Bai 19 Rut gon cau

Tiết
Tiết78:
78:


I ) Thế nào là rút gọn câu
* Ví dụ:
a) Học ăn, học nói, học gói, học mở.
(Tục ngữ)
VN
b) Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở.
CN

VN


I ) Thế nào là rút gọn câu
Ta thấy :
- Câu (a) không có chủ ngữ.
- Câu (b) có chủ ngữ.

? Nêu cách chữa câu a


I ) Thế nào là rút gọn câu
2. Nêu cách chữa câu a
Trả lời
Câu a có thể thêm chủ ngữ.
Ví dơ : Người ViƯt Nam; Chóng ta; Chóng em.

I ) Thế nào là rút gọn câu
3. Vì sao câu a ng
i ta lại lc bỏ
chủ ngữ ?


I ) Thế nào là rút gọn câu
Trả lời :
Ch ngữ câu a bị lược bỏ vì đây là câu tục ngữ
khuyên chung cho tất cả người Việt Nam, lời
nhắc nhở mang tính đạo lí truyền thống.


I ) Thế nào là rút gọn câu
a) Hai ba người đuổi theo nó.
CN

VN

Rồi ba bốn người, sáu bảy người.
VN
(Nguyễn Công Hoan)
b) - Bao giờ cậu đi Hà Nội ?
CN

- Ngày mai.
Trạng ngữ

VN

I ) Thế nào là rút gọn câu
- Cõu a lược bỏ vị ngữ.
- Câu b: lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ.
Vì sao ở câu a lại lược bỏ chủ ngữ?
Vì để tránh lặp câu trước.


Ghi nh: SGK



Câu hỏi phụ:
Câu rút gọn là câu :
a. Chỉ có thể vắng chủ ngữ.
b. Chỉ có thể vắng vị ngữ.
c. Chỉ có thể vắng các thành phần phụ.
d. Có thể vắng cả chủ ngữ và vị ngữ.


II ) Cỏch dựng cõu rỳt gn
1. Những câu in đậm di đây thiếu
thành phần nào ? Có nên rút gọn câu
nh vậy không ? Vì sao ?
Sáng chủ nhật, trng em tổ chức đi
cắm trại. Sân trng thật đông vui.
Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi
kéo co.

II ) Cách dùng câu rút gọn
* Nhận xét
- Câu thiếu chủ ngữ .
 Không nên rút gọn câu như vậy.
 Gây khó hiểu, hiểu sai, hiểu khơng
đầy đủ nghĩa.


II ) Cách dùng câu rút gọn
2. Cần thêm những từ ngữ nào vào câu rút gọn
(in đậm) dưới đây để thể hiện thái độ lễ phép?
- Mẹ ơi, hôm nay con được một điểm 10.
- Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế ?
- Bài kiểm tra toán.


II ) Cách dùng câu rút gọn
* Nhận xét
- Sử dụng câu rút gọn trên
Thể hiện thái độ không lễ phộp, cõu tr li cc
lc, khim nhó.
Cần thêm nh sau :
Thưa mẹ, con được điểm 10 bài kiểm tra toán ạ .


Chúng ta cần
rút ra điều gì
khi sử dụng
câu rút gọn ?

II ) Cách dùng câu rút gọn
* Cần chú ý :
- Không làm cho người nghe, người đọc
hiểu sai hoặc hiểu khơng đầy đủ nội
dung câu nói;
- Khơng biến câu nói của mình thành
một câu cộc lốc, khiếm nhã.


Ghi nhớ : SGK
* Bài tập phụ :
•
Đâu là câu rút gọn trả lời cho câu
hỏi “Hàng ngày, cậu dành thời gian
cho việc gì nhiều nhất ?”.
• Hằng ngày mình dành nhiều thời
gian để đọc sách.
• Đọc sách là việc mình dành nhiều
thời gian nhất.
Đ.
• Tất nhiên là đọc sách rồi !
• Mình đọc sách.


III ) Luyện tập
•
•

( B.t 1/ SGK tr 16)

Các câu rút gọn là :
- Câu b: rút gọn chủ ngữ.
- Câu c: rút gọn chủ ngữ.
- Câu d: rút gọn nòng cốt câu.
 Để cho câu gọn hơn, tránh lặp từ ngữ.


III ) Luyện tập
2. Tìm câu rút gọn, khơi phục thành phần.
a. (Tôi) bước tới Đèo Ngang ( rút gọn chủ ngữ)
(Thấy) cỏ cây chen…
(Thấy ) lom khom dưới núi…
(Thấy ) lác đác bên sơng…
(Tơi) nhớ nước đau lịng….
(Tơi ) thương nhà….
b. ( Người ta) đồn rằng…
(Vua) ban khen…
(Quan tướng) đánh giặc…..
(Quan tướng) trở về gọi mẹ….
* Trong thơ ca hay sử dụng câu rút gọn vì nó phù
hợp với sự cơ đọng, súc tích, ngắn gọn của thể
loại thơ, sự gieo vần  luật của thơ.


III ) Luyện tập
• 3. ( B/t 3 / SGK tr. 17)
• Trả lời :
•
Cậu bé và người khách trong truyện đã
hiểu lầm nhau bởi vì khi trả lời người

khách, em bé dùng ba câu rút gọn khiến
người khách hiểu sai : Trong cả ba câu rút
gọn, chủ ngữ là tờ giấy, nhưng ông khách
hiểu nhầm là bố cậu bé.
 Phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn, vì nếu
dùng câu rút gọn khơng đúng có thể gây ra
hiểu lầm.


III ) Luyện tập
4. (B/t 4 / SGK tr. 18)
Trong câu chuyện, việc dùng các câu rút gọn
của anh chàng phàm ăn đều có tác dụng gây
cười và phê phán, vì rút gọn đến mức khơng
hiểu được và rất thơ lỗ.