Người phụ nữ trong chinh phụ ngâm và cung oán ngân nhìn từ quan điểm giới

i ph n trong Chinh ph 
 m gii


T Th Thanh Huyn


i hc Khoa h
Lu ThS.  c Vit Nam: 60 22 34
ng dn: PGS.TS. Tr
o v: 2010


Abstract. m chung v - n ng quan
nin nht c n ng ni dung cp cn
n gin c. Kh
v quan nim v n   hi
ch sng yu t 
  i chinh ph i cung n trong hai 
 thc s ng ca nhng quan ning v n 
ng thi, dng s kh nhi ph n trong
a mt s u v
v    n vi  t n 
 ra s tin b  thut c so v
c trong vii vt n: t m
cng nht
 v
n git n a mt n n gii trong vi
gi  nhng quan ni i m c 
mi cm k

Keywords. c Vit Nam; Ph n; c

Content
MỞ ĐẦU
1. Mục đích, ý nghĩa của đề tài
i Vii ph n ch chim mt v t s
tn. H tn na cui th k XVIII - nu th k i ta mi bt
u nghe thy gi c
h  hu ht nh
li  uc v nam gii.
Nhm  u  Chinh phụ ngâm
cng TrCung oán ngâm ca Nguyn Gia Thii
n git n   nhng ng  
n  Vi nhm vit theo khuynh
, lc Vit Nam xut hin mt b ph nm
ng v qui s, mn hon c c
bic ng ging ci ph n.
 u nhm mi nhc c
 i phi vin l hi
t c Trung Quc. Vin ging n gi  nam gii
 ra khi nhng ranh gi  n  h c
 nh b cm vng thi, i
i ph n vi nh a truyn thng (nm trong
   a mi m u t ng b 
h c ca ng bin
dng bi s thiu tri nghim n ging cng ph quyng n 
.    
Mu v hi nh
ng cm v gii th  i ph n 
s dng gia h Chinh phụ ngâm cng Trn

Cung oán ngâm ca Nguyn Gia Thiu. C th u xem
i chinh ph (Chinh phụ ngâmi cung n (Cung oán ngâm) ph
quan nim v gii ca b  ng thi, 
ca mt n n gii.
S p cChinh phụ ngâm Cung oán ngâm
t  gii ca lu  n cc mi theo khuynh
 quyi vi i Vit Nam.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
m Chinh phụ ngâm cng Trn dch hin hCung oán
ngâm ca Nguyn Gia Thiu t   a nhi
c hii.
Nhi
nhit lit khen ngng Tr
T     t s         
  thuc chia s m ng cm
v          M     n,

Mp cn hi
i vng Thai Mai vn Giảng văn Chinh phụ ngâm, g
vi Việt Nam thi văn giảng luận nh chung v s m nht v 
ca t chinh ph.
a Li Ngc Cang, Chinh phụ ngâm: Khảo thích và giới thiệu
li tip cn t  -n mn chin cng
i chinh ph.
Cung oán ngâm ca Nguyn Gia Thi  n ngh
thut cuc, Phan K ng ch nhi
c v ngh thu c
Nguyn L m giai cp, nhn m hin thc
 m. Phm LuVăn học Việt Nam nửa cuối thế kỉ
XVIII-nửa đầu thế kỉ XIXn v quan nic bi quan ym

th c gi gm qua li ci cung n.  a nh
u Trn Th t Người mẹ và phái đẹp  s phn
i cung n khi b tht sngng Thanh L v hin
 ng tr .
i, u, t nhi tip c
 cn v  phi ph n i nam
quyn thi, hi  ci
ph n, nhng quan nim mi c    v i ph n     
Nhng kin gi  p cn t  gii v
phn v v

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Trong lu xun dp cn v gii t :
quan nim v  n t v 
thuyt v hin gi ch mn s ng c
nim gii thi t t n trong hai
u Chinh phụ ngâm cng Tr Cung oán ngâm ca Nguyn
Gia Thiu.
ng mu i ph n trong Chinh
phụ ngâm cng TrCung oán ngâm ca Nguyn Gia Thi ch ra s nh
ng c ti vi t n: bin ph n i
i ham mun d n i ph thu
, luu hin gii (gender-
 qu c 
gi, t t,
khi gng nhng git.
Vi-i ph n   hi
v i ph n n th
c khuyt v c luB
    nhy c nim

ng cc cho quyng h
c thi ph n vn b t sut bao th k 
m ng chi cm quyi v
nng th phi sng na nhi ph n thuc
tng li.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu




 
(criticismt c ph n c
s ng ph quyn. n nht c
 bng gii xu  hi 
Tuy nhp cn t   quyn
t ch 
lun vi h th nh. Trong phm vi lu quan
 n mt s p cc c quy
- n - n ging
-ng thi, c s ng dng ca nh
i vi mt s thc th c bic Trung Quc.
5. Cấu trúc luận văn
Lu
 t v quan ni- n n
n ging
 S  i ph n trong Chinh phụ ngâm Cung oán ngâm
  a mt n n gii

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÍ THUYẾT VỀ QUAN NIỆM NAM TÍNH – NỮ TÍNH,

CÁI NHÌN ĐÀN ÔNG VÀ HIỆN TƢỢNG MƢỢN GIỌNG

1.1. Quan niệm về nam tính - nữ tính
Nữ tính (feminity) ng phm ch n trong mt
na mn lch s u ca nhiu hc gi v gii
trong nhic khoa hc i, nữ tính c gn vi s n sinh ra s sng
(sinh nng phm cht thuc v s , sinh
, s n, do, chu k sinh hc ca cuc sng
Nữ tính kht hin tc l
quan nim v nam tính (masculinity). c hit ph ca n 
c li. T mkhông giống như là một người phụ nữ. 

c  .
C  ng tp hbiu hi gii (ca nam
gii hay ph nc to dng, ph bin, th ch t nt thi k
lch s nh  ng yu t sinh hc tuy
  quan tr  a
hai gii trong h th - i - kinh t - , nam tính nữ tính
 t bich sa
c xi v gi ng x
theo gii c.
1.2. Lý thuyết về cái nhìn đàn ông (male gaze)
Cái nhìn đàn ông n nh xu t v Cái nhìn (gaze)
v








 

 c ph bin ri Jacques Lacan. 
cho rng  v  v
 m gi.  i ha, i ph n
kho c v  bm ng i, hoc th
ng m nh ct t
tt c nhng chi tiu nhc v bn s hu ci
 s hu.
Dt v , 












(male gaze) 





  






  ra rng,




 , 





 































  

(heterosexual), 











 





 n
tr  cc
cm t th  a
nh nam gii bc
theo (ho  vi) 
1.3. Lý thuyết về hiện tƣợng mƣợn giọng (ventriloquism)
Thut ng ventriloquism vng bng, ti
 tic mt vi
 u kch s du khin b
ng sau tu. Thut ng n bi mt s  luc
 i  n gii
ho  v  m ca b  Tuy
 l t th hin
c ca ba v s t gii.
Na hii s t v
gi i khii phi gi ng
t n nhu vi s hn hp ca nhng ranh gia nhnh
 gi.

CHƢƠNG 2
SỰ MIÊU TẢ NGƢỜI PHỤ NỮ
TRONG CHINH PHỤ NGÂM VÀ CUNG OÁN NGÂM

2.1. Miêu tả ngƣời phụ nữ theo quan niệm lý tƣởng về nữ tính của truyền thống văn học

nhà nho
2.1.1. Quan niệm nữ tính trong văn học nhà nho
Quan nim v  c Trung Quc ht chu s phi ca
h thng quan nim trit hc d Kinh Dịch.
 hin nhng mi quan h , ph thuc ln nhau. 
c. V th ca  
 n nh theo trt t t
quan ni  
M Lễ kí nh r i vi nam gii  tng lp
c quan tri s nghii rng ln
i vi ph n  tng lc ln dn thu hp
phm vi hong ci, gii ht trong ph 
 
TQuan thư trong Kinh thi ca ngc hnh ci thc n nh bit
 i con chim trng ly m mu mc cho n 
ca mi ph n 
tho hn mt cun cc ph n: Nữ
giới  n d thng lm
c ci vi ph n.
Thế thuyết tân ngữ thi Ngy  Tn Hiền viện gm 32 mu truyn v nhng
i ph n.  ca cucoi   i ph n 
p ca s hi sinh, c h vai trò làm vợ và làm mẹ 
 
Sang thời kỳ Nam - Bắc triều, c c
i vi tr ng li c
h dn ra khc.
 cung thể thi, ch y
nhng gi hoTân đài
ngọc vịnh to ra ht nhng b
i ph n  i b m  , tn

i v i ph n t
i, kh lut hay s chng m khut phc
i v  phn hay m
i lp vi ph n nh cng th
trong t
Trong th loi tiu thuyt hin t thi Tn mnh m  thi k
Tùy – Đƣờngu h n t
i, ho  
hoc) hong tm thi ct vi nhng mi
quan h  kim ta ci). Mi quan h ng v sc dc ca
h i. C t nam ln nht n i di
  
c nhn mi h  m vi

Vic s dng c truyng li to ra ranh gii
mp m ca tiu thuyt truyu t khi p d
truyn r ng chi ti v quan h
c trong nhi tr  hp
c coi trng t mu mc, cho nhng th loc
di
Tiu thuy n phc Minh  t
 trong nhng tiu thuyng theo mt h  ch
khc ngc cn m
do quan nim v n nhii vi s xut hin ca quan nim
trng tình  m) chu  ng c  ng c ng    
(1472-1529) (coi tình n cht ci quan h v 
cng Long (1574-1645) (n m s 
cm khi vit li ta cho cun Tình sử).
c Minh Thanh, tình tr m cht ca ki
hc m - S ch ra kho

ng v  ki - giai
  i h
nh dung th [35,tr.38].
t   k
Tây sương   khin lng lc lt
t vi
ng l u danh vc ra
khu truyn thng c
n cho tình trong kây sương ký
vi tình trong ch n Minh    i gi
cc c
 ra rng trong truyn Tây sương kí 
v nhc d   t m      t, trong vic
i Oanh Oanh.
N  a tình      i yu t dục. Trong tiu thuyt Minh 
Thanh, tình c hi bản tính đa cảm i vi mu trong cuc s
bao g i vi nhng thc th trong t ,
Nht u cho quan niGi Bo Ngc  i Ngc trong
Hồng Lâu Mộng,  L Mẫu đơn đình.
2.1.2. Miêu tả ngƣời phụ nữ trong Chinh phụ ngâm và Cung oán ngâm theo quan
niệm chính thống và phi chính thống về nữ tính trong văn học nhà nho
2.1.2.1. Miêu tả ngƣời phụ nữ theo quan niệm chính thống
Về ngoại hình
Dng ci ph n c mnh t 
gng ng v s i, ca dm, che ch ca ph n cuc
sng trong nhung ln d 
c Nguyn Gia Thi bng hu ht nh 
cung cm.
Đạo đức
 hng Tr vm qua m  bc

va hp vn thcho thy du
n ca quan nim truyn thng v v n phc (hiu th
chng, con nh) ci ph n trong Chinh phụ ngâm cng Tr.
Vi b, Nguyn Gia Thi c 
ng Tr . u n ca quan nim n n thng
c th hin qua s gi trong chthu  trong ng ct
m vi th gi v th thi ph n i phong
kin ngay t khi sinh ra (qua bi. Kc tuyc vua
st mc   ra rn, th. Khi b tht sng, trong
tri dy nic v mt h truyn thng vi m
a tr b  l hi cung n i chinh ph  vn
mt d i . m chc rt
hp v i.
Sự giới hạn về không gian sống
C a v ci ph n b b ng
gian hong b gii hn lin vi sng v chng: chc cung cm.
c ht t quan nim nam ngoi - n ni. T ng ca tr 
phm vi hong c ng ca tr a c.
c bit, trong Chinh phụ ngâm, s gii hn v ng ci chinh ph
c nhn m  a,
mng m n hp quanh qun. Bi
c s dng t s  cho mi quan h c gia m
mm vn chu ng ca n
Vị trí và vai trò giới
  c r 
a h i v ng t c hang
ng mt tri. N nha
ng mt giu ht s cao, ngay c trong nhng l 
t rng)  ng nhng li l rng, th
  (t). y th ch ng, tu ng

 b ng, ph thuc ci ph n ). N 
nguyca cht c bn phn cng ra trn.
2.1.2.2. Miêu tả ngƣời phụ nữ theo quan niệm phi chính thống
i Vic th k XVIII, ti
ti ng phu v 
 , ca  t ph
c sang th k XVII  XVIII, Nho o ln
khin ni m trm tr xut hin
nhng k h  n b kii dy.
S xut hin ca tng lp th t  i th 
mng kinh t -  truy
Nhng thc t ng ti quan nim ca nhic h i
v quan nii vi sp ci ph n. 
c. C a Trung Qut Nam t ng kt
 bao trii lng danh trong lch s i H 
 . Nguy L vn Răn sắc.
Cổ tâm bách vịnh coi c
ng Huyng. Nhn trong Truyền kì mạn lục  i ph
n  ly.
i Chinh phụ ngâm Cung oán ngâm li coi tri sc
p ci ph nng Tr  li chinh ph, 
nhn c v p  t Nguyn Gia Thi nhan sc c
cung n mu.
 ngi ca sp ci ph n i gn
lin vi   t nhn nhic tip
thu t a Trung Quc   ki ham
muc chim hu,  vt di nhn nhc ,
nhc ti chiếc giường trống, mng hp hoan, nhng c
   cp ti s thiu tha
. t chinh ph   bit so vi c

vt n cc thc, vn h t b ng
 t  dc, tit dc c Phc  ci
.
2.2. Miêu tả ngƣời phụ nữ theo những qui ƣớc của thơ khuê oán, cung oán Trung
Quốc
2.2.1. Những đặc trƣng của ngƣời phụ nữ trong thơ khuê oán, cung oán Trung
Quốc
u theo khuynh  quyn Người phụ nữ bị
bỏ rơi và thơ ca (Abandoned women and poetry), Lawrence Lipking  ra rng th
 i vit bng ging ci ph n b b . 
gi nam gii vit v kit m nhc nh về cả quyền lực lẫn sự
yếu ớt của bản thân ng tin
-t bng gii ph n b b ng cho s
hin din  mi ca quan nim v uy quyn ti cao c c to
 gi i ph n   a h
Maija Bell Samei vn dn v i ph n b b c Lipking h
thcho u c mng hNhân vật định giới
và Giọng nói trong thơ: Người phụ nữ bị bỏ rơi trong các tác phẩm Từ của Trung Quốc thời
kì đầu (Gendered Persona and Poetic Voice: The Abandoned Woman in Early Chinese Song
t vic ht s
thn lch s cc v i ph n b b  Kinh thi n khi từ
xut hin.
 ra rng ngay t trong Kinh Thi t hin nh
ng n  ni m vit  
t v i ph n b b . Nhng 
Ly tao ca Khu, Trường môn phú c, Tự điệu phú
ca Ban Ti, Cổ thi thập cửu thủ (trong Văn tuyển cng). 
pht s t trong nh
mu v   s dng ging nKhí phụ thi i v b b
ng ci ph n p kh

 i quan h gia hai anh em.
Richard C. Hessney, Robert E. Hegel khu nht cc Nam
triu Ngọc đài tân vịnh  cung thể thi, ch y
ng gi hobc chung nhi vi
ngh thu i ph n 
Thứ nhất c v ngot k a v xi ca nhi ph n c
  a h c v
tng lc
Thứ hai ii ph n c cp cho v ngoa tng lc
  c biu tài năng nghệ thuật,   tu
rm (10-16) bu bihoc   nhan s 25 -

Thứ ba ng ci ph n hn
c cung cm, vng m  chy nhng đồ vật xa hoa gi 
ct th gii di th git
t ph n m n ca  nhm
t, khng ci vi ph n trong th
gia h.
Những hoạt động ci ph n  chluôn có mối liên hệ
đặc biệt với người tình: m trang, 
thao th
Thứ tưt ra nhc v  i vi
i ph n b b nh v  s th 
vi ngong ci ph n ng ti
 thu cam kt v m ci ph
n  i vc ca ng Gn vi
c v s ph thum ni lo sợ sự già nua s khin h  i
.
y nguyên tắc là phụ nữ trở thành nạn nhân ca nhng tht v
n l ph n ni yi, b hn

ch: y  t ch, b hn ch   vi cuc
 nhn thc v chn bua c
th gii rng ln. B buc phi sng trong th ging
ng cng c quan nim ca h v b thc ti, h 
m trong nhc v h.
Kc k thng t, t
t c mi. Nhii ting thng vit v  
chV nhc c
dc v  m tinh t .
2.2.2. Sự tiếp thu của hai khúc ngâm đối với thơ khuê oán, cung oán Trung Quốc
u xut hic Vit Nam t th
Trn vi Khuê oán (TrĐồ mi (Nguyn  Đông - . Hiệu
Đường cung nhân   ng) cn. i nhng
t v   thc ln sau, Chinh phụ ngâm Cung oán ngâm
 kt tinh c Vit Nam.
Vit v mt  ch s hc Trung Quc  vic
 n c v n thui. S n
i,   lonh cao
c Trung Quc, mt hi i Vit Nam.
, c gi s bt gp trong nhm kiu ht nhu
ca th lon.
s th kh  i ph
n  m vn 
c 
Ngoại hình
Ni chinh ph i cung n  c v tng ln, i 
  y. Ni chinh ph mt v 
mong manh, gng tng xu. 
i cung n a v cao sang bc nht: v vua. Nhan sc cth, c 
cc t bng nhnh ct sc bc nht.

Ngoa h ng nh vt xa hoa,
lng l ng  c,  lu hoa, cung qu , 
nguyn phong
y ng Trn Gia Thip thu quan ni cao
nhan sc  hp dn ca nhan sc khi t trong khung cnh xa hoa, lng
ly ci ph n.
Nhóm xã hội
C t u thuc v tng l a v 
pht trong nhi v ca vua 
th c xu ca v ci ch tui vn
t) n sng hong , gicc bi
tài năng nghệ thuật . H u  độ tuổi  c
c s. Ki nh c ch , h ng
c nm tri v ngt c  ng ca ng b b ng ni n
nh v tu.
Môi trường
t chinh ph   t trong nhng hn hp mang
 c c
y cha s tn ti ci ph n
  t ctrong nhc hoc hong ng nht,
thc t  khc hnh cg trong nh
m, uu, ngng l.
Qc v sự vắng mặt của người chồng hoặc người tình . Chn
 qunh vng, lnh lg lc nhi.
y nhng vt di ph n c, gn vi nhng k
nim v h    m, g   , di
ng M vu gt c v   trng vng, chia ly
trong hin ti. i ph n bị cầm tù trong môi trường khoái lạc đó, y
nh vt gi nh t.
Mi hong c   chi

 c bit vng mt ca h
m n ra theo chi
theo chicng b cu t nh
ni bi tht vng gc r  thiu thm c
Khung c  yu t n  thiu trong bi
chinh ph hoc cung n. Mi yu t c la ch u truyn ti mt
p ng (l loi, chia li) hoc i lp (giao hoan qu
 loi ct n.
Thái độ đối với người tình
t chinh ph  t nguyn canh gi hoc b giam cm trong ch
h bii.
Mi hong ca h  t . i chinh ph
i chinh phu hn gp 
ng.
Nhng vic h  u bị ngừng trệ
ng thc.
H phn ng li vi s b  bn dt (biu hin qua c
) ng: m v vi nhc c nh
trong nhng gic mn.
Ch vt s hn vi
k nim v cuc sng lh b
. Vt d n
i ph n  , 
i vn lo ln mnh v s .
Tinước mắt, nh dt, nhng l
t hin trong ba chinh ph .
Tt c nh  u bt ngun t s ph thui ph n
 m c
 c m Chinh phụ ngâm Cung oán ngâm p thu
hu ht nhn cc: t ch 

nh cho t .

CHƢƠNG 3
VẤN ĐỀ CÁI NHÌN ĐÀN ÔNG CỦA TÁC GIẢ
VÀ VAI TRÒ CỦA MẶT NẠ NỮ GIỚI
3.1. Biểu hiện của cái nhìn đàn ông của tác giả và sự chi phối của nó tới cách miêu tả
nhân vật chinh phụ và cung nữ trong hai khúc ngâm
Biu hi  ca h
v ngo chu b ct n.
Xu   
vt n c m g c t v u, dung mo ci ph
n. c gi  nhn th b  ng l
n
ng son trng
b ng ly. Nhng chi ti c phim quay cn cnh
nh ca mi ph n
m th c gi nam gi ng
m m i c  p. Trong nh   
 nhn th c gi
c, c u xut hit
c gi.
     t hin trong nhng ph   bi cnh sang trng,
nhng vt d gn v p ci ph n, nhng cnh
gic  cm th  i
 ng Trn Gia Thic gi nam
gii.
  tp trung khc
ho n mnh ci ph n i vi  vng
m.
 hin qua s c t mn mnh v tu

nhan st n, d quan nim c cho rng i ph n
 xem    ng nht c    n l      ng
i tr. ng thi, qua  g
 c na nhii ph n y gi.
3.2. Sự tiến bộ trong cách nhìn nhận về ngƣời phụ nữ của Đặng Trần Côn và
Nguyễn Gia Thiều so với các nhà nho chính thống
m tin b a nh t m s
nhu cm ci ph n c ng Tr Nguyn Gia Thiu.
c th vit v i ph n  ng
ng hn ch,     m v ct
phy chay s mang li tai ho 
c, mt phng ph n.
m th  i v c
th t v ph n ng s dm  
, t sn, tri Chinh phụ ngâm, Cung oán
ngâm  l   nht, s can thip ca gi
hn ch c .
Vi t tr   nht t ra rc dng trong vic 
 i sng nt n. Lc Vit Nam, mt ni
i nhng cung bm phc tng, nhm
hai th l.  cho thy s chuyn bin theo chi
cc tronn ca  i vi ph n.
3.3. Vai trò của mặt nạ nữ giới đối với sự biểu đạt tƣ tƣởng, tình cảm của các tác giả
Hin ging mt t n
  rch s c Trung Quc nhiu
 , Maija Bell Samei.
N C. Hessney, 
nam gii bị mê hoặc bởi quan niệm về sự dễ tổn thương của tình yêu con người vi nhng
 yt b li mun tránh trực tiếp đồng
nhất mình với sự thất bại   yi ci nghim

qua mt n th hai nm  sự khác lạ ca
i cung n; n sự quyến rũ về tình dục của các cung nữ, s
Nam trii vi dung mo ca h ng gn v
b   sự
sùng bái tình cảm sướt mướt cu, sự tự buông thả để tình cảm phát
triển đến mức thái quá của nhân vật nữ bị bỏ rơi hp dm trong h.
ng hp ci n li nhng
 nam gii mun gii ph n b b  m
 . Thứ nhất, i ph n b b  ng v
c b i r  trong h ng trit h
b âm-dương; thứ hai mt kho
phm c ; thứ ba    kho         mt
c v i s t
biu hii vi thi (theo quan nim thi ngôn chí 
 nh v m kc
i. Vin ging mt n  t trc tip
m tr o ra khogim
c i lo ln nhng hu qu  xy ra nu h trc
ti n ging n gim k c
nam gii.
V v th nht, ngụ ý chính trị  c h  cn trong
nhit.
Nhic kia u cho rng Chinh phụ ngâm   
chi m cn
ng.i chinh phu qua s ng c.  ct
 ngng g ng cuc
chi lt ra nh trong mt
 cNgự chế Lạo hoàn dịch Quốc âm thi i
n d v).
Vng Trng cuc ni chin gi

thn hi ng c
i nh  ph
nhn ro ch ng chin tranh, thm
 cm quyn xu mt quan ninh mc cho
quyn sng, quyng hi, nhi ph n.
n nhn mnh   n dng v th b gt ra  a ht
 - i vc quyn cng ca ngi ph n - chinh ph 
m mi c.
N ng Tr 
sinh mi m  ng cm ca Nguyn Gia Thiu. ng bp
ng cng hon l, s cnh tranh khc lit v 
c s s cn Gia Thiu chc chm tri nhiu.
  khin n v
V th  thi dng li
 u bi  mng mang du n th
 Vic chn vit v n gia bao ni khn kh i ph
n i nam quyn thy ph
. Giu s ci ph n
trong th  
nhn ci vi gia h   t t
cy,  i ph n ng i cho quyn sng, quyng
h  nim 
ca .

KẾT LUẬN
i thuyng dp cn c
quy   i ph n m Chinh phụ ngâm cng
TrCung oán ngâm ca Nguyn Gia Thii hi nam
n git n ng kt lu
 quyn t t ngh thut biu hin

chng nhng du n v m gii ca nn nay,
i vi nhng ging ph n  lng
 quyn tip cng ca quan nim
- n n s m u hin gii cm; kh
hin gic chi cm k v gi
i kh u hin t i sng n bt
ng gii dt v  c gi nam gii
t n  ng ham
mun c n d 
n v quan nim ging ci vi i chinh
ph i cung n m Chinh phụ ngâm Cung oán ngâm.
2. D  i ph
n trong Chinh phụ ngâm Cung oán ngâm theo quan ning
v n  ti i ph n
c. Qua s t lun
rng: m l ca s tip thu di s
t l o ct
  o trong mt th 
i trong bi cnh cc Vit Nam th k XVIII-XIX.
3. Dt v hin gia mt n n
gii ci vi s bit nhng s , quan nim
  trc tip c. Tii chinh ph 
ng Tr  ng vi nhng cuc chi hnh
i. L v
s khi b tht sng ca Nguyn Gia thing li tr t ca hai
t n  th hii vi nhng nhu cu b
ci. Tia ni chinh ph i cung n
ng tic Vit Nam tht quyn
ng nhng h
thc chng tr.

i chinh ph  cm nh
p thc s ci, vi t y cm ca
 ng h
cao c nht.


References
1. Li Ngc Cang, (2007), Chinh phụ ngâm: Khảo thích và giới thiệu
i.
2. Phm v p nhc cm ca  c i qua s thi
Ramayana, Tạp chí Văn hóa Dân gian, s i.
- Nguyn Thch Giang - Nguyn Lo  i), (1994),
Những khúc ngâm chọn lọc, ti.
 Văn học phương Tâyc, i.
t (2006), i, .
6. Nguy  p, V  gi  ng n quy   c Vit Nam
i.
7. Tru, (1998), Nho giáo và văn học Việt Nam trung cận đại
Ni.
8Bảng lược đồ văn học Việt Nam

9. Nguyn Lc (2001), Văn học Việt Nam nửa cuối thế kỉ XVIII nửa đầu thế kỉ XIX
dNi.
10Đường thi tuyển dịch, tp 1, Nxb Thu.
11Đường thi tuyển dịch, tp 2, Nxb Thu.
12ng Thai Mai, Gi Đặng Thai Mai: Tác phẩmc,
i.
13. Phan Ngc, (2001), Tìm hiểu phong cách Nguyễn Du trong Truyện Kiều, Nxb Thanh
i.
14. Nguyn Khc Phi, (2006), Chinh phụ ngâm cng Tr n Trung

Quc, Nguyễn Khắc Phi tuyển tậpn chi.
15Việt Nam văn học giảng minh (từ khởi thuỷ đến Nguyễn sơ), Nxb

16ng, (2010), Vit Nam 1918-1945, gii: s tri dy nhng nhn
thi nghim mi, Thời đại mới – Tạp chí Nghiên cứu và thảo luận, s i.
17. Nguy  c,       c (8): N quyn lun

18 c Hiu, (2005), Lịch sử văn học Pháp Trung cổ - thế kỉ XVI và thế kỉ
XVIIi.
19. Trn Huyn  Si    n gii, Hn Vit Quc hc,
www.honvietquochoc.com.vn 
20. Nguyn H, Huyn Giang, Trn Ng
Th  (1997), Về con người cá nhân trong văn học cổ Việt Nam
Ni.
21. NguyNhững xu hướng của Nho học Việt Nam nửa cuối thế kỉ XVIII -
nửa đầu thế kỉ XIX và sự tác động của nó tới văn học, Luc ng ,
i.
22. S c thuc vin khoa hi Trung Quc, (1995), Lịch sử văn học
Trung Quốc, ti.
23. Tr, (1999), Mấy vấn đề thi pháp văn học trung đại Việt Nam, Nc,
i.
24. TrVăn học trung đại Việt Nam dưới góc nhìn văn hoá
di.
25. Tr, (2003), - mt v a thi Nguyn Du, Tạp chí
Văn học, s i.
26. Phan Vit Thu, Gi  c,
27. Khng T, (2007), Kinh thi, quyn 1, T  dch, i.
28. Khng T, (2007), Kinh thi, quyn 2, T  dchi.
29. Trang T, (2000), Nam Hoa Kinhng Tng d
 i.

30. Trn NgNhà nho tài tử và văn học Việt Nam, Nxi.
31 t ph h t Hi
cu k XVIII), Tạp chí Hán Nôm, s i.
32. Frederick P. Brandauer (1977), Women in Ching-hua yuan: Emancipation toward a
Confucian Ideal, Journal of Asian Studies, Vol 36, No. 4, 647-660.
33. Susan Brownell, Jeffrey N. Wasserstrom, (2002), Chinese femininities / Chinese
Masculinities: A reader, University of California Press.
34. Lily Veronica Chiu, (2004). Alter/native: Imagining and performing the native woman in
Francophone and Vietnamese literature, Dissertation of Comparative Literature, University
of Michigan.
35. Olga Dror, (2002),             
emancipation, Journal of Southeast Asian Studies, No. 33, pp. 63-76.
36. Maram Epstein, (2001), Competing Discourses: Orthodoxy, Authenticity and Engendered
Meanings in late Imperial Chinese Fiction, Havard University Press.
37. Mary H. Fong (1996), Images of women in Chinese Painting, Woman’s Art Journal, Vol.
17, No. 1, pp. 22-27.
38. Song Geng, (2004), The Fragile Scholar: Power and Masculinity in Chinese Culture.
University of Washington Press.
39. Elizabeth D. Harvey (1995), Ventriloquized Voice: Feminist Theory and English
Renaissance Texts, Routledge.
40. Richard C. Hessney, Robert E. Hegel, (1985), Expression of self in Chinese literature,
Columbia University Press, New York.
41. C. T. Hsia (1968), A Critical Introduction, in S. I. Hsiung, The Romance of the Western
Chamber. Columbia University Press.