Khởi nghĩa nông dân đàng ngoài thế kỉ XVIII (2)

TRƯỜNG THCS TRẦN QUANG KHẢI

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY
CÔ ĐẾN DỰ BUỔI HỌC
LỚP 7/5
Môn: Lịch Sử

Giáo sinh: Lê Thị Viên


Kiểm tra bài cũ
1. Hãy nêu tình hình tơn giáo nước ta thế
kỉ XVI – XVIII?
2. Nguồn gốc ra đời của chữ Quốc ngữ? Vì
sao chữ Quốc ngữ được phổ biến và trở
thành chữ viết chính của dân tộc?


21/03/2018

Tiết 53 – Bài 24:

KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII

NƠI DUNG BÀI HỌC:
1. Tình hình chính trị

2. Những cuộc khởi nghĩa lớn


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
SỬ LIỆU THAM KHẢO
“Từ khi họ Trịnh lên cầm quyền, thì bên nhà vua gọi là
Triều đình, bên phủ gọi là Phủ liêu. Phàm những việc
chính trị và quân dân đều do bên phủ chúa định đoạt hết
cả, cho nên người ta thường dùng chữ Phủ liêu chứ
không mấy khi dùng chữ Triều đình, vì Triều đình chỉ
cịn cái hư vị, chứ khơng cịn quyền gì nữa...” (Trích Việt
Nam sử lược – Trần Trọng Kim)


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
Chúa Trịnh Giang cho xây nhiều chùa lớn. Năm 1730,
hàng vạn dân ở Hải Dương phải đi đào sông, kéo gỗ và
đắp đường chở gạch đá để tu sửa hai chùa Quỳnh Lâm và
Sùng Nghiêm.
Chúa Trịnh Sâm càng lún sâu hơn vào “vũng bùn” ăn
chơi hưởng lạc. Vào dịp Tết Trung thu, “ chúa phát gấm
làm hàng trăm, hàng ngàn cái đèn lồng tinh xảo tuyệt vời,
mỗi cái giá đến mấy chục lạng vàng.

Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
Trong phủ chúa có đến bốn, năm trăm hoạn
quan, “ngạo mạn, hách dịch” cả nước căm
ghét, ghê tởm, kinh sợ chúng.
Quan lại xét xử “đục nước béo cò”, “để cho
kẻ giảo hoạt lọt lưới pháp luật, kẻ điêu toa
được múa mép, kẻ lí ngay đành phải chịu
thua.
(Thơng sức của Ngự sử đài năm 1719)


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị
- Chính quyền phong kiến
Đàng Ngoài mục nát:
+ Chúa Trịnh ăn chơi sa đọa.
Vua Lê chỉ là cái bóng mờ.
+ Quan lại, binh lính hồnh
hành đục kht nhân dân.
- Nơng dân bị cướp ruộng đất,
thuế má nặng nề, thiên tai xảy
ra thường xuyên. Sản xuất
nơng nghiệp bị đình đốn, cơng
thương nghiệp sa sút.

Chính quyền họ Trịnh ở

Đàng những
Ngồi vào
thế
Nêu
biểugiữa
hiện
kỉ XVIII
như
thếcủa
nào
?của
Sự
mục
nátmục
chứng
tỏ sự
nát chính
quyền
Trịnh
dẫn đến hậu
vua Lêhọ
chúa
Trịnh?
quả gì?


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII

SỬ LIỆU THAM KHẢO

Nhà sử học Phan Huy Chú viết: “Vì trưng thu quá
mức dân kiệt cả vật lực mà không thể nộp đủ đến
nỗi trở thành bần cùng mà bỏ cả nghề nghiệp. Có
người vì thuế sơn mà chặt cây sơn, vì thuế vải lụa
mà phá khung cửi, vì thu cá tơm mà phải xe chài
lưới...”
(Lịch chiếu hiến chương loại chí)


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
2. Những cuộc khởi nghĩa
- Chính quyền phong kiến Đàng lớn
1. Tình hình chính trị

Ngồi mục nát:
+ Chúa Trịnh ăn chơi sa đọa. Vua
Lê chỉ là cái bóng mờ.
+ Quan lại, binh lính hồnh hành
đục kht nhân dân.
- Nông dân bị cướp ruộng đất, thuế
má nặng nề, thiên tai xảy ra thường
xun. Sản xuất nơng nghiệp bị đình
đốn, cơng thương nghiệp sa sút.

 Đời sống nhân dân đói khổ
nổi dậy đấu tranh.

Kể
khởi

Nhântên
dâncác
phảicuộc
chịu cảnh
Ngun nhân nào làm bùng
nghĩa
trong
thời
kì
tơTrước
thuếlớn
nặng
nề,
bất
cơng
cuộc
sống
cực
nổnày?
các cuộc khởi nghĩa của
như
thếđónàonhân
?
khổ
dân có
nơng dân ở thế kỉ XVIII?
thái độ như thế nào?


Nguyễn Dương Hưng

(1737) Sơn Tây
Nguyễn Hữu Cầu(1741-1751)Đồ Sơn,
Kinh Bắc, Sơn Nam,
Thanh Hóa, Nghệ
An

Lê Duy Mật (1738-1770)
Thanh Hóa, Nghệ An
Nguyễn Danh Phương
(1740-1751)Tam Đảo,
Sơn Tây, Tun
Quang
Hồng Cơng Chất
(1739-1769) Sơn Nam,
Tây Bắc

Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế
kỷ XVIII


Cuộc khởi
Khởi nghĩa nào nổ
nghĩa
ra đầu tiên?
Nguyễn
Dương Hưng
nổ ra đầu tiên
ở Sơn Tây

Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa

nơng dân Đàng Ngồi thế kỷ XVIII


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị

2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
Các cuộc khởi nghĩa
lớn
Nguyễn Dương Hưng

Thời gian
1737

Địa bàn
Sơn Tây (Hà Nội)


Cuộc khởi
nghĩa
Lê Duy Mật
Cuộc khởi nghĩa
kéo dài nhất
nào kéo dài nhất?
trong các
cuộc khởi
nghĩa nơng
dân thế kỉ
XVIII ở

Đàng Ngồi
Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa
nơng dân Đàng Ngồi thế kỷ XVIII


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị

2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
Các cuộc khởi nghĩa
lớn
Nguyễn Dương Hưng
Lê Duy Mật

Thời gian
1737
1738- 1770

Địa bàn
Sơn Tây (Hà Nội)
Thanh Hóa, Nghệ An


Khởi nghĩa nào
Em
biếtnhân
gìdânvề
lơi cuốn
NguyễnHữu

Hữu Cầu?
Cầu
Nguyễn
tham gia nhất? Vì
Sao?

Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa
nơng dân Đàng Ngồi thế kỷ XVIII


ĐỊA BÀN KHỞI NGHĨA NGUYỄN HỮU CẦU
(1741- 1751)
KINH BẮC
THĂNG LONG
ĐỒ SƠN
SƠN NAM
Nơi nghĩa quân khởi nghĩa
(1741)

THANH HÓA

Nghĩa quân tiến đánh
Quân Trịnh tiến đánh

NGHỆ AN

Nghĩa quân rút lui
Nơi nghĩa quân lập căn cứ
Nơi Nguyễn Hữu Cầu bị bắt

Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị

2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
Các cuộc khởi nghĩa
lớn

Thời gian

Địa bàn

Nguyễn Dương Hưng

1737

Sơn Tây (Hà Nội)

Lê Duy Mật

1737

Thanh Hóa, Nghệ An

Nguyễn Hữu Cầu

1741- 1751

Đồ sơn, Kinh Bắc,

Sơn Nam, Thanh Hóa,
Nghệ An


Đền thờ Nguyễn Hữu Cầu tại thôn Cựu Điện, xã Nhân
Hồ, huyện Vĩnh Bảo (Hải Phịng)


Ngồi ra cịn có
cuộc
nghĩa
Em
biết khởi
gì về Hồng
nàoCơng
tiêu
biểu?
Vì
Hồng
Cơng
Chất?
Chất
sao?

Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa
nơng dân Đàng Ngồi thế kỷ XVIII


ĐỊA BÀN KHỞI NGHĨA HỒNG
CƠNG CHẤT (1739-1769)

LAI CHÂU

MƯỜNG THANH
MỘC CHÂU

Dân gian vùng này cịn
truyền câu hát:
Dưới xi có vua
Trên này có chúa
Những miền từ Mường
Puồn, châu Ét
Từ Đà Bắc, chợ Bờ
Lại phía trên từ chợ Xo, La
SƠN
trở xuống
Tất cả đều quyNAM
phục chúa
Mường Thanh...
... Chúa thật lòng yêu dân
Chúa xây dựng bản Mường
Mọi người đều yên ổn...


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NƠNG DÂN
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị

2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
Các cuộc khởi nghĩa

lớn

Thời gian

Địa bàn

Nguyễn Dương Hưng

1737

Sơn Tây (Hà Nội)

Lê Duy Mật

1737

Thanh Hóa, Nghệ An

Nguyễn Hữu Cầu

1741- 1751

Đồ Sơn, Kinh Bắc,
Sơn Nam, Thanh Hóa,
Nghệ An

Hồng Cơng Chất

1739- 1769

Sơn Nam, Tây Bắc


Đền thờ Hồng Cơng Chất trong thành Bản Phủ thuộc
xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên 

24


Tiết 53 – Bài 24: KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN Ở
ĐÀNG NGỒI THẾ KỈ XVIII
1. Tình hình chính trị

2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
Các cuộc khởi nghĩa
lớn

Thời gian

Địa bàn

Nguyễn Dương Hưng

1737

Sơn Tây (Hà Nội)

Lê Duy Mật

1737

Thanh Hóa, Nghệ An

Nguyễn Hữu Cầu

1741- 1751

Đồ Sơn, Kinh Bắc,
Sơn Nam, Thanh Hóa,
Nghệ An

Hồng Cơng Chất

1739- 1769

Sơn Nam, Tây Bắc

1740- 1751

Tam Đảo, Sơn Tây,
Tuyên Quang

Nguyễn Danh Phương