Tài liệu Vấn đề rèn luyện kỹ năng tính pdf

Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510




RÈN LUYN K NNG TÍNH
VAI TRÒ VÀ NHNG TN TI TRONG TRNG PH THÔNG

1. Ti sao li có bài vit này?
Mc dù đang ht sc bn rn vi công tác nghiên cu cng nh nhng công vic cá nhân,
nhng trong sut thi gian qua, k t khi 2 bài gii chi tit ca tôi cho đ thi H khi A môn
Hóa nm 2007 và 2008 đc đa lên mng, tôi đã thng xuyên “đc làm phin” bi rt nhiu
bn hc sinh cng nh giáo viên trên c nc.
Trong s rt nhiu đin thoi, tin nhn, email gi đn cho tôi, có mt ý kin mà đa s các
bn đu đt ra là “mc thi gian làm bài mà tôi đt ra trong đáp án da trên cn c nào”, “không
th tính nhm nhanh trong mt thi gian ngn nh th”, thm chí, đã có bn hc sinh không
tic li lng m tôi qua đin thoi, vì cho rng tôi đã “phô din” quá mc, rng ch có “thn
thánh” mi có th làm bài nhanh nh th, rng tôi “bc phét”, mt bn giáo viên khác thì cho
rng đáp án mà tôi đa ra đã gây ra s c ch tâm lý rt ln đi vi các bn đã không thi tt đt
thi va qua và to ra c sc ép cho các hc sinh chun b tham gia đt thi sp ti.
V ý kin ca bn giáo viên n, tôi hoàn toàn có th chia s, mc dù mc đích ca tôi là
đt ra mc tiêu cho các em phn đu, cng nh mt s đng viên đi vi các em rng đ thi
không h khó, cng không h dài, đ các em có thêm t tin bc vào k thi.
Có th xem li phân tích mà tôi đã dùng c trong 2 đáp án:
“
 gii nhanh đc mt bài toán mà rng hn là mt đ thi Hóa hc, đòi hi s kt hp nhun nhuyn và hiu
qu 4 yu t: kin thc, k nng, kinh nghim và phng pháp (chú ý là tôi xp phng pháp  hàng th yu, cui
cùng), mà mi mt yu t đu đòi hi mt quá trình rèn luyn tích cc và đúng hng (nên cn phi đc hng
dn). Nhng mc thi gian làm bài tôi đt ra trong đáp án là trong điu kin lý tng, vi mt hc sinh đã hi t đ c 4
yu t trên và trong điu kin nh vy thì mt đ thi H (dù tng đc đánh giá là khó) cng có th gii quyt đc
trong vòng 15-20 phút. Tt nhiên, tâm lý thc t  trong phòng thi s khác và không có nhiu hc sinh hi t đ c 4

yu t trên, song, phi nói nh vy đ các em thy và t tin rng “vic gii trn vn đ thi H trong vòng 30 phút
không phi là điu không th và trong 60-90 phút thì là điu hoàn toàn có th”
Khi mt thông tin đa ra, có th có nhiu cách tip nhn khác nhau, đi vi ngi này là
mt li đng viên, đi ngi khác, đó li là mt áp lc. iu đó hoàn toàn có th hiu, có th
thông cm đc và tôi mt ln na khng đnh vi các em rng:
“hãy t tin vào nhng gì mình
đã có, 90 phút đ vt qua mt đ thi trc nghim nh vy không phi là điu không th”.

Còn đi vi nhng ai cho rng tôi đang “phô din”, tôi đang “th hin”. Xin hi, các bn
đã đc đc bao nhiêu bài ging ca tôi trên mng, d đc bao nhiêu bui hc Online mà tôi
đng lp. Tht thà mà nói, nu đ “khoe khoang, th hin”, tôi còn không ít th có th phô din
ch không phi vi 2 cái đáp án đã có. Hn na, tôi cng không rnh ri đ khoe khoang nhng
th vô ngha đi vi tôi, tôi còn nhiu công vic ý ngha vi bn thân mình hn đ làm. Nu
vic cm ci gii đ thi, vit bài ging đn tn sáng sm đ các em có thêm hc liu là khoe
khoang, th hin thì có l tôi nên đóng ca Blog và delete các bài vit trên các 4rum là hn.
Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510




Dù sao thì cng phi tr li vn đ ca ngày hôm nay, đó là s yu kém trong K nng
ca các hc sinh ca chúng ta. Mc dù s yu kém này không hoàn toàn thuc v li ca các em
mà là ca c h thng giáo dc.
Bài vit phân tích v k nng và vai trò ca vic rèn luyn k nng tôi đã tng post lên
Blog cách đây na tháng, nhng vì trong đó không trình bày phng pháp rèn luyn k nng
nên tôi không ph bin trên các 4rum. Phn m đu ca bài ging nh sau:

RÈN LUYN K NNG TÍNH NHANH
 GII NHANH BÀI THI TRC NGHIM HÓA HC
Các em không th đòi hi vic gii nhanh mt bài toán Hóa hc nu nh chính các em không th tính nhanh đc

t nhng phép tính đn gin nht!

I. t vn đ:
1. K nng là gì?
Hiu theo ngha đn gin, k nng là bit cách làm.
Khái nim K nng rt rng và bao hàm nhiu khía cnh, trong thc t chúng ta vn thng nghe đn
“k nng hc”, “k nng sng”, “k nng mm”, “k nng làm vic theo nhóm”, …
Có rt nhiu đnh ngha v k nng, tuy nhiên chúng ta có th tng hp đc đnh ngha đn gin v
k nng nh sau: K nng (Skill) là kh nng hoàn thành mt công vic mt cách thành tho, d dàng,
khéo léo – kh nng này có th hc đc, hoc phát trin đc thông qua đào to hoc t tri nghim.
2. Ti sao phi hc và rèn luyn k nng?
Ngi bình thng ai cng bit nói, nhng nhng ngi nói gii không nhiu; ai cng bit đc nhng
không phi ai cng đc nhanh, nm ht nhng điu quan trng S qua vài ví d nh vy ta có th thy làm
mt công vic và làm đc mt công vic là hai chuyn hoàn toàn khác nhau.
Não ta làm vic da trên 98% là thói quen (Routine). Rèn luyn k nng làm vic tc là rèn luyn cho
não thói quen làm vic tt. Khi ta hc cách làm mt công vic – dù nh hay ln – cng đu là ta đang dy
cho não chúng ta bit cách t duy, x lý vn đ. Quan trng hn, đó là dy cho não thói quen làm vic gì
cng yêu cu hiu qu. Thay vì cm đu vào làm vic thì ta tp làm nó mt cách nhanh nht, thu đc kt
qu cao nht. Mt ngi khi luôn tìm cách làm vic hiu qu nht s luôn thu đc kt qu tt nht, đó chính
là thói quen/k nng làm vic chuyên nghip.
3. Phân loi k nng
Có 3 nhóm k nng chính:
− Bit cách t duy
− Bit cách din đt
− Bit cách thao tác
C 3 nhóm k nng này đu cn phi đc quan tâm rèn luyn đúng mc trong quá trình hc. Trong
khóa hc này, vi mc tiêu hng ti là k thi trc nghim nên các k nng v t duy và tính toán (thuc
nhóm k nng thao tác) s đc tôi tp trung phát trin cho các em (nu thi t lun s phi phát trin c k
Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510

nng din đt). Và trong khuôn kh bài hc đu tiên, tôi s trình bày mt s k nng tính nhanh, cng là
nhng yêu cu đu tiên dành cho các em đ có th tham gia khóa hc mt cách có hiu qu.
II. Nhng đim yu trong k nng tính ca hc sinh
K nng tính, trong đó có k nng tính nhanh là mt ni dung quan trng đc quan tâm đào to trong
bt c chng trình giáo dc nào.  cp tiu hc, các em đã đc hc các quy tc tính đó, t “bng cu
chng”, cho đn “các du hiu chia ht”, “cách nhân nhm mt s vi 9, vi 11 hoc vi 5”, ….
Tuy nhiên, qua thc t ging dy  nhiu môn hc, trên nhiu đi tng hc sinh vi các mt bng
trình đ khác nhau, tôi đu nhn thy có mt đim chung, đó là k nng tính ca các em còn khá yu, mà
nguyên nhân ch yu là do s th đng, li nhác trong suy ngh, dn đn ph thuc quá nhiu vào các công
c h tr hc tp.
Mt hc sinh s không th hc và nh t mi tt nu mi ln gp t mi li m t đin ra
xem, mt hc sinh không th gii phng trình lng giác tt nu các giá tr đc bit ca sin30
o
, cos120
o

vn thng xuyên phi tính bng máy tính, …. tt c nhng biu hin đó phn ánh mt s yu kém v mt k
nng (ch không phi yu v kin thc).

Trong môn Hóa cng vy, tôi đã gp rt nhiu hc sinh phi tính s mol ca 2,24 lít khí ( đktc), hay
tính s mol ca 3,6 gam H
2
O bng máy tính, …. Nu đ tìm khi lng ca NaNO
3
bng cách bm
thì mãi mãi các em s không th nh, và không th bit làm th nào đ tính cho nhanh
giá tr đó. (đy là cha k rt nhiu em còn cha thuc ni các giá tr v v trí, khi lng mol nguyên t, ….
trong bng tun hoàn)
23 14 16 3 85++×=

III. Mt s kinh nghim và phng pháp rèn luyn k nng tính
K nng tính nhanh nh đã nói  trên, thuc nhóm “k nng thao tác” do đó nó đòi hi mt s thc
hành, rèn luyn thng xuyên đ đt đn hiu qu cao nht. Trong các k thi trc nghim vi các môn có đòi
hi tính toán nh môn Hóa thì vic nâng cao k nng tính đn mc tr thành mt phn x
có th giúp gim
bt đn 1/3 thi gian làm bài.
Trong Hóa hc có rt nhiu k nng tính cn phi rèn luyn, nhng có 2 nhóm giá tr d rèn luyn
nht, thng xuyên gp nht và d đt đc hiu qu cao nht là: tính khi lng mol (nguyên t, phân t,
ion, nhóm chc, ), và tính s mol.
Có nhiu phng pháp rèn luyn k nng tính nhanh, nhng vi kinh nghim ging dy ca cá nhân
mình, tôi xin chia s mt s phng pháp rèn luyn k nng tính nh sau
<bí mt>

4, i vi vic tính s mol khí da vào th tích trong các trng hp không phi điu kin tiêu chun,
ta da vào công thc: , tuy nhiên, vic áp dng công thc này phi vô cùng linh hot thì mi đt
hiu qu cao nht, mt trong nhng sai lm ca các em là ch bit thay s vào công thc mt cách máy móc.
PVnRT =
Công thc trên ch ra cho ta thy s mol khí t l thun vi áp sut và t l nghch vi nhit đ (vì đ
bài thng cho th tích và yêu cu tính s mol khí), vì khi lng hoc % khi lng thng là s l, nhng
s mol thì hu ht là s chn, nên đa s các bài tp không cho điu kin tiêu chun đu ri vào nhng trng
hp có th tính nhm đc (xem thêm phn bài tp v nhà)
Ví d: Tính s mol ca 8,96l khí (0,4 mol khí trong đktc, cái này có th nhm ra ngay nh luyn tp 
bc 3) trong các điu kin:
- 0
o
C; 2,5 atm:
moln 15,24,0
=
×=

Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510


- 273
o
C; 3atm:
moln 6,02:34,0
=
×=

- 136,5
o
C; 1,2atm:
moln 36,05,1:2,14,0
=
×=

- 27,3
o
C; 2,2atm:
moln 8,01,1:2,24,0
=
×=

- 54,6
o
C; 2,4 atm:
moln 8,02,1:4,24,0

=
×=


(
)
KCKCKCKC
oooo
2732,16,54,2731,13,27,2735,15,136,2732273 ×=×=×=×=

^^ nu mà thay vào công thc nRT = PV thì chc là phát m, ví d: 8,96l khí  54,6
o
C; 2,4 atm s có
s mol là:
()
mol
RT
PV
n 8,0
6,54273
273
4,22
96,84,2
=
+
×
==


Tôi xin nhc li:

Không th gii nhanh bài toán Hóa hc nu nh tng s liu, tng phép tính nh trong bài toán
không đc x lý và tính toán nhanh chóng!

i loi là nh vy.
2. Nguyên nhân nào dn đn nhng yu kém v K nng ca hc sinh
Trc ht, phi k đn nhng thiu sót, sai lm trong phng pháp Giáo dc ca chúng ta.
T by lâu nay, chúng ta đã nhi nhét cho hc sinh mt khi lng kin thc khng l mà b
quên đi mt công vic rt quan trng là rèn luyn K nng cho hc sinh, đng thi cng git
cht luôn kh nng sáng to ca hc sinh.
Chính nhng yu kém này đã đy nn giáo dc ca
chúng ta đn ch không có hiu qu, kin thc thì không nm đc, không vn dng đc, Sinh
viên đào to xong không có k nng làm vic ,

Tôi đã khá ngc nhiên khi có mt hc sinh chia s:
“em ch bit quy tc nhân nhanh vi 11 thôi , còn quy tc nhân 9 và nhân 5 thì cha bao h đc hc.
Em nh ko nhm thi ch đc hc du hiu chia ht cho 2,3,5,9 thôi . Hn na ko phi là tt c nhng gì đã
đc hc bn em có th nh đc tt tn tt, cha nói gì đn cái cha đc hc. Là 1 thy giáo em ngh thy hiu
rng hc sinh VN chúng ta đã và đang hc quá ti quá nhiu ”
Nh vy là chính các em còn không phân bit đc, cái nào là kin thc, cái nào k nng,
cái nào cn hc, cái nào không cn hc, cái nào đã đc hc, cái nào cha đc hc, cái nào
không đc hc. i vi các em, có v nh tt c nhng gì có đc  trng ph thông ch là
“kin thc” và “kin thc”, là s quá ti. Thit ngh, câu chuyn này đáng đ nhng ngi có
trách nhim ca B GD lng nghe và tip thu.


Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510


Th hai, s yu kém v mt k nng cng có mt phn li quan trng là  chính các em.
Nh đã nói  trên, s li nhác trong thói quen suy ngh và làm vic, cùng vi s ph thuc quá

nhiu vào vic s dng không đúng cách các công c h tr hc tp.
Thói quen tra bng tun hoàn khin các em không nh đc các giá tr M, p, v trí, đ âm
đin, dãy đin hóa, tính tan, ; thói quen tra t đin khin các em không th thuc đc t
mi, và thói quen dùng máy tính làm các em mt đi k nng tính.
Theo giai thoi lch s: trong mt đêm mt ng hi mi 7 tui, Leonhard Euler đã tính nhm trong óc
ly tha bc 6 ca 100 s đu tiên (^^ ai có óc tng tng th tính 47
6
chng hn) mà các kt qu ca nó
còn đc ông khai thác, s dng đn ht đi. Cng theo giai thoi, “vua toán hc” Carl Friedrich Gauss đã
tng đot mt gii th
ng v thiên vn nh tính toán đc rt chính xác qu đo ca thiên th Ceres sau
gn 3 tháng tính toán, mà trung bình mi ngày ông phi làm vic vi 50.000 con s - không sai mt phép
tính nào. Hoc mt câu chuyn khác ca Paul Dirac, khi còn nh, ông đã tham gia mt k thi HSG Toán ca
nc Anh đã tìm ra kt qu “mt ngi câu đc -2 con cá”, dù là kt qu sai, nhng chính nó đã to cm
hng giúp ông tìm ra position – phn ht ca electron. Tt nhiên, so sánh nào cng có s khp khing,
nh
ng có l mt trong nhng nguyên nhân khin cho thiên tài toán hc vi kh nng tính nhm siêu vit ca
các v ý có đc là nh thi đó cha có nhng chic máy tính hin đi nh bây gi.
Có mt nhà khoa hc đã tng tiên đoán: “S thông minh ca máy móc s git cht sc
sáng to ca con ngi”
, tht đáng bun, trong trng hp này, điu đó có v đúng. Tht ngu
ngc nu chúng ta có máy móc mà không dùng hoc không bit dùng, nhng s còn nguy him
và ngu ngc hn nu chúng ta hoàn toàn bt lc vi công vic khi không có nhng máy móc đó.
S thông minh ca máy móc phi ph thuc sc sáng to ca con ngi ch không phi ngc
li.
Các em rt sai lm khi ngh rng máy tính lúc nào cng đúng và tính bng máy tính an
toàn hn so vi tính nhm. Nên nh rng, máy tính ch đúng, khi ngi s dng nó thao tác
đúng, mà điu đó không phi bao gi cng làm đc (^^ mc dù nó đúng trong đa s trng
hp đy, hihi). Khi thao tác vi máy tính, càng thao tác vi nhiu con s, thc hin càng nhiu
phép tính liên hp, rm rà thì kt qu càng có kh nng sai lch.

Chng hn vi phép tính đã
nêu  trên:
()
mol
RT
PV
n 8,0
6,54273
273
4,22
96,84,2
=
+
×
==

nu không cn thn trong thao tác, thì nhm ln cng là chuyn bình thng. Cng d
nhiên, Hóa khác vi Lý  ch là kt qu thng rt tròn trnh, do đó mà ta d phát hin ra li sai
do thao tác hn và cng vì th mà hc Hóa, ta d thc hành k nng tính hn hc Lý.
Khi trao đi v vn đ này, nhiu giáo viên tâm s
“thú tht là tôi cng rt ít khi tính
nhm, ch là mình đi dy nhiu thì “quen mt, nh s” thôi”
. Tôi mi có 22 tui đi, thâm niên
dy hc ca tôi không đ đ “quen mt, nh s” và tôi chc là các em hc sinh cng vy, nên
tôi chn gii pháp tính nhm.
Không th so sánh vi nhng thiên tài  trên v vic tính, nhng


Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510

tôi tin là vi nhng gì mà các em đã đc hc  trng ph thông thì ch cn chu khó luyn
tp đúng phng pháp, nhng phép tính đn gin chng có gì là khó cho các em nhm c:

- 17,92 lít là 0,8 mol khí  đktc, có gì là khó nhm ??? (17,92 : 22,4 là phép tính quá đn
gin đ nhm: 17:2 = 8 có d, 4*8 = 32 có đuôi là 2; càng d hn nu ai đó đã nh
8,96 lít là 0,4 mol)
- 12,6 gam H
2
O là 0,7 mol, có gì là khó nhm ??? (12,6 = 9 + 3,6 vi 9 là 0,5 mol và 3,6
là 0,2 mol)
- 17,6g CO
2
là 0,4 mol, có gì là khó nhm ??? ( 17:4 = 4, 4*4 = 16 có đuôi là 6)
- CO
2
có M = 44, chc ai cng bit, vy ti sao li không nh đc –COOH là 45 đ tính
cho nhanh C
2
H
5
COOH là 29 + 45 = 74??? (hoc tính là 60 + 14 = 74 vi 60 là M ca
CH
3
COOH – quá quen thuc và 14 là M ca –CH
2
- tính cho các đng đng liên tip)
- CaCO
3
có M = 100, chc ai cng bit, vy ti sao không nh đc CO

3
2-
là 60 đ có
ngay BaCO
3
là 197, Na
2
CO
3
là 23*2 + 60 = 106 ???
-
- đi loi là nh vy

Các phép tính nhm trên là bc x lý ban đu, cho ta nhng s liu mà nu t đó ta nhp
vào máy tính s đ nhm ln và ít phc tp hn rt nhiu nu c dn cc 1 phép tính dài dng
dc.
Ví d, đ tính %m ca hn hp gm 0,2 mol Fe
2
(SO
4
)
3
và 0,25 mol CuSO
4
:


)
()
()

()(
25,041632642,01216332256
%1002,01216332256
%
3
42
××+++××+×+×
×
×
×
+
×
+
×
=
SOFe
m

thì s d tính sai hn rt nhiu nu là:
()
()
()()
25,096642,0396256
%1002,0396256
%
3
42
×++××+×
×
×

×
+×
=
SOFe
m

hoc đn gin hn na là:
()
25,01602,0400
%1002,0400
%
3
42
×+×
××
=
SOFe
m
hoc
()
25,016080
%10080
%
3
42
×+
×
=
SOFe
m

mà có các giá tr SO
4
2-
là 96 hay CuSO
4
là 160, cng chng có gì là khó đ nhm,
Fe
2
(SO
4
)
3
có M = 400, cng nh CaCO
3
có M = 100 là nhng con s chng khó đ nh, đ n
tng.
3. Tôi đã tính nhm trong đáp án đ thi H nh th nào?
Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510



ây là mt trong nhng câu hi mà khá nhiu bn hi v cách tính nhm. Xin nhc li là
tôi đã ghi rt rõ ràng:
nOH
-
= 0,25 mol (nhm: (1+2*2)/2 = 2,5 0,25), cách nhm là gì: NaOH 0,1M – xem là
1, Ba(OH)
→
2

0,2M – xem là 2, vì (OH)
2
nên ta *2, th tích là 500ml nên ta /2 (1+2*2)/2 = 2,5
sau đó chia cho 10 vì 0,1M và 0,2M đã b xem là 1 và 2.
→
Xin hi: có khó nhm không ??? Khi làm câu này, tôi ch vic va đc đ bài, va nhp
phép tính nhm trong đu, đn khi đc dt đ bài là các s liu v s mol đã có sn.
y cng có th xem là mt “k nng c đ bài khi thi trc nghim” mà tôi hy vng s
còn có dp đ vit và chia s v vn đ này.
0,05 mol CO
3
2-
và 0,15 mol HCO
3
-
(nhm – bo toàn C + bo toàn đin tích âm), tôi cng
ghi rt rõ ràng, cách nhm là gì: bo toàn C s mol CO
→
3
2-
và HCO
3
-
phi có tng bng 0,2
mol, CO
3
2-
mang 2 đin tích âm trong khi HCO
3
-

mang 1 đin tích âm, mà tng đin tích âm là
0,25 mol, th thì CO
3
2-

s có s mol là 0,25 – 0,2 = 0,05 mol và còn li 0,15 mol là ca HCO
3
-

(công vic này thay cho gii h phng trình)
Xin hi, có khó nhm không  ??? Tuy din đt ra ngôn ng vit thì dài nh vy, nhng
khi làm bài, nu đã quen và có k nng tính tt, thì tôi tin là tt c ch din ra trong 3s.

Xin hi, trong s các con s  đây: 0,1 hay 0,6 hay 0,55 có con s nào là khó nhm ???
Ngay c phép tính: m = 0,55*108 cng chng có gì là khó nhm nu bit kt hp 2 quy tc
nhân nhm vi 5 và vi 11: 108*0,5 = 108:2 = 54, 108*0,55 = 54 + 5,4 = 59,4
Ch 5-8s là có tt c nhng con s này.
Nói tht, tôi ghi 15-20s là rt chân thc, đã bao gm c thi gian đc đ và phân tích.


Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510



3,6 : 0,5 = 36*2 = 72

Có gì là khó nhm ???
Tôi ngh rng, vi nhng bài tp th này, hu ht các em s vit phng trình phn ng thì
mi có t l Na:Al = 1:1. Nhng nu đc toàn b đáp án, các em s thy tôi hu nh không h
vit phng trình phn ng mà tìm cách khai thác trit đ thông tin t nó – không tha, không

thiu. (đy cng là mt “k nng”). Ta ch cn hình dung v phn ng, đ bit rng Na và Al ch
đi vào hp cht NaAlO
2
thì CTPT ca NaAlO
2
cng đã t cho ta bit cái t l 1:1 đó ri.
Khi đã có Na – 0,1mol và Al – 0,1 mol và tng s e mà 2 kim loi này cho là 0,8 mol. Tôi
tin rng các em s li vit thêm phng trình phn ng ca Na vi H
2
O ri gii h, trong khi
chng khó khn gì đ tính nhm. Na cho 1 e – là 1 phn, Al cho 3 e – là 3 phn, vi tng là 0,8
mol mi phn là 0,2 mol. Xin hi có gì là khó nhm ???
(nu cn thit, mi các bn và các
em gi li SGK toán lp 4, phn “Bài toán bit tng và t s”)

→

 đây, tôi ch xin trích li mt s câu trong đáp án nm 2008 nh vy, nu có bn hay em
nào thc mc v các câu hi khác trong đáp án này, hoc đáp án nm 2007, tôi sn sàng gii
đáp.
4. Cn rút đc bài hc gì sau bài vit này?
a, i vi các bn giáo viên
Tôi hy vng bài vit này s là mt gi m, va đ chúng ta phi xem xét và đánh giá li
vai trò ca vic rèn luyn k nng cho hc sinh trong trng ph thông (chú ý rng khái nim


Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510

k nng là rt rng ch không ch bao gm k nng tính) cng đng thi là mt gi ý nho nh
v mt phng pháp rèn luyn k nng tính.
Chúng ta đào to nên nhng con ngi có k nng
và bit làm vic, ch không phi là nhng quyn sách vô tri, nhng con vt hay nhng cái máy
ch bit làm lp li công vic ca ngi khác.

 trên tôi đã nói: trong 4 yu t (kin thc, k nng, kinh nghim và phng pháp), tôi
xp phng pháp  hàng th yu nht. Chính tôi cng có mt lp hc “K nng, kinh nghim
và phng pháp gii nhanh bài thi trc nghim Hóa hc”, mà trong đó K nng tính đc đt
ngay vào bài đu tiên.
Là mt thy giáo, tôi s rt bun nu có em nào đó nói rng “ch có thy mi làm đc
nh th”, vì mt ngi thy chân chính, bao gi cng mong mi “ri các em cng s làm đc
nh th, thm chí là tt hn th”, cng vì th mà tôi mi b công sc ra truyn đt cho các em
nhng gì mình có thông qua các bài ging free trên mng.
Bài vit này, tuy có đa vào nhng ví d v Hóa hc, nhng tôi tin là nó có ích cho c các
giáo viên ca các môn hc khác, vì nhng k nng tính đa ra trong bài, là nhng k nng ti
thiu và cn thit cho tt c các môn hc (ít nht là  khi các môn hc t nhiên).
Chúng ta không nên có mt quan nim sai lm rng, nhng k nng tính mà tôi trình bày
trong bài vit này thuc v Toán hc
, rng tôi còn dy c Toán na nên mi bit đc nhng k
nng nh th. úng, tôi đã tng dy c Toán, Lý, Hóa, Sinh t thi sinh viên, trong đó Toán và
Hóa là hai môn tôi dy tt nht, nhng đng vì th mà kt lun rng nhng gì tôi đã vit  trên
là “toán”, tôi tin rng nhng em đã và đang hc cp 3 cng nh thi H đu bit rng nhng k
nng tính  trên, không có ai, không có thy cô luyn thi nào đa vào lp hc c, đy không
phi là vn đ trng tâm ca Toán cp 3.
Nhng k nng tính  trên ch là mt phn trong h thng các k nng phi rèn luyn cho
hc sinh mà môn hc nào cng cn, ngh nghip nào cng cn và công vic nào cng cn. Nó
to thành mt phn x t duy nhy bén giúp các em sáng to và thành công trong tt c các lnh
vc.

b, i vi các em hc sinh
Vic rèn luyn k nng  trng ph thông hin nay còn rt nhiu hn ch và kìm hãm s
sáng to, trong đó có mt phn li ca các thy các cô, nhng không th vì th mà các em đ li
và trn tránh. Chính các em, ch không phi ai khác, phi ch đng tìm tòi, ch đng rèn luyn,
mài gia đ làm mnh hn nhng k nng cn thit vì nó mang li hiu qu cho chính các em.
Hãy tích cc suy ngh và t tìm ra cho mình mt phng pháp rèn luyn phù hp nht. S
chm ch vn mang nhiu ý ngha, t b máy tính và tp tính nhm trong đu cng là mt s
chm ch cn thit, vì đó là nhng bài tp th dc rt tt cho trí tu và s sáng to ca các em.
Mt ngày nào đó, khi các em ra trng, các em đi làm vic, có th nhng kin thc v đo
hàm, tích phân, gii phng trình, hidrocacbon, quang hình, đin t, s không còn cn thit
Sao bng lnh giá – V Khc Ngc 0985052510




cho công vic c th ca các em na. Nhng nhng nguyên tc t duy ca nhng môn hc đó
và nhng k nng mà các em thu nhn đc t trng ph thông s còn theo các em đn sut
cuc đi. Mt bà bán hàng rong vn có th sng tt trong xã hi, không phi nh kin thc, mà
là nh nhng k nng tính toán mà có l không ít em hc sinh cp 3 cng còn phi chào thua.
Tôi không ly gì làm t hào khi gii đc đ thi H Hóa trong vòng 15 phút, vi tôi
điu đó chng có gì to tát c, nhng tôi s thc s xu h nu không làm đc hoc làm
đc mà phi giu gim. Và tôi thc s thy bun, khi nhiu bn thy đó là mt điu đáng
ngc nhiên.
Tôi có mt k nim đáng nh vi chic máy tính và vic tính nhanh, đó là vào k thi HSG Hóa hc vòng 1 lp 12
nm 2003, khi đó tôi cng bc vào phòng thi vi mt chic máy tính ht pin, và kt qu là tôi vn hoàn thành bài thi
vi 17,75/20 đim và giành gii Nhì, sau đó tip tc vt qua vòng 2 đ đc tham d k thi HSG Quc gia. Mc dù,
sau đó, trong mi k thi quan trng tôi đu luôn mang theo mình 2 chic máy tính (^^) nhng đó cng có th xem là
thành qu t vic rèn luyn các k nng và phng pháp gii nhanh mà tôi đã khám phá và mài gia t lp 11. Tôi tin
rng, vi mt đ thi H nh nm nay, tôi có th gii không cn đn máy tính mà cng không vt quá 30 phút là bao.
Nên nh rng trong đáp án chi tit dành cho các bn, tôi mi ch dùng đn kin thc, k nng và phng pháp mà cha

trin khai nhng kinh nghim mà “Chin thut chn ngu nhiên” ch là mt phn nh trong s đó!
Chúc các bn và các em ngày càng dy tt và hc tt !!!

**********************

Các bài ging ca Sao bng lnh giá – V Khc Ngc có th đc s dng, sao chép,
in n, phc v cho mc đích hc tp và ging dy, nhng cn phi đc chú thích rõ ràng v
tác gi.
Tôn trng s sáng to ca ngi khác cng là mt cách đ phát trin, nâng cao kh
nng sáng to ca bn thân mình ^^
Liên h tác gi:

V Khc Ngc – Phòng Hóa sinh Protein – Vin Công ngh Sinh hc
Vin Khoa hc và Công ngh Vit Nam
in thoi: 098.50.52.510
a ch lp hc: p107, K4, Tp th Bách Khoa, Hà Ni
(ph trách lp hc: 0942.792.710 – ch Hnh)