Đánh giá triển vọng ngành bảo hiểm và định hướng phát triển

 Đánh giá triển vọng ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam
 Triển vọng ngành bảo hiểm

Ngành Bảo hiểm phục hồi cùng kinh tế Vĩ mô. Khi kinh tế khởi sắc, đầu tư xây
dựng và sản xuất tăng trực tiếp kéo theo nhu cầu về bảo hiểm tài sản và thiệt hại. Kết
quả kinh doanh thuận lợi của các doanh nghiệp dẫn đến sức tăng thu nhập bình quân
đầu người của người dân, làm tăng nhu cầu về bảo hiểm xe cộ và nhu cầu về bảo hiểm
sức khỏe và thiệt hại. Những yếu tố tích cực của nền kinh tế Việt Nam tạo một tiền đề
thuận lợi cho sự đi lên về doanh thu của ngành bảo hiểm trong vòng 1-2 năm tiếp theo.
Giá trị cốt lõi của ngành bảo hiểm là quản lý rủi ro, mang đến sự bình an cho xã
hội, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống. Bằng những phản ứng linh hoạt và kịp
thời, ngành bảo hiểm đã thể hiện tốt vai trị của mình như một “bộ giảm xóc” trước
những rủi ro và tác động bất ngờ do đại dịch COVID-19 gây ra.
•

Tăng trưởng doanh thu phí tốt hơn trong năm 2021

Chúng tơi kỳ vọng tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm gốc cao hơn vào năm
2021 đối với cả mảng bảo hiểm nhân thọ và phí nhân thọ lần lượt là + 22 % và 10-12
% so với cùng kỳ. Ước tính này dựa trên quan điểm
( 1 ) Nhu cầu các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ ở mức khá và nhờ các hợp đồng
banca độc quyền mới được ký kết, các cơng ty bảo hiểm có thể tiếp cận nhóm khách
hàng tiềm năng lớn hơn. Trong trường hợp dịch bệnh Covid - 19 được kiểm sốt và
khơng cịn giãn cách xã hội, các hoạt động bán hàng ( họp mặt, hội nghị khách
hàng ... ) sẽ có thể phục hồi về mức trước Covid, thúc đẩy hoạt động bán hàng mạnh
mẽ hơn.
( 2 ) Kinh tế phục hồi thúc đẩy bảo hiểm phi nhân thọ . Chúng tôi kỳ vọng tăng
trưởng GDP sẽ quay trở lại mức 6,5 % vào năm 2021 khi các hoạt động kinh tế hồi
phục . Do đó , bảo hiểm hàng hóa , hàng không , du lịch và bảo hiểm bảo an tín dụng
sẽ có thể đạt được mức tăng trưởng trước Covid .
•

Việc mở rộng tài sản quản lý ( AUM ) sẽ là động lực chính cho tăng trưởng
lợi nhuận của các công ty bảo hiểm vào năm 2021 .

Chúng tôi không kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận sẽ tương đương tăng trưởng
doanh thu phí bảo hiểm , vì các yếu tố hỗ trợ lợi nhuận trong năm 2020 là thị trường
cổ phiêu sôi động và tỷ lệ bồi thường cải thiện có thể khơng lặp lại vào năm 2021. Lãi
suất bình qn năm 2021 ước tính thấp hơn mức trung bình năm 2020 từ 75-85 bps ,
do đó , tăng trưởng thu nhập tài chính sẽ hồn tồn phụ thuộc vào việc mở rộng AUM .


•

Một số thay đổi về mặt cấu trúc sẽ tiếp diễn trong năm 2021.

Chúng tơi ước tính doanh số bán hàng trực tuyến sẽ tăng . Tuy nhiên , kênh này
chỉ phù hợp với một số phân khúc nhất định ( bảo hiểm tai nạn con người , bảo hiểm
xe máy bắt buộc , bảo hiểm du lịch ) . Ngồi ra , các cơng ty bảo hiểm có thể phát triển
các dòng sản phẩm bảo hiểm sức khỏe với nhiều mức tùy chọn và đáp ứng nhiều đối
tượng khách hàng hơn .
•

Định giá chưa trở lại mức trước Covid .

Hiện tại , BVH đang giao dịch với PB là 2,46 lần , thấp hơn mức trung bình 5
năm và 10 năm lần lượt là 3.06 lần và 2,76 lần và cũng thấp hơn mức trước Covid là
2,62 lần . Chúng tơi cho rằng mức định giá thấp này có thể phản ảnh kỳ vọng của nhà
đầu tư về sự bất lợi của các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ trong mơi trường lãi suất
thấp . Chúng tơi duy trì đánh giá Trung lập đối với lĩnh vực này vì động lực tăng
trưởng quan trọng là lãi suất dự kiến vẫn tiếp tục ở mức thấp trong năm 2021 .

•

Mơi trường lãi suất kéo dài

Môi trường lãi suất thấp sẽ làm cho lợi nhuận đầu tư gặp khó khăn và làm giảm
lợi nhuận của các cơng ty bảo hiểm vì phần lớn danh mục đầu tư của các công ty bảo
hiểm là tiền gửi ngân hàng và trái phiếu chính phủ . Ngồi ra , nếu lợi suất trái phiếu
chính phủ giảm hơn nữa , gánh nặng sẽ đặt lên dự phòng kỹ thuật bảo hiểm nhân thọ ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận kế tốn .
•

Chi phí tái bảo hiểm tăng .

Trong những năm gần đây , các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam thua lỗ cao , đặc
biệt trong lĩnh vực bảo hiểm tài sản , đã khiến các nhà tái bảo hiểm quốc tế tăng giá tái
bảo hiểm . Chúng tôi tin rằng xu hướng này sẽ tiếp tục trong trung hạn . Hậu quả quan
trọng của việc này là các cơng ty bảo hiểm có thể khơng thể duy trì các hợp đồng tái
cố định và buộc phải chuyển sang các hợp đồng tái tạm thời, ảnh hưởng đến năng lực
của bảo hiểm phi nhân thọ.
 Triển vọng ngành bảo hiểm phi nhân thọ

Tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế AM Best mới đưa ra đánh giá triển vọng ở mức
“Ổn định” cho thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam
Với các lí do sau:
- Tăng trưởng dài hạn nhờ vào cơ cấu dân số thuận lợi và mức độ thâm nhập bảo hiểm
thấp. Trong số các thị trường đang phát triển tương tự ở Đơng Nam Á, Việt Nam có cơ
cấu dân số trẻ và đông; 70% dân số ở độ tuổi dưới 35 với tuổi thọ trung bình là 76.
GDP tính trên đầu người đã tăng gấp hơn 2 lần trong thập kỷ qua và thổi bùng sự tăng


trưởng của tầng lớp trung lưu được dự tính chiếm 26% dân số đến năm 2026. Sự gia

tăng của tầng lớp trung lưu có thể kéo theo sự gia tăng nhu cầu bảo vệ đối với tài sản
cá nhân và sức khỏe khi mức độ sở hữu tài sản và xe cộ tăng cao. Với tỷ lệ thâm nhập
bảo hiểm phi nhân thọ ở mức 0,8% GDP trong năm 2019, thị trường phi nhân thọ Việt
Nam còn nhiều tiềm năng phát triển.
- Dự báo tăng trưởng dài hạn của bảo hiểm phi nhân thọ còn được hỗ trợ bởi các
chương trình doanh nghiệp bảo hiểm của chính phủ dành cho nơng nghiệp và thiên tai.
Với sự hỗ trợ của chính phủ, thị trường phi nhân thọ được dự báo sẽ đóng vai trị lớn
hơn trong việc cung cấp bảo hiểm cho sản xuất nông nghiệp, một trong những ngành
kinh tế chủ lực của Việt Nam.
- Mặc dù mức độ tham gia bảo hiểm hiện tại còn rất thấp, nhưng dưới sự vào cuộc của
chính phủ, bao gồm cả việc hỗ trợ phí, sẽ khuyến khích việc mua bảo hiểm của người
dân. Ngành bảo hiểm cũng sẽ góp phần thu hẹp khoảng trống bảo hiểm thông qua việc
bảo hiểm thiên tai. Với nguy cơ rủi ro thiên tai của VN, tổn thất kinh tế do bão lụt ước
tính ngốn mất 0,8% GDP mỗi năm. Để giảm nhẹ rủi ro và tăng cường mức độ chống
chịu của nền kinh tế, các bên liên quan trong thị trường phi nhân thọ đã cùng tham gia
hoạch định và phát triển các giai pháp bảo hiểm rủi ro thiên tai và bảo hiểm tài sản
công.
- Thành cơng gần đây của chính phủ Việt Nam trong việc kiềm chế sự bùng phát của
dịch COVID-19 trong nước sẽ góp phần nâng cao uy tín của Việt Nam đối với các nhà
đầu tư nước ngoài, so với các nước láng giềng Đơng Nam Á. Do đó, sự gia tăng đầu tư
và dịch chuyển cơ sở sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia sẽ tạo ra cơ hội tăng
trưởng dài hạn cho các nghiệp vụ bảo hiểm tài sản, kỹ thuật và hàng hóa.
- Các doanh nghiệp bảo hiểm có sức khỏe tài chính tốt
Các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam nhìn chung có sức khỏe tài chính
tốt, và được đánh giá là có khả năng chống chịu các cú sốc tài chính do sự biến động
của thị trường đầu tư. Theo kết quả đánh giá của Mơ hình BCAR, mức vốn hóa theo
rủi ro của các doanh nghiệp được xếp hạng tại Việt Nam ở mức “Rất cao” đến “Cao
nhất”; nhiều doanh nghiệp cũng duy trì biên khả năng thanh tốn cao hơn nhiều so với
yêu cầu tối thiểu của cơ quan quản lý.

Ngồi ra khả năng tài chính của nhiều doanh nghiệp được đảm bảo bởi các danh mục
đầu tư có tính thanh khoản cao và thận trọng, 80% tổng tài sản nằm dưới dạng tiền gửi,
tiền mặt và trái phiếu chính phủ. Quan điểm thận trọng về đầu tư của các doanh nghiệp
bảo hiểm góp phần giảm hệ số địn bẩy khai thác ở mức trung bình nhưng đang có xu
hướng gia tăng, tỷ lệ trung bình của năm 2019 là 200%. Mặt khác, các công ty bảo
hiểm phi nhân thọ Việt Nam có thỏa thuận tái bảo hiểm với nhiều đối tác quốc tế có
xếp hạng cao, điều này làm giảm áp lực vốn do việc gia tăng doanh số quá nhanh,
đồng thời cho họ nguồn thu từ hoa hồng nhượng tái.
Về tăng trưởng vốn, mặc dù tỷ lệ chi trả cổ tức ở mức từ trung bình đến cao, các doanh
nghiệp vẫn có tăng trưởng vốn tương đương với tăng trưởng tổng tài sản, tỷ lệ trung
bình 5 năm qua là 10%, nhờ vào việc tăng vốn và tăng lợi nhuận để lại. Kết quả là tỷ
trọng tổng tài sản trên vốn và tỷ lệ thặng dư của thị trường bảo hiểm Việt Nam luôn ở
mức ổn định là 3 lần (3x) trong 5 năm vừa qua.
AM Best dự báo thị trường phi nhân thọ Việt Nam sẽ duy trì vốn ổn định trong tình
hình kinh tế hiện nay, song về trung và dài hạn, các doanh nghiệp bảo hiểm có thể cần
tăng vốn cho nhu cầu tăng trưởng trong tương lai. Nhiều tập đoàn bảo hiểm quốc tế
lớn sở hữu cổ phần chiến lược trong các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam có mong
muốn gia tăng tỷ lệ sở hữu thơng qua việc góp thêm vốn hoặc mua lại cổ phần hiện
hữu. Tuy nhiên, việc này còn tùy thuộc vào kế hoạch thối vốn của chính phủ Việt
Nam, thường hay bị chậm trễ do các thủ tục hành chính.
•

Do yếu tố khách quan khác

Thị trường bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ ở Việt Nam được đánh giá còn rất nhiều
tiềm năng để khai thác và phát triển. Nhận định trên được các chuyên gia đưa ra dựa
trên rất nhiều số liệu tổng thể, ví dụ như: ở mảng chăm sóc sức khoẻ, khảo sát về
"Health Protection Gap" - lỗ hổng tài chính do chi phí chăm sóc sức khoẻ vượt ngồi
dự tính do Swiss Re thực hiện vào năm 2018 chỉ ra chi phí chăm sóc sức khoẻ phát

sinh ngồi dự tính tại các thị trường châu Á lên đến 1,8 tỷ đô la Mỹ. Nếu đi sâu vào
chi tiết, các số liệu còn cho thấy người Việt có một thái độ khá lạc quan và tự tin vào
tình trạng sức khoẻ của bản thân (61% đáp viên cho rằng mình khoẻ mạnh; 50% đáp


viên tự đánh giá sức khỏe tốt lại chỉ tập thể dục một lần một năm; 61% người hút
thuốc tự tin mình khơng có vấn đề gì về sức khỏe).
Tuy nhiên, bức tranh trên đã gần như khơng cịn đúng khi cả thế giới đón nhận một
thảm hoạ sức khoẻ và y tế tồi tệ nhất trong vòng 30 năm qua - đại dịch Covid-19.
Nguy cơ là có thật, và nó có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, với bất kỳ ai, và ở bất kỳ đâu.
Khảo sát của Kantar World Panel thực hiện tại Việt Nam vừa qua đã chỉ ra rằng: 73%
người được khảo sát chọn gia tăng chi tiêu cho sức khỏe và dinh dưỡng. Nếu bắt buộc
phải cắt giảm chi tiêu, chỉ 14% người tham gia khảo sát lựa chọn cắt giảm sản phẩm
bảo hiểm đang sở hữu. Đồng thời, 65% người tham gia tin rằng Covid-19 yêu cầu họ
chủ động hơn về việc chuẩn bị kế hoạch tài chính và có quỹ dự phịng sức khỏe cho
tương lai.
Đi kèm với sự chuyển dịch về nhu cầu chi tiêu và ưu tiên, hành vi và cách thức tiếp
cận, đưa ra quyết định mua sắm của người Việt cũng ghi nhận sự thay đổi mạnh mẽ.
Tập đoàn tư vấn chiến lược Accenture cho biết e-commerce hay các giao dịch mua bán
gián tiếp/online sẽ là nền tảng của tương lai. Giãn cách xã hội đã rèn luyện cho người
tiêu dùng thói quen tìm hiểu thơng tin và mua bán trên các nền tảng online. Những
hình thức truyền thống sẽ dần nhường chỗ cho phương thức trực tuyến ở rất nhiều các
ngành nghề khác nhau. Điều này được dự đoán sẽ tạo nên một thế hệ khách hàng mới:
Quan tâm và chăm sóc sức khoẻ thơng qua các phương tiện kỹ thuật số.

 Định hướng phát triển của cơng ty
• Mục tiêu

- Trở thành doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ bán lẻ dẫn đầu thị trường
- Doang nghiệp bảo hiểm số 1 về chất lượng phục vụ khách hàng

- Đưa độ nhận diện thương hiệu của công ty lên top 3 thị trường
Chiến lược giai đoạn 2021-2025
- Tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm bình qn 12%/năm. Đến năm 2025, doanh thu
bảo hiêm gốc đạt 11,000 tỷ đồng , chiếm 12 % thị phần , đứng vị trí thứ 2 trên thị
trường .
- Tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế bình quân tối thiểu 8 % / năm . Mức cổ tức chi
trả hàng năm bình quân tối thiểu 10 % .
- Đầu tư trọng điểm cho Cơng nghệ thơng tin theo mơ hình quản lý ứng dụng lõi , hoàn
thiện hệ thống cơ sở dữ liệu , phát triển hệ thống báo cáo phân tích hành vi tiêu dùng
của khách hàng để đưa ra các định hướng kinh doanh hiệu quả .


- Duy trì và phấn đấu nâng mức xếp hạng tín nhiệm quốc tế A.M.Best .
- Hồn thiện việc mua sắm , thiết kế thi cơng tịa nhà trụ sở chính của Tổng cơng ty ,
đảm bảo nơi làm việc ổn định và chuyên ghiệp cho cán bộ nhân viên Văn phịng tổng
cơng ty và các đơn vị thuộc địa bàn Hà Nội ; nâng cao hình ảnh và vị thế của PTI trên
thị trường .
•

Biện pháp thực hiện

Trong những năm tới, PTI tập trung nguồn lực về tài chín, con người để triển khai
những chiến lược sau :
a) Khai thác tối đa sự hỗ trợ của các cổ đông chiến lược :
- Phối hợp với công ty DB trong các dự án chuyển giao công nghệ và kỹ năng quản
lý , trong giai đoạn đầu : Ưu tiên các lĩnh vực nhượng nhận tái , công nghệ thông tin ,
phát triển sản phẩm mới , khai thác lợi thế của kênh bán hàng trực tuyến .
- Tiếp tục khai thác thế mạnh của mạng lưới bưu điện Việt Nam thông qua việc đa
dạng các sản phẩm bảo hiểm cung ứng qua kênh , nâng cao tỉ trọng doanh thu sản
phẩm PTI tại các bưu điện trọng điểm

- Nâng cao hiệu quả các hoạt động đầu tư , đảm bảo hiệu quả và an tồn cho nguồn
vốn thơng qua sự tư vấn , hỗ trợ của cơng ty Chứng khốn VNDirect .
b) Phát huy lợi thế nội tại
- Nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng trong xu thế 4.0 : Tiếp tục phát triển app
bán hàng My PTI , đa dạng hóa danh mục các sản phẩm bảo hiểm bán online , giúp
khách hàng có thểm nhiều sự lựa chọn và chủ động hơn trong việc tìm hiểu thơng tin
và mua bảo hiểm . My PTI hơn hết đang góp phần thay đổi thói quen sử dụng các dịch
vụ bảo hiểm của thị trường Việt Nam nói chung . Khơng chỉ dừng lại ở đó , PTI sẽ tiếp
tục xây dựng hệ sinh thái sản phẩm bảo hiểm trên mơi trường cơng nghệ số , đơn giản
hóa mọi thủ tục để tất cả mọi khách hàng đều dễ dàng mua được các sản phẩm bảo
hiểm phù hợp với nhu cầu của mình .
- Hiện đại hóa trải nghiệm khách hàng : Nghiên cứu và xây dựng các sản phẩm mới ,
đa dạng , linh hoạt phù hợp với bối cảnh ngành công nghệ 4.0 đang từng bước thay đổi
cuộc chơi trên thị trường . Các sản phẩm này có chung đặc điểm là đơn giản , dễ mua ,
dễ bán , dễ bồi thường , khách hàng chỉ cần thao thác trên app và được bồi thường
ngay trong thời gian nhanh nhất .
- Các kênh phân phối cũng được tập trung đầu tư phát triển , trong đó phải kể đến 03
kênh phân phối trọng tâm là Banca , VNPost và kênh Digital . Năm 2021 , PTI sẽ tập


trung vào chăm sóc các đại lý , đồng thời làm tăng trải nghiệm khách hàng , nâng cao
chất lượng dịch vụ .
- Xây dựng và phát triển thương hiệu : Tăng nhận diện thương hiệu nhờ vào việc khai
thác tối đa giá trị của các kênh phân phối , truyền thơng và dịch vụ . Hình ảnh của PTI
sẽ xuất hiện ở nhiều nơi với nhiều hình thức thể hiện đa dạng và phong phú , giúp định
vị rõ nét hình ảnh PTI trẻ trung , năng động và chủ động trong lịng khách hàng .
•

Các rủi ro : ( Nếu các rủi ro có thể ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh
doanh hoặc đối với việc thực hiện các mục tiêu của của Công ty ) .

- Dịch bệnh Covid - 19 diễn biến phức tạp , ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế toàn
thế giới , đặc biệt là ngành nghề dịch vụ . Dịch bệnh có thể khiến cho nhiều doanh
nghiệp phá sản hoặc thua lỗ nặng nề . Chính vì thế , doanh thu bảo hiểm cũng bị sụt
giảm đáng kể do nhiều doanh nghiệp mất khả năng thanh tốn phí bảo hiểm và không
thể tiếp tục tham gia bảo hiểm .
- Lãi suất tiền gửi ngân hàng giảm và có xu hướng duy trì ở mức thấp trong thời gian
tới , qua đó ảnh hưởng tới lợi nhuận hoạt động đầu tư tài chính và lợi nhuận chung của
các cơng ty bảo hiểm .
- Một vấn đề rất đáng quan tâm hiện nay là vấn đề trục lợi bảo hiểm . Trục lợi bảo
hiểm làm giảm lợi nhuận , khiến cho hiệu quả kinh doanh bị giảm , thậm chí có những
tác động xấu đến uy tín của doanh nghiệp bảo hiểm .
- Năng lực tái bải hiểm của một doanh nghiệp cũng là vấn đề cần bàn khi doanh
nghiệp cung cấp các dịch vụ bảo hiểm phức tạp ( tài sản kỹ thuật , hàng hải ) với giá trị
hợp đồng lớn . Việc này sẽ giúp giảm thiểu rủi ro tối đa đối với doanh nghiệp trong
trường hợp xảy ra sự kiện bảo hiểm.