Kế toán mua bán hàng hóa và xác định kết quả kinh doanh

Mục tiêu


CHƯƠNG 1(P2KIT)






KẾ TOÁN MUA BÁN
HÀNG HÓA
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QỦA
KINH DOANH
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán




ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

1

Nội dung

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

3

KẾ TOÁN MUA HAØNG

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

2

Qui trình hoạt động mua bán của doanh nghiệp
thương mại.
Lựa chọn hệ thống quản lý hàng tồn kho.
Phương thức bán hàng, giao hàng và thanh tốn.

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

4

Các khỏan giảm trị giá hàng mua

Kế toán mua hàng nhập kho
Kế toán các khoản giảm trị giá
hàng mua

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG

NHỮNG VẤ N ĐỀ CHUNG
KẾ TOÁN MUA HÀNG
KẾ TOÁN BÁN HÀNG
KẾ TOÁN CHI PHÍ HOẠT ĐỘNG VÀ
XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Sau khi học xong chương này, sinh viên có thể:
Hiểu rõ qui trình hoạt động mua bán của doanh
nghiệp thương mại.
Lựa chọn hệ thống quản lý hàng tồn kho.
Phương thức bán hàng, giao hàng và thanh toán.
Nêu và giải thích các điều kiện ghi nhận doanh thu
bán hàng.
Lập các bút toán ghi sổ trong các trường hợp
mua bán hàng hóa.
Lập các bút toán ghi sổ các chi phí ảnh hưởng
kết quả kinh doanh và xác định kết quả kinh
doanh.

Chiết khấu thương mại
Giảm giá hàng mua
 Giá trị hàng mua trả lại người bán




5

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

6

1


Chiết khấu thương mại?

Giảm giá hàng mua?

Giả
hàng
ng mua là
là
Giảm giá
giá hà
khoả
khoản ngư
người mua đươ
đươ ïc

ngư
người bá
bán giả
giảm trừ
trừ do
hà
hàng
ng mua ké
kém phẩ
phẩm
chấ
chất,
t, sai qui cá
cách
ch hoặ
hoặc
lạ
lạc hậ
hậu thị hiế
hiếu

Chiế
Chiết khấ
khấ u thư
thương mạ
mại là
là
khoả
khoả n ngư
người mua đươ

được
ngư
người bá
bán giả
giảm giá
giá niêm
yế
yết do mua hà
hà ng
ng vớ
với khố
khối
lượng
ng lớ
lớ n
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

7
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

8
8

KẾ TOÁN MUA HÀNG

Giá trị hàng mua trả lại?

1. Đã có hđơn và pnhập
331,111,112,…

156
(1)
133

Giá trị hàng mua trả
lại là giá trị khối
lượng hàng đã mua
người mua trả lại và
từ chối thanh toán

2. Đã có hđơn, chưa có pnhập
331,111,112,…
(2a)

151
133

151
156

(2b)
3. Đã có pnhập, chưa có hđơn

331,111,112,…

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Đặng Ngọc

9

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

KẾ TOÁN MUA HÀNG
4. Phát sinh thừa
331

3381

(4a)
(4b2
)

(4b1)
133
1381
(5a)

(5b1)
(5b2)

133
(5b3)
6. Phát sinh chiết khấu thanh toán
111,112
331
(6b)

10

7. Phát sinh chiết khấu thương mại
152

331
(7b)

156
(7a)

133

133

331
8. Phát sinh giảm giá hàng mua
152
331
(8b)

1388

156
(8a)
133

133

156
(6a)

9. Phát sinh hàng mua trả lại người bán (tương tự 8)

133

515
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

133

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

KẾ TOÁN MUA HÀNG
156

156

5. Phát sinh thiếu
331,111,112,…

156

(3a)
(3b)

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

11

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

12

2


Những vấn đề chung về
doanh thu bán hàng

KẾ TOÁN BÁN HÀNG
Những vấn đề chung về doanh thu bán
hàng

Kế toán bán hàng

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

 Khái

niệm

 Điều

kiện ghi nhận doanh thu
 Nguyên tắc hạch toán doanh thu

13

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán




Doanh thu là tổng giá trị
các lợi ích kinh tế doanh
nghiệp thu được trong kỳ kế
toán, phát sinh từ các hoạt
động sản xuất kinh doanh

thông thường của doanh
nghiệp, góp phần làm tăng
vốn chủ sở hữu

Doanh thu.
Các khoản giảm doanh thu.
Doanh thu thuần

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toaùn

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

15

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Trong DN, doanh thu bá
bán hà
hàng
ng
đươ
được xá
xác định theo giá
giá trị hợ
hợp lý
lý
củ

của hà
hàng.
ng.

16

Trư
Trường
ng hợ
hợp doanh
nghiệ
nghiệp có
có hà
hàng tiêu
thụ
thụ chịu thuế
thuế GTGT
theo phư
phương phá
pháp
khấ
khấu trừ
trừ thuế
thuế thì
thì
doanh thu bá
bán hà
hàng
ng
phả

phản á
ánh theo giá
giá trị
hợ
hợp lý
lý chư
chưa thuế
thuế.

Giá
Giá trị hợ
hợp lý
lý là
là giá
giá trị tà
tài sả
sản có
có
thể
thể trao đổi hoặ
hoặc giá
giá trị mộ
một khoả
khoản
nợ
nợ đươ
được thanh toá
toán mộ
một cá
cách

ch tự
tự
nguyệ
nguyện giư
giữa cá
các bên có
có đầy đủ
hiể
hiểu biế
biết trong sự
sự trao đổi ngang
giá
giá

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Doanh thu?

Doanh thu?

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

14

Doanh thu?

Khái niệm


Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

17

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toaùn

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

18

3


Doanh thu thuần?

Các khỏan giảm doanh thu
Chiết khấu thương mại
 Giảm giá hàng bán
 Giá trị hàng bán bị trả lại


Doanh thu thuầ
thuần là

là doanh
thu trừ
trừ đi cá
các khoả
khoản giả
giảm
doanh thu.
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

19

21

Điều kiện ghi nhận doanh thu
nhỏ
nhỏ rủ
rủii ro
ro gắ
gắnn liề
liềnn vớ
vớii quyề
quyềnn sở
sở hữ
hữuu
hà
n

g
hó
a
thì
việ
c
bá
n
hà
n
g
đượ
c
hàng hóa thì việc bán hàng được xá
xácc định
định
và
và doanh
doanh thu
thu đượ
đượcc ghi
ghi nhậ
nhậnn..
--Trườ
Trườnngg hợ
hợpp lợ
lợii ích
ích kinh
kinh tế
tế từ

từ giao
giao dịch
dịch
bá
n
hà
n
g
cò
n
phụ
thuộ
c
và
o
yế
bán hàng còn phụ thuộc vào yếuu tố
tố
khô
khônngg chắ
chắcc chắ
chắnn thì
thì chỉ
chỉ ghi
ghi nhậ
nhậnn doanh
doanh
thu
thu khi
khi yế

yếuu tố
tố khô
khônngg chắ
chắcc chắ
chắnn nà
nàyy đã
đã
xử
xử lý
lý xong.
xong.
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

22

Điều kiện ghi nhận doanh thu

--Trừ
ng hợ
hợpp DN
DN chỉ
chỉ cò
cònn chịu

chịu mộ
mộtt phầ
phầnn
Trừoong

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

20

Trong
Trong hầ
hầuu hế
hếtt cá
cácc trườ
trườnngg hợ
hợpp,, thờ
thờii điể
điểm
m
chuyể
chuyểnn giao
giao phầ
phầnn lớ
lớnn rủ
rủii ro
ro trù
trùnngg vớ
vớii thờ
thờii

điể
điểm
m chuyể
chuyểnn giao
giao lợ
lợii ích
ích gắ
gắnn liề
liềnn vớ
vớii
quyề
quyềnn sở
sở hữ
hữuu hợ
hợpp phá
phápp hoặ
hoặcc quyề
quyềnn kiể
kiểm
m
soá
t
hà
n
g
hó
a
cho
ngườ
i

mua
soát hàng hóa cho người mua
Trường
Trường hợ
hợpp DN
DN vẫ
vẫnn cò
cònn chịu
chịu phầ
phầnn lớ
lớnn
rủ
rủii ro
ro gắ
gắnn liề
liềnn vớ
vớii quyề
quyềnn sở
sở hữ
hữuu hà
hànngg
hó
hóaa thì
thì giao
giao dịch
dịch khô
khônngg đượ
đượcc coi
coi là
là hoạ

hoạtt
độ
n
g
bá
n
hà
n
g
và
doanh
thu
khô
n
g
đượ
động bán hàng và doanh thu không đượcc
ghi
ghi nhậ
nhậnn

Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời
thỏa mãn 5 điều kiện sau (theo chuẩn mực số
14 – Doanh thu và thu nhập khác):
1. Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi
ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản
phẩm hoặc hàng hóa cho người mua;
2. Doanh nghiệp không còn nắm giữ hàng hóa
như người sở hữu hàng hóa;
3. Doanh thu được xác định tương đối chắc

chắn;
4. Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được
lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng;
5. Xác định được chi phí liên quan đến giao
dịch bán hàng.
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Điều kiện ghi nhận doanh thu

Điều kiện ghi nhận doanh thu

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

23

Doanh
và chi
chi phí
phí liê
liênn quan
quan tớ
tớii cù

cùnngg mộ
mộtt
Doanh thu
thu và
giao
giao dịch
dịch phả
phảii đượ
đượcc ghi
ghi nhậ
nhậnn đồ
đồnngg thờ
thờii theo
theo
nguyeõ
nguyeõnn taự
taựăcăc phuứ
phuứ hụù
hụùpp.. Caự
Caựcc chi
chi phớ,
phớ, bao
bao go
gom
m
caỷ
caỷ chi
chi phí
phí phá
phátt sinh

sinh sau
sau ngà
ngàyy giao
giao hà
hànngg (( như
như
chi
chi phí
phí bả
bảoo hà
hànnh)
h) thườ
thườnngg đượ
đượcc xá
xácc định
định chắ
chắcc
chắ
chắnn khi
khi cá
cácc điề
điềuu kiệ
kiệnn ghi
ghi nhậ
nhậnn doanh
doanh thu
thu
đượ
đượcc thỏ
thỏaa mã

mãnn.. Cá
Cácc khỏ
khỏaann tiề
tiềnn nhậ
nhậnn trướ
trướcc
củ
củaa khá
khácchh hà
hànngg khô
khônngg đượ
đượcc ghi
ghi nhậ
nhậnn là
là
doanh
doanh thu
thu mà
mà đượ
đượcc ghi
ghi nhậ
nhậnn là
là mộ
mộtt khoả
khoảnn
nợ
nợ phả
phảii trả
trả tạ
tạii thờ

thờii điể
điểm
m nhậ
nhậnn tiề
tiềnn trướ
trướcc củ
củaa
khá
khácchh hà
hànng.
g. Khoả
Khoảnn nợ
nợ phả
phảii trả
trả về
về số
số tiề
tiềnn
nhậ
nhậnn trướ
trướcc củ
củaa khá
khácchh hà
hànngg chỉ
chỉ đượ
đượcc ghi
ghi
nhậ
nhậnn là
là doanh

doanh thu
thu khi
khi đồ
đồnngg thờ
thờii thỏ
thỏaa mã
mãnn 55
điề
điềuu kiệ
kiệnn trê
trênn.. Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
24
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

hoa va xac dinh ket qua

24

4


Nguyên tắc hạch toán Doanh thu

Nguyên tắc hạch toán Doanh thu

(1) Doanh thu thuần phát sinh từ các giao dịch được xác
định bằng giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ
thu được sau khi trừ (-) các khoản ghi giảm doanh thu
(như các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng

bán và giá trị hàng bán bị trả lại). Các khoản ghi giảm
doanh thu được phản ánh ở các TK riêng; cuối kỳ được
kết chuyển sang TK doanh thu để xác định doanh thu
thuần.
(2) Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả
góp: doanh thu bán hàng được ghi nhận theo giá bán
trả ngay; còn phần chênh lệch giữa giá bán trả góp với
giá bán trả ngay gọi là lãi trả chậm, trả góp được hạch
toán vào doanh thu chưa thực hiện và được kế t chuyển
dần vào doanh thu tài chính theo từng kỳ hạch toán.
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

25

Nguyên tắc hạch toán Doanh thu

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

(7) Doanh thu của hợp đồng xây dựng bao gồm:

- Doanh thu ban đầu được ghi trong hợp đồng;
- Các khoản tăng, giảm khi thực hiện hợp đồng, các
khoản tiền thưởng và các khoản thanh toán khác nếu
các khoản này có khả năng làm thay đổi doanh thu và
có thể xác định được một cách đáng tin cậy.
Doanh thu của hợp đồng xây dựng được ghi nhận
theo một trong hai trường hợp (đã học)
(8) Đối với trường hợp cho thuê tài sản, có nhận trước
tiền cho thuê của nhiều năm thì doanh thu cung cấp
dịch vụ ghi nhận của năm tài chính đưo5c xác định
trên cơ sở lấy tổng số tiền nhận được chia cho số kỳ
nhận trước tiền.

27

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Nguyên tắc hạch toán Doanh thu
(9) Trường hợp trong kỳ DN đã viết hóa đơn bán
hàng và đã thu tiền bán hàng nhưng đến cuối
kỳ vẫn chưa giao hàng cho người mua hàng thì
trị giá số hàng này chưa được coi là tiêu thụ và
không được ghi nhận doanh thu mà chỉ hạch
toán bên Có TK 131 về khoản tiền đã thu.
(10) Đối với DN thực hiện nhiệm vụ cung cấp
sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ theo yêu cầu của
Nhà nước, được Nhà nước trợ cấp, trợ giá theo
qui dịnh thì doanh thu trợ cấp, trợ giá là số tiền

được Nhà nước chính thức thông báo, hoặc
thực tế trợ cấp, trợ giá.
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

26

Nguyên tắc hạch toán Doanh thu

(5) Trườøng hợp hàng hóa hoặc dịch vụ đựoc trao
đổi để lấy hàng hóa hoặc dịch vụ tương tự về
bản chất và giá trị thì việc trao đổi đó không
được coi là một giao dịch tạo ra doanh thu.
Trườøng hợp hàng hóa hoặc dịch vụ đựoc trao
đổi để lấy hàng hóa hoặc dịch vụ không tương
tự thì việc trao đổi đó được coi là một giao dịch
tạo ra doanh thu.
(6) TK511 phản ánh cả phần doanh thu bán hàng
và cung cấp dịch vụ cho công ty mẹ, công ty
con trong cùng tập đoàn.

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

(3) Những DN nhận gia công vật tư, hàng
hóa thì chỉ phản ánh doanh thu theo số
tiền gia công thực tế đượ c hưởng, không

bao gồm giá trị vật tư hàng hó a nhận gia
công.
(4) Đối với hàng nhận bán đại lý , ký
gửitheo phương thứ c bán đúng giá hưởng
hoa hồng thì hạch toán vào doanh thu
phần hoa hồng bán hàng mà doanh
nghiệp được hưởng

29

28
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

Kế toán doanh thu bán hàng
 Chứng

từ
 Tài khoản sử dụng
 Định khoản

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toaùn

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

30

5

Tài khoản sử dụng:

Chứng từ

511,512


 Hóa đơn bán hàng hoặc hó a đơn

GTGT
 Bản thanh toán hàng đại lý (ký gửi)
 Các chứng từ khác

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua





Thuế GTGT theo phương
pháp trực tiếp, Thuế tiêu thụ
đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu
phải nộp
Chiết khấu thương mại, giảm
giá hàng bán , hàng bán bị

trả lại
Cuối kỳ, kết chuyển doanh
thu thuần sang TK 911 để
xác định kết quả kinh doanh.

TK nàyChuong1P2-Ke
không có
toansố
muadư
ban cuố
hang i kỳ

Tài khoản sử dụng:
3387


Chiết khấu
thương mại,
giảm giá
hàng bán,
hàng bán bị
trả lại phát
sinh trong kỳ

Cuối kỳ, kết
chuyển các khoản
giảm doanh thu
sang TK doanh thu
để xác định doanh
thu thuần.





Các TK này không có số dư cuối kỳ
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

33

Kế toán giá vốn hàng bán

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

34

 Khái

niệm
 Nguyên tắc hạch toán giá vốn hàng
bán

vấn đề chung
 Kế toán giá vốn hàng bán.

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

-Cuối kỳ, kết chuyển
 Doanh thu chưa thực
doanh thu chưa thực
hiện phát sinh trong kỳ
hiện sang TK doanh thu
(tiền cho thuê tài sản
tương ứng với doanh thu
nhận trước nhiều kỳ; lãi
trong kỳ hạch toán.
bán hàng trả góp trả
chậm; lãi nhận trước khi
-Phân bổ lãi về giao dịch
cho vay hoặc đầu tư
bán và thuê lại tài sản
chứng khoán; chênh
ghi giảm chi phí trong kỳ.
lệch tỷ giá lãi trong giai
-Trả lại tiền cho khách
đoạn trước khi đi vào
hàng (trường hợp nhận
hoạt động .
tiền trước nhưng không
thực hiện tiếp hợp đồng. Dư Có: Doanh thu chưa
thực hiện còn ở thời

điểm cuối kỳ

Những vấn đề chung

 Những

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

32

hoa va xac dinh ket qua

521,532,531



Doanh thu bán
hàng phát sinh
trong kỳ

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

31

Tài khoản sử dụng:





35

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

36

6


Nguyên tắc hạch toán Giá vốn hàng bán

Giá vốn hàng bán?

Hạch toán giá vốn hàng bán phải phù hợp với doanh thu,
Ngoài nội dung cơ bản của giá vốn hàng bán là Zsx của TP đã
bán hoặc giá thực tế của hàng hóa đã bán hoặc khấu hao bất
động sản đầu tư, theo qui định hiện nay còn có một số khoản
sau đây được tính vào chỉ tiêu giá vốn hàng bán:
1. Các khoản hao hụt, mất mát của hàng tồn kho sau khi trừ phần
bắt bối thướng,
2. Chi phí NVLTT, NCTT trên mức bình thường (trường hợp DN hạch
toán CPSX và tính Z theo định mức,
3. Chi phí sản xuất chung cố định vượt mức bình thường,
4. Chi phí đầu tư XDCB vượt mức bình thường,

5. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (trường hợp số cần lập dự phòng
giảm giá hàng tồn kho năm nay nhỏ hơn số dự phòng giảm giá
hàng tồn kho đã lập năm trước thì được hoàn nhập (ghi giảm giá
vốn hàng bán) theo số chênh lệch.




Giá vốn hàng bán
(phần cơ bản) là
giá gốc của hàng
đã bán.
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

37

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

38

Tài khoản sử dụng: 632

Kế toán giá vốn hàng bán

632 (theo phương pháp kê khai thườ ng xuyên)


 Tài

khoản sử dụng
 Định khoản

Giá vốn hàng
bán phát sinh
trong kỳ

-Các khoản giảm giá vốn:
+ Giá vốn hàng bán bị trả
lại
+ Hoàn nhập dự phòng
giảm giá hàng tồn kho
-Cuối kỳ, kết chuyển giá vốn
hàng bán vào TK 911 để
xác định kết quả.

TK này không có số dư cuối kỳ
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

154

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang

hoa va xac dinh ket qua

HẠCH TOÁN GIÁ VỐN HÀNG BÁN
632
156
(1b)

156

(3)

(2a)

156

(2b)

621,622,627

241

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toaùn

(9)

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

40

KẾ TOÁN TIÊU THỤ HÀNG HÓA
TRƯỜNG HP DN NỘP THUẾ GTGT THEO PP TRỰC
TIẾP TRÊN GTGT, THUẾ TTĐB, THUẾ XUẤT KHẨU

(8)

157

(1a)

1381

39

(1a)

157

(2*)

TK632

(1b)

157

(4)
(5)
(10)

(3)

911

(6)

111,112,131

511

333(11,2,3)

(2)

521,531,532
(5)

159

(7a)
(7b)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

(4)
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

41

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

42

7


KẾ TOÁN TIÊU THỤ HÀNG HÓA
TRƯỜNG HP DN NỘP THUẾ GTGT THEO
PHƯƠNG PHÁP KHẤU TRỪ THUẾ (trường hợp tổng quát)

KẾ TOÁN TRAO ĐỔI HÀNG
KHÔNG TƯƠNG TỰ
156

156

(1a)

157

632

632

(2*)

(1)

(1b)
511
511

521,531,532

131

111,112,131

(4)

156

(2)

(3)

(2)
33311

1331

333(11)
111,112

(4a)
(4b)

(3)
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

43

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

157

632

(1)

156

(1)

(2*)

511

131.Đlý
(2)

632

511

(2ii)
111,112

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

515

45

KẾ TOÁN BÁN(4a)
HÀNG PHÁT SINH THIẾU

3387

1381

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

46

(4b)

(3)

(1)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

(2iii)

KẾ TOÁN BÁN HÀNG PHÁT SINH THỪA

641
157

111,112
(3)

33311

641,133

(4)

156

131
(2i)

(3)

33311

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

44

KẾ TOÁN BÁN HÀNG TRẢ GÓP

KẾ TOÁN BÁN HÀNG KÝ GỬI ĐẠI LÝ
156

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

157

156

1388
(4c)

(1)

632

511

(2*)

111,112,131
(2)

811
(4d)
3381

632
(4)

(2*)
511

111,112,131

33311
(3)

(5)

(2)
3331
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

47

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toaùn

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

48

8


KẾ TOÁN BÁN HÀNG VẬN CHUYỂN THẲNG
(Bán hà ng không qua kho)
111,112,331

157

632

511

133

111,112,131
(2)

(2*)

(1b)

KẾ TOÁN CHI PHÍ HOẠT ĐỘNG VÀ
XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH
1.4.1. Kế toán chi phí bán hàng
1.4.2. Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp
1.4.3. Kế toán xác định kết quả kinh doanh

333(11)

(1a)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

49

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Kế toán chi phí bán hàng
vấn đề chung
 Kế toán chi phí bán hàng

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

 Khái

niệm
 Nguyên tắc hạch toán chi phí bán
hàng

51

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán



1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Chi phí bán hàng là chi phí
phát sinh trong quá trình bán
hàng như chí phí bả o quản,
đóng gói, vậ n chuyển, quảng
cáo, giới thiệu, bảo hành sp,…
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

52

Nguyên tắc hạch toán Chi phí bán hàng

Chi phí bán hàng?

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

50

Những vấn đề chung

 Những

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua



53

Chi phí bán hàng phải được theo dõi chi tiết
theo các yếu tố chi phí sau:
Chi phí nhân viên bán hàng
Chi phí vật liệu, bao bì phục vụ bán hàng

Chi phí dụng cụ, đồ dùng phục vụ bán hàng
Chi phí khấu hao TSCĐ phục vụ bán hàng
Chi phí bảo hành
Chi phí dịch vụ mua ngoài phục vụ bán hàng
Chi phí bằng tiền khác phục vụ bán hàng
Cuối kỳ chi phí bán hàng được kết chuyển
hết để xác định kết quả kinh doanh trong kỳ.

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

54

9


Tài khoản sử dụng: 641

Kế toán Chi phí bán hàng

641


 Tài

khoản sử dụng
 Định khoản

Chi phí bán
hàng phát sinh
trong kỳ

Các khoản giảm chi
phí bán hàng
 Cuối kỳ, kết chuyển
chi phí bán hàng
vào TK 911 để xác
định kết quả.


TK này không có số dư cuối kỳ

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

55

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

56

HẠCH TOÁN CHI PHÍ BÁN HÀNG
334,338

(1)

152

641
(8)

152,352,..

Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp

(2)

153,142

 Những

vấn đề chung
 Kế toán chi phí quản lý doanh
nghiệp

(3)

214

(4)

352

(5)
(9)

331,335

911

(6)

111,112,..

(7)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

57

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

58

Chi phí quản lý doanh nghiệp?

Những vấn đề chung
 Khái

niệm
 Nguyên tắc hạch toán chi phí
quản lý doanh nghiệp

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

Chi phí quản lý
doanh nghiệp là chi
phí phát sinh liê n
quan đến hoạt động
phục vụ và quả n lý
chung toàn doanh
nghiệp
59

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang

hoa va xac dinh ket qua

60

10


Nguyên tắc hạch toán Chi phí quản lý DN


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.


Chi phí quản lý DN phải được theo dõi chi
tiết theo các yếu tố chi phí sau:
Chi phí nhân viên quản lý
Chi phí vật liệu phục vụ quản lý
Chi phí đồ dùng văn phòng
Chi phí khấu hao TSCĐ phục vụ quản lý
Thuế, phí và lệ phí
Chi phí dự phòng
Chi phí dịch vụ mua ngoài phục vụ quản lý
Chi phí bằng tiền khác phục vụ quản lý

Cuối kỳ chi phí quản lý DN được kết chuyển
hết để xác định kết quả kinh doanh trong kỳ.

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

61

Các khoản giảm chi
phí quản lý doanh
nghiệp
 Cuối kỳ, kết chuyển
chi phí quản lý doanh
nghiệp vào TK 911
để xác định kết quả.


TK này không có số dư cuối kỳ
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

63

Kế toán xác định kết qủa kinh doanh

 Những

vấn đề chung
 Kế toán xác định kết qủa kinh doanh

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

khoản sử dụng
 Định khoản

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

334,338

642
Chi phí quản
lý doanh
nghiệp phát
sinh trong kỳ

 Tài

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

62

HẠCH TOÁN CHI PHÍ QUẢ N LÝ DN

Tài khoản sử dụng: 642


Kế toán chi phí quản lý
doanh nghiệp

65

(1)

152

(2)

153,142

(3)

214

(4)

333

(5)

331,335

(6)

111,112,..

(7)

139,351,352

(8)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

642
(9)

152,139,..

(10)

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

911

64

Lợi nhuận gộp?

Lợi nhuận gộp là
chênh lệch giữa doanh
thu bán hàng thuần
với giá vốn hàng bán.
(Chênh lệch này lớn
hơn 0 gọi là laiõ; chênh
lệch này nhỏ hơn 0
gọi là lỗ).
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

66

11


Nguyên tắc hạch toán Xác định
kết quả kinh doanh

Lợi nhuận thuần từ hoạt động
kinh doanh (tiêu thụ)?

Kết quả hoạt động kinh doanh phải được theo dõi
chi tiết theo từng loại hoạt động.

Các khoản doanh thu và thu nhập được kết chuyển
để xác định kết quả là doanh thu thuần và thu naập

thuần.

Phải đảm bảo mối quan hệ giữa doanh thu và chi
phí khi xác định kết quả kinh doanh.

Không được tính vào chi phí hoạt động kinh doanh
các khoản sau:
1. Các khoản thiệt hại được Nhà nước trợ cấp , hoặc cho
phép ghi giảm vốn và các khoản thiệt hại được bên
gây ra thiệt hại hoặc công ty bảo hiểm bồi thường
2. Các khoản chi do các nguồn khác đài thọ.


Lợi nhuận thuần từ
hoạt động kinh doanh
(tiêu thụ) là chênh lệch
giữa doanh thu bán hà ng
thuầ n với (giá vốn hà ng
bán + chi phí bá n hàng +
chi phí quả n lý doanh
nghiệp)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

67

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

68

Tài khoản sử dụng: 911
Kế toán xác định kết quả kinh doanh

911


 Tài khoản sử dụng
 Định khoản










ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

Chuong1P2-Ke toan mua ban hang

hoa va xac dinh ket qua

69

911
(1)

641

(2)

642

511
512

(6a)



(1)

(8)
(9)

641

(3)

(10)

(4)

(11)

811

(5)

8211

(6)

(6*)

(7)

(7*)

(12)

(6b)
71

911

(2)

4212
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang

hoa va xac dinh ket qua



635

642

(3)

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán



TK này không có số
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
dư cuối kỳ
hoa va xac dinh ket qua

8212
421



Doanh thu bán hàng
thuần
Doanh thu hoạt động tài
chính
Thu nhập khác

Khoản giảm chi phí thuế
TNDN
Cuối kỳ kết chuyển lỗ
sang TK 421

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toán

632

(4)

(5)



70

HẠCH TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH (đầy đủ)

HẠCH TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH (TIÊU THỤ)
Giả sử doanh nghiệp đang trong giai đoạn miễn thuế TNDN

632

Giá vốn hàng bán
Chi phí tài chính
Chi phí bán hàng
Chi phí quản lý doanh
nghiệp

Chi phí khác
Chi phí thuế TNDN
Cuối kỳ kết chuyển lãi
sang TK 421

ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
Khoa Kế toán - Kiể m toaùn

511
512
515
711

(12*)
Chuong1P2-Ke toan mua ban hang
hoa va xac dinh ket qua

72

12