Tài liệu Quản trị công ty gia đình: Kinh nghiệp của "đại gia" –Có rất nhiều pdf

Quản trị công ty gia đình: Kinh nghiệp
của "đại gia" –phần2
Có rất nhiều công ty gia đình thành công và lọt vào Fortune
500. Tuy nhiên, theo số liệu điều tra, đại đa số (95%) các
công ty gia đình đã suy giảm mạnh sau thế hệ thứ ba. Bí
quyết của 5% doanh nghiệp thành công còn lại là gì? Câu trả
lời là “hệ thống quản trị công ty tốt”.

Công ty gia đình là công ty trong
đó các thành viên trong một gia
đình nắm mức sở hữu đủ để
quyết định cơ cấu thành viên hội
đồng quản trị.

Thông thường, ở công ty gia đình, đại diện của gia đình sẽ nắm
giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành
viên hoặc Giám đốc và Tổng giám đốc. Các thành viên của gia
đình vừa là chủ sở hữa, vừa là cổ đông, vừa người quản lý, điều
hành công ty.

Một tỷ lệ lớn các doanh nghiệp tư nhân thành công của Việt Nam
là các doanh nghiệp gia đình. Điều này không phải là ngoại lệ
trên thế giới. Ở những nền kinh tế đang phát triển, nhiều công ty
thành công cũng có nguồn gốc từ các doanh nghiệp gia đình,
điển hình là Wal-Mart, Bertelsmann và Bombardier ở Bắc Mỹ và
châu Âu; các “chaebol” ở Hàn Quốc và “grupo” ở châu Mỹ La
Tinh.

Khi gia đình ông Trần Kim Thành ra định cư ở nước ngoài, để lại
cơ sở buôn bán bánh kẹo Đô Thành, ông và em trai là Trần Lệ
Nguyên, mỗi người có một tiệm bánh đã góp lại lập ra Công ty

TNHH Xây dựng và chế biến thực phẩm Kinh Đô.

Bắt đầu từ ngày 01/10/2002, Công ty chuyển sang hình thức
công ty cổ phần do ông Trần Kim Thành là Chủ tịch Hội đồng
quản trị, em trai ông là Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng quản
trị kiêm Tổng giám đốc. Năm 2007, doanh thu của Kinh Đô đạt
1238 tỷ đồng

Ưu điểm về mặt quản trị của các công ty gia đình

- Vì quyền sở hữu nằm trong tay một hoặc một vài thành viên
trong gia đình, nên công ty gia đình có xu hướng "cá nhân hoá",
thống nhất quyền lực vào tay người chủ gia đình. Quyền lực này
cho phép công ty gia đình có thể thực thi một tầm nhìn dài hạn,
tập trung đầu tư tạo ra những ưu thế cạnh tranh dài hạn mà
những công ty chỉ chạy theo kết quả ngắn hạn trên thị trường
chứng khoán không thể đạt được.

- Giám sát, kiểm soát nội bộ không chỉ thông qua cơ chế "quyền
sở hữu", mà còn thông qua hàng loạt các quy tắc xã hội khác,
nhất là huyết thống, truyền thống, quan niệm về trật tự gia đình,
dòng họ Quản trị công ty gia đình tạo thuận lợi cho việc ra quyết
định, làm giảm chi phí quản lý, tập trung vào phối hợp giữa các
bộ phận trong hệ thống.

- Các công ty gia đình có thể xây dựng một chiến lược phát triển
độc đáo, không theo cách tư duy tầm thường; nhanh chóng vượt
qua những đối kháng của quản trị công ty thông thường do không
phải phải lo thiết lập các ranh giới và phân chia quyền ra quyết
định.

- Các công ty gia đình thường có xu hướng tiết kiệm và cẩn trọng
trong chi tiêu. Sự thống nhất giữa quyền sở hữu và quyền quản lý
làm giảm nhẹ quy mô và mức độ của vấn đề đại đại diện.
Tóm lại, điểm mạnh của công ty gia đình là quan hệ “hợp tác”
giữa các thành viên chủ chốt.

Tuy nhiên, khi quyền sở hữu công ty gia đình được truyền lại qua
các thế hệ sau, những người thừa kế phải chia sẻ quyền sở hữu
công ty trên tinh thần quan hệ “đối tác”. Họ phải cùng nhau quyết
định cách thức quản trị và điều hành công ty như tài sản chung.

Và đó là lúc các vấn đề quản trị công ty nảy sinh. Đại đa số các
công ty gia đình sẽ thất bại trong việc giải quyết vấn đề quản trị
này.

Công ty gia đình – khó có thể phát triển vượt qua thế hệ thứ
3?

Nhưng những công ty gia đình phải đối mặt với một thực tế hết
sức không vui, đó là số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ thành công dài
hạn của các công ty gia đình là rất thấp.

Theo điều tra của McKinsey , chỉ có 5% các doanh nghiệp gia
đình quy mô lớn tiếp tục phát triển tốt sau thế hệ thứ ba.

Hầu hết các công ty gia đình bắt đầu với một người đặt nền móng
- sáng lập kiêm luôn việc quản trị, là chủ sở hữu toàn quyền và là
người điều hành doanh nghiệp. Sáng lập viên của công ty gia
đình thường giữ toàn quyền ra quyết định mọi vấn đề của công

ty.

Nhìn chung, khi một công ty gia đình thành công rơi vào quyền
kiểm soát của con cháu của người sáng lập công ty thì cũng là
lúc công ty gia đình đi xuống. Tới thời điểm thế hệ thứ ba tiếp
quản công ty, bối cảnh doanh nghiệp đã được đặt sẵn cho những
vụ cãi lộn giữa các thành viên trong gia đình. Thay vì tập trung
vào điều hành doanh nghiệp, họ sẽ tranh giành các phần chia lợi
nhuận và các vị trí của ban lãnh đạo công ty.

Mặt khác, các công ty gia đình do số ít người kiểm soát, không
phải chịu sức ép từ bên ngoài và thiếu cơ chế phản biện hợp lý
có nguy cơ trì trệ về mặt tổ chức, nguy cơ đưa ra chiến lược kinh
doanh không phù hợp thực tiễn thị trường.

Một công ty gia đình phát triển sẽ ngày càng trở nên phức tạp,
đòi hỏi phải có cơ cấu tổ chức và quản trị chuẩn mực hơn. Khi
doanh nghiệp gia đình trở thành một công ty cổ phần, nảy sinh
nhu cầu cần phải có một hội đồng quản trị chuyên nghiệp có thể
hoạch định chiến lược và kiểm soát có hiệu quả hoạt động của bộ
máy điều hành công ty.