Bai 26 Hoat dong ngu van Thi lam tho nam chu

I/ ĐẶC ĐIỂMCỦA THỂ THƠ NĂM CHỮ
Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi

Đoạn 1

Đoạn 2

Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng thương
Người Cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm

Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.

Rồi Bác đi dém chăn
Từng người từng người một
Sợ cháu mình giật thột
Bác nhón chân nhẹ nhàng

Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài:
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay”.

Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng

Ấm hơn ngọn lửa hồng …
(Minh Huệ)

Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu ?
Giấy đỏ buồn khơng thắm
Mực đọng trong nghiên sầu …
(Vũ Đình Liên)

Đoạn 3
Em đi như chiều đi
Gọi chim vườn bay hết
Em về tựa mai về
Rừng non xanh lộc biếc
Em ở trời trưa ở
Nắng sáng màu xanh che.
(Chế Lan Viên)
---*---


Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi

Đoạn 1

Đoạn 2

Anh đội viên/ nhìn Bác
Càng nhìn/ lại càng thương
Người Cha/ mái tóc bạc
Đốt lửa/ cho anh nằm

Mỗi năm/ hoa đào nở
Lại thấy/ ông đồ già
Bày mực tàu/ giấy đỏ
Bên phố/ đông người qua.

Rồi Bác/ đi dém chăn
Từng người /từng người một
Sợ cháu mình/ giật thột
Bác nhón chân/ nhẹ nhàng

Bao nhiêu người/ thuê viết
Tấm tắc/ ngợi khen tài:
“Hoa tay/ thảo những nét
Như phượng múa/ rồng bay”.

Anh đội viên/ mơ màng
Như nằm /trong giấc mộng
Bóng Bác/ cao lồng lộng
Ấm hơn/ ngọn lửa hồng …
(Minh Huệ)

Nhưng mỗi năm/ mỗi vắng
Người thuê viết/ nay đâu ?
Giấy đỏ/ buồn không thắm
Mực đọng/ trong nghiên sầu …
(Vũ Đình Liên)

Đoạn 3
Em đi/ như chiều đi

Gọi chim vườn/ bay hết
Em về/ tựa mai về
Rừng non/ xanh lộc biếc
Em ở/ trời trưa ở
Nắng sáng/ màu xanh che.
(Chế Lan Viên)
---*---


Đọc ba đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi

Đoạn 1

Đoạn 2

Anh đội viên/ nhìn Bác
Càng nhìn/ lại càng thương
Người Cha/ mái tóc bạc
Đốt lửa/ cho anh nằm

Mỗi năm/ hoa đào nở
Lại thấy/ ông đồ già
Bày mực tàu/ giấy đỏ
Bên phố/ đông người qua.

Rồi Bác/ đi dém chăn
Từng người /từng người một
Sợ cháu mình/ giật thột
Bác nhón chân/ nhẹ nhàng

Bao nhiêu người/ thuê viết
Tấm tắc/ ngợi khen tài:
“Hoa tay/ thảo những nét
Như phượng múa/ rồng bay”.

Anh đội viên/ mơ màng
Như nằm /trong giấc mộng
Bóng Bác/ cao lồng lộng
Ấm hơn/ ngọn lửa hồng …
(Minh Huệ)

Nhưng mỗi năm /mỗi vắng
Người thuê viết/ nay đâu ?
Giấy đỏ/ buồn không thắm
Mực đọng/ trong nghiên sầu…
(Vũ Đình Liên)

Đoạn 3
Em đi/ như chiều đi
Gọi chim vườn/ bay hết
Em về/ tựa mai về
Rừng non/ xanh lộc biếc
Em ở/ trời trưa ở
Nắng sáng/ màu xanh che.
(Chế Lan Viên)
---*---


Đặc điểm của thơ 5 chữ (Thơ ngũ ngôn)
- Số chữ: có năm chữ mỗi dịng.

- Gieo vần: Vần chân, vần lưng, vần
liền, vần cách.
- Ngắt nhịp: 2/3 hoặc 3/2 ( linh hoạt )
- Khổ thơ: thường mỗi khổ có 4 câu, hoặc 2
câu, hoặc không chia khổ.
- Số câu : không hạn định.
- Nguồn gốc: từ thể thơ năm tiếng trong thơ
ca dân gian như: vè kể chuyện, tục ngữ, hay
hát dặm Nghệ - Tĩnh.


Thơ 4 chữ

- Có 4 chữ
- Gieo vần: vần chân
vần lưng, vần liền,
vần cách.
- Ngắt nhịp: 2/2
- khổ thơ: có 4
câu/khổ, 2 câu/ khổ,
hoặc không chia khổ.

Thơ 5 chữ
- Số chữ: có 5 chữ
- Gieo vần: vần chân
vần lưng, vần liền,
vần cách.
- Ngắt nhịp: 2/3, 3/2
- Khổ thơ:có 4 câu/khổ, 2
câu/khổ, hoặc khơng chia

khổ.

Đều có nguồn gốc từ thơ ca dân gian.


II/ THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mơ phỏng:
Mặt trời càng lên tỏ
Bơng lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)

Em hãy xác
định vần và
nhịp của đoạn
thơ này?
Mô phỏng
đoạn

thơ này và làm
một đoạn thơ năm
chữ có vần,nhịp
tương tự?


II/ THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi laøm thơ năm chữ theo mô phỏng:

Mặt trời càng lên tỏ
Bơng lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)

Có chú bé loắt choắt
Mang cái xắc xinh xinh
Cái chân đi thoăn thoắt
Với cái đầu nghênh nghênh
Mũ ca lô đội lệch
Mồm thì ht sáo vang
Chú như con chim chích
Nhảy nhót trên đường vàng.


II/ THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mơ phỏng:
Trung thu đón trăng sáng
Trời bỗng mù mịt…mưa
Em thở dài ngao ngán
chưa!
Trăng ướt nhòe, buồn…
(Phan Trung Hiếu)

Đây là một đoạn
thơ cịn thiếu
các từ vần

chân.Hãy điền
từ thích hợp sao
cho hợp vần?


II/ THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng:
2/ Thi làm thơ năm chữ theo chủ đề:
Ánh trăng càng sáng tỏ
Những đám mây nhẹ qua
Như những bông hoa nhỏ
Nở giữa bầu trời xa
Làng quê em đẹp quá!
Yêu biết mấy, tự hào.
(sáng tác)

Mỗi nhóm thảo luận đưa
ra bài thơ hay nhất (đã
chuẩn bị ở nhà). Đại diện
nhóm trình bày bài thơ
đó(Theo chủ đề, vần,
nhịp, khổ thơ) ?


II/ THI LÀM THƠ NĂM CHỮ
1/ Thi làm thơ năm chữ theo mô phỏng:
2/ Thi làm thơ năm chữ theo chủ đề:
•Như vây, muốn làm thơ năm chữ ta cần
phải chú ý:

-phải có cảm xúc chân thành, trong sáng.
-Xác định rõ chủ đề và các đặc điểm đặc
trưng của thơ năm chữ.


Mô phỏng – Tập làm đoạn thơ năm chữ
Sách giáo khoa
Mặt trời càng lên tỏ
Bơng lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)

Mỗi khi sang mùa hè
Trời đổi sang tiết nóng
Hoa đâm chồi nảy lộc
Cho cây mận kết bông
Thắp sáng cả vườn hồng
Tiếng đàn ve inh ỏi.


Mô phỏng – Tập làm đoạn thơ năm chữ
Sách giáo khoa
Mặt trời càng lên tỏ
Bơng lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn cỏ
Sương lại càng long lanh
Bay vút tận trời xanh

Chiền chiện cao tiếng hót.
(Trần Hữu Thung)

Mỗi khi sang mùa hè
Trời đổi sang tiết nóng
Hoa đâm chồi nảy lộc
Cho cây mận kết bông
Thắp sáng cả vườn hồng
Tiếng đàn ve inh ỏi.


Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
Ca lô đội lệch
Mồm huýt sáo vang
Như con chim chích
Nhảy trên đường vàng.

Có chú bé loắt choắt
Mang cái xắc xinh xinh
Cái chân đi thoăn thoắt
Với cái đầu nghênh nghênh
Mũ ca lô đội lệch
Mồm chú huýt sáo vang
Chú như con chim chích
Nhảy nhót trên đường vàng.

Trung thu đón trăng sáng
Trời bỗng mù mịt… mưa
Em thở dài ngao ngán
chưa
Trăng ướt nhòe, buồn… ?
(Phan Trung Hiếu)


HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN:

THI LÀM THƠ NĂM CHỮ

qua
tay

Hơm
nương

nay
từng

bước

dắt

Một mình

em

trường

Mẹ đến
lên

lớp

Hơm qua em đến trường
Mẹ dắt tay từng bước
Hôm nay mẹ lên nương
Một mình em đến lớp…
( Nguyễn Văn Tý)


HỆ THỒNG BÀI HỌC BẰNG BẢN ĐỒ TƯ DUY
Nhiều dòng, mỗi dịng 5 chữ
Ngắt nhịp 2/3,hoặc 3/2

ĐẶC ĐIỂM

Vần thơ khơng thay đổi, không
nhất thiết là vần liên tiếp
Khổ thơ: Mỗi khổ bốn câu, hai câu
hoặc không chia khổ

THƠ NĂM CHỮ

CÁCH GIEO VẦN

Vần chân, lưng, liền, cách….

Theo mô phỏng

THI LÀM THƠ
Theo đề tài


Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài sau:
- Nhớ đặc điểm của thể thơ năm chữ. Nhớ một số
vần cơ bản. Nhận diện được thể thơ năm chữ.
Sưu tầm một số bài thơ viết theo thể thơ này hoặc
tự sáng tác thêm các bài thơ năm chữ.
- Soạn bài: “Cây tre Việt Nam”