skkn đạt giải cấp huyện 2021

A: ĐẶT VẤN ĐỀ
Trên thế giới, âm nhạc là một loại hình nghệ thuật xuất hiện từ rất
sớm.Trong lịch sử lồi người, nó là một phần của cuộc sống và trở thành một
nhu cầu không thể thiếu bởi âm nhạc là món ăn tinh thần của con người. Âm
nhạc phản ánh cuộc sống bằng những hình tượng âm thanh, lời ca, nốt
nhạc...Nhờ nó mà những niềm vui nổi buồn, khát vọng và những ước mơ tươi
sáng của con ngườiđược thể hiện trọn vẹn và sâu sắc. Dân tộc Việt Nam ta từ
ngàn xưa cũng rất ưa chuộng ca hát, nhảy múa. Họ có thể ca hát ở mọi hồn
cảnh mọi lứa tuổi. Nam thanh nữ tú thì có những lời hát đối đáp, trẻ nhỏ thì
khơng thiếu những bài đồng dao…
Với con trẻ thì âm nhạc càng là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Theo
nghiên cứu khoa học cho thấy trẻ nhỏ cịn có thể cảm nhận được âm nhạc ngay từ
khi còn nằm trong bụng mẹ, trẻ cũng có khả năng cảm thụ âm nhạc. Âm nhạc có
một sức mạnh vơ hình làm cho mọi đối tượng khi tiếp xúc với nó đều cảm thấy vui
vẻ, sảng khối, hứng khởi... Quả thật âm nhạc chính là nhu cầu thiết yếu đối với
đời sống tinh thần của con người.Tuy nhiên mỗi con người, mỗi trẻ có những khả
năng cảm thụ âm nhạc khác nhau. Có cháu yêu đến say mê, có cháu lại rất thờ ơ
với âm nhạc. Mức độ cảm thụ âm nhạc, yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh
sống và phương pháp giáo dục tạo nên. Dù yêu đến say mê hay thờ ơ với âm
nhạc nhưng khi tiếng nhạc vang lên ta có thể chắc chắn một điều rằng tất cả đều
sẽ nhún nhảy theo điệu nhạc và cất tiếng hát theo giai điệu của nó. Vì vậm
nhạc chính là phương tiện giúp ta giáo dục thẩm mỹ cho trẻ, giáo dục trẻ biết
yêu cái đẹp và cảm nhận cái đẹp, âm nhạc còn giáo dục đạo đức, góp phần phát
triển trí tuệ và đặc biệt là có sự tác động rất lớn đến quá trình phát triển tâm sinh
lý của trẻ. Đối với trẻ mầm non âm nhạc là hoạt động giúp trẻ phát triển toàn
diện nhất.
Ở trường Mầm non, giáo dục âm nhạc chính là giúp trẻ biết cảm thụ âm
nhạc thơng qua các hoạt động phong phú như: Ca hát, vận động theo nhạc, nghe
hát, trò chơi âm nhạc. Giáo dục âm nhạc đem lại những ấn tượng, những khái
niệm âm nhạc, dần dần hình thành trong tâm hồn và tạo điều kiện phát triển thị
hiếu âm nhạc cho trẻ, tạo cho trẻ lịng u âm nhạc, đây chính là bước khởi đầu

giúp trẻ biết lựa chọn, thưởng thức, biết cách biểu diễn các tác phẩm âm nhạc ở
những mức độ đơn giản.
Thế nhưng, với thực trạng của lớp tôi hiện nay, mức độ cảm thụ âm nhạc
của trẻ không đồng đều, một số trẻ thường hay thờ ơ không hứng thú với hoạt
động âm nhạc, chính vì vậy việc tổ chức các hoạt động âm nhạc ở hoạt động chung
gặp rất nhiều khó khăn và kết quả mang lại chưa cao.Vậy làm thế nào để nâng cao
1/17


kỹ năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ?...Đó chính là điều mà tôi luôn suy nghĩ và
trăn trở. Với mong muốn giúp trẻ yêu thích âm nhạc, phát triển ở trẻ khả năng
cảm thụ âm nhạc, phát triển trí thơng minh, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, linh hoạt,
sáng tạo trong các hoạt động, khơi dậy ở trẻ niềm yêu thích và đam mê âm
nhạc... nhằm góp phần phát triển toàn diện cho trẻ về cả thể chất và tinh thần
nên tôi đã chọn đề tài “ Một số biện phápnâng cao kỹ năng hoạt động âm nhạc
cho trẻ mẫu giáo”.

2/17


B: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN :
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ,
tạora đời sống văn hoá lành mạnh, góp phần phát triển trí tuệ và thể chất cho
trẻ.Theo hướng đổi mới, giáo dục âm nhạc được thực hiện với mục đích nâng
caokỹ năng hoạt động âm nhạc, tạo cho trẻ cảm thụ nghệ thuật qua tác phẩm âm
nhạc. Từ đó tạo cho trẻ sự u thích âm nhạc, sắn sàng đón nhận mọi hình thức,
thể loại.
1. Mục tiêu đổi mới tổ chức hoạt động âm nhạc
Mục đích yêu cầu đổi mới của hoạt động âm nhạc là dựa trên kết quả mong

đợi của chương trình, nhu cầu, khả năng của trẻ trong nhóm/ lớp, khả năng, năng
khiếu của từng cá nhận trẻ.
- Trẻ thật sự yêu thích âm nhạc, sắn sàng tâm thế đón nhận mọi hình thức thể
loại âm nhạc khác nhau.
- Trẻ tự tin thể hiện năng lực âm nhạc của mình( như hát, nhảy, chơi nhạc cụ..),
tự tin bộc lộ cảm xúc âm nhạc của bản thân.
- Phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc, tưởng tượng sáng tạo dựa trên những
kinh nghiệm và cảm xúc cá nhân.
2. Định hướng đổi mới theo giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Giáo viên cần có khả năng quan sát, đánh giá trẻ để đáp ứng ( khả năng của
trẻ thế nào? Mục tiêu phải lượng hóa được, có thể quan sát, đánh giá được vào
cuối bài học. Trẻ cần và muốn biết cái gì? Trẻ cần được học và chơi thông qua
các hoạt động sinh động, vui vẻ. Các kết quả mong đợi có đạt được không?...)
- Tổ chức các hoạt động giáo giáo dục lĩnh vực phát triển thẩm mỹ dựa trên các
học và hứng thú nhận thức của trẻ. Đảm bảo nguyên tắc giáo dục “ lấy trẻ làm
trung tâm”, mỗi đứa trẻ là một sự khác biệt, chúng khác nhau về mức độ tiếp
thu kiến thức và mức độ hình thành kỹ năng vì vậy khơng nên ép trẻ làm việc ở
cấp độ cao hơn khả năng của trẻ, không nên so sánh trẻ với trẻ khác.
- Trẻ mầm non học bằng chơi, học bằng các giác quan, bằng thử nghiệm, thực
hành, tương tác, chia sẻ kinh nghiệm, bằng tư duy suy luận. Trẻ thích khám phá
những điều mới lạ xung quanh, trẻ ln hứng thú với các kinh nghiệm về tạo
hình, âm nhạc, đóng kịch và múa, những hoạt động này giúp trẻ có khả năng
biểu cảm, sáng tạo và tưởng tượng.
- Sự sáng tạo của trẻ phát triển tốt nhất trong môi trường học tập phong phú mà
được hỗ trợ bởi những giáo viên có khả năng định hướng, quan sát, biết đáp ứng
khuyến khích trẻ độc lập sáng tạo.
- Giáo viên đánh giá cao những ý tưởng của trẻ và không nên mong đợi trẻ
coppy lại những điệu múa hay mẫu hình từ người khác. Giáo viên giao tiếp với
trẻ và hỗ trợ trẻ trong việc thể hiện khả năng sáng tạo.
3/17

II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Trong những năm học qua giáo viên chưa thật chú trọng đến việc nâng cao
hình thức đổi mới cho trẻ trong hoạt động âm nhạc như: Trong công tác tự bồi
dưỡng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, dạy trẻ hoạt động âm nhạc chưa được
thường xuyên , việc tạo môi trường và làm giàu các biểu tượng âm nhạc cho trẻ
chưa được giao viên quan tâm một cách đúng mức.
Đối với hình thức đổi mới cho trẻ hoạt động âm nhạc trong giờ hoạt động
chung chưa thực sự tích cực , giáo viên chưa biết cách gợi mở, chưa có thủ thuật
gây hứng thú để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học. Trong các giờ tổ chức cho
trẻ làm quen với âm nhạc sự chuẩn bị đồ dùng chưa được đa dạng , chưa hấp
dẫn nên chưa tạo được sự hứng thú cho trẻ tham gia vào hoạt động âm nhạc.
Năm học 2020 - 2021 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo lớn lứa
tuổi 5 - 6 tuổi.Chỉ với 2 giáo viên,trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục
trong trường mầm non, tôi đã gặp những thuận lợi khó khăn sau:
1.Thuận lợi:
- Trường mầm non nơi tơi cơng tác có cơ sở vật chất tốt, ln nhận được sự
quan tâm của các cấp, các và tạo mọi điều kiện, đầu tư xây dựng nên trường lớp
khang trang, cơ sở vật chất, các phương tiện dạy học đầy đủ.
- Thường xuyên được ban giám hiệu tạo điều kiện được tham gia các lớp bồi
dưỡng, các buổi tập huấn, kiến tập trên địa bàn Huyện để học hỏi ứng dụng vào
trường lớp mình.
- Đội ngũ giáo viên trong trường ln có sự gắn bó, chia sẻ và phối hợp nhịp
nhàng với nhau trong công việc
- Ban giám hiệu luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao các công việc hàng ngày cũng
như về chuyên môn nghiệp vụ.
- Đồng nghiệp trong cùng lớp phối hợp nhịp nhàng ăn ý.
- Trong quá trình thực hiện cơng tác chăm sóc, giáo dục trẻ nhà trường luôn
nhận được sự quan tâm của quý bậc phụ huynh. Bản thân tơi có đủ trình độ

chun mơn, chịu khó, ln nghiên cứu, ham học hỏi và u thích hoạt động âm
nhạc. Đối với trẻ, hoạt động âm nhạc là một hoạt động hấp dẫn và ở lớp có một
số cháu có năng khiếu âm nhạc ln muốn được thể hiện mình.
- Ở lớp học tơi được phân cơng giảng dạy, thì việc tổ chức lồng ghép giáo dục
âm nhạc được chúng tôi thường xuyên sử dụng trong các hoạt động từ thể dục
buổi sáng cho đến hoạt động chiều cũng đã áp dụng và có hiệu quả, cải biên, sưu
tầm, sáng tác một số trị chơi có phần phong phú hơn.
2. Khó khăn:
4/17


- Thực hiện 1 hoạt động phải đảm bảo đủ 1 nội dung tích hợp với 2 nội dung kết
hợp như vậy trẻ sẽ nhàm chán.
- Hình thức tổ chức đơn điệu, theo lối mòn, thiếu sáng tạo.
- Trẻ tham gia hoạt động một cách thụ động, giáo viên không thể quan tâm đến
cá nhân trẻ.
- Chưa tạo cơ hội cho trẻ thể hiện cảm xúc khi tham gia hoạt động.
- Mức độ cảm thụ âm nhạc của trẻ không đồng đều, một số trẻ còn nhút nhát,
phát âm chưa chuẩn.
- Lớp tôi đang dạy nằm trong địa bàn xã mà dân cư ở nhiều nơi chuyển về sinh
sống nên cách phát âm cịn chưa chuẩn thậm chí cịn có những cháu thuộc nhóm
dân tộc thiểu số mới được chuyển đến nói tiếng phổ thơng cịn chưa được rõ.
- Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm khiến ảnh hưởng đến kết quả học
tập.
Trước những thuận lợi và khó khăn trên.Tơi đã xây dựng các tiêu chí đánh giá
trong hoạt động âm nhạc cho trẻ mẫu giáo dựa trên thực trạng của trẻ.
Bảng theo dõi đánh giá 34 trẻ đầu năm
S
TT

1
2
3
4

Trẻ đạt

Trẻ chưa đạt

Nội dung khảo
sát

Số trẻ

%

Số trẻ

Trẻ hứng thú
trong tiết học

19

56%

15

44%

Khả năng cảm

thụ âm nhạc

13

38%

21

62%

10

29%

24

71%

12

35%

22

65%

Kỹ năng sáng tạo
Trẻ tự tin biểu
diễn

%

III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Biện pháp 1: Điều chỉnh kế hoạch, lựa chọn nội dung hoạt động âm nhạc phù
hợp nhu cầu và khả năng của trẻ.
Nội dung giáo dục là vấn đề quan trọng giúp nhà giáo dục đạt được những
mục tiêu mà mình đề ra. Xong nội dung phù hợp với yêu cầu và mục tiêu giáo
dục chưa đủ mà còn phải phù hợp với nhu cầu và kỹ năng của trẻ. Nội dung hoạt

5/17


động phát triển âm nhạc cho trẻ bao gồm: dạy hát, dạy trẻ vận động, trò chơi âm
nhạc, tổ chức cho trẻ nghe hát.
Nếu trước đây: mỗi hoạt động âm nhạc gồm 1 nội dung trọng tâm và 2 nội
dung kết hợp như vậy sự chuyền tải đến trẻ chưa thực sự hiệu quả. Vì lượn kiến
thức rất nhiều khiến cho trẻ không thể tiếp nhận được hết và tiết học trở nên
căng thẳng, nặng nề khiến trẻ mất đi hứng thú học tập dẫn đến kết quả của tiết
học chưa cao.
Bây giờ, tôi lựa chọn không quá 2 nội dung trên 1 hoạt động. Các nội dung
vừa giúp trẻ đảm bảo đạt được mục tiêu giáo dục đề ra, vừa phù hợp yêu cầu độ
tuổi lại đáp ứng nhu cầu của trẻ. Những nội dung này đã bổ trợ đan xen giúp
phát triển toàn diện khả năng âm nhạc của trẻ.
(Ảnh 1)
Ví dụ: Hoạt động nội dung trọng tâm là dạy hát thì nội dung kết hợp sẽ là trị
chơi. Hoạt động trọng tâm là vận động thì nội dung kết hợp là nghe hát….
Từ việc lựa chọn nội dung âm nhạc tơi có thể tập trung quam tâm đến việc
đưa ra hình thức tổ chức sao cho phù hợp với hoạt động, giúp cá nhân trẻ phát
triển tốt nhất, phù hợp nhất.
2. Biện pháp 2: Lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc linh hoạt, sáng

tạo, hiệu quả.
* Lựa chọn hình thức mới lạ, hấp dẫn lôi cuốn trẻ .
Khi tổ chức hoạt động tôi giúp trẻ khởi động giọng bằng cách luyện thanh
theo các hình thức khác nhau như: Luyện thanh theo tiếng đàn piano, qua trị
chơi, qua nhịp phách....giúp trẻ có thể mở khẩu hình miệng tốt, hát trịn vành rõ
chữ , qua đó con giúp trẻ mạnh dạn và tự tin hơn khi bước vào giờ học.
Đối với những bài hát mới thì trước khi tiến hành hoạt động chung, tôi phải
xác định khả năng hát của trẻ đến đâu, trẻ đã thuộc hếtchưa, đã hát đúng nhịp
chưa. Và khi luyện hát trẻ khơng cần hát theo cơ mà thay vào đó trẻ sẽ tự tập
luyện hát theo nhóm, sau đó mới thể hiện bài hát.
Cho trẻ hát các cách khác nhau, không chỉ đơn thuần là đúng lời, mà trẻ còn
được tiếp cận, thực hành các cách hát khác như: Hát đệm, hát bè, lĩnh xướng,
6/17


đọc ráp, hợp xướng...Có thể nói và hát với giọng cao - thấp, to - nhỏ, nhanh
-chậm hoặc hát hoặc hát một bài hát và đề nghị trẻ đi nhón chân khi thì thầm
hát... Hình thức dạy hát từ đơn giản đến phức tạp.
( Ảnh 2)
Nâng cao cho trẻ bằng hình thức hát nối tiếp, hát đối đáp, hát nhanh, hát
chậm, hát rock, rap, kết hợp với các động tác phù hợp nội dung lời ca, hát theo
tiết tấu..
Đổi mới hình thức vận động , ngồi hình thức vận động vỗ tay theo tiết tấu,
nhịp, phách, trẻ được khuyến khích phản ứng với nhịp điệu, giai điệu âm thanh
qua vận động sáng tạo: Sử dụng những nhạc cụ, điệu nhảy, khiêu vũ, dân vũ,
động tác thể dục phù hợp , chuyển động từng phần cơ thể theo giai điệu bản
nhạc...
Trẻ cần được lắng nghe nhạc trước khi vận động để cảm nhận nhịp điệu
nhanh, chậm, nhẹ nhàng du dương, sôi động của nhạc trước khi vận động sáng
tạo

Gợi ý cho trẻ hóa trang để tăng sự hứng thú lên cho trẻ khi tham gia hoạt
động, một cách hứng thú, chủ động để phát triển khả năng cá nhân. Sau khi
hướng dẫn những động tác vận động theo bài hát và trẻ thực hiện theo cô rồi, tôi
cho trẻ hoạt động theo nhóm để bàn bạc, thảo luận đưa ra những động tác cũng
như những hình thức vận động theo ý thích tự do của trẻ, tùy vào hình thức và
động tác trẻ sáng tạo để vận động theo bài hát mà cơ có biện pháp gợi ý, chỉnh
sửa thêm cho trẻ để những động tác, hình thức vận động hồn chỉnh hơn nhưng
đảm bảo tính sáng tạo và theo ý thích của bản thân trẻ.
Chú ý quan sát trẻ vận động theo bài hát để có thể kịp thời gợi ý trẻ và giúp
phát triển hình thức vận động trẻ tự nghĩ ra, phát triển khả năng sáng tạo cho trẻ,
không can thiệp quá sâu khi trẻ đang vận động sẽ làm mất hứng thú của trẻ.
Ở phần trò chơi: tơi đưa vào giờ học những trị chơi chun sâu về cảm
thụ âm nhạc. Có thể cho trẻ nghe các thể loại nhạc nước ngoài, hoặc những
bản nhạc nước ngoài, nhạc hòa tấu của nhạc sĩ Mozart, Beethoven hay
những bản hịa tấu các nhạc cụ dân tộc. Để từ đó trẻ có thể tự cảm thụ âm
nhạc theo cách riêng của mình và khuyến khích trẻ tự sáng tạo.
Ví dụ: Trò chơi cảm thụ âm nhạc: Cho trẻ nghe một đoạn nhạc hòa
tấu Sonata Ánh Trăng và cảm nhận. Giáo viên giúp trẻ phân tích đoạn nhạc
và sử dụng các dụng cụ âm nhạc như: phách trẻ, xắc xô, các đồ dùng âm
nhạc tự tạo để thể hiện lại các nhịp trong bản hòa tấu một cách phù hợp
nhất.
* Trò chơi : Sáng tạo giai điệu cho riêng mình
7/17


Ở trò chơi này giáo viên cùng trẻ tạo ra các biểu tượng đại diện cho những
âm thanh có ý nghĩa. Ví dụ, ngơi sao có nghĩa là “vỗ tay”, vịng trịn có nghĩa là
“giậm chân”, hình tam giác có nghĩa là “vỗ bàn”…Sau đó, cho bé sử dụng các
biểu tượng này để tự tạo nên một giai điệu của riêng mình. Sau khi trẻ sáng tác
xong, giáo viên hãy cùng trẻ làm theo những ghi chú ở trên.

* Tăng cường các hoạt động cho trẻ trải nghiệm, khám phá.
Có thể nói hoạt động trải nghiệm là một cách học thông qua thực hành,
thông qua các hoạt động trải nghiệm mà trẻ được cung cấp kiến thức, kỹ năng từ
đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm. Hoạt động trải
nghiệm khiến trẻ sử dụng tổng hợp các giác quan (nghe, nhìn, chạm, ngửi…) để
có thể tăng khả năng lưu giữ những điều đã tiếp cận được lâu hơn. Hoạt động
trải nghiệm giúp trẻ có thể tối đa hóa khả năng sáng tạo, tính năng động và thích
ứng. Trẻ được trải qua quá trình trải nghiệm, khám phá giải sẽ giúp trẻ phát triển
năng lực cá nhân và tăng cường sự tự tin. Hoạt động trải nghiệm giúp cho việc
học trở nên thú vị hơn với trẻ và việc dạy trở nên thú vị hơn với người dạy.
3. Biện pháp 3. Tăng cường nội dung phát triển ẩm nhạc hiện đại, áp dụng
phương pháp dạy học tiên tiến trong tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ.
* Sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào trong tiết dạy.
Việc vận dụng ứng dụng công nghệ thông tin trong việc tổ chức hoạt động âm
nhạc cho trẻ là rất quan trọng và thường xuyên để giúp trẻ một phần tiếp thu
công nghệ thông tin,một phần là phương tiện để giúp cho hoạt động âm nhạc
thêm sôi động ,phong phú. Vì tâm lý trẻ vốn hiếu động, thích tị mị, ham hiểu
biết và nhạy cảm nên tiếp thu công nghệ thơng tin chẳng mấy khó khăn.
Đất nước ta hiện nay đang trong giai đoạn phát triển cơng nghiệp hố, hiện
đại hố cùng với sự bùng nổ cơng nghệ thơng tin. Để đáp ứng nhu cầu của xã
hội, hiện nay các cấp học rất cần được ứng dụng công nghệ thông tin vào trong
giảng dạy. Việc đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy ở cấp
học mầm non làm đa dạng hố hình thức dạy học giúp trẻ được thay đổi khơng
khí mới, hấp dẫn, trong giờ học, tạo cho trẻ niềm hứng thú, hăng say tích cực
tham gia vào hoạt động, làm cho hiệu quả giáo dục cao. Đặc biêt giúp giảm bớt
đồ dùng không cần thiết, giảm bớt sức lao động của giáo viên và giảm bớt chi
phí. Cùng với sự phát triển cơng nghệ thơng tin trong hoạt động giáo dục nói
chung thì việc đưa và ứng dụng công nghệ thông tin vào trong các hoạt động ở
trường Mầm non là việc làm cần thiết và thiết thực. Với hoạt động âm nhạc cũng
vậy, đưa công nghệ thông tin vào sẽ làm cho giờ học của trẻ thêm sôi nổi và sinh

động, tạo cho trẻ cảm thấy hứng thú hơn khi tham gia vào trong các hoạt động
tập thể, mục đích là giúp trẻ cảm thụ, u thích và đam mê âm nhạc. Vì vậy, tôi
thường xuyên vào các trang web như : Blog socnhi . com, nhạc cua toi.vn....để
tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó làm các hiệu ứng với hình
8/17


ảnh, ảnh động, sdile show, video clip....kết hợp với các phần mềm: powerpoint,
elearning....để xử lý hình ảnh và sử dụng trong bài dạy.
Ví dụ: Ở chủ đề “ Thế giới động vật” dạy bài hát “ Rì rà rì rầm ” có thể
kết hợp cho trẻ xem clip về “ các loài động vật ” tương ứng với mỗi câu hát về
con vật nào thì cho trẻ xem hình ảnh về con vật đó, trẻ có thể vừa xem vừa bắt
chước các hành động của các con vật có trong bài hát như : Ếch, Hổ, Mèo ,
Chim , Gấu....hoặc có thể kết hợp cho trẻ xem các bài hát nhạc nước ngoài như:
“ walking in the junle, go to the zoo…”. Như thế tiết học của trẻ sẽ thêm nhộn
nhịp và sinh động. Với những bài hát nghe thuộc làn điệu dân ca, cơ có thể cho
trẻ xem hình ảnh, clip về những cuộc thi hát dân ca, hát đối đáp, hát Quan họ.
Khi trẻ được trực tiếp xem các đoạn video clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc
hơn với những làn điệu dân ca đó.
Ở phần trò chơi: Thiết kế những trò chơi cảm thụ âm nhạc trên các phần mềm
powpoin, elearning như: Gõ đúng phách, nhảy theo nhịp,tập đọc nốt nhạc,
xướng âm ..…tập trung cho trẻ sử dụng các loại nhạc cụ có sẵn hoặc tự tạo và
đưa vào tiết dạy các thể loại nhạc nước ngoài để phát triển tai nghe cho trẻ.
* Cho trẻ làm quen với các bài hát song ngữ
Ở trẻ mẫu giáo cơ quan thính giác và cơ quan phát âm đang hồn thiện. Vì
vậy cho trẻ làm quen với các bài hát song ngữ là một phương pháp độc đáo, phù
hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mầm non, đặc biệt là trẻ mẫu giáo. Phương
pháp này được đánh giá cao về tính hiệu quả bởi nó góp phần vào việc giúp trẻ
tăng cường khả năng ghi nhớ và có hiệu quả lâu dài. Đặc điểm của các bài hát
song ngữ đó là giai điệu vui nhộn, ca từ đơn giản, dễ nhớ vì có sự lặp đi lặp lại

về giai điệu, từ ngữ và mục đích giáo dục của giáo viên. Một số bài hát có sự kết
hợp vận động và biểu cảm bằng cử chỉ nét mặt tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm
bằng nhiều giác quan của cơ thể, giúp trẻ khắc sâu nội dung kiến thức cần nhớ.
Với giai điệu vui nhộn, trẻ dễ bị lôi cuốn vào bài hát. Đồng thời việc thích thú
với âm điệu của bài hát cũng giúp phát triển tai nghe và cải thiện bộ máy phát
âm một cách tự nhiên.
Đối với trẻ mẫu giáo, hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo và gây hứng
thú cho trẻ nhiều nhất. Vì vậy, tơi đã sử dụng các bài hát song ngữ để trẻ được
làm quen và lĩnh hội các kiến thức,đồng thời tạo niềm vui, sự gắn kết bạn bè và
tự tin khi thể hiện. VD như bài “ 5 chú vịt con ( five little ducks), cá mập con
(baby shark)... Đó là những bài hát được dành riêng cho trẻ mẫu giáo vì vậy giai
điệu và lời bài hát thường rất vui tươi, tiết tấu đơn giản...
* Tích cực cho trẻ vận động theo hình thức dân vũ.
Dân vũ là những điệu múa thường có âm nhạc sôi động, các động tác đơn
giản tiếng nhạc vui tươi, chính vì thế mà nó ln cuốn hút được trẻ vào các hoạt
9/17


động. Vì vậy trong các hoạt động nên hình thức vận động dân vũ vào, vì đây là
hình thức giáo dục sinh động, hấp dẫn, đơn giản và dễ thực hiện, giúp các em
vừa được rèn luyện về thể lực, trí lực, vừa được giáo dục tinh thần tập thể, đoàn
kết giúp đỡ lẫn nhau. “Múa dân vũ là một sân chơi rất lành mạnh, bổ ích cho các
trẻ đang độ tuổi hiếu động, thích ca hát nhảy múa, giúp trẻ thoát khỏi những
căng thẳng trong giờ học. Các điệu múa cịn giúp trẻ biểu lộ tâm tư, tình cảm
qua các ngôn ngữ của cơ thể, giúp cho những trẻ có tính nhút nhát trở nên tự tin
hơn… Qua đó, khơng khí học tập thêm vui tươi, sinh động giúp các em cảm
nhận “Mỗi ngày đến trường là một niềm vui”.
* Tổ chức các hoạt động âm nhạc, tạo cơ hội cho trẻ thể hiện kỹ năng sáng
tạo.
Để tổ chức hoạt động âm nhạc có hiệu quả cao điều đầu tiên giáo viên phải

xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp với lớp mình, xác định đối tượng trẻ, đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ từ đó tạo cơ hội cho trẻ thể hiện các kỹ năng sáng tạo
của mình. Vì vậy, trước khi bắt đầu bất kỳ hoạt động âm nhạc nào tôi cũng luôn
xác định rõ nội dung trọng tâm và nội dung kết hợp. Vạch sẵn một loạt các hoạt
động có đầy đủ nội dung và hình thức tổ chức phù hợp. Lựa chọn những bài hát
có lời ca ngắn gọn, dễ hiểu, có nội dung gắn với các hiện tượng thiên nhiên, xã
hội gần gũi với trẻ và phù hợp với chủ đề trong chương trình Giáo dục mầm
non.
( Ảnh 3)
Ví dụ: Với chủ đề “ Động vật ” tôi chọn bài “Chú ếch con” . Trẻ có thể
đóng vai chú các chú ếch đáng yêu để thể hiện bài hát. Đối với các bài hát cho
trẻ nghe cần phải lựa chọn dân ca các vùng miền, đồng dao hoặc các bài hát vui
tươi trong sáng có nội dung phản ánh hiện thực và gần gủi trẻ.
* Thường xuyên sử dụng trò chơi âm nhạc kết hợp phát triển tố chất âm
nhạc cho trẻ.
Trò chơi âm nhạc được xem như là một hình thức vận động theo nhạc của
chương trình giáo dục mầm non. Nó có vai trò quan trọng giúp trẻ luyện tai nghe
nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng khiếu âm nhạc. Các
yếu tố đó góp phần giúp cho trẻ cảm thụ tốt âm nhạc.
Trò chơi âm nhạc là phương tiện phát triển toàn diện nhân cách của trẻ và
tạo nên nét tâm lý đặc trưng cho tuổi mẫu giáo. Vì thế việc tổ chức trị chơi cho
trẻ là cực kỳ quan trọng và có ý nghĩa giáo dục lớn. Tổ chức trị chơi chính là tổ
chức cuộc sống cho trẻ, trò chơi là phương tiện để trẻ học làm người. Theo nhà
tâm lý học A.A Liublinxkaia cho rằng: “Trị chơi là phương tiện có hiệu quả nhất
để trẻ nhận thức thực tế và để phát triển các phẩm chất tốt nhất của nhân
cách”.Trước yêu cầu đổi mới GDMN hiện nay, giáo viên không áp đặt theo
10/17


khn mẫu có sẵn mà cần chú ý đến năng lực, nhu cầu, hứng thú của trẻ khi tổ

chức hoạt động. Giáo viên cần linh hoạt dùng biện pháp thiết kế, tổ chức trị
chơi nhằm kích thích tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ.
Từ việc tăng cường nội dung phát triển âm nhạc hiện đại, áp dụng phương
pháp học tiên tiến trong tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ bản thân tơi thấy giờ
học khơng cịn nhàm chán như trước. Trẻ được thay đổi khơng khí, giờ học cho
trẻ chở nên hấp dẫn hơn, tạo cho trẻ niềm hứng thú, hăng say và tích cực tham
gia vào hoạt động.
4. Biện pháp 4: Phát triển các tố chất âm nhạc cho trẻ .
Tố chất âm nhạc chính là hát, nghe và cảm nhận giai điệu âm nhạc. Từ đó trẻ
có thể vận động theo nhạc qua nhiều hình thức.
* phát triển tố chất cho trẻ qua hát :
Hoạt động dạy hát là một trong những nội dung trọng tâm của hoạt động giáo
dục âm nhạc được trẻ yêu thích, có sự tác động mạnh mẽ đến khả năng cảm thụ
âm nhạc của trẻ. Các bài hát với giai điệu trầm bổng, tiết tấu nhịp nhàng, sôi
nổidễ dàng đưa trẻ vào thế giới của cái đẹp hấp dẫn, đầy màu sắc. Để luyện cho
trẻ có giọng hát rõ ràng, đúng nhạc, truyền cảm cũng như khả năng biểu diễn tự
tin mạnh dạn trước đám đơng thì trong các tiết học tôi rất chú ý, quan sát để phát
hiện ra những trẻ có năng khiếu để bồi dưỡng thêm cũng như phát hiện ra những
trẻ chưa có năng khiếu để có kế hoạch rèn luyện thêm cho trẻ đó. Tơi đã rèn
luyện cho các cháu luyện thanh theo các hình thức khác nhau như: xướng âm
theo cao độ, xướng âm theo nhạc, theo đàn, xướng âm qua trò chơi luyện
thanh…rèn cho trẻ có kĩ năng hát theo cơ, hát theo đĩa, tự hát một mình, hát đối
đáp với bạn, hát theo tiếng đệm đàn của cô, hát xướng âm bài đó….
* Phát triển tố chất cho trẻ qua nghe hát:
Dạy trẻ nghe hát - nghe nhạc là nội dung hoạt động âm nhạc tạo điều kiện
cho trẻ được thưởng thức và làm quen với những làn điệu dân ca các vùng miền
Tổ quốc nhằm làm phong phú cho đời sống văn hóa của trẻ. “Nghe nhạc góp
phần phát triển cảm xúc của trẻ đối với âm nhạc, hình thành ở trẻ thói quen nghe
nhạc có kiến thức (khái niệm âm nhạc cơ bản và ấn tượng âm nhạc), từ đó biết
ghi nhớ tác phẩm, phân biệt nội dung, hình thành mối liên hệ giữa âm nhạc và

cuộc sống”. Vì vậy, giáo viên cần chú ý khi lựa chọn cho trẻ nghe những bài hát,
bản nhạc phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Trẻ được nghe hát hoặc nghe
nhạc không lời, đặc biệt là những ca khúc quen thuộc mang âm hưởng dân ca,
các làn điệu được chuyển thể do các nhạc cụ dân tộc diễn tấu hoặc nghe nhạc kết
hợp với xem biểu diễn, múa cũng góp phần tăng thêm khả năng cảm thụ âm
nhạc của trẻ
11/17


Ví dụ: Ở bài nghe hát “ước mơ xanh” cơ có thể cho trẻ minh họa theo lời bài
hát với trang phục: Cô giáo (áo dài), chú bộ đội ( quần áo chú bộ đội và mang
súng), bác sĩ( quần áo bác sĩ), phi công ( mũ bảo hiểm) và quần áo công hân,
quốc, xẻng. Khi cô hát cho trẻ biểu diễn theo lời bài hát và thực hiện các công
việc của từng nghề.
*Phát trển tố chất cho trẻ qua vận động:
Vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và các động tác
nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo nhạc nhằm tạo cho trẻ có
được sự cảm nhận về nhịp điệu, góp phần tích cực vào việc phát triển trí tuệ và
thể chất của trẻ. Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác nhịp điệu, sự
khéo léo, khả năng phản ứng nhanh và đúng các ấn tượng nghe được trong âm
nhạc. Ngồi ra, nó cịn thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được tự do thể
hiện, bộc lộ cảm xúc của mình, được giao tiếp với bạn bè xung quanh. Các động
tác GV hướng dẫn cho trẻ vận động cần đảm bảo tính vừa sức đối với trẻ, phải
phù hợp với tính chất, cấu trúc và nội dung âm nhạc của tác phẩm. Động tác
không nên quá khó khiến trẻ khơng thực hiện được và cũng khơng nên lạm dụng
quá nhiều động tác trong một bài vận động hoặc có sự di chuyển, sắp xếp đội
hình phức tạp sẽ làm trẻ khó nhớ, khó thực hiện được.
( Ảnh 4)
Để phát triển tố chất âm nhạc cho trẻ, giáo viên cần phối kết hợp đan xen các
hình thức vào tiết học thật linh hoạt để đạt được hiệu quả cao nhất cho trẻ.

5. Biện pháp 5: Nâng cao kỹ năng hoạt động âm nhạc cho trẻ thông qua các hoạt
động ngoại khóa.
Bên cạnh chương trình hoạt động chính khóa, các trường học nên chú trọng
tổ chức các hoạt động ngoại khóa cho trẻ. Các hoạt động ngoại khóa khơng chỉ
góp phần tiếp thêm sự hào hứng cho trẻ trong học tập mà còn tăng cường sức
khỏe và phát triển những kỹ năng, giúp trẻ có sự chủ động, tự tin, vững vàng
hơn trong học tập và cuộc sống.
Năm học nào nhà trường cũng tổ chức rất nhiều ngày hội ngày lễ như: “ Chào
mừng ngày hội đến trường của bé”; “Vui Tết Trung thu” ;“ Chào mừng ngày
20/11” ; “Bé vui đón Noel” “Bé vui đón xuân”; … là những ngày có hình thức
tổ chức quan trọng trong việc tạo ra môi trường âm nhạc phong phú và sinh
động, từ những hình ảnh trang trí , khơng gian vui tươi, hấp dẫn với những tranh
ảnh nổi bật, những điệu múa, bài hát, âm thanh , màu sắc với những trang phục
đặc sắc, đầy khơng khí vui tươi, náo nức trong ngày hội ,lễ đem lại cho trẻ
những niềm vui ,những cảm xúc âm nhạc giúp trẻ cảm thấy cởi mở hơn ,gần gũi
nhau hơn . Những ấn tượng đẹp, sâu sắc về những ngày hội ,ngày lễ ảnh hưởng
rất nhiều đến việc hình thành nhân cách tốt đẹp, hướng thiện, hướng đến cái đẹp
cho trẻ.Hiểu được ý nghĩa hoạt động âm nhạc trong ngày hội, ngày lễ. Hàng
ngày, tôi luôn chú ý, thường xuyên rèn những kỹ năng và khuyến khích trẻ tham
gia vào các hoạt động vừa là để tuyên truyền giáo dục đến cộng đồng đến nhân
12/17


dân và đến với phụ huynh học sinh hơn nữa qua những ngày hội ngày lễ giúp trẻ
thích thú hào hứng hơn với âm nhạc, nâng cao tính đồng đội, tập thể đoàn kết cổ
vũ động viên nhau khi biểu diễn.
( Ảnh 5,6 )
Trẻ được tham gia biểu diễn sẽ giúp trẻ mạnh dạn tự tin hơn với bản thân
mình vui mừng khi nghĩ mình đã thực sự làm được điều gì đó, trẻ biểu diễn trên
sân khấu bố mẹ người thân, cô giáo và các bạn cổ vũ trẻ cảm thấy hãnh diện vì

chính bản thân mình. Để làm được điều đó giáo viên phải nỗ lực rèn cho trẻ
những kỹ năng từ đơn giản đến phức tạp để trẻ dần dần từ việc chỉ cảm nhận âm
nhạc 1 cách đơn giản đến việc trẻ cảm nhận 1 tác phẩm âm nhạc 1 cách sâu sắc
và có thể biểu diễn tự tin trên sân khấu.
VI. HIỆU QUẢ SKKN :
Sau khi triển khai thực hiện các biện pháp trên tại lớp mình tơi thấy hoạt
động âm nhạc đạt kết quả tốt hơn, sinh động hơn, trẻ thoải mái hứng thú và tích
cực tham gia vào hoạt động.
* Đối với trẻ:
- Trẻ thực sự thích thú khi tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc, tích cực tham
gia để tiết học trở nên sôi nổi và bộc lộ được khả năng âm nhạc.
- Các buổi hoạt động chung luôn tạo được khơng khí vui tươi, hào hứng từ đó
giúp trẻ tự tin khi biểu diễn trên san khấu.
- Và cái quan trọng là âm nhạc nó như một sợi dây vơ hình giúp cơ trẻ gần gũi
nhau hơn, trẻ tự tin và mạnh dạn hơn trước rất nhiều.
- Khả năng nghe nhạc, cảm thụ âm nhạc của trẻ tốt hơn.
- Trẻ biểu diễn nghệ thuật với nhiều những phong cách khác nhau, biết vận động
thành thạo các kỹ năng âm nhạc, đồn kết với bạn bè.
- Một số cháu cịn tham gia vào đội văn nghệ của nhà trường và được đi biểu
diễn ở nhiều nơi trong các dịp lễ hội. Từ đó phát hiện ra những trẻ có năng khiếu
âm nhạc để bồi dưỡng và phát triển cho trẻ.
Đến cuối năm kết quả đánh giá hình thành trong hoạt động âm nhạccủa trẻ đạt
được như sau:
Bảng theo dõi đánh giá 34 trẻ đầu năm
STT

Nội dung
tham khảo

Theo dõi trẻ đầu năm

Số trẻ đạt
%
13/17

Theo dõi trẻ cuối năm
Trẻ đạt
Trẻ chưa
đạt


Số
trẻ
đạt
1
2

Trẻ hứng
thú trong
tiết học
Khả năng
cảm thụ âm
nhạc

%

Số
trẻ
chưa
đạt

%

Số
trẻ
đạt
29

19

56%

15

44%

13

38%

21

62%

%

Số
trẻ
chư
a
đạt

%

85
%

5

15%

26

76
%

8

24%

3

Kỹ năng
sáng tạo

10

29%

24

71%

21

62
%

13

38%

4

Trẻ tự tin
biểu diễn

12

35%

22

65%

27

79
%

7

21%

* Đối với giáo viên:
- Từ việc nắm chắc các phương pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ và nghiên cứu
tìm ra một số biện pháp tổ chức hoạt động âm nhạc theo hướng tích cực cho trẻ
tơi đã tự tin, chủ động hơn trong việc tổ chức hoạt động âm nhạc ở từng chủ đề
khác nhau. Đặc biệt qua các đợt dự giờ, hội giảng giáo viên giỏi, bản thân tôi đã
được ban giám hiệu nhà trường và các bạn đồng nghiệp đánh giá với kết quả tốt.
- Đã có một số kiến thức nhất định về âm nhạc để truyền thụ và giúp trẻ nắm
được kỹ năng ca hát và cảm thụ bài hát một cách hiệu quả nhất, giáo viên đã coi
hoạt động âm nhạc là rất quan trọng và cần thiết đối với công tác giảng dạy và
các hoạt động khác, tạo cho trẻ nhiều hứng thú trong việc học tâp, giúp trẻ phát
triển năng khiếu, tạo khả năng nhận thức âm nhạc một cách đúng đắn nhất.
- Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng thành công tại lớp tôi nên đã được
các lớp khác sử dụng một số biện pháp tại lớp mình và đều đạt kết quả tốt.
* Đối với phụ huynh:
- Họ thực sự yên tâm tin tưởng gửi con và ln quan tâm tới việc học của con,
ln có tinh thần đóng góp, ủng hộ đồ dùng, đồ chơi để kích lệ trẻ tham gia vào
các hoạt động giáo dục và cùng cơ chăm sóc giáo dục trẻ được tốt hơn.
- Ln quan tâm đến con em mình, sẵn sàng phối hợp, giúp đỡ cô giáo trong tất
cả các hoạt động, thường xuyên chủ động trao đổi với giáo viên về tình hình của
14/17


trẻ và điều đáng chú ý nhất là phụ huynh rất phấn khởi, vui mừng khi con mình
được tham gia biểu diễn văn nghệ cùng bạn và cô giáo.
* Đối với ban giám hiệu:
- Ban giám hiệu có những đánh giá tốt về công tác giáo dục thẩm mỹ cho trẻ.
Được ban giám hiệu tin tưởng, tạo điều kiện cho giáo viên tổ chức các buổi kiến

tập cho các đoàn tham quan, trong nhà trường để các giáo viên có thể trao đổi
kinh nghiệm với nhau.
- Tổ chức riêng các buổi kiến tập âm nhạc cho giáo viên trong trường tham dự
và đóng góp ý kiến để hoạt động giáo dục âm nhạc được tốt hơn.

15/17


C. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ:
I. Kết luận:
- Giáo viên phải thực hiện tốt công tác chuyên môn, nắm vững kiến thức, kĩ
năng, phương pháp giáo dục của từng lĩnh vực. Phải có sự kiên trì rèn luyện giữa
cơ và trẻ thì nó sẽ đem lại kết quả cao.
- Ln tìm tịi và thể hiện các bài hát trong chương trình giáo dục mầm non một
cách sáng tạo, nhuần nhuyễn trước khi dạy trẻ.
- Chuẩn bị chu đáo kĩ càng các phương tiện và dụng cụ âm nhạc: đẹp, phong phú
và bắt mắt trẻ, tạo mọi điều kiện thuận tiện nhất cho trẻ hoạt động.
- Thường xuyên gần gũi động viên khích lệ trẻ tích cực tham gia vào các hoạt
động tập thể. Để giúp trẻ hoạt động tốt lĩnh vực âm nhạc, giáo viên cần tận dụng
các biện pháp đổi mới, lồng ghép các hoạt động khác sao cho phù hợp và có chất
lượng, gây được sự hứng thú với trẻ.
- Làm tốt công tác tham mưu với các cấp các nghành, Ban giám hiệu, nhất là
phần kết hợp với ban đại diện cha mẹ học sinh để luôn được quan tâm và giúp
đỡ kịp thời.
II. Kiến nghị
Qua quá trình nghiên cứu và tìm ra cho mình một số biện pháp giúp trẻ
học tốt môn âm nhạc tôi vẫn gặp một số khó khăn nhất định và để thực hiện tốt
nhiệm vụ của ngành đề ra đạt được hiệu quả cao. Vì vậy tơi xin đưa ra một số đề
nghị sau:
- Đề nghị với nhà trường tạo điều kiện về cơ sở vật chất, tạo mơi trường thống

mát, sạch, đẹp, thân thiện cho trẻ tham gia vào các hoạt động.
- Làm tốt hơn nữa cơng tác xã hội hố giáo dục nhằm thu hút các nguồn lực để
tăng trưởng cơ sở vật chất cho nhà trường.
- Cần có phịng học âm nhạc riêng, được thiết kế bục biểu diễn hợp lý, tạo sân
khấu biểu diễn cho trẻ.
- Có khơng gian để thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa, các chương
trình hội diễn, giao lưu, văn nghệ...
- Tăng cường các hoạt động chuyên môn âm nhạc, giúp giáo viên có điều kiện
học tập, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao tay nghề.
- Cần khuyến khích giáo viên nghiên cứu chọn ra giải pháp hữu hiệu nhằm khắc
phục học sinh yếu kém của môn học. Động viên, giúp đỡ và khen thưởng những
giáo viên có thành tích trong việc nâng cao kiến thức âm nhạc của mình.
16/17


- Đề nghị với phụ huynh hãy quan tâm đến con em của mình và hiểu rõ hiểu rõ
tầm quan trọng của giáo dục mầm non.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tơi đúc rút được trong q trình giảng
dạy. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng cũng không tránh khỏi những thiếu sót. Kính
mong sự góp ý của các cấp lãnh đạo, của đồng nghiệp để sáng kiến được hồn
thiện hơn, nhằm góp một phần nhỏ trong cơng cuộc đổi mới phương pháp giáo
dục ở các lĩnh vực hoạt động ở cấp học Mầm non nói chung và hoạt động giáo
dục âm nhạc nói riêng.
Đa Tốn, ngày

tháng năm 2021
Người viết

Nguyễn Thị Khánh

17/17


( Ảnh 1: Tiết học âm nhạc của cô và trẻ)

18/17


( Ảnh 2: Trẻ hát theo hình thức lĩnh xướng)

( Ảnh 3: Trẻ thể hiện khả năng sáng tạo)

19/17


( Ảnh 4: Trẻ vận động cùng cô)

20/17


( Ảnh 5: Trẻ tham gia biểu diễn)

( Ảnh 6: Trẻ biểu diễn văn nghệ)