Tài liệu ĐẠI CƯƠNG VỀ THUỐC ĐÔNG Y (PHẦN 1) doc

2/08 1
ĐẠI CƯƠNG VỀ THUỐC ĐÔNG Y
I- ĐỊNH NGHĨA VÀ NGUỒN GỐC:
-Mộtvị thuốcsống, chín
-Mộtchế phẩmthuốc đượcphốingũ, bào chế theo
phương pháp của YHCT
-Cótácdụng chữabệnh hoặccólợichosứckhỏecon
người.
-Cónguồngốcthực, động, khoáng vật
- Ngày càng nhiều do phương tiệnnghiêncứuhiện đại
tìm đượcnhiềuvị thuốcmới.
-CầntiếptụcN/C để bổ sung nguồn tài nguyên
2/08 2
II. THU HÁI, SƠ CHẾ, BẢO QUẢN
* Thu hái:
-Mỗiloại cây có thời gian sinh trưởng nhất định
-Thờigianthuháithíchhợpmới đảmbảochấtlượng
thuốc.
-Thờigianthíchhợp:
+ Thân rễ, rễ củ, vỏ rễ: cuốithuđầu đông (cây tàn lụi)
+ Lá, cành, mầm: cây đang phát triểntốt(mùahè)
+ Hoa: sắpnở hoặcchớmnở.
+ Quả: bắt đầuchín
+ Hạt, nhân: quả già chín.
2/08 3
+ Toàn cây: bắt đầurahoa.
Thuốc động vậtcũng có thờigianthíchhợp
Khi thu hái chú ý đến khí hậu, thờitiết, p/pháp.
* Sơ chế:
Mục đích:
-Bảoquản, cấtgiữ vận chuyểnthuậntiện

-Loạitạplàmsạch
- Làm khô để bảoquản, vận chuyển.
* Bảoquản: Khô, tránh: ẩm, nóng quá, ánh
sáng, sâu, mọt, mốc, giữ kín.
2/08 4
Yếutố Ví dụ
5-Theo đặc điểmsinh
trưởng
Tang kí sinh, nhẫn đông
đằng
6-Tên bộ phậnlàm
thuốc:
Cát căn, quế chi
7-Theo tác dụng: ích mẫu, hương phụ
8-Tên ngườitìmravị
thuốc
Đỗ trọng, Hà thủ ô
9-Theo cách chế:Khương bán hạ, tiêu
khương
2/08 5
IV-CÁCH PHÂN LOẠI THUỐC:
A- Theo y văncổ Ví dụ
1-Tác dụng, độ độcThượng, trung, hạ phẩm
2- Tác dụng Thậptễ: Tuyên, thông bổ,
tiết v(12)
3- Thuộc tính Thủy, hỏa, thổ, thảo,
cốc(16bộ, 62loài)
4- Theo hình thái thực
vật
Dây leo, ngũ cốc, rau,

quả (23loại)
5- Theo bệnh Khí, huyết, phụ, nhi,
ngoại v (10)
2/08 6
- Mang tính tương đốivìmộtvị thuốccónhiềutác
dụng có thể xếp theo tác dụng (loại) này hoặc
tác dụng khác cũng được.
B- NGÀY NAY Ví dụ
1- Tác dụng dượclí
đông y
Giảibiểu, thanh nhiệt
(18)
2- Theo bệnh Cao huyết áp, ỉachảy,
ho v (60)