nhận đủ số lượng iod cần thiết.

Ăn nhiều hoa lơ có
thể dẫn đến bướu cổ.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ bướu cổ:
- Một số chất hòa tan trong nước: Trong nước ở một số vùng núi có nhiều canxi, ma giê,
fluo..., làm cho nước có độ cứng cao, gây ảnh hưởng đến sự tổng hợp hoóc môn tuyến giáp và
gây bướu cổ.
- Các thuốc thiocyanad, thionamid, cobalt... có thể gây ức chế tập trung iod và ảnh hưởng
đến quá trình tổng hợp hoóc môn tuyến giáp.
- Di truyền: Một số trường hợp có tính chất gia đình, thường do rối loạn tổng hợp hoóc
môn tuyến giáp bẩm sinh. Bướu cổ thường kèm theo câm điếc, gọi là hội chứng Pendred do rối
loạn hữu cơ hóa iod.
- Bệnh mạn tính: Các bệnh viêm đại tràng mạn, tiêu chảy mạn, bệnh thận mạn tính... gây
rối loạn hấp thu và thải trừ iod.
- Tuổi: Trẻ em dễ bị bướu cổ hơn người lớn, đặc biệt là ở tuổi dậy thì vì lúc này, nhu cầu
hoóc môn tuyến giáp ở ngoại vi rất cao.
-
Giới: Bướu cổ thường gặp ở nữ, nhất là ở tuổi dậy thì, khi có kinh, khi cho con bú vì lúc

đó nhu cầu hoóc môn tuyến giáp tăng và oestrogen ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa hoóc
môn tuyến giáp.
-
Điều kiện sinh hoạt: Nhà ở quá chật, thiếu vệ sinh, ăn uống thiếu thốn cũng là nguyên
nhân thiếu iod và gây bướu cổ.
Tùy theo bướu cổ to hay nhỏ mà triệu chứng lâm sàng khác nhau. Bướu cổ to nhiều sẽ
nhìn thấy ngay ở trước cổ; nếu to vừa cổ hơi đầy. Bướu cổ nhỏ hơn khó nhìn thấy ở tư thế bình
thường nhưng khi ngửa cổ có thể nhìn thấy. Khi nuốt sẽ thấy bướu cổ di động theo nhịp nuốt.
Bướu cổ đơn thuần thường thể tích to vừa, đồng đều, mềm, nhẵn. Đôi khi độ to của bướu thay
đổi theo chu kỳ kinh nguyệt. Một số trường hợp thấy các biểu hiện thần kinh nhạy cảm: hồi hộp
đánh trống ngực, nhịp tim nhanh... dễ nhầm với cường giáp trạng. Trường hợp bướu cổ quá to có
thể gây chèn ép vào thực quản, khí quản gây khó nuốt, khó thở.
Bướu cổ đơn thuần ở trẻ em có thể tự khỏi, đôi khi gây một số biến chứng chèn ép vào
khí quản, thực quản, đần, giảm trí tuệ, chậm phát triển thể chất, cường giáp.

Bệnh có thể điều trị nội khoa bằng cách dùng hoóc môn giáp trạng theo chỉ định của bác sỹ, đa
số trường hợp diễn biến tốt. Phẫu thuật được chỉ định khi điều trị nội khoa lâu ngày không đỡ và
trở thành bướu nhân. Bướu nhiều nhân, bướu quá to sẽ gây chèn ép làm khó nuốt, bướu lạc chỗ
hoặc bướu có xu hướng ác tính.

Phòng bệnh:
- Ăn các thức ăn giàu iod như cá, mắm tôm, nước mắm..., nhất là các thức ăn có nguồn
gốc từ biển. Dùng nước sạch, cải thiện điều kiện nhà ở. Trồng cây phủ xanh đồi trọc chống xói
mòn, chữa trị kịp thời các bệnh tiêu hóa, dùng thuốc hợp lý...
- Dùng muối iod là phương pháp phòng bệnh rất tốt. Trộn iodua vào muối ăn theo tỷ lệ
1/20.000-1/40.000, hoặc theo Tổ chức Y tế Thế giới: 20 mg/kg. Ngoài ra, có thể dùng các loại
dầu iod đường tiêm hoặc đường uống (lipiodol) theo chỉ định của bác sĩ để phòng bướu cổ đơn
thuần.
BS Thu Trang, Sức Khỏe & Đời Sống