skkn chủ nhiệm lớp 9 nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp đoàn kết, tiến bộ

UBND HUYỆN GIA LÂM
TRƯỜNG THCS LỆ CHI

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM TRONG VIỆC
XÂY DỰNG TẬP THỂ LỚP ĐOÀN KẾT, TIẾN BỘ

Tác giả: Vũ Thị Lý
Lĩnh vực: Chủ nhiệm
Cấp học: Cấp THCS

NĂM HỌC 2018 – 2019


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.

MỤC LỤC
Danh mục chữ viết tắt .................................................................................2
A. Đặt vấn đề ..............................................................................................3
I. Lý do chọn đề tài ......................................................................................3
II. Đối tượng nghiên cứu ..............................................................................4
III. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................4
IV. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................4
B. Giải quyết vấn đề......................................................................................5
I. Cơ sở lý luận và thực tiễn. ........................................................................5
1. Cơ sở lý luận ........................................................................................5
2. Cơ sở thực tiễn .....................................................................................7
II. Thực trạng vấn đề ....................................................................................7
1. Thực trạng ............................................................................................7

2. Thuận lợi và khó khăn .........................................................................7
III. Các biện pháp tiến hành .........................................................................8
1. Ổn định tổ chức lớp học. ......................................................................8
2. Lập kế hoạch chủ nhiệm......................................................................10
3. Phối hợp thống nhất biện pháp giáo dục học sinh với BGH, với
giáo viên bộ môn, với Đồn - Đội, với gia đình học sinh.............................10
4. Gắn kết học sinh với học sinh, giữa cơ với trị bằng tình u thương.......11
5. Xử lí khéo léo các tình huống sư phạm và dạy học sinh kĩ năng sống....12
6. Bản thân GVCN là tấm gương sáng về nhân cách cho các em...................13
IV. Kết quả đạt được ..........................................................................................14
C. Kết luận, kiến nghị ........................................................................................16
D. Phụ lục ..........................................................................................................17

1


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
1. Giáo viên chủ nhiệm: GVCN
2. Học sinh: HS
3. Học sinhh giỏi: HSG
4. Giáo viên bộ môn: GVBM
5. Ban giám hiệu: BGH
6. Trung học cơ sở: THCS

2

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
Ngồi cơng việc giảng dạy thì giáo viên cịn đảm nhận một nhiệm vụ, một
trọng trách hết sức cao cả đó là việc quản lý, tổ chức và hình thành nhân cách
cho học sinh thơng qua cơng tác chủ nhiệm lớp. Từ đó nhằm xây dựng lớp học
thành một tập thể đoàn kết, tích cực trong mọi hoạt động, mang tính chất giáo
dục toàn diện, phát huy khả năng tự quản, tự giác của HS dưới sự chỉ đạo thống
nhất về công tác chủ nhiệm của nhà trường. Công tác chủ nhiệm lớp thường vẫn
được coi là vừa “khó”, lại vừa “khổ”. Giáo viên chủ nhiệm lớp không đơn thuần
quản lý học sinh mà phải biết phối hợp với các giáo viên bộ môn, với tổ giám thị
trong nhà trường, với hội cha mẹ học sinh để quản lý theo dõi việc học tập, tinh
thần thực hiện nội quy của nhà trường.
Nhiệm vụ chính trị quan trọng của nhà trường phổ thơng là giáo dục HS
phát triển toàn diện nhằm đáp ứng yêu cầu mà Đảng ta đã đặt ra là xây dựng con
người mới có sự phát triển cao về trí tuệ, có đạo đức trong sáng, cường tráng về
thể chất và phong phú về tâm hồn. Công tác chủ nhiệm lớp là một vấn đề khơng
mới nhưng nó ln được u cầu đổi mới cho phù hợp với sự phát triển của nhà
trường nói riêng và của xã hội nói chung. GVCN có vai trị rất quan trọng trong
việc phát triển nhân cách HS và các phong trào hoạt động của một tập thể lớp.
Để có một tập thể đồn kết, tiến bộ là điều mong ước của nhiều thầy cô giáo
làm công tác chủ nhiệm. Nhưng thực hiện được điều này không phải dễ. Chúng
ta ai cũng biết mỗi tập thể học sinh là một bức tranh mà trong đó mỗi học sinh
đóng vai trị là một mảnh ghép để tạo nên một bức tranh hoàn chỉnh. Mỗi học
sinh lại mang một màu sắc, một cá tính riêng và có những điểm mạnh, điểm yếu

khác nhau. Tập thể lớp có đồn kết, có tiến bộ hay khơng cịn phụ thuộc vào
nhiều yếu tố nhưng yếu tố ảnh hưởng lớn nhất vẫn là vai trò của giáo viên chủ
nhiệm. Một tập thể lớp đồn kết, tiến bộ sẽ góp phần thúc đẩy hoạt động chung
của nhà trường phát triển, đặc biệt là hoạt động học tập. Bên cạnh đó, khi giáo
viên chủ nhiệm làm tốt cơng tác chủ nhiệm của mình thì sẽ có thời gian để bồi
dưỡng và hồn thành tốt chun mơn của mình.
Đối với học sinh THCS, lứa tuổi mà ở đó đặc điểm tâm sinh lý đang phát
triển. Các em bắt đầu quan tâm hơn đến thế giới xung quanh mình cũng như
quan tâm đến sự thay đổi về lượng và chất của chính bản thân mình. Ở lứa tuổi
này các em muốn khẳng định bản thân, trong khi các em khơng cịn là trẻ con và
3


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
cũng chẳng phải là người lớn. Tính nết của các em rất dễ thay đổi, sáng nắng,
chiều mưa.
Xuất phát từ thực trạng đạo đức của học sinh hiện nay ngày càng sa sút.
Biểu hiện phẩm chất đạo đức trước thời cuộc, trước sự thay đổi của đất nước tư
tưởng đạo đức của nhiều HS bị xuống cấp, tình yêu với thiên nhiên khơng có,
tình cảm giữa người với người, giữa các em với nhau thiếu tình u thương,
đồn kết nhân ái, các em không quan tâm những người xung quanh hoặc không
đồng cảm với những người nghèo, người rủi ro, bất hạnh. Rất hiếm thấy những
tình cảm bạn bè cao đẹp sẵn sàng giúp đỡ san sẻ với bạn một cách vô điều kiện.
Mặt khác, trong tình hình hiện nay đất nước đang chuyển mình vào xu thế
hội nhập tồn cầu, các nhà trường cũng đang tiến đến mục tiêu trường chuẩn
quốc gia và khẳng định thương hiệu trong tương lai, đổi mới phương pháp đào
tạo nhằm phát huy tính tích cực trong học tập cũng như hoạt động của HS là một
trong các phương hướng cải cách giáo dục nhằm tạo ra những con người lao
động sáng tạo, làm chủ bản thân, làm chủ đất nước - có cả đức lẫn tài.

Song song với việc “dạy chữ” cho các em, chúng ta cần hết sức quan tâm đến
việc “dạy người”. Vì đây là sự nghiệp giáo dục của toàn Đảng, toàn dân mà
trong đó ngành sư phạm giữ vai trị then chốt.
Xuất phát từ những lí do trên đây, tơi quyết định chọn đề tài “Nâng cao vai
trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp đoàn kết, tiến
bộ” nhằm đóng góp một chút kinh nghiệm cùng đồng nghiệp học hỏi trao đổi và
làm tốt hơn nữa vai trị chủ nhiệm của mình.
II. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu chủ yếu là đối tượng ở bậc THCS.
III. Phạm vi nghiên cứu
Vì điều kiện và thời gian có hạn nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu và ứng
dụng vào thực tế HS lớp 8, 9 của nhà trường.
IV. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động học tập và sinh hoạt tập thể
của HS.
- Phương pháp điều tra: Trò chuyện, trao đổi với các GVBM, với HS, với hội
cha mẹ HS.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tham khảo những bản báo cáo, tổng kết
hàng năm của trường; tham khảo những kinh nghiệm của các GVCN lớp khác
trong trường.

4


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận và thực tiễn
1. Cơ sở lý luận

1.1. Vị trí, vai trị của GVCN lớp:
- GVCN là người được Ban giám hiệu bổ nhiệm, chịu trách nhiệm quản lý
công tác giáo dục và đào tạo học sinh ở lớp mình phụ trách, là người chịu toàn
bộ trách nhiệm trước Ban giám hiệu và nhà trường về mọi vấn đề thuộc lớp
mình.
- GVCN lớp là người thay mặt Hiệu trưởng, Hội đồng sư phạm nhà trường và
cha mẹ học sinh quản lý và chịu trách nhiệm về chất lượng giáo dục toàn diện
học sinh lớp mình phụ trách.
- GVCN là người lãnh đạo, tổ chức, điều hành, kiểm tra mọi hoạt động và
các mối quan hệ ứng xử thuộc lớp mình phụ trách theo đúng chủ trương, kế
hoạch của nhà trường.
- GVCN là cầu nối, là nhân vật trung gian thiết lập các mối quan hệ hai
chiều: nhà trường - tập thể học sinh, nhà trường - phụ huynh. Như vậy GVCN
vừa là đại diện cho nhà trường để giáo dục học sinh, để trao đổi với phụ huynh;
vừa là đại diện cho tập thể học sinh, cha mẹ học sinh để liên lạc với nhà trường.
- GVCN là nhà giáo dục và là người lãnh đạo gần gũi nhất đối với HS và tập
thể lớp.
- GVCN là người cố vấn cho công tác Đội và các hoạt động ngoài giờ khác
ở lớp chủ nhiệm.
1.2. Chức năng của GVCN lớp:
- GVCN xây dựng, tổ chức, lãnh đạo tập thể lớp thành một tập thể đoàn kết,
tiến bộ.
- GVCN vừa giáo dục tập thể vừa giáo dục cá nhân.
- GVCN tổ chức các hoạt động giáo dục và các quan hệ của học sinh theo
định hướng phát triển toàn diện nhân cách.
1.3. Nhiệm vụ của GVCN lớp:
Giáo viên chủ nhiệm, ngoài các nhiệm vụ của một GV, cịn có những
nhiệm vụ sau đây:
a) Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp tổ
chức giáo dục sát đối tượng, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ của cả lớp;

b) Cộng tác chặt chẽ với gia đình học sinh, chủ động phối hợp với các giáo
viên bộ mơn, Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền
phong Hồ Chí Minh, các tổ chức xã hội có liên quan trong hoạt động giảng dạy
và giáo dục học sinh của lớp mình chủ nhiệm;
5


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
c) Nhận xét, đánh giá và xếp loại học sinh cuối kỳ và cuối năm học, đề
nghị khen thưởng và kỷ luật học sinh, đề nghị danh sách học sinh được lên lớp
thẳng, phải kiểm tra lại, phải rèn luyện thêm về hạnh kiểm trong kỳ nghỉ hè,
phải ở lại lớp, hoàn chỉnh việc ghi vào sổ điểm và học bạ học sinh;
d) Báo cáo thường kỳ hoặc đột xuất về tình hình của lớp với Hiệu trưởng.
1.4. Quyền hạn của GVCN lớp:
Giáo viên chủ nhiệm ngoài các quyền hạn của một GV, cịn có những
quyền sau đây:
a) Được dự các giờ học, hoạt động giáo dục khác của học sinh lớp mình;
b) Được dự các cuộc họp của Hội đồng khen thưởng và Hội đồng kỷ luật
khi giải quyết những vấn đề có liên quan đến học sinh của lớp mình;
c) Được dự các lớp bồi dưỡng, hội nghị chuyên đề về công tác chủ nhiệm;
d) Được quyền cho phép cá nhân học sinh nghỉ học không quá 3 ngày;
e) Được giảm giờ lên lớp hàng tuần theo quy định khi làm chủ nhiệm lớp.
1.5. Các yêu cầu đối với GVCN lớp hiện nay:
- GVCN phải có đạo đức nghề nghiệp.
- GVCN cần quán triệt đường lối, chính sách, mục tiêu, nguyên lý giáo
dục….
- Thu thập và xử lý thông tin đa dạng về lớp chủ nhiệm.
- GVCN phải biết lập kế hoạch năm học và các kế hoạch giáo dục ngắn
hạn…

- Xây dựng tập thể học sinh lớp chủ nhiệm.
- Tổ chức các hoạt động giáo dục và các hình thức giao lưu đa dạng.
- Phát hiện kịp thời và ngăn ngừa những xung đột trong lớp.
- Đánh giá kết quả tu dưỡng, học tập và sự tiến bộ của học sinh về các mặt
giáo dục.
- Phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường.
- Cập nhật hồ sơ công tác GVCN và hồ sơ học sinh.
1.6. Những phẩm chất chủ yếu của GVCN:
- GVCN phải hết lòng yêu thương học sinh. Biết vui mừng, hạnh phúc với
những tiến bộ hay thành công trong học tập của học sinh. Biết buồn hay lo
lắng với những khuyết điểm mà học sinh mắc phải. GVCN phải có những
tìm tịi sáng tạo mong muốn đến đến những gì tốt đẹp nhất cho học sinh.
- GVCN phải có lịng u nghề, tận tâm với nghề và có tinh thần trách
nhiệm cao, có ý chí vượt qua khó khăn để hồn thành nhiệm vụ.
- Luôn khiêm tốn học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp và khơng
ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
6


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đồn kết, tiến bộ.
- Có lối sống mẫu mực, gần gũi, thân thiện với học sinh và đồng nghiệp.
Lời nói phải đi đơi với việc làm.
2. Cơ sở thực tiễn
- Hiện nay công tác chủ nhiệm mặc dù được chú ý đến nhưng chưa có phương
pháp, nhiều giáo viên chỉ chú tâm vào bồi dưỡng chuyên môn mà xem nhẹ công
tác chủ nhiệm.
- GVCN chưa thấy hết được vị trí và chức năng của mình.
- Các giáo viên chủ nhiệm chưa có phương pháp tối ưu hoặc dùng một số
phương pháp trong công tác chủ nhiệm không phù hợp, không hiệu quả. Nhất là

đối với các GV trẻ mới ra trường.
- Trong công tác chủ nhiệm chỉ chú tâm vào việc rèn luyện mà không chú ý đến
việc xây dựng tập thể lớp đoàn kết. Do vậy, một số lớp dù học sinh đạt kết quả
cao trong học tập nhưng lại chưa đạt được thành tích trong các hoạt động phong
trào cũng như chưa tạo được khơng khí thân thiện trong lớp học.
II. Thực trạng vấn đề
1. Thực trạng:
Năm học 2018-2019, tôi được BGH phân công tiếp tục làm công tác chủ
nhiệm lớp 9C gồm 43 học sinh, trong đó có 24 học sinh nam và 19 học sinh nữ.
Kết quả của lớp khi chưa thực hiện đề tài (Học kì I lớp 8 năm
học 2017-2018):
Kết
Tốt (Giỏi)
Khá
Trung bình
Yếu
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
quả
Hạnh
40
93%
3
7%

0
0
kiểm
Học
17
40%
20
46%
6
14%
0
lực
2. Thuận lợi và khó khăn:
a) Thuận lợi:
- Học sinh cả lớp cùng một độ tuổi, lớp lớn nhất của cấp THCS
- Tất cả các em đều đang sinh sống tại địa phương.
- Đa số các em học sinh đều ngoan, học lực đều từ trung bình khá trở lên.
- Đa số học sinh được sự quan tâm chu đáo của phụ huynh học sinh cũng như
phụ huynh phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm trong việc giáo dục học
sinh.
- Cùng với các tập thể lớp khác, tập thể lớp 9C luôn được sự quan tâm, chỉ đạo
của BGH nhà trường, của Đoàn - Đội…
7


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
- Nhà trường tạo điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất để học sinh được học hành,
vui chơi, giải trí, tham gia các hoạt động đồn thể.
b) Khó khăn:

- Tơi mới được phân công chủ nhiệm các em được một năm, từ năm học 20172018.
- Sự hiểu biết giữa học sinh và GVCN chưa có nhiều.
- Trong lớp học sinh chia bè chia phái mà khơng có sự đồn kết, lí do là vì em
thì học rất giỏi, rất ham học chỉ tập trung cho việc học như em Nguyễn Thành
Đạt, em Nguyễn Thị Minh Nguyệt; em thì học trung bình và cịn yếu ở một số
mơn như em Đinh Trung Anh, em Vũ Đức Quyết.
- Đa số phụ huynh các em còn trẻ đều đi làm từ sáng đến tối mới về hoặc bố mẹ
đều đi làm ăn xa phải ở nhà với ông bà nội nên các em ít nhiều cũng thiếu đi sự
quan tâm sát sao của các bậc phụ huynh.
- Nhiều em đã có dấu hiệu lún sâu vào chuyện tình cảm hoặc có em nghiện chơi
game…
III. Các biện pháp tiến hành
1. Ổn định tổ chức lớp học.
1.1. Lựa chọn ban cán sự lớp:
a) Cơ sở lựa chọn:
Một ngơi nhà muốn chắc chắn thì trước tiên phải có khung nhà vững chắc.
Một lớp học cũng như một ngôi nhà, muốn vững chắc trong mọi hoạt động và
thực sự là ngơi nhà của mọi thành viên thì cần có một đội ngũ ban cán sự lớp có
năng lực, nhiệt tình, năng động được các bạn tin yêu để điều hành duy trì mọi
hoạt động của lớp. Để thực hiện ý định trên tôi dựa vào các căn cứ sau:
- Dựa vào kết quả học tập của năm học trước.
- Dựa vào sự tín nhiệm của tập thể lớp thông qua bầu dân chủ qua đại hội Chi
đội đầu năm học.
- Gần gũi trao đổi với những em mà tơi tin tưởng để tìm hiểu thơng tin về những
học sinh trong dự kiến làm cán bộ lớp.
b) Thành lập sơ đồ cơ cấu tổ chức lớp học:
Căn cứ vào các cơ sở trên tôi quyết định thành lập cơ cấu tổ chức lớp học
như sau:

8

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đồn kết, tiến bộ.
Cơ giáo chủ nhiệm

Lớp trưởng: Hoàng Nhật Minh

LP học tập: Nguyễn Thị Minh Nguyệt
LP văn thể mĩ: Trần Thị Thanh Lam

Tổ trưởng tổ 1: Vũ Thị Minh Thúy

Tổ trưởng tổ 2: Nguyễn Thị Lan Anh

Tổ trưởng tổ 3: Chu Thị Tuyết Nhung

Tổ trưởng tổ 4: Nguyễn Thanh Huyền

c) Giao nhiệm vụ cụ thể:
- Lớp trưởng: quản lý, điều hành toàn bộ các hoạt động của lớp dưới sự chỉ
đạo của GVCN, chủ trì các cuộc họp lớp, sinh hoạt lớp đầu tuần, báo cáo mọi
hoạt động trực tiếp cho GVCN, thống kê hạnh kiểm hàng tháng từ sổ theo dõi
của tổ trưởng cho GVCN vào cuối tháng.
- Lớp phó học tập: lên danh sách học sinh tốt nhất cho từng bộ môn, phân
công phụ trách giúp đỡ bạn học yếu hơn, báo cáo việc làm bài tập về nhà của
học sinh trong lớp, duy trì truy bài 15 phút; quản lý, giữ gìn sổ đầu bài buổi sáng
9

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
và buổi chiều, ghi các mục: học sinh vắng, bỏ tiết, không học bài, không làm bài
tập...; thống kê học sinh bị ghi vào sổ đầu bài cuối học kì cho GVCN.
- Lớp phó văn thể mĩ: Phụ trách văn nghệ, thể dục thể thao, chủ trì các cuộc
thi và các phong trào thi đua của lớp.
- Bốn tổ trưởng: Theo dõi mọi hoạt động của tổ mình, xét thi đua hàng tuần
học sinh trong tổ theo tiêu chí đánh giá và tổng kết lại cho lớp trưởng vào ngày
thứ sáu.
c) GVCN lập sổ theo dõi và giao lại cho từng bộ phận
*Ví dụ: Phụ lục
1.2. Lập sơ đồ lớp học:
- Căn cứ vào học lực của học sinh, chia đều số học sinh trung bình vào mỗi
tổ và xen kẽ với học sinh có học lực khá, giỏi.
- Căn cứ vào tình trạng sức khỏe: chiều cao của học sinh, có tật khúc xạ...
- Căn cứ vào nhiệm vụ của ban cán sự lớp, cán sự lớp phải có mặt rải rác ở
khắp các tổ và ở vị trí dễ kiểm sốt các thành viên trong lớp cũng như tiện cho
hồn thành công việc được giao.
- Các học sinh hiếu động, hay mất trật tự được xếp ở đầu bàn, đầu dãy.
* Ví dụ: phụ lục
2. Lập kế hoạch chủ nhiệm:
2.1. Kế hoạch năm:
- Căn cứ kế hoạch, nhiệm vụ của nhà trường.
- Căn cứ đặc điểm tình hình lớp (thuận lợi, khó khăn).
- Căn cứ vào chủ đề các đợt thi đua của trường, của Đoàn- Đội.
- Căn cứ vào các nhiệm vụ công tác chủ nhiệm từng tháng và trong năm học.
2.2. Kế hoạch hoạt động tuần, tháng:
- Nêu những cơng việc hoạt động trong tuần.
- Có đối tượng tham gia.
- Biện pháp thực hiện.

- Kết quả đạt được.
- Nhận xét, rút kinh nghiệm.
3. Phối hợp thống nhất biện pháp giáo dục học sinh với BGH, với giáo viên
bộ mơn, với Đồn - Đội, với gia đình học sinh.
3.1 Phối hợp với Ban giám hiệu:
- GVCN lấy chủ trương hoạt động của nhà trường do BGH cung cấp để lên kế
hoạch hoạt động của lớp mình, chịu trách nhiệm truyền đạt cho phụ huynh và
học sinh về chủ trương của trường, của sở.
10


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
- Báo cáo thường xuyên với Ban giám hiệu về tình hình của lớp theo định kì
hoặc đột xuất khi có vấn đề cần giải quyết.
3.2. Phối hợp với giáo viên bộ mơn:
- Thống nhất hình thức và biện pháp giáo dục học sinh đặc biệt là học sinh nghỉ
học không phép, tự ý bỏ tiết, không ghi bài, ...
- Phản ánh, trao đổi kịp thời những mong muốn của học sinh đến GVBM và
ngược lại GVCN cung cấp danh sách học sinh yếu mơn học nào đó với GVBM.
3.3. Phối hợp với Đoàn - Đội:
- Phối hợp với Ban chỉ huy Chi đội theo dõi và xử lí các học sinh vi phạm nội
quy nhà trường.
- Phối hợp với cán bộ liên đội đôn đốc nền nếp của lớp và triển khai các cuộc thi
của Đoàn - Đội.
3.4. Phối hợp với gia đình học sinh.
- Thường xuyên liên lạc với gia đình học sinh chưa tiến bộ, cịn vi phạm nội quy
của trường, lớp.
- Trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của học sinh cũng như phổ biến
các chủ trương, kế hoạch hoạt động của nhà trường thông qua các cuộc họp phụ

huynh.
- Trao đổi với phụ huynh thường xun về tình hình của học sinh thơng qua
quyển sổ liên lạc riêng của lớp. Học sinh trong một tuần đặt được thành tích gì
về điểm số hay vi phạm nội quy gì đều được thể hiện trong sổ liên lạc. Phụ
huynh xem, kí sổ và trao đổi với GVCN về tình hình của con mỗi tuần.
* Ví dụ: Phụ lục
4. Gắn kết học sinh với học sinh, giữa cơ với trị bằng tình u thương.
Tình u thương thực sự là phép màu gắn kết tình thầy trị, cởi mở thân
thiện, tình thương người và giúp đỡ lẫn nhau.
Trước hết, tơi thường xun trao đổi, trị chuyện với học sinh như những
người bạn, lắng nghe ý kiến của các em đồng thời tìm hiểu hồn cảnh, tính nết
của từng em.Ví dụ như với em Phan Thành Đạt, bố mẹ đều đi làm ăn xa, chỉ ở
nhà với ông bà nội nên kết quả học tập có phần bị ảnh hưởng. Thấy vậy tôi
thường xuyên hỏi han em, động viên em cố gắng và quan tâm đến việc học tập
của em trên lớp. Tơi cịn xếp cho em ngồi cạnh một bạn học giỏi để giúp đỡ em
trong công việc học tập là em Nguyễn Thị Minh Nguyệt. Vì vậy, theo thời gian
em đã có những biến chuyển về học tập thể hiện bằng điểm số, bằng ý thức học
tập trên lớp.

11


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
Với học sinh sự công bằng là vô cùng cần thiết. GVCN thể hiện tình u
thương học sinh của mình có thể chỉ đơn giản là thực hiện sự công bằng với học
sinh. Với mọi việc trong lớp, tơi đều xử lí trên quan điểm cơng bằng, học sinh
ngoan thì được khen, học sinh vi phạm nội quy thì có hình thức phạt. Nhưng
trước khi xử phạt các em, tôi đều phân tích cho các em hiểu cái đúng, cái sai của
mình. Ví dụ như em Đinh Trung Anh một học sinh trung bình yếu của lớp. Em

thường xun khơng học bài và làm bài tập về nhà. Tơi tìm hiểu ngun nhân
bằng cách trị chuyện với em. Để từ đó em tự nhận ra cái sai của mình và để em
tiến bộ hơn tôi giao cho bạn ngồi cùng bàn với em là em Nguyễn Thành Đạtmột học sinh giỏi của lớp- giúp đỡ em trong việc làm bài tập về nhà vào cuối
buổi học.
Bằng những việc làm này tôi nhận thấy tình cảm bạn bè của học sinh trong
lớp có sự biến chuyển. Các em biết giúp đỡ và yêu thương lẫn nhau.
5. Xử lí khéo léo các tình huống sư phạm và dạy học sinh kĩ năng sống.
Điều này rất quan trọng nếu muốn các em tâm phục, khẩu phục và làm
theo những gì GVCN nói. Ta phải xử lí thật cơng bằng, khéo léo, thơng minh
mà khơng được phạm vào lịng tự trọng của các em.Ví dụ khi có một học sinh
tinh nghịch đã đổ nước vào cặp bạn làm ướt cặp của bạn. Tơi có hỏi các em là
bạn nào mà nghịch dại như vậy, nghịch như vậy có thể làm ướt sách vở của bạn,
nếu đã lỡ tay làm thì đứng lên xin lỗi bạn. Khi khơng có ai đứng lên nhận, tơi
lại nói: dám làm thì phải dám chịu, con người phải có bản lĩnh và đừng ngại nói
lời xin lỗi. Đừng để trị đùa vơ tâm của mình làm cho tình bạn bị sứt mẻ. Sau đó
có bạn đã đứng dậy nhận lỗi và xin lỗi các bạn trước cả lớp. Tôi cũng đã gặp
riêng và nói chuyện để các em hiểu ra lỗi sai của mình và lần sau khơng tái
phạm.
Có những học sinh trong lớp đã xuất hiện tình cảm khác giới. Tơi cũng gặp
riêng hai em để nói chuyện tâm sự như những người bạn. Tơi phân tích để các
em hiểu việc gì là quan trọng nhất lúc này và việc các em cần làm lúc này là gì
cũng như việc các em làm bây giờ chỉ sai ở chỗ chưa đúng lúc, chưa đúng thời
điểm cịn việc các em có tình cảm với nhau khơng có gì là sai. Dần dần các em
hiểu ra qua vài buổi nói chuyện như vậy nên cũng đã hạn chế dần tình cảm của
các em phát triển mà chỉ dừng lại ở mức tình bạn bè thân thiết biết gúp đỡ nhau
và cùng phấn đấu trong học tập. Nói chung khi xử lí bất kì việc gì tơi cũng
thường đặt địa vị mình là các em để hiểu các em hơn.
Với học sinh lười học, lười chuẩn bị bài hay không tập trung trong giờ
học thì trong giờ ra chơi hoặc là cuối buổi học em đó phải ở lại học bù, để cho
em thấy được giá trị giờ nào việc ấy.Với những em nào trực nhật không sạch, sẽ

12


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
phạt trực nhật bù cho đến bao giờ sạch mới thôi để cho em thấy làm việc gì
cũng phải làm đến nơi đến chốn, nếu không sẽ mất nhiều thời gian hơn cho việc
khắc phục hậu quả.Với em nào không biết giữ vệ sinh chung, sẽ phạt dọn vệ
sinh nơi vi phạm để em thấy được sự vất vả của người dọn vệ sinh và rèn tính tự
giác giữ vệ sinh chung.
Ngồi ra thỉnh thoảng, tôi cho các em đọc các mẩu chuyện về các cách
ứng xử trong cuộc sống hoặc là những câu chuyện chính mình trải qua để các
em học tập theo. Có thể đơn giản chỉ là “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà
nói cho vừa lịng nhau”. Đơi khi ta có thể làm bạn đau lịng vì một lời nói vơ
tình. Tơi dạy các em trước khi nói phải suy nghĩ thật kĩ. Hoặc có thể chỉ đơn
giản là khi ăn uống tại bất kì nơi đâu các em phải biết giữ vệ sinh chung. Các
em phải biết để rác gọn vào túi rồi sau đó vứt vào thùng rác (Điều mà năm đầu
tiên chủ nhiệm các em tơi nhận thấy các em chưa có kĩ năng)
Tơi cũng dạy cho học trị của mình cách đối nhân xử thế. Ví dụ như khi ăn
liên hoan tại lớp có các bác phụ huynh và cơ giáo các em phải biết mời người
lớn ăn trước rồi các em mới bắt đầu ăn. Đi chơi tham quan phải biết nhường ghế
ngồi cho các thầy cơ. Khi biết mình có lỗi phải biết nói lời xin lỗi và cũng phải
biết tha thứ khi người khác có lỗi với mình nhưng họ đã kịp nhận ra. Đặc biệt tôi
dạy các em phải có tình u thương lẫn nhau như anh chị em một nhà, bởi lẽ các
em ở trên trường với nhau rất nhiều thời gian có khi cịn nhiều hơn ở nhà. Rồi
các em phải biết kính trọng các thầy cơ giáo bởi đó là những người cha người
mẹ thứ hai của các em, nếu các em thiếu tôn trọng thầy cơ thì cũng như các em
đang thiếu tơn trọng cha mẹ của mình.
Cứ như thế lời tơi dạy các em vào mỗi tiết sinh hoạt hay những giờ hoạt
động ngoài giờ cứ thấm dần vào các em. Các em đã tự nhận ra các em cần làm

những gì và những gì các em làm là đúng là sai.
6. Bản thân GVCN là tấm gương sáng về nhân cách cho các em.
Bản thân tơi ln tâm niệm, mình muốn học sinh nghe theo lời mình nói thì
mình phải làm gương cho các em trước đã. Khơng chỉ ở lời nói mà ở cả hành
động, ở cả cách đối nhân xử thế của mình, GVCN đều phải là tấm gương sáng
cho các em. Để các em tin tưởng mình hơn thì tôi cũng phải tin tưởng các em.
Để các em yêu thương và tơn trọng mình thì trước hết GVCN cũng phải yêu
thương và tôn trọng các em. Để các em nghiêm túc trong học tập và làm việc thì
bản thân GVCN cũng cần nghiêm túc trong học tập, làm việc. Để các em biết
yêu thương lẫn nhau tôi cũng phải thể hiện tình yêu thương, quý trọng đồng
nghiệp của mình trước các em... Nói chung, các em sẽ ln nhìn vào tấm gương
người GVCN để làm theo. Tôi cũng nghĩ việc thay đổi ở các em không thể một
13


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
sớm một chiều nhưng mưa dần thấm lâu. Mình cứ làm đi rồi sẽ thu được thành
quả. Có thể là chưa phải ngay bây giờ, ngay lúc này mà sẽ ở tương lai của các
em sau này.
IV. Kết quả đạt được
Với sự giúp đỡ của các bậc phụ huynh, của BGH, của các bạn đồng nghiệp,
của Đồn đội ... tơi đã đạt được một số kết quả như sau:
1. Học kì II năm lớp 8 (Năm học 2017-2018)
Sau một học kì áp dụng đề tài, kết quả đạt được của lớp có sự khởi sắc. Cụ thể:
a) Kết quả hai mặt giáo dục:
Kết
Tốt (Giỏi)
Khá
Trung bình

Yếu
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
quả
Hạnh
41
95,4%
2
4,6%
0
0
kiểm
Học
24
56%
19
44%
0
0
lực
b) Một số thành tích nổi bật khác:
- Lớp có 5 em vào đội tuyển HSG cấp huyện. Đó là em Nguyễn Thành Đạt, em
Nguyễn Thị Minh Nguyệt - mơn Tốn; em Chu Thị Tuyết Nhung, em Nguyễn
Phương Anh - môn Văn, em Dương Tiến Dũng - môn Địa.

- Các em tham gia thi Hội khỏe Phù Đổng cấp huyện cũng đạt thành tích cao:
em Nguyễn Tiến Đạt, em Nguyễn Thị Mai Liên - môn cầu lông; em Nguyễn Thị
Lan Anh - môn điền kinh; em Nguyễn Duy Linh - môn cờ tướng.
- Các phong trào thi đua ở trường:
+ Đạt giải nhất kéo co dịp kỉ niệm 26/3
+ Đạt giải khuyến khích văn nghệ dịp kỉ niệm 26/3
+ Lớp đạt thành tích cao trong đợt hội thu kế hoạch nhỏ...
2. Học kì I năm lớp 9 (Năm học 2018-2019)
Sau gần một năm áp dụng đề tài, kết quả đạt được của lớp đã ngồi sự mong
đợi của tơi. Cụ thể:
a) Kết quả hai mặt giáo dục:
Kết
Tốt (Giỏi)
Khá
Trung bình
Yếu
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
quả
Hạnh
43
100%
0
0

0
kiểm
Học
26
60%
17
40%
0
0
lực
b) Một số thành tích nổi bật khác:
14


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
- Lớp có 4 em được cơng nhận là HSG cấp huyện. Đó là em Nguyễn Thành Đạt,
em Nguyễn Thị Minh Nguyệt, em Nguyễn Phương Anh, em Dương Tiến Dũng. Em Nguyễn Thị Minh Nguyệt được dự thi HSG cấp thành phố bộ mơn Tốn. Em
Đinh Trung Anh đạt giải ba cấp thành phố cuộc thi “Sáng tạo thanh thiếu niên
nhi đồng thành phố Hà Nội”
- Các em tham gia thi Hội khỏe Phù Đổng: các em tham gia đội bóng đá đạt giải
nhì cấp huyện, em Tiến Đạt giải nhất mơn cầu lông, em Nguyễn Thị Lan Anh
đạt huy chương đồng cá nhân và huy chương vàng đồng đội môn điền kinh.
- Các phong trào thi đua ở trường:
+ Đạt giải nhì tập san dịp kỉ niệm 20/11
+ Đạt giải ba văn nghệ dịp kỉ niệm 20/11

C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
15

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
I. Kết luận
Cho đến thời điểm này, sau gần một năm thực hiện đề tài: “Nâng cao vai
trò của GVCN trong việc xây dựng tập thể lớp đồn kết, tiến bộ”, tơi thấy
phần nào có kết quả đáng mừng. Học sinh tự giác, chủ động tích cực trong mọi
việc. Các em biết đoàn kết, yêu thương lẫn nhau. Giờ đây đối với các em, mỗi
ngày đến lớp là một ngày vui; các em đã biết giúp đỡ nhau trong mọi việc. Hơn
thế nữa, các em cịn biết cư xử lễ nghĩa, có trước có sau; biết ăn nói và hành
động đúng mực.
Với sự thành công bước đầu như thế, tôi mạnh dạn viết đề tài này. Mong
kinh nghiệm này được phổ biến rộng rãi hơn. Vì tuổi nghề cịn ít, kinh nghiệm
chưa nhiều mong BGH, các đồng nghiệp, các bậc phụ huynh đã giúp đỡ tôi sẽ
giúp tôi hơn nữa trong công tác chủ nhiệm của mình để tơi hồn thành tốt nhất
nhiệm vụ được giao và cũng là sứ mệnh cao cả của mình, đồng thời giúp cho sự
nghiệp giáo dục của quê hương ngày một phát triển. Mong các đồng nghiệp xa
gần cho tơi những ý kiến đóng góp để tơi hồn thành tốt hơn sáng kiến cũng như
kinh nghiệm của mình.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
II. Kiến nghị
Để việc chủ nhiệm lớp đạt được nhiều thành công hơn cũng như có nhiều thuận lợi
và ít khó khăn hơn, tơi kiến nghị một số vấn đề sau:
1- Thường xuyên bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ đối với GVCN về công tác chủ
nhiệm lớp.
2- Thường xuyên tổ chức các chuyên đề để GVCN lớp có thể trao đổi một vấn đề
khó, các tình huống sư phạm. Ví dụ: cách xử lí một HS hay vi phạm nội quy của
trường, lớp hoặc cách giải quyết tình huống nếu bắt gặp HS có biểu hiện vượt quá
giới hạn tình bạn, ....
3- Tổ chức cho HS nhiều buổi học ngoại khóa mà chủ yếu ở đó các em được thể hiện

tinh thần đồn kết của lớp. Ví dụ như tổ chức thi đấu bóng đá, thi văn nghệ, thi cắm
hoa, thi tìm hiểu về lịch sử của địa phương, ...
4- Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và các lực lượng giáo dục. Có
thể cụ thể là trao đổi trực tiếp các vấn đề mà phụ huynh quan tâm hay những vấn đề
nóng mà xã hội đang đề cập, ...

D. PHỤ LỤC
16


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
Mẫu 1: Sổ liên lạc trao đổi với phụ huynh hàng tuần.
THÔNG BÁO KẾT QUẢ RÈN LUYỆN TUẦN …
(Từ …/ … đến …/ …)
I. HỌC TẬP
- Việc học bài, làm bài ở nhà: …………………………………………………..
………………………………………………...………………………………..
- Chuẩn bị sách vở, đồ dùng: ……………………………………………………
- Việc xây dựng bài trên lớp: ……………………………………………………
- Không ghi bài trên lớp: ....…..…………………………………………………
- Điểm kiểm tra: …………………………………………………………………
…………………………………………………………………
- ……………………………………………….…………………………………
II. KỈ LUẬT
- Mất trật tự: …………………………………………………………………….
- Làm việc riêng trong giờ học: ….………………………………………….….
- Vi phạm về đồng phục : ……………………………………………………….
- Ăn quà trong giờ học : ………………………………………………...………
- Bị ghi tên vào sổ đầu bài, sổ sao đỏ: …………………………..………………

……………………………………………….………….……………………….
III. NHẬN XÉT, RÚT KINH NGHIỆM
* Ưu điểm:
……………………………………………….…………………………………..
………………………………………………..………………………………….
* Tồn tại cần khắc phục:
.……..………………………………………………………………………..…..
………………………………………………...…………………………………
* Nhắc nhở công việc tuần tới:
………………………………………………...…………………………………
………………………………………………...…………………………………
IV. KẾT QUẢ XẾP LOẠI HẠNH KIỂM TUẦN: ……..
V. Ý KIẾN PHỤ HUYNH HỌC SINH
.……..………………………………………………………………………..……
.……..………………………………………………………………………..……
Tổ trưởng

Học sinh
GVCN
Phụ huynh HS
Mẫu 2: Bảng tổng hợp hạnh kiểm theo tuần
17


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đồn kết, tiến bộ.

B¶ng tỉng hợp hạnh kiểm lớp 9C
20
T

ổ

Tên

Tuầ
n
.

Tuầ
n
.

Tuầ
n
..

Tuầ
n
.

Tuầ
n
.

Tháng .. năm
Xếp
Ghi chú
loại HK
tháng
A. Ch tiêu

xếp loại
1.Tốt (T):
+ Chỉ có 1
tuần khơng
xếp loại Tốt
+ khơng có
tuần
xếp
TB, YẾU

1

2. Khá (K):
+ ≥ 2 tuần
đạt
Khá
nhưng chỉ
có 1 tuần
xếp TB
+ khơng có
tuần
xếp
YẾU.

2

3.
Trung
bình (TB):
+ ≥ 2 tuần

đạt TB
+ chỉ có 1
tuần
xếp
YẾU

3

4. Yếu (Y)
≥ 2 tuần
đạt Yếu
B. Chú ý
Chỉ
tiêu
trên
áp
dụng cho
tháng có 4
tuần.
Tháng có 5
tuần
thì
xếp
theo

4

18

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
loại
đạt
trên 50%

Mẫu 3: Bảng theo dõi HS bị ghi tên vào sổ u bi hng ngy

Bảng theo dõi hs bị ghi tên vào sổ đầu bài 9C
Tháng .. năm 20
T
ổ

Tên

Tuần .

Tuần .

Tuần ….

TuÇn ….

S
è
lÇ
n

S
è

lÇ
n

S
è
lÇ
n

S
è
lÇ
n

LÝ do

LÝ do

1

2

3

4

19

LÝ do

LÝ do

Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.

Mẫu 4: Bảng thống kê HS bị ghi tên vào sổ đầu bi

Bảng thống kê hs bị ghi tên vào sổ đầu bài lớp
9C
ST
T

Họ và tên

Số
lần vi
phạm

1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
0
1

1
1
2
1
3
1
4
1
5
1
6
1
7
20

Lí do bị ghi tên vào sæ


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
1
8
1
9
2
0
2
1
2
2

2
3
2
4
2
5
2
6
2
7
2
8
2
9
3
0
3
1
3
2
3
3
3
4
3
5
3
6
3
7

3
8
3
21


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
9
4
0
4
1
4
2
4
3

Mẫu 5: Bảng thống kê HS chưa làm bài tập về nhà

B¶ng thống kê hs cha làm BTVN lớp 9C
ST
T

Họ và tên

Số
lần vi
phạm

1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
0
1
1
22

Lí do bị ghi tên vào sổ


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
1
2
1
3
1
4
1
5
1
6

1
7
1
8
1
9
2
0
2
1
2
2
2
3
2
4
2
5
2
6
2
7
2
8
2
9
3
0
3
1

3
2

23


Nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong việc xây dựng tập thể lớp
đoàn kết, tiến bộ.
3
3
3
4
3
5
3
6
3
7
3
8
3
9
4
0
4
1
4
2
4
3

Mẫu 6: Bảng theo dõi sổ sao đỏ

BẢNG THEO DÕI SỔ SAO ĐỎ - LỚP 9C
Năm học 2018- 2019
Tháng …..
Thứ
ngày
7
2
3
4
5
6

SÁNG

CHIỀU

7
24

TỔNG HỢP
Tên - Số lần