Tài liệu Đại cương về mô docx

Đại cương về mô

1. Khái niệm về mô
2. Phân loại mô
2.1 Mô bì
2.2 Mô liên kết
2.3 Mô cơ
2.4 Mô thân kinh

1. Khái niệm về mô
Mô là tập hợp những yếu tố có cấu trúc tế
bào và yếu tố không có cấu trúc tế bào, được
hình thành trong quá trình tiến hoá của sinh vật,
từ những lá phôi nhất định, đảm nhiệm những
chức năng nhất định trong cơ thể.
(Ví dụ: mô máu gồm các tế bào máu và
thành phần không có cấu tạo tế bào là huyết
tương)

2. Phân loại mô
Dựa vào nguồn gốc, cấu trúc và chức năng,
chia thành 4 loại mô: mô bì, mô liên kết, mô
cơ, mô thần kinh.
2.1 Mô bì:
Được hình thành từ 3 lá phôi (lá ngoài thành
thượng bì da; lá giữa thành thượng bì lót ống
tiêu hóa; lá trong thành thượng bì lót ống bài
tiết, lót ống tuần hoàn, hô hấp).
Thành phần cấu tạo chủ yếu là tế bào, ít chất
gian bào. Có nhiệm vụ bảo vệ các cơ quan

Dựa vào hình thái, cấu tạo chia mô bì thành
2 loại: mô bì phủ và mô bì tuyến (như tuyến
đơn bào, tuyến đa bào, tuyến ngoại tiết, tuyến
nội tiết)
+ Mô bì phủ: Có cấu tạo rất khác nhau, có
thể có một hoặc nhiều lớp tế bào khác nhau,
nằm ở những vị trí khác nhau, nên có nhiều
cách phân loại mô bì phủ
- Dựa vào vị trí : có mô bì da, mô bì thận,
mô bì ruột ...
- Dựa vào hình dạng: có mô dẹt, mô bì trụ
...
- Dựa vào số lớp tế bào: có mô bì đơn, mô
bì kép ...
- Dựa vào hình dạng và số lớp tế bào thì có
các loại mô bì khác nhau như mô bì trụ đơn,
mô bì trụ kép, mô bì vuông đơn, mô bì vuông
kép.
+ Mô bì tuyến: Là loại mô bì được phân hoá
cao độ, phù hợp với chức năng chế tiết và bài
xuất. Vì vậy cũng có nhiều cách phân loại mô
bì tuyến:
- Dựa vào hình thái cấu tạo: có tuyến đơn
bào, tuyến đa bào ...
- Dựa vào cách bài xuất chất tiết: có tuyến
ngoại tiết, tuyến nội tiết, tuyến pha.
Tuyến ngoại tiết là những tuyến tiết ra các
chất tiết có ống dẫn riêng (VD: tuyến gan tiết
dịch mật, tuyến ruột tiết ra enzim tiêu hoá...) .
Tuyến nội tiết là những tuyến mà các chất

tiết được tiết ra đổ thẳng vào máu. Các chất tiết
do các tuyến nội tiết tiết ra gọi là hoocmon
(VD: tuyến yên, tuyến giáp, tuyến trên thận)
Tuyến pha là những tuyến vừa làm nhiệm vụ
ngoại tiết vừa làm nhiệm vụ nội tiết (VD: tuyến
tuỵ , tuyến sinh dục ...)
TOP
2.2 Mô liên kết
Được hình thành từ lá phôi giữa. Cấu tạo
chủ yếu là chất gian bào, thành phần tế bào ít
và nằm rải rác trong gian bào, có nhiệm vụ dinh
dưỡng và đệm cơ học.
Dựa vào chức phận, chia 2 loại mô liên kết:
mô liên kết dinh dưỡng và mô liên kết đệm cơ
học.
+ Mô LK dinh dưỡng: Gồm
- Võng mô: là cơ sở của cơ quan tạo huyết,
như tuỷ xương, lách, hạch bạch huyết. Các yếu
tố tế bào hình sao, nối với nhau bằng cầu
nguyên sinh chất tạo thành khối hỗn bào.
- Máu & bạch huyết: có thành phần chủ
yếu là yếu tố gian bào (huyết tương) và các yếu
tố hữu hình là các tế bào máu (gồm hồng cầu,
bạch cầu, tiểu cầu)
- Mỡ: Phân bố khắp cơ thể, do mô liên kết
sợi biến đổi thành, toàn bộ tế bào chứa mỡ.
- Mô liên kết sợi xốp: Phân bố dọc theo
đường đi, của mạch máu, hay làm thành mô
đệm dưới da. Mô liên kết sợi xốp có yếu tố tế
bào là các tế bào hình sợi, yếu tố gian bào là

khối chất dính vô định hình. Mô liên kết sợi
xốp vừa làm nhiệm vụ đệm, vừa làm niệm vụ
dinh dưỡng.