Đảng Cộng sản và giai cấp công nhân có đồng nhất với nhau không? Vì sao?

Trần Quỳnh Hương - 19050110
KIỂM TRA GIỮA KỲ
MÔN: CHỦ NGHĨA KHOA HỌC XÃ HỘI
Câu 1: Phân tích những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân. Liên hệ với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt
Nam
Trả lời:
1, Những điều kiện quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
- Điều kiện 1: Địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản
chủ nghĩa
Dưới Chủ nghĩa tư bản, với sự phát triển của nền đại công nghiệp, giai
cấp công nhân ra đời và từng bước phát triển. Giai cấp công nhân là bộ phận
quan trọng nhất, cách mạng nhất của lực lượng sản xuất, là giai cấp tiên tiến
nhất, là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, là người
duy nhất có khả năng lãnh đạo xã hội xây dựng một phương thức sản xuất mới
cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, là giai cấp tiêu biểu cho xu
hướng phát triển của lịch sử trong thời đại ngày nay.
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, lực lượng sản xuất là yếu tố
động nhất, luôn luôn vận động và phát triển. Trong lực lượng sản xuất ở bất kỳ
xã hội nào, người lao động cũng là yếu tố quan trọng nhất. Trong chủ nghĩa tư
bản và chủ nghĩa xã hội, với nền sản xuất đại cơng nghiệp ngày càng phát triển,
thì "Lực lượng sản xuất hàng đầu của toàn nhân loại là công nhân, là người lao
động".
Trong nền sản xuất đại công nghiệp, giai cấp công nhân vừa là chủ thể
trực tiếp nhất, vừa là sản phẩm căn bản nhất của nền sản xuất đó. Khi sản xuất
đại cơng nghiệp ngày càng mở rộng, ngày càng phát triển thì "Tất cả các giai
cấp khác đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại cơng nghiệp,
cịn giai cấp vơ sản lại là sản phẩm của bản thân nên đại công nghiệp", giai cấp
vô sản "được tuyển mộ trong tất cả các giai cấp của dân cư".
Với nền sản xuất tư bản chủ nghĩa "... giai cấp công nhân hiện đại... chỉ
có thể sống với điều kiện là kiếm được việc làm, và chỉ kiếm được việc làm,

1


nếu lao động của họ làm tăng thêm tư bản". Từ điều kiện làm việc như vậy đã
buộc giai cấp công nhân phải không ngừng học tập vươn lên sao cho đáp ứng
được yêu cầu của nền sản xuất ngày càng hiện đại. Ngày nay, trong các nuớc tư
bản phát triển, tỷ lệ sản xuất tự động hóa ngày càng gia tăng với "văn minh tin
học", "kinh tế tri thức", do vậy đội ngũ cơng nhân được "tri thức hóa" cũng
ngày càng gia tăng.
Trong chế độ tư bản chủ nghĩa, giai cấp cơng nhân hồn lồn khơng có
hoặc có rất ít tư liệu sản xuất, là người lao động làm thuê, "vì thế họ phải chịu
hết sự may rủi của cạnh mình, mọi sự lên xuống của thị trường với mức độ khác
nhau". Như vậy, trong chế độ tư bản chủ nghĩa, giai cấp cơng nhân có lợi ích cơ
bản đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản. Giai cấp tư sản muốn duy trì
chế độ tư hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất, duy trì chế độ áp bức
bóc lột đối với giai cấp công nhân và quần chúng nhân dân lao động. Ngược lại,
lợi ích cơ bản của giai cấp cơng nhân là xóa bỏ chế độ tư hữu tư bản chủ nghĩa
về tư liệu sản xuất, giành lấy chính quyền về tay giai cấp cơng nhân và nhân dân
lao động, dùng chính quyền đó để tổ chức xây dựng xã hội mới, tiến tới một xã
hội khơng cịn tình trạng áp bức bóc lột.
Giai cấp cơng nhân lao động trong nền sản xuất đại cơng nghiệp, có quy
mơ sản xuất ngày càng lớn, sự phụ thuộc lẫn nhau trong quá trình sản xuất ngày
càng nhiều, họ lại thường sống ở những thành phố lớn, những khu công nghiệp
tập trung. Điều kiện làm việc, điều kiện sống của giai cấp cơng nhân đã tạo điều
kiện cho họ có thể đoàn kết chặt chẽ với nhau trong cuộc đấu tranh chống chủ
nghĩa tư bản. Khả năng này giai cấp nông dân, thợ thủ cơng khơng thể có được.
Giai cấp cơng nhân có những lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích của
đại đa số quần chúng nhân dân lao động, do vậy tạo ra khả năng cho giai cấp
này có thể đồn kết với các giai cấp, tầng lớp lao động khác trong cuộc đấu
tranh chống lại giai câp tư sản để giải phóng mình và giải phóng tồn xã hội.

- Điều kiện 2: Những đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân
Địa vị kinh tế - xã hội đã tạo cho giai cấp công nhân có những đặc điểm
chính trị - xã hội mà những giai cấp khác khơng thể có được, đó là những đặc
điểm cơ bản sau đây:
+) Thứ nhất, giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng.
Giai cấp cơng nhân là giai cấp tiên phong cách mạng vì họ đại biểu cho
phương thức sản xuất tiên tiến, gắn liền với những thành tựu khoa học và công
nghệ hiện đại. Đó là giai cấp đuợc trang bị bởi một lý luận khoa học , cách
2


mạng và luôn luôn đi đầu trong mọi phong trào cách mạng theo mục tiêu xóa bỏ
xã hội cũ lạc hậu, xây dựng xã hội mới tiến bộ, nhờ đó có thể tập hợp được
đơng đảo các giai cấp, tầng lớp khác vào phong trào cách mạng.
+) Thứ hai, giai cấp cơng nhân là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để nhất
thời đại ngày nay.
Trong cuộc cách mạng tư sản, giai cấp tư sản chỉ có tinh thần cách mạng
trong thời kỳ đấu tranh chống chế độ phong kiến, cịn khi giai cấp này đã giành
được chính quyền thì họ quay trở lại bóc lột giai cấp cơng nhân, giai cấp nông
dân, những giai cấp đã từng kề vai sát cánh với giai cấp này trong cuộc cách
mạng dân chủ tư sản. Khác với giai cấp tư sản, giai cấp cơng nhân bị giai cấp tư
sản bóc lột, có lợi ích cơ bản đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản.
Điều kiện sống, điều kiện lao động trong chế độ tư bản chủ nghĩa đã chỉ cho họ
thấy: họ chỉ có thể được giải phóng bằng giải phóng tồn xã hội khỏi chế độ tư
bản chủ nghĩa.
Trong Tuyên ngôn của Đảng cộng sản, C.Mác và Ph.Ăngghen đã chỉ rõ:
"Trong tất cả các giai cấp hiện đang đối lập với giai cấp tư sản thì chỉ có giai
cấp vơ sản là giai cấp thật sự cách mạng...
Các tầng lớp trung đẳng là những tiểu công nghiệp, tiểu thương, thợ thủ
công và nông dân, tất cả đều đấu tranh chống giai cấp tư sản để cứu lấy sự sống

cịn của họ với tính cách là những tầng lớp trung đẳng. Cho nên họ không cách
mạng mà bảo thủ".
+) Thứ ba, giai cấp công nhân là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao.
Giai cấp công nhân lao động trong nền sản xuất đại công nghiệp với hệ
thống sản xuất mang tính chất dây chuyền và nhịp độ làm việc khẩn trương
buộc giai cấp này phải tuân thủ nghiêm ngặt kỷ luật lao động; cùng với cuộc
sống đơ thị tập trung đã tạo nên tính tổ chức, kỷ luật chặt chẽ cho giai cấp cơng
nhân.
Tính tổ chức và kỷ luật cao của giai cấp này được tăng cường khi nó phát
triển thành một lực lượng chính trị lớn mạnh, có tổ chức: được sự giác ngộ bởi
một lý luận khoa học, cách mạng và tổ chức ra được chính đảng có nó - đảng
cộng sản. Giai cấp cơng nhân khơng có ý thức tổ chức kỷ luật cao thì khơng thể
giành được thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống lại giai cấp tư sản và xây dựng
chế độ xã hội mới.
3


+) Thứ tư, giai cấp cơng nhân có bản chất quốc tế.
Chủ nghĩa Mác - Lênin cho rằng, giai cấp tư sản là một lực lượng quốc tế.
Giai cấp tư sản khơng chỉ bóc lột giai cấp cơng nhân ở chính nước họ mà cịn
bóc lột giai cấp cơng nhân ở các nước thuộc địa. Ngày nay, với sự phát triển
mạnh mẽ của lực lượng sản xuất, sản xuất mang tính tồn cầu hóa. Tư bản của
nước này có thể đầu tư sang nước khác là một xu hướng khách quan. Nhiều sản
phẩm không phải do một nước sản xuất ra mà là kết quả lao động của nhiều
quốc gia. Vì thế, phong trào đấu tranh của giai cấp cơng nhân không chỉ diễn ra
đơn lẻ ở từng doanh nghiệp, ở mỗi quốc gia mà ngày càng phải có sự gắn bó
giữa phong trào cơng nhân các nước, có như vậy, phong trào cơng nhân mới có
thể giành được thắng lợi. V.I.Lẽnin chỉ rõ: "... khơng có sự ủng hộ của cách
mạng quốc tế của thế giới thì thắng lợi của cách mạng vơ sản là khơng thể có
được", "Tư bản là một lực lượng quốc tế. Muốn thắng nó, cần phải có sự liên

minh quốc tế".
- Điều kiện 3: Hai mâu thuẫn cơ bản trong lòng Xã hội Tư bản
+) Về mặt kinh tế: là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất ngày càng xã hội hoá
cao với chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất.
+) Về mặt chính trị - xã hội: là mâu thuẫn giữa Giai cấp công nhân với Giai cấp
tư sản.
Cả 2 mặt của mâu thuẫn cơ bản này không thể giải quyết triệt để trong
khuôn khổ chủ nghĩa tư bản tất yếu dẫn đến cách mạng xã hội chủ nghĩa do giai
cấp công nhân lãnh đạo và tổ chức. Đó là sự quy định khách quan cho sứ mệnh
lịch sử của giai cấp cơng nhân. Trí thức, nông dân... sẽ là lực lượng tham gia
vào cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa chứ không thể là lực lượng lãnh đạo và tổ
chức cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. Bởi vì trí thức, nơng dân khơng đại diện
cho phương thức sản xuất tiên tiến trong Xã hội tư bản; khơng có một hệ tư
tưởng riêng. Vả lại, trong chủ nghĩa tư bản, mâu thuẫn cơ bản, trực tiếp và gay
gắt chính là mâu thuẫn giữa giai cấp cơng nhân và giai cấp tư sản, do đó cách
mạng xã hội chủ nghĩa phải là cách mạng của giai cấp công nhân lãnh đạo để lật
đổ giai cấp tư sản để giải phóng giai cấp cơng nhân đồng thời giải phóng cho cả
nơng dân, trí thức và nhân dân bị áp bức bóc lột...
Hiện nay, CNTB đang cố gắng tìm cách “thích nghi” và bằng mọi biện
pháp xoa dịu mâu thuẫn cơ bản vốn có trong nó, như: chia một phần nhỏ lợi ích
cho giai cấp cơng nhân thơng qua cổ phần hoá ở các doanh nghiệp; một bộ phận
cơng nhân đã “trung lưu hố”... nhưng bản chất bóc lột của giai cấp tư sản
không hề thay đổi. Do vậy, mâu thuẫn cơ bản của chủ nghĩa tư bản không thể
4


khắc phục được nếu không thông qua cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa do
GCCN tổ chức và lãnh đạo.
- Điều kiện 4: Nhu cầu phát triển nhanh, nhân bản và bền vững của xã hội hiện
đại.

Tóm lại, từ sự phân tích địa vị kinh tế - xã hội và những đặc điểm chính trị
xã hội của giai cấp cơng nhân, chủ nghĩa Mác – Lênin đã phát hiện ra rằng giai
cấp cơng nhân là giai cấp có sứ mệnh lịch sử: lãnh đạo quần chúng nhân dân lao
động đấu tranh xóa bỏ chế độ áp bức bóc lột và xây dựng xã hội mới - xã hội
XHCN và cuối cùng là CSCN. Đây là một vấn đề mang tính khách quan và
khoa học.
Lịch sử thế giới đã chứng minh những kết luận C. Mác, Ph. ăngghen và
V.I. Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là đúng đắn. Tuy nhiên,
cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân nhằm hồn thành sứ mệnh lịch sử của
mình khơng phải diễn ra một cách bằng phẳng, thuận buồm xuôi gió, thậm chí
trải qua những bước thăng trầm, quanh co, phức tạp.
2, Liên hệ với việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
Vấn đề thực hiện Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân VN được thể
hiện thông qua hai giai đoạn cách mạng: cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân
và cách mạng Xã hội Chủ nghĩa.
Trước hết giai cấp công nhân Việt Nam thông qua đội tiền phong là Đảng
Cộng sản đã lãnh đạo cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, giành chính
quyền, thiết lập nền chuyên chính nhân dân, “phải tự vươn lên thành giai cấp
dân tộc, phải tự mình trở thành dân tộc”.
Sau đó phải chuyển sang giai đoạn cách mạng Xã hội Chủ nghĩa: giai cấp
công nhân từng bước lãnh đạo nhân dân lao động xây dựng Chủ nghĩa Xã hội chế độ xã hội không có người bóc lột người, “dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh”.
“Giai cấp công nhân Việt Nam là lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển,
bao gồm những người lao động chân tay và lao động trí óc, làm cơng hưởng
lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công nghiệp, hoặc sản
xuất kinh doanh có tính chất cơng nghiệp” .
“Giai cấp cơng nhân Việt Nam có sứ mệnh lịch sử to lớn: Là giai cấp lãnh
đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam; giai cấp
5

đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp
xây dựng Chủ nghĩa Xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh xã hội công bằng dân
chủ văn minh; lực lượng nịng cốt trong liên minh giai cấp cơng nhân với nơng
dân và đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
Để giai cấp cơng nhân hồn thành sứ mệnh của mình, giai cấp cơng nhân
cũng như mỗi người công nhân cần thường xuyên phấn đấu vươn lên, trưởng
thành về các mặt: tư tưởng, chính trị, lập trường giai cấp, văn hóa, khoa học kỹ
thuật, tay nghề... cần tập trung:
Tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện lý luận về giai cấp công nhân trong điều
kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng Xã hội Chủ nghĩa, đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế.
Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng đào tạo nghề, bồi dưỡng ý thức chính
trị, ý thức pháp luật, từng bước trí thức hóa giai cấp cơng nhân; thực hiện tốt
chính sách, pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công
nhân; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho công nhân gắn với tăng năng suất
lao động;
Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy trong xây dựng giai cấp công nhân;
Phát huy vai trị của tổ chức cơng đồn trong xây dựng giai cấp công nhân
Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam đi đầu trong sự nghiệp
cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, gắn với phát triển kinh tế tri thức và hội nhập
kinh tế quốc tế. Quán triệt quan điểm và mục tiêu, xây dựng giai cấp công nhân
Việt Nam đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Xây
dựng giai cấp cơng nhân lớn mạnh, có giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị
vững vàng; có ý thức cơng dân, u nước, u chủ nghĩa xã hội, tiêu biểu cho
tinh hoa văn hóa của dân tộc; nhạy bén và vững vàng trước những diễn biến
phức tạp của tình hình thế giới và những biến đổi của tình hình trong nước; có
tinh thần đồn kết dân tộc, đoàn kết, hợp tác quốc tế; thực hiện sứ mệnh lịch sử
của giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản

Việt Nam.

6


Câu 2: Đảng Cộng sản và giai cấp công nhân có đồng nhất với nhau khơng? Vì
sao?
Trả lời:
Đảng Cộng sản và giai cấp công nhân không đồng nhất với nhau vì:
- Đảng Cộng sản là tổ chức cao nhất, đại biểu chung cho trí tuệ và lợi ích
của tồn thể giai cấp công nhân. Đảng cộng sản không những đại biểu cho trí
tuệ và lợi ích của tồn thể giai cấp cơng nhân mà cịn đại biểu cho tồn thể nhân
dân lao động và dân tộc. Cho nên phải có một Đảng chính trị vững vàng, kiên
định và sáng suốt, có đường lối chiến lược và sách lược cách mạng đúng đắn thể
hiện lợi ích của tồn thể giai cấp và tồn bộ phong trào để giai cấp cơng nhân có
thể hồn thành được sứ mệnh lịch sử của mình.
- Giai cấp cơng nhân chính là cơ sở xã hội giai cấp của Đảng, là nguồn bổ
sung lực lượng của Đảng. Đảng là đội tiên phong chiến đấu, là bộ tham mưu
của giai cấp, là biểu hiện tập trung cho lợi ích, nguyện vọng, phẩm chất, trí tuệ
của giai cấp công nhân và của dân tộc
- Những Đảng viên của Đảng cộng sản có thể khơng phải là cơng nhân
nhưng phải là người giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, đứng
trên lập trường của giai cấp công nhân, phấn đấu để thực hiện lý tưởng của giai
cấp cơng nhân (đó là chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản).
- Đối với một Đảng chân chính thì sự lãnh đạo của Đảng cũng chính là sự
lãnh đạo của giai cấp công nhân. Đảng với giai cấp là thống nhất nhưng Đảng
có trình độ lý luận và tổ chức cao nhất để lãnh đạo cả giai cấp và dân tộc. Vì thế
khơng thể lẫn lộn giữa Đảng với giai cấp. Đảng đem lại giác ngộ cho toàn bộ
giai cấp, sức mạnh đoàn kết, nghị lực cách mạng, trí tuệ và hành động cách
mạng của tồn bộ giai cấp. Trên cơ sở đó, lơi cuốn tất cả các tầng lớp nhân dân

lao động khác và cả dân tộc đứng lên hành động theo đường lối của Đảng để
giai cấp cơng nhân hồn thành được sứ mệnh của mình.
- Giai cấp công nhân, cũng như mỗi người công nhân cần phải thường
xuyên phấn đấu, vươn lên, trưởng thành về cách mạng, tư tưởng chính trị, lập
trưởng giai cấp, trình độ khoa học kỹ thuật, tay nghề. Các tổ chức Nghiệp đồn,
Cơng đồn cũng phải thường xun phát triển vững mạnh cùng với q trình
phát triển khơng ngừng của nền sản xuất công nghiệp hiện đại
- Đảng là một tổ chức chính trị chỉ tập trung những cơng nhân tiên tiến, có
giác ngộ lý tưởng cách mạng, được trang bị lý luận chủ nghĩa Mác – Lê-nin
=> Giữa Đảng cộng sản và giai cấp cơng nhân có mối liên hệ hữu cơ không
tách rời nhau nhưng không đồng nhất.
7