PHN III : MT S PHNG PHÁP TIP CN VÀ KHAI THÁC TH
TRNG HIU QU .
3.1 Ni dung các phng pháp:
3.1.1. Phng pháp bàn giy: (desk reseach)
Phng pháp này có tên gi xut phát ch là ngi nghiên cu có th
ngi ti bàn giy ca mình đ tin hành nghiên cu không phi ra hin trng.
Mun vy ngi nghiên cu phi s dng nhng thông tin sn có khác nhau,
không phi do t mình điu tra cho đ tài nghiên cu này. Thông tin này đc gi
là thông tin th cp (secondary data). Có th chia thông tin th cp ra hai loi :
+ Ngun thông tin bên trong doanh nghip.
ó là các s liu thông tin thng k sn có các b phn tài chính, k
toán, thng kê. Khi vic thng kê các sn lng kinh doanh càng đy đ, thì d
kin thông tin phân tích càng logic và th hin tính thc t càng cao. Nh vy
phng pháp bàn giy ch là thao tác đánh giá và phân tích s liu. Nhng do tính
tip xúc thc t hn ch nên đòi hi ngi s dng phng pháp này phi tinh t
trong vic nhìn nhn s bin đng ca s liu. Hay nói cách khác, đây ch là
phng pháp thô áp dng đi vi các d liu (sn lng ca dch v đang nghiên
cu) ít bin đng và phi đng thi phi hp vi các phng pháp khác trong
trng hp các dch v hoc đon th trng nghiên cu phc tp, có nhiu yu t
tác đng. Áp dng cho các dch v đàm thoi truyn thng: ni ht, ni tnh, liên
tnh, quc t chiu đi, di đng ni vùng, liên vùng.
Thông qua phng pháp này, doanh nghip có th bit đc đi tng
khách hàng nào, khu vc th trng nào, dich v nào cn thit tác đng vào
đim nào đ thu đc kt qu kinh doanh cao nht
Áp dng đi vi các dch v có cht lng n đnh, mang tính cht thng
xuyên thông qua công tác TK-TCKT nh các loi sn lng dich v thoi liên
tnh, ni tnh, ni ht, quc t, di đng ni vùng, liên vùng. Da trên công tác phân
tích, thng kê các s liu chúng ta có th suy đoán kh nng tiêu dùng cu khách
hàng.
Cách thc thc hin: Tp trung báo cáo sn lng doanh thu hàng tháng,
yêu cu b phn k toán và x lý cc phi tng hp chính xác, s liu th hin
cn chi tit tng loi, và đánh giá % tng gim đ đa ra s nhn đnh v lu
lng và nhu cu phát sinh ca khách hàng.
Ví d: nghiên cu th trng dch v thoi liên tnh trong 9 tháng nm
2003 bng phng pháp bàn giy ta tra cu các s liu th hên mc đ tiêu dùng
ca khách hàng và mt vài d liu liên quan đ đánh giá s tng gim tình hình
phát trin dch v này nh sau:
Tháng Sn lng
liên tnh
(1000phút)
Sn lng
171
(1000phút)
Sn
lng
1717
(cái)
Tng
171 và
liên tnh
% 171
so tng
liên
tnh
% 171 so
liên tnh
% liên
tnh
gim
Tháng 1 773,584 0 0 773,584
Tháng 2 672,630 0 0 672,630
Tháng 3 727,242 0 0 727,242
Tháng 4 722,323 0 0 722,323
Tháng 5 715,457 11,381 0 726,838 1,56 1,5 1,3
Tháng 6 647,154 163,967 0 811,121 20,21 25,33 10,76
Tháng 7 597,838 265,123 0 862,961 30,72 44,34 17,56
Tháng 8 535,534 328,156 3 863,690 37,99 61,27 26,15
Tháng 9 470,544 304,226 66 774,770 39,26 64,65 35,11
Nh vy ngi làm công tác nghiên cu phi có thông tin móc ni các d
liu liên quan đn tình hình phát trin các dch v.
S máy hàng tháng tng đu nhau, song sn lng liên tnh tng rt thp,
trong khi sn lng 171 tng liên tc dù là dch v mi, điu này giúp cho ngi
tng hp ca phng pháp nghiên cu này thy đc đây là dch v giá r, nên
đc khách hàng a dùng, vy khách hàng ca chúng ta là nhng khách hàng có
thu nhp thp, nhng có nhu cu gi liên tnh, s lng này ngày càng tng cho
phép ngi phân tích đc phép suy lun rng sn lng máy đin thoi phát
trin v sau phn ln là đi tng khách hàng có tình hình tài chính không khá gi.
Bên cnh đó, yu t s lng khiu ni và s lng máy hng cng phn
ánh rõ vì sao sn lng dch v trong tháng tng, gim, ch trng hp s máy
hng tng, s khiu ni đã gii quyt thp, s máy sa cha chim t l thp trong
tng s máy hng, thì ngi làm phng pháp bàn giy phi bit phi hp và loi
tr thông tin đ tìm nguyên nhân hoc hng mc đích nghiên cu sâu sát hn.
iu này suy ra do nguyên nhân ch quan nên th trng không có nh hng đn
s phát trin ca dch v.
Kt lun rút ra trong vn đ này là dch v mi ra đi không th ph nhn
u th ca dch v c mà là đ to tin li cho khách hàng, nh vy dch v liên
tnh không đc tin gn đn gii hn bão hoà. Phng pháp nghiên cu này giúp
ngi lãnh đo sm nhn ra tình hình kinh doanh ca mình và đng thi s cung
cp mt thông tin quan trng đ kích cu. ó là kích thích phát trin sn lng
thoi liên tnh bng các ch đ,chính sách khuyn mãi m cu v mt giá.
+ Ngun thông tin bên ngòai :
Bao gm nhiu ngun khác nhau, đó là sách báo thng mi quc gia, đa
phng, các tp chí kinh t, thông tin kinh t, thông tin th trng, tivi, radio, niên
giám thng kê, ngân hàng thanh toán quc t. Các hip đnh thng mi, s ra đi
các đi th kinh doanh khác.
S tham gia cng tác v cng Vin thông quc t vi các nc trên th gii
ngày càng rng, ây là ngun cung cp thông tin quan trng v th trng quc t
cho bu đin kinh doanh. Dch v 108 ca bu đin cng là mt ngun thông tin
th trng.
Cn c vào ngun thông tin bên ngoài, doanh nghip có th đánh giá khái
quát tình hình phát trin kinh t quc gia, th gii nói chung, ca các ngành, thm
chí các doanh nghip ln, phát hin nhng nhu cu, c hi kinh doanh mi, la
chn các đi tác làm n
nhng nc phát trin, ngun thông tin bên ngoài rt phong phú, có th
chim ti 80%, nhu cu thông tin cn thit cho mt nghiên cu th trng ch còn
20% là do doanh nghip t t chc điu tra thu thp ly. c bit các Ngân hàng
trong và ngoài tnh là ni có nhiu thông tin v tình hình phát trin kinh t, vn
hóa, xã hi v các quc gia, tình hình kinh doanh, tài chính ca các công ty ln.
Hn na trong nn kinh t th trng, các doanh nghip hàng nm phi in n các
tài liu gii thiu v tình hình hot đng sn xut, kinh doanh ca mình. Ngun
thông tin này cho ta c s đ tìm hiu các bn hàng cng nh các đi th cnh
tranh.
Ví d
: Ninh thun t khi đc m rng kênh thoi vi các nc Vin thông
trên th gii c hn s phát trin dn dch v đàm thoi quc t, và ngun thông tin
này cung cp . Tình hình tnh nhà đc lên đô th loi ba, xut hin các đi th
cnh tranh nh Vietel, ETC, Và đc bit hip đnh thng mi Vit M giai đon
2-4-6 ra đi chc chn s làm cuc chy đua canh tranh trong và ngoài nc tht
sôi đng, nóng bng, nh vy dch v liên tnh và quc t lúc đó s có bin đng
cc gim, sn lng tng nhiu vì nhu cu ca ngi tiêu dùng cng tng, th
phn b chia s. Do đó mc dù vic nghiên cu th trng đánh giá các yu t tác
đng trc tip đn s phát trin dch v là chính yu, nhng qua các nhân t bên
ngoài nh trên cng mt phn đnh hng cho các nhà kinh doanh bu đin thy
rng cn thit đu t mng li vi nhng công ngh hin đi, tranh th kích cu
chim lnh th phn trc, chú ý phát trin mng đn các khu kinh t, công nghip
có trin vng
u đim ca ngun thông tin bên ngòai là chi phí thp, tuy nhiên nhc
đim ca nó là cn phi chú ý đn đ chính xác, đ tin cy, thi gian tính khi s
dng.
3.1.2. Phng pháp nghiên cu hin trng:
Ngun thông tin th cp nhiu khi không tha mãn mc đích nghiên cu th
trng. Chng hn khi doanh nghip mun nghiên cu hành vi, thái đ, s thích
th hiu, mc đ tha mãn nhu cu ca khách hàng. Vì nhng thông tin lai này
mang tính đc thù, không có sn. Do đó doanh nghip cn tin hành nghiên cu
hin trng đ thu thp thông tin riêng cho đ tài nghiên cu, Thông tin này gi là
thông tin s cp.
Do phi t t chc ly công vic thu thp thông tin, nên chi phí cho thông
tin s cp cao hn nhiu so vi vic thu thp thông tin th cp. Do đó nghiên cu
hin trng thng xy ra sau nghiên cu bàn giy đ có th tit kim ti đa vic
s dng thêm thông tin s cp.
Trong nghiên cu hin trng có th dùng các phng pháp quan sát,
phng pháp phng vn đ thu thp thông tin.
+ Phng pháp quan sát:
tìm hiu hành vi, thói quen ca khách hàng có th dùng phng pháp
quan sát. Ví d xem h đn bu đin bng phng tin gì? H có st rut vì ni đ
xe không? H có quan sát các bng cc, bng hng dn nghip v không? H
có thùng mang bút khi vào giao dch không? H có bon khon khi s dng
dch v không? Bao nhiêu % khách hàng vào Bu đin không s dng dch v gì?
Phng pháp quan sát cng có th dùng đ tìm hiu mt s vn đ v đi
th cnh tranh nh đa đim bán hàng, cách trang trí ni giao dch, thái đ nhân
viên, cách thc qung cáo
Có th quan sát trc tip hoc dùng các phng tin thông tin nh ghi âm,
camera đt ti ni giao dch.
Phng pháp quan sát đn gin chi phí không cao, c bit ti các quy
giao dch có th giao nhim v cho các giao dch viên khai thác khi tip xúc vi
hàng vì h là nhng ngi thng xuyên và có c hi lng nghe, quan sát thói
quen hành vi ca khách hàng. Tuy nhiên nhiu vn đ cn tìm hiu v khách hàng
không th dùng phng pháp quan sát nh đng c mua hàng, khi đó cn dùng
phng pháp phng vn.
+ Phng pháp phng vn:
@ Phng vn trc tip: ó là các cuc phng vn tay đôi trc tip gia
ngi phng vn và ngi đc phng vn ngòai ph, ni làm vic hoc ti nhà.
phng vn trc tip có u đim quan trng. Ngi phng vn có nghip v có th
khin đi tng tr li câu hi bng cách này hoc cách khác, chng hn gii thích
ý ngha cuc phng vn, tm quan trng ca ngi tham gia đc phng vn, gii
thích ý ngha ca các câu hi. Do đó có th tránh đc s hiu lm ca các câu hi
dn đn s tr li sai. Cng do đc trc tip tip xúc vi khách hàng nên ngi
phng vn có th điu chnh linh hot câu hi cho phù hp vi đi tng.
Phng pháp này áp dng cho các dch v mi có tính bin đng v s phát
trin nhanh mnh nh di đng tr trc, các loi th tr trc, các dch v GTGT,
đc bit là 108. Vì thng các dch v này lt qua giai đon th nghim th
trng nhanh, nên cha có cái nhìn tng quan v quá trình phát trin dch v, v
vòng đi sn phm. Dn đn dch v b tác đng ca các yu t t nhiên hn là s
kích thích ch quan ca bu đin.
Mt u đim quan trng ca phng vn trc tip là nh quan sát trc tip,
ngi phng vn có th thu đc nhng thông tin b sung nào đó mà ngi đc
phng vn không mun nói ra, đc bit đi vi nhng vn đ t nh, ví d nh tui
tác, tình trng tài chính, kinh t có th đánh giá qua nhà ca, tin nghi trong nhà.
Tác phong giao tip nói nng, qun áo trang đim cng là c s đ phân loi đi
tng . Do đó có th kt lun v mt u đim na ca phng vn trc tip là nó
cho lng thông tin cao hn các kiu phng vn khác.
Cng do quan sát trc tip mà ngi phng vn có th đánh giá mc đ
chính xác, nht quán ca các câu tr li, ví d qua thái đ lng l, s hiu bit,
s thích thú ca đi tng khi tr li.
Tuy nhiên phng vn trc tip cng có nhng nhc đim nht đnh. ó là
chi phí cao do phi hun luyn mt đi ng đông đo nhng ngi đi điu tra, chi
phí đi li trên đa bàn rng, thù lao xng đáng cho h. Nhng ngi đi phng vn
nu không đc hun luyn cn thn có th thu đc nhng câu tr li không
chính xác. Hn na tính khách quan ca kt qu thu đc còn ph thuc vào
ngi phng vn, vì mi ngi thng có thiên hng cá nhân nào đó trong khi
phng vn. Mt khác tâm lý con ngi khá phc tp, h nói A nhng làm B. Do
vy khi có mt ngi phng vn h có th tr li không hoàn toàn đúng nh
nhng gì h suy ngh và hành đng. ây là mt vn đ t nh đc bit đi vi
ngi châu Á không ci m bc trc nh ngi châu Âu.
Phng vn cng có th tin hành đi vi mt nhóm ngi la chn. Lúc
này cuc phng vn thiên v tho lun nhng vn đ đc đt ra.
Vy khi nào thì nên dùng phng vn trc tip?
- Khi phng vn trc tip có th dùng phi hp vi các k thut điu tra
khác .
- Khi có đ s ngi phng vn đc hun luyn.
- Khi có đ kinh phí.
- Khi ni dung các câu hi không gây khó x lý cho ngi tr li.
- Khi ngi đc phng vn không cn suy ngh lâu đ tr li.
- Khi cn phng vn sâu , đt nhng câu hi chi tit mi đ thông tin.Tuy
nhiên trong trng hp này cn phi có đôi ng nhng ngi phng vn
đc hun luyn đc bit.
@ Phng vn qua th t :
ây là phng pháp tip cn th trng ph thông d thc hin nht, đc
thông qua thc t bu đin đang thc hin là các th góp ý. Song cách thc này
cn đc nhân rng lên cho vic thu thp thông th trng tim nng nh: nhu cu
lp đt, nhu cu s dng các dch v tin ích, các dch v GTGT
Phng vn qua th t không đòi hi nhiu nhân viên phng vn đc hun
luyn. Do đó chi phí ít hn so vi phng vn trc tip. Tuy vy cng có mt s
vn đ.
Th nht, thng thì th phn hi rt ít vì ngi nhn th chng thú v gì,
li ích gì khi phi tr li trong khi h có bit bao nhiêu vic phi làm. khuyn
khích tr li, do vy cn phi to mi thun li cho h, ví d nh có phong bì ghi
sn đa ch, dán tem (hoc thanh toán sau vi bu đin), câu hi rõ ràng ngn gn
d hiu, tr li đn gin có hay không hoc gch chéo, có món quà nh nu tr
li
Th hai, các câu hi trong th ch đ cp đn nhng vn đ đn gin, rõ
ràng. Do đó cng khó bit đc tâm lý ca ngi tr li đ có phán đoán đ chính
xác ca nhng câu tr li. Do vy đ tng đ chính xác, trung thc cn phi có gii
thích rõ tm quan trng ca cuc điu tra bng mt bc th riêng kèm vn bn câu
hi.
Th ba, v mt thi gian, phng vn qua th phi ch th phn hi lâu
hn
Phng vn qua th cng thng đc dùng đi vi nhng đi lý bán hàng
qua bu đin.
Phng vn qua th cng thng đc dùng đ tìm hiu ý kin khách hàng
v cht lng ca các loi dch v Vin thông, nhng ý kin góp ý ca khách hàng
v phng hng ci tin nâng cao hn na cht lng phc v, cht lng sn
phm.
Phng vn qua th cng dùng đ kim tra toàn trình ca các tuyn mng,
tc là thi gian t lúc khách hàng nhu cu đn khi kt thúc, tn bao nhiêu thi gian
đ làm Khách hàng tho mãn và hài lòng nht.
@ Phng vn qua đin thoi :
Phng pháp này rt tin li, chi phí thp khi có mt đ đin thai thuê
bao ln. Câu tr li có th nhn đc ngay sau khi kt thúc phng vn. Tuy nhiên
nó cng có nhc đim là s câu hi hn ch, ngn gn. Ngoài ra, đi vi nhng
ngi không quen bit, cuc nói chuyn đin thoi thng mang tính cht dè dt.
c bit vi Công tyvin thông có th dùng đin thoi đ thm hi các thuê
bao đin thoi, telex, fax ca mình, cng nh thm các khách hàng ln, tìm hiu ý
kin khách hàng v cht lng thuê bao, tình hình sa cha máy nhanh chm, nht
là tình hình thu n BP, hoc s thích và kh nng thanh toán i vi khách
hàng có quan h thng xuyên vi Bu đin, nên các cuc trò chuyn qua đin
thoi tr nên ci m, gn gi hn, thông tin thu đc s phong phú chính xác hn.
Bng di đây cho phép chúng ta so sánh u nhc đim ca các phng
pháp phng vn khác nhau :
So sánh các phng pháp phng vn:
Các đc trng Phng vn trc
tip
Phng vn qua
th
Phng vn qua
đin thoi
+ Chi phí mt ln t nht Trung bình Rõ nht
+ Tc đ thc
hin
Va phi Chm nht Nhanh nht
+ Lng thông tin Ln nht Trung bình Nh nht
+ Kh nng kim
tra
Rt tt Không kim tra
đc
Trung bình
+ Tính mm do Cao nht Thp nht Trung bình
ca câu hi
+ Tm vi xa Hn ch Tt Rt tt
+ Mc đ t chi
tr li
Ít nht Nhiu nht Trung bình
+ Tính phi danh
(du tên ngi
đc phng vn
Yu nht Mnh nht Trung bình
3.1.3. Phng pháp chn đi tng cn điu tra:
thc hin phng pháp này đòi hi ngi thc hin phi bit tình hình
chung v tng th khách hàng ca mình, thm chí có th am hiu v thông tin th
trng.
Trong nghiên cu hin trng, mt vn đ đt ra là la chn các đi tng
cn điu tra nh th nào? Tc điu tra toàn b hay là ch mt b phn đin hình
khách hàng? iu tra thng xuyên mt đi tng hay thay đi theo thi gian?
Tr li cho các câu hi này là các phng pháp sau đây :
@ iu tra toàn b :
Nu s lng khách hàng không ln, thì chúng ta có th tin hành điu tra
tt c các đi tng.
Ví d: Trên đa bàn th trn Khánh hi - huyn Ninh hi, thng có nhng
khách hàng ln không quá ln (50 khách hàng) cho nên chúng ta có th tin hành
nghiên cu s thích, th hiu, mong mun ca khách hàng bng cách t chc đi
thm h mt cách đnh k: tháng, quý, nm Công tyvin thông phi lit kê đc
danh sách các khách hàng ln, kèm theo mt s thông tin nh: đa ch , s máy
đin thoi, tình hình sn xut kinh doanh Thông tin sau mi ln đi thm khách
hàng phi ghi chép đy đ, có h thng đ tin vic theo dõi. Tt nht là cn lp
h s khách hàng và cp nht thông tin thng xuyên. H s sau đó phi lu tr
vào máy vi tính.
Vic điu tra toàn b còn tu thuc vào mc đích tip cn khách hàng là gì?
và có phi hp vi ni dung gì khác không? Thng nu đã điu tra toàn b thì
cn bao quát tt c các ni dung thông tin thu thp, áp dng cho các thuê bao có
mc đ s dng nhiu dch v và doanh thu cao.
@ iu tra chn mu : (iu tra không toàn b ) :
Nu s lng khách hàng ln, ta không th kho sát ht đc vì tn kém
thi gian, chi phí, không hin thc, không hiu qu, vì vy phi dùng phng pháp
điu tra mu.
Lý thuyt điu tra mu cn c vào vic nghiên cu thông tin thu đc t
mt b phn ca đám đông cn nghiên cu đ suy ra nhng kt lun cn thit v
tp hp này. Tính tin cy ca các kt lun này tu thuc vào tính cht đi biu ca
mu đc chn ra, tc là ph thuc vào phng pháp chn mu, và s lng phn
t mu đc chn ra.
tin hành chn mu trc ht cn phi xác đnh tp hp cn phi nghiên
cu, gi là tp hp tng, sau đó dùng các phg pháp chn mu khác nhau đ xác
đnh mu cn chn. Có th dùng các phng pháp chn mu sau :
Chn ngu nhiên: ây là phng pháp mà mi phn t ca tp hp tng
đc chn mt cách ngu nhiên vào mu. Do vy đm bo kh nng nh nhau đ
bt k phn t nào ca tp hp ca tp hp tng cng có th đc chn vào mu.
thc hin chn ngu nhiên ngi ta lâp danh sách (hoc đánh s) mi phn t
ca tp hp tng. Sau đó dùng cách rút thm ngu nhiên hoc dùng các bng s
ngu nhiên lp sn đ chn các phn t ca mu.
Phng pháp này cho phép tính sai s ca các kt lun suy rng cho tp
hp tng t các các kt qu nghiên cu trên tp hp mu. Tuy nhiên nó ch đc
áp dng khi tp hp tng có nhng tính cht đng đu v các đc trng Ví d khi
ngiên cu ý kin kháchhàng v giá cc bu đin thì không th coi toàn th khách
hàng là đng nhtvì kh nng thanh toán ca h rt khác nhau, vì vy phi dùng
phng pháp chn đin hình.
Chn đin hình (hay chn theo tng):
Khi tp hp tng không đng đu, thì thot đu ta chia tp hp tng thành
nhng nhóm đng đu, sau đó trong mi nhóm đng đu ta li chn ra các đi din
theo phng pháp chn ngu nhiên. Bng cách này các đi biu đc chn ra t
các nhóm s lp thành các đi din t chc cho tp hp tng.
3.2. Tng hp và phân đon th trng :
ây là giai đon quan trng nht trong quá trình nghiên cu th trng,
phi làm bt rõ đon th trng nào đáng quan tâm, loi thông tin nào cn thit đ
xut bin pháp tip cn th trng tt nht.
Mi phng pháp thu thp thông tin v th trng trên đây, đu cung cp
mt thông tin khác nhau, tu theo mc đích nghiên cu mà có hình thc lc thông
tin khác nhau nhm đáp ng thông tin còn li đ đa ra các hành đng hp lý &
khoa hc.
Sau đây là hai phng pháp tng hp chn la thông tin thông có th áp
dng cho công tác nghiên cu th trng Vin thông Ninh Thun .
3.2.1. Mô hình đánh giá thái đ chung:
Thái đ chung ca mt nhóm khách hàng vi mt loi sn phm là tng
hp các đánh giá ca h v nhng đc trng khác nhau ca sn phm. lng
hoá thái đ ca khách hàng đi vi mt dch v, ta có th dùng công thc sau:
A=
∑
=
n
i
Aifi
1
.
A là thái đ chung ca khách hàng v mt loi dch v.
Ai: đánh giá đnh lng ca khách hàng v đc trng (thuc tính) th i ca
dch v (do khách hàng cho đim).
fi: h s đánh giá mc đ quan trng ca đa phng th i đi vi khách
hàng này.
n: s đc trng (thuc tính) ca dch v đang xét.
ánh giá thái đ ca khách hàng đi vi dch v ca doanh nghip có ý
ngha quan trng vì thái đ ca khách hàng là nhân t tác đng mnh m đn hành
đng tiêu dùng dch v. Công thc trên cho ta đánh giá thái đ chung ca mt
nhóm khách hàng đi vi các dch v cùng loi, ca các đi th cnh tranh, hoc
thái đ chung ca các khách hàng khác nhau đi vi mt loi dch v.
Ví d đánh giá thái đ chung ca nhóm khách hàng đi vi dch v đin
thai đng dài liên tnh. Nhóm khách hàng đây đc chn là mt đon th
trng có các đc tính tng t nhau, đ có nhng mc so sánh tng đng nhau.
on th trng là tp hp các khách hàng thuc khi doanh nghip nhà nc. Các
thuc tính ca dch v cn nghiên cu nh sau:
+ Cht lng truyn thông tt.
+ Giá cc.
+ Phong cách phc v.
+ Ch đ hu mãi.
+ Thanh toán n BP.
Qua phng pháp phng vn thu thp thông tin t nhóm khách hàng này, ta
có thang đim và bng thông tin gi đnh nh sau:
im đánh giá v các thuc tính ca dch v
B ETC Vietel
Thuc tính H s
quan
trng (fi)
Ai Ai*fi Ai Ai*fi Ai Ai*fi
Cht lng truyn
thông tt
9 10 90 8 72 9 81
Giá cc 10 10 100 10 100 8 80
Phong cách phc v 7 9 63 7 49 10 70
Ch đ hu mãi 8 5 40 9 72 7 56
Thanh toán n BP 7 10 70 10 70 10 70
Tng 363 353 357
Nh vy so sánh thái đ chung ca nhóm khách hàng này vi cùng mt loi
dch v thoi liên tnh giã các đi th cnh tranh, ta thy nhóm Khách hàng này
vn mang đm nét chung thu vi ngành bu đin, mc dù đc tính giá cc đi
vi khách hàng là quan trng nhng riêng đi vi nhóm khách hàng này vn cn
bu đin quan tâm các thuc tính khác ca dch v. Nh vy có th kt lun rng
dch v thoi liên tnh vn là dch v đang phát trin, cn chú trng thuc tính
phc v và hu mãi giá cc, vì th hàng lot các chính sách tíêp cn th trng
đc xoay quanh 2 thuc tính trên s mang li hiu qu nht, và thu hút khách
hàng ca đi th cnh tranh tt nht.
3.2.2. Phng pháp lp bng kép:
Trong trng hp có nhiu thông tin tng hp cn phi hp, không cùng
thuc mt nhóm thuc tính tng t thì mi có th đa ra kt lun, ta dùng bng
kép. Thng ngi ta dùng bng này cho vic tng hp thông tin thu nhn t vic
tip cn th trng bng phng pháp phng vn và điu tra chn mu.
Ví d: Khi thu thp thông tin v dch v thoi liên tnh 171, nhng có nhiu
khách hàng trong cùng mt mu đc chn đa ra nhiu ý kin khác nhau, trng
hp này ngi thu nhn thông tin d b phân tán, ta cn bit hng mc đích tip
cn th trng bng các tiêu chí đc bit trên bng kép đ xác đnh thông tin quan
trng. C th mu đc chn gm 30 ngi khu vc th xã Phan rang, có kh nng
thanh toán BP tt, có mc cc tiêu dùng hàng tháng bình quân 400.000 đng,
đc đ cp v vn đ xác đnh đng c tiêu dùng dch v và nhn đnh ca khách
hàng v vic phc v ca bu đin. Ta có bng thông tin lc nh sau:
Ni dung ý kin S lng khách hàng % so vi
mu
Thu nhp >
4 tr.đ/tháng
Thu nhp <
4 tr.đ/tháng
Tm quan
trng
thông tin
Trao đi thông tin mua bán làm n 8 12 66,66 60
Thông tin con cái, ngi thân xa 3 2 16,66
Thc hin công tác c quan 0 5 16,66
Thu BP tt 14 13 90,00
Sa cha máy quá chm 10 15 83,33 90
S ln hng/ tháng 2 ln 3 ln Nhiu
Thông tin v tng quà không bit 17 13 100
Cha rõ v giá cc 15 10 66,66 70
S dng các dch v tin ích 16 8 73,33 35
Nh vy qua bng ta lc ra đc các d kin cn lu ý: yu t sa cha
máy quá chm, trong khi h là thành phn làm n mua bán cn thông tin liên tc,
có kh nng thanh toán tt, nhng thông tin li thng b gián đon, cng thêm
kh nng hiu bit v giá cc quá hn ch, điu này chng t bu đin cn
khuch trng công tác thông tin cho khách hàng v các dch v vin thông và
tng cng công tác chm sóc khách hàng.
3.2.3. Phân đon th trng:
T các thông tin phân tích và tng hp nh trên theo tng phng pháp, ta
tin hành phân đon th trng tng ng vi đi tng và mc tiêu nghiên cu.
Vic phân đon th trng đòi hi kt gn chc ch vi yu t thông tin thu thp.
in hình c th, nu theo phng pháp nghiên cu hin trng, thông tin
thu v khng đnh khách hàng thuc đi tng t nhân có nhu cu lp đt máy
nhng phn ln h không đ tài chính đáp ng nhu cu tiêu dùng thông tin vì h
cho rng giá cc đt, tp trung khu vc Ninh Sn thì vic đu tiên trong phân
đon th trng là ta khoanh vùng các khách hàng có tính cht tng t t các khu
vc khác vào mt nhóm, áp dng các bin pháp kinh doanh cho loi đi tng thu
nhp thp mà có nhu cu s dng dch v Vin thông. Theo dõi liên tc loi khách
hàng này đ có bin pháp kích cu trong trng hp h có đ điu kin thanh tóan
hoc to thói quen tiêu dùng dch v đ m cu. Nh vy vic phân đon th
trng không phân bit đa gii hành chính, mà ch đ sp xp, phân lai và đánh
du các khách hàng nm chung mt khung (đon) mang tính cht tng t nhau đ
kích thích cu bng mt bin pháp thng nht.
Vic phân đon th trng còn da trên c s phù hp vi mc đích nghiên
cu hoc hình thc kích cu trên s lng toàn b hay riêng l. Vì vy cn chia
nh th trng ra nhiu đon, mi đon mang nhng tính chính xác cho đc trng
s gn hn, dn đn hiu qu nghiên cu cao hn. Vic làm này s nh nht, tn
công sc, chi phí, nhng tin dng, nu cn m rng đon th trng vn đc, lúc
này ta ch vic gp các khúc th trng nh li, nên kh nng đ xut hành đng
x lý đon th trng đó s d đt mc đích hn.
3.3. Quyt đnh hành đng:
3.3.1. Xác đnh cung bc tip cn khai thác th trng:
Tc là thc hin sp xp theo mc đ u tiên th t đon th trng t
nhiu xung ít. ây là khâu quan trng thit yu, mun thc hin vic này cn
phi bit tng hp, so sánh loi tr đ chn lc đc th trng nào là quan trng
nht, cn đc quan tâm nht đ có bin pháp khai thác tt.
xác đnh đc cung bc tip cn th trng cn ta da trên các ch tiêu
chính nh sau: + Mc tiêu nghiên cu.
+ Ni dung thông tin thu thp.
+ iu kin chung cu th trng.
+ Tính quan trng ca thông tin đi vi mc đích nghiên cu.
Vn đ xác đnh cung bc th trng ph thuc ln vào tài chính và mc
tiêu tip cn th trng đ làm gì, kích thích khai thác theo mc đ nhiu hay ít.
i vi đon th trng cha cn thit thì đa mc đ u tiên xung thp, đi vi
đan th trng nóng bng, cn gii quyt ngay thì bt buc phi lu ý xp vào
bc đu tiên. Có th mô t theo s đ sau:
Thông tin th trng
quan trng chn lc
Các thông tin ph
tr
on th trngquan
trng nht
on th trng k
tip 1
xut gii pháp khai
thác th trng ngay
Dùng làm thông tin th
cp xác đnh mc tiêu
khai thác ti
p
theo
on th trng k
tip 2
Bc 1
Bc 2
Bc 3
Tác đng loi tr
Tác đng loi tr
K tha loi tr TT
khai thác
Cung bc th trng đc xác đnh ch đúng theo tng giai đon, tng thi
đim không phi chính xác cho c thi gian dài, do vy cn phi bit giai đan
nào, tính cht nào ca th trng đc đt nng đi vi doanh nghip đ chn bc
th trng chun b cho công cuc khai thác cho tt.
Ví d: Theo thông tin phn ánh ca khách hàng vi bu đin theo phng
pháp phng vn qua th t v cht lng dch v, mà c th là thi gian thông
thoi thp, ngha là thi gian và s ln máy hng trong tháng quá nhiu (70-80%
trên tng th thu v). Nh vy mc dù còn nhiu yu t khác na, mà khách hàng
có phn ánh nhng ngi tng hp phi bit đây là thông tin quan trng bc nht,
và tng các khách hàng có thông tin này to thành đon th trng có mc đ u
tiên s 1, do đó đ xut bin pháp x lý thông tin cho đon th trng này nh sau:
Phi tng thêm ngi hoc phân b công vic u tiên làm công tác sa chamáy
hn là phát trin máy, đng thi tin hành bo dng, sa cha thng xuyên
mng li, loi tr các loi thit b vt t mng không đm bo cht lng ra khi
mng, Vy trong giai đon này thông tin th trng này là quan trng và đon
th trng này là u tiên nht song đn khi mng li tng đi n đnh, cht
lng thông thoi tt thì thì yu t này không còn phù hp na.
3.3.2. La chn gii pháp khai thác chính yu :
Tu theo bc th trng mà ta la chn các gii pháp khai thác theo th t
x lý thông tin chính yu và ph tr. Các thông tin to thành đon th trng bc
nht, đc dùng làm c s la chn các gii pháp chính, các thông tin th cp
đc dùng làm cn c đa ra các bin pháp h tr.
3.3.3. Mt s đ xut tip cn và khai thác th trng hiu qu:
- Thay đi quan đim kinh doanh ca các b phn giao tip trc tip khách
hàng nh: công nhân BDSC&PTTB, 108, ài chuyn mch, 119, TTchm sóc
khách hàng cho phù hp vi điu kin kinh doanh th trng m ca.
- Hình thành b phn hoc phòng Kinh Doanh - Tip th ti BT bao gm
c chuyên bu và chuyên đin đ đi sâu nghiên cu và đy mnh công tác kinh
doanh trong điu kin có cnh tranh.
- La chn mt đi ng có kh nng tip th, tp hun nghip v vin thông
chuyên thm hi khách hàng và tin hành gi m nhu cu qua đin thoi, th tín
hoc trc tip.
- Lp mt hp th kt ni t đng min phí thu nhn các kin ngh ca
khách hàng đi vi bu đin: cht lng máy đin thoi, thái đ phc v ca nhân
viên thu n, nhân viên BDSC&PTTB, hoc nu cn thit thông báo t đng li
cm n khách hàng trc thông báo n 5 ngày.
- M nhiu lp tp hun v vic t vn gii quyt các thc mc khiu ni
ca khách hàng.
- Tng cng công tác giao tip vi khách hàng c th bng phng pháp
nghiên cu hin trng qua phng vn trc tip, giao cho dây máy thc hin trong
quá trình sa cha máy đin thoi hoc lp mi xem khách hàng có yêu cu gì
hoc nguyn vng mong mun bu đin đáp ng, nhân viên phi ghi vào s nht
ký làm vic, T trng có trách nhim kim tra và chn lc thông tin gi các b
phn liên quan x lý.
- Ban hành các qui trình phi hp x lý thông tin ni b khi cn thit gii
quyt các khiu ni, góp ý ca khách hàng tránh trng hp không thng nht
quan đim vì khách hàng.
- Thay đi phng pháp tip cn khách hàng nh trc đây, đi vi khách
hàng tim nng, cn t vn khách hàng khi có nhu cu lp đt máy: hng dn h
s dng loi máy nào, giá bao nhiêu, gii thiu các dch v tin ích, các hình thc
h tr ca bu đin nu khách hàng cha đ điu kin tài chính, các th tc chính,
các th tc thay th.
- Cung cp trang Web min phí đ gii thiu các thông tin v dch v vin
thông.
- Thu thp các thông tin th trng tim nng bng các đt phát phiu thm
dò
- M các chng trình trúng thng khi s dng đin thoi (có th kích
thích tu loi dch v: Liên tnh, ni tnh, ni ht, 171, quc t ) tng đng
nh chi phí khuyn mãi. ây là phng pháp gi m nhu cu s dng thông tin
liên lc cho nhng khách hàng hin có đt kt qu nhanh.
- Qua phân tích đánh giá th trng vin thông Ninh Thun trên ta thy đây
là th trng tim nng, song mt đc tính quan trng ca th trng là khách hàng
s dng dch v vin thông chú trng đn yu t giá c, vì không th áp dng
khuyn mãi thng xuyên, điu này làm nh hng chi phí bu đin, do vy cn
phi bit xác đnh đâu là th trng mc tiêu đ đy mnh SXKD.
- T chc khuyn mãi lp đt máy đin thoi c đnh min phí gi ni ht
t phút th1 đn phút th 100 trong ba tháng đu nhm to nhu cu tiêu dùng ca
khách hàng, khi không còn min phí na, khách hàng vn s dng vì đã có thói
quen dùng.
- Vn đng nhà dân tham gia tuyên truyn kích cu bng hình thc chi tr
tin hoa hng khi tip th máy đin thoi phát trin. Hoc qua hình thc gi đin
thoi, trao đi vi các khách hàng c tìm kim khách hàng mi. Thông tin này có
th thông báo rng rãi, đây là cách thc khai thác th trng, tng th phn nhanh
trc khi có đi th cnh tranh.
- Tng cng mô t s đ mng cáp ti các Trm vin thông, nhm to cho
CBCNV mt cái nhìn tng th v mng li, đng thi to điu kin đ h đnh
hng vùng (khu vc theo tuyn) tip th, và phc v tt hn.
- Liên h xã phng phát đng phong trào thanh niên h tr đa thông tin
v đa phng, trích tin hoa hng cho Thanh niên gây qu.
- Tip tc m tng hình thc h tr lp đt máy bng nhiu hình thc: bán
n máy c đnh, tr góp tin lp đt, gim các th tc đn gin cn thit
- i mi nguyên tc bán hàng: phân thành loi dch v bán ch đng và b
đng.
- To điu kin m rng ngun khách hàng bên trong khi h có nhu cu, vì
đây là thành phn khách hàng tim nng ln, vì chính h là ngun khách hàng cn
đc chm sóc đ chm sóc khách hàng bên ngoài.
- Chuyên môn hoá đi ng nhân viên thu n, vì h là lc lng tuyên
truyn thng xuyên và rng rãi nht, nên công tác tuyn dng nhân viên này phi
xem xét đn trình đ hc vn và kh nng tip thu. Thng k m các lp t vn
tp hun x lý các tình hung thng gp. iu này cn có t trng qun lý t
thu n chuyên thu thp các thông tin phn hi khách hàng t đi ng nhân viên
này => có hng x lý.
- Phi hp các ngân hàng, cc thu, xin danh sách các doanh nghip, t
nhân, hoc các cá nhân buôn bán làm n ln, có thu nhp cao, tìm hiu h đang
mong mun gì, s dng dch v ca đi th cnh tranh nào (di đng) nhm đ ra
bin pháp lôi cun h v vi bu đin.
- Khng đnh cht lng dch v, uy tín doanh nghip bng cht lng
mng li và m quan mng.
- Chú ý nét vn hoá doanh nghip mà c th là th hin công tác chm
sóc khách hàng, cn nâng cao yu t vn minh, t tng
- Chú ý mt b phn khách hàng tim nng đó là các khách hàng đã ct
máy, hoc đang tm ngng máy hot đng.
- a vào hp th doanh nghip t gii thiu, đ cung cp các thông tin v
kinh doanh dch v vin thông.
- H thng li s liu qun lý thông tin khách hàng, s liu mng, thng kê
thông tin khách hàng tim nng phc v công tác d báo th trng
3.4. Các kin ngh cp thit:
3.4.1. y mnh phát trin dch v 171 ti Tnh Ninh Thun đ chim lnh th
trng trc khi Vietel trin khai dch v 178:
Nh đánh giá ban đu đây là dch v vin thông có giá r, cht lng dch
v tng đi tt, có kh nng thâm nhp th trng nhanh, tc đ phát trin cao
và mc đ chia s th phn vi dch v liên tnh rõ nét. Các yu t tác đng đn s
phát trin các dch v này đc nhn đnh nh sau:
+ Vì th trng vin thông Ninh Thun là th trng tim nng, có tình hình
kinh t đang dn phát trin, nên nhu cu t nhiên đc chuyn thành nhu cu th
trng và nhu cu có kh nng thanh toán là tt yu.
+ Hin ti phn ln khách hàng ca bu đin có đn gn 20% trong tng
khách hàng không s dng dch v thoi liên tnh, không phi vì h không có nhu
cu mà là nhu cu ca h không đc tho mãn vì điu kin tài chính. Nh vy
khi dch v 171 ra đi s mang theo tính cht giá c nên rt thun li cho đi
tng tiêu dùng này quýêt đnh hành vi mua hàng.
+ i tng khách hàng vãng lai s dng dch v cng tng đi nhiu, vì
phn ln h là nhng ngi làm n xa, có mc thu nhp thp.
+ Vic tuyên truyn qung bá còn hn ch, vì hin nay bu đin cho rng
nu qung cáo mnh dch v này, có th làm chia s phn ln th phn vi dch v
liên tnh, dn đn gim doanh thu cc mc dù tng sn lng tng. ây là mt
nhc đim cn khc phc đi vi các đi tng mang t tung kinh doanh đc
quyn khi cnh tranh đn gn k.
+ Rt nhiu khách hàng không đc bit đn cách thc s dng dch v
này, điu này mt phn cng làm gim sn lng dch v 171 trong thi gian qua.
171 có công ngh VOIP cng tng đng vi công ngh ca Vietel, nên so sánh
v mt cht lng dch v không th thua kém đi th cnh tranh này, điu này là
mt yu t thun li, vy Vietel s hn bu đin mt nào khi gia nhp th trng
vin thông Ninh Thân?
ó là chính sách tuyên truyn khuyn mãi, phong cách phc v, ch đ giá
cc, công tác chm sóc khách hàng, đi tng khách hàng khai thác, tim lc
quan h đi ngoi da trên sc mnh khác, và đc bit nó là đn v kinh doanh
ph tr.
Vi c ch doanh nghip mi ra đi có th t quyt đnh giá cc vin
thông theo tinh thn ch đo chung ca B BC-VT, bu đin s có nhiu bt li
trong vic kinh doanh trên th trng có nn kinh t cha phát trin. Vì điu gì có
li cho túi tin mà vn đáp ng đc nhu cu thì khách hàng la chn ngay. Do
vy bu đin Ninh Thun mà ch cht là công ty vin thông cn phi làm gì đ
gi vng th phn dch v đin thoi c đnh khi ngai tr Vietel còn có thêm đi
th cnh tranh tim n ETC tham gia th trng.
3.4.2. Mt s đ xut gi th phn vin thông c đnh:
Vi các gii pháp nhm đy mnh hiu qu công tác khai thác th trng
nh trên cng phn góp phn th hin rõ nét công tác gi th phn vin thông ti
th trng Ninh Thun, nhng sau đây s là các ni dung b sung thêm và nhn
mnh cn thc hin ngay:
- Chú trng công tác tuyên truyn qung cáo, đc bit là vic thông tin nhc
nh thng xuyên các loi hình dch v và giá cc đang cung cp.
- Tham gia tìm hiu và hc hi kinh nghim hình thc chiêu th ca các đi
th cnh tranh, mà c th là công tác tíêp cn th trng:
Vietel dùng hình thc ly công sc làm ca ci, gin d, nhanh nhy,
phong cách lính đ làm hài lòng và chim tin cy ca khách hàng.
ETC dùng sc ép v chuyên ngành chính là đin lc còn đang đc
quyn, thm chí sc ép đi vi c bu đin v công tác đu t mng li.
- iu này kéo theo bu đin phi bit t chc đào to li đi ng nhân viên
thu n có trình đ, hiu bit v ngành ngh đ ci tin phong cách phc v chuyên
nghip hn lính, theo phng thc đào to dn và tinh gim t t đ đm bo kt
qu kinh doanh.
- Tng cng công tác đu t v mng li, hn ch đn mc thp nht v
sc ép ca đin lc đi vi mng li vin thông. Hin đi hoá và tin hành m
quan mng mt cách u tiên nht đ tng thêm nim tin đi vi khách hàng và ci
tin cht lng dch v ngay t khâu đu tip nhn khách hàng.
- M rng c ch và linh đng trong th l th tc kinh doanh: Ch nh ra
nhiu khâu đ chp nhn mi yêu cu ca Khách hàng nh: Khi cha có nhu cu
lp máy nhng cn đi dây trc, thc hin ct khoá m các dch v không thu tin
(gii hn thi gian nht đnh), cho tr góp khi có nhu cu s dng dch v vin
thông, rút ngn các th tc không cn thit, phôto CMND, h khu cho khách
hàng
- Thng xuyên kim tra s h hng máy do các li đng dây và Tng
đài, tng nhanh thi gian sa cha máy cho khách hàng.
- Chú trng đu t c s h tng vin thông và nu đc ký hp đng trc
ti các khu vc mà đi th cnh tranh nhòm ngó: khu công nghip theo quy hoch
ca tnh, các khu dân c mi hình thành, các h gia đình đang xây dng, các khu
chn nuôi, ao đìa , đc bit là các khu du lch ven vùng Ninh Ch, Vnh Hy- nên
trang b h thng đi lý TCC hoc Payphone.
- Tng cng công tác chm sóc khách hàng (quan trng nht), m rng
giao tip gia nhân viên bu đin và khách hàng, đ khách hàng hiu bu đin
thc s quan tâm và mong mun h hp tác trung thành vi bu đin.
- Bng mi giá phi t chc khuyn mãi, tng quà cho khách hàng vì đim
yu ca th trng Ninh Thun là khách hàng chú trng tài chính, mt phn nhm
kích thích gi m cu, phn khác vì s cnh tranh ca thng trng nên khách
hàng là ngi có li.
- a dng hoá các loi hình dch v, nhng phi có th t dch v u tiên
tng thi k khác nhau.
- Tng tính chuyên nghip trong kinh doanh và phc v vì đây là yu t
sng còn ca bu đin, không nh các đi th cnh tranh, dch v vin thông ch
là chuyên ngành kinh doanh ph tr.
- To tâm lý tin dùng ca khách hàng vi bu đin, vì chc chn khi bc
vào th trng cnh tranh, Vietel và ETC s có nhng chính sách chiêu th rt hp
dn khách hàng bng các đt gim cc hoc cho không dch v (dch v đc
dùng th không thu tin), lúc này khách hàng rt d b dao đng tâm lý và có kh
nng ri b bu đin. Nh vy đòi hi bu đin phi nhanh nhy và thc t m
khuyn mãi đi vi lp đt máy mi và min cc thuê bao 2 tháng các máy đang
hot đng, khôi phc li các máy đã hu hp đng cha quá 6 tháng, đng thi
tng cng tip xúc khách hàng đ trn an
Thit ngh vi các vic làm c th to tính nng đng và sáng to trong
kinh doanh, bu đin tt nhiên s phi hn hn các đi th canh tranh vì b dy
kinh nghim tham gia th trng và tính chuyên nghip ca mình.