Dạy trẻ học toán glenn doman

Giớithiệu
Cácbậcphụhuynhthânmến!
Khibạnmuacuốnsáchnày,mặcchotiêuđềcủanócóthậthay
khơng,thìvẫncónghĩalàbạnđangnghĩtrongđầurằngmìnhcó
thểdạyconmìnhhọcTốnvàbạnhồntồnđúng.
ThựctếđúnglàbạncóthểdạyconhọcTốn,thậmchílàrất
thànhcơngchodùbạnkhơngdámmơtớiđiềuđó.Cuốnsáchnàysẽ
giúpbạnthấyđiềuđóđơngiảnnhưthếnàovàchothấycảviệcbạn
vàconsẽcảmthấyvuivẻrasaokhicảhaicùnglàmTốnvàhiểu
cáchgiảiquyếtcácbàitốn.
Vàotháng5/1963,chúngtơiviếtmộtbàibáovớitựađềlàDạy
trẻbiếtđọcsớmchotạpchíLadies’sHome.Vàchúngtơiđãnhận
đượchàngtrămláthưtừcácbậcchamẹđãthànhcơngvàtìmthấy
niềmvuitrongviệcdạyconhọcđọc.
Mộtnămsauđó,chúngtơixuấtbảncuốnsáchDạytrẻbiếtđọc
sớm(ngàynaycuốnsáchđượcxuấtbảnbằng15thứtiếngkhác
nhau)vàhàngngànláthưcủacácbậcchamẹlạiliêntiếpgửivề.
Nhữngláthưnàyđềcậplặpđilặplạibađiềusau:
1.Dạymộtđứatrẻ1hoặc2tuổiđọcdễdànghơnnhiềusovới
việcdạymộtđứatrẻ4tuổi,vàdạymộtđứatrẻ4tuổiđọccũngdễ
dànghơnnhiềusovớiviệcdạymộtđứatrẻ7tuổi.
2.Việcdạytrẻđọcmanglạiniềmhạnhphúclớnchocảmẹvà
bé.
3.Khitrẻhọcđọc,trithứccủatrẻkhơngchỉpháttriểntừng
bướcmàcảsựtịmịvàlanhlợicũngtănglên,vìthếrõràngtrẻsẽ
thơngminhhơn.
Cácbàmẹcũngthắcmắcrằng:“Tơicóthểdạyđứacon2tuổi
củatơiđọc,vậyliệutơicóthểdạynóhọcTốnkhơngvànếucóthể,

tơisẽphảithựchiệnnhưthếnào?”
Chúngtơiđãmấtđếnchụcnămđểtrảlờicâuhỏiđó.Vàtrong
mộtthờigiandàichúngtơiđãdạyhàngtrămtrẻ,cảtrẻbình
thườngvàtrẻbịtổnthươngnão,làmTốndễdàng.Thànhcơng
bướcđầunàykhiếnchúngtơicựckỳngạcnhiên.Giờđâycơngviệc
củachúngtơilàmangđếnthơngtinchocácbàmẹđểhọtựquyết
địnhcónắmbắtcơhộixâydựngmộtnềntảngtươnglaitươisáng
choconhaykhơng.Cuốnsáchnàylàthơngđiệphồnchỉnhmà
chúngtơichuyểnđếncácbàmẹ.Trongđókhẳngđịnhrằngdạy
Tốnchotrẻlàviệccóthểthựchiệnđượcvànhữngbướcthựchiện
đơngiản,cụthểđểcácbàmẹcóthểápdụngchoconmình.
Cuốnsáchnàyđượcviếtradànhchotấtcảchúngta,những
ngườiđãtừngthắcmắctạisaotrongphépnhânchúngtađặtsố2
xuốngvànhớsố7theo.
Cuốnsáchcũngdànhtặngchonhữngngườiđãtừnghọcnhững
giáoviênTốnchorằnghọlớnhơnchúngta.
Cuốnsáchcịnđượcviếtravớisựđồngcảmdànhchonhững
ngườikhơngthựcsựthíchhọcTốn,khơngthựcsựhiểuđượcmơn
Tốncũngnhưkhơngthựcsựtựtinkhicộngcácthứđồtạphóa.
Cuốnsáchviếtravớitấmthịnhtìnhdànhchotấtcảnhững
ngườiđãbănkhoăntựhỏitạisaochỉmộtcáimáytínhnhỏlạicóthể
làmđượcnhữngphéptốnmàchúngta,mộtbộóctuyệtvờilại
khơngthểlàmđược.
Tómlại,cuốnsáchnàyđượcviếtrachotấtcảmọingười.Vàvới
cácbậcchamẹcómộtchútmaymắnvàtìnhu,sựquantâmdành
chocon,cuốnsáchnàysẽgiúpchúngtatrởthànhnhữngphụhuynh
tuyệtvời.
Hãycùngnhaucónhữngkhoảngthờigianthúvịvàuthương
khihọcTốncùngconcủabạn!
GlennDoman

Chamẹvàtrẻnhỏ-nhómhọctập
hiệuquảnhất
Chamẹchúngtavốnlàthợlàmgốm,trongkhiđótrẻ
chínhlàđấtnặn.
WINIFREDSACKVILLESTONER
NhàgiáodụcnổitiếngngườiMĩ

CáchnhàtơimộtkhoảngsânlàViệnEvanThomas,nơicó
nhữngbàmẹtrẻukiều,nhữngnhânviêntrẻđầynhiệthuyếtvà
nhữngđứatrẻrấtbìnhthườngnhưngcũngrấtkhácthường.
Tơibướcnhẹđếncuốiphịng,ngồixuốngsàn,tựalưngvàotường
vàquansátmộtsựthayđổicơbảnvàquantrọngcủathếgiới.Đólà
mộtcănphịngthoảimáitheophongcáchNhật,màbấtcứaibước
vàođềucảmnhậnrõràngtìnhu,sựtơntrọngvàcảmgiáchào
hứng.
Ởphíakiacủacănphịngđốidiệnvớitơi,bagiáoviênkhoảng
tầm20tuổiđangquỳgối,xungquanhhọlà20bàmẹkhoảng20đến
30tuổi.Đốidiệnvớicácbàmẹlànhữngcậubé,cơbétầm2đến3
tuổihếtsứcbìnhthườngnhưngthựcchấtlạikhácthường.Mộtsố
cịnđangbếconvàkhơngaichúýtớisựcómặtcủatơihaynhững
ngườixungquanhđangđứngquansátkhácnhưcácvịgiáosư,hai
thầycơgiáo,mộtnhàvănngườiAnhvàmộtbácsĩnhikhoangườiÚc
cùngmộtbàmẹmớivào.
Mộtcơbéxinhxắntócvàngtầm2tuổiđangđọcthậttovàrấttập
trungvàophầnđọccủamình,thỉnhthoảnglạicườirúcríchkhiđọc
tớinhữngđoạnmàcơbécảmthấyhàihước.
Tơithìkhơngcảmnhậnđượcsựhàihướcđóvìcơbéđọcbằng

tiếngNhật.MặcdùtơicũngthườngcơngtáctạiNhậtvàtiếpxúc
nhiềuvớinhữngembéNhậtsongvốntiếngNhậtcủatơikhơngđủđể


hiểubảnđọccủacơbé.Khicơbéđọcđếnnhữngđoạnhàihướcvà
cườirúcríchthìnhữngđứatrẻkháccũngcườirấtto.
GiáosưMikiNakayachi,ngườiNhậtduynhấttrongcănphịng
đó,đãngắtlờicơbéLindleybằngmộtcâuhỏi.Họđềunóibằngtiếng
Nhậtnêntơicũngkhơnghiểuđược.TơitựnhắcmìnhsẽhỏiMiki
xemhọnóigìmàkhiếnmọingườithíchthúđếnvậy.
KhiLindleyđọcxong,JanetDoman,GiámđốcViện,đãhỏimột
câubằngtiếngAnh:“AimuốnđặtmộtcâuhàihướcbằngtiếngNhật
nào?”
Mộtvàicánhtaygiơlên,JanetchọnMark-mộtcậubé3tuổi.
MarkđứngbậtdậyvàtớicạnhSuzieAisen,PhóGiámđốcviện.Suzie
đặtmộtđốngthẻtotrướcmặtMark,trongđómỗithẻcómộtkýhiệu
bằngtiếngKanji1hoặccácđộngtừ,mạotừ,tínhtừhaytrạngtừ.
Marktựchọnmộtsốthẻđặtxuốngsànvàđọctolên.Mọingười
cườivangvàtơithởphàovìJanetdịchracụmtừmàcậubéđọcđólà:
“Chiếcmũidínhtrênmiếngbánhtáo”.
Mộtcậubé2tuổikhácsoạnmộtcâulà:“Convoiđangđánhrăng
choquảdâutây”.
Vàcứnhưthế30phútsơinổihàohứngtrơiqua.
Cáccơgiáođứnglênđốidiệnvớicácbàmẹvàlũtrẻ.Bọntrẻcũng
đứnglênnhưngvớimộtvẻmiễncưỡngtrơngthấyvàcácbàmẹcũng
vậy.Rồitấtcảbọnhọđềukhomngườichàonhau.Cảnhtượngđó
khiếntơiđộtnhiênthấymắtmìnhnhạtnhịanênvộivàngnhìn
xuốngchiếcđồnghồtrêntayđểchegiấu.Đâuđócótiếngcườirúc
rích,thìralàmộtcậubé15thángtuổiđãkhomngườiqthấpvà
mấtthăngbằng.Cậubévừacườivừatựmìnhđứngdậy.

Tấtcảdườngnhưđềungầnngạikhơngmuốnrờilớpđọcvàđặt
câubằngtiếngNhật,songkhilớphọckếtthúcthìcảcácbàmẹvàbọn
trẻđềulũlượtkéođếnsảnhtiếnvềlớphọcTốncaocấp.
Tơivẫncịnnhớcảmgiácvuisướngcủachúngtơinhưthếnào
khiấnphẩmDạytrẻbiếtđọcsớmrađời.Khinhữngbàmẹpháthiện
rarằnghọkhơngchỉdạyđượcconmìnhđọcmàcịncóthểdạycon


tốthơnvàdễdànghơnở2tuổisovớituổiđihọclà7tuổi,thìmột
thếgiớimớiđãhémở.Thếgiớicủanhữngbàmẹvànhữngđứatrẻ,
nơimàhọcóthểthayđổithếgiớirộnglớnbênngồitrongmột
khoảngthờigianngắn.Vàtấtnhiênlàsẽtốtđẹphơn.
Đếnnăm1975,mộtsốbàmẹtrẻđầynhiệthuyếtđãtìmthấyViện
EvanThomasvàhọcùngnhaudạycontrẻđọcchủyếubằngtiếng
Anhvàbổtrợthêmhaihaybathứtiếngkhác.Họcũngdạyconhọc
Tốn,dạynhữngkiếnthứcbáchkhoavềchimchóc,hoalá,cơntrùng,
câycối,cácvịtổngthống,cờcácnước,cácquốcgia,địalý...Họdạy
concácquytrìnhcủaOlympictrênmộtsựcânđốivớibơivàchơi
violon.
Họnhanhchóngnhậnthấyrằngmìnhcóthểdạyconnhỏhầu
nhưbấtcứthứgìmộtcáchchânthậtvàthựctếnhất.Điềuthúvịlà
bằngnhữngviệclàmđó,họđangtăngcườnggấpbộitrítuệcủacon
mình.Vàhơnhếtlàcácbàmẹvàconmìnhcóthểtrảinghiệmnhững
giờphútđầythúvịcùngnhau,khiếnchotìnhuvàquantrọnghơn
làsựtơntrọngnhaungàycàngđượccủngcố.
ViệnEvanThomaskhơngthựcsựlàdạytrẻmàchínhxáchơnlà
họdạycácbàmẹcáchđểdạytrẻ.Ởđâuđócónhữngbàmẹtrẻởlứa
tuổi25hay32họcgiaotiếpbằngtiếngNhật,họcđọctiếngTâyBan
Nha,chơiviolon,thamdựcácbuổihịanhạc,tớithămviệnbảotàng,
họcthểdụcvànhiềuhoạtđộngthúvịkhácmàhầuhếtphụnữđều

mongmuốnđượclàm.Vàviệcnàycàngtrởnênthúvịhơnvìhọ
đượclàmcùngconmình.
Vàomộtbuổisángvàinămvềtrước,khitơitớilớpTốnhọc,
SuzievàJanetđangtrìnhbàymộtsốvấnđềvềTốncholũtrẻ.Vàcác
câutrảlờiđềuchínhxác.
“16lần19,trừ151,nhânvới3,cộng111,chiacho4vàtrừ51bằng
baonhiêu?”Suziehỏi.
Janetlạihỏi:“TừPhiladenphiatớiChicagobaoxa?“Vànếuxeđi
5dặmhết1lítxăngthìsẽtốnbaonhiêulítđểtớiđượcChicago?Giả
địnhrằngxechạy12dặmhết1lítxăng.”
TơinhớlạitrướckiacólầntơihỏiGiulioSimeone19mũ2bằng
baonhiêu.Cậubétrảlời“361,nhưngơnghãyhỏicâunàokhóhơn


đi”.
“Đượcthơi,”tơiđáplại,vàlầnhồitrongtríócđểtìmmộtcâuhỏi
nàođókhóhơn.“Vậycóbaonhiêusố0đằngsau1triệulũythừa6?”
Cậubé3tuổiGiuliotrầmtưmộtlúcrồitrảlờivớimộtnụcười:“36”.
Tơingồixuốngvàviếtxem1triệulũythừa6làbaonhiêuvàđúnglà
có36chữsố0ởđằngsau.
Tơiđãnhiềulầnchứngkiếnnhữngđiềukìdiệuxảyramàchưa
mộtlầnhếtngạcnhiên.Chúngtơiđãmấttớimườinămđểnghiên
cứuvàcuốicùngchúngtơicũngsẵnsàngđểdạychocácbàmẹmong
muốndạyconmìnhhọcTốn.Xemnhữngđứatrẻthơngminhsáng
dạcóthểhọcđọcdễdàngnhưvậy,thìkhơngcógìngạcnhiênkhi
chúngtacũngcóthểdạychúnghọcTốn.Điềukhótinlàchúngtơiđã
tìmracáchđểdạychúnghọcTốntốthơnlàchamẹchúng,những
ngườiđãtừngtựmìnhdạycon.
Vậyđiềunàyxảyranhưthếnàovàchúngtơiđãnghiêncứu
nhữngđiềuđórasao?

Chặngđườngdàitớitrithức
Lồingườimơngmuội,chưađượckhaihóavànhững
đứatrẻnhỏnắmđượcsựthậtđó.
SWINBURNE

Hầuhếtnhữngđứabéđượcdạyđọcđềucóthểđọcđượcsớm
hơnnhữngđứabécùngtuổi;hầuhếttrẻđượcdạyvềthếgiớixung
quanhđềunắmđượckhơngítnhữngkiếnthứccănbảnvềvơsố
nhữngchủđềtrongcuộcsống.NhữngđứabéđượcdạylàmTốn
cũnglàmTốnnhanhhơncảngườilớn,điềunàylàmngườilớnngạc
nhiênthíchthúnhưngcũnglàmchochínhchúngtanảnlịngvềbản
thân(tấtnhiênđiềunàykhơnggâyảnhhưởngtớitrẻ,bởichúng
khơngbiếtrằngchúnglàmđượcnhữngthứmàchínhnhữngngười
lớnhơnchúnglạikhơnglàmđược).
Lớphọc“LàmthếnàođểdạytrẻhọcTốn”đãtừnglàmộtlớp
họcbịđemrađánhgiáxemxét,nhưngsựthậtchứngminhlàhầuhết
trẻ2đến3tuổithamgiađềulàmTốnrấttốt.Cácbậcchamẹđều
thựcsựphấnkhởivàhàilịngvớikếtquảmàconmìnhđạtđược,
nhưnghọcũngkhơngthểgiảithíchrõràngtạisaoconcáihọcóthể
làmTốnnhanhvàchínhxáchơnhọ.
Tơinhậnrarằnglídohọkhơngthểgiảithíchrõràngđượclàvì
tơilàngườigiảithíchchohọ,trongkhichínhbảnthântơicũngkhơng
thựcsựhiểulídolàgì.Cảtơivàcácbậcchamẹđềuhồinghibởilũ
trẻthựcsựlàmTốnqtốt.
Dovậy,cảtơivàcácbậcchamẹđềuđãkhơngthựcsựthỏamãn
vớicâutrảlờichovấnđềnày.
LiệucáchchúngtadạycontrẻhọcTốncóthựcsựđơngiảnvà
dễhiểunhưchúngtanghĩ?

Tơiđingủvàtrongđầuvẫnhếtsứcbănkhoănvớinhữnglígiải
phứctạpcủariêngmình,tơithứcgiấclúcsáugiờ,đầuóchồntồn


tỉnhtáo,khơnggiốngtơingàythường.
Liệucâutrảlờicódễdàngvàcựckìđơngiảnkhơng?Tơiđãđưa
raxemxétvàphủnhậnbaonhiêuđápánphứctạpkhác.Cólẽnào
ngườilớnchúngtađãsửdụngnhữngkíhiệuđểbiểudiễncácsựvật,
sựviệc(ítnhấtlàtrongTốnhọc),vàchúngtađãđượcdạychỉnhận
thứccáckíhiệu,chínhvìlídođómàchúngtakhơngthểnhậnthức
đượcnhữngsựviệcthựctế?Rõrànglàtrẻconcóthểnhậnthứcđược
cácsựviệcthựctế,bởihầuhếtchúngđềuđangnhậnthứcra.
Vàtơiđãtìmracâutrảlời.
Đángngạcnhiênlàchínhngườilớnchúngtalạikhiếntrẻkhơng
nắmđượcnhữngbíquyếthọcTốn.Đángkinhngạclànhữngđứatrẻ
đềurấtthơngminhsángdạ,màchúnglạikhơngthểlàmTốn.Lído
ởđâylàchínhngườilớnchúngtalạivơýkhơngchomộtđứabé2
tuổibiếtnhữngbíquyếtqsớmmàkhiđóchínhchúngtacũng
khơngbiếtvềnhữngbíquyếtđó.Ngườilớnlntinrằng,càng
trưởngthànhthìcàngdễtiếpthumọithứhơn,trongmộtsốtrường
hợpđiềunàyđúng.Tuynhiên,trongmộtsốtrườnghợpkhác,khơng
phảicứlớntuổihơnthìsẽtiếpthudễdànghơn.Hầuhếtngườilớn
chúngtahọcTốn,âmnhạcvàhọcđọcnhanhhơntrẻ,nhưngkhi
phânbiệtnhữngkítự,từngữhaycácconsốriêngbiệt,trẻlạitiếpthu
nhanhhơnvàdễdànghơnngườilớnnếuchúngtachotrẻhọcsớm
nhấtcóthể.
Trẻ5tuổihọcdễdànghơntrẻ6tuổi,trẻ4tuổihọcdễdànghơn
trẻ5tuổi,trẻ3tuổihọcdễhơntrẻ4tuổi,trẻ2tuổihọcdễhơntrẻ3
tuổi.
Sựthậtqrõrànglàtrẻcàngnhỏsẽtiếpthucàngdễdànghơn

nhữngthứmàchúngđượcdạy.JohnStuartMillcóthểđọcđược
tiếngHyLạpnăm3tuổi.EugeneOrmandychơiđượcpianonăm3
tuổi;Mozartcũngvậy.Hầuhếtcácnhàtốnhọcvĩđại,nhưBertrand
Russel,cóthểlàmcácphéptínhnhưnhữngđứatrẻnhỏ.
KhihọcTốn,trẻnhỏthựcsựcóưuthếvượttrộisovớingười
lớn.Ngườilớnchúngtacóthểdễdàngnhậnbiếtnhữngkíhiệuhay
cácsựviệcđượcdiễnđạtkhiđọccáctừngữ,dovậychúngtacóthể
gọingayratừ“tủlạnh”,hayhìnhảnhcủacái“tủlạnh”mộtcáchdễ
dàng.Trẻconlạicóthểhọcngơnngữâmnhạcdễdànghơnngười


lớn,nếungườilớnchúngtakhơngthểnhậnbiếtđượccácnốtnhạc,
thìviệcnhậnbiếtcáckíhiệunốtnhạcsẽđơngiảnhơnlàgợiraâm
thanhchínhxáccủanốtnhạcđó.Đasốchúngtađềukhơngcókhả
năngnhậnbiếtcácnốtnhạckhácnhau,vàcũngkhơngthểnhậnbiết
đượcâmthanhchínhxácchodùchúngtacóthểđọcđượccáckíhiệu
nốtnhạc.Rấtítngườicóđượckhảnăngthẩmâmhồnhảovàln
lncóthểnhậnrađượcâmthanhchínhxácđượcbiểudiễnthơng
quanốtnhạc.Chúngtacóthểdạytrẻnhỏđểchúngcóđượckhảnăng
thẩmâmgầnnhưhồnhảo.
TrẻconcóưuthếvượttrộisovớingườilớnkhihọcTốn.Người
lớnchúngtadễdàngnhậnbiếtđượccáckíhiệusốtừ1đến
1.000.000vàhơnthếnữamàkhơngcầnphảicốgắng.Tuynhiên,
chúngtalạikhơngthểnhậnthứcđượcsốlượngthựctếcủacácvật
thểkhisốlượngđótrên20.
Nếuchúngtadạytrẻsớmnhấtcóthể,trẻsẽcóthểthựcsựnhận
thứcđượcngaytứckhắccảsốlượngsốhọcvàcảsốlượngthựctế
củacácsựvật.
Dạytrẻcàngsớmsẽtạochotrẻưuthếvượttrội,trẻsẽthựcsự
nắmđượcnhữngcốtlõicủaTốnhọc.

Đểngườiđọccóthểhiểuđượctậncùngcủavấnđề,chúngtơisẽ
đưaracáccơsởlậpluậnvàthựctếmàchúngtơiđãnghiêncứunhiều
năm.
Sauđâylànhữngluậnđiểm:
1. TrẻnhỏmuốnhọcTốn
2. TrẻnhỏcóthểhọcTốn(vàcàngnhỏthìtrẻtiếpthucàngdễ
dàng)
3. TrẻnhỏnênđượchọcTốn(bởichúngcókhảnănghọcTốntốt
vàdễdànghơn)


TrẻnhỏmuốnhọcTốn
Trẻthơvàthiêntàiđềucónéttươngđồng,đólàsựtị
mị.Hãyđểthờithơấubắtđầutheocáchriêngcủanó,
hãyđểthiêntàixuấthiệnvàtựtrưởngthànhtheocách
riêng.
EDWARDG.BULWERLYTTON
Chínhtrịgia,nhàthơ,nhàviếtkịch,tiểuthuyếtngườiAnh

Trênthựctế,trướckhibiếtđếnmơnTốnthìchẳngđứatrẻnào
lạimuốnhọcTốn.Chúngthíchtiếpthunhữngthơngtinvềmọithứ
xungquanhchúngvàxéttrênmộtphươngdiệnnàođó,Tốnhọclà
mộttrongnhữngthứmàtrẻcontịmịmuốntiếpthu.
Tronglịchsửlồingười,chưacómộtnhàkhoahọclớntuổinào
lạitịmịbằngnửamộtđứatrẻtrongđộtuổitừ4thángtuổiđến4
tuổi.Nhưngngườilớnchúngtalạihiểunhầmsựtịmịđángkhíchlệ
nàythànhsựthiếutậptrung.
Chúngta,tấtnhiênđãquansátnhữngđứatrẻrấtkĩcàngnhưng
khơngphảilúcnàocũnghiểuđượcýnghĩanhữnghànhđộngcủa
chúng.Mộtđiềuchắcchắnlà,nhiềungườithườngsửdụnghaitừ

“họctập”và“giáodục”nhưhaitừgiốngnhau.
“Họctập”ởđâychỉqtrìnhmàngườihọctựtiếpthulấykiến
thức,trongkhiđó“giáodục”chỉqtrìnhthunhậnkiếnthứcđược
truyềnđạtbởigiáoviênhaytrườnglớp.Mặcdùaicũngbiếtđiềuđó
nhưnghaiqtrìnhnàylạithườngđượccoilàmột.
Vìthế,chúngtalnchorằnggiáodụcchínhthứcnênđượcbắt
đầukhitrẻ6tuổivàtrẻ6tuổimớithựcsựcầnđượcđihọc.
Nhưngsựthậtmàkhơnggìchốicãiđượclàtrẻbắtđầuqtrình
tựhọchỏicủachúngngaytừkhichúngđượcsinhra,hoặcsớmhơn
thếnữa.Khitrẻ6tuổivàbắtđầuđihọcthìchúngđãtiếpthuđược


mộtkhốilượngkiếnthứckhổnglồhơncảnhữnggìchúngsẽhọc
đượcchođếncuốicuộcđời.
Trướckhitrẻlên6tuổi,chúngđãbiếtđượchầuhếtnhữngthơng
tincănbảnvềbảnthânvàgiađìnhmình.Trẻcũngđãbiếtđếnnhững
ngườihàngxómhayhọhàngcủachúng,cũngbiếtvềthếgiớivà
nhữngmốiquanhệxungquanhchúng,vàbiếtđượcrấtnhiềuthứ
khácnữa.Quantrọngnhấtlà,trẻđãhọcđượccảmộtngơnngữ,vàcó
thểlànhiềuhơnmột.(Trướcđây,cơhộiđểtrẻnắmđượcthêmmột
ngơnngữtrước6tuổilàrấtnhỏ).
Qtrìnhhọchỏinàycủatrẻsẽdiễnrarấtnhanhtrongnhững
nămthángđầuđờinếuchúngtabiếtủnghộvàkhuyếnkhíchtrẻ.
Chúngtacóthểlàmmấtđikhảnăngvàđammêhọchỏicủatrẻnếu
cơlậpchúng.Chúngtơiđãbiếtđếntrườnghợpmộtđứabé13tuổibị
tróivàochângiườngvìbịcholàthiểunăngtrítuệ.Vấnđềcólẽlàcậu
bébịthiểunăngtrítuệvìcậubịtróivàochângiường,bịcơlậpvớithế
giớithựctế.Chỉcónhữngkẻvơtâmvàcóvấnđềvềthầnkinhmới
buộcconmìnhvàochângiường.Bởinhưvậyđứabékhơngcócơhội
đượchọchànhvàtìmhiểuvềthếgiớixungquanhthìdĩnhiênnósẽ

khơngpháttriểnđượctưduyvàtrởnênngốcnghếch.
Chúngtacóthểkhiếntrẻkhámpháđượcnhiềuhơnđơngiản
bằngviệcđểchotrẻtựdovềmặtthểchất.Chúngtacóthểnhânlên
nhữngkiếnthứcmàtrẻtiếpthuđượcnếuchúngtabiếtđánhgiácao
trẻ,tạocơhộiđểtrẻhọchỏiđồngthờikhuyếnkhíchtrẻ.
Tronglịchsử,cónhiềuđứatrẻđãđượcngườilớndạynhiềuthứ
phứctạpnhưTốn,ngoạingữ,đọc,thểdụcvàrấtnhiềunhữngthứ
khácbằngcáchtạocơhộivàkhuyếnkhích.Trongtấtcảcáctrường
hợp,việcchotrẻnhữngcơhộitiếpcậnkiếnthứctrướctừnhàđều
manglạinhữngkếtquả“xuấtsắc”và“đángkinhngạc”,trẻsẽdầntrở
nêndễuốnnắnvàthơngminhhơn.
Giờchúngtasẽxemxéttrườnghợpcủamộtđứabé18thángtuổi
vàxemnólàmnhữnggì.Đầutiên,đứatrẻlàmchomọingườisao
nhãng!Tạisaođứabélạilàmnhưvậy?Bởivìnókhơngngừngtịmị.
Ngườilớndùcốgắngthếnàođinữathìcũngkhơngthểkhunngăn,
trừngphạt,hayngăncấmtrẻkhátkhaotìmtịimọithứ.Trẻmuốn
khámpháthếgiớixungquanhhơncảănhaychơiđùa.


Trẻmuốnbiếtvềmọithứtrongcănphịngnhỏcủachúng,từ
chiếcđèn,cốccàphê,đếnổcắmđènđiện,tờbáo...Đólàlídotạisao
chúnglàmđổcâyđèn,làmđổcốccàphê,chotayvàoánhđènđiệnvà
xétantờbáo.Trẻhọctừtừvàtừngbướcmộtchúngtiếpthuđược
mọithứ.
Từnhữnghànhđộngđócủatrẻ,chúngtalạiđiđếnkếtluậnrằng
trẻqhiếuđộngvàkhơngthểtậptrungnhưngthựcchấtlàtrẻđang
tậptrungvàomọithứchúngthấy.Nhữngđứabéthựcchấtrấtlanh
lợivàlnkhaokháttìmhiểuvềthếgiớixungquanh.Chúngnhìn,
nghe,sờthử,ngửivànếmmọithứ.Khơngcócáchkhámphánào
ngồiviệcsửdụngnhữnggiácquantrênvàđiềuđặcbiệtlàởđâytrẻ

sửdụngtấtcảnămgiácquanđó.
Trẻnhìnthấyngọnđènvàdođóchúngkéongọnđènxuốngđể
chúngcóthểsờđược,ngheđược,nhìnđượcvànếmđược(nếuđược
chophépthìtrẻsẽlàmynhưthếvớimọithứtrongphịng).Trẻcũng
sẽkhơngđịirangồicănphịngnếuchúngchưakhámpháđượctất
cảmọithứtrongphịngbằngtấtcảcácgiácquancủamình.Trẻcốhết
sứcđểtìmhiểumọithứcịnngườilớnthìlạicốhếtsứcđểngăncản
bởicáisựhọcnàycólẽlàqtốnkém.
Cácbậcchamẹđãnghĩramộtvàibiệnphápnhằmchốnglạisựtị
mịcủacontrẻ,khơngmaylàhầuhếtcácbiệnphápnàyđềugâybất
lợichoviệckhámphácuộcsốngcủatrẻ.
Biệnphápđầutiênchungnhấtmàngườilớnhaylàmchínhlà
đưachotrẻthứgìđóđểchúngchơivàđểchúngtựđộngnão.Thứđồ
chơiđượcnhắcđếnởđâylànhữngcáixúcxắcmàuhồng(cóthểlà
thứgìkháctinhvihơnnhưngcũngchỉlàmộtmónđồchơi).Khi
đượcđưachonhữngmónđồnhưthế,trẻthườngnhìnchămchú(đó
làlídotạisaođồchơithườngcómàusắcsặcsỡ),đậpxemcótiếng
độnghaykhơng(đólàlídotạisaoxúcxắclạikêuláchcách),sờmó
đồvật(đólàlídotạisaođồchơithườngkhơngcónhữngcạnhsắc
nhọn),nếmthử(đólàlídotạisaođồchơithườngkhơngđộchại)và
thậmchíngửiđồchơi(vàvìngườilớnchưabiếtlàđồchơinêncó
mùigì,nênđồchơihiệntạivẫnkhơngcómùigì).Qtrìnhnàydiễn
ratrongkhoảng90giây.
Đếnlúcnàytrẻhầunhưđãnhậnbiếtđượctấtcảnhữngthứ
chúngmuốnbiếtvềmónđồchơinênsauđóchúngchuyểnsựchúý


sangchiếchộpđựngđồchơi.Trẻnhậnthấychiếchộpnàycũngthúvị
ynhưmónđồchơivậy,đólàlídotạisaochúngtanênmuađồchơi
cócảhộpđựng,đểtrẻcóthểtựmàymịvềchiếchộpnữa.Qtrình

nàycũngdiễnratrongkhoảng90giây.Thựcramànói,trẻthường
chútâmđếnhộpđựngđồchơihơnbởichúngcóthểpháravàcóthể
biếtchiếchộpđượctạonênnhưthếnào,việcnàychúngkhơngthể
làmvớimónđồchơi,bởivậyviệcngườilớntạoranhữngmónđồ
chơikhơngthểvỡcũnglàngunnhânlàmgiảmkhảnăngtìmhiểu
củatrẻ.
Sựthậtởđâylàtrẻnhìnnhậnmónđồchơikhơnggiốngmộtmón
đồchơitừphútbanđầu,chúngxemcáixúcxắcvàcáihộpchỉnhư
nhữngthứmớilạmàchúngcóthểtìmhiểu.Sựthậtphũphànglà
ngườilớntạorađồchơivànhữngtrịchơichỉđểchotrẻchơi.
Trẻnhỏchưathểnghĩrađượcnhữngmónđồchơihaytrịchơi,
chúngđơngiảnchỉtạoracáccơngcụ.Đưachotrẻmộtmảnhgỗ,
chúngbiếnnóthànhcáibúavàchúngđóngchiếcbànnhưngườilớn.
Đưachotrẻmộtcáivỏsị,trẻbiếnnóthànhcáiđĩa.Chỉđơnthuần
quansáttrẻ,chúngtacũngcóthểthấycảtávídụnhưtrên.Vàhiển
nhiên,mặcdùchúngtanhìnthấytấtcảnhưngchúngtavẫnthường
kếtluậnrằngtrẻkhơngtậptrungvàkhơngthơngminhcholắm.Sự
suydiễnnàyngầmámchỉrằngđứabénày(cũngnhưnhữngđứabé
khác)khơngđượcxánlạncholắmbởivìchúngcịnqnhỏ.Nhưng
kếtluậnnàyphảilígiảinhưthếnàonếuchúngtanhìnthấymộtđứa
trẻ2tuổingồimộtmìnhtronggócnhà,imlặngchơichiếcxúcxắc
trongnămtiếngliền.Cóthểchamẹcủađứabénàysẽkhábốirốikhi
phảitìmmộtlídohợplíđểbiệnminhchohànhđộngđócủacon
mình.
Biệnphápthứhaimàngườilớnnghĩrađểcấmtrẻtìmhiểuxung
quanhlàđặttrẻvàotrongcũi.
Chiếccũiđồchơithựcsựđúngnhưtêncủanó,làmộtchiếccũi.
Ngườilớnítnhấtcũngnênthànhthậtvềthứđồdùngnàyvàđừng
nóiđimuacũichotrẻ,thựcchấtngườilớntựmuachomìnhmàthơi.
Rấtítbậcchamẹnhậnracáigiáđắtđỏcủamộtchiếccũi.Nó

khơngchỉhạnchếtrẻkhámpháthếgiớixungquanhchúng,mà
nghiêmtrọnghơnnócịnlàmgiảmsựpháttriểnthầnkinhcủatrẻkhi
trẻkhơngthểbịhaychậpchữngđi(màđâylạilàqtrìnhcựckỳ


quantrọngchomộtsựpháttriểnlànhmạnh).Việctrẻbịđặtnhiều
trongcũicịnlàngunnhângâyrasựkémpháttriểntầmnhìn,kém
linhhoạtchântay,ítsựkếthợpgiữatayvàmắt,ngồiracịndẫntới
nhiềunguycơkhác.
Cácbậcchamẹnhưchúngtatựthuyếtphụcbảnthânrằngchúng
tamuacũichotrẻlàđểbảovệtrẻkhỏitựlàmđauchúngkhidẵm
phảidâyđiệnhayngãcầuthang.Nhưngthựcchấtchỉlànhốttrẻlại
vàtựcoithếlàtrẻđãantồn.Đólàviệcchỉbiếtđếncáilợitrướcmắt
màkhơngnhìnthấyhậuquảlâudài.
Cáicũiởđâynhưmộtthứngăncảntrẻhọchỏi,trẻngồitrongcũi
nghịchchiếcxúcxắcmàmẹchúngđưachotrongkhoảng90giâysau
đấythìchúngquẳngđivàchẳngbiếtlàmgìkhác.Vàthế,chúngtađã
thànhcơngtrongviệcngănkhơngchotrẻđộngvàomọithứ(màthực
chấtđólàcáchkhámpháthếgiớixungquanhcủatrẻ)bằngviệcgiam
hãmchúng.Cáchnàycũngkhơngthànhcơnglâudài,bởiliệungười
lớncóthểchịuđựngđượcnhữngtiếnglahét,tiếngquấykhóccủatrẻ
địirakhỏicũikhơng,màcứcholàchúngtacóthểchịuđựngđược
đi,thìkhitrẻđủlớn,chúngcũngsẽtrèorangồivàbắtđầutìmtịi
nhữngthứmới.
Vậymộtcâuhỏiđặtralàchúngtanênchấpnhậnđểtrẻlàmvỡ,
làmhỏngmọithứxungquanhkhơng?Câutrảlờilàkhơng.Ởđây,
chúngtaphảinhậnrarằngchúngtađãphủnhậnhoặcđánhgiáq
thấpniềmkhaokháttìmtịicủatrẻ,mặcdùtrẻđãcốgắngchochúng
tabiếtchúngmuốntìmhiểumọithứvàchúngcókhảnăngkhámphá
rấtnhanh.

Vànhưthếlàchúngtađãcơlậptrẻkhơngchochúngtựtìmtịi
trongchínhgiaiđoạnmàsựkhaokháthọchỏicủachúnglêntớiđỉnh
điểm.Bởilẽ,qngthờigiantừkhitrẻđượcsinhrachotớinăm
chúng4tuổilàthờiđiểmkhảnăngtiếpnhậnthơngtinvàkhaokhát
tìmtịicủachúngởmứccaonhất.Vậymàchínhtronggiaiđoạnnày
chúngtalạigiữtrẻqantồn,qnođủvàqsạchsẽ,nhưtrong
mộtmơitrườngvơtrùngtáchbiệtkhỏithếgiới.
Cũngthậtđángmỉamairằngkhitrẻlớnhơn,ngườilớnlạitrách
móckhơngngừngrằngchúngqngốcnghếchkhikhơngmuốnhọc
vềthiênvănhọc,vậtlýhaysinhhọc.Lúcnày,chúngtalạinóivới
chúngrằng,kiếnthứclàthứquantrọngnhấttrongcuộcsốngmỗicon


người,vàtấtnhiênsựthậtlàthế.Chỉcóđiềuchínhngườilớnlại
khơngnhậnbiếtđượcthờiđiểmthíchhợpnhấtđểtrẻhọc.
Họchỏivàkhámpháchínhlàmộttrịchơituyệtvờivàthúvị
nhất.Tấtcảtrẻconđượcsinhratrênthếgiớinàyđềutinvàođiềuđó
vàchúngchỉđánhmấtđiniềmtinnàykhichúngtathuyếtphục
chúngrằnghọchànhrấtvấtvảvàkhóchịu.Vẫncómộtsốđứabé
khơngbaogiờđánhmấtniềmtinvàoniềmvuivàsựtuyệtvờicủa
việchọc,chúngtagọinhữngđứabéđólànhữngthiêntài.
Chúngtacũnglạingộnhậnrằngtrẻghéthọcbởichúngghét
trườnglớp,vậylàlạimộtlầnnữachúngtanhầmlẫngiữa“giáodục”
và“họctập”.Khơngphảiđứatrẻnàotớitrườngcũngđểhọcvàcũng
khơngphảiđứatrẻnàomuốnhọccũngphảiđếntrường.
Nóichung,thầycơgiáođềubảochúngtaphảingồingayngắn,giữ
trậttựvàlắngnghekhihọbắtđầugiảngbàivànhưhọnóithìcólẽ
cũngkhơngthíchthúgìnhưngítnhấtchúngtacóthểthunhặtđược
kiếnthứctừđó.Kinhnghiệmcủachínhbảnthântơitừngaynămlớp
Mộtcólẽlàrấttiêubiểuchonhữnggìđượcnóiđếnởtrên.Vàđúng

nhưnhữnggìthầygiáolớpMộtcủatơiđãtiênđốn,tơithựcsựcảm
thấykhóchịu,vàtrongvịng12nămđầu,tơighéttừngphútgiâyphải
họcvàtơichắcchắnrằngkhơngphảimìnhtơimớithế.
Vớichínhbảnthântơi(vàtơichorằnghầuhếtmọingườikhác
cũngvậy)thìsựthậtlàgiáoviêncóthểkhiếnchúngtangồixuống,có
thểkhiếnchúngtaimlặng,cóthểkhiếnchúngtanhìnchămchúhọ,
nhưngchẳngthểbắtchúngtalắngnghevànghĩnhữnggìhọnghĩ.
Trongnhữngnămthángấy(dàinhưtrămnămvậy),tơithấytơi
nhưlạclõngởnhữngnơixaxơi,trongcơnmơmàngtơinghethầy
giáogọi“Glenn”.Vàkhơngphảilàtơikhơngbiếtđếncâutrảlời,mà
đơngiảnlàvìtơikhơngbiếtcâuhỏilàgì.
NămtơihọclớpHai,nóingắngọnlàmọiphéptínhtốnđềutăng
lên.Ngàyđầuhọcphéptínhnhânvớitơilàrấttịmị.
Cơgiáotơi:“Khinhân23với17”,thìchúngtasẽviếtnhưthếnày.
Vàđâylànhữnggìcơgiáoviếtlênbảng:


Cơgiáolàmtơithựcsựthíchthú!
“Đầutiên”,cơgiáonói,“chúngtanhân3với7,đápánlàbao
nhiêu,Bobby?”
“21ạ”,Bobbynói,cậutađãphảighinhớđápán.
“Đúngrồi,”cơgiáonói:“Giờchúngtađặt1xuốngvànhớ2nhé”,
cơnóivàviếtlênbảng.
“Tạisaochúngtalạilàmnhưthếạ?”Tơihỏicơgiáovớiniềm
thíchthúlớnlao.
“Saolạilàmnhưthếà?”Cơgiáotơihỏilạivớisựkhóchịu.
“Vâng,tạisaochúngtađặtsố1xuốngvànhớsố2sangạ”.Tơi
nói.
“Bởiđólàđiềuđúngđắnphảilàm,vậythơiemà”.“Cácemhiểu
hếtrồihả,vậychúngtasangbướctiếptheonhé!”Cơgiáonói.

“Bâygiờchúngtanhân2với7,bằngbaonhiêuEleanor?”Cơgiáo
hỏi.
“14ạ”,Eleanornói.
Cơgiáomỉmcười.Khơngphảiđứatrẻnàotronglớpcũngngốc.
“Bâygiờchúngtamang2sang,2+14bằng16nhé!Vàchúngta
đặt16vàođây”.
“Tạisaochúngtalạilàmthếạ?”Tơihỏi.
Vàcơgiáoquayvềphíatơichậmrãi,đểchocảlớpnhìnthấysự
kiênnhẫnvànhữngcốgắngcuốicùngcủacơ.


“ThếlầnnàyemmuốnbiếtđiềugìthếGlenn?”Cơgiáohỏi.
“Tạisaochúngtanhớ2sangđểcộngvới14thành16ạ?”Tơinói.
“Bởivì,làmthếlàđúng.”Cơgiáonóivớisựkiênnhẫncuốicùng.
Sựtịmịcủatơidânglênvàngọnlửabắtđầucháy,tơikhơngthể
kìmnénđược.
“Tạisaoạ?”Tơikhăngkhăng:“Tạisaochúngtalạikhơngtrừ2
màchúngtanhớhaytạisaochúngtakhơngviết2bêncạnhsố1?”
“Bởivì,cơlớnhơnem.”Cơgiáonói.
Vàhiểnnhiênđólàđiềurõràngnhấtmàtơiđãtừngnghetrong
suốtnhữngnămhọcởtrường.
Thựctếlàtơiđãlnbiếtcơấylớnhơntơi.Tơicóthểkémtrong
mơnsốhọcnhưngtơikhơngngungốcđếnmứckhơngbiếtlàcơgiáo
tơilớnhơntơi.
Cơấythựcsựchỉnghĩrằnglídotađặt1xuốngvànhớ2trong
phéptốnlàđiềuhiểnnhiênđúngvàlàđiềuphảilàm,vàchỉthếlà
đủ.Tơicũnghồntồnchắcchắnrằngcơấynghĩthếvàtinthếcũng
bởivìnửathếkỉtrước,chínhthầygiáocủacơcũngnóiphảilàmthế
vìđólàcáchlàmđúng.Vàchắchẳncơgiáotơicũngbiếtrằngthầy
giáocủacơlớnhơncơ.

Nhữnggiảithíchđơngiản“làmthếlàcáchđúng”chưabaogiờ
thuyếtphụcđượctơivàtơicũngchưabaogiờcảmthấynócólí,đến
giờvẫnvậy.Tơichorằngđólàlídotạisaotơiđãlntiếpthunhanh
mơnTốn.Tơicũnglnnghingờmọithứngườikháccholàđúng
bởivìmộtaiđó(nhấtlàkhingườiđólớnhơntơi)nóiđiềuđólà
đúng.Cóqnhiềuthứngườikháccứcholàđúngnhưngthựcchất
lạilàsailầm.
Họchỏivốnlàđiềurấtthúvịvàđứabénàocũngbiếtđiềuđó.
Chúngmuốnbiếtvềmọithứmộtcáchvơtưnhất.Tốnhọccũnglà
mộttrongnhữngthứtrẻmuốnhọc.Điềukìlạlà,ngườilớnthấyhọc
Tốnrấtkhó,trongkhimộtđứatrẻ1tuổilạithấyhọcTốndễdàng
hơnbấtcứthứgì.



TrẻnhỏcóthểhọcTốn(vàcàng
nhỏthìhọccàngdễdàng)
Hãycảmnhậnlịngtựtrọngcủamộtđứatrẻ.Đừng
nghĩrằngbạnhơnchúng,chưahẳnvậyđâu.
ROBERTHENRI
HọasĩnổitiếngngườiMĩ

Trênthựctế,aicũnguqnhữngđứatrẻnhưngrấtítngười
lớncóthểthậttâmnóihọtơntrọngtrẻ.Điềunàyđơngiảnbởivì
chúngtalnnghĩrằngmìnhhơnnhữngđứatrẻ.Chúngtacaohơn,
nặnghơn,thơngminhhơnvàcólẽnênbổsungthêmlàchúngta
cũnghợmhĩnhhơnnhữngđứatrẻnữa.
Cóthểkhẳngđịnhngườilớncaohơn,nặnghơntrẻnhỏ,nhưng
cịnviệcthơngminhhơnthìchúngtaphảisuyxétcẩnthậntrướckhi
đitớikếtluậncuốicùng.

MỖIĐỨATRẺĐỀULÀMỘTTHIÊNTÀINGƠN
NGỮ
Khảnăngngơnngữlàmộtchứcnăngđượcxâydựngtrongbộ
nãocủalồingười.Hiểuđượcvànóiđượcmộtngơnngữrấtphức
tạpvàđólànhântốcơbảnđểphânbiệtlồingườivớibấtkìsinhvật
nàotrênTráiĐất.Hãycùngxemxétkhảnănghếtsứcphithườngcủa
mộtđứatrẻtrongviệchọcmộtngơnngữ.Đólàmộtphươngpháp
trêncảtuyệtvờimàchúngtakhơngthểhiểuđược.
Cókhoảng450.000từtrongtiếngAnhvàkhoảng100.000từlà
thơngdụng.Nhữngtừnàycóthểđặtcạnhnhautheovơvàncáchkết
hợpkhácnhau.Hiểnnhiên,trongmộtcuộcđốithoại,chúngtagắn
kèmlờinóinhữngthơngđiệpnhanhnhấtcóthể.Chúngtanghĩtrong
tưtưởngvàkhinóichúngtathườngkhơngxácđịnhđượclàcâuhội
thoạihayđoạnhộithoạisẽkếtthúcnhưthếnào.Nóingắngọn,chúng


tamãhóanhữngthơngđiệpnhanhnhưchúngtacóthểnóira.Điều
kìdiệunàyvẫnchưakếtthúc,chúngtamãhóanhữngtưtưởngthành
lờinóinhanhnhấtcóthể,vànhữngthơngđiệptươngtựcũngđược
mãhóatừnhữngtừngữ,câunói,hayđoạnhộithoạitrởlạithành
nhữngsuynghĩcủangườinghe.
Cũngkhơngqngạcnhiênkhinhiềulúcchúngtahiểunhầmý
ngườikhác,bởilúcnàocũnghiểuđúngýngườikhácmớilàđáng
kinhngạc.
Chỉcónãobộconngườimớicóđiểmđặcbiệtnày,khơngmộtcái
máytínhđươngđạinàocóthểđốithoạivớinhaunhưconngười,
hoặcgầnnhưthế.

TẤTCẢTRẺEMNÊNHỌCNGOẠINGỮTRƯỚC

NĂMCHÚNG2TUỔIBỞIDẠYMỘTĐỨATRẺ1
TUỔIHỌCMỘTNGƠNNGỮDỄHƠNDẠYMỘT
ĐỨATRẺ7TUỔI
Khảnăngngơntừdiệukìnàylàmộtchứcnănggắnliềnvớinão
bộ.Bấtcứngườilớnnàođủngốcđểthamgiavàomộtcuộcthihọc
ngơnngữvớimộtđứatrẻsơsinhbìnhthườngđềutrởthànhmộtkẻ
ngốcnghếchthựcsựvàsớmnhậnrarằngngườilớnkhơnghềthơng
minhhơntrẻnhỏtrongviệchọcngoạingữ.
Chúngtacầnnhớrằng,trẻconhọcngoạingữtrướcnămchúng
lên2tuổi,nóitrơichảymọithứkhichúng4tuổivàsửdụngngoại
ngữmộtcáchhồnhảo(trongmơitrườngsốngcủachúng)khichúng
lên6.
Ngườilớnvẫnkiêungạorằnghọđãdạytrẻbiếtgọi“bố”,gọi
“mẹ”,haynhiềutừkhác,trongkhiđó,sựthậtlàchúngđãtựdạybản
thânmìnhhàngnghìntừkháckhichúngđơngiảnlàchỉnghengười
lớnnóichuyện.Sựthậtmàaicũngbiếtlà,khimộtđứatrẻđượcsinh
ratrongmộtgiađìnhnóihaithứtiếng,nócũngsẽnóiđượchaithứ
tiếng.Nếuđượcsinhratrongmộtgiađìnhnóibathứtiếng,trẻcũng
sẽnóiđượcbathứtiếngmàkhơngcầnphảicốgắnggìcả.
Điềuđócónghĩalàgì?Vàphảilàmnhữnggìvớikhảnănghọc
Tốncủatrẻ?


Mọithứcóthể!

DẠYTỐNCHOTRẺ1TUỔIDỄHƠNCHOTRẺ7
TUỔI
KhảnăngTốnhọccũnglàmộtkhảnăngkhơngthểtáchrờicủa
nãobộ.TiếngAnh,tiếngPháp,tiếngÝvàtấtcảcácngơnngữkhác
baogồmhàngngàncáckíhiệucơbảnđượcgọilàtừngữ,nhữngtừ

nàyhợplạitạonênmốiquanhệphứctạpgiữacáccụmtừ,câuvàcác
đoạnvăn,đượcgọilàngữpháp.Tốnhọccũngvậy,nóbaogồm
nhữngkíhiệucơbảnlà1,2,3,4,5,6,7,8,9và0.
Câuhỏiđángngạcnhiênởđâylàtạisaotrẻnhỏlạicóthểlàm
Tốnnhanhvàdễdànghơnngườilớnvàtạisaongườilớncóthểgiải
quyếtmọiviệcbằngngơnngữnóilạikhơngthểlàmTốnnhanhvàdễ
dàngnhưtrẻcon.

BẠNCĨTHỂDẠYCHOTRẺBẤTCỨTHỨGÌ
Chúngtacóthểdạytrẻconmọiđiềuvàchúngsẽtiếpthurất
nhanh.
Từngữ,consốvànhữngkíhiệuâmnhạcvềcơbảnđềuchính
xác,riêngrẽvàrõràng,điềunàyđúngkểcảkhichúngđượcviếtra
hayđượctạonênbằngâmthanh.Mườitừ“mũi”viếtrahaynóirathì
đềulnlncónghĩatươngđương.
Ngườilớnchiathơngtinralàmhailoại,cụthểvàtrừutượng.Và
vấnđềlàchúngtalạithườngdạytrẻnhữngthứtrừutượng,những
thứmàchínhchúngtacũngcảmthấykhóhiểu,trongkhitrẻlạicần
đượchọcnhữngthứchínhxác,đơngiảnvàrõràng.
Nóingắngọn,chúngtalndạytrẻnhữngýkiếncủachúngta,
hơnlànhữnggìthựcsựtồntại.Chúngtacốgắngcàicắmchínhý
tưởngcủamìnhlêntrẻvàchúngtasẽsớmnhậnrađâylàmộtsailầm
nghiêmtrọng.
Trẻconhọcnóihàngngàntừtrướckhichúnglên3tuổivàchúng
tacóthểdạytrẻhọcđọcvớimộtngơnngữchitiết,cụthể.


Vàthứđơngiản,chânthựchơnngơnngữlàTốnhọc.

KHẢNĂNGTIẾPNHẬNNHỮNGSỰVIỆCĐƠN

THUẦNTỈLỆNGHỊCHVỚITUỔITÁC
Khảnăngtiếpnhậnnhữngsựviệcđơnthuầncũnglàmộtchức
năngkhơngthểtáchrờikhỏinãobộ.
Từxưađếnnayconngườivẫntintưởngrằngchúngtacànglớn
lênthìcàngdễtiếpthumọithứ.Thựctếthì,chúngtakhơnngoan
hơnkhilớnlênnhưngcàngnhỏthìchúngtatiếpnhậnvàlưutrữ
thơngtincàngdễdànghơn.

DẠYTRẺ1TUỔINẮMĐƯỢCBẤTCỨCHUỖISỰ
VIỆCNÀODỄDÀNGHƠNDẠYTRẺ7TUỔI
Khinóivề“chuỗisựviệc,chuỗisựvật”,chúngtahiểuđólànhững
sựviệc,sựvậtcóliênquanđếnnhau.Nhưvậymộttậphợpcácbức
chândungcủacácvịtổngthốngnướcMĩcũngcóthểxemlàmột
chuỗisựvật.Mỗitấmthiệpcóhìnhcờcủacácnướckhácnhaucũng
đượcgọilàmộtchuỗicácsựvật.
Dạytrẻcácsựvậthaysựviệcliênquanđếnnhaucóưuđiểmrất
lớn,điềunàysẽđượctơiđềcậpkỹhơntrongcuốnsáchTăngcường
tríthơngminhcủatrẻ.
Sựthậtlàtrẻ1tuổinắmđượccácchuỗisựviệcnhanhhơntrẻ7
tuổivànhanhhơncảnhữngngườilớn30tuổi.Cácbàmẹdạytrẻcác
chuỗisựvật,sựviệcvànhậnthấytrẻnhớrấtnhanhvàrấtlâutrong
khichínhhọlạiqnrấtnhanh.
Trongtấtcảcácchuỗisựviệcchúngtadạytrẻ,thứrõràngnhất
chínhlàTốnhọc.

NẾUCHÚNGTADẠYTRẺCÁCSỰVIỆC,CHÚNG
SẼTỰNHẬNTHỨCRAĐƯỢCCÁCQUYTẮC
Đâycũngchínhlàmộtchứcnăngđikèmcủanãobộ.Trẻcontự
khámpháracácquyluậtrấttốtnếutadạychúngnhữngsựviệc.Trẻ

khơngthểtựkhámpháracácsựviệc(cụthể)nếuchúngtachỉdạy
chúngcácquytắc(trừutượng).Chúngtahãycùngxemlàđiềunày
ứngdụngthếnàotrongmơnTốn.

KHICHÚNGTADẠYTRẺCÁCTHƠNGTINTỐN
HỌCCHÚNGSẼTỰRÚTRAĐƯỢCCÁCQUY
LUẬT
NếuchúngtadạytrẻbiếtđếncácthơngtinTốnhọc,vàcáccơsở
củamơnTốn–nhưcácconsốmột,hai,ba-hơnlàcáckíhiệutốn
học-1,2,3hayI,II,IIIthìtrẻsẽtựkhámpháđượcnhữngquyluật
Tốnhọcnhưcộng,trừ,nhân,chia,…Chúngtasẽxemxétvấnđềnày
kĩhơntrongnhữngchươngsau.
Lưuý:Ởphầntiếptheo,từ“consố”dùngđểchỉmộtgiátrịthực
haymộtsốlượngthựctế,cịntừ“kíhiệu”dùngđểchỉnhữngbiểu
tượngmàchúngtadùngđểkíhiệucácsốlượngthựctế.
Chúngtathườngquantâmnhiềuhơnđếnmặtlíthuyếtđólàlído
tạisaochúngtalạixaonhãngthựctế!TrẻnhỏhọcTốndễdànghơn
vàtốthơnngườilớn.Hàngtrămđứatrẻnhỏđanglàmcácphéptốn
vàchúnghiểuthựcsựlàchúngđanglàmgì.Vậymàchỉmộtsốít
ngườilớnchúngtanắmđượccácphéptốn.