DS7-Tuần 18-Tiết 35 36 40

TIẾT 35. §7. ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ y = ax (a 0)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Trình bày được khái niệm đồ thị của hàm số.
- Nhận dạng của đồ thị hàm số y = ax (a 0 ).
2. Kĩ năng
- Vẽ được đồ thị hàm sô y = ax (a 0 ).
3. Về phẩm chất:
- Rèn tính cẩn thận, ý thức tự giác, tích cực.
- Năng lực vẽ đồ thị hàm số y = ax (a 0 ).
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: Thước thẳng, SGK, giáo án.
2. Học sinh: Thước kẻ, ôn lại số đường thẳng đi qua hai điểm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. KHỞI ĐỘNG: Hoạt động 1: Mở đầu
Nội dung
Sản phẩm
- Mục tiêu: Kích thích học sinh suy nghĩ khi nối các điểm biểu diễn trên mặt
phẳng tọa độ được hình gì, và được gọi tên là gì.
- Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình.
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân.
- Phương tiện, thiết bị dạy học: SGK, bảng phụ.
- Sản phẩm: Biểu diễn các điểm và nối các điểm này với nhau.
?: Ta có thể biểu diễn các điểm A(-2;3), B(-1;2), C(0;-1), -Trả lời (có).
D(0,5;1) lên mặt phẳng tọa độ được không?
?: Vậy khi nối các điểm trên lại với nhau thì hình tạo thành đó - Chưa trả lời
được gọi là gì?
Để tìm câu trả lời ta vào bài học hơm nay.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 2: Đồ thị của hàm số là gì?

được.


Nội dung
- Mục tiêu: Biết được khái niệm đồ thị hàm số.

Sản phẩm

- Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình.
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, cặp đôi.
- Phương tiện, thiết bị dạy học: SGK, bảng phụ.
- Sản phẩm: khái niệm đồ thị hàm số; Vẽ được một đồ thị cho bởi các điểm.
* Yêu cầu:
?1 Cho hàm số y = f(x)
+ Làm ?1 SGK?

a) Viết các cặp giá trị

+ Qua ?1, GV thông báo: {(x;y)}={(-2;3), (-1;2),
Tập hợp các điểm đó gọi là

3

B

1

b)

-2

-1

(0;-1),

2

(0,5;1), (1,5;-2)}
-3

đồ thị hàm số đã cho.

(x ;y)

y

A

D

0

C

1

2

x

E

-2

+ Đồ thị của hàm số y = * Đồ thị của hàm số
f(x) là gì ?

3

-1

y = f(x) là

* GV nhận xét câu trả lời tập hợp tất cả các
của HS

các điểm biểu

* GV chốt: Đồ thị của hàm diễn các cặp giá trị
số y = f(x) là tập hợp tất cả tương ứng
các các điểm biểu diễn các (x;y)

trên

mặt

cặp giá trị tương ứng (x; y) phẳng tọa độ.
trên mặt phẳng tọa độ.
Hoạt động 3: Đồ thị của hàm số y = ax ( a 0 )
Nội dung

Sản phẩm
- Mục tiêu: Biết dạng của đồ thị hàm số y = ax (a 0) và biết cách vẽ đồ thị của
hàm số dạng này.
- Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình.
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.
- Phương tiện, thiết bị dạy học: SGK, bảng phụ.
- Sản phẩm: Hs vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a 0).
* Yêu cầu:
?2 y = 2x.

y
y = 2x
2

O

1

x


+ Làm ?2

a) (-2,-4); (-1,-2 ); (0.0);(1,2); (2,4)

+ Qua ?2, trả lời câu hỏi: Đồ b)
thị hàm số y = 2x có dạng gì ?
* GV đánh giá nhận xét
* GV chốt: Đồ thị hàm số y Đồ thị hàm số y = ax
= ax (a 0 ) là một đường (a 0 ) là một đường

thẳng đi qua gốc tọa độ.
+ Trả lời ?3 , ?4
+ Vì sao chỉ cần xác định 1
điểm thuộc đồ thị là vẽ được
đồ thị của hàm số ?

thẳng đi qua gốc tọa độ.
?3 Để vẽ đồ thị hàm

VD:Vẽ đồ thị: y =-

số y = ax (a 0 ) ta cần 1,5x
biết 1 điểm thuộc đồ

Cho x = 2 => y = -3.

thị

ta được điểm A(2;-3).

+ Vẽ đồ thị hàm số y = 1,5x
* GV nhận xét bài làm và câu

?4 y = 0,5 x

OA là đồ thị

trả lời của HS

Cho x = 2 => y = 1.

hàm số y=-1,5x.

* GV chốt kiến thức: Để vẽ

ta được điểm A(2,1)
y

đồ thị của hàm số y = ax (a

y

y = -1 ,5 x

0 ) ta chỉ cần xác định thêm

một điểm khác gốc tọa độ.
(Lưu ý chọn điểm có toạ độ
nguyên, nhỏ).

1
O

-3

A

2

y = 0,5x

x

1
O

-3

2
x


C. LUYỆN TẬP
Hoạt động 4: Bài tập
Nội dung
Sản phẩm
- Mục tiêu: Biết cách vẽ đồ thị hàm số y = ax (a 0)
- Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm
- Phương tiện, thiết bị dạy học: SGK, bảng phụ
- Sản phẩm: Hs vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a 0)
- Yêu cầu HS làm Bài 39 Bài 39/71 SGK: Vẽ đồ thị hàm số
(a,c) SGK.

y

a) y = x

3

Gọi 2 HS lên bảng thực Cho x = 1 => y = 21. ta được

B

1

hiện.
GV nhận xét, đánh giá.

điểm B(1;1).
4
3 2

1

O

1

2

3

4

x

1

OB là đồ thị hàm số y=
2 A x.
c) y = -2x

3

Cho x = 1 => y = -2. ta được
điểm A(1;-2).
OA là đồ thị hàm số y = -2x.
D. VẬN DỤNG
- Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức đã học vào các bài tốn nhằm mục đích phát
triển năng lực tự học, sáng tạo, tự học, tự giác, tích cực.
- Hướng dẫn học ở nhà:
Học cách vẽ đồ thị y = ax (a 0 )
Bài tập về nhà: 40, 41, 42, 43 SGK.


TIẾT 36. LUYỆN TẬP
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
-Củng cố cách vẽ đồ thị hàm số y = ax  a 0 .
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng vẽ đồ thị, kiểm tra điểm thuộc đồ thị, điểm không thuộc đồ thị, biết
xác định hệ số a khi biết đồ thị hàm số.
3. Về phẩm chất
- Rèn tính cẩn thận, ý thức tự giác, tích cực.
- NL sử dụng cơng cụ vẽ đồ thị hàm số y = ax  a 0 .
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
1. Giáo viên: Thước thẳng, bảng phụ các hình 25; 26 SGK.
2. Học sinh: Thước kẻ, học kỹ cách vẽ đồ thị hàm số y = ax  a 0 .
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi

- Đồ thị hàm số y = ax

 a 0 có dạng như thế
nào?

y

Đáp án

- Đồ thị hàm2 số y A= ax  a 0 là đường
thẳng đi quaOgốc tọa độ (4đ)
x
1
-Vẽ đồ thị hàm số y = 2x (6đ)

-Vẽ đồ thị hàm số y = 2x Cho x = 1 ta có y = 2.
Ta được điểm A(1; 2)
Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y = 2x.
A. KHỞI ĐỘNG: Hoạt động 1: Mở đầu
Nội dung
Sản phẩm
- Mục tiêu: Kích thích học sinh suy nghĩ về một số dạng toán của đồ thị hàm số
và cách giải.
- Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình.
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm.


- Phương tiện, thiết bị dạy học: SGK, bảng phụ các hình vẽ trong SGK.
- Sản phẩm: Các dạng tốn về đồ thị của hàm số y = ax (a 0 ).
?: Hãy nêu nêu một số dạng toán về đồ thị của hàm số y - Có thể trả lời được

= ax (a 0 ).

hoặc không.

?: Một số dạng toán về đồ thị của hàm số y = ax (a 0 ) - Chưa trả lời được.
như: Vẽ đồ thị hàm số; Xác định điểm có thuộc đồ thị
hay khơng; Xác định hệ số a; Tính giá trị hàm số bằng đồ
thị...Vậy cách giải những dạng toán này như thế nào?
Đó là nội dung của tiết luyện tập.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
C. LUYỆN TẬP
Hoạt động 2: (Cá nhân kết hợp với cặp đôi) Làm bài 40, 41 SGK.
Nội dung
Sản phẩm
- Mục tiêu: HS biết được đồ thị nằm ở góc phần tư thứ mấy nhờ hệ số a; Biết
một điểm có thuộc đồ thị hay khơng. Xác định được hệ số a; Tìm được điểm
trên đồ thị thỏa mãn yêu cầu.
- Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình.
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, cặp đơi, nhóm.
- Phương tiện, thiết bị dạy học: SGK, bảng phụ các hình vẽ trong SGK.
- Sản phẩm: Hs giải được các bài toán liên quan đến đồ thị hàm số.
* Yêu cầu:
Bài 40 SGK
+ Dựa vào đồ thị của bài 39 trả lời Nếu a > 0 đồ thị nằm ở góc phần tư thứ I
câu hỏi: Đồ thị hàm số y = ax nằm và thứ III.
ở những góc phần tư nào của mặt Nếu a < 0 đồ thị nằm ở góc phần tư thứ II
phẳng tọa độ nếu:

và thứ IV.

+ a > 0;

Bài 41 SGK

+a<0
+ Muốn biết điểm nào thuộc đồ thị Thay x =
được
hàm số ta làm như thế nào?



1
3 vào hàm số y = - 3x ta


1

* GV đánh giá câu trả lời và bài
làm của học sinh.
* GV chốt về cách muốn biết một
điểm thuộc đồ thị hay không làm
thế nào.

  1
 
y = - 3 . 3  = 1
1 
 ;1
Vậy A  3  thuộc đồ thị hàm số
1 

 ;1
B  3  không thuộc đồ thị hàm số

C(0;0) thuộc đồ thị.
y
* Yêu cầu: Quan sát hình 26 SGK, a) Ta có: A(2;1),
trả lời câu hỏi:

thay x = 2; y = 1 vào

+ Xác định hệ số a bằng cách nào? công thức y = ax
+ Làm thế nào để xác định được  1 a.2  1a  1
2
-2
điểm trên đồ thị có hồnh độ hoặc
O
b) Trên đồ thị 1
tung độ cho trước?
c) Trên đồ thị -12
* GV nhận xét đánh giá câu trả lời

A

2

x

của HS.
* GV chốt cách giải.
* Yêu cầu:

* Bài tập 44 SGK

Thảo luận trả lời câu hỏi

* Cho x = 2, ta có y = -1. Ta được điểm

+ Xác định 1 điểm thuộc đồ thị A(2;-1)
hàm số y = - 0,5x bằng cách nào?

Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y =

+ Từ đồ thị làm thế nào để tìm giá -0,5x
trị của y hay của x khi biết giá trị Từ đồ thị ta thấy:
của đại lượng kia?

a) f(2) = -1 ; f(-2) = 1 ; f(4) = -2 ; f(0) =

+ Tìm giá trị của x khi y dương 0
hoặc âm ta dựa vào đâu?

b) y = -1

* GV nhận xét đánh giá câu trả lời

 x 2 ; y 0  x 0; y 2,5  x  5

của HS.

c) Khi y dương thì x âm; khi y âm thì x

* GV chốt cách giải.
D. VẬN DỤNG

dương.


- Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức đã học vào các bài tốn nhằm mục đích phát
triển năng lực tự học, sáng tạo , tự học , tự giác, tích cực
- Hướng dẫn học ở nhà - Làm bài tập 43; 45; 46; 47 SGK.
a
 a 0 
- Đọc bài đọc thêm: đồ thị của hàm số y = x
.

TIẾT 40. TRẢ BÀI KIỂM TRA HỌC KÌ I
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức HS ôn lại các kiến thức đã học trong học kỳ I.
2. Kĩ năng: - HS có kĩ năng thực hiện các phép tính về số hữu tỉ; kỹ năng trình bày
bài giải
3. Về phẩm chất: Giáo dục cho HS tính cẩn thận, nghiêm túc trong làm bài kiểm
tra.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:
1. Giáo viên: Đề bài, đáp án + thang điểm, bài trả cho HS, bảng phụ ghi đề bài tập.
2. Học sinh : Ơn lại kiến thức đã học ở học kì I.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. KHỞI ĐỘNG:
HOẠT ĐỘNG 1: Nhận xét chung
+ GV đánh giá về ý thức và kết quả làm bài kiểm tra của HS
* Ưu điểm: Đa số các em làm được các bài 1, 2, 3, 4; Nhiều em trình bày bài sạch,

đẹp, rõ ràng, có lô gic chặt chẽ
* Tồn tại: Một số em chưa vẽ được đồ thị, chia khoảng đơn vị chưa bằng nhau.Một
số em kĩ năng tính tốn trình bày cịn chưa chặt chẽ, rõ ràng
+ GV tuyên dương những em làm tốt, nhắc nhở những lỗi sai các em hay mắc phải
trong bài kiểm tra.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC:
C. LUYỆN TẬP, VẬN DỤNG.
HOẠT ĐỘNG 2: Chữa bài kiểm tra (Cá nhân)
Nội dung
Sản phẩm
- Mục tiêu: HS ôn lại các kiến thức đã học ở học kỳ I.
- Phương pháp và kĩ thuật dạy học: Đàm thoại gợi mở, thuyết trình,..,
- Hình thức tổ chức dạy học: Cá nhân, nhóm
- Phương tiện và thiết bị dạy học: sgk
- Sản phẩm: Đáp án bài kiểm tra học kì I
GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:
- GV ghi đề bài 1
- 2 HS lên bảng làm bài 1
- Gọi 2 HS lên bảng thực hiện
HS dưới lớp làm nháp


GV nhận xét, chốt kiến thức
- GV ghi đề bài 2
Gọi 3 HS lên bảng tính
GV nhận xét, chốt kiến thức
- GV ghi đề bài 3
Gọi 2 HS lên bảng tính
GV nhận xét, chốt kiến thức
- GV ghi đề bài 4

Gọi 1 HS lên bảng tính
GV nhận xét, chốt kiến thức
- GV ghi đề bài 6
Hướng dẫn HS phân tích để tìm n

- HS nghe nhận xét và ghi bài làm đúng
vào vở
- 3 HS lên bảng làm bài 2
HS dưới lớp làm nháp
- HS nghe nhận xét và ghi bài làm đúng
vào vở
- 2 HS lên bảng làm bài 3
HS dưới lớp làm nháp
- HS nghe nhận xét và ghi bài làm đúng
vào vở
- 1 HS lên bảng làm bài 4
HS dưới lớp làm nháp
- HS nghe nhận xét và ghi bài làm đúng
vào vở
Chú ý nghe cách hướng dẫn làm bài 6
và ghi kết quả vào vở
HOẠT ĐỘNG 3: Trả bài kiểm tra (Cá nhân)
- Mục tiêu: HS xem lại bài thi của mình để nhận ra những lỗi sai bản thân hay gặp
phải.
- Sản phẩm: Học sinh nhận ra những lỗi sai bản thân hay gặp phải trong khi làm bài
thi.
D. Dặn dò:
- Xem lại các bài tập đã giải
- Ôn lại các kiến thức đã học trong học kì 1.