De thi chon HSG

PHÒNG GD&ĐT
THÁI THỤY

ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI HUYỆN
NĂM HỌC 2016 - 2017

Môn: Ngữ văn 8
Thời gian làm bài: 120 phút
(Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (8 điểm)
HỎI
Tôi hỏi đất: Đất sống với đất như thế nào ?
- Chúng tôi tôn cao nhau.
Tôi hỏi nước: Nước sống với nước như thế nào ?
- Chúng tôi làm đầy nhau.
Tôi hỏi cỏ: Cỏ sống với cỏ như thế nào ?
- Chúng tôi đan vào nhau
Làm nên những chân trời.
Tôi hỏi người: Người sống với người như thế nào ?
Tôi hỏi người: Người sống với người như thế nào ?
Tôi hỏi người: Người sống với người như thế nào ?
Trích trong tập thơ Thư mùa đơng - Hữu Thỉnh
Trình bày những bài học về lối sống đẹp cho mình, cho mọi người mà em học
được từ bài thơ trên bằng một bài văn nghị luận ngắn.
Câu 2: (12 điểm)
ĐI ĐƯỜNG
Đi đường mới biết gian lao,
Núi cao rồi lại núi cao trập trùng;
Núi cao lên đến tận cùng,
Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non.
(Bản dịch thơ của Nam Trân)

Hồ Chí Minh, Nhật kí trong tù
Sách Ngữ văn 8, tập hai - Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2016
Bằng việc phân tích bài thơ Đi đường, em hãy làm sáng tỏ ý nghĩa tư tưởng
sâu sắc: Từ việc đi đường núi đã gợi ra chân lí đường đời, đường cách mạng của
người chiến sĩ cộng sản kiên cường.
--- Hết --Họ và tên thí sinh: ……………..………………… ; Số báo danh: …………


PHÒNG GD&ĐT

HƯỚNG DẪN CHẤM

THÁI THỤY

BÀI KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI HUYỆN
NĂM HỌC 2016-2017

Môn: NGỮ VĂN 8
I. Hướng dẫn chung
- Giáo viên cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm thi để đánh giá tổng quát
bài làm của học sinh, tránh trường hợp đếm ý cho điểm hoặc bỏ sót ý trong bài làm
của học sinh.
- Do đặc trưng của môn Ngữ văn nên giáo viên cần chủ động, linh hoạt trong
việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có sáng tạo, có ý
tưởng riêng và giàu chất văn.
- Giáo viên cần vận dụng đầy đủ các thang điểm. Điểm tồn bài tính đến 0,25
điểm (khơng làm trịn).
II. Đáp án và thang điểm
CÂU

NỘI DUNG

ĐIỂM

Câu

Trình bày những bài học về lối sống đẹp cho mình, cho mọi
người mà em học được từ bài thơ trên bằng một bài văn nghị
1
8 điểm luận ngắn.
Đây là dạng đề mở, học sinh có thể có nhiều cách trình bày
khác nhau, dưới đây là một số gợi ý cần chỉ ra trong bài làm:
+ Bài học về lối sống đẹp cho mình, cho mọi người:
4,0
- “Chúng tơi tơn cao nhau”: tinh thần vị tha, biết đặt lợi ích
của mọi người lên trên lợi ích của mình, thậm chí phải hi sinh 1,0
thầm lặng.

- “Chúng tôi làm đầy nhau”: tinh thần rộng lượng biết “cho
đi”, biết “làm đầy” và hoàn thiện đồng loại, hồn thiện những gì 1,0
mà người khác cịn thiếu về kiến thức, nhân cách…
- “Chúng tôi đan vào nhau làm nên những chân trời”: tinh 1,0
thần đoàn kết, tương thân tương ái giữa người với người.
- Khẳng định: Đây là những bài học về lối sống đẹp, vượt ra
khỏi chủ nghĩa cá nhân, ích kỉ, hẹp hịi, đố kị, bon chen, hướng
tới sự khoan dung độ lượng, biết ước mơ, vươn tới, biết hòa 1,0
nhập cộng đồng, cống hiến cho xã hội góp phần làm đẹp cuộc
sống…
+ Ngợi ca, khẳng định, biểu dương lối sống đẹp cho cả cộng
đồng, đồng thời biết phê phán lối sống vị kỉ, thờ ơ, vô cảm, vô

trách nhiệm, thực dụng, cơ hội, cá nhân… trong một bộ phận


CÂU

NỘI DUNG

giới trẻ hiện nay.

Câu 2
12
điểm

ĐIỂM

4,0

Bằng việc phân tích bài thơ Đi đường, em hãy làm sáng tỏ ý
nghĩa tư tưởng sâu sắc: từ việc đi đường núi đã gợi ra chân lí
đường đời, đường cách mạng của người chiến sĩ cộng sản kiên
cường.
Yêu cầu chung:
- Người xưa nói: "Đi một ngày đàng, học một sàng khôn " - theo
quan niệm triết lí Phương Đơng, từ việc đi đường thường được
liên tưởng, chiêm nghiệm tới đường đời... Trên bước đường
gian lao trong thời kì Bác bị giải tới giải lui qua các nhà lao của
chế độ nhà tù hà khắc Tưởng Giới Thạch, Bác luôn suy ngẫm để
đúc rút cho bản thân mình những bài học sâu sắc ...
- Phân tích bài thơ "Đi đường "(Trích Nhật kí trong tù - Hồ Chí
Minh) để làm sáng tỏ ý nghĩa tư tưởng của bài thơ: Từ việc đi

đường núi (nghĩa hiển ngơn) đã gợi ra chân lí đường đời, đường
cách mạng của người chiến sĩ cộng sản kiên cường (nghĩa hàm
ngôn).
Mở bài:

2,0

+ Giới thiệu khái quát về hoàn cảnh ra đời của tập thơ.

1,0

+ Giới thiệu bài thơ "Đi đường "(Tẩu lộ).

1,0

Thân bài:

+ Việc đi đường thật khó khăn, gian khổ - nhất là với người đi
đường núi. Câu thơ đơn sơ nhưng chứa đựng sự suy ngẫm có ý
nghĩa khái qt sâu sắc, vượt ra ngồi sự đi đường thơng
thường:

8,0
4,0

- Vượt qua hết lớp núi này lại đến lớp núi khác cao hơn, khó 1,0
khăn hơn.
- Mọi sự gian lao vất và như đã lùi lại phía sau khi người đi
đường lên tới đỉnh cao nhất…
1,0

- Lên tới đỉnh cao chót là lúc gian lao nhất nhưng đồng thời
cũng là lúc đã vượt qua mọi khó khăn. Nỗi gian lao của người
đi đường núi dù có chồng chất nhưng khơng phải là vơ tận. Con 1,0
người có quyết tâm sẽ vượt qua, sẽ chiến thắng.
- Người đi đường gian lao, vất vả bỗng trở thành người du 1,0
khách ung dung say đắm trước phong cảnh đẹp. Con đường núi


CÂU

NỘI DUNG

ĐIỂM

gian lao, hiểm trở trong bài thơ gợi ra hình ảnh con đường cách
mạng; hình ảnh con người ung dung thu mn dặm nước non
vào tầm mắt là hình ảnh người chiến sĩ đứng trên đỉnh cao chiến
thắng ...

4,0

+ Ý nghĩa tư tưởng sâu sắc được rút ra là: Trải qua chặng đường
dài gian lao thì sẽ tới đích, càng gần đích, càng gần thắng lợi thì
càng nhiều gian lao. Con người có nghị lực, có quyết tâm vượt
khó sẽ giành được thắng lợi vẻ vang. Đó cũng chính là bài học
đường đời, đường cách mạng mà bài thơ đã gợi ra ...
Kết bài:

2,0

- Khẳng định lại ý nghĩa tư tưởng sâu sắc của bài thơ: từ việc 1,0
đi đường núi đã gợi ra chân lí đường đời, đường cách mạng.
- Khẳng định con đường cách mạng lâu dài, gian khổ nhưng
nếu kiên trì, bến chí thì nhất định thắng lợi hồn tồn - đó cũng 1,0
chính là chân lí mà Bác Hồ đã chỉ ra cho chúng ta...
VẬN DỤNG CHO ĐIỂM CÂU 2

11 - 12 điểm:
Hiểu rõ yêu cầu của đề bài, đáp ứng hầu hết các yêu cầu về nội dung và
phương pháp, có lập luận chặt chẽ, lựa chọn được dẫn chứng tiêu biểu, có sự kết
hợp nhuần nhuyễn văn nghị luận với biểu cảm, bài viết có cảm xúc, diễn đạt tốt.
9 - 10 điểm:
Hiểu rõ yêu cầu của đề bài, đáp ứng hầu hết các yêu cầu về nội dung và
phương pháp, có lập luận tương đối chặt chẽ, lựa chọn được dẫn chứng khá tiêu
biểu, có sự kết hợp văn nghị luận với biểu cảm, diễn đạt tương đối tốt.
7 - 8 điểm:
Hiểu yêu cầu của đề bài, đáp ứng được phần lớn các yêu cầu về nội dung và
phương pháp, có lập luận tương đối chặt chẽ, biết lựa chọn được dẫn chứng, có sự
kết hợp văn nghị luận với biểu cảm, có thể cịn một số lỗi về diễn đạt .
5 - 6 điểm:
Hiểu yêu cầu của đề bài, đáp ứng được các yêu cầu cơ bản về nội dung và
phương pháp, biết cách lập luận, biết lựa chọn được dẫn chứng, tuy nhiên chưa có
sự kết hợp văn nghị luận với biểu cảm, còn mắc lỗi về diễn đạt .
3 - 4 điểm:
Chưa hiểu rõ yêu cầu của đề bài, chưa đáp ứng được các yêu cơ bản về nội
dung và phương pháp, có đoạn cịn lạc sang phân tích hoặc kể lại truyện, còn mắc
nhiều lỗi về diễn đạt .


1 - 2 điểm:

Chưa hiểu rõ yêu cầu của đề bài, chưa đáp ứng được các yêu cơ bản về nội
dung và phương pháp, có đoạn cịn lạc sang phân tích hoặc kể lể, diễn đạt trùng
lặp, lủng củng.
0 điểm: Để giấy trắng.