Tài liệu Con Đường Thứ Ba docx

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 1
Con ng Th Ba

TA sng muôn nm  trong TA,
ly sc ngm đó đng lên
chun b cho thi đi 2000
(Lý ông A)

Tháng 10 nm 2004, ngi c đã tng bng t chc l k nim 15 nm ngày sp đ (nm
1989) ca bc tng Bá Linh mà dân c thng gi là “Bc Tng Ô Nhc” đã chia đôi
thành ph Bá Linh: mt phn theo cng sn ông c, còn phn kia theo Tây c t do. Ngày
k nim đó đánh du s cáo chung ca ch đ Cng sn ti ông c, khi đu vic thng nht
nc c.

I- Con ng Th Ba:
Ngc dòng lch s, trc đó ít lâu, Tng bí th đng cng sn Liên Sô Gorbachev đã
nhn bo lãnh t các nc ông Âu, đi khái nh sau:

“Các anh phi t mình thay đi, nu không s cht. Ch ngha cng sn đã li thi ri,
không th làm cho đt nc thnh vng và đem li hnh phúc cho nhân dân. Các nc ông Âu
có toàn quyn la chn con đng đi cho quc gia: hoc theo ch ngha cng sn nh c, hoc
chuyn sang ch đ t bn, hoc theo mt ch đ u vit nào mà các anh tìm ra. Nc Nga s
không can thip vào ni b các nc ông Âu na.”

Sau khi Liên Sô b ri ông Âu, dân chúng các nc ông Âu đã ni lên giành đc lp cho
quc gia. Kt qu các nc ông Âu nh Tip Khc, Hung Gia Li, Bo Gia Li, L Mã Ni,
v…v… đã thoát khi ngc tù cng sn, đ tin vào con đng dân ch.

Cu Bí Th ng Cng Sn Hung Gia Li (tên rt khó đc nên ngi vit quên ri, mong
đc gi thông cm và th li cho) hi Gorbachev: “Tôi khuyên các anh em nên theo ch ngha t

bn. Anh ngh sao?”

Gorbachev đáp: “Anh lm ri. Anh nên nh cng sn phát sinh ra đ chng t bn. Chúng ta
có th nói: t bn là chánh đ, cng sn là phn đ. Nu cho t bn là tng hp đ, mt thi gian
sau đó, t bn s li thành chánh đ, ri s có phn đ là cng sn và hp đ là t bn. Cái vòng
ln qun đó không bao gi chm dt. Nh vy, anh đã lm ln khi khuyên anh em Hung Gia Li
theo ch đ t bn.”

Hi: “Cng sn đã li thi. T bn li không th chp nhn đc. Vây ta nên đi theo con
đng nào?”

áp: “Tôi cng cha bit. Hãy tm gi là Con ng Th Ba, sau t bn và cng sn.

Tm thi, đng quá kht khe vi nhân dân, trong khi đi tìm con đng th ba.

Thc ti cho chúng ta thy các nc ông Âu đang chp chng ng theo ch đ dân ch t
bn. Các nc ông Âu không thiên hn v t bn hay cng sn, đ đi tìm con đng phi theo.
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 2
Riêng bit, nc Nga sau mt thi k chuyn sang t bn (vi Yeltsin) nay quay v cng
sn (vi Putin) nhng không còn cng rn nh trc. Trung Hoa cng sn ci m mt thi gian
v kinh t vi ng Tiu Bình, ri Giang Trch Dân nên kinh t phát trin nhanh chóng. Kt qu
là đng viên cng sn và nhà cm quyn cng sn tr nên giàu có do tham nhng, buôn lu,
v.v…còn dân chúng vn nghèo s xác, đi sng vô cùng c cc. Xã hi Trung Hoa đi đn ch
bng hoi và nhiu lon khp ni. Tng Bí Th đng cng sn Trung Hoa, kiêm ch tch nhà
nc hin nay là H Cm ào li quay v cng sn nhng cng không còn cng ngc nh trc.

Hai nc Nga và Trung Hoa ri vào vòng ln qun nh Gorbachev đã tiên liu.

(Nc Vit Nam rp theo con đng ca Trung Hoa, nên xã hi Vit Nam hin nay cng bt

bát nh xã hi Trung Hoa, có khi còn t hi hn).

Con ng Th Ba Nh Th Nào?

Xin nói ngay: Con đng th ba ch là nn vn minh nhân bn vi ba yu t có nhân loi
tính là nhân bn, nhân tính, nhân ch.

- Nhân bn: (ly con ngi làm gc)

- Nhân tính: (Con ngi c x vi nhau theo nhân tính tc là tính ngi, đem tình
thng và trí tu tri rng khp ni: thng ngi nh th thng thân, ly nhân tính làm y c
cho các t chc xã hi).

- Nhân ch: (Con ngi t mình làm ch đi sng ca chính mình, đ nhân tính làm ch
t duy và hành đng, ch ng thú tính, mi loi b đc tham vng và dc vng là ngun gc
ca tranh chp, xung đt, chin tranh).

Nn vn minh nhân bn da trên nn tng trit hc mà cn bn là ba qui lut:

1. Tác đng hai chiu
2. i lp thng nht
3. Phân công hp tác
(Vi hàm ý: thành tâm thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c đôi
bên).

 đc ga có mt nhn đnh tng quát và vng tin vào tng lai nc Vit, ngi vit xin
ghi li mt s đim liên quan đn vic đi tìm con đng th ba ca các trit gia trên th gii (và
lý do ti sao đn ngày nay h cha tìm ra đc). Cui cùng là nhân loi s tin ti con đng tt
yu là nn vn minh nhân bn.

II- Hi Ngh Trit Hc Th Gii:

Nm 1943, hi ngh Trit Hc Hoa K đ c mt y ban có 5 thành viên, mà nhim v là
nghiên cu chiu hng phát trin ca tri thc và s mng ca trit hc, sau nhng bin c xã
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 3
hi, chính tr, quân s cùng khoa hc, trit hc trong my chc nm đu ca th k 20, báo hiu
mt bin chuyn ln lao trong đi sng và t duy ca nhân loi.

Nm 1945, trit gia Brand Blanshard (mt thành viên trong y ban), báo cáo kt qu cuc
nghiên cu trong cun “Philosophy in American Education”: Các yêu cu ln v trit hc là
thng nht tri thc (intergration) thng nht tâm thc (community of mind), tái gii thích dân
ch (Reinterpretation of democracy) và trit hc nhân sinh (philosophy of life).

Trit gia Blanshard ch đ ngh và thiu phn gii thích. T tng ca ông cô đng quá (và
li đi trc thi đi) nên không gây nên ting vang nào.

Trc đó my nm, nhà cách mng Vit kiêm t tng Lý ông A đã vit nhiu tài liu
(ph bin t nm 1942-1945) và đa ra nhiu quan đim liên h đn cn bn t tng v trit
hc. Riêng bit, Lý ông A đã gii thích rt rõ nhng đim mà trit gia Hoa K đa ra nm
1945.

Trong tài liu “Chìa Khóa Ca Thng Ngha”, Lý ông A đã đa ra bn đim cn bn là:

1- Cn Bn Ngha:
Thc ti cho thy rng đi sng con ngi gn bó cht ch vi t nhiên (tc thiên nhiên);
con ngi luôn luôn tip xúc vi ngi khác trong xã hi  mi sinh hot, và luôn luôn nh t
tng dn dt trong mi hành đng.

Lut tc ca 3 phm trù t nhiên, xã hi và t tng cng thông vi nhau và là mt. S vn

đng, kt hp, lu hành và din tin ca 3 phm trù là thng nht.

“T nhiên, xã hi và t tng thng nht”. ó là cn bn ngha.

2- Cn Bn Hc:
“Ba phm trù t nhiên, xã hi và t tng” thng hng vn đng thng nht thì nhng môn
hc v 3 phm trù đó không th tách ri nhau đc khi mun tìm hiu hin tng sng đn tn
ngun gc.

Khoa hc là môn hc tìm tòi s thc ca t nhiên.

S hc là môn hc tìm hiu nhng qui lut v vn đng và phát trin ca xã hi.

o hc là môn hc nghiên cu các qui lut v mi vn đng và phát trin ca t tng
(trên tâm lý, trit hc, lý hc).

Theo cn bn ngha, ta không th tách ri ba môn hc trên đc: không có s phân chia s
hc, khoa hc và đo hc (nói chung và trit hc nói riêng). Ba môn hc đó phi thng nht
thành mt môn hc duy nht, tung hp li thành nhng nguyên lý và lut tc làm nhn thc cho
xã hi loài ngi.

“Khoa hc, s hc, đo hc thng nht”. ó là cn bn hc.
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 4
Cn bn hc này chính là đim “integration” ngha là thng nht tri thc ca trit gia Hoa
K.

3- Cn Bn Lun.
Trit hc có ba b phn nn tng cn thit làm cn bn lun giúp cho con ngi đi sát vi
thc ti, vì thc ti là tiêu chun ca chân lý. ó là bn th lun, nhn thc lun và phng

pháp lun.

- Bn Th Lun suy cu nhng nguyên lý v bn cht và cu cánh ca s thc.
Nghiên cu mt hin tng là tìm hiu hin tng đó là gì? Hin tng đó t đâu đn và kt
thúc nh th nào?

Nhn thc lun tìm tòi nhng quan h gia t tng và hin tng (tâm và xác, tinh thn
và vt cht, ch quan vi khách quan, loài ngi vi v tr, v.v…). Nói mt cách khác, nhn
thc lun tìm hiu tng quan gia cht và lng ca hin tng, s vn hành ca hin tng và
nhng liên h ca hin tng đó vi các hin tng khác trong v tr.

Phng pháp lun tìm tòi nhng đng li, cách thc dn dt t tng, kin lp t tng,
truyn thông t tng đ bin t tng thành hành đng c th bám sát thc ti.

Nh vy, mun xây đp hoc loi b mt hin tng trong đi sng con ngi, ta phi có
nhng lut tc v mt t tng nh th nào đ khi vn dng vào hành đng, ta phi tin hành
theo phng pháp nào?

Trên nn tng “t nhiên, xã hi và t tng thng nht” ta phi hp nht ba b phn trên.

“Bn th lun, nhn thc lun, phng pháp luan thng nht”. ó là cn bn lun.

4- Cn bn quan:
i sng con ngi đc gii thích tùy theo t tng ca mi phái trit hc.

Phái Duy Tâm cho rng ch duy có tinh thn (yu t vô hình) sn sinh ra mi hin tng
sng.

Phái Duy Vt li quan niêm rng hin tng sng là do vt cht (yu t hu hình) sn sinh
ra.

Phái Duy Sinh là trit phái trung dung, tìm cách dung hòa, vá víu tâm và vt, ch trng
rng hin tng sng khi đim t sinh nguyên, thc ra ch là cái t bào ca hu c sinh vt.

Tt c ba trit phái đu có xu hng thiên lch gii quyt s sng, còn, ni, tin, hóa ca
con ngi.

Thc ti cho ta thy rng đi sng ca con ngi do s vn đng và kt hp ca 3 phm trù
vt, tâm, sinh.

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 5
“Duy tâm, duy vt, duy sinh thng nht”. ó là cn bn quan.

Quan đim cn bn này chính là đim “community of mind” ngha là thng nht tâm thc
(tc là thng nht t tng) ca trit gia Hoa K.

Cn bn ngha, cn bn hc, cn bn lun, cn bn quan là 4 chìa khóa thit yu giúp ta
có t tng mi đ hiu rõ trit hc duy nhân ca nhà cách mng Lý ông A: đó là con đng
thc hin nn vn minh nhân bn đ đem li hòa bình cho nhân loi. Nn vn minh nhân bn
chính là con đng th ba mà các trit gia trên th gii đang đi tìm.

(Trong cun Huyt Hoa, Lý ông A đã thng thn phê bình nn dân ch t bn Tây
phng. Trit hc nhân sinh cng đã đc Lý ông A gii thích cn k trong cun Cng
Thng. Hai ch cng thng không có ngha nh tam cng, ng thng ca Nho gia.
Cng thng ch mi quan h gia ngi vi ngi, gia ngi vi xã hi, gia các xã hi vi
nhau, vi mc đích gii quyt các vn đ ca loài ngi đ n đnh xã hi loài ngi.

Hai phn này (dân ch và trit lý nhân sinh)  ngoài phm vi con đng th ba này nên
ngi vit không đ cp đn).

Chúng ta thy Lý ông A cng nh Brand Blanshard đã đi trc thi đi khong 60 nm.

 Nh Th Chin chm dt nm 1945. Nm 1949, nhiu trit gia Hoa K đã triu tp “Hi
Ngh Trit Hc Th Gii” (ln th nht) ti Honolulu đ tìm phng thc đem li hòa bình cho
nhân loi.

Trit gia li lc hàng đu ca th k 20 là Heidegger đã thng thn tuyên b: “Vn hóa Tây
phng hng t nn tng, đem truyn bá ti đâu thì ch gieo máu và nc mt ti đó”.

Th k 20 đã chng thc li nói trên.

Nn tng ca vn hóa Tây phng là gì? ó là nn trit hc duy lý mà cn bn là lut mnh
đc yu thua, tc là lut tác đng mt chiu, dn ti lut đi lp tiêu dit (cng sn gi là mâu
thun hy dit). Vn hóa Tây phng có ngun gc là vn hóa du mc. Dân du mc sng bng
ngh chn nuôi súc vt. H luôn luôn la hét, đánh đp thú vt lc đàn nên trng sc mnh và có
tính hiu chin. Do đó, các trit gia Tây phng nghiêng v lý ca k mnh, ch chú trng đn
nhng vic xy ra trên rng núi hay trong sông bin. H ch thy lut rng mnh đc yu thua
và lut bin cá ln nut cá bé (cng ch là lut mnh đc yu thua). iu này đã rõ rt trong
th k 20 va qua: Phát xít và Cng sn x dng lut rng còn t bn x dng lut bin.

Lut mnh đc yu thua (tc là lut tác đng mt chiu dn đn lut đi lp tiêu dit) là
nguyên nhân ca nhng bin đng trong th k 20. Ngi tàn sát ngi bng quân s nh Phát
Xít đã thc hin. Ngi áp bc ngi bng chính tr (và tàn sát ngi bng quân s) theo ch
trng ca Cng sn. Ngi bóc lt ngi bng kinh t (và tàn sát ngi bng chin tranh) theo
chính sách ca t bn.

Vn hóa Tây phng (gc du mc) đã gây ra các kt qu vô cùng khc hi cho nhân loi.
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 6

Chúng ta đu bit rng con ngi dù là công dân ca bt c quc gia nào, bao gi cng có
tính tt (hay nhân tính) và tính xu (hay thú tính). T nhiu th k nay (và riêng th k 20), con
ngi đã đ thú tính ch huy hành đng ca con ngi nên mi xy ra vic ngi tàn sát ngi.
Con ngi không th hành đng nh súc vt không có vn hóa. Con ngi cn phi chuyn hóa
tâm thc (ngha là thay đi t tng) đ suy ngh theo con ngi có vn hóa, phi thay đi hành
đng đ nhân tính làm ch t duy và hành đng. Con ngòi cn phi phát huy nhân tính, đ nhân
tính ch ng thú tính, thì con ngi mi dt b đc nhng hành đng xu xa gia ngi vi
ngi, nht là loi b hành đng ngi tàn sát ngi. c nh th, con ngi mi t ra có vn
hóa.

Trong bao nhiêu lâu nay, con ngi đã chy theo tin tài, danh vng: con ngi làm nô l
cho tin tài, danh vng vì con ngi cha có tinh thn t ch. Con ngi cha làm ch chính
mình đ t thng; nói cách khác, con ngi cha có tinh thn nhân ch nên mi cha ch ng
đc thú tính, và hành đng nh súc vt không có vn hóa.

Nn vn hóa Tây phng hng t nn tng nên không th tip tc đem ph bin trong xã hi
nhân loi đc na. Nhiu trit gia thy rng cn phi có mt nn vn hóa mi thay th vn hóa
Tây phng: đó là con đng th ba đ đem li hòa bình cho nhân loi.

Marilyn Ferguson đã vit trong cun The Aquarian Conspiracy (trang 422) ca nhà xut bn
Putman’s Sons (New York): “…theo nhn đnh ca các thc gi hin đi Tây phng, chúng ta
đang bc vào k nguyên Thái Bình Dng, chng nhng v mt kinh t mà c v vn hóa na.
K nguyên này có th tiên báo mt s kin vô tin khoáng hu: không phi là mt trt t th gii
mi mà là mt “nn vn hóa th gii mi.”

(Trích bài ca Thng Nhc Thy, tr 54, cun o Sng Vit ca t sách Vit Thng,
xut bn ti Houston nm 2000).

Trong cuc hi ngh trit hc th gii ln th nht (nm 1949) ti Honolulu, các trit gia đã

loi b nn trit hc duy lý ca Tây phng, và hng sang ông phng vi hy vng tìm đc
mt nn trit hc làm nn tng cho nn vn hóa mi có th đem li hòa bình cho nhân loi. Các
trit gia ch thy có ba khuôn mt ln là Thích Ca Mâu Ni, Lão T và Khng T, thy t ca
Pht Giáo, Lão Giáo và Khng Giáo.

Các trit gia trên th gii loi b ngay Thích Ca là v sáng lp ra Pht giáo vì không mun
dính líu đn tôn giáo, e ngi phn ng ca nhng giáo phái khác (nh Ki Tô, Hi Giáo….) có th
xy ra chin tranh tôn giáo thì đng nhiên không th đem li hòa bình cho nhân loi.

Ch còn li Lão T và Khng T.

1- Lão T:
Lão T tên là Lý Nh, t lão am, sinh ti nc S khong 500 nm trc Công Nguyên
(TCN), đng thi vi Thích Ca và Khng T. Lão T ni danh là mt đi hin trit ca nc S,
thuc Bách Vit.

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 7
(Nm 214 TCN, nuc S b Tn Thy Hoàng thôn tính, ri sát nhp vào Trung Hoa, nên s
sách Trung Hoa đu gi Lão T là ngi Hoa - ch không nói Lão T là ngi Bách Vit - nên
nhiu nhà trí thc Vit Nam vn đinh ninh Lão T là ngi Hoa).

Lão T son ra cun o c Kinh vào thi Chin Quc (736 - 221 TCN) luôn luôn có
chin tranh gia các nc ca Trung Hoa. Ch trng ca Lão T là sng theo o tc là theo
lut tun hoàn ca thiên nhiên (hay t nhiên).

o là m ca vn vt. o sinh ra âm dng, t đó mi có tri đt, ri vn vt. Muôn loài
sinh ra, ri li tr v đo: đó là lun tun hoàn ca t nhiên.

T đo mi có đc: đo bao la còn đc  trong con ngi. Sng hp vi đo là ngi có

đc.

Ch trng ca Lão là không làm điu gì trái vi t nhiên. Hu th gi là thuyt vô vi, nên
cho Lão là bi quan, ym th, xa lìa trn th, thì xã hi không th có tin b và đt ti vn minh
đc.

Có đim nên lu ý là Lão không có quan nim Thung , còn Khng T đ cao thiên
mnh.

Sng theo ch trng ca Lão, con ngi mi ch ng đc tham vng, dc vng là nguyên
nhân ca tranh chp, xung đt, chin tranh.

Lão T thy xã hi lon ly thi chin quc, khó có th đem đo ra ph bin đc, nên Lão
b vào núi ri mt tích.

S sách Trung Hoa xuyên tc, bo Lão T vào núi tu tiên, nên sinh ra o Giáo Thn Tiên,
v sau li sinh ra thêm o Giáo Phù Thy đy mê tín d đoan. Các trit gia Tây phng có th
không ng đn vic xuyên tc ca ngi Hoa, nên cng loi b luôn Lão T, tuy rng có mt s
trit gia đã nhn đnh: “Cun o c Kinh ca Lão T ch có khong 5,000 ch (xin nh: nm
ngàn ch) mà cha đng tt c s khôn ngoan ca loài ngi.:

Kt qu ch còn li Khng T.

2- Khng T:
Khng T (551 - 479TCN) tên là Khâu, t Trng Ni, sinh ti nc L (tnh Sn ông thuc
ông Bc Trung Hoa). Sau khi đi du hc vào nm 28 tui, Không T tr v nc L đ dy hc.

V sau, Khng đc vua L c gi chc tng t t tng. Ch by ngày sau, Khng h
lnh chém đu mt đi phu; gi chc đc 15 ngày, Khng T ra lnh chém đu hai t ti, mà
không khoan dung gim ti cho h (không bit lòng nhân ca Khng T có không, mà các môn

sinh ca Khng T đã đ cao ch nhân (?), khi đim cho ng thng là nhân, ngha, l, trí,
tín.

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 8
 rõ lòng d ca Khng, xin ghi thêm ý kin ca Vng Sóc, nhà vn ni ting hàng th ba
sau L Tn và Kim Dung, đã vit trong sách “Ngi đp tng ta thuc bùa mê” (trang 172)

Ông ta (Khng T) đi chu du mt lot nc, chng qua đ kim mt chút chc tc. Ông ta
nói nhân ngha, nhng khi đã đc làm quan ri thì cng đc ác tàn nhn nh thng, làm đc
my ngày chc i t khu thì git luôn Thiu Chính Mão.

Nh vy, Khng đã “nói mt đng, làm mt no” không khác gì bn gian thng “treo đu
heo, bán tht chó” theo tc ng Vit.

Khng ch trng dùng chính danh (danh chính thì ngôn thun). Nu danh không chính thì
ngôn không thun nên lut l s không đc nghiêm minh: đó là ngun gc ca lon ly.

V sau, vua L ham mê n sc, l là vic triu chính nên Không xin t chc.

Khng chú trng đn s liên h tri, đt, ngi (thiên đa nhân) và ch trng con ngi
phi chu mnh tri (thiên mnh), nên phi phc tòng con tri là thiên t nhà Chu, thay tri tr
dân. Do đó, Khng ch trng các nc ch hu phi phc tòng nhà Chu.

Sau khi t chc  nc L, Khng đi chu du các nc V, Tn ri Tng. Nc nào cng 
tình trng lon ly, gic dã khp ni nên không có nc nào trng dng Khng. Mc đích ca
Khng là mun kim mt chc tc ti mt nc, ri thuyt phc các nc ch hu phi xem
nhà Chu là minh ch, nhng Khng đã tht bi, vì nc nào cng mun tr nên mnh đ thôn
tính nc khác, thng nht thiên h ch không chu phc tòng nhà Chu.

Sau cùng, Khng tr v nc L, san đnh li các sách và dy hc. Khng mt nm 479
TCN, hng th 72 tui. Môn sinh ca Khng khong 3 ngàn ngi, suy tôn Khng là bc đi
hin, là vn th s.

Ghi thêm:

Nc i Vit vào thi Hu Lê đã đa Nho Giáo ca Khng lên hàng mnh nht trong Tam
Giáo (Nho, Lão, Pht). Các nhà khoa bng thi đó và các triu đi sau đu đ cao t tng tu
thân, t gia, tr quc, bình thiên h ca Khng (gi tt là tu, t, tr, bình). Ngày nay, nhiu nhà
trí thc, đi trí thc Vit Nam cng đ cao ch trng đó và coi nh khuôn vàng thc ngc phi
thc hin. Chúng ta hãy xét quan đim này.

Tu thân: đây là điu cn thit cho tt c mi ngi. Tu thân đ tr thành con ngi đc đ,
đc mi ngi kính n thì mi vic s đc gii quyt d dàng.

Câu vit cho ta thy rng: tu thân đ t gia, ri tr quc, sau đó là bình thiên h. Theo quan
đim ca Khng, t gia thì có tình trng chng chúa v tôi trong gia đình; tr quc thì xã hi
theo ch trng trng nam khinh n.

Bình thiên h: Các nc ch hu thi Chin quc phi tuân theo mnh lnh ca thiên t
nhà Chu. Theo ch trng ca Khng, nc nào cng li, không chu phc tùng nhà Chu thì
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 9
nc bá ch (nc ch hu mnh nht) s đem binh đn hi ti đ buc nc đó phi tr v là
nc ch hu và tuân theo mnh lnh nhà Chu. Khng ch trng dùng quân s đ bình đnh
thiên h bt phc tùng nhà Chu.

Chúng ta thy đây là não trng ca con ngi gc du mc (trng sc mnh, trng nam khinh
n, trng k lut). Các sc dân du mc theo lut mnh đc yu thua nên nc mnh dùng chin
tranh đ khut phc nc yu.

Ch trng tu, t, tr, bình ca Khng giáo ch thích hp vi nc Trung Hoa (gc vn hóa
du mc), ch không phù hp vi xã hi Vit (gc vn hóa nông nghip).

i vi nc Vit có gc vn hóa nông nghip trng lúa nc, ngi dân Vit thiên v tình
cm (ch không thiên v sc mnh), ch trng nam n bình đng đ phân công hp tác trong
xã hi (nông nghip) cng nh trong gia đình. Do đó, không h có tình trng trng nam khinh n
trong xã hi và chng chúa v tôi trong gia đình. Ch trng t tr bình không thích hp vi dân
Vit. Ch trng bành trng ca tc Hoa gc du mc sang các nc láng ging, vn tn ti đn
ngày nay)

Sau khi Hán Cao T thng nht Trung Hoa - trong đó có vic sát nhp Bách Vit - các vua
nhng triu đi v sau nh ng, Tng, Nguyên, Minh, Thanh, ri đn các lãnh t Trung Hoa
Quc Gia nh Tôn Dt Tiên, Tng Gii Thch và gn đây các lãnh t Trung Hoa Cng Sn
nh Mao Trch ông, ng Tiu Bình, Giang Trch Dân và hin nay là H Cm ào đu mc
“hi chng i Hán” nên tt c đu mun bành trng đt đai (bình thiên h và sau này là thiên
triu Hán tc ch ngha) ra chung quanh; riêng bit, các lãnh t Trung Hoa đu mun thôn tính
Vit Nam đ làm bàn đp xung phng Nam, làm bà ch vùng ông Nam Á, sau đó đn thiên
h. Lch s Vit đã nhiu ln chng minh dã tâm đó ca ngi Hoa.

Ngi Vit ngày nay cn đ cao cnh giác v gic mng xâm lng ca ngi Hoa.

Tic thay, t triu đi Hu Lê đn triu đi Nguyn (Gia Long), các s t Vit khi đã đu c
nhân, tin s Hán hc, đc b ra làm quan, đu đem thc thi nhng điu đã hc trong T Th
Ng Kinh ca khng Giáo (mà h đ cao là ch ngha thánh hin) nên mi phát sinh (ti thành
th) tình trng trng nam khinh n trong xã hi Vit và tình cnh chng chúa v tôi trong gia
đình. Tinh thn “t ti dân tc” cng đã ny sinh, ri đu óc vng ngoi (Trung Hoa) cng ny n.

Nông dân Vit b nh hng rt ít nh có hng c và tinh thn hòa c làng nên nông
dân Vit vn duy trì đc tính phân công hp tác trong gia đình và thôn xóm xã p, ch trng

nam n bình đng vn y nguyên, không thay đi. Tinh thn vng ngoi cng cha phát sinh nên
nông dân Vit vn duy trì đc tinh thn bt khut, nht quyt chng tr các cuc xâm lng ca
ngoi bang.

Cho đn ngày nay, rt nhiu nhà trí thc Vit không ngh rng tình trng trng nam khinh n
và tình cnh chng chúa v tôi ch mi có ti đt Vit khong nm, sáu trm nm nay (t thi
Hu Lê, khi Nho giáo tr nên mnh nht trong tam giáo) mà li cho rng đó là truyn thng ca
vn hóa Vit. Tht đáng chê trách. Tinh thn “mc cm t ti dân tc” vn còn tn ti  nhiu nhà
trí thc (theo vn hóa Tây phng); t đó phát sinh ra tinh thn trng ngoi, uý ngoi ri vng
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 10
ngoi. Tinh thn yu đui này đn bao gi mi chm dt? Tht đáng bun cho đa s nhng khoa
bng, trí thc Vit.

III- Nn Vn Minh Nhân Bn:

Tr li Hi Ngh Trit Hc Th Gii ln th nht nm 1949 ti Honolulu, sau khi loi b
Thích Ca và Lão T, ch còn li Khng T, các trit gia Tây phng không còn la chn nào
na, đành chp nhn Khng T làm “nhc trng” cho cuc hòa tu bn nhc hòa bình, vi nim
hy vng trit hc ca Khng có th đem li hòa bình cho nhân loi.

Qua vài k hp k tip, các trit gia mi nhn ra rng chính trit thuyt ca Khng cng
không đem li đc hòa bình cho nc L (quê hng ca Khng) và Trung Hoa thì trit thuyt
ca Khng làm sao có th đem li hòa bình cho nhân loi đang sng trong mt th gii ch thy
chin tranh và chin tranh, không khác gì thi Chin quc ca Trung Hoa lúc sinh thi ca
Khng. Các trit gia li loi b nt Khng, ri tip tc hp đ tìm con đng th ba vi nn vn
hóa mi.

Trong gn 50 nm (1949 - 1998) vi 17 phiên hp, các trit gia trên th gii vn cha tìm ra
đc phng thc xây dng nn hòa bình cho nhân loi.

n nm 1998, các trit gia triu tp Hi Ngh Trit Hc Th Gii ln th 18 ti nc Anh.
Hi nghi qui t hn 200 trit gia thuc 70 phái đoàn các nóc. Ba phái đoàn Hoa K, Pháp và
Nga có nhiu trit gia hn c. Các trit gia và giáo s trit hc đã loi b ba ch ngha duy tâm, ,
duy vt, duy sinh và nhìn thng vào thc ti: Vn đ ca loài ngi phi do con ngi đnh
đot. Con ngi đã gây ra chin tranh thì chính con ngi mi xây dng đc hòa bình, ch
không phi ý mun ca thn linh hay thng đ.

Các triêt gia đa ra các ch đ v con ngi nh sau:
- Thc th ca con ngi vi tính cách là đi tng ca trit hc.
- Thc th con ngi: bn cht, tinh thn và tính cng đng.
- Lch s xã hi và con ngi.
- Vai trò nhn thc ca con ngi.
- Hin ti và tng lai ca nhân loi.

Nh vy, các trit gia đã ly con ngi làm tin đ trit hc, ngha là ly con ngi làm gc:
đó là yu t nhân bn (nhân = ngi, bn = gc) ca nn vn hóa mi.

Các trit gia mi thy mt yu t v nên vn hóa mi. Ngoài vn đ nhân bn, h cng cha
có thêm ý kin gì khác và cng cha tìm ra nn trit hc làm nn tng cho nn vn hóa mi.

Chúng ta bit rng: ly con ngi làm gc thì mi hiên tng sng đc to ra bi ngi, vì
ngi và cho ngi. Do đó, s mnh ca con ngi trong xã hi là phc v ngi, vì ngi, cho
ngi, ch không phi vì tham vng, dc vng, vì tin tài danh vng. T nhng đim cn bn
đó, chúng ta mi có th tìm ra nhng yêu t có nhân loi tính ca nn vn hóa mi cùng nhng
qui lut trit hc làm nn tng cho nn vn hóa mi.

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 11
Ti sao các trit gia trên th gii li cha tìm ra phng thc đem li hòa bình cho nhân

loi?

Chúng ta có th nói: các trit gia Tây phng thuc sc dân gc du mc (đc tính là: trng
sc mnh, hiu chin, coi thng thiên nhiên) nên trong nhiu th k nay, h ch quan tâm đn lý
ca k mnh (lut mnh đc yu thua).

Chúng ta bit rng dân gc du mc di chuyn nay đây mai đó, ni nào có đng c mênh
mông đ nuôi súc vt là h dng chân  đó, nên dân du mc không quan tâm đn đa lý, khí hu;
do đó, h không coi trng thiên nhiên.

Tri nng quá nhiu gây ra hn hán, hoc khí hu quá lnh, tuyt ri nhiu, hay tri giông
bão, dân du mc s b ngay ni đó đ đi đn ni khác mà thi tit không khc nghit. Do đó, khí
hu, thi tit đi vi dân du mc không quan trng bng nhng cánh đng c. ó là nguyên
nhân ca tinh thn coi thng thiên nhiên. Vi tâm trng đó, ngi tây phng mi tìm cách
chinh phc thiên nhiên.

Ngoài ra, thiên nhiên có th tiêu dit con ngi do các thiên tai nh giông bão, lt li, đng
đt, cháy rng v.v…nên ngi tây phng coi thiên nhiên nh k thù. H không th tiêu dit
đc thiên nhiên nên h tìm cách ch ng thiên nhiên. T suy ngh đó, ngi Tây phng mi
tím cách đ b xung mt trng, phóng v tinh lên không trung đ thám him Ha Tinh. H tìm
cách ci bin genes ca cây thc phm, súc vt đ tng gia sn xut (h ch lu tâm đn lng
ch không ngh đn phm). H còn thc hin sn sinh vô tính đ đot quyn to hóa.

Vì coi thng thiên nhiên, ngi Tây phng không có quan nim rng rãi v âm dng
nên mi chp nhn đng tính luyn ái.

Tâm lý coi thng thiên nhiên khin ngi Tây phng chu khó tìm tòi, sáng to nên khoa
hc mi phát trin mnh, t đó đi sng vt cht ca con ngi mi ngày mi ti đp hn. Tuy
nhiên, s phát trin công k ngh làm ô nhim môi sinh rt tai hi cho sc kho con ngi. Trái
đt nóng dn, nhit đ tng nên khó lng đc kt qu khc hi. Ngi mc bnh tâm thn ch

tng ch không gim. Nhiu chng bnh k l đã xy ra cho loài ngi và súc vt (viêm phi
cp tính, cúm gia cm, bò điên v.v…)

Chính vì coi thng thiên nhiên, ngi Tây phng không tìm hiu đn ni đn chn các
qui lut trit hc trong thiên nhiên đã chi phi đi sng loài ngi: lut tác đng mt chiu dn
đn lut đi lp tiêu dit (khin mt yu t bin mt, ch còn mt yu t), và lut tác đng hai
chiu dn đn lut đi lp thng nht (nên c hai yu t đu tn ti), qua các hin tng thiên
nhiên có liên h trc tip đn đi sng con ngi nh sáng ti (hay ngày đêm) và nóng lnh (đ
có bn mùa xuân h thu đông).

Tuy rng các khoa hc gia Tây phng đã khám phá ra lut vn vt hp dn, nhng rt có
th h ch quan nim đó là qui lut khoa hc ca vt cht liên quan đn vn vt, nht là đi vi
các tinh tú và hành tinh. Trên mt đt, h ch lu tâm đn lut ca sc mnh (vì h thuc các sc
dân gc du mc) nên ch bit đn lut rng mnh đc yu thua và lut bin cá ln nut cá bé.
(cng ch là lut mnh đc yu thua). Lut rng và lut bin ch là lut tác đng mt chiu dn
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 12
đn lut đi lp tiêu dit (mt mt, mt còn). Do đó, h không bit đn lut tác đng hai chiu
dn đn lut đi lp thng nht (c hai yu t đi lp đu tn ti).

Phn trên cho phép ta suy đoán rng: ch có sc dân gc nông nghip, nht là nông nghip
trng lúa nc (trng tình cm, hiu hòa, coi trng thiên nhiên) - trong các sc dân đó, có Vit
Nam - mi có th tìm ra đc nhng yu t cn bn ca nn vn hóa mi cùng nhng qui lut
trit hc làm nn tng cho nn vn hóa mi.

Các trit gia Tây phng cng đã loi b ba ch ngha duy tâm, duy vt và duy sinh vì các
ch ngha đó ch đem li chin tranh gia các dân tc, gây ra chuyn ngi tàn sát ngi nên
không đem li hòa bình cho nhân loi và hnh phúc cho loài ngi.

Nói cho đúng, ba ch ngha duy vt, duy tâm và duy sinh ch là phng tin ca con ngi

(các nhà lãnh đo các nc t bn, cng sn, phát xít) đ gây ra chin tranh vi mc đích tha
mãn nhng tham vng, dc vng ca h.

Cui cùng, các trit gia trong Hi Ngh Trit Hc Th Gii ln th 18 ti Anh vào nm
1998, đã ly con ngi làm tin đ trit hc ngha là ly con ngi làm gc: đó là yu t nhân
bn ca nn vn hóa mi.

Mt yu t nhân bn không đ đ loài ngi đt đn vn minh nhân bn. Ti sao vy?
Chúng ta đu bit rng th gii t do theo duy tâm, th gii cng sn theo duy vt, và các nc
phát xít theo duy sinh, đu đã s dng con ngi trong mi sinh hot liên quan đn kinh t, chính
tr, quân s, trong thng mi, k ngh tuy rng trên lý thuyt h thiên v tinh thn (phái duy
tâm) hay vt cht (phái duy vt), hoc vá víu tinh thn và vt cht (phái duy sinh). H s dng
con ngi, nhng không tôn trng con ngi mà ch coi con ngi là phng tin đ đt đc
tham vng, dc vng nên mi gây ra chin tranh đa đn vic ngi tàn sát ngi.

Chúng ta có th nói: các trit gia Tây phng khó lòng tìm ra thêm nhng yu t khác na
ngoài yu t nhân bn vì h không nhìn vào thc ti đ tìm ra chân lý.

Thc ti cho thy rng các nc t bn theo ch ngha duy tâm, coi rt trng phn tinh thn,
còn vt cht là th yu. Tuy nhiên, con ngi duy tâm li lao tâm kh trí (tinh thn không thoi
mái, nhiu khi cng thng) đ có đi sng vt cht tht cao (đy đ tin nghi). Nh vy, con
ngi duy tâm li sng theo duy vt ri. Ta có th kt lun: tinh thn rt cn s h tr ca vt
cht.

Tng t, con ngi cng sn thiên v vt cht và coi nh phn tinh thn, nhng thc ti
cho thy đi sng ca dân chúng ti các nc cng sn rt c cc. Nhà cm quyn phi khích
đng tinh thn dân chúng đ có th phát trin kinh t. Nh vy, vt cht rt cn s h tr ca
tinh thn.

Các nc phát xít theo ch ngha duy sinh, ch trng con ngi phi tht mnh, quc gia

phi hùng cng. Nhà cm quyn mun da vào sc mnh quân s đ làm bá ch th gii, nô l
hóa các nc khác. Nhng con ngi không phi ch có mc đích cu sinh nh súc vt (theo
lut mnh dc yu thua), mà phi sinh sng theo cách thc ca loài ngi.
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 13

Thc ti cho thy con ngi là tng hp ca tinh thn, vt cht và sinh mnh (mng sng
ca con ngi phi theo đng sng ca con ngi, ch không phi sng nh súc vt), cho nên
mi trit phái duy tâm, duy vt và duy sinh ch phn nh mt khía cnh ca con ngi, nên s
tht bi ca nhng ch ngha đó là điu không th tránh đc.

Nh vy, chúng ta phi thng nht (ch không phi loi b nh ch trng ca các trit gia
Tây phng) ba ch ngha duy tâm, duy vt và duy sinh thành mt ch ngha ly con ngi làm
gc, có th gi là duy ngi hay duy nhân.

ó là nn tng ca nn vn hóa mi đ thc hin nn vn minh nhân bn, ly con ngi làm
gc. Nn vn minh nhân bn s da trên nn tng trit hc nào?

Chúng ta bit rng trong thiên nhiên ch có hai qui lut chi phi đi sng loài ngi: lut tác
đng mt chiu dn đn lut đi lp tiêu dit va lut tác đng hai chiu dn đn lut đi lp
thng nht.

Trong bao nhiêu lâu nay và riêng bit th k 20, con ngi đã s dng lut rng mnh đc
yu thua hay lut bin cá ln nut cá bé, ngha là con ngi đã s dng lut tác đng mt chiu
và lut đi lp tiêu dit nên loài ngi ch thy chin tranh liên miên. Nh vy, mun xây dng
hòa bình, con ngi ch có cách duy nht là áp dng lut tác đng hai chiu và lut đi lp thng
nht. Tuy nhiên, qui lut trong thiên nhiên cn có s điu chnh khi chuyn sang xã hi nhân
loi.

Con ngi khi đã chuyn hóa tâm thc (ngha là thay đi t tng) thì nhân tính s làm ch

t duy và hành đng. Trong s giao dch v vn hóa, chính tr và kinh t gia ngi vi ngi
(tác đng hai chiu). Con ngi phi t ra có thành tâm thin chí khi giao dch, phi tôn trng ln
nhau trong tinh thn bình đng (không cy mnh đ uy hip k yu), dung hòa nhng ý kin d
bit, đi lp đ thng nht t tng, thng nht hành đng (đi lp thng nht). Sau đó, phi có
s phân công rõ ràng đ đôi bên cùng có li (ngi đc li điu này thì phi chu thit thòi điu
khác đ đi phng có li), ri hp tác đ cùng nhau hành đng, ngõ hu đem li hnh phúc cho
c đôi bên. Nh vy, con ngi phi tuân theo ba qui lut:

1- Tác đng hai chiu
2- i lp thng nht
3- Phân công hp tác.
(vi hàm ý: thành tâm thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c đôi bên).

Mt nn vn hóa mi da trên nn tng trit hc mà cn bn là ba qui lut trên, s đa nhân
loi đn mt nn vn minh mi là nn vn minh nhân bn ly con ngi làm gc (nhân bn) vi
yu t nhân ch (con ngi làm ch chính mình) đ phát huy nhân tính (tính tt) đ loi b tính
xu tc thú tính. Th gii s đi đn hòa bình, con ngi s tìm đc hnh phúc trong mt xã hi
thanh bình.

T nhiu th k va qua cho ti ngày nay (2005), con ngi còn nhiu tham vng, dc
vng, làm nô l cho tin tài danh vng, đ thú tính làm ch t duy và hành đng. Con ngi
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 14
thiu tinh thn t ch, cha làm ch đc chính mình, ngha là thiu tinh thn nhân ch, nên
cha th t thng đ ch ng tham vng, dc vng là nguyên nhân ca tranh chp, xung đt,
chin tranh. Do đó, con ngi cn phi phát trin tâm linh, ngha là phát trin tình thng (tâm)
và trí tu (linh), tc là linh hn) tri rng ra khp mi ni, đn khp mi ngi.

T đó, con ngi s chuyn hóa tâm thc (ngha là thay đi t tng) đ nhân tính ch ng
thú tính, đ nhân tính làm ch t duy và hành đng.

Tóm li, con ngi cn phi có t tng nhân bn, phát huy nhân tính va tinh thn nhân
ch mi có th xây dng đc nn vn minh nhân bn

Mt câu hi đc đt ra nh sau: dân tc nào s thc hin trc tiên trên th gii nn vn
minh nhân bn vi ba yu t có nhân loi tính là nhân bn, nhân tính, nhân ch, và da trên nn
tng trit hc mà cn bn là ba qui lut:

1- Tác đng hai chiu
2- i lp thng nht
3- Phân công hp tác.
(vi hàm ý: thành tâm thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c đôi bên.)

Chúng ta bit rng sc dân các nc Tây phng cng nh Trung hoa có gc du mc, nên
có tính hiu chin, ch bit lut mnh đc yu thua tc là lut tác đng mt chiu vi lut đi
lp tiêu dit nên không th nào đem li hòa bình cho nhân loi, nh lch s đã chng minh.

Ch có nhng sc dân gc nông nghip vi tính hiu hòa, trng tình cm, trng thiên nhiên
mi có th đem li hòa bình cho nhân loi. Riêng bit, dân Vit có gc nông nghip trng lúa
nc, li là giòng dõi Tiên Rng (Âm Dng đi lp thng nht) nên mi có th thc hin đn
nn vn minh nhân bn.

Chúng ta bit rng thiên nhiên có trc loài ngi; con ngi phi nng ta vào thiên
nhiên đ sinh sng. Nói cách khác, chính thiên nhiên đã nuôi dng con ngi; vì vy, con
ngi phi tôn trng thiên nhiên (đó là quan đim ca dân gc nông nghip). Nu con ngi coi
thng thiên nhiên (dân gc du mc) ri phá hoi thiên nhiên (làm ô nhim môi sinh nh hin
nay) thì chính con ngi đã t hi mình vì đã phá hoi yu t nuôi dng mình. ó là li lm to
ln ca t bn Tây phng (và gn đây Trung Hoa, Nht bn) coi thng thiên nhiên nên đã đ
các nhà máy k ngh phóng thi ba bãi các cht đc hóa hc vào không trung và bin c nên đã
làm ô nhim môi sinh và làm nóng trái đt. Hu qu là gây ra nhiu nh hng ti hi cho loài

ngi, bt chp khuyn cáo ca các khoa hc gia quc t.

Câu “tri sinh, đt dng” và “cha sinh, m dng” ca ngi Vit Nam chng t rng
dân Vit đã hiu rõ thái đ ca con ngi phi tôn trng thiên nhiên nh cha m, nên tuyt đi
không bao gi phá hoi thiên nhiên.

Vi não trng hiu chin, trng sc mnh, vi nn kinh t hin nay phát trin mnh, sc dân
các nc Tây phng, Trung Hoa, Nht Bn còn nhiu tham vng, dc vng nên không th nào
thc hin đc nn vn minh nhân bn. Khi nào và ch khi nào, h thy các nc ông Nam Á
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 15
(khi đu là Vit Nam) sng theo nn vn minh nhân bn, lúc đó may ra h mi tnh ng mà
phát trin tâm linh (phát trin tình thng và trí tu) đ có cuc chuyn hóa tâm thc (thay đi
t tng t hiu chin sang hiu hòa, ch ng tham vng và dc vng) thì h mi có th thc
hin đc nn vn minh nhân bn. Hy vng rng điu này s xy ra vào khong gia th k 21
này.

Sau khi đã loi b các sc dân gc du mc, ch còn li các sc dân gc nông nghip, nht là
nông nghip trng lúa nc mi có th thc hin đc nn vn minh nhân bn. Riêng bit, dân
Vit thi Hùng Vng (cách ngày nay gn nm ngàn nm) đã có đi sng thc tin hiu hòa:
theo t ng hin đi, đó là trit lý sng ca dân Vit c hay o Sng Vit. Theo trit hc, ngi
dân Vit thi Hùng Vng đã sng theo nn vn minh nhân bn.

Trong khi tc Hoa có cuc sng du mc du c, tc Vit đã sng đnh canh đnh c đ trng
trt, cày cy, nht là trng lúa nc. Mun gt hái đc kt qu tt đp trong nông nghip, dân
Vit phi quan sát các hin tng thiên nhiên!

“Trông tri, trông đt, trông mây,
Trông ma, trông gió, trong ngày, trông đêm.”

Óc thc tin đ gii quyt công vic ny sinh t đó. Vic cày cy, nht là trng lúa nc,
không th đn phng thc hin. Ngi trong gia đình, thôn xóm giúp đ ln nhau đ xi đt,
gieo m, cy lúa, bón phân, ti nc…đó là s “giao dch” gia dân làng, thôn xóm (ngày nay
gi là tác đng hai chiu).

 gt hái đc kt qu tt đp trong nông v, mi ngi phi chung lng góp sc trong
công vic đng áng, dung hòa nhng ý kin khác nhau (thng đi nghch nhau) đ thng nht
t tng, thng nht hành đng (ngày nay gi là đi lp thng nht). Mi ngi đu sng hài hòa
(tinh thn hòa c làng). Tình thng yêu nhau ny sinh t hành đng thc tin trong nông
nghip, nên mi ngi đu sng yên vui, hnh phúc.

Công vic nng nhc s do nhng ngi khe mnh đm nhn; công vic nh nhàng do
nhng ngi yu sc ph trách. S phân công, hp tác đã t rõ long thành tâm thin chí ca mi
ngi trong tinh thn bình đng, không phân bit nam n, giai cp (cm quyn hay dân chúng)
khe mnh hay yu đui.

Tóm li, đi sng thc tin ca nông dân Vit đã đc nhng th h sau mô t bng ba qui
lut trit hc:
1- Tác đng hai chiu
2- i lp thng nht
3- Phân công hp tác.
(vi hàm ý: thành tâm thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c hai bên).

Chúng ta thy ba qui lut trên chính là ba qui lut cn bn ca nn tng trit hc liên quan
đn nn vn minh nhân bn trình bày  phn trên.

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 16
Xã hi Lc Vit thi Hùng Vng là xã hi nông nghip. Công vic đng áng (cy ba, gieo
ging, cy m, bón phân, ti nc) đu do con ngi thc hin. Dân Vit đã ly con ngi làm

gc đ gii quyt nông v. ó là yu t nhân bn.

i sng thc tin ca nông dân cho thy mi ngi trong thôn xóm, xã p, giúp đ ln
nhau trong công vic đng áng, đùm bc nhau, thng yêu nhau. Ngi nông dân Vit đã hành
x vi nhau theo nhân tính.

i sng ca dân Lc Vit thi Hùng Vng còn đn s, mc mc, nên nông dân không có
tham vng, dc vng cn phi ch ng. Trong công vic ni đng rung, nông dân Vit đã có
tinh thn t ch đ gii quyt mi công vic trng trt, cy cy. Nông dân Vit đã làm ch chính
mình: đó là tinh thn nhân ch.

Tóm li, đi sng thc tin ca dân Lc Vit thi Hùng Vng chng t rng dân Vit đã
đt đc mt nn vn hóa cao vi ba yêu t nhân bn, nhân tính và nhân ch , da trên nn
tng trit hc mà cn bn là ba qui lut k trên.

Chúng ta có th kt lun: đem ch ngha hóa đi sng thc tin ca nông dân Vit thi
Hùng Vng thì dân Vit đã thc hin nn vn minh nhân bn gn nm ngàn nm trc ngày
nay.

Mun đ li cho hu th con đng sáng ln phi theo đ mi ngi sng trong mt xã hi
thanh bình, dân Vit đã to ra huyn thoi Tiên Rng qua cuc hôn nhân ca Âu C và Lc Long
Quân đc thn thoi hóa thành M Tiên và Cha Rng.

Tiên và Rng là hai nhân vt tng tng, không có tht. Tiên đc coi là ngi đã thng
hoa (ngha là tr nên tuyt vi), biu tng cho đp đ, sung sng, nhân ái, ti vui, thanh nhã,
nhu thun, trng tn…Rng đc coi là rn thng hoa, biu tng cho s hùng mnh (lúc đng,
khi bay bng làm ma làm gió trong không trung), sc nhn ni n tàng đy phong đ ca ngi
n dt (lúc tnh, khi an ngh ti long cung), tài nng quán th (bin hóa vô cùng ca rng).

Lúc đu, Âu C và Lc Long Quân còn xa l. Do mt s vn đng nào đó, hai ngi bit

nhau ri đi đn kt hp trong hôn nhân. Chúng ta thy: vn đng có mc đích đi đn kt hp nên
kt hp là nguyên nhân ca vn đng. Kt hp nào cng cn có vn đng mi thành, nên vn
đng cng là nguyên nhân ca kt hp. iu này có ngha vn đng và kt hp là nguyên nhân
ln ca nhau hay h tng nguyên nhân (đó là tác đng hai chiu).

Cuc hôn nhân ca Tiên Âu C và Rng Lc Long Quân là s kt hp ca Tiên và Rng do
s vn đng mà thành tu. Vn đng làm cho Tiên bit Rng và Rng bit Tiên. Nói cách khác,
Tiên có tác đng vào Rng và Rng có tác đng vào Tiên hay là Tiên và Rng đã có tác đng
vào nhau ngha là tác đng hai chiu (yu t nhân bn và lut tác đng hai chiu). Tác đng hai
chiu đã đa đn s kt hp Tiên Rng thành v chng, sng chung di mái m gia đình. ó là
s thng nht ca hai yu t đi lp Tiên và Rng, tuy hai mà mt, tuy mt mà hai nh câu th
sau:
“Mình vi TA tuy hai mà mt,
Ta vi MÌNH tuy mt mà hai.”
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 17

Tiên là N (thuc Âm), Rng là Nam (thuc Dng). Cuc hôn nhân Tiên - Rng là s
thng nht ca hai yu t đi lp N và Nam hoc Âm và Dng (lut đi lp thng nht) Do đó,
cuc hôn nhân Tiên - Rng đã hàm cha hai qui lut trit hc rt quan trng trong cuc sng là
“tác đng hai chiu” và “đi lp thng nht” do kt qu ca s vn đng và kt hp là nguyên
nhân ln ca nhau.

Tiên và Rng có trách nhim cùng nhau sng hài hòa đ đem li hnh phúc cho nhau (yu t
nhân bn, hành đng theo nhân tính), phân chia công vic trong gia đình cng nh vic cy cy,
trng trt (tinh thn nhân ch). Mi hot đng ca Tiên hay ca Rng đu hng v phân công
hp tác đ đem li hnh phúc cho gia đình.

Tóm li, đi sng thc tin ca gia đình Âu C và Lc Long Quân cng nh bao nhiêu gia
đình Vit thi Hùng Vng, mô t theo ch ngha thi nay, gm có ba yu t nhân bn, nhân

tính, nhân ch vi ba qui lut trit hc:

1- Tác đng hai chiu
2- i lp thng nht
3- Phân công hp tác
(vi hàm ý: thành tâm thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c đôi bên).

Chúng ta thy rng dân Lc Vit thi Hùng Vng đã thc hin đc nn vn minh nhân
bn gn nm ngàn nm trc ngày nay.

Nhng truyn hôn nhân tm thng ca dân Lc Vit nhng rt quan h đ đem li hnh
phúc cho gia đình, thanh bình trong xã hi, s phai nhòa trong trí nh ca nhng th h sau qua
thi gia lâu dài, vì di thi Hùng Vng nc ta cha có ch vit đ ghi chép li. Vì vy, cuc
hôn nhân gia Âu C và Lc Long Quân đã đc thn thoi hóa thành truyn hôn nhân gia
Tiên và Rng đ câu chuyn thêm phn hp dn cho ngi nghe. Hu th s nh lâu hn, ri
truyn ming cho con cháu t đi này qua đi khác. n cui th k 14, Trn Th Pháp đã ghi
chép li trong cun Lnh Nam Trích Quái, truyn Tiên Rng và nhiu truyn dân gian khác cng
đã đc thn thoi hóa nên có v hoang đng. Nh th, nhng truyn đó còn đc truyn tng
đn ngày nay.

G b tính cách hoang đng, ri tìm hiu k lng nhng n ý trong truyn hôn nhân Tiên
Rng, chúng ta thy ba yu t có xã hi tính là nhân bn, nhân tính, nhân ch và ba qui lut
trit hc làm đuc soi sáng cho cuc sng ca dân Vit thi xa xa. Th h sau gi 3 qui lut đó
là Lý Tc Tiên Rng. Nh hành x theo ba yu t có xã hi tính và vn dng Lý Tc Tiên Rng,
gia đình Vit c xa đã sng an vui hnh phúc trong mt xã hi thanh bình kéo dài trên hai ngàn
sáu trm nm.

Xin ghi li ý kin ca mt s s gia Vit trong các cun “i Vit S Ký Toàn Th” ca
Ngô S Liên, Lch Triu Hin Chng Loi Chí ca Phan Huy Chú v thi Hùng Vng: “vua
tôi cùng cy, không đp b chia ranh gii, không chia uy quyn cp bc, không bit gic giã,

không ai xâm ln ai. Vua tôi gn gi thng yêu nhau; li sng y kéo dài my ngàn nm vn y
nguyên nh mt”.
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 18

S gia Ban C (32 - 92 sau CN) đi Hán đã vit tng t trong cun Tin Hán Th: “i
Hùng Vng, vua tôi cùng cy, không chia quyn uy cp bc. Vua tôi gn gi nhau, thng yêu
nhau, np sng y kéo dài c ngàn nm cng không thay đi.”

Tóm li, dân Vit c xa đã dùng cuc hôn nhân Tiên Rng đ cho hu th bit các qui lut
trong thiên nhiên cn phi chn la và điu chnh khi đem chuyn vào nhân loi vi mc đích
đem li hnh phúc cho con ngi. ó là cách vn dng tài tình ca con ngi Vit c xa v Lý
Tc Âm Dng trong thiên nhiên khi chuyn sang nhân loi. Dân Vit đã chuyn hai yu t đi
lp Âm Dng trong thiên nhiên thành hai yu t đi lp nam n trong nhân loi, hay vt cht -
tinh thn trong con ngi.

Các qui lut “tác đng mt chiu dn đn đi lp tiêu dit” hay “tác đng hai chiu dn
đn đi lp thng nht” trong thiên nhiên ch là các qui lut có tính cách khoa hc, khách quan
vn đng, không có mc đích gì c. (vì thiên nhiên không có t tng).

Nu con ngi la chn tác đng mt chiu dn đn đi lp tiêu dit (mt mt mt còn), hu
qu là tranh chp, xung đt, chin tranh đa đn vic ngi tàn sát ngi. Nh vy, con ngi
không th có cuc sng an vui hnh phúc trong mt xã hi thanh bình. ó là qui lut mnh đc
yu thua mà con ngi đã chn la trong bao nhiêu th k nay, và riêng bit th k 20 va qua.

Mun xây dng hòa bình cho nhân loi, con ngi ch còn có cách duy nht là chn la lut
tác đng hai chiu, dn đn lut đi lp thng nht (đ c hai đu tn ti).

Sau khi đã chn la ri, con ngi cn phi điu chnh lut thiên nhiên theo t tng ca
con ngi đ có th sng trong hòa bình.

T ngàn xa, dân Vit đã chn la lut tác đng hai chiu dn đn lut đi lp thng nht,
và điu chnh thêm lut phân công hp tác thành Lý Tc Tiên Rng, có tính cách trit hc và ch
quan vn đng, vì có mc đích rõ rt là đem li hnh phúc cho gia đình, và thanh bình cho xã
hi.

Tóm li, dân Vit thi Hùng Vng đã có cuc sng an vui hnh phúc, tuy đn s mc mc,
trong mt xã hi thanh bình trong môt thi gian dài trên hai ngàn sáu trm nm, vì đã thc thi
đc điu mà ngày nay ngi ta gi là nên vn minh nhân bn.

Còn ngi Vit chúng ta ngày nay thì sao? Mun đem li hòa bình cho T Quc, đ toàn
dân Vit có th sng an vui hnh phúc trong xã hi thanh bình, chúng ta phi làm gì?

Trc ht, chúng ta phi tr v vi chính mình, đ t xét mình, ngõ hu có mt cuc cách
mng bn thân đ chuyn hóa tâm thc (thay đi t tng).

Con đng sng ca dân tc là tr v ngun.

www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 19
Tr v ngun không phi là tr v tinh thn hoài c vi nhng điu c h lc hu mà nhng
th h trc đã gn lc và loi b đi ri, mà tr v vi bn sc hiu hòa, vi np sng hài hòa ca
dân tc (khi đim t np sng nông nghip trng lúa nc).

Tr v ngun là tr v vi nhng truyn thng tt đp ca dân tc trong lch s, tr v tinh
thn giúp đ, đùm bc, thng yêu nhau, đ đem tình thng và trí tu tri rng khp mi ni,
đn mi ngi trong đt nc.

Tr v ngun là tr v vi tinh thn hòa c làng đã có t ngàn xa, dùng trí tu đ dung hòa
nhng ý kin d bit, ý kin đi lp trong khi hành x, đ thng nht t tng, thng nht hành

đng, ngha là tr v thc thi lut tác đng hai chiu vi lut đi lp thng nht, tóm li là tr v
thc thi Lý Tc Tiên Rng, đ đem li an vui hnh phúc cho gia đình và thanh bình cho xã hi
Vit.

ã đn thi đim ngi Vit phc hot và phát huy ct lõi đo sng Vit vn n tàng trong
tim thc, trong huyt qun ca dân Vit.

Hin ti là thi đim ngi Vit phi n đnh t tng đ kin thit toàn th sinh mnh con
ngi, bo v và cng c gia đình đang tr nên lng lo, ci to toàn din và trit đ xã hi đã
quá  bng hoi và mc nát.

Chúng ta phi loi b nhng t tng ngoi lai đã và đang phá nát quê hng đt nc.
Chúng ta phi tr v vi vn hóa dân tc nhân bn va nhân ch đ đem li t do dân ch chân
chính, cm no áo m cho toàn dân và thanh bình cho xã hi.

Nh vy, điu cn thit là phi tr v vi chính mình, nhn rõ đc chính bn thân, ri t
thng đ ch ng nhng tham vng, dc vng. Ngi Vit cn phi chuyn hóa tâm thc (ngha
là thay đi t tng) đ hóa gii tinh thn vng ngoi, tâm lý nô l ý thc h và t tng ngoi
lai đang hi t trên đt Vit và tàn phá quê hng Vit.

Chuyn hóa tâm thc đ nhân tính làm ch t duy và hành đng, ch ng thú tính là nguyên
nhân ca tranh chp, xung đt, chin tranh.

 kt lun, toàn dân Vit (nht là th h tr trong nc cng nh  ngoài nc) cn phi
tr v vi Hn Vit và Tâm Vit, vi bn sc trong sáng và ni lc mnh m ca ngi Vit vn
n tàng trong huyt qun, trong tim thc ca mi ngi Vit.

c nh vy, chính ngi Vit chúng ta trong thi đi hin nay, s là nhng ngi thc thi
trc tiên trên th gii, nn vn minh nhân bn ngõ hu đem li an vui hnh phúc cho dân chúng
Vit và hòa bình cho đt nc Vit, cng nh trc đây gn nm ngàn nm, T Tiên ca chúng

ta (nhng ngi Lc Vit thi Hùng Vng) đã vn dng Lý Tc Tiên Rng đ đem li hòa bình
cho xã hi Lc Vit trên hai ngàn sáu trm nm.

Các nc ông Nam Á s nhìn vào T Quc Vit ca chúng ta mà nhn ra con đng th
ba rt sáng ln đó mi có th dp b mi hình thc chin tranh và đem li hòa bình cho đt nc
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 20
h. Nn vn minh nhân bn s đc thc thi ti các nc ông Nam Á, ri sau đó lan truyn
dn dn ra khp mi quc gia trên th gii.

Nhân loi s sng trong xã hi thanh bình (hy vng s có đc khong gia th k 21 này)
và bc vào thi k nhân đo n đnh.

IV- Thi K n nh:

Hin nay, th gii đang  giai đon rt ri ren. Nhà cách mng Vit Lý ông A đã giúp
chúng ta nhiu ý kin đ gii đáp nhng câu hi trên.

Trong tài liu Chu Tri Lc (tp 6 liên quan đn các ch ngha hin có) vit vào thi đim
1942 - 43 (trc ngày nay - nm 2005 - hn sáu chc nm) Lý ông A đã gii thích cn k ba
ch ngha duy tâm, duy vt, duy sinh và cho bit ba ch ngha trên đu thiên lch, ch nói đn
mt khía cnh ca con ngi, nên cn phi thng nht ba ch ngha đó thành mt ch ngha ly
con ngi làm gc (đó là ch ngha duy nhân).

Trong Chu Tri lc (tp 3) Lý ông A cho bit; S thng nht ba ch ngha duy tâm, duy vt,
duy sinh s giúp ta có th tiên đoán tng lai th gii qua nhng điu gii thích sau đây:

Mi ch ngha duy tâm, duy vt, duy sinh đu có u đim và khuyt đim, đem u đim ca
ch ngha này b túc cho ch ngha kia thì thy th gii s đi vào bn khuynh hng sau: dân
tc hng tâm vn đng; quc dân chính tr dân ch hóa; quc gia kinh t xã hi hóa, quc

t tp đoàn an toàn.

Lý tiên sinh ch vit ngn gn có th thôi. Xin đi vào chi tit ca mi khuynh hng vn
đng trên, sau khi đã bit u đim và khuyt đim ca mi ch ngha.

u đim ca ch ngha duy tâm là t do dân ch (không k t do quá trn và dân ch gi
hiu) còn khuyt đim là dùng kinh t phi hp vi quân s vi mc đích làm bá ch toàn cu.

u đim ca ch ngha duy vt là t chc cht ch t thôn xóm xã p  nông thôn đn
phng qun ni thành th, còn khuyt đim là đc tài đng tr, đng hóa con ngi vi súc vt,
nm đc quyn kinh t đ chi phi đi sng ca toàn dân, dùng giai cp đu tranh đ khng ch
dân chúng trong nc, dùng chính tr và quân s đ nô l hóa các nc khác ngõ hu đi đn
thng tr toàn cu.

u đim ca ch ngha duy sinh là dân chúng mnh khe, quc gia hùng cng, còn khuyt
đim là dùng sc mnh quân s đ nô l hóa các nc trên th gii, vi mng làm bá ch toàn
cu.

Loi b khuyt đim, ly u đim ca ch ngha này b túc cho ch ngha kia, ta s thy bn
khuynh hng vn đng ca các nc trên th gii.



www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 21
1- Dân Tc Hng Tâm Vn ng:

Chính sách thuc đa hay bo h ca thc dân đu đi ngc li vi ch trng dân tc ca
các quc gia b thc dân thng tr. S thng nht ca ba ch ngha duy tâm, duy vt, duy sinh
khin cho nc mnh không th uy hip nc yu đc, do khuynh hng dân tc hng tâm

vn đng phát xut mt cách t nhiên đ dành li đc lp cho t quc.

Dân chúng các nc b thc dân đô h s ni lên giành đc lp cho đt nc, dân chúng mi
nc s làm ch đt nc ca mình.

Mi ch trng đi ngc li dân tc đu tht bi, mi ch trng quc t đu b khuynh
hng “dân tc hng tâm” chuyn hóa đi.
Sau đ nh th chin (1939 - 1945), các nc Vit Nam, Phi Lut Tân, Nam Dng, n ,
Hi Quc, Triu Tiên đu đã giành đc đc lp, cng nh nhiu nc  Phi Châu, M Châu
hay Úc Châu.

2- Quc Dân Chính Tr Dân Ch Hóa:

em u đim ca ch ngha duy tâm (t do dân ch) bù đp cho ch ngha duy vt (loi b
ch đ đc tài đng tr), các nc cng sn s thc thi dân ch (chân chính) v chính tr. ó là
khuynh hng quc dân chính tr dân ch hóa.

u đim ca ch ngha cng sn là t chc xã hi cht ch t nông thôn đn thành th. V
kinh t, thay vì chính quyn gi đc quyn đ chi phi đi sng toàn dân thì trong tng lai, kinh
t quc gia s tri rng khp mi ni trong nc đ toàn dân đc n no mc m.

Tóm li, khi con ngi đã phn tnh trong tng lai, các nc cu cng sn s ban hành t
do dân ch v chính tr và kinh t s đn tn mi ni trong xã hi ngha là quc gia kinh t xã hi
hóa.

3- Quc Gia Kinh T Xã Hi Hóa:

Các nc t bn theo ch ngha duy tâm có u đim là dân chúng có t do dân ch tuy cha
đc chân chính.

Nm 1945, trit gia Hoa K Brand Blanshard đã yêu cu “Tái Gii Thích dân Ch”
(Reinterpretation of democracy), nhng sáu chc nm đã trôi qua, đn ngày nay (nm 2005) vic
“tái gii thích dân ch” vn cha xy ra, nn dân ch t bn vn đa đn vic ngi bóc lt
ngi nên không phi là nên dân ch chân chính.

Trong tng lai, ch đ dân ch nhân ch s loi b th t do quá trn ngày nay ti nhiu
nc t bn và nn dân ch toàn dân s thay th nn dân ch t bn gây nhiu bt công trong xã
hi do tham vng ca con ngi t bn.

Khuyt đim ca ch ngha duy tâm vi ch đ t bn là ngi bóc lt ngi nên còn quá
nhiu bt công trong xã hi. Trong tng lai, chuyn đó s chm dt: nn kinh t không còn b
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 22
đi công ty, đi xí nghip thao túng na, và s đc trài rng ra khp mi ni trong xã hi. ó là
khuynh hng quc gia kinh t xã hi hóa, nên mi ngi s đc n no mc m.

Tóm li, trong tng lai vi nn vn minh nhân bn, ch đ dân ch nhân ch s đc
thc thi ti các quc gia trên th gii vi hai đim chính yu:

1- Quc dân chính tr dân ch hóa.
2- Quc gia kinh t xã hi hóa.

Hin ti, ch có mt ít nc trên th gii mi bt đu chuyn mình đ tin vào hai khuynh
hng trên.

Mt s nc cu cng sn đang chp chng tin vào khuynh hng t do dân ch, còn v
kinh t, nhà cm quyn vn ch mi “th long dn dn” ch cha tin ti xã hi hóa nn kinh t
quc gia.

i vi các nc trong th gii t do, nhà lãnh đo các quc gia t bn vn cha “chân

chính hóa” nn t do dân ch và cng cha xã hi hóa nn kinh t quc gia, nên vic ngi bóc
lt ngi vn tip tc khin cho xã hi vn tràn nay bt công.

Có th phi đi ba bn chc nm na (hy vng vào gia th k 21), dân chúng các nc trên
th gii mi phn tnh đ buc nhà cm quyn đi vào hai khuynh hng quc dân chính tr dân
ch hóa và quc gia kinh t xã hi hóa, sau khi thy các nc ông Nam Á đã tin vào nn vn
minh nhân bn.


4- Quc T Tp oàn An Toàn:

Vì nhu cu an ninh chung, vì xu hng vn đng hng tha, hng thng, các quc gia
nh yu tng đng quyn li, hoàn cnh lch s, vn hóa, đa lý, s liên minh vi nhau thành
mt khi, nhng tp đoàn, nhng bn v ln hn, đ giúp đ ln nhau trong s bo v an ninh, đ
phát trin kinh t, vn hóa, dân sinh.

Thc ti cho thy, sau khi đ nh th chin (1939 - 1945) chm dt cho đn cui th k 20,
có nhiu khi đã đc thành hình trên th gii: khi ông Nam Á, khi Nam Á, Liên Hip Các
Quc Gia Âu Châu, Khi Bc M, Khi Nam M…

Khi nhà cm quyn các nc đã đem li cho dân chúng t do (thc s, không quá trn) dân
ch (toàn dân ch không phi cho riêng mt nhóm ngi) v chính tr, n no mc m v kinh t
và thanh bình cho xã hi, các nhà lãnh đo các quc gia đã phc v con ngi, hành đng vì
ngi va cho ngi, ngha là đã ly con ngi làm gc, đã tôn trng con ngi: đó là yu t
nhân bn trong nn vn hóa mi.

Con ngi đã có cuc sng xng đáng là ngi thì con ngi đã làm ch chính mình ngha
là tinh thn nhân ch đã đc thc hin, đ phát huy nhân tính. Con ngi đã phát trin tâm
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 23

linh ngha là đã phát trin tình thng (tâm) và trí tu (linh hn) thì không còn xy ra vic ngi
bóc lt ngi, hoc ngi áp bc ngi hay ngi tàn sát ngi.

Nn vn hóa mi đó có đy đ ba yu t có nhân loi tính là nhân bn, nhân tính và nhân
ch.

V chính tr và kinh t, con ngi đã có t do dân ch, đã đc n no mc m thì con ngi
đã đc giáo dc đ thành con ngi mi vi tinh thn mi đ thích ng vi đi sng mi.

Khi con ngi giao dch trong xã hi (tác đng hai chiu), chúng ta thy con ngi không
còn tranh chp, xung đt, đã dùng trí tu đ dung hòa các ý kin d bit, các ý kin đi lp đ
thng nht t tng, thng nht hành đng: con ngi đã thc thi lut đi lp thng nht. Sau đó,
là s phân công hp tác vi thành tâm thin chí, tinh thn bình đng trong mi lãnh vc liên
quan đn thng mi, k ngh v.v…đ toàn dân sng trong mt xã hi thanh bình.

Tóm li, vi nhng khuynh hng dân tc hng tâm vn đng, quc dân chính tr dân
ch hóa, quc gia kinh t xã hi hoa và quc t tp đoàn an toàn, con ngi đã thc thi nn
vn minh nhân bn vi ba yu t nhân bn, nhân tính, nhân ch, da trên nn tng trit hc mà
cn bn là ba qui lut:
1- Tác đng hai chiu
2- i lp thng nht
3- Phân công hp tác.
(vi hàm ý: thành tâm thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c đôi bên)

Vi nn vn minh nhân bn, cu trúc xã hi hin nay phi thay đi nh th nào?

Khi Vit Nam đã thc thi đc nn vn minh nhân bn, tip theo là các nc ông Nam Á,
các nc trên th gii s bng tnh đ thc thi ba yu t nhân bn, nhân tính, nhân ch và hành
đng theo ba qui lut tác đng hai chiu, đi lp thng nht, phân công hp tác (vi thành tâm
thin chí, tinh thn bình đng, đ mu cu hnh phúc cho c mi ngi) thì cu trúc xã hi s

đng nhiên thay đi t cu trúc Kim T Tháp hin thi sang cu trúc hch tâm th.

Trên trng quc t, cu trúc Kim T Tháp đa các nc mnh (cng quc) ng tr trên
đnh Kim T Tháp, còn các nc nh yu (nhc tiu quc)  đáy Kim T Tháp, t đó xã hi
nhân loi mi đy ry nhng bt công.

Chúng ta thy chính con ngi đã sn sinh ra các ch đ t bn, cng sn, phát xít vi ch
trng làm bá ch hoàn cu bng quân s (phát xít) hoc dùng chính tr phi hp vi quân s
(cng sn) hay s dng kinh t và quân s (t bn). ó là nguyên nhân nhng xáo trn trên th
gii qua vic ngi tàn sát ngi, áp bc hay bóc lt ngi. Kt qu thm khc đó đã phát sinh
t nhng tham vng, dc vng ca con ngi nên con ngi mi đ cho thú tính làm ch t duy
và hành đng.

Vì vy, phi có mt nn vn hóa mi thay th nn vn hóa hin thi đ con ngi có tinh
thn nhân ch mi phát huy đc nhân tính, đ cho nhân tính làm ch t duy và hành đng, đ
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 24
cho nhân tính ch ng thú tính. Lúc đó, đng nhiên cu trúc Kim T Tháp s không còn na và
đc thay th bng cu trúc hnh tâm th.

Th nào là cu trúc hch tâm th?

Chúng ta bit rng mt nguyên t có các đin t dng, đin t âm, đin t trung hòa. Các
đin t lu đng rt t do, nhng rt c cu trên các qu đo nht đnh, có k lut đ không bao
gi va chm nhau. Các đin t lu đng trên qu đo, chung quanh hch tâm ca nguyên t. ó
là cu trúc hch tâm th.

Trong v tr bao la, chúng ta thy các hành tinh nh ha tinh, đa cu, mc tinh v.v…quay
trên qu đo, chung quanh trung tâm là mt tri. Các hành tinh lu đng rt t do, nhng trong
k lut, không có cuc “xé rào” đ va chm nhau mà v tan tành. Tt c các hành tinh đu tn ti

nh cu trúc hch tâm th.

Còn xã hi nhân loi thì sao?

Thc ti cho thy xã hi nhân loi có nn tng là gia đình ti ông phng và cá nhân ti
Tây phng. Dù theo cá nhân ch ngha, con ngi vn phi sng trong gia đình, ngõ hu loi b
tính ích k (thú tính) luôn luôn đi kèm vi cá nhân. Do đó, gia đình đóng mt vai trò rt quan
trng đi vi con ngi.

Mt gia đình phi có ít nht hai ngi ( mt nam mt n) là cp v chng, sau đó có th
thêm các con cái; cha m và con cái hp thành tiu gia đình. Ln hn na là đi gia đình gm có
ông bà, cha m, chú bác, cô dì, anh ch em và con cái, cháu cht v.v…

Chúng ta có th coi gia đình là mt bn v có các thành phn là cha m và con cái (tiu gia
đình). Mi thành phn trong gia đình là mt bn v có nhng cá tính riêng bit, gi đây li thuc
mt bn v ln hn (là gia đình), nên mi ngi đm nhn mt trách v đi vi gia đình. Ta gi
mi ngi đó là mt c nng ca bn v. Mi c nng có trách nhim bo v, cng c gia đình,
hp tác vi nhau đ đem hnh phúc cho tt c mi ngi trong gia đình, không th vì quyn li
ca ngi này mà làm hi đn ngi khác trong gia đình.

Bn v và c nng h tr nhau đ tn ti và phát trin. Cha m và con cái phi có s phân
công rõ rt và hp tác trong hành đng mi tránh đc s mâu thun phát sinh ra trong gia đình
vi bt c lý do nào. S mâu thun đó làm gia đình mt n đnh. Gia đình s sng trong lc đc,
bun nn và d tan rã. Cha m làm tròn bn phn ca cha m, v chng làm tròn bn phn ca
v chng, con cái làm tròn bn phn ca con cái. Có vic gì khó khn xy ra cho gia đình, tt c
mi ngi cùng nhau tho lun. Ai ny đu coi mình ch là mt c nng trong bn v gia đình mà
hành đng sao cho phù hp vi trung tâm bn v ngha là đem li hnh phúc cho gia đình.

Cha m có ý kin ca cha m, con cái có ý kin ca con cái. Ý kin ca cha m cng nh
con cái có th đúng, có th sai. Cha m không nên ly uy quyn ca cha m mà ép buc con cái

luôn luôn phi tuân theo ý kin ca mình, có khi c h lc hu. Ngc li, con cái cng không
nên cy mình tài cao hc rng hn cha m, là con ngi tin b mà nht quyt bác b mi ý kin
ca cha m vì đinh ninh rng cha m lc hu, không theo kp thi th.
www.tusachvietthuong.org
Trích trong “Nn Vn Minh Nhân Bn – T Sách Vit Thng” Trang 25

Mi vic khó khn trong gia đình đu đc đem ra tho lun gia các c nng. Mi ngi
đu bình đng trong vic phát biu các ý kin. Con cái có th trung thc bày t ý kin ca mình
trong cuc tho lun, nhng không vì th mà con cái kém phn l đ, nhã nhn, coi cha m nh
ngang hàng ri sinh ra bt kính đi vi cha m; còn cha m cng không nên  th mà nt n, c
ch con cái, bt buc con cái lúc nào cng phi tuân theo ý kin ca mình. Cuc tho lun phi
đc thng thn, công bng và kt thúc trong tình tng thân tng ái. Có nh th mi tránh
đc vn nn v “hai ba th h”, v “già và tr”, v “lc hu và tân tin”.

T chc gia đình nh vy tng t cu trúc ca mt nguyên t, cho nên ta gi là gia đình
hch tâm. Các gia đình hch tâm là nn tng ca xã hi dân tc thì quc gia đó đã thc hin
đc xã hi hch tâm. Nhà cm quyn và dân chúng s không còn xa cách nhau na: đó là hai
c nng ca xã hi hch tâm, nên xã hi có đy đ ba yu t nhân bn, nhân tính và nhân ch,
cùng ba qui lut làm nn tng trit hc cho nn vn minh nhân bn. Dân chúng s sng yên vui
hnh phúc trong mt xã hi thanh bình.

Trên th gii, các nc ln (cng quc) và các nc nh yu (nhc tiu quc) ch là các
c nng ca bn v nhân loi, ca xã hi nhân loi, nên s giúp đ ln nhau đ cùng tin, cùng
thnh vng. Dân chúng trên th gii có cuc sng vui ti, hnh phúc trong mt th gii thanh
bình.

Riêng đi vi nc ta, đ xng đáng là Con Rng Cháu Tiên, ngi dân Vit cn phi cp
bách phn tnh đ loi b nn vn hóa ngoi lai đang tàn phá quê cha đt t. Toàn dân Vit phi
mau chóng chuyn hóa tâm thc đ tr v ngun, tr v np sng hài hòa ca dân tc theo tinh
thn hòa c làng. Ngi dân Vit tr v ngun đ thc thi Lý Tc Tiên Rng thì dân Vit mi

mau chóng có t do dân ch (t do tht s và dân ch chân chính), cm no áo m và sng trong
mt xã hi thanh bình (kt qu ca vic thc hin bn khuynh hng: dân tc hng tâm vn
đong; quc dân chính tr dân ch hóa; quc gia kinh t xã hi hóa; quc t tp đoàn an toàn)

Nhà cm quyn và dân chúng các nc ông Nam Á s kinh ngc v đi sng an vui hnh
phúc trong mt xã hi thanh bình ca dân Vit, mà nô nc theo gng thc hin nn vn minh
nhân bn.

Nn vn hóa mi đó s lan tràn t ông Nam Á qua các nc trên lc đa Á Châu, Úc Châu,
Phi Châu, Âu Châu và cui cùng là M Châu.

Tt c các quc gia trên th gii đu đt đc nn vn minh nhân bn thì nhân loi s bc
vào thi k n đnh.


ào Vn Dng
T Sách Vit Thng
www.tusachvietthuong.org