Bai 2 các thành phần của NNLT python

BÀI 2
CÁC THÀNH PHẦN NGƠN NGỮ LẬP TRÌNH


Kiểm tra bài cũ

Câu 1: - Chương trình dịch là gì?
- Tại sao phải có chương trình dịch?

Câu 2: Thơng dịch và biên dịch khác nhau như thế nào?


Lớp

11

1

TIN HỌC

BÀI 2

CÁC THÀNH PHẦN CỦA NGƠN NGỮ LẬP TRÌNH

CÁC THNH PHN C BN:

Mỗi ngôn ngữ lập trình thờng có ba thành phần cơ bản:
Bảng chữ cái, cú pháp và ng÷ nghÜa.

Bảng chữ cái: Là tập các chữ cái được dùng để viết chương trình, khơng được phép dùng bất kì kí tự nào ngồi các kí tự quy định trong bảng chữ cái

PASCAL: sử dụng mã mặc định là bảng mã

PYTHON: sử dụng mã mặc định là bảng mã

ASCII

UNICODE

=> chỉ viết tiếng việt không dấu từ

=> viết được tiếng việt có dấu


Cú pháp

Là bộ quy tắc để viết chơng trình, gồm những quy định viết từ và tổ hợp từ của mỗi ngôn ngữ.

Ghép các cặp từ sau đây sao cho phù hợp với quy tắc sử dụng
trong tiếng Việt!
Da vo cú pháp người lập trình và chương trình dịch biết tổ hợp nào
của các kí tự trong bảng chữ cái là
hợp lệ, nhờ đó có thể mơ tả chính
mµ

NÕu…

xác thuật tốn để máy thực hiện. cßn…

H·y cïng tham gia trß chơi
sau:

Vì

Không
những

thì

nên


Ngữ nghĩa

xác định ý nghĩa thao tác cần thực hiện, ứng với tổ hợp kí tự dựa vào ngữ cảnh của nó.

Ví dụ:
Xác định ý nghĩa của kí tự + trong các biểu thức sau:

A+B

M+N

Với A, B là các đại lợng nhận giá trị số

Với M, N là các đại lợng nhận giá trị số

nguyên.

thực.

Kí tự + là phép cộng hai số

Kí tự + là phép cộng hai số

nguyên.

thực.


2. Một số khái niệm
a. TÊN

-

Tên đặt là một dãy các kí tự liên tiếp
Được đặt bằng các ký tự thường, in hoa: a → z, A → Z
Chữ số: 0 →9 và dấu gạch dưới _

Chú ý

-

Không được bắt đầu bằng chữ số.
Không dùng ký tự đặc biệt: &,@,*,#,$,%..
Phân biệt chữ hoa, chữ thường: a khác A
Tên không giới hạn độ dài.

NÊN: Đặt tên ngắn gọn, có tính gợi nhớ.

Ví dụ

S=16 (đặt tên biến là S)
dem=6 (đặt tên biến đếm là dem)
dia_chi=“Tổ 12 phường Thạch Bàn”(đặt tên biến là dia_chi)


TÊN TRONG PYTHON

TÊN do người dùng đặt

TÊN DÀNH RIÊNG

TÊN CHUẨN


TÊN DO NGƯỜI DÙNG ĐẶT

Những tên nào đúng trong Python?

Ví dụ 1

A.

A-b-c

B.

_abc

C.

123abc

D.

abc

E.

a.b.c

F.

abc

Đúng

Đúng


Ví dụ 2
2
Với bài tốn giải phương trình bậc 2: ax + bx + c = 0
theo em cách đặt biến nào tốt nhất cho các giá trị: hệ số a, hệ số b, hệ số c, nghiệm thứ nhất, nghiệm thứ 2?

A.

M,n,p,x,y

B.

Hesoa,hesob,hesoc,nghiemx, Nghiemy

C.

a,b,c,x1,x2

D.

a,b,c,d,q

Tốt nhất


TÊN DÀNH RIÊNG
- Từ khóa (Keyword): Được định nghĩa sẵn.

-

Tất cả đều được viết thường, trừ 3 từ khóa: True, False, None.

Ví dụ

Chú ý

-

Khơng cần phải nhớ hay học thuộc, bởi phần mềm có gợi ý các từ
khóa.

-

Khơng được đặt tên trùng với từ khóa.

True, False, None, else, import, is, in,
and, or, break, for, if, not, return, elif,
def….


TÊN CHUẨN
- Là tên được định nghĩa sẵn (tên module) thuộc thư viện chuẩn của python.

Ví dụ

Module Math gồm các hàm trong toán học như sin, cos, tan, sqrt, log, pi.....v.v

3.0


BIẾN TRONG NGÔN NGỮ PYTHON
Cú pháp:

-

<Tên biến> = <Giá trị>

Tên biến do người lập trình đặt
Giá trị: Kiểu số, kiểu chuỗi, logic

Ví dụ

Chú ý

-

Biến khơng cần khai báo trước. Chỉ cần gán giá trị cho tên biến, Vì vậy 1 biến
trong python có thể nhận nhiều kiểu dữ liệu khác nhau

X=16
X=“Lớp 11A1”
X=True
X=2.1
…


HẰNG SỐ TRONG NGÔN NGỮ PYTHON

-Giá trị của hằng là khơng đổi trong suốt chương trình, sau lần gán giá trị đầu tiên.
-Có 2 loại hằng: Hằng được gán qua tên hằng và hằng được gán qua tên biến.
-Các kiểu của hằng: kiểu số, kiểu chuỗi, kiểu logic, giá trị đặc biệt (None).

Ví dụ

Kiểu số

Chuỗi

Logic

Đặc biệt

HẰNG ĐƯỢC GÁN QUA TÊN HẰNG
Ví dụ

main.py

Const.py
A=100
PI=3.14

-

Import const
print(const.A)
print(const.PI)

100
3.14

Hằng được khai báo trong một file riêng biệt (file const.py) và được import vào file chương trình (main.py)
A và PI là tên hằng, tên hằng phải được viết CHỮ HOA, hoặc sử dụng dấu _ để ngăn cách giữa các từ (VD: SO_PI=3.14)
100 và 3.14 là giá trị của hằng.


HẰNG ĐƯỢC GÁN QUA TÊN BIẾN
Ví dụ

main.py
Siso=44
Print(siso)

-

Hằng được sử dụng trực tiếp trong chương trình, khơng cần phải khai báo ở file riêng biệt.
Siso là tên biến.
44 là giá trị của hằng được gán vào biến Siso.

44


CHÚ THÍCH TRONG NGƠN NGỮ PYTHON

-

Sử dụng ký tự # để ghi chú trong python.
Chương trình khi chạy sẽ bỏ qua dòng ghi chú.
Tác dụng: Giúp cho người đọc chương trình dễ hiểu hơn.

Ví dụ

main.py
# in ra màn hình dịng chữ Hello word
Print(“Hello word”)

Hello word


GHI NHỚ
TÊN

TÊN DÀNH RIÊNG

TÊN CHUẨN

HẰNG

CHÚ THÍCH

(tên do người dùng đặt)

BIẾN