Tiết theo PPCT: 93
Ngày soạn: ……….
Ngày giảng: …….
Lớp giảng: 11A2
Làm văn
TIỂU SỬ TÓM TẮT
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Nắm được mục đích, yêu cầu của văn bản tiểu sử tóm tắt.
- Biết cách viết một văn bản tiểu sử tóm tắt.
- Có ý thức sưu tầm tài liệu, tra cứu tư liệu và thận trọng khi viết văn bản tiểu
sử tóm tắt.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
1. Kiến thức
- Khái niệm và yêu cầu của văn bản tiểu sử tóm tắt.
- Cách viết một văn bản tiểu sử tóm tắt.
2. Kĩ năng
- Thu thập và xử lý tài liệu khi viết văn bản tiểu sử tóm tắt.
- Viết tiểu sử tóm tắt
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Phương pháp dạy học
GV kết hợp các phương pháp: thuyết trình, phát vấn – đàm thoại, thảo luận nhóm
2. Phương tiện
- Giáo viên: sách giáo khoa, sách giáo viên, Tài liệu chuẩn KTKN, tư liệu tham khảo
- Học sinh: chuẩn bị bài theo hướng dẫn của GV
IV. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Hãy trình bày tóm tắt tiểu sử nhà thơ Xuân Diệu
3. Nội dung bài học
Trong học tập cũng như trong cuộc sống, khi cần giới thiệu về một ai đó (một tác gia văn học,
nhà khoa học, thậm chí cả những người bình thường …) chúng ta nên biết tiểu sử của người đó.
Nhưng vì nhiều lý do (thời gian, u cầu, mục đích …) chúng ta khơng thể trình bày một cách chi tiết
tiểu sử, mà chỉ có thể trình bày vắn tắt. Tiểu sử tóm tắt chính là cách để chúng ta biết tóm tắt, trình
bày sao cho ngắn gọn mà vẫn đầy đủ thông tin cơ bản.
TG
10'
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
Hoạt động 1: GV hướng dẫn I. Mục đích, yêu cầu của tiểu sử tóm tắt
tìm hiểu mục 1 SGK
1. Mục đích
- Tiểu sử tóm tắt là văn bản thông tin
TT1: HS tự đọc SGK và cho một cách khách quan, trung thực những nét
biết:
cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp của mợt cá
- Tiểu sử tóm tắt là gì?
nhân. (Ví dụ: tiểu sử của một nhà hoạt động
HS trả lời.
chính trị, một nhà văn, một nhà thơ, một nhà
GV nhận xét, bổ sung.
giáo, nhà khoa học …)
- Giới thiệu cho người đọc, người nghe
về người được nói tới.
- Giúp những người có trách nhiệm
- Tiểu sử tóm tắt được viết làm cơng tác tở chức.
nhằm mục đích gì?
- Giúp chúng ta trong việc lựa chọn
HS trả lời.
bạn bè, giới thiệu cán bộ lãnh đạo.
GV nhận xét, bổ sung.
- Nắm được tiểu sử nhà văn, nhà thơ,
chúng ta sẽ có thêm cơ sở để hiểu đúng, hiểu
sâu hơn các sáng tác của họ.
2. Yêu cầu
TT2: Bản tiểu sử tóm tắt cần đáp
- Thông tin một cách khách quan,
ứng những yêu cầu cơ bản nào? chính xác về người được nói tới.
- Nội dung và độ dài của văn bản cần
HS trả lời.
phù hợp với mục đích viết tiểu sử tóm tắt.
- Văn phong cần cô đọng, trong sáng,
GV nhận xét, bổ sung
không sử dụng các biện pháp tu từ.
Hoạt động 2: GV hướng dẫn
HS tìm hiểu cách viết tiểu sử
tóm tắt.
TT1: Gọi một HS đọc văn bản
“Lương Thế Vinh”
TT2: GV hướng dẫn HS trả lời
câu hỏi SGK
- HS lần lượt trả lời từng câu
hỏi.
II. Cách viết tiểu sử tóm tắt
1. Chọn tài liệu
- Cụ thể, chính xác, chân thực và tiêu
biểu:
+ Ghi rõ họ, tên, quê quán, các mốc
thời gian.
+ Dẫn chứng cụ thể.
+ Đánh giá chính xác, toàn diện, khách
quan.
- GV nhận xét, bổ sung
- Để chuẩn bị cho bài viết tiểu sử tóm
tắt cần:
+ Phải sưu tầm những tài liệu tiêu biểu
có liên quan tới đối tượng được giới thiệu.
+ Các tài liệu đó phải mạng tính cụ
thể, chính xác, trung thực, toàn diện.
TT3: GV hướng dẫn HS trả 2. Viết tiểu sử tóm tắt
lời câu hỏi SGK
- Các phần của tiểu sử tóm tắt: 4 phần
- Giới thiệu khái quát về lịch sử cá
(Lương Thế Vinh sinh năm 1442, nhân (họ tên, ngày tháng năm sinh, năm mất,
chưa rõ năm mất, tự Cảnh Nghi, hiệu nghề nghiệp, học vấn, gia đình, gia tợc, q
Thụy Hiên, q gớc ở làng Cao
quán).
Hương, huyện Thiên Bản, tỉnh Nam
- Giới thiệu ngắn gọn lĩnh vực hoạt
Định.
Chưa đầy 20 tuổi, tài học của ơng đợng xã hợi (làm gì, ở đâu …).
- Những đóng góp, những thành tựu
đã nổi tiếng khắp vùng Sơn Nam. Năm
21 tuổi, ông đỗ Trạng Nguyên. Lương tiêu biểu.
Thế Vinh có tài ngoại giao, tài toán
- Đánh giá chung (Lựa chọn những ý
học, tài văn chương nghệ thuât.
kiến đánh giá tiêu biểu, những người đánh giá
Ồng đã biên soạn ćn Đại thành
có tầm).
tốn pháp - ćn sách giáo khoa toán
học đầu tiên ở nước ta, ćn Hí
phường -phả lục của ông được đánh
giá là "tác phẩm lí luận đầu tiên về
nghệ thuật kịch hát cổ truyền"
Là người có tài kinh bang tế thế,
con người "tài hoa, danh vọng vượt
bậc" (Lê Quý Đôn)
TT4: GV củng cố kiến thức lý
thuyết bắng cách gọi một đến hai
HS đọc ghi nhớ SGK
Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện
tập
TT1: GV tổ chức cho HS thảo
luận nhóm, lần lượt làm bài tập 1
và 2 sgk (trang 55).
III. Luyện tập
1. Bài tập 1
Các trường hợp cần viết tiểu sử tóm tắt là : c
và d.
- Nhóm 1: Làm bài tập 1.
- Nhóm 2, 3, 4: Làm bài tập 2.
HS làm việc trong vòng 3
phút, cử đại diện trình bày kết
quả làm việc của nhóm, các
nhóm khác bổ sung.
GV nhận xét, bổ sung.
2. Bài tập 2
- Giống nhau:
Các văn bản tiểu sử tóm tắt, sơ yếu lý lịch,
điếu văn, thuyết minh đều viết về một nhân
vật nào đó.
- Khác nhau:
+ Điếu văn viết về người qua đời để
đọc trong lễ truy điệu nên ngoài phần tiểu sử
tóm tắt còn có lời chia buồn với gia quyế.
+ Sơ yếu lý lịch do bản thân tự viết
theo mẫu, còn tiểu sử tóm tắt do người khác
viết.
+ Tiểu sử tóm tắt chỉ có đới tượng là
con người, cịn đối tượng của thuyết minh
rộng hơn (người, vật, cảnh, một tác phẩm văn
học …) và trong thuyết minh có yếu tố cảm
xúc.
TT2: GV hướng dẫn HS làm bài
tập 3
3. Bài tập 3
HS trình bày
Học sinh chọn tình h́ng và viết tiểu sử tóm
GV nhận xét
tắt về nhân vật
GV đưa ra một một bản tiểu sử
tóm tắt mẫu cho HS theo dõi để
về nhà làm bài tập 3
5. Củng cố, dặn do (5')
- Củng cố: Nhắc lại kiến thức lý thuyết bài học.
- Dặn dị: soạn bài Tơi u em