Văn hóa ẩm thực

Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực của nước Nga. Đồng thời
phân tích những đặc trưng về tập quán và khẩu vị ăn uống của quốc gia này.
Thiết kế menu cho một nhà hàng chuyên phục vụ khách du lịch đến từ Nga. Đề
xuất cách sắp đặt bộ dụng cụ ăn uống và bố trí không gian nhà hàng để thu hút
khách.


Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa ẩm thực của nước Nga.

Tên nước: Liên bang Nga
Ngày quốc khánh: 12/6
Thủ đơ: Mátxcơva
Diện tích: 16.229.981km2
(rộng nhất thế giới)
Dân số: 145.861.938 ( 20/12/2021 theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp Quốc)
•

Vị trí địa lí.

- Liên bang Nga trải dài trên phần phía bắc của lục địa Á- Âu và chiếm 40% lãnh
thổ châu Âu.
- Lãnh thổ trải dài trên phần lớn đồng bằng Đông Âu và tồn bộ phần Bắc Á.
- Liên Bang Nga có đường biên giới xấp xỉ chiều dài Xích đạo. Đất nước trải ra
trên 11 múi giờ, giáp với 14 nước (trong đó có 8 nước thuộc Liên Xơ trước đây).
Riêng tỉnh Ca-li-nin-grát nằm biệt lập ờ phía tây, giáp với Ba Lan và Lít-va.
- Nga có đường bờ biển dài. Phía bắc giáp Bắc Băng Dương, phía đơng giáp
Thái Bình Dương, phía tây và tây nam giáp biển Ban-tích, Biển Đen, biển Ca-

1

xpi. Những vùng biển rộng lớn này có giá trị nhiều mặt đối với sự phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước.
•

Khí hậu.

- Mặc dù có nhiều biển và đại dương bao quanh, nhưng do vị trí địa lý, do lãnh
thổ rộng lớn nên Nga chủ yếu có khí hậu ơn đới lục địa. Phần phía bắc của Nga
có khí hậu hàn đới và ven Biển Đen có khí hậu cận nhiệt đới.
- Nước Nga có nhiều dạng khí hậu, tuy nhiên phần lớn lãnh thổ có khí hậu lục
địa với chênh lệch nhiệt độ giữa các vùng rất lớn. Vùng cực Bắc là bình nguyên
giá lạnh, lớp đất dưới bề mặt hầu như đóng băng quanh năm.
- Vùng rừng Taiga phía nam có mùa đơng khắc nghiệt và mùa hè ngắn. Vùng
thảo nguyên và vùng miền Trung Nga có mùa đơng rất lạnh, nhưng mùa hè khơ
và nóng. Vùng giữa biển Đen và biển Caxpiên có khí hậu Địa Trung Hải. Vùng
Kaliningrat có khí hậu ơn hồ.
- Nhiệt độ trung bình nơi lạnh nhất mùa đơng xuống tới - 50 độ, mùa hè nơi nóng
nhất lên tới 37 độ. Lượng mưa trung bình hàng năm là 100 - 1.000mm.
•

Lịch sử.

- Nước Nga là nước có nền lịch sử phát triển lâu đời.
- Người Nga là những người rất thẳng thắn, dứt khốt, dễ thích nghi, cởi mở, dễ
hồ mình và dễ thích nghi với mơi trường xung quanh; rộng lượng, chân thành
trong các mối quan hệ, dễ thoả thuận, không cầu kỳ trong giao tiếp.
- Ẩm thực Nga cổ bắt đầu được hình thành từ thế kỷ IX và tới thế kỷ XV thì đạt
được đỉnh cao của mình. Trong quá trình hình thành truyền thống ẩm thực Nga
thì ảnh hưởng lớn nhất là các điều kiện địa lý tự nhiên.
2

•

Văn hóa.

- Văn hóa Nga chịu ảnh hưởng của nền tư tưởng tơn giáo chính thống là Slav.
- Kiến trúc Nga gắn liền với nền văn hóa với những ngơi nhà gỗ ở miền đồng
quê Nga.
- Hàng thủ công mỹ nghệ cũng mang đậm văn hóa Nga.
- Đồ thủ cơng mỹ nghệ Nga có tiếng trên tồn thế giới với nét chạm trổ tinh xảo,
hình vẽ và nét vẽ sắc nét.
- Điện ảnh Nga góp phần lớn trong việc phác thảo đầy đủ về nền văn hóa Nga và
xứng đáng với cái nơi của nền văn hóa Điện ảnh Thế giới.
- Những thể loại mà sân khấu nổi tiếng là opera, âm nhạc, ballet, kịch. Người
dân Nga có thói quen đến rạp để thưởng thức bộ môn nghệ thuật này.
- Nước Nga cịn là cái nơi của hệ thống giáo dục Hàn lâm. Đây là nơi đào tạo
nên những người tài giỏi trên tất cả các lĩnh vực. Hệ thống giáo dục của Nga
không chỉ nổi tiếng từ những năm đầu của thế kỷ và đã duy trì đến nhiều năm
sau này.
- Trang phục và lối sinh hoạt hàng ngày của người dân Nga cũng thể hiện phần
nào nền văn hóa Nga. Nga cũng là nước có một nền văn hóa vật chất phong phú
và một truyền thống mạnh mẽ trong cơng nghệ.
•

Tơn giáo.

- Cơ Đốc giáo, Hồi giáo, Do Thái giáo và Phật giáo là các tôn giáo truyền thống
của Nga.
- Chính thống giáo Nga là tơn giáo chiếm đa số ở Nga.

3


- 95% xứ đạo có đăng ký thuộc Giáo hội Chính thống Nga trong khi có một số
Giáo hội Chính thống nhỏ hơn. Tuy nhiên, đa số tín đồ Chính thống không
thường xuyên tới nhà thờ.
- Nhưng nhà thờ được cả các tín đồ và người vơ thần kính trọng và coi nó là một
biểu tượng của di sản và văn hoá Nga.
- Các phái Cơ đốc giáo nhỏ hơn như Cơng giáo Rơma, và nhiều phái Tin Lành có
tồn tại.
•

Kinh tế.

- Nước Nga có hệ động, thực vật phong phú, tài ngun khống sản giàu có và
đặc biệt là dầu lửa có trữ lượng rất lớn ở vùng Xibia.
- Dân tộc Nga là một dân tộc thông minh, một cường quốc khoa học kỹ thuật
đứng vào hàng những nước đứng đầu thế giới, là cường quốc công nghiệp nhưng
chủ yếu là công nghiệp nặng, chăn nuôi chiếm tỷ trọng hơn 50% tổng sản phẩm
nơng nghiệp.
- Tính theo GDP thì Nga hiện đang xếp thứ 11 trên thế giới (năm 2021).

•

Những đặc trưng về tập quán và khẩu vị ăn uống của Liên Bang Nga.
Tập quán và khẩu vị trong khi thưởng thức món ăn.

- Do đặc điểm địa lý như đã nêu ở trên, nền văn hoá của người Nga mang sắc
thái cả của người Á và người Âu. Tập quán, khẩu vị ăn uống của người Nga

cũng mang sắc thái cả Á lẫn Âu nhưng người Nga chịu ảnh hưởng của châu Âu
nhiều hơn do đó họ cũng khơng ăn thịt chim bồ câu, khơng ăn thịt chó, mèo,
rắn..

4


- Cách ăn của người Nga cũng dùng thìa dao dĩa khơng dùng đũa. Lương thực
chính là lúa mỳ dùng ở dạng bột đế làm bánh trong bữa ăn và phong tục của
người Nga.
- Bột mỳ giữ vai trò quan trọng đến mức ngày nay ở Nga vẫn còn phong tục khi
đón khách quý mang bánh mỳ và muối ra mời để biểu thị sự q trọng và hồ
bình. Bột mỳ người Nga sử dụng gồm cả bột mỳ trắng và bột mỳ đen chủ yếu
làm bánh mỳ gối.
- Thức ăn người Nga ưa dùng nhất là cá hồi và trứng cá.
+ Cá hồi và trứng cá là món ăn mà người Nga đã sử dụng khá sớm trong các
món ăn của mình. Ngày nay giá cá hồi và trứng cá cũng khá hợp lý nên mọi
người đều có thể thưởng thức món ăn này.
+ Trứng cá bao gồm trứng cá đen và trứng cá đỏ có khi cịn có cả trứng cá vàng.
Ngày xưa chỉ có bậc khá giả mới được dùng món ăn trứng cá. Trên bàn tiệc món
trứng cá được đặt vào những hộp nhỏ và nó đắt hơn cả thịt mỡ. Những người có
dịp được thưởng thức trứng cá được cho là bậc cao sang. Trứng cá đen đắt hơn
trứng cá đỏ.
+ Trứng cá đỏ thường là trứng cá hồi. Món trứng cá hồi được người Nga đặc biệt
ưa thích và trở thành món ăn nổi tiếng khắp thế giới. Hàng năm xuất khẩu món
trứng cá hồi thu về cho Nga lượng ngoại tệ tương đối lớn.
+ Trứng cá sau khi được lấy từ bụng cá sẽ được bảo quản thận trọng. Sau đó
được ướp muối và phân loại cẩn thận. Người ta chia trứng cá theo dạng và độ
béo của trứng.

5


+ Trứng cá được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau. Tuy nhiên theo người
Nga cũng có những nguyên tắc khi ăn trứng cá. Đó là những quy tắc về nghệ
thuật.
- Người Nga dùng nhiều bơ, kem, quen uống sữa tươi và kem tươi. Họ quen ăn
các loại rau, khoai tây, dưa chuột, củ cải đỏ, xà lách, bắp cải, cà chua...
- Điểm nổi bật trong khẩu vị ăn cúa người Nga là thích ăn các món dạng mềm
nhừ, giầu lượng đạm, béo và tinh bột; họ thích các loại thịt muối, thịt xơng khói,
rau củ muối chua.
- Họ khơng bao giờ ăn tái và các món xào, họ ăn súp vào cả bữa trưa, bữa tối và
súp của họ cũng phái đặc nóng và nhiều thịt, chất béo, sữa... Cuối bữa ăn, họ
thường tráng miệng bằng nước hoa quả tươi, khô, cà phê, trà đường... Bữa sáng,
bữa đêm thường ăn nhẹ bằng bánh mỳ bơ, sữa tươi hoặc sữa chua, trứng ốp và
uống trà đường đun bằng ấm Xamơva.
- Một bữa ăn Nga truyền thống có 3 món:
+ Món thứ nhất, theo qui tắc là súp sẽ được dọn ra. Đơi khi có thể dọn ra những
món nguội, hoặc món ăn nhẹ: salat được làm từ pho mát và rau, trứng luộc,
cmetana, maionez và rau thơm,…
+ Món thứ hai thường là các món cá hoặc thịt, có độn thêm rau quả tươi, thông
thường nhất vẫn là khoai tây.
+ Cuối cùng là uống cafe và ăn bánh tráng miệng.
- Trong quá trình hình thành truyền thống ẩm thực Nga thì ảnh hưởng lớn nhất là
các điều kiện địa lý tự nhiên. Số lượng sông, hồ, rừng rất lớn đã tạo điều kiện
xuất hiện trong ẩm thực Nga một lượng lớn các món ăn từ cá, thịt rừng, nấm và
6


quả rừng. Thường thì sẽ là cá, thịt bị, thịt cừu hầm hoặc nướng được ăn kèm với

rau và khoai tây.
- Hai món nổi tiếng là bánh mì đen và salad Nga.
+ Bánh mì là món ăn ln có trên bàn ăn của người Nga. Và nó cịn mang một ý
nghĩa sâu sắc là người Nga ln dành món bánh mì và muối để tiếp những vị
khách đặc biệt. Hành động mang ý nghĩa với gia đình chủ và cũng mang ý nghĩa
với chính người khách. Việc ăn bánh mì với muối chứng tỏ cho việc người khách
sẵn sàng cùng chia sẻ mọi khó khăn cũng như buồn vui cùng khách. Bánh mì
dùng để ăn kèm với những món ăn như thịt bị, thịt heo hay với bơ và mứt.
Ngồi các loại bánh mì thường thì bánh mì đen là bánh mì được người Nga sử
dụng khá nhiều. Trong tục ngữ của nước Nga, bánh mì đen được ví như là cha
ruột của mỗi người.
+ Salad Nga là món ăn được du khách cũng như chính người Nga ưa thích. Tuy
có chung cách chế biến nhưng cách chọn gia vị và thành phần chế biến thì do
mỗi vùng miền có những đặc trưng khác nhau. Món salad thường được ăn để
khai vị hay ăn kèm với bữa ăn chính. Bí quyết để làm nên món Salad Nga ngon
là ở chỗ dùng đúng loại nước sốt để trộn các loại thực phẩm. Nước sốt
Mayonaise của Nga sản xuất sẽ làm cho món salad thêm hấp dẫn. Thành phần
chế biến nên món Salad cũng khơng có gì q đặc biệt. Tùy khẩu vị của từng
người mà món salad được chế biến với những hương vị khác nhau. Nhưng thành
phần chủ yếu vẫn không thể thiếu là các loại rau củ quả được luộc chín thái nhỏ
và được trộn cùng nhau.
- Vào mùa đơng, nhiệt độ có thể xuống tới -20 °C tại thủ đô Moskva cho nên các
thức ăn béo, giàu năng lượng như bánh mì, trứng, bơ hay sữa là rất cần thiết.
7


Ngồi ra cịn có những món đặc sản đặc biệt như súp thịt bò và rau cải hay súp
củ cải đỏ với thịt lợn. Đôi khi người ta cũng ăn khoai tây nghiền, rán vào cuối
bữa, một loại bánh kếp ăn kèm với mật ong hoặc trứng cá.
•

Tập quán và khẩu vị trong khi thưởng thức đồ uống.

- Người Nga uống nước trà đen, uống cốc to có đường và một vài lát chanh uống
nóng. Tồn thế giới đều cho rằng, trà với chanh là phát minh của người Nga và
cách thưởng thức trà này được gọi là “Trà Nga”. Đó là lý do vì sao trên bàn trà
Nga nhất định phải có chanh. Cịn một đặc điểm nữa khá quan trọng trong cách
thưởng thức trà Nga đó là trà pha sẵn và được uống liền.
- Do khí hậu của Nga thường rất lạnh nên họ thường thích uống rượu khai vị
Cognac, Whisky, các loại Voska.
+ Nhắc đến Nga chắc sẽ khơng cịn xa lạ gì với loại rượu Voska nổi tiếng. Người
Nga rất tự hào về rượu voska của mình.
+ Khách du lịch đã đặt chân đến Nga chắc hẳn sẽ tìm cho mình một ít rượu
Voska để thưởng thức. Nhiều người cho rằng Voska cũng là một loại cồn tinh
chất khơng có màu sắc, chẳng có vị. Người Nga dùng Voska để giữ ấm cơ thể
trong những ngày mùa đơng lạnh cóng.
+ Ngun liệu để sản xuất rượu được làm từ khoai tây hoặc từ các loại ngũ cốc
được làm để lên men. Để có được những chai rượu Voska ngon và đậm đà thì
khơng phải ai cũng có thể làm được. Tuy nhiên điều làm mọi người thích thú vẫn
là loại Voska làm bằng phương pháp thủ cơng.
+ Khách du lịch đến Nga cũng cố gắng tìm mua cho mình những chai rượu
Voska mang đậm hương vị của Nga để biếu bạn bè và người thân.

8




Thiết kế menu cho một nhà hàng ở Việt Nam chuyên phục vụ khách

•

du lịch đến từ Liên Bang Nga.
Menu đồ ăn.

- Món khai vị:
1. Súp củ dền và khoai tây.
Súp củ dền và khoai tây ăn kèm váng sữa Smetana…………………………70.000đ
2. Súp lúa mạch và dưa chuột muối chua.
Súp lúa mạch, rau củ và dưa chuột muối chua………………………………70.000đ
3. Súp thịt nguội hai tây.
Súp thịt nguội, khoai tây và hành tây thái nhỏ ăn kèm oliu đen……………
70.000đ
4. Trứng trộn kiểu Nga.
Salad trứng luộc trộn sốt Mayonaise với topping rau củ quả xắt nhỏ………
80.000đ
5. Bánh mì bơ nướng cá trích ngâm dầu.
Bánh mì bơ nướng với cá trích ngâm dầu ăn kèm sốt mayonaise, tỏi đặc chế
salut………………………………………………………………......................170.000
đ
6. Súp Kharcho cừu hầm.
Súp Kharcho cừu hầm cùng với gạo, cà chua và rau xanh…………………
170.000đ
7. Cá hồi muối với bánh mì nướng bơ tỏi.
9


Cá

hồi

muối

với

bánh

mì

nướng

bơ

tỏi,

Oliu

quế,

rau

thì

là

và

sốt

mayonnaise…….........170.000đ

8. Súp củ cải đỏ.
Súp

củ

cải

đỏ,

lá

nguyệt

sốt

kem

chua....................................70.000đ
- Món chính:
+ Các món nướng đặc biệt:
1. Sườn cừu áp chảo kiểu Nga.
Sườn cừu áp chảo kiểu Nga ăn kèm sốt đặc chế của Salut, ăn kèm salad xà lách
cà
chua…………………………………………………………………………...190.000đ
2. Thit lợn nướng Shashlik.
Đặc

sản

thit

lợn

nướng

Shashlik,

ăn

kèm

salad

xà

lách

cà

chua................200.000đ
3. Cá hồi nướng.
Cá hồi nướng ăn kèm sốt bơ chanh……………………………………………
250.000đ
4. Cừu nướng Shashlik.
Shashlik

cừu

nướng

của

Nga

chua………………..350.000đ
5. Sườn lợn áp chảo kiểu Nga.

10

ăn

kèm

salad

xà

lách

cà


Sườn lợn áp chảo ướp cùng gia vị truyền thống của Nga, ăn kèm salad xà lách
cà

chua………………………………………………………………………………

150.000đ
6. Cánh gà nướng mật ong.
Cánh

gà

nướng

tẩm

mật

ong…………………………………………………..170.000đ
7. Bị bít tết kiểu Âu.
Bị

bít

tết

kiểu

Âu

ăn

kèm

salad

và

khoai

tây

chiên………………………….350.000đ
+ Các món ăn truyền thống.
8.

Há

cảo

Pelmeni………………………………………………………..100.000đ
9. Cơm rang thịt Cừu…………………………………………………….100.000đ
10.

Thịt

Băm

chiên

kiểu

Nga…………………………………………….100.000đ
11.

Bánh

cuốn

Leningrad………………………………………………...150.000đ
12. Bắp cải cuốn thịt sốt cà chua…………………………………………
100.000đ
13. Súp bò hầm…………………………………………………………..250.000đ
14.

Thịt

Bò

sốt

đen…………………………………………………..150.000đ
11

tiêu


15.

Trứng

cá

hồi

–

Trứng

cá

đỏ

(

50g

)

cá

đen

(

25g

)

…………………………………...300.000đ
16.

Trứng

cá

tầm

–

Trứng

………………………………..1.000.000đ
+ Salad
17. Salad cá trích Nga.
Salad cá trích khoai tây và củ dền nghiền với mayonnaise quết
mỏng…….80.000đ
18. Salad đặc chế Salut.
Salad đặc chế Salut với cá trích ngâm dầu hoặc thịt xơng khói……………
150.000đ
19. Caesar Salad.
Salad

xà

lách,

bánh

mì

crouton

trộn

với

sốt

Caesar………………………….80.000đ
20. Olivier Salad.
Salad khoai tây, cà rốt, dưa chuột muối, thịt xơng khói cắt hạt lựu trộn cùng sốt
mayonnaise………………………………………………………………………80.000đ
21. Salad Mực hạt tiêu.
Salad

Mực

và

trứng

luộc

tiêu…………………….200.000đ
- Món tráng miệng:

12

vớ

sốt

mayonnaise

hạt


1.

Kem

Plombir……………………………………………………………

40.000đ
2.

Blini

mật

ong

và

mứt…………………………………………………....50.000đ
3.

Váng

sữa

kiểu

Nga……………………………………………………...70.000đ
4. Sirniki váng sữa và mứt…………………………………………………
40.000đ
5. Hoa quả theo mùa……………………………………………………..150.000đ
6.

Bánh

sữa

chim

………………………………………………………….80.000đ
7.

Bánh

Medovik

mật

ong………………………………………………....80.000đ
•

Menu đồ uống.

- Đồ uống:
1. Kvas ( bình )…………………………………………………………....80.000đ
2.

Kompot

(

bình

)…………………………………………………………

80.000đ
3. Trà đen………………………………………………………………….35.000đ
4.

Kvas

(

ly

)

……………………………………………………………….25.000đ
5. Lavie……………………………………………………………………15.000đ
13


6. Soda…………………………………………………………………….20.000đ
7.
Coke…………………………………………………………………….20.000đ
8. Trà Lipton………………………………………………………………20.000đ
9. Trà Mạn………………………………………………………………...20.000đ
10. Kompot ( ly )………………………………………………………....25.000đ
11. Mors ( ly )…………………………………………………………….30.000đ
- Rượu Vodka:
1. Vodka Bạch Dương ( 500ml )…………………………………………
500.000đ

2.

Standard

Original

(

500ml

)

…………………………………………...350.000đ
3. Vodka Stanichnia……………………………………………………...350.000đ
4.

Belenskaya

gold

(

500ml

)…………………………………………....

300.000đ
5.

Beluga

gold

line……………………………………………………..4.400.000đ
6.

Standard

gold

(

500ml

)

………………………………………………..600.000đ
- Bia:
1. Bia Hà Nội……………………………………………………………...25.000đ

14


2.

Bia

Sài

Gòn……………………………………………………………..25.000đ

3.
Heineken………………………………………………………………..30.000đ
4. Gold Bochka……………………………………………………………50.000đ
5. Baltika số 7……………………………………………………………..60.000đ
- Rượu vang:
1. Quintessa……………………………………………………………5.470.000đ
USA
2. Mount veeder reserve……………………………………………….3.600.000đ
USA
3.

Ravenswood

icon…………………………………………………....1.710.000đ
USA
4. Ravenswood barricia………………………………………………..1.380.000đ
USA
5. Ravenswood belloni………………………………………………...1.380.000đ
USA
6. Ravenswood nap valley……………………………………………….930.000đ
USA
7. Vistamar gran reserve…………………………………………………920.000đ
15


CHILE
8. Vistamar syrah………………………………………………………...470.000đ
CHILE
9.

Vistamar

cabernet

sauvignon………………………………………….530.000đ
CHILE
10. Vistamar camenere…………………………………………………..430.000đ
CHILE
11.

Vistamar

sauvignon

blanc……………………………………………

410.000đ
CHILE


Phụ lục.
Hình ảnh một số món ăn nổi tiếng của nước Nga.
Súp củ cải đỏ

Trứng trộn kiểu Nga

16


Blini mật ong và mứt

Há cảo pelmeni

Thit lợn nướng Shashlik

17


Trứng cá Nga

Bánh mì Nga. Bánh mì đen đặc biệt được ưa chuộng
Hình ảnh một số đồ uống và rượu nổi tiếng của nước Nga.

18


Nước Kompot

Nước Kavas

19


Mors

Các loại rượu Voska Nga

20


1.
2.
3.

Tài liệu tham khảo.
/> /> />
4.
5.

%91c_gia_theo_GDP_(danh_ngh%C4%A9a)
/>o/salad-la-gi-cach-lam-9-mon-salad-ngon-bo-re-chuan-

6.

nga/
/>
7.
8.

mieng-ngon-nhat-xu-so-bach-duong.html
/> />
9.

dep/
/>
tieng-tai-nga.t49709.html
10. />
21