skkn thiết kế trò chơi trong dạy học toán lớp 3 (năm 2020)

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận
Tốn học lại là mơn khoa học tự nhiên có tính lơgíc và tính chính xác cao, nó là
chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ khoa học khác. Góp phần bước đầu phát
triển năng lực tư duy, khả năng suy luận hợp lí và diễn đạt đúng (nói và viết) cách
phát hiện và cách giải quyết các vấn đề đơn giản, gần gũi trong cuộc sống, kích
thích trí tưởng tượng, gây hứng thú học tập tốn, góp phần hình thành bước đầu
phương pháp tự học và làm việc có kế hoạch, khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng
tạo. Để giúp học sinh đạt được mục đích trên, giáo viên cần thiết phải có nhiều yếu
tố, trong đó yếu tố quan trọng là phương pháp dạy học.
Nếu giáo viên chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong Sách
giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách dập khn,
máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ động. Nếu chỉ dạy học như vậy thì
việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả học tập sẽ
không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em
thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những
đổi mới diễn ra hàng ngày.
2.Cơ sở thực tiễn
Trong thực tế, nội dung thay đổi đòi hỏi phương pháp dạy học cũng đổi mới.
“Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh trên cơ sở khai thác triệt để
các đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học” là biện pháp đổi mới phương pháp
dạy và phương pháp học ở Tiểu học. Các em học sinh Tiểu học, đặc điểm nổi bật
là thích chơi hơn thích học, sự nhận thức cịn mang tính cụ thể. Do đó nên tổ chức
cho các em “Học mà chơi, chơi mà học.” Một trong những biện pháp chủ yếu để
đạt được mục đích trên là gây cho các em học sinh hứng thú học tập, tạo niềm tin,
niềm vui bằng cách lơi cuốn các em vào những trị chơi tốn học hấp dẫn phù hợp
với trình độ nhận thức, đặc điểm lứa tuổi của các em đặc biệt là các em những lớp
đầu cấp.
1

Bản thân là một giáo viên Tiểu học tôi nhận thấy rằng muốn dạy tốt chương
trình tốn 3, khơng những người giáo viên phải nắm vững nội dung chương trình
mà cịn phải ln tìm tịi, năng động, sáng tạo để vận dụng linh hoạt những phương
pháp, hình thức tổ chức phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả dạy và học.
Xuất phát từ thực tế giảng dạy, nên trong năm học 2018 – 2019 này tôi đã chọn
và nghiên cứu đề tài: “Thiết kế trị chơi trong dạy học Tốn lớp 3” và áp dụng vào
thực tế lớp mình đang dạy.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng nghiên cứu :
Học sinh lớp 3D , năm học 2018 – 2019.
2. Phạm vi nghiên cứu:
Một số trò chơi giúp học sinh lớp 3 có hứng thú trong học tập
III. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU
Từ tháng 9 năm 2018 đến hết tháng 3 năm 2019.
VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Phương pháp nghiên cứu lý luận.
2. Phương pháp nghiên cứu bằng điều tra, quan sát.
3. Phương pháp thực nghiệm.
4. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.

2


B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3


I. NHỮNG NỘI DUNG LÝ LUẬN LIÊN QUAN ĐẾN VẤN ĐỀ NGHIÊN
CỨU

1. Quy luật nhận thức của học sinh Tiểu học.
Nhìn chung học sinh ở Tiểu học việc nhận thức một vấn đề nào đó thường bị chi
phối rất nhiều từ các yếu tố và hoạt động bên ngoài. Ở các lớp dưới sự tri giác của
các em mang tính trực giác, chẳng hạn như tri giác về thời gian: thời gian như bị
kéo dài khi học sinh không bị hoạt động nào lôi cuốn, bị rút ngắn khi bị lôi cuốn
vào các hoạt động hấp dẫn và mãi về sau sự tri giác của học sinh mới dần dần được
hồn thiện thơng qua các hoạt động nhận thức.
Sự chú ý chủ định còn chiếm ưu thế ở học sinh Tiểu học, sự chú ý này chưa bền
vững nhất là đối với các đối tượng ít thay đổi.
Do thiếu khả năng tổng hợp, sự chú ý của học sinh còn phân tán vào các hoạt
động khác, sự phân tích cịn kém nên dễ bị lôi cuốn vào cái trực quan nội cảm. Trí
nhớ trực quan - hình tượng và trí nhớ máy móc phát triển hơn trí nhớ lơgic, trí nhớ
máy móc cũng dễ dàng hơn đối với trí nhớ logic, hiện tượng hình ảnh cụ thể dễ
nhớ hơn là câu chữ trừu tượng, khơ khan.
Trí nhớ tưởng tượng tuy có phát triển nhưng cịn tản mạn, ít có tổ chức và còn
chịu tác động nhiều của hứng thú kinh nghiệm sống và mẫu hình đã biết.
Mặc dù ở lứa tuổi học sinh Tiểu học có nhiều sự thay đổi hơn ở bậc
Mầm non nhưng những ham muốn vui chơi vẫn cịn chiếm ưu thế, tuy nhiên nó có
bị chi phối bởi những hoạt động học tập. Với những đặc điểm nêu trên thì trong
quá trình dạy học cần phải tổ chức một loại hình hoạt động sao cho nó phù hợp với
đặc điểm lứa tuổi của học sinh Tiểu học. Trong các loại hình hoạt động đã được
vận dụng trong dạy và học thì loại hình hoạt động “Học mà chơi, chơi mà học” nó
đã đáp ứng được những u cầu nêu trên. Ngồi ra với loại hình này là huy động tư
duy tổng hợp trên cơ sở kiến thức cơ bản và ngược lại thơng qua trị chơi các kiến
thức cơ bản được củng cố một cách hoàn thiện hơn. Đó là một trong những nguyên
lý dạy học. Nguyên lý này đối với Tiểu học đã được các nhà Giáo dục chứng
minh.
4

Qua các thông tin đại chúng: Phát thanh - truyền hình, báo chí mà đặc biệt là
báo Thiếu niên - Nhi đồng và Toán học tuổi thơ đã đề cập đến loại hình nêu trên
khá sinh động và thu được nhiều kết quả cao trong dạy học. Đổi mới phương pháp
dạy học là đưa phương pháp dạy học mới vào nhà trường trên cơ sở phát huy mặt
tích cực của phương pháp truyền thống để nâng cao chất lượng dạy học, nâng cao
hiệu quả giáo dục.
Với sự phát triển của xã hội ngày càng đi lên, đặc biệt là sự phát triển của khoa
học - kỹ thuật thì giáo dục, đặc biệt là giáo dục Tiểu học, cần phải thực hiện đổi
mới toàn diện và đồng bộ để chuẩn bị học vấn cơ sở và khả năng thích ứng chủ
động, sáng tạo cho những người lao động trong điều kiện cơng nghiệp hố - hiện
đại hố đất nước Việt Nam đầu thế kỷ XXI (thế kỷ của Công nghệ thông tin).
Đứng trước sự phát triển đó của xã hội, tất cả các nước trên thế giới trong đó có
Việt Nam đã thực hiện cuộc cách mạng về phương pháp dạy học. Theo kinh
nghiệm nhiều nước trên thế giới chỉ ra rằng: “Cuộc cách mạng về phương pháp
(đổi mới phương pháp dạy học) sẽ đem lại bộ mặt mới, sức sống mới cho giáo dục
trong xã hội hiện đại”. Hơn nữa ở các bậc học càng thấp, vai trò của phương pháp
càng quan trọng, đặc biệt Tiểu học là bậc học nền tảng bao gồm nhiều học sinh.
Nhận thức được tầm quan trọng của phương pháp dạy học ở Tiểu học, từ năm
1991 trung tâm nghiên cứu nội dung và phương pháp phổ thông thuộc viện khoa
học giáo dục đã phối hợp với nhiều cơ quan của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhiều Sở
Giáo dục và Đào tạo trong cả nước tổ chức nghiên cứu đề tài “Đổi mới phương
pháp dạy học”. Với kết quả nghiên cứu ban đầu được thử nghiệm ở một số vùng và
tất cả các giáo viên Tiểu học khi vận dụng phương pháp đổi mới trong dạy học đều
xác nhận tính hiệu quả của các giải pháp và có tính khả thi rất cao. Đến nay việc
vận dụng đổi mới phương pháp trong dạy học đã được ban hành rộng rãi trong cả
nước và chắc chắn nó sẽ đem lại nhiều hứa hẹn trong tương lai.
Vậy bản chất của đổi mới phương pháp dạy học là đổi mới các hình thức tổ
chức dạy học cộng với các hoạt động hợp lý của thầy và trò trong mỗi một nội
dung (mỗi một đơn vị kiến thức) trong q trình dạy - học.

2. Trị chơi trong giờ học toán:
5


a. Quan niệm về trị chơi tốn học:
- Trị chơi tốn học là trị chơi trong đó có chứa một yếu tố tốn học nào đó.
- Trị chơi tốn học có thể phân theo số lượng người tham gia chơi:
+ Trò chơi tập thể.
+ Trò chơi cá nhân.
- Trò chơi có thể là trị chơi vận động, có thể là trị chơi trí tuệ, cũng có thể kết
hợp cả trị chơi vận động và trị chơi trí tuệ.
Vì trị chơi toán học mang đầy đủ các đặc điểm của các trị chơi, nhưng chúng
ta cần phân biệt trị chơi tốn học và trị chơi phi tốn học. Trị chơi tốn học là trị
chơi ít nhiều có tổ chức trong đó một yếu tố kiến thức tốn học nào đó cịn trị chơi
phi tốn học thì khơng chứa một yếu tố tốn học nào trong trị chơi. Mức độ trị
chơi sẽ được nâng dần theo từng lớp, theo mức độ kiến thức. Càng lên lớp trên
tính trí tuệ phải cao hơn. Trong nhà trường trị chơi tốn học có thể tổ chức như
một hoạt động dạy học toán. Cơ sở tâm lý và sinh lý khẳng định hoạt động dạy
toán học dưới dạng trị chơi tốn học rất phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học.
Thực tế cũng cho thấy hình thức tổ chức trị chơi tốn học được học sinh hưởng
ứng tích cực và tham gia có hiệu quả cao.
- Xét về mục đích phục vụ dạy học nói chung trị chơi tốn học có thể là:
+ Trị chơi nhằm dẫn dắt hình thành tri thức mới.
+ Trị chơi nhằm củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng
+ Trò chơi nhằm ôn tập, rèn luyện tư duy trong giờ ngoại khố.
- Nếu phân loại trị chơi theo các mạch kiến thức ở tốn Tiểu học ta có:
+ Trị chơi có nội dung số học và yếu tố đại số.
+ Trị chơi có nội dung về đại lượng và đo đại lượng.
+ Trị chơi có nội dung hình học.
+ Trị chơi có nội dung yếu tố thống kê.

+ Trị chơi rèn luyện, ứng dụng kỹ năng giải toán.
b. Chuẩn bị tổ chức một trị chơi tốn học:
Căn cứ vào nội dung, kiến thức, trình độ học sinh và điều kiện hiện có. Giáo
viên lựa chọn nội dung để tổ chức thành trò chơi đưa vào dạy học như một hoạt
6


động toán. Giáo viên phải đặc biệt chú ý xác định được rõ mục đích học tập của trị
chơi.
Các bước chuẩn bị và tiến hành trò chơi:
+ Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị những đồ dùng dụng cụ cần thiết có thể giao
cho học sinh những dụng cụ dễ kiếm.
+ Cơng bố luật chơi: Giáo viên phải giải thích cách chơi, trong đó nêu rõ
những ai trực tiếp chơi, ai cổ động, ai đánh giá (người đánh giá không nhất thiết
phải là giáo viên), chơi như thế nào, chơi trong thời gian bao lâu, phần thưởng là
gì? Chú ý chọn hình thức ngắn gọn, dễ dàng, dễ giải thích cách chơi, khơng nên
giải thích dài dịng học sinh mất hứng thú ngay từ đầu khi tham gia chơi.
+ Tiến hành: Dù trực tiếp hay gián tiếp tất cả học sinh của lớp đều phải tham
gia vào trò chơi, giáo viên theo dõi và giúp đỡ học sinh tháo gỡ những vướng mắc
nếu cần.
+ Nhận xét: Giáo viên nhận xét khuyến khích học sinh (có thể phát q như
bút, thước, truyện tranh, giấy, vở…).
c. Ý nghĩa tác dụng của trò chơi tốn học:
Học sinh Tiểu học ln hiếu động, ham chơi, thích cái mới lạ, nhưng lại chóng
chán. Đối với trẻ trị chơi là phát hiện mới, kích thích tính tị mị, muốn tìm hiểu
khám phá. Do vậy quan điểm “Thơng qua hoạt động vui chơi để tiến hành hoạt
động học tập” rất phù hợp với nhà trường Tiểu học.
Trong quá trình dạy tốn ở Tiểu học, sử dụng trị chơi học tập có nhiều tác dụng
như:
+ Giúp học sinh thay đổi loại hình hoạt động trong giờ học, làm cho giờ học

bớt căng thẳng, tạo cảm giác thoải mái, dễ chịu. Học sinh tiếp thu kiến thức nhẹ
nhàng, gây hứng thú học tập.
+ Kích thích sự tìm tịi, tạo cơ hội để học sinh tự thể hiện mình.
+ Thơng qua hoạt động vui chơi, học sinh vận dụng kiến thức linh hoạt, kích
thích trí tưởng tượng, trí nhớ, từ đó phát triển tư duy mềm dẻo, học tập cách sử lý
thơng minh trong những tình huống phức tạp, tăng cường khả năng vận dụng trong
cuộc sống để dễ dàng thích nghi với điều kiện mới của xã hội.
7


+ Thơng qua hoạt động vui chơi cịn giúp các em phát triển được nhiều
phẩm chất đạo đức như tinh thần đồn kết, thân ái, giúp đỡ, lịng trung thực, tinh
thần cộng đồng, trách nhiệm.
II . THỰC TRẠNG
Năm học 2018 – 2019 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 3D với tổng số 57
học sinh. Sau khi nhận lớp, qua q trình giảng dạy học sinh, tơi thấy lớp tơi có
những thuận lợi và khó khăn như sau :
1.Thuận lợi :
- Đa số học sinh ngoan có ý thức phấn đấu vươn lên trong học tập. Trong lớp có
nhiều em u thích học mơn Tốn. Kĩ năng phân tích đề tốt và giải tốn tư duy
lơgic rất nhanh. Trong giờ học rất tích cực phát biểu xây dựng bài. Cha mẹ học
sinh luôn quan tâm sát sao và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con trong quá trình
học tập.
- Cơ sở vật chất : Trường lớp sạch sẽ, thoáng mát, đủ ánh sáng, đây là yếu tố
luôn mang lại sự thoải mái giúp cho học sinh học tập tốt hơn. Ngoài ra lớp học
được trang bị đầy đủ đồ dùng học tập cũng như đồ dùng dạy học luôn góp phần
khơng nhỏ trong việc nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
- Các đồng chí trong Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo sát sao
trong lĩnh vực chuyên môn. Nhắc nhở và giúp đỡ kịp thời tới từng giáo viên trong
quá trình giảng dạy, tạo điều kiện tốt giúp học sinh đạt được kết quả cao trong hc

tp.
2. Khó khăn.
Bờn cnh nhng em cú thc học tốt, học tốn nhanh, trong lớp tơi vẫn cịn tồn
tại một số học sinh tính tốn chưa nhanh, thiếu tập trung trong giờ học. Đặc biệt là
rất nhiều em chưa có hứng thú khi học Tốn. Trong giờ học Toán, khi gặp các bài
toán phát triển tư duy các em thng ngi suy ngh. Vì vậy mà giờ học toán
còn trầm khụng sụi ni, học sinh còn thụ động trong học tập. một
số học sinh yếu kém còn ngại häc to¸n. Sau tuần thứ 10, tơi có ra một đề
toán khảo sát để kiểm tra kiến thức của học sinh. Sau khi học sinh làm bài, tôi đã
nhận xét và thu được kết quả như sau :
8


Tổng số
HS

Hoàn thành tốt
Số lượng
Tỷ lệ

57

12

21,1 %

Hoàn thành
Số lượng
Tỷ lệ
32

56,1 %

Chưa hoàn thành
Số lượng
Tỷ lệ
13

22,8 %

3. Nguyên nhân : Sở dĩ kết quả học tập chưa cao là do :
- Các em chưa có hứng thú học Tốn, ngại suy nghĩ và sợ những bài tốn phát
triển tư duy. Khơng có kĩ năng phân tích đề, khơng hiểu được mối quan hệ giữa các
dữ liệu của bài tốn, khơng xác định đúng câu hỏi của bài và không xác định đúng
được dạng tốn.
- Chủ quan khơng đọc kĩ đề bài, chưa hình thành kĩ năng làm bài và kiểm tra kết
quả sau khi làm.
Mặt khác qua dự giờ thăm lớp các bạn đồng nghiệp cũng như tìm hiểu tài liệu,
sách báo tơi nhận thấy rằng
* Về giáo viên: Các hình thức tổ chức trong giờ học tốn cịn đơn điệu nghèo
nàn; việc sử dụng hình thức trị chơi trong giờ học toán chưa thực sự chú trọng.
Hơn nữa tài liệu nói về hình thức tổ chức trị chơi học tập còn hạn chế, dụng cụ, đồ
dùng phục vụ cho trò chơi chưa được trang bị. Một số tài liệu, dự án có đưa ra các
hình thức tổ chức trị chơi phong phú nhưng chưa sát thực và khơng mang tính khả
thi cao.
* Về học sinh: Trò chơi được sử dụng trong giờ học toán tạo hứng thú cho các
em giúp các u thích, say mê mơn học nhưng nếu khơng dùng thường xuyên thì
thao tác của các em sẽ lúng túng, bỡ ngỡ trước các tình huống của trị chơi. Các
em học sinh được chơi trong giờ học thì quả thật các em rất thích nên gây hứng thú
cho các em và giờ học trở nên nhẹ nhàng, kiến thức được ghi nhớ trong đầu các em

rất sâu và rất hợp với quy luật nhận thức.
Mặt khác về nội dung chương trình tốn 3 thì phần kiến thức nặng nhưng rõ
ràng và rất khoa học. Phần kiến thức và hệ thống bài tập được sắp xếp từ dễ đến
khó theo logic chặt chẽ. Tuy nhiên chúng ta vẫn dạy theo cách thức cũ thì giờ học
tốn cho dù ở chương trình rất khoa học nhưng vẫn rất khơ cứng với học sinh. Vậy
9


thì càng rất cần có sự gia cơng sư phạm, có sự thiết kế và sắp xếp nội dung từng
bài dạy phù hợp với hình thức tổ chức và phương pháp dạy học đổi mới của người
giáo viên thì giờ học toán càng trở nên sinh động. Các em hứng thú học tập thì sẽ
mang lại kết quả học tập cao.
Từ cơ sở lý luận, từ cơ sở thực tế tơi nhận thấy việc thiết kế trị chơi góp phần
đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng hiệu quả dạy học mơn tốn nói
chung và tốn lớp 3 nói riêng là rất cần thiết.
III. THỰC HIỆN THIẾT KẾ MỘT SỐ TRỊ CHƠI TỐN HỌC LỚP 3.
Sau khi có kết quả khảo sát đầu năm, kết hợp với việc nghiên cứu sách Tốn
lớp 3 và sách tham khảo, tơi bắt đầu thực hiện tổ chức các trò chơi áp dụng vào các
tiết dạy. Tùy từng mục tiêu, kiến thức ở từng tiết học, tơi ln tổ chức các trị chơi
sao cho hợp lý để gây hứng thú và giúp các em hiểu bài tốt hơn. Để các trị chơi
góp phần mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và thiết kế trò chơi phải
đảm bảo những nguyên tắc sau :

1 . Nguyên tắc áp dụng:
a. Nguyên tắc vừa sức dễ thực hiện:
- Mỗi trò chơi phải củng cố được một nội dung toán học cụ thể trong chương
trình (có thể là kiến thức cần kiểm tra bài cũ, bài mới, kiến thức luyện tập, thực
hành…).
- Toán 3 chương trình mới được xây dựng và chia làm 5 mạch kiến thức: Số
học và yếu tố đại số; Đại lượng và đo đại lượng; Yếu tố hình học; Yếu tố thống kê;

Các dạng tốn giải. Các trị chơi được xây dựng từ các dạng bài tập có chọn lọc
của các tiết học trong 5 mạch kiến thức trên nhưng có thể mang những cái tên đầy
gợi cảm, gây hứng thú cho học sinh góp phần hình thành củng cố hệ thống kiến
thức.
- Các trò chơi phải giúp các em học sinh rèn luyện kỹ năng toán học, phát
huy trí tuệ, óc phân tích, tư duy sáng tạo, tư duy lơgic…
- Trị chơi phải phù hợp với quỹ thời gian của tiết học tốn, thích hợp với
mơi trường học tập.
10


- Trị chơi phải có sức hấp dẫn thu hút sự tham gia của tất cả học sinh trong
lớp, tạo khơng khí vui vẻ, thoải mái và thư giãn.
- Trị chơi phải gần gũi, sát thực phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi của học
sinh lớp 3. Không quá khó và q cầu kỳ nhưng cũng khơng nên đơn giản q là
cho học sinh khơng phát huy được tính trí tụê trong trị chơi.
b. Ngun tắc khai thác và thực hành.
- Sử dụng triệt để, nội dung kiến thức cơ bản cũng như đồ dùng, phương tiện
có sẵn của môn học (ở thư viện, đồ dùng của giáo viên, học sinh…).
- Các đồ vật, đồ dùng tự làm được giáo viên khai thác từ những vật liệu gần
gũi xung quanh (từ các phế liệu như võ hộp bánh kẹo, đầu gỗ, đầu nứa, nắp chai,
giấy bìa…) sao cho đồ dùng vừa đảm bảo tính khoa học, tính giáo dục, tính thẩm
mỹ nhưng rẻ tiền và ít tốn kém.
Vậy từ các nguyên tắc trên và dựa vào nội dung kiến thức trong sách giáo
khoa, căn cứ vào thời gian, mục tiêu đề ra ở mỗi tiết học cũng như đối tượng các
em học sinh, môi trường học tập ở trường Tiểu học Thị trấn Thanh Hà nơi tôi công
tác để tơi thiết kế các trị chơi sử dụng trong giờ học tốn 3 .
c. Cách tổ chức trị chơi :
Thời gian tiến hành: thường từ 3 - 7 phút
- Đầu tiên là giới thiệu trò chơi :

+ Nêu tên trò chơi.
+ Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả vừa thực hành, nêu rõ quy định
chơi.
- Chơi thử và qua đó nhấn mạnh luật chơi
- Chơi thật
- Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu
thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh.
- Thưởng - phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp nhận
thoải mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học sinh.
Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui (như chào
các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò...)
11


Từ các nguyên tắc trên, tôi đà căn cứ vào nội dung kiến thức
trong sách giáo khoa, căn cứ vào thời gian, mục tiêu đề ra ở mỗi
tiết học cũng nh đối tợng học sinh, nơi tôi đang công tác để
thiết kế các trò chơi sử dụng trong giờ học to¸n . Sau đây tơi xin giới
thiệu một số trị chơi tiêu biểu mà tôi đã áp dụng trong quá trình dạy tốn cho học
sinh lớp 3:

2. Thực hiện một số trị chơi tốn học lớp 3:

* Trị chơi có nội dung số học và yếu tố đại số.
Trò chơi thứ 1: Xếp hàng thứ tự
( Trị chơi có thể áp dụng ở các tiết:
So sánh các số trong phạm vi 10 000
So sánh các số trong phạm vi 100 00.)
* Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố cách so sánh và sắp xếp các số theo thứ
tự từ bé đến lớn và ngược lại.

* Chuẩn bị: Giáo viên - chuẩn bị 2 lá cờ hiệu (Cờ giấy nhỏ, 2 lá có màu khác
nhau)
Học sinh - mỗi đội 5 mảnh bìa (có kích thước 10 x 15cm) trong mỗi mảnh
bìa có ghi các số.
VD Tiết 1: Đọc, viết và so sánh các số có 3 chữ số bài tập số 4, 5 trang 3
SGK Tốn 3.
Khi tổ chức trị chơi giáo viên có thể chuẩn bị nội dung ghi trong bìa: 537;
162; 573; 621; 126.
* Chọn đội chơi: Mỗi đội 5 em; các em tự đặt tên cho đội mình (ví dụ: tên
gọi tương ứng với màu sắc của cờ hiệu như đội Xanh, đội Đỏ).
* Cách chơi: Hai đội trưởng lên nhận bìa của tổ và phát bìa cho mỗi bạn ở
đội mình. Giáo viên yêu cầu hai đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận trong
nhóm với nhau (trong 1, 2 phút).
* Quy ước: Khi giáo viên hô hiệu lệnh và giơ 2 lá cờ trên 2 tay về hai phía
(sang ngang) yêu cầu các em nghe, giơ biển lên cao và xếp mỗi đội một hàng
12


ngang, bắt đầu từ giáo viên. Khi cô đưa 2 lá cờ song song về phía trước các em tập
hợp hàng dọc.
* Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ bé
đến lớn”; “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” sau hai ba lần thi thay đổi các biển
giữa hai đội rồi tiếp tục chơi.
* Ban thư ký ghi kết quả và tổng hợp điểm. Mỗi lần xếp hàng đúng thứ tự,
nhanh, không ồn ào, xô lấn, làm lộn xộn, cho 10 điểm. Xếp chậm, không thẳng
hàng, mất trật tự trừ 2 điểm. Đội nào xếp sai không ghi điểm. Sau 5 phút kết thúc
trò chơi đội nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc.
Trò chơi thứ 2 : Những con số.
( Trò chơi được áp dụng trong các tiết đọc viết các số tự nhiên).
* Mục tiêu: Giúp học sinh nắm vững cấu tạo số tự nhiên 3, 4, 5,…, chữ số.

* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 6 con xúc sắc lập phương trên các mặt có ghi
các số từ 0 đến 9, học sinh chuẩn bị giấy bút, hai đội (mỗi đội 4 em) thi đua giữa
hai đội với nhau. Thời gian chơi 4 phút.
* Cách chơi:
Hai đội ngồi ở hai bàn hai bên, giáo viên đứng ở giữa, học sinh cả lớp đứng
quan sát cổ vũ. Giáo viên gieo đồng thời 6 con xúc sắc, đọc lệnh hãy viết tất cả các
số có 3; 4; 5; … chữ số vào giấy và góp kết quả lại. Các em sẽ bàn và phân công
mỗi bạn viết một loại ( 3, 4… chữ số). Hết bốn phút tất cả dừng bút nộp kết quả lại
cho giáo viên. Trong đội nếu kết quả các số trùng nhau tính điểm một lần. Giáo
viên tổng hợp lại đội nào viết được nhiều số đội đó thắng cuộc, phần thưởng là bút
bi, giấy….
Trị chơi thứ 3: Kết bạn
( Trị chơi có thể áp dụng cho tiết Luyện tập về phép cộng trong phạm vi 10.000 bài số 2 trang 103 sách giáo khoa. )
* Mục tiêu:
- Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính cộng, trừ hoặc
nhân, chia (số trịn chục, tròn trăm).
- Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt.
13


* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 10 đến 15 tấm bìa hình chữ nhật kích thước
10 x 15cm; có dây đeo. Mỗi tấm đều ghi một phép tính hoặc kết quả tương ứng.
VD: Tiết cộng trừ các số có 3 chữ số (không nhớ) bài tập số 1, trang 4
Nội dung ghi trong thẻ như sau:
300 + 400

500 + 40

300

504

700 + 400

700

540

124

100 + 20 + 4

500 + 4

700 - 200 - 20

480

* Cách chơi: Học sinh xung phong lên rút thẻ của mình, sau đó tất cả đội
tập hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ của
mình đứng trước và sau số thẻ của bạn nào trong nhóm mình. Tự tính nhẩm kết quả
hoặc phép tính tương ứng với kết quả hoặc phép tính ghi trên thẻ của mình.
* u cầu cả đội nhảy cò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “Nhảy cị cị
cho cái giị nó khỏe, đi xen kẽ cho nó khỏe cái giị”. Khi giáo viên hơ “Tìm bạn!
Tìm bạn!” các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết quả
hoặc phép tính tương ứng với thẻ của mình. Những ai tìm đúng, tìm nhanh bạn
mình nhất thì ghi được điểm 10. bạn nào tìm sai thì phải tự nhẩm lại để tìm đúng
bạn mình. Sau một lượt giáo viên đổi thẻ lẫn lộn, sau đó cho các em tiếp tục chơi
hoặc nhóm khác chơi.
Trị chơi thứ 4: Truyền điện.

( Trị chơi này có thể áp dụng trong các bài dạy bảng nhân; bảng chia )
* Mục tiêu:
+ Luyện tập, củng cố kĩ năng làm các phép tính cộng , trừ không nhớ trong
phạm vi 1000.
+ Giúp học sinh thuộc nhân, chia trong bảng.
* Chuẩn bị : Trò chơi này không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào.
* Cách chơi: Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên sẽ “châm ngịi” đầu tiên, giáo
viên đọc một phép tính chẳng hạn 4x8 rồi chỉ vào một em, em đó phải bật ngay ra
14


kết quả. Nếu kết quả đúng thì em có quyền “truyền điện” một bạn khác. Em sẽ
đọc bất cứ phép tính nào, ví dụ 36:9 và chỉ vào một bạn. Bạn đó lập tức phải có kết
quả là 4, rồi lại “truyền điện” tiếp. Trò chơi cứ tiếp tục như vậy. Nếu em nào được
quyền trả lời mà lúng túng khơng bật ra ngay được kết quả thì bị “điện giật”. Giáo
viên sẽ lại chỉ định một em khác bắt đầu. Sau khi kết thúc trò chơi những bạn bị
“điện giật” thì bị phạt hát một bài.
+ Trị chơi này khơng cầu kì nhưng vẫn gây được khơng khí vui, sơi nổi, hào hứng
trong giờ học cho các em.
Trị chơi thứ 5: Con số xếp hàng .
* Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố, so sánh và sắp xếp các số theo thứ tự từ
bé đến lớn và ngược lại .
* Chuẩn bị : Thời gian cho cuộc chơi là 5 phút. Mỗi đội chuẩn bị 4 mảnh bìa
kích thước (10 x 15cm ) có giây buộc để đeo vào cổ của các thành viên đội chơi. 8
mảnh bìa của 2 đội ví dụ được ghi như sau:
- 194 ; 178; 192 ; 194.
- 189 ; 195 ; 169 ; 194 .
Chọn 2 đội chơi, mỗi đội 4 em chơi. Giáo viên có thể đặt tên cho 2 đội: Hoạ
mi, Sơn ca… Chuẩn bị cử ban thư ký ghi kết quả và tổng kết điểm.
* Cách chơi :

Hai đội lên nhận biển về phát đeo vào cổ thành viên đội mình. Giáo viên yêu
cầu 2 đội quan sát, tự so sánh các số vừa nhận được trong nhóm mình (1 phút).
Quy ước: Hai đội phải xếp hàng ngang quay mặt xuống lớp để biển số trước
ngược cho thư ký và cổ động viên quan sát.
- Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ bé
đến lớn” hoặc “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” (chú ý: quy ước cho cả hai đội
sắp xếp theo thứ tự từ phải qua trái hoặc ngược lại theo từng hiệu lệnh).
- Ban thư ký ghi kết quả và tổng kết điểm: Mỗi lần xếp hàng đúng thứ tự,
nhanh, không ồn ghi 10 điểm. Không thẳng hàng, ồn, trừ 2 điểm. Xếp hàng sai
khơng có điểm. Sau 5 phút đội nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc được thưởng bút chì,
thước kẻ…v.v
15


( Trị chơi có thể được đổi biển của hai đội cho nhau để chơi tiếp và được
thực hiện ở các tiết học so sánh các số tự nhiên).
Trò chơi thứ 6: Mặt nạ thơng minh.
( Trị chơi này có thể sử dụng ở rất nhiều bài tính giá trị biểu thức chỉ cần thay đổi
nội dung ghi ở trên máy. )
* Mục tiêu : Giúp học sinh củng cố lại kiến thức về thực hiện phép tính
trong biểu thức. Rèn kỹ năng nhận xét, quan sát và khả năng diễn đạt mạch lạc.
* Chuẩn bị : Giáo viên thiết kế trên bài giảng điện tử 2 biển mặt nạ (1 mặt một mặt cười mầu đỏ, một mặt mếu mầu xanh). Chọn 2 đội chơi, mỗi đội chơi 3
bạn, cử thư ký ghi kết quả và điểm. Số học sinh còn lại trong lớp đều tham gia chơi
vừa nhận xét vừa làm cổ động viên cho các đội chơi. Giáo viên chuẩn bị thiết kế
các bài toán trên máy. Thời gian chơi 7 - 10 phút.
* Cách chơi: Thi đua giữa các đội với nhau. Giáo viên đưa trên máy; sử
dụng hiệu ứng lần lượt xuất hiện các cách thực hiện các bài tốn. Ví dụ như sau:
321 + 500 x 2

8 x 8 + 576

= 321 + 1000

= 64 + 576

=

=

1321

843 - 123 x 5
= 720 x 5
= 3600

640

609 x 9 - 4845
= 5481 - 4845
=
646

Mỗi lần giáo viên xuất hiện hiệu ứng, 2 đội chơi quan sát nội dung và kiểm
nghiệm nhanh phép tính và kết quả để đưa ra đáp án mặt cười hay mặt mếu. Giáo
16


viên mời đại diện từng đội giải thích bài tốn đúng hoặc sai ở chỗ nào mà đội mình
lại đưa ra kết quả như thế. Cuối cùng giáo viên đưa đáp án quay mặt nạ. Ban thư
ký tổng hợp điểm. Mỗi lần trả lời đúng thì được 10 điểm. Nếu quay mặt đúng

nhưng chưa trả lời được câu hỏi chất vấn của giáo viên thì bị trừ 2 điểm. Đội nào
nhiều điểm nhất sẽ thắng cuộc và được nhận phần thưởng.
* Chú ý: Những bài toán xuất hiện trên máy có thể là đúng, có thể là sai chứ khơng
cần nhất thiết bài nào cũng đúng, chỉ cần nếu sai học sinh chỉ ra lỗi sai .
Mẫu mặt nạ :

Trò chơi thứ 7: Tìm bạn.
(Trị chơi có thể chơi và sử dụng ở các bài tính nhẩm cộng, trừ, nhân, chia số tròn
chục, tròn trăm.)
* Mục tiêu: Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính
cộng, trừ, nhân chia tròn chục, tròn trăm. Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt,
21000 x 3
6000 + 2000 - 4000
óc quan sát tinh tế.
- 4000
x 2 thước 10 x 15,
* Chuẩn
bị : Giáo
viên chuẩn bị từ 12 đến169000
tấm thẻ
có kích
90000
- (80000
- 20000)
có giây đeo được vào cổ. Mỗi tấm thẻ đều ghi một phép tính hay một kết quả
(9000 - 4000) x 2
90000 - 80000 + 20000
tương ứng. Thời gian chơi 7 phút .
8000 - 6000 : 3
: 6 vào thẻ như sau

Ví dụ: Giáo12000
viên ghi
4000

63000

30000

1000

30000
2000

17

10000
6000


* Cách chơi: 12 đến 16 em chơi giáo viên cho các em lên tự nhận thẻ đeo vào
cổ quan sát số ghi hoặc phép tính của mình. Giáo viên cho tất cả các em chơi đứng
thành vòng tròn quan sát số ghi của bạn để tìm kết quả hay phép tính tương ứng
ghi ở thẻ của mình. Giáo viên yêu cầu cả nhóm chơi vừa vỗ tay vừa đi vịng trịn
hát: “Tính thì tính nhưng phải cho tinh mắt”; “Tính thì tính nhưng phải cho tinh
mắt”… Khi giáo viên bất ngờ hơ: “Tìm bạn”, “Tìm bạn” các em phải nhanh chóng
tìm và chạy về phía bạn đeo thẻ có kết quả hoặc phép tính tương ứng với phép tính,
kết quả ghi trên thẻ mình đeo. Những ai tìm đúng, nhanh nhất được ghi 10 điểm.
Tìm sai phải tự nhẩm và tìm đúng bạn của mình. Sau một lượt giáo viên có thể đổi
biển lẫn lộn hoặc cho các nhóm khác chơi tiếp.
Trò chơi thứ 8: Đối đáp nhanh.

( Trò chơi này có thể áp dụng với tất cả các tiết học có các bài tập u cầu tính
nhẩm )
* Mục tiêu:
- Luyện kỹ năng tính nhẩm các phép tính cộng, trừ, nhân, chia các số tròn
chục, tròn trăm, tròn nghìn. Nhân chia nhẩm với 10, 100, 1000 và nhân với 11.
- Rèn kỹ năng nói, diễn đạt, nhanh nhẹn, linh hoạt.
18


* Chuẩn bị:
Thời gian chơi từ 5 đến 7 phút . Chuẩn bị hai đội chơi, chuẩn bị một số đề
viết vào các phiếu.
7000 + 2000; 9000 -3000; 3000 x 2; 49000 : 7; 54 x 100 : 10; 81 x 1000 :
1000; 34 x 1; …v…v.
Giáo viên cử thư ký ghi kết quả điểm.
* Cách chơi: Thi đua giữa 2 đội chơi (Mỗi đội từ 10 đến 12 em) giáo viên
đưa đề cho cả hai đội (đề của mỗi đội khác nhau). Đại diện 2 đội lên oản tù tỳ xem
đội nào ra đề trước, đội thứ nhất đọc đề đội thứ hai đọc đáp án (kết quả) nếu trả lời
(đáp án) sai thì khán giả (các bạn ở dưới được phép trả lời) và nhận phần thưởng là
bút bi, thước, ..v…v. Sau khi trả lời xong đội thứ 2 nêu nhanh đề để đội thứ 1 trả
lời tiến hành tương tự khoảng 5 phút thì dừng lại. Mỗi kết quả đúng đạt 10 điểm.
Ban thư ký tổng hợp điểm nhóm nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc. (Chú ý: nếu 2
nhóm bằng điểm nhau thì nhóm nào trả lời và đọc đề mạch lạc, rõ ràng, nhanh sẽ
thắng - trị chơi này được tổ chức ở các bài tính nhẩm và nhân chia cho
10,100,1000…).
Trò chơi thứ 9: Ai nhiều điểm nhất ?
( Trị chơi này có thể áp dụng với các bài cộng; trừ trong phạm vi 1000 hoặc
10000 )
* Mục tiêu: Luyện tập , củng cố kĩ năng cộng 2 số trong phạm vi 1000.
* Chuẩn bị:

+ Hai chậu cây cảnh có đánh số 1; 2.
+ Một số bông hoa bằng giấy màu cứng, mặt trướcmàu trắng ghi các phép
tính như:
367 + 125

93 + 58

367 + 120

487 + 130

168 + 503

487 + 302

+ Phấn màu.
+ Đồng hồ theo dõi thời gian.
+ Chọn 3 học sinh khá nhất lớp làm giám khảo và thư ký.
19


* Cách chơi: Giáo viên chia lớp thành hai đội, khi nghe hiệu lệnh “bắt đầu”
lần lượt từng đội cử người lên bốc hoa trên bàn giáo viên. Người chơi có nhiệm vụ
làm nhanh phép tính ghi trên bơng hoa sau đó cài bơng hoa lên cây của đội mình.
Người này làm xong cài hoa lên cây thì lại đến lượt người khác. Cứ như vậy cho
đến hết 2 phút. Sau khi giáo viên hơ: “hết giờ” thì 2 đội mỗi đội cử 1 đại diện lên
đọc từng phép tính trên cây của mình đồng thời giơ cho cả lớp xem bơng hoa đó.
Giám khảo đánh giá và thư ký ghi lại kết quả.
* Cách tính điểm:
+ Mỗi phép tính đúng được 10 điểm.

+ Tổng hợp số điểm của từng đội. Đội nào nhiều điểm hơn là đội đó thắng
cuộc.
* Lưu ý: Sau giờ chơi, giáo viên nêu nhận xét, đánh giá các đội chơi, khuyến
khích tổ giám khảo, thư ký, nhắc nhở các em những sai sót, vấp váp để lần sau các
em chơi tốt hơn.
Trò chơi thứ 10: Rồng cuốn lên mây.
( Trị chơi có thể áp dụng vào phần củng cố các bài dạy bảng nhân; chia đã học )
* Mục tiêu:
Kiểm tra kĩ năng tính nhẩm của học sinh. Ví dụ :củng cố các bảng nhân, chia…
* Chuẩn bị:
Bài giảng điện tử viết sẵn các phép tính nhân, chia trong các bảng nhân chia đã
học.
* Cách chơi: Một em được chủ định làm đầu rồng lên bảng.
+ Em cất tiếng hát:
“Rồng cuốn lên mây
Rồng cuốn lên mây
Ai mà giỏi tính về đây với mình.”
+ Sau đó em hỏi:
“ Người tính giỏi có nhà hay khơng?”
- Một em học sinh bất kì trả lời:
“ Có tơi, có tôi.”
20


- Em làm đầu rồng ra phép tính đố, ví dụ: “ 42 : 7”
- Em tính giỏi trả lời (nếu trả lời đúng thì được đi tiếp theo em đầu rồng).
Hoặc em đầu rồng đọc:
“Vừa trống vừa mái
Đếm đi đếm lại
Tất cả sáu mươi

Mái một phần tư
Còn là gà trống
Đố bạn tính được
Trống mái mấy con?”
Cứ như thế em làm đầu rồng cứ ra câu hỏi và cuốn đàn lên mây.
* Ở trò chơi này nên chọn em làm đầu rồng phải nhanh nhẹn, hoạt bát.
Trò chơi thứ 11: Bác đưa thư.
( Trò chơi này áp dụng dạy các bài bảng nhân, bảng chia).
* Mục tiêu: Giúp học sinh học thuộc lòng bảng nhân; bảng chia. Kết hợp với
các thói quen nói “ Cảm ơn” khi người khác giúp một việc gì đó.
* Chuẩn bị: VD bài bảng x 6
+ Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số 6,12,15, 24, 30, 36,…60 là kết quả của các
phép nhân để làm số nhà.
+ Một số phong bì có ghi phép nhân trong bảng 6: 1x 6, 6 x1, 2 x 6, 6 x
2…..
+ Một tấm các đeo ở ngực ghi: “Nhân viên bưu điện”.
* Cách chơi.
+ Gọi một số em lên bảng chơi,giáo viên phát cho mỗi em một thẻ để làm số
nhà. Một em đóng vai “Bác đưa thư ”ngực đeo “Nhân viên bưu điện” tay cầm tập
phong bì.
+ Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói:
Bác đưa thư ơi
Cháu có thư khơng?
Đưa giúp cháu với
21


Số nhà……12
Khi đọc đến câu cuối cùng “số nhà…12” thì đồng thời em đó giơ số nhà 12
của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của “bác đưa thư” phải tính nhẩm

cho nhanh để chọn đúng lá thư có ghi phép tính có kết quả là số tương ứng giao
cho chủ nhà ( ở trường hợp này phải chọn phong bì “6 x 2” hoặc “2 x 6” giao cho
chủ nhà.) Chủ nhà nhận thư và nói lời “Cảm ơn”. Cứ như vậy các bạn chơi lại nói
và “ bác đưa thư” lại tiếp tục đưa thư cho các nhà khác.
Nếu bác đưa thư nhẩm sai, đưa thư khơng đúng địa chỉ nhận thì khơng được
đóng vai đưa thư nữa mà trở về chỗ để các bạn khác lên thay.
Nếu các lần đưa thư đều đúng thì sau 3 lần được cô giáo tuyên dương và đổi
chỗ cho bạn khác chơi.
Trò chơi 12 : Truyền điện
( Trò chơi này áp dụng trong nhiều tiết học Toán )
*Mục tiêu :
+ Luyện tập và củng cố kỹ năng làm các phép tính cộng trừ khơng nhớ trong
phạm vi 1000; 10 000.
+ Luyện phản xạ nhanh ở các em
- Chuẩn bị : Không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào
* Cách chơi : Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên gọi bắt đầu từ 1 em xung phong.
Ví dụ em xướng to 1 số trong phạm vi 1000 chẳng hạn “358 và chỉ nhanh vào em
B bất kỳ để “truyền điện”. Lúc này em B phải nói tiếp, ví dụ “trừ 142 rồi chỉ nhanh
vào em C bất kỳ. Thế là em C phải nói tiếp “bằng 216”. Nếu C nói đúng thì được
quyền xướng to 1 số như A rồi chỉ vào một bạn D nào đó để “truyền điện” tiếp. Cứ
làm như thế nếu bạn nào nói sai (chẳng hạn A nói “358 truyền cho B, mà B nói trừ
“149 tức là sai dạng tính hoặc là C đọc kết quả tính sai) thì phải nhảy lị cị một
vịng từ chỗ của mình lên bảng. Kết thúc khen và thưởng một tràng vỗ tay cho
những bạn nói đúng và nhanh.
* Lưu ý :
+ Trị chơi này khơng cần phải chuẩn bị đồ dùng, giáo cụ...
22


+ Trị chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài (Ví dụ: Luyện tập các

bảng cộng trừ, nhân chia) và có thể thay đổi hình thức “truyền”. Ví dụ: 1 em hô to
6 x 3 và chỉ vào em tiếp theo để truyền thì em này chỉ việc nói kết quả bằng 18.
+ Trị chơi này khơng cầu kỳ nhưng vẫn gây được khơng khí vui, sơi nổi,
hào hứng trong giờ học cho các em.

* Trị chơi có nội dung về đại lượng và đo đại lượng.
Trò chơi thứ 13: Trổ tài mua sắm
( Trò chơi này áp dụng trong các bài: Tiền Việt Nam- Tiết 125;126;127 )
* Mục tiêu :
+ Củng cố cho học sinh nhận biết và sử dụng một số loại giấy bạc trong
phạm vi 100.000 đồng (1000 đồng, 2000 đồng, 5000 đồng,10.000 đồng, 20.000
đồng, 50.000 đồng, 100.000 đồng)
+ Rèn kĩ năng cộng, trừ các số với đơn vị “đồng”.
+ Thực hành trả tiền và nhận lại tiền thừa trong khi mua,bán.
* Chuẩn bị :
+ Một số tờ giấy bạc 500 đồng, 1000 đồng, 2000 đồng, 5000 đồng, 10 000
đồng.
+ Một số đồ vật : bóng , giấy kiểm tra, hồ dán, cặp tóc, tranh.
+ Một số tờ bìa ghi giá : 1000 đồng, 3000 đồng, 6000 đồng, 7000 đồng,
55 000 đồng, 15 000 đồng.
+ Tất cả bày lên bàn giáo viên.
* Cách chơi:
+ Gọi 2 em đại diện cho 2 dãy chơi:

- 1 em đóng vai người bán hàng.
- 1 em đóng vai người mua hàng.

+ Phát tiền cho cả 2 em.
+ Người mua hàng có thể mua bất kỳ mặt hàng nào trả tiền theo đúng giá ghi
trên sản phẩm người mua và người bán sẽ phải suy nghĩ .

Ví dụ: Mua bóng giá : 1500 đồng.
Người mua đưa trả

:

2000 đồng.
23


Người bán phải suy nghĩ và trả lại : 500 đồng.
- Đại diện dãy đóng vai trả lời. Cả lớp tham gia chơi, nhận xét. Mỗi lượt
được chơi lần 2 đúng thì được thưởng. Nếu sai thì về chỗ để bạn khác lên chơi.
* Khen những em nghĩ ra cách trả tiền để người bán phải suy nghĩ lại khó và
em biết tính để trả lại cho đúng là những “Nhà kinh doanh giỏi”.
Trị chơi thứ 14: “Tích tắc – tích tắc ”.
(Trị chơi này có thể chơi ở tiết Xem đồng hồ và Thực hành xem đồng hồ).
* Yêu cầu: Người chơi biết cách xem giờ, nắm vững nguyên tắc quay của
đồng hồ, có tinh thần hợp tác, ý thức tổ chức, tác phong nhanh nhẹn.
* Thời gian chơi: Từ 5 đến 7 phút.
* Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 2 đội chơi, mỗi đội 18 em. Yêu cầu mỗi em
tự chuẩn bị cho mình một cái mũ trên có ghi số từ 1 tới số 12; 5 em mang mũ hình
mũi tên, 1 em mang mũ hình bơng hoa (Đứng làm trụ quay của 2 kim giờ - phút).
Chẳng hạn như hình vẽ mũ

*Luật chơi: Hai đội xếp thành hình vịng trịn

24


Trước khi bắt đầu. Nếu thấy cần thiết giáo viên có thể gợi ý bằng các câu hỏi:

Khi đồng hồ chạy thì kim dài chỉ gì ? Kim ngắn chỉ gì ? Cơ giáo hơ:“Hai đội chú
ý ! Bây giờ là 12 giờ 15 phút hãy mau thể hiện, hãy mau thể hiện” Cô và 2 bạn
được làm thư ký quan sát ghi kết quả thể hiện của 2 đội (Các chữ số ngồi im, trục
kim ngồi im, thực chất chỉ có 5 bạn gồm kim ngắn 2 bạn, kim dài 3 bạn là di
chuyển). Khi nghe cô hô “Chú ý” thì 5 bạn đứng dậy nghe cơ hơ xong thì nhẹ
nhàng di chuyển sao cho tới vị trí cần thiết rồi ngồi xuống. Cứ như vậy 3 (4) lần
chơi. Cô cùng các bạn thư ký tổng kết xem đội nào di chuyển nhanh, gọn và đúng
(cả giờ lẫn phút), mỗi lần 10 điểm. Nếu quay đúng giờ nhưng lộn xộn, lúng túng
trừ 2 điểm. Đội nhiều điểm hơn sẽ thắng cuộc. Đội thua phải đọc 3 lần bài: “Tích
tắc, tích tắc, đồng hồ ln nhắc, từng phút từng giờ, quý hơn vàng bạc”.
Trò chơi thứ 15: Thi quay kim đồng hồ.
( Trị chơi có thể áp dụng các bài Xem đồng hồ - Thực hành xem đồng hồ).
* Mục tiêu :
+ Củng cố kĩ năng xem đồng hồ.
+ Củng cố nhận biết các đơn vị thời gian ( giờ, phút).
* Chuẩn bị : 4 mơ hình đồng hồ.
* Cách chơi :
+ Chia lớp thành 4 đội (4 tổ theo lớp học ).
+ Lần thứ 1 : Gọi 4 em lên bảng(4 em đại diện cho 4 đội). GV phát cho mỗi
em 1 mơ hình đồng hồ, chuẩn bị quay kim đồng hồ theo hiệu lệnh của giáo viên.
Khi nghe giáo viên hơ to 1 giờ nào đó, 4 em này ngay lập tức phải quay kim đến
đúng giờ đó. En nào quay chậm hoặc sai lệch bị loại khỏi cuộc chơi.
+ Lần thứ 2: Các đội lại thay người chơi khác.
+ Cứ như vậy 8-10 lần. Đội nào còn nhiều thành viên nhất đội đó là đội
thắng cuộc.
Lưu ý: Để các em chơi nhanh, vui và phản ứng nhanh giáo viên cần chuẩn bị sẵn 1
số giờ viết ra giấy (khơng phải nghĩ lâu) để hơ cho nhanh, ví dụ: 7 giờ 5 phút, 11
25