Bai 23 Doi luu Buc xa nhiet

KIỂM TRA BÀI CŨ
Dẫn nhiệt là gì ? So sánh tính dẫn nhiệt của: chất
rắn, chất lỏng, chất khí?
Trả lời
* Nhiệt năng có thể truyền từ phần này sang phần khác
của một vật, từ vật này sang vật khác bằng hình thức
dẫn nhiệt.
* Chất rắn dẫn nhiệt tốt. Chất lỏng và chất khí dẫn
nhiệt kém.


Nước ở miệng ống sôi nhưng
cục sáp không bị núng chảy.

Miếng sáp

Play

Hình 22.3


Chỉ trong thời
Nước đã
gian ngắn cục sáp
truyền nhiệt
đã nóng chảy.
bằng cách
nào ?

Miếng sáp

Play

Hình 23.1


Bài 23
ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT


Bài 23: ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT

I. Đối lưu

Nhiệt kế

1. Thí nghiệm
- Đặt một gói nhỏ đựng hạt thuốc
tím vào đáy của một cốc thủy tinh
đựng nước rồi dùng đèn cồn đun
nóng cốc nước ở phía có đặt thuốc
tím.

Thuốc tím

- Quan sát hiện tượng xảy ra.

Play

Hình 23.2

Bài 23: ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT
Nhiệt kế

I. Đối lưu
1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C1. Nước màu tím di chuyển
thành dòng từ dưới lên rồi từ trên
xuống hay di chuyển hỗn độn theo
mọi phương ?

Thuốc tím

C1: Nước màu tím di chuyển
thành dịng từ dưới lên, rồi từ
trên xuống.

Play

Hình 23.2


1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C2: Tại sao lớp nước ở dưới

Nhiệt kế

được đun nóng lại đi lên phía
trên, cịn lớp nước lạnh ở phía
trên lại đi xuống dưới ?
Thuốc tím

C2 : Lớp nước ở dưới nóng lên
trước, nở ra, trọng lượng riêng
của nó trở nên nhỏ hơn trọng
lượng riêng của lớp nước lạnh ở
trên. Do đó lớp nước nóng nổi
lên cịn lớp nước lạnh chìm
xuống tạo thành dịng đối lưu.

Play

Hình 23.2


1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi

Nhiệt kế

C3. Tại sao biết được nước trong
cốc đã nóng lên ?
Thuốc tím

C3: Nhờ số chỉ của nhiệt kế.

Play

Hình 23.2


*Kt lun
- Đối lu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng
hoặc chất khí.
- Đối lu là hình thức trun nhiƯt chđ u cđa chÊt
láng vµ chÊt khÝ.


3. Vận dụng
Hương

C4: Trong thí nghiệm ở

Bìa

H23.3, khi đốt nến và hương
ta thấy dịng khói hương đi từ
trên
vịng
quakhơng
khe hởkhí ở
C4: xuống
Khi đốt
nến,
giữa
miếngnến
bìanóng

ngănlên,
và đáy
gần ngọn
nở ra, di
cốc
rồi đi
phíaDịng
ngọnkhơng khí
chuyển
lênlêntrên.
nên.Hãy
giải
thích
lạnh ở bên
kia
tấmhiện
bìa di chuyển
tượng
xuống trên?
dưới vịng qua khe hở

Nến

sang phía ngọn nến rồi đi lên.

Play

Hình 23.3

C5. Tại sao muốn đun nóng
chất lỏng và chất khí phải
đun từ phía dưới?

C6. Trong mơi trường chân
khơng và trong chất rắn có
xảy ra đối lưu khơng? Tại
sao?

C5. Để phần ở dưới nóng lên trước
đi lên, phần ở trên chưa được đun
nóng đi xuống dưới tạo thành
dịng đối lưu.
C6. Khơng, vì trong mơi trường
chân khơng cũng như trong chất
rắn khơng thể tạo thành các
dòng đối lưu.


Bài 23: ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT

I. Đối lưu
II- Bức xạ nhiệt
Ngồi lớp khí quyển bao quanh Trái Đất, khoảng khơng gian cịn
lại giữa Trái Đất và Mặt Trời là khoảng chân khơng. Trong
khoảng chân khơng này khơng có sự dẫn nhiệt và đối lưu. Vậy
năng lượng của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất bằng cách
nào?

II- Bức xạ nhiệt
1. ThÝ nghiƯm

A

Khơng khí

Tấm gỗ

Play

B

Bình trịn
Đèn cồn

Hình 23.4


1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C7. Giọt nước màu dịch
chuyển về đầu B chứng tỏ
điều gì?

C7: Khơng khí trong bình đã
nóng lên và nở ra.
A

B

Khơng khí
Bình cầu

Play

Đèn cồn

Hình 23.4


1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi

C8: Khơng khí trong bình đã
lạnh đi. Miếng gỗ đã ngăn
C8. Giọt nước màu dịch không cho nhiệt truyền từ đèn
chuyển trở lại đầu A chứng tỏ sang bình. Điều này chứng tỏ
điều gì? Miếng gỗ đã có tác nhiệt được truyền từ đèn đến
bình theo đường thẳng.
dụng gì?
A

B

Khơng khí
Bình cầu

Play

Đèn cồn

Hình 23.4


1. Thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C9. Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt
tới bình có phải là dẫn nhiệt và đối
lưu không? Tại sao ?
C9 : Không phải là dẫn nhiệt vì
khơng khí dẫn nhiệt kém. Cũng
khơng phải là đối lưu vì nhiệt
được truyền theo đường thẳng.

A

B

Khơng khí
Bình cầu

Play

Đèn cồn

Hình 23.4


*Kt lun

- Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng.
- Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không.


III. Vận dụng:
C10. Tại sao trong TN ở hình
23.4 bình chứa khơng khí lại
được phủ muội đèn?
C11. Tại sao về mùa hè ta
thường mặc áo màu trắng mà
không mặc áo màu đen?

C10. Để tăng khả năng hấp
thụ tia nhiệt

C11. Để giảm sự hấp thụ
các tia nhiệt

C12. Hãy chọn từ thích hợp cho các ơ trống ở bảng 23.1
Chất

Rắn

Lỏng

khí

Chân
khơng

Hình thức
truyền nhiệt
chủ yếu

Dẫn nhiệt

Đối lưu

Đối lưu

Bức xạ
nhiệt

Bảng 23.1


GHI NHỚ
• Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dịng chất lỏng
hoặc chất khí, đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu của
chất lỏng và chất khí.
• Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi
thẳng. Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả ở trong chân không