Tải bản đầy đủ (.pdf) (24 trang)

Quản lý giáo dục quản lý hoạt động dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện quốc oai thành phố hà nội theo chương trình giáo dục phổ thông mới(klv02446)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (462 KB, 24 trang )

1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Quản lý hoạt động dạy - học là nhiệm vụ trọng tâm của người hiệu
trưởng. Xuất phát từ vị trí quan trọng của hoạt động dạy học, người hiệu
trưởng phải dành nhiều thời gian và công sức cho công tác quản lý hoạt
động dạy học nhằm ngày càng nâng cao chất lượng đào tạo của nhà
trường, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Quản lý dạy học là
nền tảng, là cơ sở để xác định các mục tiêu nhiệm vụ quản lý khác trong
hoạt động của nhà trường, càng có ý nghĩa hơn trong giai đoạn hiện nay,
yêu cầu đổi mới được đặt ra đối với các cấp học và đã trở thành vấn đề
mang tính then chốt có ý nghĩa quyết định việc nâng cao chất lượng giáo
dục. Xét từ góc độ quản lý, có thể nói nội dung quan trọng nhất của công
tác quản lý trường học cũng chính là quản lý hoạt động dạy học, chất
lượng của nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào công tác quản lý hoạt
động của hiệu trưởng. Trong đó, đặc biệt chú trọng việc quản lý hoạt
động dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới (bước đầu tiếp
cận) và đã đạt được một số kết quả. Tuy nhiên, nhìn chung vẫn còn tồn
tại những bất cập, hạn chế. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn
nghiên cứu đề tài: "Quản lý hoạt động dạy học ở các trường Trung
học Cơ sở huyện Quốc Oai thành phố Hà Nội theo chương trình giáo
dục phổ thơng mới" nhằm nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục phổ thơng hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng về hoạt động dạy học
và quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Quốc Oai – Hà
Nội, để đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo chương
trình giáo dục phổ thơng mới nhằm nâng cao chất lượng dạy học đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu


3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động day học ở trường THCS theo chương trình giáo dục
phổ thơng mới.


2

3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Quốc Oai –
Hà Nội theo chương trình giáo dục phổ thơng mới.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
. . Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở
trường THCS theo chương trình giáo dục phổ thông mới.
. . hảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các
trường THCS huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục phổ
thông mới.
.3. Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường
THCS huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục phổ
thơng mới.
.5. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
5.1. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở
các trường THCS huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục
phổ thông mới.
5.2. Giới hạn về chủ thể quản lý
Hiệu các trường Trung học cơ sở huyện Quốc Oai – Hà Nội
5.3. Giới hạn về khảo sát nghiên cứu
- Thời gian năm học trở lại đây (từ năm học 0 5 - 0 6 đến
năm học 0 8 - 2019).
5.4. Giới hạn về địa bàn, khách thể điều tra

Đề tài khảo sát các khách thể gồm: 100 CBQL, GV tại 5 trường
Trung học cơ sở huyện Quốc Oai – Hà Nội.
6. Giả thuyết khoa học
Hiện nay việc quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS
huyện Quốc Oai – Hà Nội đã có được những kết quả nhất định nhưng
còn một số hạn chế trong hoạt động giảng dạy, hoạt động học tập và
các điều kiện phục vụ cho hoạt động dạy học dẫn đến chất lượng dạy
học chưa đáp ứng tốt yêu cầu đặt ra. Nếu đề xuất được các biện pháp
quản lý hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục phổ thơng mới
có tính khả thi và phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị để khắc


3

phục các hạn chế đó thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng hoạt động
dạy học ở ở các trường THCS huyện Quốc Oai – Hà Nội, đáp ứng
yêu cầu đổi mới giáo dục.
7. Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện việc nghiên cứu đề tài, tác giả đã sử dụng kết hợp các
phương pháp nghiên cứu sau:
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1 Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi:
7.2.2 Phương pháp quan sát;
7.2.3 Phương pháp chuyên gia;
7.2.4 Phương pháp toán thống kê
8. Những đóng góp mới của luận văn
Luận văn góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận về quản lý
hoạt động DH ở các trường THCS theo chương trình giáo dục phổ thơng
mới; mơ tả, phân tích thực trạng và đề xuất một số biện pháp quản hoạt

động dạy học ở các trường Trung học cơ sở huyện Quốc Oai – Hà Nội
theo chương trình giáo dục phổ thơng mới.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ
lục. Đề tài gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học trường
Trung học cơ sở theo chương trình giáo dục phổ thơng mới.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các trường
Trung học cơ sở huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục
phổ thơng mới.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường
Trung học cơ sở huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục
phổ thông mới.


4

PHẦN NỘI DUNG
Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
TRƯỜNG THCS THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC
PHỔ THÔNG MỚI
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Qua các nghiên cứu của tác giả nước ngoài cho thấy vấn đề dạy
học và quản lý HĐDH được nghiên cứu một cách có hệ thống, những lý
luận đó được đúc kết từ thực tiễn quản lý và thể hiện các tư tưởng triết
học khác nhau, phát triển theo từng giai đoạn lịch sử. Các nghiên cứu
đều coi trọng vị trí của giáo dục đối với con người và sự tiến bộ xã hội.
ết quả giáo dục phụ thuộc rất nhiều vào công tác quản lý HĐDH và

nhân tố người thầy với khả năng tự học và sáng tạo.
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
Gần đây, đứng trước nhiệm vụ đổi mới giáo dục đào tạo nói chung
và đổi mới nội dung, phương pháp dạy học nói riêng, nhiều nhà nghiên
cứu về giáo dục cũng cho ra đời nhiều cơng trình trong lĩnh vực này,
như: Tác giả Phạm Viết Vượng với vấn đề lấy học sinh làm trung tâm;
Tác giả Trần Hồng Quân đề cập tới một số vấn đề đổi mới trong lĩnh
vực giáo dục và đào tạo. Tác giả Đặng Thành Hưng đã đi sâu nghiên cứu
các vấn đề về nội dung, phương pháp dạy học theo hướng nâng cao tính
hiện đại và gắn khoa học với thực tiễn đời sống sản xuất, dạy học lấy
học sinh làm trung tâm. Tác giả Nguyễn Lăng Bình nghiên cứu về dạy
và học tích cực…
Mặc dù có nhiều nghiên cứu như vậy, nhưng chưa có những nghiên
cứu cụ thể về vấn đề quản lý hoạt động dạy học ở các trường THCS theo
chương trình giáo dục phổ thơng mới một cách có hệ thống và phù hợp
với điều kiện thực tế của huyện Quốc Oai, tỉnh Hà Nội. Do vậy, việc
nghiên cứu đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các
trường THCS Huyện Quốc Oai, Hà Nội có ý nghĩa lớn. Góp phần hoàn
thiện về mặt lý luận lẫn thực tiễn quản lý hoạt động dạy học phục vụ
công tác giáo dục đào tạo, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự phát


5

triển xã hội, tạo tiền đề để đưa giáo dục THCS huyện Quốc Oai- Hà Nội
phát triển.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý
Có nhiều định nghĩa khác nhau về quản lý, song tựu chung các
định nghĩa trên đều có nội dung cơ bản là: Quản lý là một q trình tác

động có chủ đích phù hợp quy luật khách quan của chủ thể quản lý đến
khách thể quản lý trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và
đạt được mục đích của tổ chức dưới tác động của mơi trường.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Q trình quản lý giáo dục là hoạt động của các chủ thể quản lý
và đối tượng quản lý thống nhất với nhau trong một cơ chế nhất định
nhằm đưa hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu dự kiến và tiến lên trạng
thái mới về chất. Quản lý giáo dục vừa là một hiện tượng xã hội (hiện
tượng hoạt động, lao động, cơng tác), vừa là một loại q trình xã hội
(Quá trình quản lý) đồng thời cũng là một hệ thống xã hội (Hệ thống
quản lý).
1.2.3. Quản lý nhà trường
Tác giả Phạm Minh Hạc cho rằng: Quản lý nhà trường ở Việt Nam
là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm,
đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu
giáo dục, mục tiêu đào tạo với thế hệ trẻ và với từng học sinh.
1.2.4. Dạy học
Theo tác giả Phạm Minh Hạc: Dạy học là một chức năng xã hội,
nhằm truyền đạt và lĩnh hội kiến thức, kinh nghiệm xã hội đã tích lũy
được, biến kiến thức, kinh nghiệm xã hội đã tích lũy được thành phẩm
chất và năng lực cá nhân.
1.2.5. Hoạt động dạy học
Hoạt động dạy học được hiểu là quá trình người GV truyền thụ tri
thức, kinh nghiệm cho người học, là hoạt động tổ chức điều khiển của
GV đối với hoạt động nhận thức của HS nhằm hình thành trong mỗi HS
tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, thái độ, hành vi.


6


1.2.6. Chương trình giáo dục phổ thơng mới
Chương trình giáo dục phổ thơng mới hay cịn gọi là chương trình
dục phổ thơng 0 8 là tồn bộ phương hướng kế hoạch GDPT trong đó
nêu rõ mục tiêu GDPT, quy định yêu cầu cần đạt về phẩm chất năng lực
đối với học sinh, phạm vi và cấu trúc nội dung giáo dục, phương pháp và
hình thức tổ chức hoạt động giáo dục, cách thức đánh giá kết quả giáo
dục các môn học, chuyên đề học tập và hoạt động trải nghiệm ở mỗi lớp
và mỗi cấp học của giáo dục phổ thơng.
1.2.7. Quản lý hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục phổ
thông mới
Quản lý hoạt động dạy học theo chương trình giáo dục phổ thơng
mới là việc xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học và quá trình tác
động của người cán bộ quản lý tới các nội dung hoạt động dạy học như:
mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức, điều kiện, kiểm tra đánh giá
kết quả học tập theo chương trình giáo dục phổ thơng mới để việc dạy
học khơng chỉ là q trình truyền thụ tri thức mà là quá trình tác động để
phát triển năng lực người học, sau quá trình dạy học, người học biết vận
dụng tri thức, kỹ năng, thái độ đã học vào giải quyết được các nhiệm vụ
trong thực tiễn.
1.3. Trường Trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân
1.3.1. Vị trí của trường trung học cơ sở
1.3.2. Hoạt động dạy học ở trường THCS theo chương trình giáo dục
phổ thơng mới
1.3.2.1. Nội dung, chương trình dạy học trung học cơ sở
Bảng 1.1. Chương trình Dạy học, giáo dục cấp THCS
Nội dung giáo dục
Môn học bắt buộc ( 0)
Ngữ văn
Tốn
Ngoại ngữ

Giáo dục cơng dân

Số tiết/năm học
Lớp 6
140
140
105
35

Lớp 7
140
140
105
35

Lớp 8
140
140
105
35

Lớp 9
140
140
105
35


7


Lịch sử và Địa lí
105
105
105
105
hoa học tự nhiên
140
140
140
140
Cơng nghệ
35
35
52
52
Tin học
35
35
35
35
Giáo dục thể chất
70
70
70
70
Nghệ thuật (Âm nhạc, Mĩ thuật)
70
70
70
70

Hoạt động giáo dục bắt buộc ( )
Hoạt động trải nghiệm, hướng
105
105
105
105
nghiệp
Nội dung GD bắt buộc của địa
35
35
35
35
phương
Môn học tự chọn
Tiếng dân tộc thiểu số
105
105
105
105
Ngoại ngữ
105
105
105
105
Tổng số tiết học/năm học (không kể
1015
1015 1032
1032
các mơn học tự chọn)
Số tiết học trung bình/tuần (khơng

29
29
29,5
29,5
kể các môn học tự chọn)
(Theo Thông tư 32/2018 Ban hành CT GDPT mới)
Ở cấp THCS, môn hoa học tự nhiên được xây dựng trên cơ sở
tích hợp kiến thức của các ngành vật lí, hóa học, sinh học và khoa học
Trái Đất;
1.3.2.2. Phương pháp, hình thức dạy học trung học cơ sở
Hướng tới xây dựng, phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh
thơng qua các chương trình mơn học và hoạt động trải nghiệm, hướng
nghiệp.
1.3.2.3. Đánh giá kết quả dạy học trung học cơ sở
1.4. Nội dung quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS theo
chương trình giáo dục phổ thông mới
1.4.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học theo hướng
phát triển năng lực, phẩm chất học sinh
1) Xây dựng kế hoạch dạy học nhà trường


8

- Xây dựng kế hoạch dạy học nhà trường là quá trình lập kế hoạch
giảng dạy của giáo viên và hướng dẫn việc học tập của người học (bao
gồm cả các hoạt động trong và ngoài lớp học) do nhà trường tiến hành.
Có bốn hoạt động chính cần được thực hiện trong lập kế hoạch giáo dục
nhà trường:
2) Tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học trung học cơ sở
- Tổ chức lớp học, phân công giáo viên và xây dựng bộ máy tổ

chức theo kế hoạch giáo dục nhà trường:
1.4.2. Chỉ đạo tổ nhóm chun mơn xây dựng và tổ chức thực hiện kế
hoạch dạy học môn học theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất
học sinh
Ở nội dung này, cần chỉ đạo các tổ/ nhóm chun mơn hướng dẫn
GV thực hiện các khâu chuẩn bị kế hoạch dạy học môn học theo bài học,
kế hoạch hoạt động giáo dục; triển khai thực hiện kế hoạch dạy học, hoạt
động giáo dục; kiểm tra đánh giá và điều chỉnh kế hoạch dạy học.
1.4.3. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên theo hướng phát triển
năng lực, phẩm chất học sinh
1) Quản lý việc xây dựng kế hoạch bài học của giáo viên
2) Chỉ đạo DH đúng chương trình theo hướng phát triển năng lực
phẩm chất học sinh
3) Chỉ đạo GV KTĐG theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất học
sinh
4) Quản lý giờ lên lớp của GV
5) Quản lý hồ sơ chuyên môn của GV
1.4.4. Quản lý hoạt động học của học sinh theo hướng phát triển năng
lực, phẩm chất
Quản lý hoạt động của học sinh là quản lý các hoạt động
trong giờ lên lớp và những hoạt động ngoài giờ giáo dục trên lớp.
1.4.5. Quản lý các điều kiện cho việc thực hiện dạy theo hướng phát
triển năng lực, phẩm chất học sinh
Để triển khai CTGDPT 0 8, trường THCS cần có đầy đủ máy
móc thiết bị văn phịng theo quy định. Cấp THCS bảo đảm yêu cầu 0,6
lớp/phòng;


9


1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học ở trường
THCS theo chương trình giáo dục phổ thông mới
1.5.1. Các yếu tố thuộc về chủ thể quản lý
a) Phẩm chất đạo đức
b) Trình độ chun mơn
c) Trình độ và năng lực quản lý
1.5.2. Các yếu tố thuộc về đối tượng quản lý
a) Yếu tố về số lượng, chất lượng đội ngũ GV và HS
b) Yếu tố về CSVC - phương tiện kỹ thuật phục vụ dạy học
1.5.3. Các yếu tố thuộc về môi trường quản lý
Kết luận chương 1
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ở CÁC TRƯỜNG THCS HUYỆN QUỐC OAI – HÀ NỘI
THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THƠNG MỚI
2.1. Sơ lược về khảo sát thực trạng
2.1.1. Mục đích khảo sát
2.1.2. Nội dung khảo sát
2.1.3. Đối tượng kháo sát
2.1.4. Phương pháp khảo sát
2.1.5. Xử lý kết quả khảo sát
2.2. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục đào tạo
huyện Quốc Oai - Hà Nội
2.2.1. Đặc điểm kinh tế, xã hội
Quốc Oai là một huyện nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền núi
và đồng bằng, có hai tuyến giao thơng trọng yếu chạy qua là đường
Láng - Hịa Lạc và đường Hồ Chí Minh nên có nhiều lợi thế phát triển
đơ thị và cơng nghiệp.
2.2.2. Tình hình giáo dục - đào tạo
Quốc Oai có 75 trường trực thuộc và trường THPT cơng lập,

trường THPT ngồi cơng lập và trung tâm GDNN-GDTX. Trong đó
Cấp THCS: 3 trường ( trường cơng lập và 0 trường ngồi cơng lập)


10

với 3 8 lớp và . 9 học sinh, tăng 9 lớp và 69 học sinh so với năm
học trước. Số HS hồn thành chương trình tiểu học tuyển vào lớp 6 là 93
lớp và 3 53 học sinh, chiếm tỉ lệ: 96.8%. Số HS bỏ học trong năm học là
36 em, chiếm tỷ lệ 0. 9%.
2.2.3. Tình hình dạy học, giáo dục ở các trường THCS
Bảng 2.4: Thống kê các trường THCS khảo sát thực trạng
Tên trường
Tổng số Tổng số Tổng số Tổng số
STT
THCS
CBQL
GV
lớp
HS
1 Sài Sơn
2
50
28
1221
2 Thị Trấn
2
40
17
889

3 Thạch Thán
2
32
13
673
4 Yên Sơn
2
30
12
1457
5 Đồng Quang
2
48
28
978
(Nguồn các trường THCS khảo sát tính đến hết năm học 2018-2019)

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học ở các trường THCS huyện Quốc
Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục phổ thơng mới
2.3.1. Thực trạng việc thực hiện nội dung chương trình dạy học
Để đánh giá khách quan thực trạng hoạt động giảng dạy của GV ở
các khâu, từ chuẩn bị giáo án trước khi lên lớp đến việc tổ chức và điều
khiển các hoạt động học tập của học sinh, tác giả đã tiến hành khảo sát ý
kiến của 100 cán bộ quản lý, giáo viên các trường THCS huyện Quốc
Oai - Hà Nội thuộc đối tượng khảo sá thu được 97 phiếu hợp lệ và kết
quả được thể hiện ở bảng:


11


Bảng 2.5: Mức độ thực hiện các nội dung dạy học
Mức độ thực hiện
Chưa
Rất
STT Nội dung dạy học
Thường Thỉnh Hiếm khi 
thường
xuyên thoảng khi nào
xuyên
1

2

3

4
5
6

Thực hiện hoàn toàn
theo đúng quy định
của chương trình
Tăng cường một số
nội dung quan trọng
có trong nội dung ôn
thi
Giảm tải một số nội
dung không trong
phạm vi kiểm tra, thi
Giảm nội dung lý

thuyết, tăng nội dung
thực hành, luyện tập
Thiết kế nội dung
dạy học tích hợp
Thiết kế nội dung
dạy học liên môn

X

Thứ
bậc

57

36

4

0

0

441 4.55

1

37

51


9

0

0

416 4.29

2

6

31

47

7

6

308 3.18

6

16

35

32


11

3

330 3.40

4

11

40

35

11

0

331 3.41

3

10

30

43

11


3

313 3.23

5

2.3.2. Thực trạng sử dụng phương pháp và hình thức tổ chức dạy học
Nhận xét : Qua khảo sát chúng ta nhận thấy rằng thực tiễn mức độ
dạy học hiện nay theo yêu cầu trong quá trình đổi mới giáo dục đã thay
đổi. Nhóm các phương pháp vấn đáp, thảo luận nhóm, giải quyết vấn đề
đã được đề cập đến được cho là phương pháp rất quan trọng trong đổi
mới giáo dục hiện nay.


12

Bảng 2.5 : Thực trạng hoạt động dạy học của giáo viên hiện
nay đối với dạy học phát triển năng lực học sinh
70
60
50
40
Rất quan trọng
Quan trọng

30

hông quan trọng

20

10
0
Mục tiêu dạy
học

Nội dung dạy Thiết kế bài học Phương pháp
học
theo định
và hình thức tổ
hướng PTNL chức dạy học
theo định
hướng PTNL

iểm tra,đánh
giá học sinh
theo định
hướng PTNL

Biểu đồ 2.1. Thực trạng hoạt động dạy học theo hướng phát triển
năng lực, phẩm chất học sinh
2.3.3. Thực trạng quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
sinh
Bảng 2.7: Mức độ sử dụng các hình thức. PP kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập của HS theo hướng phát triển năng lực, phẩm
chất HS
TT

1
2
3

4
5

Mức độ thực hiện
Các hình thức.
Rất
Chưa

PP kiểm tra,
Thường Thỉnh Hiếm
thường
khi
đánh giá
xuyên thoảng khi
xuyên
nào
Tổ chức kiểm tra
55
30
12
0
0
431
viết
Tổ chức kiểm tra
21
46
19
9
2

366
vấn đáp
Tổ chức kiểm tra
9
38
39
11
0
336
thực hành
Tổ chức cho HS tự
9
35
29
20
4
316
T, ĐG
Thiết kế câu hỏi,
17
42
33
5
0
362
hoặc nhiệm vụ

X

Thứ

bậc

4.44

1

3.77

3

3.46

6

3.26

9

3.73

4


13

6
7
8
9
10


11

nhằm ĐG năng lực
HS
Cho điểm kết quả
học tập
Cho điểm thái độ
học tập
Cho điểm sản phẩm
cá nhân
Cho điểm sản phẩm
nhóm
Cho điểm ý tưởng
sáng tạo
Cho điểm những
cống hiến của HS
khi giải quyết vấn
đề thực tiễn

39

45

9

1

3


407 4.20

2

17

21

43

13

3

327 3.37

8

13

34

36

11

3

334 3.44


7

11

31

36

18

1

324 3.34

9

17

20

36

16

8

313 3.23 10

19


31

30

11

6

337 3.47

5

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở trường THCS theo
chương trình giáo dục phổ thơng mới
2.4.1. Thực trạng xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học
theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh
- Xây dựng kế hoạch dạy học nhà trường là quá trình lập kế hoạch
giảng dạy của giáo viên và hướng dẫn việc học tập của người học (bao
gồm cả các hoạt động trong và ngoài lớp học) do nhà trường tiến hành.


14

Bảng 2.8: Mức độ đáp ứng được các yêu cầu kế hoạch giáo dục nhà
trưởng theo hướng phát triển năng lực HS
TT

1

2


3

4

Nội dung
Đảm bảo thực hiện mục
tiêu giáo dục của chương
trình giáo dục
Đảm bảo tính lơgic của
mạch kiến thức và tính
thống nhất giữa các mơn
học và các hoạt động
giáo dục/hoạt động trải
nghiệm, hướng nghiệp
Đảm bảo tổng thời lượng
của các môn học và các
hoạt động giáo dục/hoạt
động trải nghiệm, hướng
nghiệp không ít hơn thời
lượng quy định của
Chương trình giáo dục
phổ thơng
Đảm bảo tính khả thi cao

Mức độ đánh giá
Ch Rất

Rất
Bình

Tốt
ưa khơng
tốt
thường
tốt
tốt

X

Thứ
bậc

9

6

1

0

0

72 4.50

1

5

7


4

0

0

65 4.06

2

3

8

5

0

0

62 3.88

3

5

7

4


0

0

65 4.06

2

2.4.2. Thực trạng chỉ đạo tổ nhóm chuyên môn xây dựng và tổ
chức thực hiện kế hoạch dạy học môn học theo hướng phát triển
năng lực, phẩm chất học sinh


15

Bảng 2.10: Mức độ thực hiện chỉ đạo tổ nhóm chuyên môn xây dựng
và tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học môn học
Mức độ đánh giá
TT

1

2

3
4
5
6
7


Nội dung
Quản lý việc xây dựng và
thực hiện kế hoạch giảng
dạy của tổ chuyên mơn và
của GV
Chỉ đạo dạy học đúng
chương trình theo định
hướng phát triển năng lực
HS trên cơ sở chuẩn kiến
thức, kỹ năng trong
chương trình giáo dục
THCS
Chỉ đạo GV thiết kế và
thực hiện bài học theo
hướng phát triển năng lực
Quản lý nhiệm vụ soạn
bài và chuẩn bị bài lên lớp
Quản lý giờ lên lớp của
GV
Chỉ đạo GV TĐG theo
định hướng phát triển năng
lực
Quản lý hồ sơ chun mơn
của GV

Rất
Rất
Bình Chưa

Tốt

khơng
tốt
thường tốt
tốt

X

Thứ
bậc

9

6

1

0

0

72 4.50

1

5

7

4


0

0

65 4.06

4

3

8

5

0

0

62 3.88

7

5

7

4

0


0

65 4.06

4

7

9

0

0

0

71 4.44

2

2

11

3

0

0


63 3.94

6

7

7

2

0

0

69 4.31

3

2.4.3. Thực trạng quản lý hoạt động dạy của giáo viên theo hướng
phát triển năng lực, phẩm chất học sinh
2.4.3.1.Thực trạng quản lý đổi mới PP, HTDH theo hướng phát triển
phẩm chất, năng lực HS
Chúng tôi nhận thấy BGH nhà trường đã nhận thức tốt về nhiệm vụ
đổi mới PPDH, đã có những quy định cụ thể về thực hiện đổi mới PP và
tổ chức tốt hoạt động chuyên môn nhằm tạo ra cơ hội để GV thực hiện


16

đổi mới PPDH. 2.4.3.2. Thực trạng quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học

tập của HS
Bảng 2.12: Mức độ thực hiện quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học
tập của HS theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất
Mức độ đánh giá
T
T

1

2

3

4

5

6

Nội dung
Quán triệt, hướng dẫn
GV, HS thực hiện
nghiêm túc Quy chế
đánh giá, xếp loại HS
hiện hành và chủ
trương, định hướng
đổi mới kiểm tra,
đánh giá
Tập huấn GV về đổi
mới TĐG theo định

hướng phát triển năng
lực HS
Chỉ đạo GV thực hiện
đa dạng các PP, hình
thức TĐG HS
Chỉ đạo khâu ra đề
theo ma trận, đảm bảo
sự phân hóa HS
Chỉ đạo GV bồi
dưỡng khả năng đánh
giá lẫn nhau, tự đánh
giá cho HS
Chỉ đạo việc kiểm tra
hoạt động đánh giá, xếp
loại HS của GV.

Rất 
Rất
Bình Chưa
Tốt
khơng
tốt
thường tốt
tốt

X

Thứ
bậc


10

4

2

0

0

70 4.38

1

6

6

4

0

0

62 3.88

4

0


12

3

1

0

56 3.50

6

7

8

1

0

0

69 4.31

2

3

9


4

0

0

59 3.69

5

6

7

3

0

0

64 4.00

3


17

2.4.4. Thực trạng quản lý hoạt động học tập của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực học sinh
2.4.4.1. Thực trạng các nội dung quản lý hoạt động học của học sinh

Bảng 2.14: Mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động học của HS
theo định hướng phát triển năng lực ở các nhà trường.

18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Tổ chức xây
Quản lý đổi Quản lý nền
dựng động cơ mới PP học tập nếp, thái độ
học tập đúng
cho HS
học tập cho
đắn cho HS
HS

Chưa tốt
Bình thường
Tốt
Rất tốt

Quản lý các Quản lý việc Quản lý việc
hoạt động trải tự học của HS. phân tích đánh
nghiệm sáng

giá kết quả
tạo cho HS
học tập của
HS

Biểu đồ 2.2. Mức độ thực hiện các nội dung quản lý hoạt động
học của HS
Nhận xét : Mức độ thực hiện quản lý các hoạt động học của học
sinh ở việc tổ chức xây dựng động cơ học tập đúng đắn, quản lý nề nếp
thái độ học tập của học sinh qua khảo sát cho ta thấy hiện tại đang được
đánh giá ở mức độ cao nhất, đang mang tính hình thức chưa định hướng
đối với học sinh sang dạy học theo đổi mới.
2.4.4.2. Thực trạng các biện pháp quản lý hoạt động học của học
sinh
1) Thực trạng tổ chức xây dựng và thực hiện các nội quy học tập
của học sinh
2) Thực trạng xây dựng và thực hiện kế hoạch phối hợp giữa Đoàn
thanh niên, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn để quản lý hoạt
động học của học sinh.
3) Thực trạng công tác phát động phong trào thi đua học tập


18

4) Thực trạng chỉ đạo công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường
để quản lý hoạt động học của học sinh
2.4.5. Thực trạng quản lý các điều kiện đảm bảo cho hoạt động
dạy học theo hướng phát triểm năng lực, phẩm chất, học sinh
Việc thực hiện quản lý CSVC của các nhà quản lý đang chú trọng
vào việc tuyên truyền thay đổi nhận thức của CBGV, việc ứng dụng

CNTT của giáo viên và học sinh đang nằm ở mức độ động viên tạo điều
kiện chứ chưa yêu cầu bắt buộc. Việc sử dụng Internet, sủ dụng việc tìm
kiếm trên mạng, việc làm các đồ dùng dạy học tự làm của giáo viên và
học sinh để thể hiện trực tiếp được nội dung đổi mới, phát triển tư duy
năng lực cho học sinh thì chưa chú trọng nhiều.
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy
học ở các trường THCS huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương
trình giáo dục phổ thơng mới
Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý trong định hướng đổi
mới quản lý giáo dục vẫn đang còn nằm ở điều kiện về kinh tế, văn hóa
xã hội của địa phương, ảnh hưởng của gia đình học sinh và của xã hội.
Ảnh hưởng của CSVC và các TBDH đang cịn gây khó khăn trong cơng
tác đổi mới. Yếu tố về trình độ và năng lực quản lý hiện nay của các nhà
quản lý đang là vấn đề cần được phổ cập và quan tâm trong đổi mới giáo
dục.
2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động dạy học ở các
trường THCS huyện huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình
giáo dục phổ thơng mới.
2.6.1. Những ưu điểm
*Về hoạt động dạy học
* Quản lý hoạt động dạy học
2.6.2. Những hạn chế.
* Hoạt động dạy học
* Quản lý hoạt động dạy học
2.6.3. Nguyên nhân của những ưu điểm và hạn chế
* Nguyên nhân thành công
* Nguyên nhân tồn tại
Kết luận chương 2



19

Chương 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Ở CÁC TRƯỜNG THCS HUYỆN QUỐC OAI – HÀ NỘI
THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ
Các biện pháp đề xuất kế thừa các biện pháp QL hoạt động dạy học
hiện tại
3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở các trường
THCS huyện Quốc Oai – Hà Nội theo chương trình giáo dục phổ
thông mới
3.2.1. Biện pháp 1. Quán triệt chủ trương và nâng cao nhận thức của cán
bộ quản lý, GV và HS về tầm quan trọng của việc đổi mới dạy học và quản
lý dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới
- Mục tiêu của biện pháp
Tạo ra những thay đổi trong nhận thức của các chủ thể tham gia quá
trình dạy họa trong nhà trương về quản lý hoạt động dạy học ở trường
Trung học Cơ sở huyện Quốc Oai theo hướng tiếp cận quản lý giáo dục
theo hướng đổi mới, phát huy tính tích cực của các chủ thể tham gia vào
quá trình dạy học trong nhà trường.
- Nội dung và cách thực hiện
Ban giám hiệu nhà trường quán triệt nội dung đổi mới theo chủ
trương đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về Giáo dục và Đào
tạo nhất là giáo dục trung học phổ thơng đến tồn thể cán bộ GV và HS.
Trên cơ sở đó mỗi cá nhân sẽ cụ thể hóa nhận thức của mình thành kế

hoạch hành động cụ thể, phù hợp với tình hình đặc điểm của đơn vị, của
cá nhân nhằm đạt được hiệu quả cao nhất.
- Điều kiện thực hiện
Nhà trường phổ biến, hướng dẫn cho tất cả cán bộ, GV, HS, nhân
viên học tâp, nghiên cứu thực hiện các văn bản có tính pháp quy liên


20

quan đến HĐDH .
Cần có sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, các nhà QLGD
ở các cấp về việc đổi mới QLHĐDH.
(1) Quán triệt mục tiêu và nội dung đổi mới giáo dục phổ thông
(2) Đảm bảo các nguyên tắc đổi mới GD THCS
3.2.2.Biện pháp 2. Thực hiện đúng quy trình quản lý nhằm nâng cao
hiệu quả hoạt động dạy học
- Mục tiêu của biện pháp
Để đảm bảo cho hoạt động dạy học diễn ra đúng hướng, đúng quy
trình kế hoạch, đạt hiệu quả cao.
- Nội dung và cách thực hiện
Xây dựng kế hoạch Quản lý dạy học hợp lý phù hợp với yêu cầu
phát triển nhà trường
- Điều kiện thực hiện
Lãnh đạo nhà trường cần phải nhạy bén trong việc dự báo để định
hướng xây dựng nội dung kế hoạch dạy học phù hợp với thực tiễn nhà
trường. Rõ ràng đây là căn bản để lãnh đạo nhà trường tổ chức thực hiện
tốt bốn khâu của chu trình quản lý là: lập kế hoạch - tổ chức - chỉ đạo kiểm tra đánh giá.
Thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra, theo dõi việc thực hiện kế
hoạch, đồng thời chú ý bổ sung, điều chỉnh trong quá trình thực hiện để
đảm bảo tính khả thi của kế hoạch.

3.2.3.Biện pháp 3. Chỉ đạo thực hiện đổi mới phương pháp dạy học
trong nhà trường một cách hiệu quả, hướng tới mục tiêu chất lượng
- Mục tiêu của biện pháp
Để đổi mới hơn nữa phương pháp dạy và học, phát huy tư duy tư
duy sáng tạo và năng lực của học sinh nhằm nâng cao chất chất lượng
- Nội dung và cách thực hiện
(1) Đổi mới việc thiết kế và chuẩn bị bài dạy học
(2) Cải tiến các PPDH truyền thống
(3) Kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học
(4) Lựa chọn và sử dụng hợp lý phương tiện dạy học và công
nghệ thông tin trong dạy học


21

(5) Sử dụng các kỹ thuật dạy học phát huy tính tích cực và sáng tạo
của học sinh
(6) Lựa chọn và sử dụng các phương pháp dạy học phù hợp đặc
thù bộ môn
(7) Chú trọng bồi dưỡng phương pháp học tập cho HS
(8) Đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
Các bước thực hiện:
Bước 1: Chuẩn bị cho thực hiện đổi mới PPDH:
Bước 2: Xây dựng kế hoạch triển khai đổi mới PPDH
Bước 3: Tổ chức thực hiện đổi mới PPDH
Bước 4: Đánh giá và duy trì thực hiện đổi mới PPDH.
- Điều kiện thực hiện:
Đầu tư kinh phí thích hợp, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất - đồ
dùng dạy học đặc biệt là phương tiện dạy học hiện đại đáp ứng nhu cầu
đổi mới phương pháp.

3.2.4.Biện pháp 4. Tăng cường quản lý hoạt động học tập của học sinh
- Mục tiêu của biện pháp
Quản lý hoạt động học tập của học sinh một cách chặt chẽ sẽ tạo
nên nề nếp học tập nghiêm túc, thuận lợi cho cả thầy và trò thực hiện
đúng kế hoạch và có hiệu quả HĐDH.
- Nội dung và cách thực hiện
Trong quản lý hoạt động dạy học, phải quan tâm đến hoạt động
học tập của học sinh như quan tâm đến hoạt động dạy của thầy.
Thông qua giáo viên thực hiện sự quản lý hoạt động học tập của học
sinh.
(1) Một số yêu cầu trong quản lý hoạt động học của học sinh
(2) Biện pháp quản lý hoạt động học tập của học sinh
- Tổ chức xây dựng và thực hiện nội quy học tập của học sinh
- Phát động phong trào thi đua học tập
- Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp xây dựng kế hoạch chủ nhiệm,
trong đó có nội dung quản lý học sinh học tập


22

- Điều kiện thực hiện
Cần có sự hỗ trợ của BGH và các lực lượng giáo dục bên trong nhà
trường, nhất là GVCN lớp.
3.2.5. Biện pháp 5. Quản lý sử dụng thiết bị dạy học và ứng dụng CNTT
trong dạy học
- Mục tiêu của biện pháp
Đảm bảo tốt việc sử dụng thiết bị và ứng dụng CNTT dạy học của
nhà trường với chất lượng ngày càng nâng cao.
- Nội dung và cách thực hiện
(1) Quản lý sử dụng các thiết bị dạy học nhằm thực hiện tốt chương

trình giáo dục phổ thông.
(2) Quản lý việc ứng dụng CNTT trong dạy học.
- Điều kiện thực hiện
Các GV cần nắm vững một số phần mềm chuyên dụng phục vụ thiết
thực cho việc giảng dạy mơn học của mình. Biết cách sử dụng trang thiết
bị máy móc và có ý thức bảo quản khi khai thác sử dụng các thiết bị.
3.3. Mối quan hệ các biện pháp
Các nhóm biện pháp đề xuất trên đây có mối quan hệ biện chứng,
chặt chẽ nhau, tác động qua lại, tạo điều kiện, bổ sung, hỗ trợ cho nhau
trong việc tăng cường QLHĐDH góp phần nâng cao chất lượng dạy học
của nhà trường.
3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cần thiết và tính khả thi
của các biện pháp đề xuất.
3.4.1. Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp đề
xuất
Để khắc phục tính chủ quan khi đề xuất các biện pháp chúng tôi đã
tiến hành khảo nghiệm bằng phương pháp chuyên gia, phỏng vấn, điều
tra thông qua phiếu trưng cầu ý kiến các đối tượng sau:
+ Cán bộ quản lý : 0 người
+ Giáo viên
: 30 người


23

Biểu đồ 2.3 : Biểu đồ biểu thị mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các
biện pháp quản lý hoạt động dạy học tại các trường THCS Quốc Oai.

3.4.2. Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi của các biện pháp đề xuất
(bảng so sánh)

3.4.3. Tổng hợp kết quả khảo sát giữa tính cần thiết và tính khả thi
của các biện pháp đề xuất (bảng tổng hợp kết quả đánh giá về mức độ
cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp đề xuất)
Như vậy:
Qua kết quả khảo nghiệm cho thấy 5 nhóm biện pháp QL HĐDH tại
các trường Trung học Cơ sở được đánh giá là rất cần thiết và phù hợp
với xu thế hiện nay, cũng như phù hợp với nhu cầu thực tiễn giáo dục
Việt Nam trong giai đoạn đổi mới căn bản, tồn diện về giáo dục phổ
thơng đáp ứng thời đại cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Kết luận chương 3


24

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Sau thời gian nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng chúng tôi
thây: nâng cao chất lượng dạy học là nhiệm vụ quan trọng có tính chất
quyết định đối với mỗi nhà trường. Để quản lý HĐDH có hiệu quả nhằm
khơng ngừng nâng cao chất lượng dạy học, hiệu trưởng phải nắm vững
lý luận quản lý, kết hợp hài hòa giữa lý luận và thực tiễn để tìm ra các
biện pháp quản lý phù hợp. Để QL HĐDH theo hướng nâng cao chất
lượng dạy học, cần thực hiện 5 biện pháp sau đây:
- Quán triệt nâng cao nhận thức của CBQL, GV và HS về tầm quan
trọng của việc đổi mới quản lý dạy học nhằm đảm bảo chất lượng dạy
học theo chương trình giáo dục phổ thơng mới;
- Chỉ đạo đổi mới quản lý hoạt động giảng dạy của GV;
- Chỉ đạo đổi mới quản lý hoạt động học tập của học sinh;
- Chỉ đạo tăng cường quản lý công tác kiểm tra đánh HĐDH theo
yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện hiện nay.

- Chỉ đạo thực hiện bảo đảm các điều kiện cho đổi mới QL HĐDH.
Các biện pháp đề xuất nói trên là kết quả của q trình nghiên cứu
nghiêm túc và việc phối kết hợp sử dụng các phương pháp nghiên cứu
chặt chẽ của tác giả. Những kết quả khảo nghiệm đã xác nhận tính cấp
thiết và tính khả thi của các biện pháp đã được đề xuất.
2. Khuyến nghị
2.1- Đối với Bộ giáo dục và Đào tạo:
- Công tác bồi dưỡng cho cán bộ quản lý cần thường xuyên và ngày
càng có chiều sâu hơn.
- Quan tâm hơn nữa đến chất lượng thiết bị giáo dục, có chương
trình đào tạo riêng cho đội ngũ làm cơng tác thực hành thí nghiệm tại
các trường.
2.2- Đối với Phịng Giáo dục và Đào tạo
- Chú trọng công tác bồi dưỡng GV, xây dựng đội ngũ GV cốt cán
ổn định.
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời uốn năn những
sai sót, trao đổi rút kinh nghiệm với GV.
- Quan tâm đào tạo cán bộ quản lý để kịp thời đáp ứng nhu cầu ngày
càng cao trong sự nghiệp đổi mới giáo dục.



×