Ngu van 12

ÔN TẬP VĂN BẢN
CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA -NGUYỄN MINH CHÂU
I.
Hệ thống câu hỏi ơn tập
1.Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Minh Châu ?
2.Nêu xuất xứ và chủ đề của truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa?
3.Anh chị hãy tóm tắt ngắn gọn truyện ngắn Chiếc thuyền ngồi xa?
4.Anh chị hãy giải thích ý nghĩa nhan đề của tác phẩm?
5. Trong chiếc thuyền ngoài xa,Nguyễn Minh Châu đã xây dựng tình
huống truyện mang ý nghĩa khám phá phát hiện đời sống.
Anh (Chị) hãy làm sáng tỏ điều đó?
6.Phân tích nhân vật người đàn bà hàng chài trong tác phẩm?
7.Cảm nhân của anh chị về nhân vật Phùng trong tác phẩm?


II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI
1. Tác

giả Nguyễn Minh Châu
-Nguyễn Minh Châu(1930-1989)quê ở làng Quỳnh
Thơi, xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, Tỉnh Ngệ
An. Năm 1950, ông vào bộ đội. Năm 1`962, ông
chuyển về làm việc ở Tạp chí Văn nghệ Quân đội
-Ông được đánh giá là gương mặt tiêu biểu của văn
xuôi VN thời chống Mĩ và một trong những người
mở đường thành cơng nhất của văn học thời kì đổi
mới.
-Ơng ln trăn trở, kiếm tìm, kham phá con người bên
trong con người. Nhiều tác phẩm của ông đã làm
thay đổi sâu sắc quan niệm nghệ thuật và con người
-Các tác phẩm tiêu biểu: Người đàn bà trên chuyến tàu

tốc hành(1983), Bến q(1985), Chiếc thuyền ngồi
xa(1987)…
-Năm 2000, Ơng được tặng giải thưởng HCM về văn
học nghệ thuật.


- Quá trình sáng tác: chia hai chặng rõ rệt.
+ Trước thập kỉ 80: ngịi bút sử thi có thiên hướng trữ
tình lãng mạn.
+ Đầu thập kỉ 80 – khi mất: cảm hứng thế sự với
những vấn đề đạo đức và triết lí nhân sinh.
- Đổi mới:
+ Quan niệm mới về con người và cuộc đời:
Con người không nhất phiến, đơn chiều, lí tưởng mà
là con người bề bộn, phức tạp, được ánh xạ qua
nhiều mối quan hệ với hiện thực (cả mặt tốt lẫn
mặt xấu “rồng phượng và rắn rết”…)
Cuộc sống đa chiều, đầy những vết nham nhở sần
sùi, có cả niềm vui lẫn nỗi buồn, sự vật vã, bức bối
đầy phức tạp và biến động.
=> Khơi tìm những mặt khuất lấp của chiến tranh,
những phần sâu kín trong tâm hồn con người.
+ Đề tài: con người cá nhân với các câu chuyện đời
thường là trung tâm.


2. Văn bản Chiếc thuyền ngoài xa
-Xuất xứ:
Chiếc thuyền ngoài xa-tên của một truyện
ngắn được viết vào năm 1983, cũng là tên

của một tập truyên ngắn gồm 15 truyện
(1987).Truyện ngắn in đậm phong cách tự
sự triết lí của Nguyễn Minh Châu.
-Chủ đề:
Qua tác phẩm, tác giả muốn thể hiện tình
yêu tha thiết đối với những cảnh đời những
thân phận trớ trêu của con người và gửi
gắm chiêm nghiệm sâu sắc của mình về
nghệ thuật.


3. Tóm tắt truyện
- Nghệ sỹ Phùng có chuyến đi thực tế để chụp hình
làm lịch tết, anh đã chụp được tấm hình ưng ý.
-Song ngay sau đó, anh đã chứng kiến một cảnh
nghịch lý, chồng đánh vợ, con ngăn cản bố với
thái độ căm thù, người vợ thì cam chịu.
-Vài hôm sau anh lại bắt gặp cảnh ấy, nhảy vào can,
bị thương.
-Đẩu và Phùng ra sức khuyên nhủ người đàn bà bỏ
chồng.
-Nhưng trước sự từ chối bỏ chồng và những lời nói
mang tính chiêm nghiệm của người đàn bà, đã
khiến Đẩu và Phùng suy nghĩ, nhất là Phùng, anh
nhận ra cái đích thực của nghệ thuật là gì.


4. Ý nghĩa nhan đề của tác phẩm
-Hình ảnh thực trong bức ảnh chụp của người nghệ sĩ
Phùng gắn với cái đẹp tuyệt đỉnh của ngoại cảnh.Đó

là khơng gian sinh sống của gia đình người đàn bà
hàng chài.Cuộc sống khó khăn đói kém nơi ở chật
chội…làm con người thay đổi tâm tính. Cuộc sống ấy
nếu nhìn từ xa, ở ngồi xa thì sẽ khơng thấy được.
-Hình ảnh ẩn dụ về mối quan hệ giữa cuộc đời và nghệ
thuật.
+ Chiếc thuyền nghệ thuật thì ở ngồi xa mang vẻ đẹp
huyền ảo thơ mộng, đem lại giá trị tinh thần cho con
người, tình
u cuộc
sống.
+Đừng
vì nghệ
thuật
mà qn cuộc đời.Nghệ
+Ở
góc chân
nhìn cận
cảnh,
chiếc thuyền-kiếp
lênh
thuật
chính
là nghệ
thuật phục người
vụ con
đênh,dập
dềnhđời,
sóng
gió

trênđời.
biển cả, biết bao khó
người,
vì
cuộc
cho
cuộc
khăn, gian khổ mà kiếp người phải trải qua như gia
+Khơng
thể nhìn
đờihàng
mộtchài.
cách đơn giản cần phải
đình người
đàn bà

nhìn nhận cuộc sống và con người một cách đa
diện nhiều chiều


5. Tình huống truyện
-

-

-

-

Theo đề nghị của trưởng phịng, nghệ sĩ Phùng đến một vùng

ven biển miền Trung để chụp tấm ảnh cho bộ lịch năm sau.
Anh đã bắt gặp hình ảnh một chiếc thuyền ghé vào bờ trong
làn sương sớm đẹp như bức cổ họa. Anh nhanh chóng bấm
máy và có được bức ảnh ăn ý và khơng dễ gì có được trong
một đời làm nghệ thuật.
Nhưng khi chiếc thuyền vào bờ, Phùng đã chứng kiến một
cảnh tượng không đẹp của đời sống. Hai vợ chồng hàng chài
bước xuống, người chồng đánh vợ, đứa con ngăn bố. Đáng sợ
là những cảnh ấy vẫn tiếp diễn. Phùng không thể ngờ rằng sau
cảnh đẹp như mơ lại là bao ngang trái, bao nghịch lí của đời
thường.
Tình huống truyện đã tạo nên bởi sự tương phản giữa nghệ
thuật và cuộc sống. Nghệ thuật thì ở ngồi xa, cịn cuộc lại thật
gần. Nghệ thuật thì đẹp nhưng cuộc đời lại bao ngang trái.
Qua tình huống truyện thể hiện cái nhìn đa diện , đa chiều về
cuộc sống,Chánh án Đẩu và nghệ sĩ Phùng đã hiểu ra nhiều
điều về con người, cuộc sống khi chứng kiến câu chuyện và
tiếp xúc với người đàn bà hàng chài.
Từ đó, tác giả gợi mở những vấn đề mới cho sáng tạo nghệ
thuật.