I TIỂU LUẬN CHIẾN TRANH THƯƠNG mại mỹ TRUNG

HỌC VIỆN NGOẠI GIAO
KHOA KINH TẾ QUỐC TẾ
------------------------

BÀI TIỂU LUẬN

CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ -TRUNG
Môn học

: Quan hệ kinh tế quốc tế

Giảng viên hướng dẫn

: ThS. Nguyễn Thị Thu Hoàn

Sinh viên thực hiện

: Nhóm 2 - LQT45A

1. Trần Phương Linh

LQT45A-011-1822

2. Dương Quỳnh Nga

LQT45A-012-1822

3. Phạm Quỳnh Nga

LQT45A-013-1822

4. Phạm Lê Bảo Ngân

LQT45A-014-1822

5. Trần Thị Hà Ngân

LQT45A-015-1822

6. Lê Thị Ngọc

LQT45A-016-1822

7. Nguyễn Yến Ngọc

LQT45A-017-1822

8. Phạm Thị Oanh

LQT45A-018-1822

9. Nguyễn Thị Thu Hà

CT42A-010-1519

Hà Nội, 11/2020


MỤC LỤC
BẢNG PHÂN CHIA CÔNG VIỆC............................................................................... 2
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................... 4

CHƯƠNG I. KHÁI QUÁT CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG..............5
1. Nguyên nhân dẫn tới chiến tranh thương mại Mỹ - Trung..................................... 5
2. Diên biên cuôcc̣ chiên tranh thương mai My - Trung............................................... 8
3. Thực trạng quan hệ Mỹ - Trung từ năm 2015 đến nay.........................................14
CHƯƠNG II. NHỮNG TÁC ĐỘNG KINH TẾ CỦA CUỘC CHIẾN TRANH
THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG................................................................................... 21
1. Tác động đối với nền kinh tế Mỹ......................................................................... 21
2. Tac đôngc̣ đên nên kinh tê Trung Quôc.................................................................. 25
3. Tac đôngc̣ đên kinh tê toan câu.............................................................................. 28
CHƯƠNG III. TAC ĐÔNGc̣ CUA CUÔCc̣ CHIÊN TRANH THƯƠNG MAI MY TRUNG ĐÊN VIÊṬ NAM.......................................................................................... 32
1. Tác động đên nền kinh tế Việt Nam..................................................................... 32
2. Cơ hôịva thach thức cho ViêṭNam giữa cuôcc̣ chiên thương mai My - Trung.......33
3. Đê xuất giai phap cho ViêṭNam trươc tac đôngc̣ của chiên tranh thương mai
My - Trung............................................................................................................... 36
KẾT LUẬN................................................................................................................. 38
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................... 39

1


BẢNG PHÂN CHIA CÔNG VIỆC
STT

Họ và tên

1

Trần Phương Linh

2

Dương Quỳnh
Nga

3

Phạm Quỳnh Nga

4

Phạm Lê Bảo
Ngân

5

Trần Thị Hà Ngân

6

Lê Thị Ngọc

7

Nguyễn Yến Ngọc

8

Phạm Thị Oanh
2

9

3

Nguyễn Thị Thu
Hà


LỜI MỞ ĐẦU
Trong thập niên thứứ́ hai củủ̉a thế kỷ XXI, Mỹ và Trung Quốc đang bị cuốn vào một
cuộc “Chiến tranh lạnh” mới với thương mại là mặt trận chủủ̉ chốt cho các tranh cãi.
Trong bối cảnh chiến tranh thương mại diễn biến ngày càng phứứ́c tạp, phần nhiều được
quan sát dựa vào các động thái từ phía Mỹ, mối quan hệ Mỹ - Trung được dự đoán tiếp
tục căng thẳng, với khuynh hướng leo thang và có thể trở nên tồi tệ trong thời gian dài.
Đối với quốc gia đã có khoảng thời gian khá dài trải nghiệm vị thế siêu cường như Mỹ,
cuộc chiến thương mại phải được nhìn nhận trong bối cảnh Mỹ có sự chuyển biến về
nhận thứứ́c căn bản đối với sự trỗi dậy củủ̉a Trung Quốc. Vê ban chất, cuộc chiến thương
mại Mỹ - Trung không chỉ đơn thuần la canh tranh trên phương diêṇ thương mại giữa
hai siêu cương ma là sư cạnh tranh chiến lược giữữ̃a hai cường quốc nhằm giữ vai trò ba
quyên thê giơi.
Sư anh hương của cuôcc̣ chiên tranh thương mai My - Trung bao phủ lên toan hê c̣
thông kinh tê thê giơi va khu vưc. Cuôcc̣ chiên tranh kéo dai giữa hai nên kinh tê thê giơi
còn la biêu hiêṇ của môṭcuôcc̣ chuyên giao quyên lưc trong nên chinh tri thê giơi nhiêu
bất ôn hiêṇ nay. Chiên tranh thương mai dù ơ quy mô nao cũng co tac đôngc̣ lam cho môi
trương kinh tê toan câu trơ nên bất ôn, gia tăng tâm lý bất an trong cac nươc, thúc đây
cac nên kinh tê, tâpc̣ đoan lơn phai tinh toan lai chinh sach, chiên lươc đâu tư kinh doanh
của minh. Tư thưc tiên đo, Nhom nghiên cứu quyêt đinh lưa chon đê tai “Chiên tranh
thương mai My - Trung” nhằm cung cấp môṭcai nhin toan canh vê cuôcc̣ chiên tranh
thương mai My - Trung va cac tac đôngc̣ của cuôcc̣ chiên đên hai nên kinh tê lơn thê giơi

la My va Trung Quôc bên canh viêcc̣liên hê c̣va đê xuất giai phap thưc tiên cho ViêṭNam.
Tư đo cũng đưa ra môṭsô nhâṇ đinh vê cơ hôịva thach thức cho Viêṭ Nam trong ccc̣
chiên nay.
Trong q trình làm tiểu luận, Nhóm đã tich cưc tìm kiếm thơng tin và tham khảo
nhiều tài liệu nhưng không thê tranh khỏi những thiêu sot. Mong được sự nhâṇ xét,
góp ýứ́ và đánh giá từ cô để bài tiểu luận được hoàn thiện. Chúứ́ng em xin chân thành
cảm ơn!

4


CHƯƠNG I. KHÁI QUÁT CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ
- TRUNG
1. Nguyên nhân dẫn tới chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
Sau khi trở thành Tổng thống Mỹ vào tháng 1/2017, ông Donald Trump đã nhiều
lần đe dọa sẽ có biện pháp mạnh nhằằ̀m trả đũữ̃a trong lĩnh vực thương mại đối với
Trung Quốc. Thực tế từ khi ông Trump lên nắm quyền, 2 bên đã tổ chứứ́c đàm phán
nhằằ̀m tìm kiếm thỏủ̉a thuận và nhượng bộ, song không thành công.
Căng thẳng thương mại giữữ̃a Mỹ và Trung Quốc bắt đầu từ ngày 20/04/2017 khi
Mỹ tiến hành điều tra xác định liệu théứ́p nhập khẩu từ Trung Quốc và một số nước
khác có đe dọa an ninh quốc gia hay khơng. Ngày 06/07/2018, chính quyền Mỹ chính
thứứ́c “khai hỏủ̉a” chiến tranh thương mại với Trung Quốc bằằ̀ng việc áp thuế quan 25%
đối với các mặt hàng nhập khẩu trị giá 34 tỷ USD từ Trung Quốc, chủủ̉ yếu là máy móc
thiết bị điện tử và cơng nghệ cao. Phía Trung Quốc đã lập tứứ́c đáp trả bằằ̀ng cách áp
thuế tương ứứ́ng 34 tỷ USD đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, chủủ̉ yếu là các mặt hàng
nông sản. Cuộc chiến tranh thương mại này bắt nguồn từ nhữữ̃ng nguyên nhân sâu xa và
cụ thể như sau.
1.1. Nguyên nhân sâu xa
Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung là mâu thuẫn ngày càng gay gắt giữữ̃a hai
cường quốc kinh tế lớn nhấứ́t thế giới. Dự báo, đến năm 2030, GDP danh nghĩa củủ̉a

Trung Quốc sẽ vượt Mỹ. Song, nếu tính theo sứứ́c mua tương đương (PPP), GDP củủ̉a
Trung Quốc hiện nay đã vượt Mỹ. Mỹ và Trung Quốc cũữ̃ng là hai cường quốc thương
mại: Mỹ là nước nhập khẩu lớn nhấứ́t và xuấứ́t khẩu thứứ́ nhì thế giới; Trung Quốc là nước
xuấứ́t khẩu lớn nhấứ́t và nhập khẩu thứứ́ nhì thế giới
Nhữữ̃ng năm gần đây, sự cạnh tranh giữữ̃a hai siêu cường càng trở nên gay gắt trong
bối cảnh sứứ́c mạnh củủ̉a Mỹ có dấứ́u hiệu suy giảm trong khi Trung Quốc đang bộc lộ
tham vọng thay thế Mỹ ở vị trí thống lĩnh bàn cờ địa chính trị thế giới.

5

Quy mô kinh tế


GDP
danh
nghĩa
(tỷ
USD)
20.400

Mỹ

Trung
Quốc

Bảng 1: Mỹ và Trung Quốc – Hai siêu cường kinh tế thế giới
(Số liệu năm 2017, Nguồn: Cơ sở dữữ̃ liệu củủ̉a World Bank)
1.2. Nguyên nhân cụ thể
Các vấứ́n đề sau đây được xem là nhữữ̃ng nguyên nhân cụ thể gây ra căng thẳng
thương mại Mỹ - Trung, đặc biệt từ sau khi Trung Quốc gia nhập Tổ chứứ́c Thương mại

Thế giới (WTO) năm 2001, dẫn đến chiến tranh thương mại hiện nay.
Thứ nhất, chính sách bảo hộ củủ̉a chính quyền Tổng thống Trump. Từ khi lên cầm
quyền, Tổng thống Donald Trump đã theo đuổi chính sách bảo hộ mậu dịch với mục
tiêu “nước Mỹ trên hết” và “làm nước Mỹ vĩ đại trở lại”. Chính sách bảo hộ mậu dịch
này không chỉ dẫn đến chiến tranh thương mại với Trung Quốc, mà còằ̀n dẫn đến xung
đột thương mại với nhữữ̃ng nước được xem là đồng minh củủ̉a Mỹ (như EU, Nhật Bản,
Hàn Quốc) hay láng giềng gần củủ̉a Mỹ (như Canada, Mexico). Ngay sau khi nhậm
chứứ́c, ông Trump đã rúứ́t khỏủ̉i hoặc yêu cầu đàm phán lại một loạt hiệp định thương mại
tự do mà Mỹ đã kýứ́ kết hoặc đang thực thi.
Thứ hai, thâm hụt thương mại lớn củủ̉a Mỹ với Trung Quốc. Thâm hụt thương mại
củủ̉a Mỹ được xem là nguyên nhân trực tiếp gây căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.
Năm 2017, Mỹ nhập khẩu 506 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc, trong khi chỉ xuấứ́t
khẩu 131 tỷ USD hàng hóa sang Trung Quốc. Như vậy, thâm hụt thương mại củủ̉a Mỹ
với Trung Quốc lên đến 375 tỷ USD. Đáng lưu ýứ́ là thâm hụt thương mại củủ̉a Mỹ với
Trung Quốc liên tục tăng từ khi Trung Quốc gia nhập WTO (từ 100 tỷ USD năm 2001
lên 375 tỷ USD năm 2017). Chính quyền Mỹ đã nhiều lần yêu cầu Trung Quốc giảm
thặng dư thương mại với Mỹ. Trung Quốc đáp trả rằằ̀ng để giảm thâm hụt thương mại,
chính Mỹ cần tăng cường hoạt động xuấứ́t khẩu củủ̉a mình.
6


Thứ ba, tham vọng củủ̉a Trung Quốc trở thành quốc gia công nghệ hàng đầu thế
giới. Vơi vai trò dân đâu thê giơi vê công nghê c̣hiêṇ nay, Mỹ lo ngại về tham vọng củủ̉a
Trung Quốc trong viêcc̣canh tranh vi tri dân đâu công nghê c̣nay. Với mục tiêu trở thành
nền kinh tế tiên tiến trên thế giới, không phụ thuộc vào nhập khẩu các công nghệ then
chốt từ các đối thủủ̉ cạnh tranh chính, Trung Quốc hiện đang đổ hàng tỷ USD vào
chương trình "Sản xuấứ́t tại Trung Quốc 2025" để tạo động lực phát triển các ngành
công nghệ trọng yếu, trong đó có người máy, trí tuệ nhân tạo, hàng không vũữ̃ trụ, ô tô
chạy điện, công nghệ Internet 5G. Nghịch lýứ́ là tham vọng củủ̉a Trung Quốc rấứ́t lớn
trong khi trình độ cơng nghệ lại còằ̀n nhiều hạn chế. Để thực thi chiến lược nay, các

công ty Trung Quốc phải dựa vào các công nghệ cốt lõi từ Mỹ. Mỹ đa co những cáo
buộc Trung Quốc bằằ̀ng nhữữ̃ng thỏủ̉a thuận ngầm đang buộc các công ty Mỹ phải chuyển
giao công nghệ cho các đối tác Trung Quốc trong liên doanh cũng như vê viêcc̣ đanh
căp công nghê c̣qua nhâpc̣ khâu hay thông qua mua ban sat nhâpc̣ công ty Trung Quôc vơi
cac công ty của My dù phia Trung Quôc liên tuc bac bỏ cao buôcc̣.
Thứ tư, tình trạng vi phạm bản quyền nghiêm trọng ở Trung Quốc. Mỹ nhiều lần
cáo buộc về tình trạng xâm phạm quyền sở hữữ̃u trí tuệ nghiêm trọng ở Trung Quốc,
đặc biệt là đối với bản quyền củủ̉a các công ty Mỹ. Chính quyền Mỹ cho rằằ̀ng, các cơng
ty Mỹ đã mấứ́t nhiều tỷ USD mỗi năm do việc ăn cắp bí mật thương mại củủ̉a Trung
Quốc. Điều này xuấứ́t phát từ khả năng bảo vệ quyền sở hữữ̃u trí tuệ rấứ́t yếu kéứ́m củủ̉a hệ
thống pháp luật Trung Quốc. Mặc dùằ̀, Trung Quốc hiện nay đẩy mạnh công tác bảo vệ
quyền sở hữữ̃u trí tuệ, song phần lớn tiến bộ tập trung ở mảng bản quyền tác giả và nhãn
hiệu, trong khi tình trạng bắt buộc chuyển giao cơng nghệ trong các lĩnh vực công
nghiệp then chốt vẫn tràn lan.
Thứ năm, các biện pháp hạn chế đầu tư củủ̉a Trung Quốc. Mỹ phản ứứ́ng mạnh mẽ
trước việc Trung Quốc không trao cho các cơng ty nước ngồi quyền tiếp cận thị
trường nước này một cách tương xứứ́ng. Chính phủủ̉ Trung Quốc đã đưa ra cam kết là sẽ
nới lỏủ̉ng giới hạn chủủ̉ sở hữữ̃u nước ngoài trong các lĩnh vực sản x́ứ́t ơ tơ, đóng tàu và
máy bay càng sớm càng tốt; đồng thời hứứ́a thúứ́c đẩy các biện pháp đã cơng bố nhằằ̀m
mở cửa lĩnh vực tài chính củủ̉a nước này. Tuy nhiên, Mỹ hoài nghi cam kết trên bởi
Trung Quốc đã từng đưa ra nhữữ̃ng hứứ́a hẹn tương tự khi gia nhập WTO năm 2001,
song không thực thi. Các công ty Trung Quốc đã tận dụng thời gian dài hàng chục năm

7


được bảo hộ để tạo lập vị thế thống lĩnh tại thị trường nội địa, đồng thời có khả năng
tiến ra đầu tư ở nước ngồi.
2. Diễn biên ccc̣chiên tranh thương mai My - Trung
2.1. Các sự kiện chính châm ngòi cho cuộc chiến tranh Mỹ-Trung.

Tháng 1 năm 2017, vào ngày đầu tiên nhậm chứứ́c, Trump đã kýứ́ sắc lệnh rúứ́t Hoa
Kỳ khỏủ̉i Hiệp định và Đàm phán Đối tác Xun Thái Bình Dương (TPP). Trump cũữ̃ng
nói rằằ̀ng ơng sẽ đánh thuế hàng nhập khẩu củủ̉a Trung Quốc lên 45%. Tháng 4 năm
2017, Trump yêu cầu Bộ Thương mại Hoa Kỳ điều tra xem nhập khẩu théứ́p từ Trung
Quốc và các nước khác có làm tổn hại đến lợi ích củủ̉a Hoa Kỳ hay không. Tháng 8
năm 2017, Trump bắt đầu cuộc điều tra thứứ́ hai củủ̉a chính phủủ̉ về Trung Quốc. Do Đại
diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer dẫn đầu, cuộc điều tra mới về cáo buộc
đánh cắp tài sản trí tuệ củủ̉a Trung Quốc ước tính rằằ̀ng Hoa Kỳ thiệt hại từ 225 tỷ đến
600 tỷ đô la mỗi năm vì hành vi trộm cắp đó.
Ccc̣ chiên thương mai My - Trung chinh thức khai man vao ngày 22 tháng 3 năm
2018, chính quyền Trump củủ̉a Hoa Kỳ đã đơn phương bắt đầu điều mà nhiều người coi
là cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc bằằ̀ng cách ban hành một bản ghi nhớ
củủ̉a tổng thống đề xuấứ́t mứứ́c thuế quan đáng kể đối với các sản phẩm nhập khẩu củủ̉a
Trung Quốc. Mục tiêu củủ̉a các mứứ́c thuế như vậy, theo chính quyền, là để hạn chế việc
chuyển giao quyền sở hữữ̃u trí tuệ bấứ́t hợp pháp sang Trung Quốc và thu hẹp thâm hụt
thương mại Mỹ-Trung trên diện rộng và dai dẳng. Chính phủủ̉ Mỹ hy vọng rằằ̀ng bằằ̀ng
cách tăng giá hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu trong Mỹ, thuế quan có thể làm suy yếu
khả năng cạnh tranh củủ̉a các công ty Trung Quốc. Họ tin rằằ̀ng bằằ̀ng cách làm suy yếu
nền kinh tế củủ̉a mình, chính phủủ̉ Trung Quốc cuối cùằ̀ng sẽ thực hiện các chính sách
nhằằ̀m tạo ra một mơi trường thuận lợi hơn cho các công ty Mỹ hoạt động hoặc bán
hàng tại Trung Quốc.
2.2. Động thái tấn công-phản công từ hai phía Mỹ-Trung.
Ngày 22/01/2018, Mỹ áp thuế nhập khẩu lên các sản phẩm máy giặt và pin mặt
trời. Tuy các sản phẩm này không nhập từ Trung Quốc, nhưng trong luận điểm củủ̉a
mình Mỹ đã chỉ hăn việc Trung Quốc đang thống lĩnh nguồn cung toàn cầu là 1 trở
ngại. Ngày 04/02/2018, Trung Quốc cũữ̃ng bắt đầu quá trình điều tra chống hỗ trợ giá
trong 1 năm các mặt hàng Cao Lương nhập từ Mỹ nhằằ̀m phản công. Ngày 08/03/2018,
Trump kýứ́ lệnh áp thuế 25% đối với théứ́p nhập khẩu và 10% đối với nhôm sau khi viện
8

lýứ́ do lo ngại về an ninh quốc gia. Trump đã miễn trừ Canada và Mexico, đồng thời
cho các quốc gia khác cơ hội tranh luận tại sao ông nên miễn trừ cho họ. Trong nhữữ̃ng
tuần tiếp theo, danh sách các quốc gia được miễn trừ bao gồm EU, Argentina,
Australia, Brazil và Hàn Quốc. Xung đột thương mại Mỹ-Trung trở nên căng thẳng
hơn khi Trung Quốc hủủ̉y đơn hàng mua đậu tương củủ̉a Mỹ, khi nhu cầu trong nước
giảm do dịch tả lợn châu phi khiến hoạt động chăn nuôi lợn bị thu hẹp. Tại Trung
Quốc, đậu tương được dùằ̀ng trong chăn ni gia súứ́c.
Ngày 22/03/2018, Chính quyền Trump đã ban hành một bản ghi nhớ củủ̉a tổng
thống liên quan đến Mục 301 củủ̉a Cuộc điều tra về luật, chính sách, thực tiễn hoặc
hành động củủ̉a Trung Quốc đề xuấứ́t áp thuế lên tới 50 tỷ USD hàng nhập khẩu củủ̉a
Trung Quốc như một phản ứứ́ng đối với cáo buộc củủ̉a Trung Quốc trộm cắp tài sản trí
tuệ củủ̉a Hoa Kỳ. Trump đã cho Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer 15
ngày để đưa ra danh sách các sản phẩm để áp thuế. Lighthizer cho biết ông sẽ lấứ́y từ
nhữữ̃ng mặt hàng mà chính phủủ̉ Trung Quốc đã nói trong các văn bản chính sách khác
nhau mà họ muốn thống trị, đặc biệt là nhữữ̃ng sản phẩm được đề cập trong kế hoạch
“Made in China 2025”. Mỹ đề xuấứ́t thuế nhập khẩu để đáp trả lại việc Trung Quốc
cạnh tranh thương mại khơng lành mạnh, điển hình trong vấứ́n đề chuyển giao cơng
nghệ, bản quyền sở hữữ̃u trí tuệ và dự định sẽ khiếu naị với WTO về vấứ́n đề này. Ngày
23/03/2018, Mỹ khiếu nại lên WTO về vấứ́n đề Trung Quốc bảo hộ quyền sở hữữ̃u trí
tuệ. Đồng thời, vào cùằ̀ng ngày, Trung Quốc đã áp thuế nhập khẩu lên 3 tỉ đơ hàng hóa
nhập từ Mỹ, nhằằ̀m đáp trả lại thuế nhập khẩu Mỹ áp lên các sản phẩm théứ́p và nhôm
củủ̉a Trung Quốc. Ngày 27/03/2018, Mỹ công bố bản báo cáo phần 301 về Trung Quốc.
Trước kế hoạch củủ̉a Mỹ, ngày 1/4/2018, Bộ tài chính Trung Quốc đã tuyên bố danh
sách 120 mặt hàng Mỹ sẽ bị áp thuế tăng lên mứứ́c 15% khi xuấứ́t khẩu vào thị trường
Trung Quốc như trái cây và các sản phẩm liên quan; và 8 mặt hàng bị áp thuế 25%
gồm thịt lợn và các sản phẩm liên quan. Cụ thể, ngày 2/4/2018, Bộ Thương mại Trung
Quốc đã áp đặt thuế đối với 128 sản phẩm củủ̉a Mỹ, bao gồm: Phế liệu nhôm, máy bay,
ô tô, sản phẩm thịt lợn và đậu nành (có thuế suấứ́t 25%), cũữ̃ng như trái cây, hạt và ống
théứ́p (15%). Ngày 03/04/2018, Mỹ công bố danh sách các mặt hàng sẽ bị áp thuế nhập

khẩu từ Trung Quốc trị giá 50 tỷ đô, chủủ̉ yếu là các mặt hàng công nghệ cao, để bùằ̀ đắp
lại nhữữ̃ng thiệt hại do việc Trung Quốc ăn cắp bản quyền sở hữữ̃u trí tuệ gây ra. Tiếp đó,
để ứứ́ng phó với danh sách áp đặt thuế đối với hơn 1.300 mặt hàng nhập
9


khẩu từ Trung Quốc trị giá lên đến 50 tỷ USD củủ̉a Donald Trump từ ngày 3/4/2018,
Trung Quốc đã áp dụng mứứ́c thuế 25% bổ sung cho máy bay, ô tô và đậu tương - là
hàng xuấứ́t khẩu nông nghiệp hàng đầu củủ̉a Mỹ sang Trung Quốc. Phần lớn các sản
phẩm trong danh sách này Trung Quốc đều đang nhập khẩu với các khối lượng lớn từ
các bang vốn hậu thuẫn cho Donald Trump trong chiến dịch tranh cử (Meijer &
Navaratnam, 2018). Mỹ cho rằằ̀ng nhữữ̃ng cáo buộc củủ̉a Trung Quốc lên chính sách củủ̉a
mình là vơ căn cứứ́. Ngày 03/04/2018, sau bản ghi nhớ tổng thống ngày 22/03, Đại diện
Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã công bố danh sách tạm thời các mặt hàng
nhập khẩu sẽ bị áp thuế mới để trả đũữ̃a “việc buộc chuyển giao công nghệ và sở hữữ̃u trí
tuệ củủ̉a Hoa Kỳ”. Danh sách này, bao gồm khoảng 1.300 sản phẩm củủ̉a Trung Quốc,
chiếm khoảng 50 tỷ USD hàng nhập khẩu củủ̉a Mỹ từ Trung Quốc. Nó bao gồm một
loạt các lĩnh vực như ngun liệu thơ, máy móc xây dựng, hàng khơng vũữ̃ trụ, thiết bị
nông nghiệp, điện tử, thiết bị y tế và sản phẩm tiêu dùằ̀ng. Lighthizer nhắm mục tiêu
vào các lĩnh vực được đề cập trong kế hoạch “Sản xuấứ́t tại Trung Quốc 2025 ”.
106 sản phẩm bị ảnh hưởng bao gồm các mặt hàng nhập khẩu chính củủ̉a Mỹ như
máy bay, rượu whisky, ô tô và đậu nành. Đáp trả lại Mỹ, Trung Quốc đã khiếu nại lên
WTO về thuế nhập khẩu phần 301 củủ̉a Mỹ, đồng thời nói rằằ̀ng sẽ áp thuế nhập khẩu
25% lên 106 sản phẩm củủ̉a Mỹ bao gồm đậu, xe máy, các sản phẩm hóa học và máy
bay. Ngày 05/04/2018, Trump ra tuyên bố thơng báo rằằ̀ng chính quyền củủ̉a ơng sẽ cân
nhắc việc bổ sung 100 tỷ đô la thuế quan, do Trung Quốc trả đũữ̃a không công bằằ̀ng đối
với các mứứ́c thuế ban đầu củủ̉a ông. Ngày 10/04/2018, Trung Quốc cũữ̃ng đệ đơn lên
WTO về việc Mỹ áp thuế nhập khẩu lên théứ́p và nhôm củủ̉a nước này.
Cũữ̃ng vào ngày 10/04/2018, Chủủ̉ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình hứứ́a hen sẽ mở
cửa thị trường tài chính. Ngày 16/04/2018, Mỹ trừng phạt cơng ty ZTE củủ̉a Trung

Quốc vì đã vi phạm các thỏủ̉a thuận về việc cấứ́m giao thương với Iran và Bắc Triều
Tiên, qua đó cơng ty này bị cấứ́m khơng được mua các sản phẩm công nghệ củủ̉a Mỹ
trong 7 năm. Bộ Thương mại Hoa Kỳ cấứ́m các công ty Mỹ bán các bộ phận, phần mềm
và linh kiện cho ZTE Corp, một công ty hệ thống và thiết bị viễn thông đa quốc gia
củủ̉a Trung Quốc trong thời hạn 7 năm do vi phạm thỏủ̉a thuận.
Ngày 17/04/2018, để đáp trả lại đòằ̀n tấứ́n công từ Mỹ vào công nghệ, Trung Quốc
tuyên bố sẽ thu thuế chống bán phá giá lên 1 tỷ đô Cao Lương nhập từ Mỹ. Ngày
26/04/2018, Mỹ tiếp tục điều tra tập đồn cơng nghệ Huawei vì khả năng vi phạm lệnh
10


cô lập Iran. Không chịu khuấứ́t phục Mỹ, Trung Quốc tun bố có thể giảm một nửa
thuế nhập khẩu ơ tơ. Ngày 29/05/2018, 9 ngày sau, chính quyền Trump tun bố sẽ
tiếp tục đề xuấứ́t vào ngày 03/04/2018 về việc áp thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu
trị giá 50 tỷ USD từ Trung Quốc. Ngày 03-04/05/2018, Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc cắt
giảm 200 tỷ USD thâm hụt thương mại. Với u cầu vơ lí từ phía Mỹ nên cuộc đối
thoại tại Bắc Kinh khơng có kết quả. Cuộc chiến tranh Mỹ-Trung vẫn trên đà tiếp diễn,
Trung Quốc phản đối quyết định phạt ZTE và yêu cầu kết thúứ́c cuộc điều tra phần 301.
Ngày 10/05/2018, ZTE ngừng mọi hoạt động tại Mỹ. Ngày 14/05/2018, Trung Quốc
xem xéứ́t về phi vụ hợp nhấứ́t củủ̉a Qualcomm và NXP.
Ngày 17/05/2018, cuộc Đối thoại giữữ̃a 2 bên Mỹ-Trung bắt đầu tại Washington.
Ngày 18/05/2018, Trung Quốc đã xuống nước làm hòằ̀a bằằ̀ng kết thúứ́c việc điều tra về
việc Mỹ bán phá giá Cao Lương. Ngày 20/05/2018, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ
Steven Mnuchin tuyên bố tạm dừng cuộc chiến thương mại. Cuộc Đối thoại đã có
tiếng nói chung vào 2 ngày sau đó: Mỹ cũữ̃ng đồng ýứ́ tạm hoãn áp thuế nhập khẩu; còằ̀n
Trung Quốc đã đồng ýứ́ mua gần 70 tỷ USD nông sản và sản phẩm năng lượng củủ̉a Mỹ
nếu Mỹ không tăng thuế. Đề xuấứ́t này tương đương với việc Trung Quốc đồng ýứ́ mua
thêm một khối lượng hàng hóa tương đương hơn 50% kim ngạch xuấứ́t khẩu củủ̉a Mỹ
sang Trung Quốc trong năm 2017. Tuy nhiên, Trung Quốc khẳng định nếu Mỹ đưa ra
các biện pháp trừng phạt thương mại bao gồm gia tăng thuế nhập khẩu, toàn bộ kết quả

thương thảo về kinh tế và thương mại giữữ̃a 2 bên sẽ bị hủủ̉y bỏủ̉, bao gồm cả đề xuấứ́t trên
(Bộ tài chính, 2018). Hai bên cùằ̀ng tuyên bố nhấứ́t trí khơng áp thuế lẫn nhau và cam
đoan khơng đẩy căng thẳng đi xa thành một cuộc chiến thương mại. Ngày 22/05/2018,
Cả 2 quốc gia thống nhấứ́t về cách thứứ́c đại trà để xử lýứ́ phi vụ ZTE. Trung Quốc đề
xuấứ́t xóa bỏủ̉ thuế nhập khẩu lên các sản phẩm nông nghiệp và giảm từ 25% xuống 15%
đối với ô tô từ Mỹ.
Tuy nhiên, ngày 23/05/2018, Mỹ đã trở mặt khi tổng thống Trump tuyên bố rúứ́t
khỏủ̉i thỏủ̉a thuận ngày 22/05. Với hành động củủ̉a Mỹ, Bộ Thương mại Trung Quốc cáo
buộc, Mỹ đã châm ngòằ̀i cho một cuộc chiến thương mại và Trung Quốc. Cụ thể, ngày
25/05/2018, Mỹ tun bố sẽ phạt tập đồn ZTE 1,3 tỉ đơ. Ngày 28/05/2018, Trung
Quốc đã mở lời trước, nói sẽ thơng qua phi vụ củủ̉a Qualcomm nếu Mỹ gỡ lệnh phạt lên
ZTE.

11


Ngày 29/05/2018, Mỹ tuyên bố sẽ áp thuế nhập khẩu lên 50 tỷ đô hàng nhập khẩu
từ Trung Quốc đồng thời giới hạn số thị thực nhập cảnh cấứ́p cho cơng dân Trung Quốc
nhằằ̀m bảo vệ quyền sở hữữ̃u trí tuệ. Trung Quốc cũữ̃ng không chịu thua kéứ́m, đã tuyên bố
sẽ mua thêm than từ Mỹ để giảm thâm hụt thương mại củủ̉a Mỹ. Ngày 30/05/2018,
Trung Quốc tuyên bố cắt thuế nhập khẩu lên 1 số hàng tiêu dùằ̀ng bắt đầu từ ngày 01/07
và đề xuấứ́t mua thêm 25 tỷ đô hàng từ Mỹ. Ngày 15/06/2018, Mỹ công bố sẽ áp thuế
lên 50 tỷ đô hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Ngày 19/06/2018, Mỹ tuyên bố sẽ áp thuế
nhập khẩu lên thêm 200 tỷ đô hàng từ Trung Quốc nếu Trung Quốc trả đũữ̃a. Ngày
06/07/2018, gói thuế nhập khẩu lên 34 tỷ USD hàng từ Trung Quốc chính thứứ́c bắt đầu.
Vào thời điểm đó, ZTE đã được phéứ́p hoạt động lại 1 cách giới hạn tại Mỹ. Ngày
03/08/2018, Trung Quốc tuyên bố sẽ trả đũữ̃a bằằ̀ng cách áp thuế lên 16 tỷ đơ hàng hóa
nhập khẩu từ Mỹ và tun bố bắt đầu có hiệu lực vào ngày 23/08/2018. Danh sách áp
thuế trả đũữ̃a trị giá 16 tỷ USD củủ̉a Trung Quốc nhắm vào hàng nhập khẩu từ Mỹ có
hiệu lực đồng thời với lệnh áp thuế củủ̉a Mỹ. Ngày 06/09/2018, Kết thúứ́c thời hạn lấứ́y ýứ́

kiến dư luận cho đề xuấứ́t đánh thuế cho gói hàng hóa trị giá 200 tỷ USD củủ̉a chính
quyền Trump. Trung Quốc tuyên bố sẽ trả đũữ̃a bằằ̀ng cách áp thuế lên 60 tỷ đơ hàng hóa
nhập khẩu từ Mỹ. Ngày 07/09/2018, Tổng thống Trump đe dọa sẽ đánh thuế thêm 267
tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sau gói 200 tỷ USD nếu thấứ́y cần thiết. Ngày
18/9/2018, chỉ sau một ngày Mỹ đưa ra quyết định đánh thuế, Trung Quốc đã tuyên bố
sẽ kích hoạt chương trình thuế mới lên đến 60 tỷ USD hàng hóa Mỹ, bắt đầu từ ngày
24/9/2018. Thuế suấứ́t chiếm 0,1% tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu, gói thuế mới củủ̉a
Trung Quốc sẽ được áp lên danh sách gồm 5.027 sản phẩm củủ̉a Mỹ với mứứ́c độ từ 510%.
Sau động thái phản công gay gắt từ Trung Quốc, Mỹ chủủ̉ động đề xuấứ́t một cuộc
đàm phán với Trung Quốc và người dẫn đầu sẽ là Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ
Mnuchin. Mỹ và Trung Quốc đồng thuận tiến hành vòằ̀ng đàm phán thương mại thứứ́ 13
vào đầu tháng 10/2019 tại Washington. Tuy nhiên, với hành động đột ngột củủ̉a Mỹ, có
khả năng Trung Quốc sẽ hủủ̉y kế hoạch đàm phán với Mỹ. Cuộc chiến tranh thương mại
Mỹ- Trung ngày càng căng thẳng hơn và dường như vẫn chưa đi tới được hồi kết.
2.3. Các phương thức hai bên Mỹ-Trung áp dụng trong cuộc chiến tranh.
Biện pháp thương mại: Hai bên Mỹ-Trung Quốc đã liên tục áp dụng đánh thuế
lên các mặt hàng nhập khẩu lẫn nhau nhằằ̀m đánh một cúứ́ hích mạnh vào nên kinh tế
12


củủ̉a hai bên. Sát thương kinh tế chính là nhữữ̃ng đòằ̀n sát thương nặng nề làm quốc gia
trở nên suy yếu, do đó, Mỹ và Trung Quốc ln tăng cường đòằ̀n đánh thương mại lẫn
nhau xuyên suốt cuộc chiến tranh lạnh.
Kiện lên WTO: Tuy nhiên, phương thứứ́c này khó có tác dụng bởi Mỹ đóng vai tròằ̀
then chốt với sự ra đời và tồn tại củủ̉a WTO, là nước có nền kinh tế lớn nhấứ́t trên thế
giới đã từng ủủ̉ng hộ mạnh mẽ tự do thương mại. Tổng thống Trump đã từng đe dọa Mỹ
sẽ rúứ́t khỏủ̉i WTO, điều này ảnh hưởng hệ lụy rấứ́t lớn đến nền kinh tế tồn cầu, do đó tổ
chứứ́c này cũữ̃ng đang bấứ́t lực trước cuộc chiến tranh giữữ̃a 2 quốc gia Mỹ-Trung. Biện
pháp này khá bấứ́t lợi đối với Trung Quốc.
Bên cạnh biện pháp thương mại, thì biện pháp phi thương mại cũữ̃ng được Trung

Quốc áp dụng triệt để nhằằ̀m phản công lại phía Nhà Trắng, như:
Chính sách tỷ giá: Mỹ cáo buộc cho rằằ̀ng Trung Quốc thao túứ́ng tiền tệ, tự giảm
giá trị đồng NDT xuống để tạo lợi thế cạnh tranh thương mại xuấứ́t khẩu với Mỹ đối
với các nước khác. Biện minh cho việc này, Trung Quốc cho rằằ̀ng NDT rớt giá là do
thị trường quyết định. Và trong cuộc chiến tranh thương mại như hiện nay, Trung
Quốc sẽ không ngần ngại giảm tỷ giá như thế để cạnh tranh với Mỹ.
Sử dụng trái phiếu kho bạc Mỹ: Trung Quốc đang là chủủ̉ nợ nắm giữữ̃ nhiều trái
phiếu kho bạc nhấứ́t củủ̉a Mỹ do mua lại trong nhữữ̃ng năm vừa qua (khoảng 1.200 tỷ
USD) đủủ̉ để tác động tới thị trường trái phiếu tại Mỹ. Chỉ cần Trung Quốc đột ngột bán
ra một lượng trái phiếu chính phủủ̉ Mỹ (hoặc chỉ cần phát tín hiệu sẽ giảm mua trái
phiếu Mỹ trong tương lai), sẽ khiến cho lãi suấứ́t dài hạn tại Mỹ tăng, ảnh hưởng tiêu
cực tới Chính phủủ̉ và nhữữ̃ng người mua nhà tại Mỹ do phí vay tăng lên.
Bên cạnh đó, Trung Quốc có thể sử dụng các biện pháp hành chính khác nhau để
gây khó dễ cho các cơng ty Mỹ tại Trung Quốc:
Gây khó khăn cho q trình cấp giấy phép: Hầu hết các cơng ty tại Trung Quốc
muốn hoạt động được đều cần giấứ́y phéứ́p. Cơ quan cấứ́p giấứ́y phéứ́p Trung Quốc có thể trì
hỗn q trình cấứ́p hoặc thậm chí là thu hồi giấứ́y phéứ́p kinh doanh củủ̉a các công ty Mỹ
tại Trung Quốc.
Áp dụng các quy định mang tính chất phân biệt đối xử: Trung Quốc có thể tiến
hành các cuộc điều tra tham nhũữ̃ng, thanh tra thuế, kiểm tra an toàn lao động hay kiểm
tra y tế để gây cản trở hoặc đóng cửa các cơng ty, cơ sở củủ̉a Mỹ tại Trung Quốc vì các
vi phạm nhỏủ̉ trong việc tuân thủủ̉ quy định củủ̉a Trung Quốc.
13


Trì hỗn thủ tục hải quan: Biện pháp này được Trung Quốc áp dụng đối với các
mặt hàng nhập khẩu củủ̉a Mỹ, khiến hàng hóa bị ứứ́ đọng trong thời gian quan hệ giữữ̃a 2
bên căng thẳng.
Sử dụng truyền thông: Trung Quốc đã từng sử dụng truyền thông nhằằ̀m kêu gọi
người dân tẩy chay hàng hóa Mỹ và cơng ty Mỹ tại Trung Quốc. Ví dụ như hãng điện

thoại Iphone củủ̉a Apple, hơn 3.300 quán caféứ́ Starbuck tại Trung Quốc,…
3. Thực trạng quan hệ Mỹ - Trung từ năm 2015 đến nay
3. 1. Kim ngạch xuất - nhập khẩu giữa hai nước

Kim ngạch thương mại giữữ̃a Mỹ và Trung Quốc trong bối cảnh cuộc chiến thương
mại kéứ́o dài giữữ̃a hai nền kinh tế lớn nhấứ́t thế giới tiếp tục giảm.
Theo dữữ̃ liệu Cục Hải quan Trung Quốc công bố hôm Chủủ̉ nhật (8/9), kết quả 8
tháng đầu năm 2019 cho thấứ́y, kim ngạch thương mại giữữ̃a Mỹ và Trung Quốc chỉ dạt
355,6 tỷ USD, giảm 13,9% so với cùằ̀ng kỳ năm ngoái.
Cũữ̃ng theo báo cáo củủ̉a cơ quan này, kim ngạch xuấứ́t khẩu củủ̉a Trung Quốc sang
Mỹ giảm 8,9%, xuống mứứ́c 275,53 tỷ USD, trong khi Trung Quốc chỉ nhập khẩu 80,07
tỷ USD hàng hóa từ Mỹ, giảm 27,5% so với tháng 8 tháng đầu năm ngoái.
Trong tháng 8, kim ngạch xuấứ́t khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ đạt 37,30 tỷ USD,
kim ngạch nhập khẩu từ Mỹ đạt 10,35 tỷ USD.
Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại leo thang căng thẳng và lâm vào bế tắc, sự
mấứ́t cân bằằ̀ng mậu dịch tiếp tục gia tăng, trong 8 tháng đầu năm nay, con số này đã lên
tới 195,45 tỷ USD.
Theo kết quả năm 2018, kim ngạch thương mại giữữ̃a Mỹ và Trung Quốc tăng
28,5% đạt mứứ́c 633,5 tỷ USD so với năm 2017. Đồng thời, kim ngạch xuấứ́t khẩu củủ̉a
Trung Quốc sang Mỹ tăng 11,3% và đạt 478,4 tỷ USD, trong khi kim ngạch nhập khẩu
từ Mỹ sang Trung Quốc tăng 0,7%, lên 155,09 tỷ USD.
Do đó, sự mấứ́t cân bằằ̀ng mậu dịch năm 2018 đã tăng lên tới 323,3 tỷ USD từ mứứ́c
275,8 tỷ USD trong năm 2017.
3. 2. Cán cân thương mại

Bộ Thương mại Mỹ từng công bố số liệu cho thấứ́y năm 2018 Mỹ có thâm hụt
thương mại 420 tỷ USD với Trung Quốc. Trong khi đó số liệu củủ̉a Hải quan và Cục
Thống kê Trung Quốc cho thấứ́y nước này chỉ có thặng dư 323 tỷ USD với Mỹ.

14

Theo Mỹ, cán cân thương mại trong các năm gần đây giữữ̃a Mỹ - Trung Quốc luôn
ở cùằ̀ng vị thế: Mỹ nhập siêu từ Trung Quốc con số rấứ́t lớn nhiều năm liền. Tỷ trọng

thâm hụt thương mại đối với Trung Quốc luôn chiếm trên 40% trong tổng số thâm hụt
củủ̉a Mỹ đối với toàn thế giới trong suốt thời gian 2012-2018
Số liệu năm 2019 sụt giảm cho thấứ́y các biện pháp áp thuế đã phát huy tác dụng,
lần đầu tiên thâm hụt thương mại từ Trung Quốc củủ̉a Mỹ dưới 40%.

Biểu đồ 1. Thâm hụt thương mại củủ̉a Mỹ với Trung Quốc qua các năm
(Nguồn: Cục thống kê Dân số Mỹ)
Tuy nhiên, trong một báo cáo chính thứứ́c, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết:
Nếu tính cả giao dịch dịch vụ và điều chỉnh cho các hàng hóa được xử lýứ́ qua, chênh
lệch thương mại giữữ̃a hai nước chỉ còằ̀n 153 tỷ USD, tương đương hơn 36% con số 420
tỷ USD mà chính phủủ̉ Mỹ cơng bố.
Bộ này cho biết, Trung Quốc nhiều khi chỉ nhập khẩu linh kiện từ các quốc gia
khác rồi lắp ráp lại và xuấứ́t khẩu sang Mỹ, giá trị tăng thêm (value added) mà Trung
Quốc đóng góp là rấứ́t nhỏủ̉ so với con số mà Mỹ dùằ̀ng để tính tốn cán cân thương mại.

15


Biểu đồ 2. Thặng dư thương mại củủ̉a Trung Quốc đối với Mỹ qua các năm
(Đơn vị: tỉ USD, Nguồn: Cơ sở dữữ̃ liệu củủ̉a Văn phòằ̀ng Chính phủủ̉ Trung Quốc)
Theo tờ Bưu điện Hoa Nam (SCMP), từ trước đến nay vẫn ln có sự chênh lệch
giữữ̃a số liệu củủ̉a Mỹ và Trung Quốc về quan hệ thương mại song phương do khác về
phương pháp tính, tuy nhiên mứứ́c sai khác thường chỉ khoảng 20%.
Với Tổng thống Trump, thước đo duy nhấứ́t chỉ ra Mỹ đang chiến thắng hay thấứ́t bại
trong cuộc chiến kinh tế với Trung Quốc là cán cân thương mại song phương. Các số

liệu củủ̉a Mỹ cho thấứ́y khoảng cách giữữ̃a hai nước vẫn còằ̀n khá lớn, nhưng thâm hụt đã
thu hẹp đã dần thu hẹp.. Dùằ̀ cuộc chiến tranh thương mại đã gây ra nhiều tranh cãi, và
liệu cán cân thương mại có phải là thước đo hữữ̃u ích hay khơng, thâm hụt củủ̉a Mỹ với
Trung Quốc cũữ̃ng đã xuống thấứ́p nhấứ́t 3 năm trong tháng 3/2019.
3.3. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực giữa hai nước
Trung Quốc được biết đến nhiều nhấứ́t qua các sản phẩm điện tử và cơng nghệ,
trong đó các mặt hàng công nghệ chiếm khoảng 2/3 danh sách 10 mặt hàng chủủ̉ lực
Trung Quốc xuấứ́t khẩu vào Mỹ. Năm 2017, sản phẩm điện tử Trung Quốc cũữ̃ng chiếm
tới 60% thị phần toàn nước Mỹ.
Nhiều năm liền, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhấứ́t củủ̉a Mỹ, tính theo tổng
giá trị xuấứ́t nhập khẩu. Tuy nhiên từ năm 2018 khi cuộc chiến tranh thương mại nổ ra,
Trung Quốc đã rơi xuống vị trí thứứ́ 3, sau hai người láng giềng củủ̉a Mỹ là Canada và
Mexico.

16


Ví dụ cụ thể, xuấứ́t khẩu đậu nành củủ̉a Mỹ sang Trung Quốc năm 2019 được dự báo
sẽ chỉ bằằ̀ng 1/3 năm 2018 trong khi mặt bằằ̀ng giá chỉ còằ̀n một nửa.
Trong 9 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuấứ́t khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ giảm
13,5% mà nguyên nhân chủủ̉ yếu được cho là thuế quan và nhữữ̃ng đe dọa thuế quan
giữữ̃a hai bên. Tương tự, xuấứ́t khẩu củủ̉a Mỹ sang Trung Quốc cũữ̃ng giảm 15,5%
Đến nay, Mỹ đã áp thuế với khoảng 360 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc, trong đó
250 tỉ USD chịu thuế suấứ́t 25% và 110 tỉ USD khác chịu thuế suấứ́t 15%. Để đáp trả,
Trung Quốc cũữ̃ng áp thuế lên 185 tỉ USD hàng hóa Mỹ.
Theo kế hoạch, Mỹ sẽ áp thuế quan 15% đối với khoảng 160 tỉ USD hàng hóa
Trung Quốc còằ̀n lại kể từ ngày 15/12. Tuy nhiên, Chiều hôm 15/1 tại Nhà Trắng, Tổng
thống Mỹ Donald Trump và Phó Thủủ̉ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã đặt búứ́t kí kết
thỏủ̉a thuận thương mại giai đoạn một. Đây được xem như một thỏủ̉a thuận đình chiến
và thể hiện sự nhượng bộ củủ̉a Trung Quốc trong việc trấứ́n áp hành vi vi phạm sở hữữ̃u

trí tuệ cũữ̃ng như éứ́p buộc chuyển giao cơng nghệ Mỹ.
Theo thỏủ̉a thuận vừa kí, trong năm 2020 và 2021, Trung Quốc sẽ nhập khẩu lần
lượt 77 tỷ USD và 123 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ từ Mỹ để hoàn thành cam kết 200
tỷ USD. Trong năm 2017, Trung Quốc đã mua 186 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ củủ̉a
Mỹ.
Theo CNBC, giá trị hàng hóa cụ thể mà Trung Quốc sẽ mua thêm từ Mỹ như sau:

Hàng hóa cơng nghiệp bao gồm các thiết bị sản xuấứ́t, thiết bị điện tử, dược phẩm,
xe và dụng cụ quang học. Hàng hóa nơng sản gồm hạt dầu, thịt, ngũữ̃ cốc, bông và hải
sản.
Chi tiết hơn, Trung Quốc đã đồng ýứ́ mua nhiều loại mặt hàng từ các ngành công
nghiệp trọng điểm củủ̉a Mỹ, bao gồm nhữữ̃ng ngành sau:

17


3.4. Tỷ giá hối đoái giữa USD và đồng Nhân dân tệ
Ngày 5/8, tỷ giá hối đoái củủ̉a đồng nhân dân tệ (NDT) so với USD đã giảm mạnh,
phá vỡữ̃ ngưỡữ̃ng 7 NDT/USD, giảm mạnh (1,3%) so với USD. Đây là lần đầu tiên
Trung Quốc phá mốc 7 NDT/USD trong 9 năm qua. Động thái này củủ̉a Trung Quốc
không thể xem thường, bởi tỷ giá duy trì ở ngưỡữ̃ng 7 NDT/USD là một rào cản quan
trọng đối với việc ổn định ngoại hối củủ̉a Trung Quốc. Phía Mỹ, Tổng thống Donald
Trump nhận định đây là một hành động thao túứ́ng tiền tệ. Ngân hàng Nhân dân Trung
Quốc ngay lập tứứ́c phản ứứ́ng bằằ̀ng cách bày tỏủ̉ sự phản đối mạnh mẽ đối với việc Mỹ
liệt Trung Quốc vào danh sách các nước thao túứ́ng tiền tệ, đồng thời cho rằằ̀ng tên gọi
này không phùằ̀ hợp với định nghĩa “nước thao túứ́ng tiền tệ” mà Bộ Tài chính Mỹ tự đặt
ra.
Chính phủủ̉ Trung Quốc chịu sứứ́c éứ́p từ nhiều phía, cho phéứ́p đồng NDT mấứ́t giá là
biện pháp bấứ́t đắc dĩ. Một mặt, Trung Quốc muốn đẩy mạnh xuấứ́t khẩu bằằ̀ng cách giảm
tỷ giá NDT, mặt khác vì đã in rấứ́t nhiều tiền mặt, nên bấứ́t đắc dĩ không thể để đồng

NDT thả nổi. Hiện Trung Quốc khơng thể kiểm sốt được, cuộc chiến thương mại
cũữ̃ng đã làm cạn kiệt nguồn dự trữữ̃ ngoại hối củủ̉a họ, không còằ̀n nhiều tiền để duy trì tỷ
giá hối đối, vì vậy đành phải thả nổi nên đồng NDT mới “phá ngưỡữ̃ng 7”. Việc đồng
NDT mấứ́t giá có thể sẽ kích thích Mỹ thu thuế nhiều hơn đối với các sản phẩm nhập
khẩu từ Trung Quốc. Chính phủủ̉ Trung Quốc sẽ chịu sứứ́c éứ́p ngày càng lớn từ cuộc
chiến thương mại Trung-Mỹ, kinh tế nước này sẽ tiếp tục gặp khó khăn, dòằ̀ng vốn chảy
ra nước ngoài ngày càng nghiêm trọng, sự chuyển dịch chuỗi ngành nghề cũữ̃ng sẽ tăng
tốc.
18


Như vậy có thể nói tỷ giá hối đối NDT/USD đã “phá ngưỡữ̃ng 7” là do Chính phủủ̉
Trung Quốc cố tình áp đặt, với mục đích nhằằ̀m vào hành vi tăng thuế củủ̉a Mỹ và giảm
bớt sứứ́c éứ́p do xuấứ́t khẩu giảm mang lại. Mục đích củủ̉a việc Bộ Tài chính Mỹ cáo buộc
Trung Quốc là nước thao túứ́ng tiền tệ là nhằằ̀m gây sứứ́c éứ́p, buộc họ phải sớm thỏủ̉a hiệp
và đạt được giao dịch với Mỹ.
3.5. Hàng rào thuế quan
Chiên tranh thương mai My Trung kê tư thang 3 năm 2018 đên nay, My va Trung
Quôc liên tuc sư dung thuê quan như môṭbiêṇ phap “ăn miêng tra miêng” lên cac măṭ
hang của nươc kia. Khơi đâu bằng viêcc̣ My quyêt đinh thưc hiêṇ ap thuê 34 ty USD
hang hoa tư Trung Quôc. Sau nhiều vòằ̀ng áp thuế, gần như tồn bộ 500 tỷ USD hàng
hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ đã bị đánh các mứứ́c thuế khác nhau, còằ̀n Bắc Kinh cũữ̃ng
trả đũữ̃a bằằ̀ng việc tăng thuế với hơn 100 tỷ USD hàng hóa Mỹ. Các biện pháp “ăn
miếng, trả miếng” đến nay được thừa nhận là đã gây thiệt hại đáng kể cho cả hai bên
cũữ̃ng như nền kinh tế toàn cầu. Bởi vậy, việc kýứ́ thỏủ̉a thuận giai đoạn một lần này, dùằ̀
chưa lập tứứ́c vô hiệu hàng rào thuế quan, nhữữ̃ng vẫn nhận kỳ vọng là sẽ hạ nhiệt căng
thẳng thương mại Mỹ-Trung, mở đường cho việc sớm kýứ́ kết một văn kiện toàn diện
trong tương lai.
Ngoai cac biêṇ phap thuê quan, ca My va Trung Quôc cũng thưc hiêṇ những biêṇ
phap phi thuê quan lên hang hoa nươc kia. Cac rao can của Trung Quôc trong linh vưc

nông nghiêpc̣ như dươi hinh thức chinh sach phê duyêṭcông nghê c̣sinh hoc han chê, cac
quy đinh vê c̣sinh va kiêm dich thưc vâṭva cac biêṇ phap an toan thưc phâm trong cac
hiêpc̣ đinh thương mai song phương vơi My. Ngươc lai, My cũng co những quy đinh
chăṭche hơn vê hanh chinh va cac quy tăc thương mai trong cac hiêpc̣ đinh song phương
vơi Trung Quôc.
3.6. Nền tảng quan hệ thương mại Mỹ- Trung
Xéứ́t về khía cạnh lịch sử từ nửa sau củủ̉a Chiến tranh Lạnh là sử khởi đầu củủ̉a kỷ
nguyên vàng trong quan hệ Mỹ - Trung Quốc. Sau Cách mạng Văn hóa, Trung Quốc
lựa chọn chiến lược tìm kiếm sự thịnh vượng thơng qua con đường hòằ̀a hoãn và áp
dụng kinh tế thị trường. Đây là điều kiện tiên quyết trong mối quan hệ mới với Mỹ.
Vào năm 1999, máy bay Mỹ néứ́m bom nhầm vào Đại sứứ́ quán Trung Quốc ở Belgrade,
Nam Tư khiến 3 công dân Trung Quốc thiệt mạng được xem là phéứ́p thử nghiêm khắc
nhấứ́t với cách tiếp cận củủ̉a Trung Quốc. Thêm vào đó, Trung Quốc đã cài đặt lại nhữữ̃ng
19


thơng số củủ̉a mình bằằ̀ng việc thu hẹp khoản cách với Mỹ về quân đội so với thời hậu
Chiến tranh Lạnh. Điều này đã xúứ́c tác cho nhữữ̃ng thay đổi trong tư duy chính trị nội
bộ củủ̉a cả hai nước. Phía Trung Quốc đã liên tục chỉ trích ảnh hưởng củủ̉a Mỹ ở châu Á
- Thái Bình Dương, đồng thời theo đuổi các tham vọng về lãnh thổ ở Biển Đông và

biển Hoa Đông. Về cơ bản, Washington và Bắc Kinh không đồng ýứ́ với nhau về cách
giải quyết các vấứ́n đề như Triều Tiên, Iran và Syria. Trung Quốc dường như khơng lo
lắng về vấứ́n đề vũữ̃ khí hạt nhân lan rộng trên thế giới. Họ còằ̀n là một người bạn thân
củủ̉a Pakistan, nơi đã truyền bá công nghệ vũữ̃ khí hạt nhân trên tồn thế giới. Hoa Kỳ và
Trung Quốc cũữ̃ng không đồng ýứ́ về nhân quyền. Trong nhiều năm, cơng dân Trung
Quốc khơng có quyền quyết định về số lượng con cái, hoặc niềm tin tín ngưỡữ̃ng, hoặc
nói ra nhữữ̃ng gì họ mong muốn về giới lãnh đạo. Tấứ́t cả đã khiến Mỹ nhận thứứ́c rằằ̀ng
Trung Quốc là một hùằ̀ng cường có thể gây hại lớn cho các lợi ích củủ̉a Mỹ.
Các diễn biến trên đã giải thích lýứ́ do vì sao Mỹ thực hiện các bước đi lớn để giảm

một số khía cạnh trong hợp tác kinh tế Mỹ - Trung và các hình thứứ́c giao lưu song
phương khác, nhữữ̃ng hợp tác họ xem là đem lại thêm nhiều lợi ích cho Trung Quốc.
Bên cạnh nền tảng về lịch sử trong quan hệ chính trị là nền tảng về các động thái
kinh tế trong thời gian qua củủ̉a Hoa Kỳ và Trung Quốc. Mở đầu là các điều tra củủ̉a
USTR về việc áp thuế xuấứ́t nhập khẩu cũữ̃ng như các chính sách, điều luật và biện pháp
củủ̉a chính phủủ̉ Trung Quốc liên quan đến chuyển đổi cơng nghệ, sở hữữ̃u trí tuệ và sáng
chế. Sau đó là hàng loạt động thái trả đũữ̃a lẫn nhau củủ̉a hai quốc gia xoay quanh vấứ́n đề
về áp thuế cho các mặt hàng nhập khẩu vào nước mình củủ̉a bên kia. Bên cạnh đó là
cuộc đàm phán vào tháng 5 năm 2019 không đạt được thỏủ̉a thuận cuối cùằ̀ng đã làm nền
tảng cho nhữữ̃ng căng thẳng tiếp theo sau đó.
Sau nhiều vòằ̀ng đàm phán thương mại, cuối cùằ̀ng Mỹ và Trung Quốc đã đồng ýứ́
thảo luận về việc giảm thuế đối với hàng hóa hai bên theo giai đoạn. Ngày 15/1/2020
Mỹ và Trung Quốc kýứ́ kết thỏủ̉a thuận thương mại giai đoạn 1, tiếp theo đó là các động
thái cắt giảm thuế củủ̉a Trung Quốc. Đây là nền tảng quan trọng cho sự giảm nhiệt củủ̉a
quan hệ thương mại hai nước trong thời gian gần đây.

20


CHƯƠNG II. NHỮNG TÁC ĐỘNG KINH TẾ CỦA CUỘC
CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG
1. Tác động đối với nền kinh tế Mỹ
1. 1 Tac đôngg̣ tiêu cưc

Chiến tranh thương mại đã gây ra đau đớn về kinh tế cho cả hai bên và dẫn đến sự
chuyển hướng củủ̉a dòằ̀ng chảy thương mại khỏủ̉i cả Trung Quốc và Hoa Kỳ. Như
Heather Long mô tả tại Washington Post, “Tăng trưởng kinh tế Hoa Kỳ chậm lại, đầu
tư kinh doanh bị đóng băng và các công ty không thuê được nhiều người. Trên tồn
quốc, rất nhiều nơng dân phá sản, và lĩnh vực sản xuất và vận tải hàng hóa đã xuống
mức thấp chưa từng thấy kể từ cuộc suy thoái vừa qua. Hành động của Trump đã trở

thành một trong những đợt tăng thuế lớn nhất trong nhiều năm ”. Theo Báo cáo năm
2019 từ Bloomberg Economics ước tính rằằ̀ng cuộc chiến thương mại sẽ khiến nền kinh
tế Mỹ thiệt hại 316 tỷ USD vào cuối năm 2020. Cụ thể, các mặt chịu thiệt hại trong
cuộc chiến tranh thương mại này đó là:
1. 1.1 Nơng nghiệp

Nơng dân Mỹ là nhữữ̃ng người bị ảnh hưởng nhiều nhấứ́t trong cuộc chiến thương
mại với Trung Quốc sau khi nước này ngừng mua một lượng lớn nông sản, đặc biệt là
đậu tương từ Mỹ. Xuấứ́t khẩu nông sản hàng năm củủ̉a Mỹ sang Trung Quốc đã giảm từ
gần 25 tỷ USD xuống mứứ́c thấứ́p nhấứ́t là dưới 7 tỷ USD trong vòằ̀ng 12 tháng tính tới
tháng 04/2019.
Nợ nông nghiệp trong năm qua đã đạt kỷ lục mới do tăng các trường hợp phá sản
cộng với lýứ́ do thời tiết không thuận lợi. Việc nhiều công ty Trung Quốc ngừng mua
sản phẩm nông nghiệp củủ̉a Mỹ khiến nông dân Mỹ mấứ́t đi một thị trường lớn, bị cắt
giảm phần lớn doanh thu và phải xin trợ cấứ́p từ chinh phủ. Dẫn chứứ́ng, chính phủủ̉ Mỹ
đã phải chi 28 tỷ USD để hỗ trợ thiệt hại cho nông dân nước này, nhữữ̃ng người lo ngại
rằằ̀ng quan hệ thương mại Mỹ-Trung sẽ không bao giờ được khôi phục. Theo thỏủ̉a
thuận thương mại Mỹ-Trung giai đoạn 1, Trung Quốc sẽ mua nông sản củủ̉a Mỹ với giá
trị lên tới 40-50 tỷ USD mỗi năm.
1. 1.2 Lạm phát và giá cả

Mứứ́c thuế củủ̉a chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với 360 tỷ USD hàng
hóa nhập khẩu từ Trung Quốc ban đầu tập trung vào các mặt hàng máy móc và tư liệu
21


sản xuấứ́t cho doanh nghiệp và dần dần mở rộng sang các mặt hàng tiêu dùằ̀ng. Cụ thể,
ngày 1/4/2018, Bộ Tài chính Trung Quốc đã cơng bố danh sách 120 mặt hàng Mỹ sẽ bị
áp thuế tăng lên mứứ́c 15% khi xuấứ́t khẩu vào thị trường Trung Quốc như trái cây và
các sản phẩm liên quan; 8 mặt hàng bị áp thuế 25% gồm thịt lợn và các sản phẩm liên

quan. Ngồi ra, phụ tùằ̀ng ơ tơ, thiết bị gia dụng và nội thấứ́t tăng giá khoảng 3% kể từ
năm 2017 so với mứứ́c giảm 1% củủ̉a các mặt hàng cốt lõi.
Hiện nay, phần lớn các sản phẩm củủ̉a Trung Quốc bị đánh thuế vào Mỹ là nguyên
liệu đầu vào cho các doanh nghiệp Mỹ. Do đó, các ngành cơng nghiệp củủ̉a Mỹ sử dụng
các sản phẩm đầu vào từ Trung Quốc cũữ̃ng sẽ gặp khó khăn khi các nguồn cung ít hơn
và giá cả tăng, từ đó chi phí sản xuấứ́t và hàng hóa trên thị trường Mỹ có khả năng tăng
lên. Cụ thể, Apple - tập đồn cơng nghệ hàng đầu củủ̉a Mỹ cũữ̃ng bị thiệt hại mạnh,
doanh số trên thị trường Trung Quốc đã bị sụt giảm mạnh. Trên các mạng xã hội Trung
Quốc xuấứ́t hiện dày đặc các thông điệp kêu gọi người dân nước này tẩy chay các sản
phẩm củủ̉a Mỹ như Apple, McDonald's...
Giá hàng hóa tiêu dùằ̀ng trong nước củủ̉a Mỹ tăng lên, người tiêu dùằ̀ng Mỹ sẽ chịu
thiệt thòằ̀i và các công ty đa quốc gia Mỹ dùằ̀ có hay khơng có chi nhánh đặt tại Trung
Quốc sẽ gặp khó khăn khi tiếp cận hoặc mở rộng việc kinh doanh trên thị trường lớn
nhấứ́t thế giới này. Điều đó đến lần lượt sẽ quay trở lại làm chậm đà phát triển thương
mại, đầu tư củủ̉a nền kinh tế Mỹ.
Tỷ lệ lạm phát nói chung được duy trì ở mứứ́c ổn định trong khi chỉ số giá tiêu dùằ̀ng
tăng 2% trong năm 2019. Mặc dùằ̀ Tổng thống Trump từng tuyên bố Trung Quốc sẽ
phải chi trả cho mứứ́c thuế củủ̉a Mỹ nhưng trên thực tế các nhà nhập khẩu Mỹ mới là
nhữữ̃ng người bị thiệt hại. Nghiên cứứ́u từ Ngân hàng Dự trữữ̃ Liên bang New York và Đại
học Columbia cho thấứ́y các công ty Mỹ mấứ́t giá cổ phiếu ít nhấứ́t 1,7 nghìn tỷ USD do
thuế quan củủ̉a Mỹ áp lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
1.1.3 Thương mại song phương
Sau nhiều thập kỷ gia tăng thương mại giữữ̃a hai nền kinh tế lớn nhấứ́t thế giới,
thương mại Mỹ-Trung đã có bước lùằ̀i lớn. Giá trị xuấứ́t khẩu củủ̉a Mỹ với Trung Quốc đã
giảm hơn 100 tỷ đô la. Thâm hụt thương mại hàng hóa củủ̉a Mỹ với Trung Quốc tiếp
tục tăng, đạt mứứ́c kỷ lục 419,2 tỷ USD vào năm 2018. Đến năm 2019, thâm hụt thương
mại đã giảm xuống còằ̀n 345 tỷ USD, gần bằằ̀ng mứứ́c năm 2016, phần lớn là do dòằ̀ng
chảy thương mại giảm. Các mứứ́c thuế đơn phương củủ̉a Trump đối với Trung Quốc đã
22

làm chệch hướng dòằ̀ng chảy thương mại từ Trung Quốc, khiến thâm hụt thương mại
củủ̉a Mỹ với châu Âu, Mexico, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan tăng lên.
Xuấứ́t khẩu sang Mỹ giảm sẽ ảnh hưởng tới các nhà sản xuấứ́t ở các thành phố cảng ở
Trung Quốc. Các công ty nhỏủ̉ sẽ phải ngừng hoạt động trong khi các nhà phân phối lớn
hơn sẽ phải tìm đường giảm chi phí hoặc mứứ́c giá sản phẩm sẽ được tăng đối với
khách hàng Mỹ.
1.1.4 Đầu tư
Đầu tư trong nền kinh tế Mỹ đã giảm mạnh. Đầu tư trực tiếp nước ngoài gần như
chữữ̃ng lại trong nửa đầu năm 2018 và tiếp tục thấứ́p yếu tại thời điểm giữữ̃a năm 2019.
Tổng đầu tư vào nền kinh tế Mỹ bao gồm xây dựng cơ sở hạ tầng như các nhà máy
mới hoặc mua thiết bị cho các nhà máy đó cũữ̃ng giảm trong quýứ́ 2 và 3 củủ̉a năm 2019.
Nancy McLernon, Chủủ̉ tịch Tổ chứứ́c đầu tư quốc tế, đại diện cho các công ty đầu
tư xuyên quốc gia cho biết các công ty quốc tế nói chung đã trở nên lưỡữ̃ng lự khi đầu
tư vào Mỹ do lo ngại về căng thẳng thương mại. Các công ty quốc tế chiếm tới 20% số
lao động trong ngành chế tạo củủ̉a Mỹ và sản xuấứ́t 25% hàng hóa xuấứ́t khẩu củủ̉a Mỹ.
1.1.5 Việc làm
Các nhà máy ở cả Mỹ và Trung Quốc đã bị ảnh hưởng lớn trong bối cảnh thương
mại và đầu tư tồn cầu đi xuống.
Các hoạt động cơng nghiệp trên tồn thế giới đã sụt giảm và các nhà máy ở Mỹ
không là một ngoại lệ. Trong báo cáo việc làm công bố tuần trước, Bộ Lao động Mỹ
cho biết các nhà sản xuấứ́t Mỹ đã cắt giảm 12,000 việc làm trong tháng 12/2019. Tuy
nhiên, hầu hết người dân Mỹ làm việc trong nhữữ̃ng lĩnh vực không liên quan tới cuộc
chiến thương mại và tỷ lệ việc làm gia tăng chủủ̉ yếu ở các ngành công nghiệp như dịch
vụ chuyên nghiệp, giải trí và khách sạn và chăm sóc sứứ́c khỏủ̉e.
1.1.6 Tăng trưởng kinh tế
Đầu năm 2018, chính quyền Tổng thống Trump đã đạt được mục tiêu với nền kinh
tế tăng trưởng 3% hoặc hơn mỗi năm. Cũữ̃ng trong tháng 02/2018, Nhà Trắng dự báo
nền kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng hơn 3% mỗi năm trong năm 2018 và 2019 và
nền kinh tế sẽ vữữ̃ng mạnh tới mứứ́c Cục dự trữữ̃ liên bang sẽ không tiếp tục tăng lãi suấứ́t

cơ bản. Tuy nhiên, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung tiếp tục căng thẳng và chính
quyền Mỹ bắt đầu yêu cầu FED giảm lãi suấứ́t cơ bản nhằằ̀m củủ̉ng cố nền kinh tế. FED
đã cắt giảm lãi suấứ́t cơ bản ba lần, tuy nhiên tăng trưởng củủ̉a kinh tế Mỹ đã giảm
23


xuống mứứ́c 2%. Theo chuyên gia kinh tế Gregory Daco thuộc Tổ chứứ́c Oxford
Economics, nếu khơng có thương chiến với Trung Quốc, nền kinh tế Mỹ có thể tăng
2.6% trong năm 2019 và mứứ́c tăng trưởng kinh tế toàn cầu là 2.9%.
1.2. Tac đôngg̣ tich cưc
Cuộc chiến tranh thương mại gay go giữữ̃a 2 cường quốc lớn nhấứ́t trên thế giới là
Mỹ và Trung Quốc đã gây ra nhữữ̃ng tác động to lớn lên nền kinh tế Mỹ thế nhưng các
chuyên gia kinh tế hàng đầu thế giới cho rằằ̀ng Mỹ có rấứ́t nhiều lợi thế trong cuộc chiến
này. Tính toán củủ̉a Wei Li, nhà kinh tế cấứ́p cao về Trung Quốc củủ̉a Standard Chartered
tại Thượng Hải, báo cáo trên Financial Times, cho thấứ́y một cuộc chiến thương mại
giữữ̃a Trung Quốc và Mỹ sẽ ảnh hưởng nặng nề hơn đến Trung Quốc, khiến Trung
Quốc thiệt hại từ 1,3% đến 3,2% GDP và Mỹ 0,2%. đến 0,9%. Nhữữ̃ng lợi thế củủ̉a Mỹ
trong cuộc chiến tranh thương mại với Trung Quốc đó là:
Thứứ́ nhấứ́t, Mỹ có lợi thế là đồng tiền dự trữữ̃ toàn cầu với trữữ̃ lượng vàng nhiều nhấứ́t
trên thế giới. Hồi tháng 7 vừa qua, đồng USD chiếm gần 40% tấứ́t cả các giao dịch
thông qua Hệ thống thanh toán quốc tế liên ngân hàng, trong khi NDT củủ̉a Trung Quốc
chỉ chiếm dưới 2%. Theo các chuyên gia, lợi thế về đồng USD củủ̉a Mỹ có thể trở nên
quan trọng hơn nữữ̃a, nếu chính quyền Trump áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với
các tổ chứứ́c tài chính ở Đặc khu hành chính Hongkong. Lệnh trừng phạt củủ̉a Mỹ gây
khó khăn cho các ngân hàng Trung Quốc trong việc tiếp cận đồng USD.
Thứứ́ hai, Nền kinh tế Mỹ lớn hơn Trung Quốc khoảng 50% và ít phụ thuộc hơn vào
thương mại. Cụ thể là Trung Quốc xuấứ́t khẩu sang Hoa Kỳ nhiều hơn so với nhập khẩu
từ Hoa Kỳ. Vì thế, Các doanh nghiệp Mỹ sẽ có được lợi thế cạnh tranh về giá khi hàng
hóa Trung Quốc trở nên đắt hơn trên thị trường Mỹ
Thứứ́ ba, Mỹ có lợi thế trong việc quản lýứ́ một nền kinh tế cực kỳ linh hoạt và có

khả năng phục hồi. Để giải cứứ́u ngành nông nghiệp khỏủ̉i hậu quả củủ̉a cuộc chiến
thương mại, tổng thống Mỹ Donald Trump đã gửi 28 tỷ USD trợ cấứ́p củủ̉a chính phủủ̉.
Ơng cũữ̃ng khuyến khích các cơng ty Mỹ chuyển cơ sở sản x́ứ́t củủ̉a họ trở lại bờ biển
Hoa Kỳ, thay vì để họ tự đưa ra quyết định thương mại. Trump thậm chí có gây sứứ́c éứ́p
với Cục Dự trữữ̃ Liên bang, nơi độc lập được coi là bấứ́t khả xâm phạm, giảm lãi suấứ́t và
đề xuấứ́t rằằ̀ng Fed nên giúứ́p giảm giá trị củủ̉a đồng USD.
Ngoài thuế quan, Mỹ cũữ̃ng đã và dự kiến sẽ tung ra nhiều vũữ̃ khí khác vào cuộc
chiến thương mại đang căng thẳng giữữ̃a hai bên bao gôm: i) Han chê hoat đôngc̣ đâu tư
24