Tiểu luận triết học cơ sở lý luận và thực tiễn của chủ trương phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở việt nam hiện nay và thực tiễn trên địa bàn huyện thoại sơn, tỉnh an giang

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ

BÀI THU HOẠCH
LỚP CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

TÊN MƠN HỌC:
TRIẾT HỌC MÁC – LÊ LIN

TÊN BÀI THU HOẠCH:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CHỦ TRƯƠNG PHÁT TRIỂN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT
NAM HIỆN NAY

ĐIỂM TRUNG BÌNH CHUNG
Bằng số

Bằng chữ

TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2021



MỤC LỤC
Trang
PHẦN I: MỞ ĐẦU……………………………...……………………

1

PHẦN II: NỘI DUNG……………………………………………….. 2
1. Khái niệm về kinh tế thị trường …………………………………. 2
1.1. Kinh tê thi trường theo quan điểm chủ nghĩa Mác………………. 2

1.2. Kinh tê thi trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam…… 2
2. Cơ sở lý luận và thực tiễn của chủ trương phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam ……………………

2

2.1. Về mục tiêu của kinh tê thi trường định hướng xã hội chủ
nghĩa………………………………………………………………………………

3

2.2. Đặc trưng về sở hữu ……………………………………….............

3

2.3. Đặc trưng về cơ cấu kinh tê ……………………………………….. 4
2.4. Đặc trưng về phân phối…………………………………………….. 4
2.5.Về cơ chê vận hành của nền kinh tê………………………………... 4
2.6. Nền kinh tê thi trường định hướng xã hội chủ nghĩa ……………. 5
2.7. Về phương tiện, công cụ, động lực của kinh tê thi trường định
hướng xã hội chủ nghĩa…………………………………………………………

5

3. Thực trạng vấn đề chủ trương phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam và địa phương đang công tác……. 6
3.1. Tại Việt Nam ………………………………………………..……….

6

3.2. Tại địa phương đang công tác huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang 8
4. Giải pháp thực tiễn của chủ trương phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam và địa phương
đang công
tác …………………………………………………………………….…

11


4.1. Giải pháp thực tiễn tại Việt Nam…………………………………... 11
4.2. Giải pháp thực tiễn tại địa phương là huyện Thoại Sơn, tỉnh An
Giang……………………………………………………………………………… 15
PHẦN III: KẾT LUẬN……………………………………………… 17
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


1

PHẦN I: MỞ ĐẦU
Từ khi mới ra đời và trong suốt quá trình đấu tranh cách mạng, Đảng và
nhân dân ta quyết tâm xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa trên
nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin. Tại Đại hội IX (tháng 4 năm 2001), Đảng ta
chính thức đưa ra khái niệm kinh tê thi trường định hướng xã hội chủ nghĩa, coi
đó là mơ hình tổng quát, là đường lối chiến lược nhất quán của Việt Nam trong
thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đến nay, đặc trưng của nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam được xác định ngày càng sâu sắc.
Tại Đại hội Đảng lần thứ XII, xác định thể chế kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ngày càng được hoàn thiện và được chứng minh tính
đúng đắn trên thực tế khi đã giúp đất nước ta thốt khởi thời kỳ khó khăn về kinh
tế, tốc độ tăng trưởng kinh tế thuộc nhóm cao nhất thế giới.

Việc giải quyết vấn đề lý luận và thực tiễn trong tình hình dịch bệnh
Covid
-19 hiện nay Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm, là cơ sở chứng minh tính
đúng đắn cho việc vận dụng sáng tạo nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa ở nước ta phù hợp, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, bảo đảm
định hướng vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”,
phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước.
Qua nghiên cứu môn Triết học Mác – Lênin, bản thân đã tiếp thu những
kiến thức Thầy, Cô đã truyền đạt trong quá trình học tập, bản thân xin lựa chọn
nội dung “Cơ sở lý luận và thực tiễn của chủ trương phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay và thực tiễn trên
địa bàn huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang”, viết bài thu hoạch khơng tránh khỏi
những thiếu sót, rất mong q Thầy, Cơ góp ý để hồn thiện bài thu hoạch,
nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của bản thân tại địa phương đang công
tác.


2

PHẦN II: NỘI DUNG
1. Khái niệm về kinh tế thị trường
1.1. Kinh tế thị trường theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác
Theo Chủ nghĩa Mác, kinh tế thị trường là một giai đoạn phát triển tất
yếu của lịch sử mà bất cứ nền kinh tế nào cũng phải trải qua để đạt tới nấc thang
cao hơn trên con đường phát triển và nền kinh tế tư bản chủ nghĩa chính là nền
kinh tế thị trường phát triển đến trình độ phổ biến và hồn chỉnh. Nấc thang cao
hơn chính là nền kinh tế cộng sản chủ nghĩa mà giai đoạn đầu là nền kinh tế xã
hội chủ nghĩa. Để chuyển lên nấc thang này, nền kinh tế thị trường phải phát
triển hết mức, phải trở thành phổ biến trong đời sống kinh tế - xã hội.
1.2. Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam

Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là nền
kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường, đồng
thời bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa phù hợp với từng giai đoạn phát triển
của đất nước. Đó là nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế; có sự
quản lý của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt
Nam lãnh đạo, nhằm mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn
minh.
2. Cơ sở lý luận và thực tiễn của chủ trương phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là sự đột phá trong tư duy
và thực tiễn lãnh đạo sự nghiệp đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam, đây là
vấn đề lý luận và thực tiễn mới mẽ và hết sức phức tạp, gắn bó giữa việc nhận
thức quy luật khách quan với phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của Đàng, Nhà
nước và nhân dân Việt Nam, là kết quả của một q trình tìm tịi, thể nghiệm lâu
dài, từ chưa đầy đủ đến ngày càng đầy đủ, từ chưa sâu sắc đến ngày càng sâu sắc
hơn.


3

Nhìn lại hơn 35 năm thực hiện cơng cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện
Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, lý luận
về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội
đất nước ta đã trãi qua những thuận lợi, thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức,
nhất là sự tác động nặng nề của khủng hoảng và suy thoái kinh tế toàn cầu do đại
dịch Covid-19 gây ra cho thế giới và nước ta vào thời điểm cuối nhiệm kỳ Đại
hội XII cho đến nay, gần một năm sau Đại hội XIII; với sự phấn đấu, nỗ lực của
cả hệ thống chính trị và tồn dân, nền kinh tế đã đạt được nhiều thành tựu rất
quan trọng, khá toàn diện, tạo nhiều dấu ấn nổi bật nói như đồng chí Tổng
Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm

lực, vị thế và uy tín như ngày nay”. Đại hội lần thứ XIII, Đảng ta khẳng định:
“Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tiếp tục phát triển; kinh tế vĩ
mô ổn định, vững chắc hơn, các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo
đảm, tốc độ tăng trưởng duy trì ở mức khá cao; quy mơ và tiềm lực nền kinh tế
tăng lên, chất lượng tăng trưởng được cải thiện. Có thể nói, sự vận dụng, phát
triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa về cơ sở lý luận và thực tiễn
từ khi đổi mới đến nay đã luận chứng tính đúng đắn, phù hợp với điều kiện, hoàn
cảnh của đất nước ta.
2.1. Về mục tiêu của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Phát triển lực lượng sản xuất, xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã
hội, thực hiện dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. “Mục đích
của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là phát triển lực lượng
sản xuất, phát triển kinh tế để xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã
hội, nâng cao đời sống nhân dân”.
2.2. Đặc trưng về sở hữu


4

Trước đổi mới, nền kinh tế nước ta chỉ có một chế độ sở hữu về tư liệu
sản xuất là chế độ cơng hữu (gồm sở hữu tồn dân và sở hữu tập thể). Từ khi tiến
hành đổi mới đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam thừa nhận trên thực tế có nhiều
hình thức sở hữu về tư liệu sản xuất, bao gồm cả công hữu và tư hữu.
2.3. Đặc trưng về cơ cấu kinh tế
Là nền kinh tế có nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước giữ
vai trò chủ đạo, các thành phần kinh tế khác là bộ phận hợp thành của nền kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế tư nhân là một động lực quan
trọng của nền kinh tế.
2.4. Đặc trưng về phân phối
Thực hiện phân phối theo kết quả lao động, hiệu quả kinh tế, mức đóng

góp vốn và các nguồn lực khác vào sản xuất, dựa trên các nguyên tắc của cơ chế
thị trường có sự quản lý của Nhà nước, từ chỗ coi Nhà nước là chủ thể quyết
định phân phối chuyển dần sang xác định thị trường quyết định phân phối lần
đầu và Nhà nước thực hiện phân phối lại.
2.5. Về cơ chế vận hành của nền kinh tế
Kết hợp giữa cơ chế thị trường với vai trò quản lý, điều hành của Nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm các mục tiêu phát triển kinh tế - xã
hội. Tại Hội nghị Trung ương 6 khóa X, tháng 3-2008, Đảng ta khẳng định, nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là nền kinh tế vừa
tuân theo quy luật của thị trường, vừa chịu sự chi phối bởi các quy luật kinh tế
của chủ nghĩa xã hội và các yếu tố bảo đảm tính định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đây cũng là nền kinh tế có tổ chức, có kế hoạch, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam và sự quản lý của Nhà nước xã hội chủ nghĩa. Kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa vừa phát huy những ưu thế của kinh tế thị
trường và kinh tế kế hoạch,


5

vừa loại bỏ những khuyết tật của hai nền kinh tế đó, nhằm thực hiện mục tiêu dân
giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
2.6. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của nhân dân trong phát triển
kinh tế - xã hội. Nhà nước quản lý bằng chính sách, pháp luật, chiến lược, quy
hoạch; sử dụng cơ chế thị trường để giải phóng sức sản xuất. Nhà nước ban hành
các văn bản quy phạm pháp luật nhằm định hướng và tạo môi trường pháp lý cho
sự phát triển các thành phần kinh tế và các chủ thể kinh tế. Trong nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, khơng phải thị trường điều tiết hồn tồn
mà cịn có sự điều chỉnh, quản lý của Nhà nước để đạt các mục tiêu phát triển
kinh tế

- xã hội trong từng thời kỳ, gắn phát triển kinh tế với thực hiện tiến bộ và công
bằng xã hội, khắc phục những bất cập, khuyết tật của cơ chế thị trường.
2.7. Về phương tiện, công cụ, động lực của kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa
Là nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập quốc tế, thực hiện cơng
nghiệp
hố, hiện đại hố. Kinh tế thị trường được Đảng, Nhà nước sử dụng như một
công cụ, phương tiện, một động lực để xây dựng chủ nghĩa xã hội. Cơ chế vận
hành của kinh tế thị trường là một cơ chế mở, bị điều tiết bởi các quy luật kinh tế
cơ bản: giá trị, cạnh tranh, cung cầu nên kinh tế thị trường tạo ra khả năng kết
nối hình thành chuỗi giá trị cho nền sản xuất toàn cầu.
Trãi qua hơn 35 năm đổi mới, mơ hình kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam ngày càng hồn thiện, trở thành đóng góp lý luận cơ
bản và sâu sắc của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tại Đại hội XIII, Đảng ta nhận
định: “Nhận thức về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ngày
càng đầy đủ hơn. Hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách tiếp tục được hồn
thiện phù hợp


6

với yêu cầu xây dựng nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế. Các
yếu tố thị trường và các loại thị trường từng bước phát triển đồng bộ, gắn với thị
trường khu vực và thế giới”. “Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa đang dần được hoàn thiện theo hướng hiện đại, đồng bộ và hội nhập”.
Đường lối đổi mới kinh tế phù hợp với yêu cầu khách quan đã giải phóng mạnh
mẽ sức sản xuất xã hội, thúc đẩy nền kinh tế của nước ta tăng trưởng vượt bậc,
đời sống của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Nhờ vậy, sau 35 năm đổi mới,
chúng ta đã giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đất nước thoát
khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, trở thành nước có thu nhập trung bình; hội

nhập mạnh mẽ vào kinh tế khu vực và thế giới, tạo thế và lực mới cho nền kinh
tế.
3. Thực trạng vấn đề chủ trương phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay và tại địa phương công tác
3.1. Tại Việt Nam
Những thành tựu: Việt Nam vốn là một nước nghèo lại bị chiến tranh tàn
phá rất nặng nề, để lại những hậu quả hết sức to lớn cả về người, về của. Nếu
như trong giai đoạn đầu đổi mới (1986 - 1990), mức tăng trưởng GDP bình quân
hằng năm chỉ đạt 4,4%, thì giai đoạn 1991 - 1995, tăng trưởng GDP bình quân
đã đạt
8,2%/năm. Các giai đoạn sau đó đều có mức tăng trưởng khá cao, riêng giai đoạn
2016 - 2019 đạt mức bình quân 6,8. Liên tiếp trong 4 năm, từ năm 2016 - 2019,
Việt Nam đứng trong top 10 nước tăng trưởng cao nhất thế giới, là một trong 16
nền kinh tế mới nổi thành công nhất. Đặc biệt, trong năm 2020, trong khi phần
lớn các nước có mức tăng trưởng âm hoặc đi vào trạng thái suy thoái do tác động
của đại dịch COVID-19, kinh tế Việt Nam vẫn tăng trưởng 2,91%, góp phần làm
cho GDP trong 5 năm (2016 - 2020) tăng trung bình 5,9%/năm, thuộc nhóm
nước có tốc độ tăng trưởng cao nhất khu vực và thế giới. Quy mô nền kinh tế
được nâng


7

lên, nếu như năm 1989 mới đạt 6,3 tỷ USD thì đến năm 2020 đã đạt khoảng 343
tỷ USD. Đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt cả về vật chất và tinh thần, năm
2020, thu nhập bình quân đầu người đạt trên 3.500 USD. Các cân đối lớn của nền
kinh tế về tích luỹ - tiêu dùng, tiết kiệm - đầu tư, năng lượng, lương thực, lao
động
- việc làm tiếp tục được bảo đảm, góp phần củng cố vững chắc nền tảng kinh tế
vĩ mơ. Tính theo chuẩn nghèo chung, tỷ lệ nghèo giảm mạnh từ hơn 70% năm

1990 xuống còn dưới 6% năm 2018; hơn 45 triệu người thoát nghèo trong giai
đoạn từ năm 2002 đến năm 2018. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt
Nam năm
2020 được xếp thứ 42/131 nước, đứng đầu nhóm 29 quốc gia có cùng mức thu
nhập. Xếp hạng về phát triển bền vững của Việt Nam đã tăng từ thứ 88 năm 2016
lên thứ 49 năm 2020, cao hơn nhiều so với các nước có cùng trình độ phát triển
kinh tế.
Những hạn chê trong quá trình phát triển kinh tê thi trường định hướng
xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, như:
Thứ nhất, quá trình đổi mới nhận thức về kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa diễn ra chậm, nhất là nhận thức về bản chất và nguyên tắc vận
hành của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nên đã tạo ra sự thiếu
đồng bộ, thiếu nhất quán và những bất cập trong quá trình hồn thiện thể chế
kinh tế thị trường; do vậy, chưa huy động được tối đa tiềm lực để phát triển kinh
tế. Mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội chưa được xử lý phù hợp,
rõ ràng, minh
bạch.
Thứ hai, tăng trưởng kinh tế còn chậm, chưa bền vững, vẫn ở dưới mức
tiềm năng, lực lượng sản xuất chưa được giải phóng triệt để, năng suất lao động
thấp, khả năng cạnh tranh quốc tế chưa cao.


8

Thứ ba, việc phân bổ các nguồn lực cho phát triển cịn dàn trải, lãng phí,
chưa cơng bằng, chưa đem lại hiệu quả cao; vấn đề phân hóa giàu nghèo, bất
bình đẳng xã hội, tệ nạn xã hội có chiều hướng gia tăng; đời sống vật chất và tinh
thần của một bộ phân dân cư, nhất là nông dân ở nơng thơn, vùng sâu, vùng xa
chậm được cải thiện, ít được hưởng lợi từ thành quả tăng trưởng chung của nền
kinh tế. Yếu tố vật chất được đề cao, yếu tố tinh thần, đạo đức có lúc, có nơi bị

xem nhẹ. Do vậy, đã xuất hiện những biểu hiện của chủ nghĩa vị kỷ, cá nhân, coi
trọng đồng tiền, xem thường truyền thống đạo lý, tác động xấu tới đời sống xã
hội.
Ngồi ra, vẫn cịn một số thách thức phải đối mặt trong thời gian tới cuả
đất nước ta như:
Về xã hội, khoảng cách giàu nghèo gia tăng; chất lượng giáo dục, chăm
sóc y tế và nhiều dịch vụ cơng ích khác cịn khơng ít hạn chế; văn hóa, đạo đức
xã hội có mặt xuống cấp; tội phạm và các tệ nạn xã hội diễn biến phức tạp.
Tình trạng tham nhũng, lãng phí, suy thối về tư tưởng chính trị và đạo
đức, lối sống vẫn diễn ra trong một bộ phận cán bộ, đảng viên. Trong khi đó, các
thế lực xấu, thù địch lại ln tìm mọi thủ đoạn để can thiệp, chống phá, gây mất
ổn định, thực hiện âm mưu "diễn biến hịa bình" nhằm xóa bỏ chủ nghĩa xã hội ở
Việt Nam.
Đặc biệt, tình hình đại dịch Covid-19 đang diễn biến hết sức phức tạp và
khó khăn đang phải đối mặt gây thiệt hại rất lớn về con người và kinh tế - xã hội,
thì cần có kế hoạch tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là
các ngành bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo đời sống
của Nhân dân.
3.2. Tại địa phương công tác là huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang
Thành tựu: Huyện Thoại Sơn được tách ra từ huyện Châu Thành, tỉnh An
Giang vào ngày 23/8/1979, có điểm xuất phát rất thấp đa số người dân sinh sống


9

chủ yếu là nông nghiệp, chỉ sản xuất lúa 1 vụ trong năm, đời sống nhân dân gặp
nhiều khó khăn.
Sau khi tiếp thu các Văn kiện đại hội Đảng qua từng thời kỳ và cùng với
xu thế phát triển chung của đất nước, huyện đã từng bước xác định các khâu đột
phá trong phát triển kinh tế - xã hội, từ lúa 1 vụ, 2 vụ sang lúa 3vụ/năm, cho phù

hợp với điều kiện phát triển kinh tế địa phương. Đến ngày 28/4/2000 được nhà
nước phong tặng danh hiệu “Huyện anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”;
cùng với quá trình đối mới của Đảng ta về xây dựng đất nước, huyện đã đạt
những kết quả xuất sắc, vào ngày 30/5/2009 Đảng bộ và nhân dân huyện Thoại
Sơn một lần nữa được phong tặng danh hiệu “Anh hùng lao động”; Năm 2018
được Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định cơng nhận đạt chuẩn huyện “Nông
thôn mới “ là huyện đầu tiên của tỉnh An Giang đạt chuẩn Nông thôn mới.
Trong năm 2021 do dịch bệnh Covid -19 diễn biến phức tạp, nặng nề
nhưng huyện Thoại Sơn bước đầu thực hiện thành cơng nhiệm vụ “kép” là
phịng, chống dịch bệnh và duy trì, phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc
phịng; nhờ sự vào cuộc của tồn hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở; sự chủ
động, quyết liệt nên đạt nhiều kết quả tích cực như: Về sản xuất nông nghiệp sản
lượng lúa đạt
757 ngàn tấn; Thu ngân sách theo dự toán được 652.037 triệu đồng, đạt 72,11%
tỉnh và 67,35% Nghị quyết Hội đồng nhân dân huyện; Đầu tư hạ tầng với 12
tuyến với chiều dài 47,39 km; thương mại, dịch vụ rất ổn định tăng 10%; Tồn
huyện có
34 Hợp tác xã nơng nghiệp; Tỷ lệ hộ nghèo dưới 0,3%; Tỷ lệ hộ dân sử dụng
điện sinh hoạt đạt 99,30%; Số người tham gia BHYT đạt tỷ lệ 89,19% so với số
dân thường trú thực tế; Có 21 sản phẩm OCOP; Thực hiện Bộ tiêu chí xã nông
thôn mới nâng cao theo Quyết định số 3085/QĐ-UBND ngày 23/12/2019 của
UBND tỉnh An Giang đã đạt được 08/14 xã (tỉ lệ 57,14% số xã) và chọn ra 02 xã
đủ điều


10

kiện để thực hiện Nông thôn mới kiểu mẫu theo tinh thần Nghị quyết đại hội
Đảng bộ huyện Thoại Sơn lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra.
Tuy là huyện đạt chuẩn “Nông thôn mới” từ năm 2018 và tiên tới huyện

“Nông thôn mới nâng cao” đến năm 2025, xét về gốc độ địa phương hiện nay
vẫn cịn nhiều hạn chê như:
Tiến độ xây dựng nơng thơn mới thời gian qua cịn gặp nhiều khó khăn
do nguồn vốn ngân sách phân bổ chương trình cịn hạn chế chưa tương xứng với
chủ trương đầu tư; nhiều xã rất cần chỉ tiêu vốn hỗ trợ của Nhà nước để đầu tư
các cơng trình xây dựng trọng điểm; một số chỉ tiêu tuy đạt nhưng tỷ lệ chưa cao,
thiếu bền vững như: bảo hiểm y tế, cảnh quan môi trường, thu nhập của người
dân.
Chuyển dịch cơ cấu trong nông nghiệp chưa mang tính đột phát chiến
lược, nhất là thực hiện liên kết trong sản xuất giữa doanh nghiệp và nông dân,
chỉ đem lại bước đầu, khi về sau chuỗi liên kết này thiếu bền vững, mỗi khi giá
bán sản phẩm trên thị trường biến động theo hướng giảm thì phần thiệt hại ln
thuộc về
người nơng dân; vấn đề tích tụ, tập trung ruộng đất chưa xuất hiện nhiều, vẫn là
kinh tế hộ.
Đời sống của người nơng dân vẫn cịn ở mức thấp, thu nhập chủ yếu từ
sản xuất nông nghiệp thuần túy, giá trị gia tăng thấp, tích lũy để phát triển không
được nhiều; chênh lệch về thu nhập, mức sống giữa nơng dân và các thành phần
khác cịn khá cao.
Vẫn cịn một bộ người dân chưa thơng hiểu được chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước về nơng nghiệp, nơng dân, nơng thơn, cịn tư
tưởng ỷ lại, trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước.
Doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cịn q ít, bởi
các yếu tố khách quan như giá cả thiếu ồn định, thị trường đầu ra đôi lúc gặp khó


11

khăn; người dân ngại chuyển đổi các mơ hình mới theo chủ trương Nhà nước
trong

cơ cấu lại ngành nông nghiệp địa phương.
Công tác vận động, tuyên truyền chưa đi vào chiều sâu và gặp khơng ít
khó khăn; Đội ngũ báo cáo viên cấp cơ sở chưa đủ sức thiết phục, chưa thích ứng
nhanh với u cầu chuyển đổi cơng nghệ số.
Trình độ cán bộ, cơng chức cấp xã chưa đồng đều, nhất là việc ứng dụng
công nghệ số gặp không ít khó khăn; cán bộ khơng chun trách cấp xã thiếu ổn
định và khơng có cán bộ chun trách về xây dựng nông thôn mới nên trong
công tác tham mưu về xây dựng nơng thơn mới địa phương cịn hạn chế.
Trong năm 2021, do bối cảnh khó khăn do dịch bệnh Covid-19 diễn biến
phức tạp đến nay đã ảnh hưởng đến tình hình các hộ kinh doanh, doanh thu bị sụt
giảm, công tác vận động quần chúng nhân dân ở một số tiêu chí, chỉ tiêu về lĩnh
vực nơng thơn mới chưa đạt kết quả theo kế hoạch đề ra; Tiến độ các cơng trình
trường học trong lộ trình chuẩn quốc gia năm 2021 còn chậm; nguồn vốn chưa
được bố trí kịp thời để đầu tư xây dựng; cơng tác huy động các nguồn lực đầu tư,
tài trợ còn hạn chế.
4. Giải pháp thực tiễn của chủ trương phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam và địa phương công tác
4.1. Giải pháp thực tiễn ở Việt Nam
Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Đổi mới mạnh mẽ và có hiệu quả mơ
hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa
trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và nguồn nhân lực chất
lượng cao. Xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thê chê phát triển nền kinh tê thi
trường định hướng xã hội chủ nghĩa đầy đủ, hiện đại, hội nhập”. “Tập trung ưu
tiên hồn thiện đồng bộ, có chất lượng và tổ chức thực hiện tốt hệ thống luật
pháp, cơ chế,


12

chính sách nhằm tạo lập mơi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, lành mạnh,

công bằng, thúc đẩy đổi mới sáng tạo; huy động, quản lý và sử dụng có hiệu quả
mọi nguồn lực cho phát triển, nhất là đất đai, tài chính; đẩy mạnh phân cấp, phân
quyền hợp lý, hiệu quả, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm sốt
quyền lực bằng những biện pháp hữu hiệu”.
Hồn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế và phát triển kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo môi trường thuận lợi để huy động, phân bổ và
sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy đầu tư, sản xuất kinh doanh, bảo
đảm ổn định kinh tế vĩ mơ, đổi mới mạnh mẽ mơ hình tăng trưởng, cơ cấu lại
nền kinh tế, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; tập trung xây
dựng kết cấu hạ tầng và phát triển đô thị; phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây
dựng nông thôn mới, ưu tiên nguồn lực phát triển hạ tầng nông thôn miền núi,
vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển
kinh tế số trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; nâng cao năng
xuất, chất lượng hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, gắn kết hài hòa, hiệu
quả thị trường trong nước và quốc
tế.
Để hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế và phát triển kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa, cần tập trung vào những nội dung sau:
Thống nhất và nâng cao nhận thức về phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa, xác định “Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa là mơ hình kinh tế tổng qt của nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội”. Đó là nền kinh tế thị trường hiện đại, hội nhập quốc tế, vận hành
đầy đủ, đồng bộ theo các quy luật của kinh tế thị trường, có sự quản lý của Nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo; bảo
đảm định hướng xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ,
công bằng,


13

văn minh” phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam có nhiều hình thức sở hữu, nhiều
thành phần kinh tế, trong đó: kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo; kinh tế tập
thể, kinh tế hợp tác không ngừng được củng cố, phát triển; kinh tế tư nhân là một
động lực quan trọng; kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi được khuyến khích phát
triển phù hợp với chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
Kinh tế nhà nước là công cụ, lực lượng vật chất quan trọng đế Nhà nước ổn định
kinh tế vĩ mô, định hướng, điều tiết, dẫn dắt thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội,
khắc phục các khuyết tật của cơ chế thị trường. Các nguồn lực kinh tế của Nhà
nước được sử dụng phù hợp với chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển đất
nước và cơ bản được phân bổ theo cơ chế thị trường.
Tiếp tục hoàn thiện đồng bộ thể chê kinh tê thi trường định hướng xã hội
chủ nghĩa, tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn. Xây dựng và thực thi pháp luật,
chiến lược, quy hoạch, kế hoạch nâng cao chất lượng, hiệu quả quản trị quốc gia.
Xây dựng khung khổ pháp luật, môi trường thuận lợi thúc đẩy phát triển, khởi
nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số; hỗ trợ, khuyến
khích sự ra đời, hoạt động của những lĩnh vực mới, mơ hình kinh doanh mới.
Tập trung sửa đổi những quy định mâu thuẫn, chồng chéo, cản trở phát triển
kinh tế. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền, ủy quyền
gắn với tăng cường kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm cá nhân và nâng cao trách
nhiệm phối hợp giữa các cấp, các ngành.
Xây dựng, hoàn thiện khung khổ pháp lý, thử nghiệm cơ chế thúc đẩy
quá trình chuyển đổi số, phát triển mơ hình kinh tế mới, khởi nghiệp sáng tạo,
phát triển đầy đủ và đồng bộ thị trường các yếu tố sản xuất, nhất là các thị trường
quyền sử dụng đất, khoa học, công nghệ. Bảo đảm đầy đủ quyền tự do, an
toàn trong


14

hoạt động kinh doanh, huy động, phân bổ, sử dụng có hiệu quả nguồn lực theo
nguyên tắc thị trường. Xây dựng hoàn thiện khung khổ pháp lý, thử nghiệm cơ
chế chính sách đặc thù để thúc đẩy q trình chuyển đổi số, kinh tế số, phát triển
các mơ hình kinh tế mới, khởi nghiệp sáng tạo, cung cấp dịch vụ công, quản lý
bảo vệ môi trường; Nhà nước thực hiện tốt chức năng xây dựng và quy hoạch, kế
hoạch, cơ chế, chính sách, phân bổ nguồn lực theo cơ chế thị trường; bảo vệ
quyền sở hữu tài sản hợp pháp và quyền tự do kinh doanh, thực thi hợp đồng của
người dân, doanh nghiệp theo quy định pháp luật. Sử dụng thể chế các nguồn
lực, công cụ điều tiết, cơ chế chính sách phân phối, phân phối lại để phát triển
văn hóa, thực hiện tiến bộ, cơng bằng xã hội, bảo đảm an sinh, nâng cao phúc lợi
xã hội và bảo vệ môi trường.
Khi đại dịch Covid-19 lần thứ tư trở lại, Ðảng, Nhà nước và Chính phủ
Việt Nam đã triển khai nhiều chủ trương, giải pháp phù hợp, thiết thực để vừa
phát triển kinh tế, vừa phòng, chống dịch hiệu quả, bảo đảm “khơng để ai bị bỏ
lại phía sau”. Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều văn bản về phịng, chống
dịch, trong đó có ba văn bản quan trọng, gồm: Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày
1/7/2021 về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động
gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 đã giúp tháo gỡ một số thủ tục hành chính,
bảo đảm người lao động, người sử dụng lao động tiếp cận nhanh nhất gói hỗ trợ
26.000 tỷ đồng và các chính sách hỗ trợ khác; Nghị quyết số 53/NQ-CP ngày
26/5/2021 về việc thành lập Quỹ vắc-xin phòng Covid-19 và Nghị quyết
số 78/NQ-CP ngày
20/7/2021 phiên họp Chính phủ chun đề về phịng, chống dịch Covid-19 khẳng
định việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 là nhiệm vụ quan trọng,
cấp bách, cần có sự tham gia, đóng góp cơng sức, tiền bạc của mọi người Việt
Nam ở trong nước và ngoài nước đồng hành cùng Chính phủ. Đó là bản chất
nhân


15

văn của chế độ xã hội, việc bảo đảm nhân quyền trước hết phải là bảo vệ sức
khỏe, bảo đảm an tồn tính mạng của Nhân dân, và dù khó khăn đến đâu cũng
không thể để Nhân dân lâm cảnh thiếu, đói. Luận điểm này chính là giá trị nhân
văn của định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.
4.2. Giải pháp thực tiễn địa phương là huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang
Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của
Đảng, Nghị quyết đại hội XI của Đảng bộ tỉnh An Giang và Chương trình hành
động số 02 của Ban chấp hành đảng bộ huyện đã xác định là 5 nhiệm vụ, 3 khâu
đột phá về phát triển kinh tế - xã hội của địa phương thông qua lựa chọn nội
dung, cách làm phù hợp với điều kiện, nhiệm vụ ưu tiên, vận dụng linh hoạt,
sáng tạo cơ chế chính sách hồn thành các nhiệm vụ, giải pháp đề ra.
Đẩy mạnh công tác tun truyền sâu rộng đến nhân dân thơng suốt đó là:
“Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân đóng góp, dân hưởng thụ”; thực
hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, sử dụng các nguồn vốn đúng mục đích, cơng
khai, minh bạch nguồn vốn đóng góp của các tổ chức, cá nhân và nhân dân.
Chủ động thu hút các nguồn lưc đầu tư từ bên ngoài để tham gia vào
chuỗi giá trị trong chuyển dịch cơ cầu lại ngành nông nghiệp địa phương theo
Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 05/8/2008 của Ban chấp hành Trung ương Đảng
(khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; đẩy mạnh công tác xã hội hóa
các chỉ tiêu khơng cần vốn; khai thác tốt các nguồn thu, huy động mọi nguồn lực
để đối ứng nguồn vốn của Trung ương, tỉnh cùng với địa phương.
Công tác lãnh đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp phải chủ
động, sáng tạo, quyết liệt; biết lựa chọn các phần việc mang tính đột phá, biết
khơi dậy, nuôi dưỡng, phát triển nguồn lực trong Nhân dân, lấy tinh thần thi đua
làm phương châm chủ đạo trong lãnh, chỉ đạo. Phải công khai, dân chủ, trao
quyền tự


16

chủ tối đa cho người dân để người dân thực sự là chủ thể chính trong q trình
thực hiện.
Phát huy tốt vai trị chủ thể của nơng dân trong làm kinh tế nơng nghiệp
mang tính đột phá; vận dụng các chủ trương, chính sách của nhà nước để đảm bảo
điều kiện cho người nơng dân thực hiện vai trị làm chủ của mình.
Cùng với các địa phương trong cả nước đã đồng thuận, tích cực hưởng
ứng và triển khai quyết liệt trong phòng, chống dịch Covid-19 và tổ chức, quản
lý đưa đón người dân từ Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh về với tinh thần chủ
động, quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo; thực hiện nghiêm các giải pháp giãn cách,
cách ly, xét nghiệm, điều trị, tiêm vaccine trên địa bàn huyện; đồng thời triển
khai có hiệu quả chính sách an sinh xã hội theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày
01/7/2021 về một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động
gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày
07/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện một số chính
sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch
Covid-19; đến nay huyện đã hỗ trợ với tổng số tiền là 68 tỷ đồng.


17

KẾT LUẬN
Có thể khẳng định, lý luận và thực tiễn nền kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa là sự sáng tạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong sự nghiệp
xây dựng chủ nghĩa xã hội, là thành quả lý luận quan trọng qua 35 năm thực
hiện đường lối đổi mới, xuất phát từ thực tiễn Việt Nam và tiếp thu có chọn lọc
kinh nghiệm của thế giới; việc vận dụng lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin vào
các quan điểm của Đảng về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa từ khi đổi mới đến nay đã luận chứng tính đúng đắn, phù hợp với điều
kiện, hoàn cảnh của đất nước. Kinh tế phát triển, lực lượng sản xuất được tăng

cường; nghèo đói giảm nhanh, liên tục; đời sống Nhân dân được cải thiện, nhiều
vấn đề xã hội được giải quyết; chính trị, xã hội ổn định, quốc phòng, an ninh
được bảo đảm; đối ngoại và hội nhập quốc tế ngày càng được mở rộng; thế và
lực của quốc gia được tăng cường; niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của
Ðảng được củng cố. Ðó là những thành tựu khơng thể phủ nhận, mặc dù trong
thực tế, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta cịn
nhiều hạn chế, cần tiếp tục hồn thiện.
Tại Đại hội XIII của Đảng bổ sung nhận thức về nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam: “Nền kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa Việt Nam có nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế,
trong đó: kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo; kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác
không ngừng được củng cố, phát triển; kinh tế tư nhân là một động lực quan
trọng; kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi được khuyến khích phát triển phù hợp
với chiến lược, quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội./.


18

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. An Như Hải (2019) Lý luận về kinh tê phát triển ở Việt Nam; thành tựu
và hạn chê. Tạp chí lý luận chính trị số 5-2019, tr.39-45.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001) Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần
thứ IX, Nxb.Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2001, tr.25.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021) Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần
thứ XIII, Nxb.Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021,t.1, tr.59-60.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021) Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XIII, t.2, tr.31,tr.37, tr.43, tr.53-54, tr.128, tr.223.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021) Nghi quyêt Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XIII của Đảng, tr.5.
5. Đặng Quang Định (2021), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về nền kinh

tê thi trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, ngày 18/7/2021.
7. Huyện ủy Thoại Sơn (Báo cáo số 53-BC/HU ngày 02/6/2021 của về
tổng kết Nghi quyết số 26-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa
X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn trên địa bàn huyện Thoại Sơn).
8. Nguyễn Phú Trọng, Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội
và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Tạp chí Cộng sản số 966 (tháng
5-2021).
9. Nguyễn Minh Phong, Nguyển Trần Minh Trí (2021) vi thê và cơ đồ kinh
tê Việt Nam, đăng ngày 10/01/2021.
10. Trương Đình Tuyển (2015) kinh tê thi trường hiện đại theo định hướng
xã hội chủ nghĩa là gì? Nguồn thời báo kinh tế Sài Gòn phát hành ngày
11/4/2015.


19

11. Tổng cục thống kê (2021), Kinh tê Việt Nam 2020, một năm tăng trưởng
đầy bản lĩnh, ngày đăng 24/01/2021.
12. Trần Văn Hòa (2021) kinh tê thi trường định hướng xã hội chủ nghĩa lý luận và thực tiễn trong bối cảnh dịch covid -19 hiện nay, nguồn ngày
23/8/2021.
13. Ủy ban nhân dân huyện Thoại Sơn (Báo cáo số 34/BC-UBND ngày
18/02/2019 của về kết quả thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng
nông thôn mới của huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang, giai đoạn 2011 -2018).