Một số biện pháp dạy trẻ 4 – 5 tuổi học tốt làm quen với toán trong trường mầm non

PHẦN 1: MỞ ĐẦU
LÝ DO LỰA CHỌN BIỆN PHÁP:
Như chúng ta đã biết, Trường Mầm non là cái nôi nuôi dưỡng hình thành
nhân cách con người mới XHCN, vì vậy, để giúp trẻ hình thành và phát triển
một cách tồn diện về : “Đức, trí, thể, mỹ”. Các cơ giáo khơng chỉ dừng lại ở
việc chăm sóc, thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ mà phải đầu tư giúp trẻ bằng
cả con đường tích lũy kiến thức để tạo tâm thế tốt nhất cho trẻ bước vào lớp 1..
Đối với trẻ Mầm non hoạt động LQ với tốn đóng vai trò quan trọng trong cuộc
sống hàng ngày của trẻ, giúp trẻ nhận thức được thế giới xung quanh, trong các
mối quan hệ về số lượng, con số, phép đếm, so sánh, sắp xếp theo quy tắc, đo
lường và hình dạng, định hướng khơng gian.. HĐ làm quen với tốn cịn giúp trẻ
phát triển về mọi mặt, trí tuệ, tư duy lơgic, tư duy trực quan... và một số thói
quen cẩn thận, chính xác, tạo cơ sở ban đầu cho trẻ tiếp xúc, lĩnh hội các kiến
thức về tốn, góp phần phát triển tồn diện cho trẻ.
Chính vì thế mà tôi lựa chọn biện pháp:
"Một số biện pháp dạy trẻ 4 – 5 tuổi học tốt LQ với Toán trong trường mầm
non"
Phần II : NỘI DUNG
I.ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG
1. Thuận lợi:
- Phòng giáo dục và đào tạo huyện Vĩnh Linh, ban giám hiệu nhà trường
quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ
chơi, lớp học rộng rãi thoáng mát.
- Bản thân là một giáo viên có lịng nhiệt tình u nghề mến trẻ, có khả
năng dạy trẻ và biết định hướng cho trẻ về những biểu tượng về toán một cách
hiệu quả, tạo được môi trường hoạt động ở lớp 1 cách phong phú.
- Được BGH thường xuyên tổ chức bồi dưởng chuyên môn thực hiện các
chuyên đề giúp chị em đồng nghiệp học tập và đúc rút kinh nghiệm.
1

- Và đặc biệt và sự tin cậy của các bậc phụ huynh làm động lực để tôi phấn
đấu và cố gắng hồn thành tốt nhiệm vụ của mình.
2. Khó khăn:
- Một số trẻ quá hiếu động và một số trẻ khác lại quá nhút nhát.
- Một số phụ huynh chưa nhận thức hết được yêu cầu và tầm quan trọng về
các môn học của trẻ ở trường mầm non. Chính vì vậy một phần nào làm cho sự
nhận biết của trẻ về mơn tốn vẫn cịn rất hạn chế.
- Vốn hiểu biết của trẻcòn hạn chế. Nhận thức của trẻ về tốn chưa chắc
chắn, trẻ , cịn rụt rè, chưa mạnh rạn, chưa tự tin khi trả lời các câu hỏi và khi
tham gia các hoạt động.
- Đồ dùng trực quan chưa đa dạng phong phú, giá trị thẩm mỷ chưa cao .
- Vào đầu năm học tôi tiến hành khảo sát chất lượng 100% trẻ trong lớp là
30 trẻ và có kết quả như sau:
Kết quả đầu năm
(Trước khi áp dụng BP)
- Số lượng, số thứ tự và phép đếm
Đạt 20%
- So sánh, sắp xếp theo quy tắc
Đạt 15 - 20%
- Định hướng trong khơng gian
Đạt 25%
- Hình dạng.
Đạt 35%
Qua khảo sát trên tôi thấy số trẻ nắm được kiến thức và kỹ năng tham gia
Nội dung

hoạt động còn thấp, trẻ hoạt động chưa thoải mái, tự tin.
Thực tế đó chính là điều tơi suy nghĩ: Làm thế nào để đưa trẻ vào hoạt động
với toán một cách tự nguyện và hứng thú, nắm vững các kiến thức và kỹ năng
thực hành. Tôi đã quyết định chọn biện pháp sau:

II.TRÌNH BÀY BIỆN PHÁP:
Biện pháp 1: Lựa chọn đồ dùng, đồ chơi sáng tạo để tổ chức hoạt động
làm quen với tốn.
a. Đồ dùng của cơ
Đặc điểm tư duy của trẻ là tư duy trực quan.Vì vậy đồ dùng, đồ chơi phục vụ
giảng dạy là rất cần thiết, đồ dùng, đồ chơi là chiếc cầu nối giữa trẻ và hoạt
2


động nhận thức. Một tiết học không thể đạt kết quả cao nếu như thiếu đồ dùng
giảng dạy. Do đó việc lựa chọn đồ dùng giáo cụ phù hợp với tiết dạy là vô cùng
quan trọng.
Hoạt động làm quen với toán “Dạy trẻ so sánh chiều rộng của 3 đối tượng”
tôi sử dụng những đồ vật quen thuộc gần gũi trẻ, màu sắc đẹp, dễ sử dụng thu
hút trẻ trong hoạt động, giúp trẻ nhận biết, so sánh chiều rộng của 3 đối tượng.
Thay vì sử dụng các băng giấy tôi sử dụng bưu thiếp để biết tên gọi, đặc điểm,
so sánh và sử dụng đúng từ rộng nhất – hẹp hơn – hẹp nhất .

Thí dụ: Hoạt động làm quen với mơn tốn “Dạy trẻ nhận biết phân biệt hình
trịn với hình vng, hình chữ nhật.” bằng ngun liệu là vỏ hộp bánh, xốp, đề
can, giấy màu tôi làm những chiếc bánh chưng, bánh đậu xanh, bánh bánh tôm,
bánh khoai mơn và bánh đúc... Tơi cho trẻ tìm xung quanh lớp xem có đồ dùng
đồ chơi gì có dạng hình trịn, hình vng, và hỏi trẻ: Con tìm được cái gì? Có
màu gì?… Thơng qua hoạt động trẻ biết tên gọi, đặc điểm của một số loại bánh.
Trẻ nhận biết phân biệt được hình trịn, hình chữ nhật, hình vuông.

3


Ngồi ra tơi cịn làm được rất nhiều đồ dùng ngộ nghĩnh đáng yêu khác

những đồ dùng này còn được sử dụng trong các hoạt động khác như hoạt động
khám phá, hoạt động làm quen với văn học…
b. Đồ dùng của trẻ:
Thông qua các thao tác trẻ sử dụng đồ dùng, giáo viên có thể kiểm tra để biết
khả năng tiếp nhận kiến thức của từng trẻ.
Thí dụ: Trong tiết đếm trong phạm vi 4, tôi sử dụng đa dạng các nhóm đồ
dùng có các loại củ quả khác nhau, mổi trẻ có mổi nhóm quả tạo cho trẻ cảm
giác sinh động, đa dạng và hấp dẫn. trẻ thì nhóm xồi, trẻ nhóm dâu, trẻ nhóm
khế,trẻ nhóm cà rốt, củ cải trắng, cà tím,….
VD: Hoạt động làm quen với mơn tốn tiết dạy trẻ so sánh, phân biệt hình
vng, hình chữ nhật theo đặc điểm đường bao riêng của từng hình. Tơi sử
dụng ống hút qua chơi xếp hình để củng cố kiến để giúp trẻ hứng thú. Hình
vng được xếp bằng 4 que tính bằng nhau vì vậy đặc điểm của hình vng là
hình có 4 cạnh bằng nhau. Hình chữ nhật cũng được xếp bằng 4 ống hút với 2
ống hút dài bằng nhau và 2 ống hút ngắn bằng nhau vì vậy đặc điểm của hình
chữ nhật là hình có 2 cạnh dài bằng nhau và 2 cạnh ngắn bằng nhau .Củng từ
ống hút tôi hướng dẫn xếp các ngôi nhà, các con số …
Để thực hiện tốt chương trình làm quen với tốn theo hình thức đổi mới, Bản
thân tôi cũng phải tự sưu tầm và phối hợp với phụ huynh, làm đồ dùng phục vụ
cho các tiết dạy như que tính,hột hạt… hình hộp, tranh ảnh…
Biện pháp 2: Xây dựng môi trường học tập trong và ngoài lớp.
4


Môi trường cũng là một yếu tố trực quan trực tiếp, tác động hàng ngày đến
trẻ.Vì vậy việc xây dựng cảnh quan môi trường xung quanh được tôi đặc biệt
quan tâm.
Trang trí, sắp xếp lớp học phịng học hài hồ hợp lý sẽ tạo được sự chú ý,sẽ
hấp dẫn lôi cuốn trẻ vào giờ học theo giai đoạn,theo chủ điểm,theo nội dung
từng bài.

Tuỳ vào nội dung của từng bài để bố trí trực quan xung quanh lớp giá đồ
chơi, tranh treo tường cho hợp lý để trẻ luyện tập cũng như liên hệ thực tế.
Thí dụ: Đồ dùng đồ chơi mỗi bài học được xếp ở giá đồ chơi để trẻ có thể
luyện đếm. Học về các con vật: Treo tranh một số con vật để trẻ đếm số lượng
từng loại con vật. Trong bài học về một số phương tiện giao thơng tơi sử dụng
những hình ảnh trẻ vẽ và tô màu về các phương tiện giao thông để trang trí. Để
tạo cho trẻ sự gần gũi và trẻ hứng thú vì nó là sản phẩm của trẻ, trẻ tự tạo ra
chơi với sản phẩm của mình .
Biện pháp 3: Cho trẻ làm quen với toán mọi lúc, mọi nơi.
Độ tuổi này vốn từ của trẻ phát triển nhiều hơn nhưng vẫn cịn khơng ít
cháu vào thời điểm đầu năm học diễn đạt suy nghĩ của mình chưa mạch lạc,
thiếu chính xác, vì vâỵ ở trường mầm non cơ giáo cần thường xuyên cung cấp
cho trẻ nắm được các thuật ngữ toán học trẻ mới thực hiện tốt các u cầu trong
các hoạt động làm quen với tốn.
Thí dụ: Khi cho trẻ tập xếp hàng và di chuyển đội hình tơi kết hợp cho trẻ
làm quen và ơn lại các thuật ngữ toán học đã được học như trước, sau, phải trái,
trên dưới, cao thấp…. tôi yêu cầu: 3 tổ xếp thành 3 hàng dọc, 3 tổ trưởng đứng
trước tổ mình, cịn các bạn khác đứng sau. Di chuyển đội hình tơi sử dụng khẩu
lệnh kết hợp với sắc xơ trẻ sẽ di chuyển đội hình đúng theo u cầu.

Thí dụ: Trong giờ hoạt động góc: trong q trình trẻ chơi ở các góc tơi lại
gần trẻ đặt ra các câu hỏi để trẻ trả lời.
5


+ Góc chơi phân vai: Khi trẻ chơi gia đình tơi sử dụng các câu hỏi: Nhà con
có những ai? Có tất cả mấy người? Khi bế em con bế như thế nào? Khi em bé
khóc con phải làm gì, khi em bé đói con phải làm gì? Qua đó trẻ biết tên các
thành viên trong gia đình mình, biết gia đình mình có tất cả mấy người, trẻ biết
cách bế em, biết dỗ em bé khi em bé khóc, biết dành tình cảm của mình cho

người khác như yêu thương, quý mến em bé, biết nhường nhịn em…
+ Trong giờ hoạt động ngồi trời, Cơ cho trẻ dùng phấn để vẻ các hình, viết
các con số, Trẻ dùng dây thun tạo các hình vng, tam giác, chữ nhật…
+ Ngồi ra còn thực hiện ở giờ ăn, giờ hoạt động chiều…
Giờ hoạt động chung cũng như khi dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Ngoài việc
giáo dục đồng bộ cho trẻ, tôi luôn quan tâm đến kiến thức cá nhân để có kế
hoạch bồi dưỡng . Đối với những trẻ kỹ năng cịn yếu, tơi cũng nắm bắt, gần
gũi động viên trẻ theo bạn, dần dần giúp trẻ hoà nhập với chất lượng chung.
Biện pháp 4: Tích hợp một số hoạt động khác với hoạt động cho trẻ làm
quen với toán.
Để hoạt động “Làm quen với toán” thật sự hứng thú hấp dẫn trẻ, giáo viên
cần tích hợp một số hoạt động khác vào hoạt động cho trẻ làm quen với tốn,
Để thu hút sự chú ý, tích cực tham gia của trẻ tơi tổ chức dưới dạng trị như
trị chơi như “Ai khéo tay hơn”. Trẻ vẽ, tô màu, dán hoa để trang trí bưu thiếp,
Khi tham gia trị chơi trẻ được ơn luyện những kiến thức tốn đã học, được vẽ,
tơ màu, dính hoa vào hai bưu thiếp sao cho số hoa ở 2 bưu thiếp bằng 4 bơng
hoa. Qua đó trẻ được phát huy trí tưởng tượng, đồng thời phát triển thẩm mỹ và
vận động, tạo cảm giác thoải mái, hứng thú trong giờ học.
- Tích hợp văn học vào tiết tốn: Để lơi cuốn trẻ khi tham gia hoạt động,
giáo viên có thể kể một câu truyện để tạo hình huống hấp dẫn giúp trẻ dễ dàng
bị lôi cuốn vào bài học và sử dụng đồ dùng học tập một cách hiệu quả, tạo sự
lôgic xuyên suốt tiết học tốn.Thí dụ: Trong tiết tạo nhóm số lượng trong tôi đã
kể cho trẻ nghe đoạn chuyện về bạn Thỏ đi hái hoa mang về cho mẹ rồi tiếp tục
6


đi hái rau giúp mẹ, yêu cầu trẻ xếp hoa và đếm giúp bạn Thỏ xem có tất cả bao
nhiêu bơng hoa, rồi có những chú bướm xinh bay đến đậu lên phía trên của
những bơng hoa đó, u cầu trẻ xếp tương ứng 1 – 1 (1 bướm tương ứng với 1
bơng hoa), đoạn truyện đó tạo hứng thú với trẻ từ đó gây được sự chú ý với trẻ

hơn.
Biện pháp 5: Tổ chức hoạt động làm quen với tốn dưới hình thức trị
chơi.
Để tăng tính hấp dẫn nhằm thu hút trẻ hứng thú tham gia vào giờ học tốn,
tơi tổ chức cho trẻ hoạt động dưới dạng trị chơi để trẻ hoạt động một cách hứng
thú và thoải mái tạo cho trẻ tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng, khơng bị gị ép.
VD: Tiết dạy trẻ đếm đến 4, tạo nhóm có số lượng 4, nhận biết số 4.
Trong tiết học cơ tổ chức dưới dạng trị chơi lồng ghép kiến thức vào hoạt
động như phần 1 cơ cho trẻ chơi trị chơi “Tạo nhóm”.
+ Cơ cho trẻ chơi nhảy ếch ộp và tạo nhóm có số lượng là 3. Cô cùng trẻ
kiểm tra kết quả và hỏi trẻ nhóm mới có bao nhiêu bạn? Như chủ đề bản thân
cho trẻ chơi đếm ngón tay qua trị chơi ngón tay nhúc nhích, trị chơi kết bạn.
Phần 2 cơ tiếp tục tổ chức cho trẻ lồng ghép trị chơi như trị chơi: Ném
bóng. Cho trẻ lên ném với số lượng là 4trái bóng. lần lượt từng trẻ lên lấy và
ném. Cô cùng trẻ kiểm tra kết quả, hỏi trẻ tương ứng với số mấy.
Vào phần 3 cô tổ chức cho trẻ chơi trò chơi: + Xây trang trại với chủ đề
động vật.. Cơ cho trẻ tự chọn nhóm chơi, cô yêu cầu mỗi trẻ đi chợ và mua gạch
và các con giống với số lượng là 4.
+ TC Câu cá. Mỗi nhóm câu cá với số lượng là 4 con. Hoặc tổ chức các trò
chơi thi đội nào nhanh. Trẻ tìm nhóm đồ dùng số lượng 4 gắn vào hoặc khoanh
nhóm…
Qua các trị chơi này cơ chỉ là người hướng dẫn, gợi mở, phát huy tính tích
cực của trẻ, trẻ trở thành trung tâm của mọi hoạt động. Song cần chú ý đến mục
đích giáo dục những phẩm chất đạo đức, quy tắc ứng xử trong quá trình chơi.
7


Biện pháp 6: Phối kết hợp với phụ huynh để dạy trẻ LQ với Toán.
Giáo viên nên thường xuyên trao đổi với phụ huynh về các hoạt động học
của các con ở lớp, bởi đây là cầu nối vững chắc trong việc giáo dục trẻ.

Mỗi tuần tôi đều cập nhật thơng tin mới về chương trình dạy trẻ của lớp qua
từng bộ mơn, tên đề tài để những lúc đón trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về
thông tin mỗi trẻ như tình hình sức khoẻ, sinh hoạt ăn ngủ, chơi, học của cháu
tại trường, ngồi ra giờ đón trả trẻ tôi thường xuyên liên hệ với phụ huynh tình
hình trong ngày qua trực tiếp, qua fbuc, qua zalo. để cùng có sự phối hợp kịp
thời trong cơng tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
Ngồi ra cịn phối hợp phụ huynh hổ trợ về công sức như cắt đồ dùng, xin
lịch, tờ rơi, tờ quảng cáo để làm đồ dùng dạy học và trang trí lớp.
PHẦN III: HIỆU QUẢ THỰC HIỆN KHI ÁP DỤNG BIỆN PHÁP
TRONG THỰC TẾ DẠY HỌC
Qua quá trình vận dụng một số biện pháp, một số kinh nghiệm trên. Tơi thấy
trẻ khơng cịn cảm thấy sợ hãi khi học mơn tốn, trẻ tích cực tham gia hoạt
động, tự tin, thoải mái.
+ Kết quả trẻ đạt được như sau: Tổng số 30 trẻ.
Nội dung
- Số lượng, số thứ tự và phép đếm
- So sánh, sắp xếp theo quy tắc
- Định hướng trong khơng gian
- Hình dạng.
+ Đối với giáo viên:

Sau khi áp dụng biện pháp
Đạt 85 -90%
Đạt 80- 85 %
Đạt 90%
Đạt 90- 95 %

-

Có thêm kinh nghiệm, kỷ năng tổ chức các hoạt động LQVT một cách tự tin,

-

linh hoạt.
Tạo được môi trường phong phú phù hợp với nội dung của từng chủ đề
PHẦN IV: KẾT LUẬN
1. Ý NGHĨA
Các biện pháp trên đã mang một ý nghĩa rất quan trọng và là việc làm hết
sức cần thiết, bởi lẽ trẻ sẽ học bài một cách hứng thú hơn. Qua đó, giúp trẻ biết
8


tầm quan trọng trong khi học các con số, về hình dạng, kích thước, định hướng
trong khơng gian, so sánh, sắp xếp các quy tắc..để trẻ hoàn thiện hơn và phát
triển một cách tồn diện, trẻ sẽ tích cực tham gia các hoạt động mang ý nghĩa
cộng đồng, hòa đồng, thân ái, đồng cảm chia sẻ với mọi người xung quanh. hơn
hết là trẻ sống tốt, sống có ý nghĩa và có một niềm tin hơn về cuộc sống hiện tại.
II. KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT
1.

Đối với giáo viên:
- Tích cực học tập, tự trau đồi kiến thức, học hỏi kinh nghiệm của đồng
nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn.
- Sử dụng đầy đủ đồ dùng trực quan phù hợp, đẹp mắt, sử dụng hiệu quả
trong một tiết học, trong nhiều trị chơi sáng tạo, đảm bảo tính thẩm mỹ và tính
giáo dục cao.
- Phải tạo mơi trường hoạt động mở cho trẻ.
- Phải xây dựng kế hoạch cụ thể hàng tuần để rèn những trẻ học khá, trẻ yếu,
trẻ cá biệt.
2. Đối với Ban giám hiệu:

- Tạo điều kiện cho giáo viên trong trường được tham gia các buổi kiến tập,
các lớp tập huấn để giáo viên có cơ hội học hỏi thêm kinh nghiệm tổ chức các
hoạt động giáo dục trong trường mầm non.
- Tổ chức các tiết dạy mẫu để giáo viên nắm chắc hơn, hiểu sâu hơn phương
pháp giảng dạy.
- Mua sắm thêm đồ dùng đồ chơi để phục vụ cho cơng tác chăm sóc và giáo
dục.
Trên đây là một số biện pháp giúp trẻ 4 -5 tuổi học tốt làm quen với toán.
Rất mong được sự đóng góp ý kiến của ban giám hiệu, của các bạn đồng nghiệp
để các biện pháp đạt kết quả cao hơn.
Tôi xin chân thành cảm

9