Luận án phó tiến sỹ Hiệu quả kinh tế xã hội và lợi ích kinh tế của cá nhân người lao động trong lâm nghiệp

", TRrfitNG -B~I HQ,C'rO'NG-H'qP
THANH PHO HO CHI MINH
NGUYEN DANH AN
;,
A ~ AI'" A-" "
HIEVOVAKINH TE- XA DOl VA UTI ICU KIND TE
.
CUACANHANNGIrUI LAOBONGTRONGLAMHGHIEP
. .
(Qua thzpc tiJn caa link Bong, N.ai
va lam tnccYngHieu Liem)
CHUYENNGANHKINH TE CHINH TR!
5.02.01
,,-, - .~ _. .
. ,,- - ""'- ,.,
I~" , ':- , 'j :i' Jl;! c, :.
I ,
I
! '. 'I,J'
'y',i ,~i , ., : i" .
, .
} '"
'. TOM TAT
, ~~ >"-'
i
i
J
i .
' -_.~
Luq,n, an Pko Tien Sl Kink te
.'

',"; ,-'"
ITHANH PHO H(J CHI MINH
NAM 1989
I
t P
~~C;/'),
N6-A-
Y/;z.
LU~N AN BU'Q'C~HOANTHANH T~I :
BQ'monKirih te chfnhtrj, khoa Kinh te h9C
TrU'b-ngB{lih9CTang hQ'pThanh ph5 Ht3Chi Minh
~ ~ t
NgU'ai h11'ungdaD khoa h9c: TRAN TRUNG H~U
Nha giao u'n tu
Giao 811'I, Ph6 tieD 81 ldnh te
Ng11'b-inh,n xet thli- nhiit :
i . . ~
Ng11'b-inh~n xet th11-hai': .
CO' qJ;ian nh~n xeSt :
Lu~n an se QU'<;rcbaa v~ tl}-iHQi ct;'ng ch/{m lu~n an Nha
ntl'o-Ch9P t~i Tr11'o-ngBI}-ih9C Tl)ng hQ'p Than h ph6 Hi)
Chi Minh vao luc ~ gio-C'VngAycYJthangOi nam 19qo
Co th~ tlm hi~u lu~n an tl}-iTh11'vi~n Qu5c gia He NOi,
ThU' vi~n TrU'~nig B{li hQcTl)ng hQ'p Thanh rho Hi) Chi
Minh, 10-12 Binh Tien Hoang, Qu~n I.
I. TiNH CHAT CHUNG CUA LU!N AN
Tinh dip baeh eua a~ tai nghien en-n.
Van d~ hi~u qua kinh t~ - xii h9i va IQ'ilch Idnh
Ie chiem 111QlV! tff d~c bi~t tlOug Idnh te h«;>cchlnh Ir!.
Vi~c nghien cu-u tlnh chill, nQi dung, cO' ch~ thl!c hi~n

cua hi~u qua kinh te
- xii hQi va IQ'ilch kinh te III
m9t d~c tnrng quaD tr9ng nhltt ci'la khoa h9c qUaD If
kinh te xii hQiclnl nghla, Ia cat diu 116ili~n If lu~n veS-i
th1!c ti@n quan If kinh doanh ~a hQi chi] nghla. Sl)'
nghi~p xay dl!ng ch~ nghla xii hQi noi chung, 51! nghi~p
tl<5imlS-icO' cho qUaD If kinh te xii hQi chu nghla noi
rieng co uhii'ng dol hOi cap baeh phai nh~n thll-CvAv~n
dvng dung d~n cae vfln d~ oay.
Hi~u qua kinh t~- xa h~i va IQ'i lch Hnh te In hai
ph~m tru kinh t~ khach quaD nhU'ng glin eh~t vo-i nhau.
Noi theo ng~n ngii' qUaDIf kinh te thl quaD ai~m Ilfi fch
kioh to ehfnh Is.quaD di~m hi~u qUB.kinh te
xii h~i.
Chg dO t~p flung quaD lieu baD dip trong 11hi~uDam cIa
chu-a dl!ng trong nd man thn&o giii'a vltn d~ hi~u qua va
IQ'ileh !doh t~. Vi~c nghien cll-n,dc d!nh 10 cO'so' khach
quaD va lieu chniin d~ xem xet van d~ hi~u qua kinh
te - xii h5i va IO'i leh Hnh te cuoO' cO' eh~ thtrc bien
".,
chung GAng tro- nen d(p bach, bo-i VI Bang va Nha
Nlro'c ooi h01 nhfrng nha qUaD If san xuat kinh doanh
tnro-c het phai eo quaD di~m dung va nguyen tilc eao v~
hi~u qua !ciuh t'e - xii hQi va IQ'i 1ch kinh te thl mo-i
tranh oU"Q'cnhfrng I~ch I~c v~ quaD ai~m va rovc tH~u
Idnh doanh, m0-1khong lam t<5n h~i IQ'i feh xii h~i va
vi ph~m IQ'ilch ea ohlin ngU'o-ilao d~ng.
Trong lam nghi~p, van d~ nay cang co f nghia If
Iu~n va th1!c ti~n cap bach. 51! hi~u bi~t kh8ng dily atl
1

ph\l11ltru hi~nqua kinh te xa hQi trong lam 1Jghi~p
va s\r vi ph~m tho b¥o hri f~h ca uhan <cliftGongnban lam
nghi~p ail chra <1enkef qua tai h\li: rung b! tau Fha nghiem
trvng. Vi~c phall dch kinh te chlnh tf! cac van em nay
se gap ph~n khong nhb vao vi~c thvc hi~n nhi~m V1;lchien
luQ'GHang cao hi~u qua san xllat IdnR doanh lam nghi~p,
dU'a Him nghi~p len san xuih h4ng hoa lOon-~ .tIQi €lni
'Nghla. B0-1'Vi, <suy cho dell cung till uhan to quyet a!nh
51!thanh cong cua qua tlinh tien len san xuat lo-nxallQi
ehu tighia 1ftnang <:aokhong nglrllg Dang suat lao o~ng
xii hQi, hi~u qua ldrlh te va chat hrQ'ug san xuat (1).
T
'
h h
'
h b
.A , N~"
III III ng len CU'U van ue.
Van a~ hi~u qua kinh ie-xii hQivAIQ'i lcb 1dnh te cila
ca nhan ngU'o-i Iao dQng trong lam nghi~p dma Otl"Q'c
nghien CUll a~y au vii co h~ thong a Vi~t Nam.
Cae aha khoa h,?c Lien XI>aii co nhi~u tIle ph~ni
h
'~ , N ,t"
h
'~ ?? ., N
Xl£CN
-' ,t.l
ng Jell CU'U van tie l~u qua cua san xuat -' - tll f.lU
rut ra con atio-ng nang cao hi~u qua Hnh te trong aieu

ki~n cua 11lQtnen kinh t6 tU'crngaoi phat tri~n aii k~t thuG
xong tho'i ley quliaQ tien Ien €huijghia %i 1I9i. Trong
nhirng Dam g~n aay, If Iu~n ve hi~u qua ail co bU'Oocpilat
tri~1I : sv xuat hi~n cila ph\lm tru hi~u qua kinh te~a Mi (2).
(1) Bang Crng San Vift Nam. B'lo clio chink trj cila Ban
(hOpHiLTLhTrung U'O"ngtlJiBfJiHri B{li bi~uloan quoclan thli
IV. S{Cthijt. H. 1977 trang 62.
(2) Xem: TS. Kha-tra-tn-xOp: Hi?u qna trang di'en kifncila
cua eM nghia xii. h§i phfit tritJn. M.1978: tijp tM lac gia cUa
Vifn Han Lam Kink T~ Quoc dan do A-sta-kJWpeM bien: Hi§u
qua kink t~ quOcdan-chE lieu va phuO"ngpMp danh giG M.1984j
lol. A-ban-kin : PMp bifn chling cua kinh te xii hri eM ngh'ia ,
M. 1981. v.v
2
- an1.1'6-cta, nhi~u nhA khoa h<.>ct1ii nghien CUll
hi~u qua kinh t~ n6i chung, c6 oi san vAotu-ng nganh nh1.1'
hi~u quzl kinh t~ trong c~ng nghi~p, n~ng nghi~p cung
nbirng phU'O'ngphap daub gill vAtlnh toan (1). Con van
o~ hi~u qua kinh t~
- xii hQi va hi~u qu& kinh te - xli
h}i trong lam nghi~p thl h!lU 111mchU'a c6 Gong trlnh
nao nghien cuu If Vi~t Nam. Ph{lm tru nay tuy ds dU'qc
su- d\lng trong mic van ki~n sach baa kinh
te Vi~t Nam
va thlrc ti~n quan If kinh doanh tu- m~t vAi Dam tro' l{li
day, song nQi dung cua no chU'a dU'qc IU'qngh6a, nhilt la
trong lam nghi~p.
- Viln o~lQ'ifch kinh tiC.dii oU'Q'cnhi~u nhA H.oa h<.>c
trong vA ngoai nU'o-cnghien cu.u v~ m~t ban chift, vi td~
val fro va mlSi quart h~ giira cae lo{li JQ'i1eh (xiih9i, t~p

thi3 vAca nhan) dU'&ichu nghia xii hQi. Nbln chung, da 85
cae tac gia nghien cuuvn6i tr~n blnh di~n chung va nhirng
kef lu~n, rut ra y~ cO'ban 18 thlSng nhilt. Trong m~t 56
bai viet, oii pilau t1ch lqi 1ch kinh t~ thAnh eae h~ tilting
(1) Xem : B>aoXuan Sam, IlJ chu:c l{Ji san "uat VI quan
h? hq,chloan kink te trong lien Mt lien doanh, Mo Nhan Dan
ngay 6-8-1985; Nguyln Huy ; v~n ae nong nghif;p tiCsan xu/it
nM ten san xuat lfm xii hlji cM nghia nghien cwn kink te. sf)
6-1985 ; Nguyln Sinh Cuc : Nang sItaelao aljng tTong nang nghi?p,
thOng ki, Ha Nlji, 1984 ; Nguyln Tuy : RiCngva xay d,!ng van
riCng, NXB nong nghi?p. Hii Nlji 1985; Vgnyln Tl&ifng: Q:si
lu{it nang caD flanK suf£t.nghiin cwu kink t~. so 4-19R4 ; Nguyln
Van Trl&(mg: Bbi m6-i tl& duy tTor~gxay d1!ng v5T/,Twng, tq,p
chi lam nghi?p stJ12-1985; Vii, Vi?t Linh : Moi quan h? giiia.
nang suat laD aljng, trang bi kj thu~ va hi?u qna sUodlfng tai
san co dink tTonglam nghi?p, Tq,pchi Lam nghi?p 55 2-1987 v.v
3
th6ng ;(hac nhau'phu hqp vo-i cae th8nh phJin kinh te
dang t~n t_~iva chi ra 8t}'lac GOngqua ll;\igiil-a cae lcri ieh
kinh t~ ttong mgt so h~' th5ng va giil-a Clleh~ th5ng lcri
feh kinh t~ trong tho-i ky qua og (I). Tuy v~y, viln oe Icri
feh kinh te trong cae IInh .vl!c C\l th~, nhilt '180lcri lch
kinh te trong Him nghi~p, VAhO'n nil-a Iqi ieh kinh te CUB
d nhan ngtro-i lao GQngtrong Him nghi~p trong Gi~uki~n
phat tri~n kinh t~ hang h6a co cO'diu nhi~u th8.nh philo
theo o!nh htro-ng xii hgi chii nghia con it Glrcrc nghien
cu-u mQt each san slie va co h~ th5ng.
- Tiep thu nhil-ng th8.nh tt}'uCUBcae lac gia trong
va ngoai ntro-c oii nghien cuu villi o~ nay, v~n d\lng, ttr
<iuykinh t~ mo-i c~a Bang Cgng san Vi~t Nam hi~n nay,

lu~n 'n ti~1Ihanh phan tlch ldnh t~ - chlilh tr! mQt each
toan di~n va co M th5ilg viin o~ hi~u qua kinh ie
- xii
hQi va lcri feh Idnh t~ eiia ea nhan ugU"o-i1ao dQng trong
lam 'nghi~p, goj9philn gild oap nhtrng viin d~ oaug o~t ra
cua. Den lam nghi~p' nuo-c ta hi~n nay.
. M1}.colch va nhi~m V1}.cua lu,n an.
M\lCdich chu y~u ciia lu~n an 18 ireD cO' so-phan
t{6h kinh te - chlnh tr! xac G!rih ro I1Qidung ciin plwm
(1) Xem.:-Ban ve cae lq-iich kink te, NXB S1;CThlJt H. 1982
fhan Tr{mg Nha: Ba lq-i ich kink te trong tho-i ky qua a9 Zen
eM ngkia xii h9i; Nghien cwu kink tlf 1981, sf) 6i Boan Tn.mg
Nha: Ve ba lfri ich kink te trong giai. aofl-naau ci1a tho-iky qua
0:9 if mro-c.ta, NXB Thanh pM Ho Chi Minh, 1982l Vii Hii:u
Ngofl-1i,Khling D{)iin Hq-i : ve S1;Clien klft die lq-i ich kink te,NXB
ThOng tin If ZulJn,H, 1982 ; Tran Ngl)c Bien: chink sack kink
t~ mui cz1aliNin va vlJn dlfng VaG aim ki?n nlCo-cta,;,'NXB
Thanh pM Ho .Chi Minh "1988. .
4
tru hi~u qua kinb t~ - xii hQi trong Him nghi~p l~ m1}.c
dlch - phll'O'ng ti~n cua nhirng dO'n vi san xullt kinh
doanh lam nghi~p, 19'i lch kinh t5 ca uban ngll'b-i lao
ttQng tTong Urn nghi~p veS-iquaD di~m 19'ilch kinh te chlnh
lAquaDdi~mhi~u qua ldnh te - xii h~i clIng cO'ch~ th'!c
bi~n chung. .
9~ th1!c hi~n m1}.cc1lch8:y, nhi~m V\1d~t ra la tillq
blnh pilau tlch kiuh t~
- chlnh tri ban chat, vi tri. val
tro va nQidung cua hi~u qua kinh te xii hQi tTong Jam
nghi~p trong ml)i lien h~ hiru cO'veS-iquy lu~t kinh t8

cO' ban cua chu ngh'ia xii hQi;.xac dinh TOva aily au hO'll
nira tlnh cha:t, v! td, val fro cua lQ'i lch ca nhan ngU'M
lao dQng trong lam nghi~p ireD CO's~ phep bi~n chti-ng
cua con ngll'b-i tron~ hl}cthuyet M!c Lenin; Xac dinh m6
hlnh san xuih kinh doanh cua vung ru-ng
- fa mQt hlnb
thti-c t~ chti-c san xui£t C1}.th~ lam cho hi~u qua Idnh te
xii hQi va l(}'i fcb kinh t~ dU'(}'cth'!c hi~n trong lam
nghi~p tren CO'8(Ynh~n thd-c, v~n d1}.ngM thong cac quy
lu~t kinh te cua chu ngh'ia xii hQi. NgU'o-ivHh cling <1~t
cho minh nhi~m v1}.l~ ti>ng Ut v~ khat quat hoa nhirng
hi~n tll'(}'ngkinh t~ dii va dang di~n ra trong th1!c lien san
xu!lt kinh doanh cua ng~nh lam nghi~p, trong d6 co Lam
tnro-ng Hieu Liem (B~ng Nai)) gop phfin nho vao vi~c
th'!c hi~n nhi~m V1}.«tang cU'o-ngcong tac ti>ngket th'!c
ti~n va nghien cuu Ij lu~n hoan chinh h~ thong cae quart
di~ill vI; <11>iilleS-i»illa hQi nghi Ban chap hcmh Trung
U"O'ngHin thli-6 (Kh6a VI) du d~ fa.
N
' , v
kh
h
?
I
" ,
et mO-I ve m~t oa 9C cua ~n an :
Thu. nhilt: Xuift pilat lu- quy lu~t kinh t~ CO'l)an ('ua
cbu ngh'ia xii hQ1, Bin d~u tieD (y V1~t Nam neu Ji~n mQt
5,
dieh '~o h~ th5ng tfnhehil"t, vi trl, vai iro va nQidung ena

hi~u qua kinh te - xiihc}i trong lam oghi~p.N6 la mQt
ph~m tru eua hH san xut1t xii hQi chu nghla, la hlnh thue
bi~ri hi~n cua S,! lien bi? xii h9i. Ph~m tru hi~u qua kinh
i~ xii hgi TQng'hO'n hi~u qua kinh' Ie, no quyth dinh mue
t\ong, 15i song va khung dnh s5ng cna ngU'o-ilao Mng
lam nghi~p. Tren cO'slYdo dU'a ra mgt h~ thong chi lieu
danh gia hi~u qua kinh te - xiihQItroog lam nghi~p.
Thu- 'hai: xac dinh l<!i feh kinh te cua Cll nhan
m;U'o-i lao dgng la dQng l,!c tr,!c tier, then chot va quyet
atnh. Coi thU'(yng no se lam te li~t t~t ea . Xu~t phat tu-
tfnh d~e thu cua lam nghi~p. tll- tfoh chat kh3ng thulln
khi~t quoc doanh cualiim tl"U'(yng,tll- lIMn thu-c mOoi
v~ lam tr~(yng. lu~n an neu len mgt each c6 h~ thong cac
hinh thu-c CO'ban dB th'!c hi~n lCfilch d6 nhtim Dang
eao hi~u qua Idnh t~
- xii hi?i trong Him nghi~p.
Thu' ha: Hilldilu tieD v~ch ro mo hlnh kinh te - xii
h{H van hoa eua vung ru-ng. No la ph~m tru eua nh6m
quaIl h~ kinh te - t45chue. la khan CO'ban lam clio s,!
ho~t d~!1gcua quy lu~t kinh te CO'ban va che de»slYhuu
xii hQi chn ngh'ia trong lam nghi~p dU'Cfcth\l'c hi~n,la
hlnh thu-c t45ehu-o slm xuat C\l th15kef hCfP nhi~u hinh
thu-e slYhfioudaD xeD nhau, giRl quyet dung d~n clic m5i
quaIl h~ v~ llfi fch theo nguyen ttie l<!i feh cua ngU'o-i
8an xullt kinh doanh la dQng l,!c tr'!e lieF' Tren CO'slY
do, liln dilu lien lIeu leD mC)t s5 tlnh quy lu~t cua S,!
hlnh thAnh va pIlat tri~n cO' e~u san XUllt trong lam
nghi~p (y 1lI1'&Cfa.
Y nghia th1}'C ti~n CRa I~n an Ia: nhfiong ket
lu~n Ii lu~n thu UU'lfctrong lu,n an se tl;\OCO'slY kIlos

6
hQc cho vi~c nghien ell-U,xay d\fng va CIJ.th~ hoa cO'ch~
qUaIlIf kinh t~ m&i trong lam nghi~p, theo tinh th~n B~i
hQi VI eua Bang, g6p ph~n giai quyet m~t so van d~ dii
va dang nay sinh ra xoay quanh nhfrng vrln ct~nay trong
th\rc ti~n san xuiit kinh doanh lam nghj~p It TllJ'6'ct~.
Nh
-
Ie
'"
I
A
I
'
I
A).' ,
h
?A ?
d
1
, }
u-ng et U{ln y u~n nay eorl eo t e SIT \lng 8m tal
H~u tham khao trong vi~c giltng d{lYVa bien SO{lnBach
glaD IchoR kinh te ehinh tr! ph~n xii hQi chu nghia v~
v8:na~ co li~n quan.
C
?
I
,
I

A '
h
h
'
I
A ?
I
A ,
0'80' Y 1l\'D
va P U'O'Dg P ap u~n cua U~D aD.
Phu-O'ng phap nghien cuu la v~n d\lng phl1'O'ngpbap
bi~n chung duy v~t vA cae quaIl di~m duy v~t I!ch su.,
quan di~m h~- thong vao vi~c phan dch d~c di~m t\f
nhien Idnh te xii h~i cua san xullt lam nghi~p, phan tfeh
nhfrng bi~u hi~n va lac h{li clla che oQ l~p flung quaD
lieu baa ciip trong CO'chc qUaD If lam nghi~p va nhfrng
bAihQCkinh nghi~m thanh c8ng va chU'a th~lllh cong CUR
B1)ng Nai, trong deSco lam trl1'o-ngHieu Liem, d~ khai
quat hoa thanh nhirng van d~ eo tinh qui lu~t nh~m Dang
caD hi~u qua kinh t~ xii hQi va phat buy tri~t dt3nhan
to eon ngl1'Mtrong lam nghi~p xay d,!ng n~n lam nghi~p
1&/1xii hQi chu nghia.
Cae van ki~n cua B{li h~j Bang c~ng san Vi~t Nam
Ian thll- IV, V va VI, cae ugh! quy~t san ky B{li h(!i VI
dii neu ten nhfrng quaIl di~m CO'ban trong vi~e nghien
ell-u va gill quyet nhirni nhi~m V\lkinh te xii h~i
dang d~t ra eua 011'&0fa. Cae quaD di~m do, nhi(t Ia
quaIl di~m v~ chinh Bach CO'cS:u.kinh t~ nhi~u thanh
ph~n, gild phong mQi naag l\fc san xuiit, phat tri~n kinh
7

te hang hoa co coooau nhi~u thbh ph1in theo d!nh hu-o-ng
xa hQiohu nghia, dieu oh10h cO' can kinh ie, khai thac
m<]ingui5n v5n dJiu tu- vA.d5i mo-i cO'che dliu tu-, V.v
cua HQi ugh! Ban chap hilnh Trung U'O'ngHillthu' 6 (khoa
VI) li\ ch& dl!a va co lac dvng Dang cao tlnh thl!c ti6n
lu~n an, phau anh du-<?,chi~n thl!c sinh dQng trong lam
ughi~p hi~n nay. .
Khi vi~t lu~n an, dii SIT dvug die baa cao cua B{>
Lam nghi~p, Qua SO-Uim nghi~p dnh B()ng Nai, so li~u
thong k8 Qua Cvc Thong ke fMng Nai. SO- Lam nghi~p
va mQt so lam tru-o-ngthu«}cTInh. N9i dung Qualu~n an
da dU'<?,cth~ nghi~m vA.SITdvog tal li~u thl!c te 0- lam
trU'o-ng Hieu Liem (!t()ng Nai).
- Lu~n an gi5m eo Io-i roO-dliu, ba ehu-O'ng,tam tiel
vA kef lu~n va daub mve tAt li~u tham khao.
Il. NOI DUNG COOBAN CUA LU!N AN
CHUO'NGI : NANG CAOHltU QUA KINH TE -
- A" A ?
XA HQI LA MT.JCBICH - PHUO'NG TI~N CUA
NGANH LAM NGHltp
ClmO'ngnay d~ c~p mQtso IyIu~n v~ vi tri, val tro
Qua hi~u qua Idnh t(; - xii h«}i dU'6'i chu nghia xii h9i
va nQi dung eua hi~u qua kinh te .~ xii hQi trong lam
nghi~p. Tren coosO- do du-a 1"amQt M thong chI tieu d~
daub gill.
Ti~t 1: V! tri, val fro eua ph{lffi Un hi~u qua kinh
t~ - xii h~i du-&i chu nghia xiih«}i.
- Tru-&ch~t lu~n an d~ e~p den sl! eap thiet pUt
phan Heh ph{lm trn hi~u qua kinh te - xii hQi, va con
du-o-ng ~ang cao tlnh hi~u qua la di diu noi li~n nhu-ng

8
Ht Iu~n If lu~n kinh t~ chfnh tr! v6-ith1!c ti~n quan If
kinh t~ xa hQi chu nghia. VB:n o~ nay OtrQ'cd~t ra cang
ro rang va cap bach trong Hnh doanh ngh~ rung. Di~n
tich ca mr6-c co rlrn~ che phil chI COnkhoan8 28%, cHit
khong con rung len t6-i 13 tri~u ha (1)" Ngoai nhung
nguyen nhan xii h9i va kil1h t~ ma. m9i ngtro-i o~u thong
nhilt, Iu~n an cho ring con rnQt nguyen nhan nua d~n t6-i
rung hi tan Fha nghiem trQng chtra OtrQ'ca~ c~p va pha[l
tlch aily duo fM la, trong mQt tho-j gian dill, lam nghi~p
ca ntr6-c phat tri~n theo htr6-ng tai san xllat theo chi~u
rQng, van d~ hi~u qua kinh te-xilhQi chtra atrQ'c neu fa
va dc oinh dung d~n, o~y au.
Trong Him nghi~p co nhi~u chi tieu khac nhau a~
phan anh hi~u qua cua san xuat. Song Iau nay, roo-i chI
Ia ho~c chu y~u Ii 8& dv.ng chi lieu hi~u qua kinh te,
cOn chi lieu hi~u qua xii h~i thtro-ng bi coi nh~ ho~c
ohtra aU'Q'cxac a!nh ro n~i dung.
HO'n nua. chi lieu liii su~t trung blnh cua von rung
= gia tr! bhg ti~n cua san ph!1m t~~~~~
gia tr! cua von rung
thU'o"ng dung Hiu nay ail kh3ng th~ dauh gia atrQ'c
day au vAchinh xac hi~u qua kinh te trong lam nghi~p
thi I~i cang kh3ng th~ noi Ien chrQ'chi~u qua kinh te -
xii hQi trong lam nghi~p"
Sau ao d1!avao nhung Iu~n ai~m chu nghia Mac-lenin
Vakinh nghi~ro trong vi~c quan If kinh t~ Him nghi~p
cua ta, Iu~n an ail phan rich va chi 1'0r)ing
:

(1) Nguon: TlJng Mt va phzccmg hu:frng dlJi mfri co' eM
quart if lam tru:cmg, B(iLam nghi?JJ,Hii N(ii 7-1989.
9
-'- Trinh U9 phat tri~n CUlll,!c hr<!og 8lmxui(t bi~u
bi~ri t~p trung oMit va khai quat nhih 0- ph/!-ffitru hi~u
qua san xuflt. N6 la hlnh thti-cbi~u hi~n cua sIf ti~n bQxii
hQi trong ueri aong kinh Ie. Quan oi~m hi~u qua lA mQt
trong nhii'ng mvc lieu CO'ban CURm<;>iho~t uQng san xu~t
kinh doanh.
- Van de hi~u qua lA mQt bQ ph~n can thanh rat
quaIl tr<;>ngCURchien ItrQ'c phat tri~o kinh t~ xii h~i. Neu
nhtr ban than phll'O'ng an chien }U'(rc, ke ho~ch san xuat
kinh doanh kh~ng oam baG hi~u qua thl se khong c6 au
phtrO'ng li~n oap ti-ng m<;>inhu diu va l<!i fch, man thuKn
giii'a cac l<!i leh se tro- Hen gay gik 96 Ia 11nhtr~ng cua
lam nghi~p trong theri ky t~p trung quan lieu bao dip.
- Ph~m tru hi~u qua kinh te - xa hQi lA khau CO'
ban lam cho tlnh hO'n h~n CUllvi~c qulll1If co ke ho~ch
QU'<;>'cv~t chat boa, ehe oQsO-hii'u xii hQi chu nghi'a ve tU'
Ii9U san xuf{t Oll'Q'cth~1'chi~n v~ kinh fe, yen diu cua
quy lu~t kinh te CO' ban cua chu nghi'a xii hQi OtrQ'c
1hl.1'chi~u.
Tifft 2 : Ban chat va nQidung CURhi~u qua kiuh t~-
xii hQi trong lam nghi~p.
1. Cach tier c~n (mang Hnh chat phtrO'ng phIlp lu~n)
Culllu~n an o~ v~ch TOban chat va nQidung cua hi~u qua
kinh te - xii hQi trong lam nghi~p lA:
.
- Vi~o tien hanh phan dch kinh te -chl11h tT! ooi
v&i ph{lm tru nay phiii gltn vo-i quy lu~t kinh te cO'ban

cua chu oghi'a xa h9i. Tli-Slf phao tlch ogh g<;>nv~ n9i
dung cua quy lu~t kinh te CO'ban cua chu nghi'a xii hQi
14 kh~ng nglrng nang cao phuc I<!i CUR nhlin dan lao
10
d~ng va at! phat tri~n tt! do, loan di~n cua m6i thilnh vien
trong xii h~i tren CO'ICtkh6ng ngu-ng phat tri~n va ho£1n
th
'A " . -
h
A'
h
.
h
-
I
A L.
h
? - ->-
I~n Den san xuat xa 91e u ng Ia. u~n /in e 1 ro rang ~
quy In~t kinh te CO'ban thong chI noi Jeu tl9ng 1\1'eeo'
ban cua n~n san xu«t xii h<}icha ughia mil COnquy o!nh
'
11
"'I'
h
'" -
h
"'.
I
'. ." . M

t
1.1n1 e iat JOn te - xa QI eua l1~U qua :len san xua :-
hi~u qua kinh te - xii hQi. Hi~u qua kinh te - xa h9;
la ph~m truriong co Quaehu nghia xii h9i, no bi~uhi~n
mu-c d9 th\1'o hi~n I<{i fch kinh te cO'ban Gua nhung
nguo-i chu SCthunt no Ia m\lc dfch-phuO"ng ti~n va ti(~p
giap vo-i m\lc niGh cao nMlt cua n~n san XUlttxii h~i chu
nghia. Vi~e Dang cao hi~u qua kinh ie-xii h~i khong chI
tr,!c tiep~ ia ket qua cu6i eung eua qua trinh san xuat
kinh doanh. ma con Ia di~u ki~n~ l8. m\Ic-Oich phuO"ng
ti~n d~ d~t to-i m\le dich - m\lc tiou :8\1' phat tri~n tv
do, toaDdi~n cua con ngU'o-i.
- Hifu qua kioh te xa Mi Iii mt}t ph~m tru eua
tal san xuat. C~n phiii daub gia vi~c Dang cao hi~u qua
kinh te - xii h<}iIa ket qua kh3ng phai dia ill!?t qua trlnh
rieng Ie mA co duh den tat en cae khan cua qua trlnh tal
san xuat. Khi dnh loan, so sinh va daub gia chi phf v~
.
I
'
b
' '"
b
. A ). .
i
,
t
quail y ao Vt;rung, ao v~ Va es t~o mOl tnro'ng '!
nhien phai coi no co lien quan dell hi~u qua kinh te-
xii hQ1.Trong Him nghi~p trong nhi~u trU"o-nghQ'pco khi

tang chi phi Ctm~t giai do~n nlo d6 I~i d&n den vi~c tiel
ki~m trong <Juatrlnh tieu dung eu;)i cung. Nhuug chi phi
vao vi~c xay dt!ng Ut can kinh t~ - ky thu~t h~ tlng
trong 11m nghi~p diD dU"Q"cdanh git theo quaIl (1i~mnfty.
- Lam nghi~p l8. mOt nganh san Xlll(t v~t cMft
rieng bi~t, c6 Huh d~c thu 1&:vu-a thuQc linh
v'!c
! ~~~t~-~~~:~~;T~~~"~!~;i:;l 11
li; F!\i;;, ~ ;;')':n:l"\-"'!
j-~-:::_:_~~~~~:'=~~!:. I
i i
j, .
L !
Dong nghi~p (xetv~ m~t rirng, Qat rirng 1&uoi tuvng lao
oi)ng vA tuH~u slm xuat cO"ban), lam nghi~p theo ngbi3
TQng con gCim ca Ilnh vl!c thu c6n~ nghj~p va c6ng
nghi~p rirng (trong UOct)ng nghi~p cha bi(fn g6, lam san
1& b~ ph~n chu y~u) ma Gong nghj~p rung thuQc ph1ilm
trll dng nghj~p (cong nghi~p rung). VI v~y, trang
9 '"
\
'
hd
h
' "A
I
," v ~
san xu!!.t 00 oan rung can t{ln (\lng hem nang tong
h<}'p, kh6ng Gtr9'Ctach red Jam, Dong, Gong nghi~p, Ln~n
an GilpM phan me}tso quan ni~m khOng Gung tmo-c Gay

nhu- : quy G!nh ng&nh lam I1ghi~p Ulf<}'Cap d~lng chff de)
quan If cua nganh xay dl!ng cO"ban; vi~c h{leh toaD kinh
t~ trong uO"nV!San xuat lam nghi~p chia citt lam hai : gi4
tr! lam sinh tlnh vao lam nghi~p ; gill tr! khai thac tloh
vao c~ng nghi~p ; lay tt l~ liii suat lam goo trang vj~c
c1aoh gia hi~u qua kinh t~
- xii hQi.
2, Hi~u qua kinh t~ - xii hQ1 re}ng hO"nph{lm tru
hi~u qua kinh t~, gCimc6 hi~u qua kinh te va hi~u qua xii
hQi. Bay 1&hai m~t eo th~ chuy~n hoa clio nhau cua vlln
d~ hi~u qua. Hi~u qua kinh t~ 18.be}ph~n quyot G!oh.
NgIr<}'cl{li hi~u qua xii hQi lac uQng m{lnh me to-j hi~u
qua Idnh te vo-itITcach vua 1ftGQngll!c tinh thh Vlra 1ft
dQng ll!c v~t eMit.
a, V~ hi~u qua Idnh Ie trong lam nghi~p, lu~n an
kien ngh! :
- Can xac G!nh vc>nrll'llg theo nghia rQng gi3m eo
ti~m Dang trang long Gat va Iran m~t Gat va co tlnh Gen
yen If) a!a to chenh l~ch, ch", kh3ng phiii chI co tren m~t
dzit va kh8ng co phan bi~t Sl! khtic nhau v~ ai~u ki9n tl!
nhien (V!tri, man ma- allt GaL.) va din dc a!nh k~t qua
cuoi cling thu Qu-<}'ctrang long oat, tren m~t aat rll"llglA
san phllm hAng h6a cua lam tru-o-ng.
12
- utin phan bi~t chi phi bo ra lliQt I)1n band~u va
chi phi thU'o-ngxuyen. Trong chi phi thU'b-ngxuyen din
b~ sung them 2 y~u t(): chi phi thuQc quy dill chuy~n V&.0
san phllm lam Dong nghi~p (Cqd)vAgia tt'i tan thftt trong
san xu!(t nhu- do char rung, ti~n ph~t do vi ph{lUlhqp
tH3ng (Gtt ).

- C~n dc dinh ro cac ngu~n dt! tru)( elm ~uat trong
lam nghi~p (v()nsan xuat, s1fc Iao dQng, ngui5n tal nguyen
nhU' cUt, nU'{Yc,rung, quy ti~n bQ khoa h9c ky thu~t)va
c~n xu. Ii su-c lao dQng vit <iat oai nhu-' lA hang boa o~
Hnh loan gia ea nh~m nang cao hi~u qua au. d\lng chung.
Tren cO'sO- do, lu~n aneho rAng hi~u qua kinh t~
trong qU()Cdoanh lam nghi~p din ou-qc xae 0111hMng
19'i nhu~n so sanh veSolchi phi san xuat thll'Ctngxuyen.
ngu~n dv tru san xuiit va su-c 1ao d~ng.
* Hi~u qua lli m
killh te theo = Hq = Cl + C2 + V+~Cq-il+ Gtt =- C+~V-
ohi phi thu-o-ng (dl].l1gt~ng quat)
xuyen
* Hi~uqua kinh t~ = Hq = ~ ill
t~eo n~u~n dt! tnr Vex+ V + Cd"+ Vkh+ Gtt
san xuat
Vsx la T5nsan xu(t g~lliv5n C()01nhvAvon lu-u Gqng
V : su-c Iao o~ng quy }'atmn
Gil : Gi1. tl/(t
Vkh: Quy tien b~ kh08 ht;>cky thu~t
* Hi~tI qua kinh t~ Hq = _u ~
sir d\lng su-c Iao dQ11g t ho~cV
t I~ thM gian lao G~ng
v Ia ti~n Iu-O'ng
13
Tom l:~d,hi~u qua kinh tt tt l~ thu~n vlS-ilCfinhu~n va
ty J~ ngh!ch vlS-iehi phi s~n xu~t. C~n sa. d\lng o()ng b9-
c! 3 "hI deu neu tr8n mlS-ixac o!nh chlnh xachi~u qua
kinh t~ trong Him nghi~p.
B'8 chu-ng minh, lu.n an clAnchu-ng s() li~u Clia lam

tr\1'(yn~Hi~u Liem trong 3 nam (1986, 1987, 1988) va c6
nh"n xet: m~c du chi phlsan xu~t thll'o-ng xuyen cua Dam
tau tang h<rn nam tr\1'lS-ctu 2,5 d~n 9 llin nhu-ng hi~u qua
dnh theo chi phi thlto-ng xuyen cua cac nam vAntang
(1986 la 1,48; 1987: 2,53 ; 1988 : 2,77)j m~c du 'on
Ian xuiit tang' tu 2.404,0000 cua nam 1986 lell
619.505,OOOd cua nam1988, nh\1'ng hi~u qua cua Yon san
xu't vAntang 1,17 1,4 1,8J hi~u qua SU-d\lng SITClao
d~ng cling vh (1), B6 li\ vi, lam trll'Crngaa nang cao h~
80 slr d\lng d~t oai vAthiet b! may moo, ap dvn@;lien bQ
~ua khoa h(jc lam sinh, ngan ch~n ou-Q'cn{ln char rung
n~n giam GIl'Q'cgia tr! t5n that trong san xuat, thlFChi~n
khoan san ph~m C01tn;mg IQ'ilch cs nhan ngU'o-ilao oQng,
tt chlrc tot do-i song nhu:ng ngu-Crilam ru-ng. Ngmrc l{ii,
co rnQt so lam tnrCrng thuQc mi~n Bongi1oi chung va dnh
Bl>ngNai n6i rieng, ro'i vriQtlnh tr{lng
«JEUgEt18 thi~t»:'
tieog g9i Hi hang nam n9P Ngan sach Nhi\ nu-ac tren dll'&i
100 tri~u d(')ng, nhu'ng hi~u qua dl>ngvon co G!nh giam
dlln xuong .:lIrai con so 1 va hi~u qua BITd~mg Iao d:~ng
85ng chu-ng l{li ho~c oi xuong.
(1) Nguon: Bao cao khai quat {ink kinh tZJ chll:c san xuat
kink doanh va xay d7j:ngrii:ng dla lam tru:(mg Bieu Liem Bong
Nai (Thiing 4-1982 den 7-1989) tr~nk bay tr;Lih~i ugh! Lam
nghiw toan quac.
14
b, Hj~u qua xii h~i trong lam nghi~p baa g1)m m~t
lo{l.tnhung yen t5 m6-i kh~ng th~ than tom het trong hi~u
qua kinh te:
5

}
' ". :"'
h
'A
l
'-"
J
'A
I
"'A :.
- I! P1at trIeD va cal t Ittll (!eU ~]yn ao w;>ng va
l1~j dung lao d~ng coa ngU'o-ilam rung: phai xoa bo dJin
tlnh chat n~ng llh9c, cU'o-ngo{)lao i1Qngcao va tll;h ("hat
nguy hi~m coa lao d{)ngugh~ rkng, lam sac clio lac oQug
cila h9 tro- Ben nh~ nhang va an to[tn hO"n,co tlnh ky-
lu~t va tluh ky thu~t,
- 51! pMt tri~n ho1;1tdQng xii h{)1cua nhii-ng n@;U'o-i
lam rkng. kh5i IU'Q'ngtho-i gian nhan r&i va vi~c su. dvng
tho-i glaD nhan rM d~ tkng bU'6-cthl!c hi~n sl! phat tri~n
tl! do loan di~n coa con ngU'o-i.Phili baa dam ngAy Gang
tot hO"n cac quy~n kinh te - xii hQi coa ngtro-i lam
, '"
}
:'
hh
"'
h
' '" "'
b
' A,

rlrng song xa t HHl P 0, t ! tran: quyen . ao Vtt sue
khoe va fight ngO"i,quy~n h9c t~P. quy~n ihrQ'c bao (;am
v~ v~t chat khi (')mdau va tu5i giA, quy~n duQ'c su. dvng
cac thanh tV'u van hoa ngh~ thu~t
- 51! pilat tri~n coa moi tru'o'ug h.r nhipn va mOl
trU'o-ng do con nguo-i Iden tl}.ODen. Con nguo-i Is m{)t
th8nh vieu clla h~ sinh thai rkng. M9i hOliltu9ng coa
con nguo-i tac dQng va lam thay d5i CaB b~ng sinh thai
drng. Van d~ tal san xuat mOt truo'ug tl! nhien la mQtbQ
pb~n can thanh va eullg la ti1;nd~ d~ thoa man nhu diu
ngu'o-i lao don
g
110"
.
h~ rtrna,
~ 'h n
Lam trU'o-ngCOBphai th~lJg qua vj~c xay dV'ng xii
h{)i coa mQt vung rlrng, giai quyet cac van o~ xii h{)icoa
cQngQ;)ngI&n d~ t{l.ora mQt b~u kh6ng khf xii h{)i thu~n
IQ'i trong nhung t~p th~ nglrM lao d~ng sinh song va
n6 tro- thanh o{)ng hrc kinh t~,
15
Vi~c Dang cao hi~u qua xii hQi trong Him nghi~p g1in
1i~n v&i vi~c xay dt!ng phat tri~n nhfrng ket cflu Idnh t~-
xii h~i h~ ding: nba l-t (cap dat vuo-n, nha l-t)lQ.ng Him
nghi~p va th! tdlU vung rung, cae' Gongtrinh phuc l<7i
(16ngcQng (tru<rng h9c, nha tre, y te, tlnI' vi~n), h~ thong
dich VI!(ch<7,cac eu-a hang ) nh~m nang eao thu uh~p
thue te, xii hQihoa c~ng vi~c gia dlnh, thvc hi~n quy lu~t
ti~i ki~m thM gian Dang eao Hangs~at lao dQng cua nglro-i

lao dQng trong san xuat.
Vi~c aanh gia hi~u qua cua cae bi~n phap xii hQi.sinh
thai h9c bting gill tri-ti~n t~ nh~m Hang cao hi~u qua xii
h~i trong lam nghi~p COnla mQt di~u kho khan. Lu~n an
cho rting phil bao iUm Sl! lien teet huu CO'gHra ke ho~ch
hoa kinh t~ vAk~ ho~eh hoa xii hQi va each (Janh gia co
th~ gi8i quy~t theo hU"<yngsan day:
- Xac ainh hi~u qua cua cae bi~n phap hoan thi~n
(1011gtae dich v\l, ph\lc V\l bting chi tieu: 8t! giiim b&t
thi~t h~i tho-i gian kh~ng lam vi~cho~c st! Dang cao ngay
~ong, gio- cong huu lch. hi~u qu,a kinh te sir d\lng su-e lao
dQng.
- Xac ainh hi~u qua cua cac bi~n phap cai thi~n
di~u ki~n laG dQng bting chi tieu: Sl! giaro b&t thi~t h~i
cho san xuat do tal n~n lao dQng hay 5t! thu hut ng'ro-i lao
di?ng tt! nguy~n den cac vung rung.
- Xac dinh hi~u qua cua cac bi~n phap cai thi~n m6i
truo-ng bhg chi tieu so tit;n tiet ki~m dl1"qctrong vi~c
kham. chITa b~nh : 81!giam b&t thi~t h~i v~ tal n~n lao
oi?ng. b~nh ngh~ nghi~p. st! giam b6't thi~t h~i do char
rung. Iii l\lt v.v
16
T6m l{li,hi~u qua kinh te - xii h~i trong lam nghi~p
quy~t dinh mu-c song v~t cMit va van hoa, loi song va
khung canh song cua xii h~i vung rung mALam trtro-Dg
Hieu 1i8m dii tom g9n l:;titroDg kbIln hi~u : «GiEnlrung,
d~p xii hQi, no du va hl.lDhphuc clIo m3i nglfo-h.
CHUaNG II: LaI ICH KINH TE CUA cA NHAN
NGUC)'I LAO BONG LA BONG LUC TRUC TIEP, THEN
CHaT VA QUytT BINH 'BE NANG CAO HI~U QUA

KINH TE " xl HQI
Nang cao hi~u qua kinh t~ - xiihQitrong lam nghi~p
l~ m\lC dich
- phU'O"ng ti~n d~ d{lt t&i ID\lCdfch -
m\lc lieu : tilt ea VIh{lnh phuc cua con ngU'~tidU'&i chu
nghia xii hQi. Gi!i phap chien IU'Crc: phat buy tri~t d~
nhan to con ngdri. Bo IAphep bi~n chu-ngcua con ngll"o-i
trong hQe thuy~t Mac L6 Nin. Con ngU'o-lho{lt dqng trong
kinh te co 19'i fch kinh te. Chi co xac chef m&i khl)ng
din ditn v~t chB:t.
Tifft I : QuaIl di~m 19'i feh kinh te Ia quaD di~m
hi~u qua kinh te.
1. Noi theo ligon ngfr quail If kinh te, quaD di~ri119'i
fch kinh te cblnh Ii\ quaD di~m hi~u qua kinh t~. Che dQ
t.p flung quaD lieu baa clip keo dai trong lam nghi~p d1i
vi ph\tm n~ng n~ quan di~m nay Bi~u do th~ hi~n
l:t ch3 :
M~t la, ehU'a eo phU"O"ngan san xllllt kinh doanh co
can eu-
khoa hoc va eo tinh bien thU'c bao dam bien
. " .
qua kinh tg - xii hQi cao nh~m th\l"c hi~n cae 19'i feh
kinh tiL Biixuftt hi~n nhi~u <bAiea bi ai» trong cae Lam
tmo-ng qU()Cdoanh.
17
- Hai la, kh6ng t~ll tr<}llgyeu diu eua cae quy lu~t
kiuh te khach quan bo-i vi chU'a nh~n thu-e GU'Q'cmol
quaD.h~ llhan qua giira quy lu~t kinh te - nhu diu Idnh
t~ -1Q'i leh kinh tE~- Sl! ho~t U911gkinh te cua con
ngU'o-i, do do khong nh~n thu-c G~yd& V! trl val no cua

IQ'i{ellkinh te la mQt khiu khong thts thieu dtl"Q'ctrong
~O"ehe bi~u hi~n va v~n dl,lng cae quy lu~t kinh te, di t&i
vi ph!.lmcae lQ'ileh kil1hta.
Lu~n an chI ro ding vi~c khong nh~n thu-c d~y au h~
th6ng Illi lch !ciuh te va d?ng II!C kinh te d~ V~Il d\lOg
van trong qUaDIf kinh te vu-a Iii bitsu hi~n, VITala nguyell
nhan eua can b?nh t~p trung quaD lieu baa clip. Gin
b~nh nay dil lam tri~t lieu d?ng h!c eua ngU'o-ilao oQng
trong lam nghi~p,da t~o cho hI? m?t tam Iy «cha chung
kh3ng ai khoc», <1hoahi~p v&i nhirng bat Gong lieu c\fC)
d13t\1"cu-uminh trU'&ccai d6lJda khuyen khich tlnh y
l~i va I11"00ibH~ng.Gin b~nh nay dft ky' vo-i phU'(tng thu6c
IQ'i lch kinh H~.
2. MQttrong nhirng ti~u chu~n quail trl?ng nhlft (tts
daub gia tinh U'uvi~t cua m?t eMSdi? kinh te la 0- ch&
n6 c6 th~ hi~nI thRnh m?t quaD h~ lQ'i 1ch thuG d~Y
ngU'o-iIao d?ng hang say lao d?ng v&i hi~u qua can hay
kh6ng. Vi v~y, trong tanh Q{lOva quan If kinh t~, van
d~ IQ'ileh kinh te co lac dl,lng hang d~u trong vi~c bao
dam hi~u qua kinh te xa h9i can. Noi each lehac, quaD
di13mlQ'i lch k;nh te lA quaD ditsm v~ IDl,letieu killh te,
]A quaD di13mxuat phat va G!nh htr&ng clla cO"che qUaD
If san xuat kinh doanh.
Vi~c qUaDtri~t quaD di13m nay trong qUaDIf kirih t~
d~ ra 2 yin c~u :
18
MQtla, phai co phU'O'ng'n san xuift kinh doanh co
can en- khoa hge va c6 Hnhhi~n thvc bao dam hi~u qua
kinh t~ - xii hOi cao nh~m dap n-ng cae nhu c~u san xuA:t
vA tieu dung, thvc hi~n cac l(]'i 1ch kinh te, Bay ]8 m?!

cO' ban Ilh(t CUBquaD di~m 19'i fch Huh t~, hi~u qua
kiuh t~,
Hai la, phai bao dam xu hu6'ng th5ng nhilt trong khi
kef h9'P eae 19'i1cb kinh t~ ngay tu khi xa,. dvng m1}.c
lieu, nhi~Ol "\1 ke ho~ch cling nhu khi th\rc hi~II ke
ho~eh,d~ tu d6 t,o ra oQngIvc cO'b1mthuG d~yslm xuat
- phat td~n,
Co' ch~ t~p flung quaD lieu bao c~p trong lam nghi~p
tIs din t6-i ca hat kh! Dangdo di nguQ'c vo-ihai yen diu
tren, can treYvi~c thl!c hi~n 19'i 1ch kinh te va Dang cao
hi~u qua Idnh te xii hQi trong lam nghj~p,
Ti~t 2: V! tri, val fro CUBlq'i 1ch ca ohan ugU'o-iIso
dQng troDg chu llghla xii h~i,
1. Lu~n an phan tfch h~ th5ng 3 lQ'i 1cb dU'6-ichu
nghia xii hoi, sl! th5ng nMt giira 3 lcri 1cb khong phai lit
tuy~t u5i, gii'r8chung con co man thU&llkb&ng d5i kbang,
Man thn~n nay U bi~u hi~n cua mall tbu~n giira lire IU'crng
, "').
h
At tf
l
).A
l
X A' '?
san xuat Vii quaD t;J san XUl1t, 11mau t JUan nyl t~1 CUB
sl! v~t, Cach giai quyet mall thu~ll I1Qit~i khac hfin vo'i
mau thllfn o6i khang: khong th~ xoa di mQt m~t nao 00
cua man thll~n, phiii t1m TaphU'O'ngthuG va blnh thUG
thl!c hi~n sl! kef hc;rp2 m~t d5i I~p cua mQt th~ thong
nhllt va phat huy tac oQng qua l~i bi~n chu-ng giii'a chung

Yo-i nhan,
B~ giai quyet dung d~n cae m5i quaD h~ y~ Icri 1ch
'"
d
'
b
' ,"'", '
I
'
h Nh
). .{.
h
can am :1.0nguyen tac: cal gI co Cl'1COli nlr\~c, c 0
19
xii hQi clingphai co l<1icho nglrM san xlHh kinh doanh
va ngU'Q'c ll;li. """
CJin hru yding, chu nghia .xii h~i xet v~ ban chi'lt,
kh&ng chua dl!ng trong long no" man thtirln dol khang,
Nhll'ng trong mQiso trll'o-ng hQ'p nilo do co thS nay sinh
man thu&n dot khang nen nhtr khi v~n dvng cae quy
In~t kinh t~ kh3ngdung, thlfc hi~I)"Cac1Q'ileh kinh te xa
ro-i cac quaIl di~m; ng1Jren Hie chu ctl;lolIen va bi ke th4
cua giai dip 19"idvng, "
2) Tn;>ngtam CURtiel nay Iii phan deh 19"ilcb kinh te
CUReelnhan ngll'o-iIao dQng. ch& khong phIli 19"ileh ellR
ngtro-isan xnat kinh doanh noi chung. "
Trang ch1'Inghia xii h~i, IQ'i J:ch ea nhan ngU'o-i lao
aQng giir"vi trl v3 cling quan tr<;mg.Coi tlmo-ng no se lam
t8li~t Ian xuaL .
Lu~n an aii phan tleh VA,ehu-ng mil1h tiing:

- Xet v~ m~t xii hQi, ca nhan can ngU'o-1Iii thanh quit
vi dl;liubat trong cac thanh qua c1'Ialich sir d~ I~i. Ch1'I
nghiR xii hQ1v&i b1mchat cua no phai coi tn;>ngea nhiln
Can ngU'o-i,phat buy eao nMt uhirng ad nang, tran tn;mg
nhfrng Gongbien va sO-thiGh cua ca nhan ngl1'o-ilito (19~g
Bi5ng nhH:t hoa ca nhan can ngtro-i v&i chli nghia ca
nhan V!leyla sai Him va nguy hi~m,
- Chli nghia Mac COt19"1lcb vanhall III 51f thue tHy
thV'c 8V' Vllml;lnh me ho~t dQng cua can ngtrM, nhtrng
cling khong COt do III 19"1 ich bilm sinh va kht»ng
thay d15i. L!ch su. clIo thay co 3 nhom oi)ng cO'
chu y~n thuc
arlySV' holilt dQng Qua can ngll'o-i: quy~n
IV'c cU'o-ng bITC tIT bell ngoa1 ooi hot phai th11c hi~n
nhirng nghia V\l nhat oinh, S11 quart tam v~tchat d~ d~t
20
nhiJ:ng kth qua nhllt o!nh va cae tien chuIin d{to aU-c.
Chu nghia xa hi}i oa lam thay 05i v~ can ban ban yMt cua
cae ui}ng cO"hol;\t dOng CUBca nhan ngU"o-ilao oQng.
19'i leh ca nhan ngu'o-i 1ao uQng Ia 19'i leb bao all111
cuQc song h~ng ngay, thou man ngAy ding tot hO'n nhu
diu v~t ehiit va van hoa ngay cling I~ng, cho nen tnr&c
bet n6 la oQng Iv-etrv-c tiep. Bi~u 06 khong mall thu§:n
v6i 19'i leh xii h9i. Cai o~e tmng eho ehu nghia xa h91
14thai OQ ooi v&i "1\1"khuyen khlch ea nhan: chung ta
phi'm dOl vi~e quy mQi dQng CO'ho{it dQng CUBcon ngU'o-i
chlia ch{tYtheo ti~n. vi~e lam giau ca ohlin b~ng mQi gill
nhU"muon eo nhiJ:ng tho I:h~p khong do 180 dQng oem
l{ti, lam h'l-iI<)"ileh cua ngU"o-ikhs.c.
19'i ich cs. nhan ngU'o-i lao d{mg IA muon t\1'bi~u

hi~n, tv-kh~ng d!nh du9'c tal Dang dong gap cho xa h91
dU"<)"cxa hQi c~ng nh~n, danh gia dung va qui trQng.
Cae lieu chuIln o~o du-c eiing 18.bi~u hi~n cua cae quaD
h~ I9'i leb Idnh te, eae kleh thloh Hnh th~1Ikh~lIg bao gio-
tach rM Heh thich v~t ehk
1<)"ileh ea nhan ngU'o'i lao di}ng duo'i chu nghia x~.
h9i Iii quan tam den st! gHlu m{tnh eua dilt nu&e, tang
clrCrng CUBcai xa hQi. Ben c{tnh (16m3i nguo-i I{ti eo IQ'i
{eh rieng ehinh dang eua minh v&i duh cach 1-9.IDQtca
nhan, mi)t ngU"o-iIao dQng, IDi}tthanh VieDcua mQtt~p th'i;
]ao Mng uhat d!nh.
- Dlr6i ehu oghia xii hQi, eon nguCri IAchu th~ sang
t~o ra I!ch si'r mQt caeh co
y th*c, tnr&C bet In sang t{tO
fa CUllcld v~t chat. Val fro nay ngay cang tang leu vn eo
IIhirng d~c di~m m&i. Neu coi Con nguo-i IA nhan to ben
ngoai d~ b80 cllp 8e khl>ng tranh khM sv- tru-ng ph?t CuR
21
n~n kinh te. Trong chien hl'9'c phat tri~n kinh t~ xa hQi.
phili giai phong, pilat buy tri~t d~ nhan 10con ngU"<ritren
()O'sO-tll-°ra mqt khung canh xa hqi thu~n 19'i cho 8V
phat triS.} nhan cach va ban Ianh con ngU"<ri.
Qua Sl! Rhan tfeh tren, Iu~n an ket lu~n : dl!a IreD n~n
tlmg l<1ileh xii h9i. 19'i leh ea nhan ngU"Crilao aQng I
oQng l~c trvc tiep, then chot va quy~t G!nh. M<.>ihi~n
tU"9'ngcoi nh~ va S9' noi aell 19'i.lch ea uhan. xung Ideh
trong slm xuat nhU"ngblnh qUaDtrong lieu dung, vi~c Ira
Cflllgkh~ng can xll-ng v6i s\r cong bien eua h<.>,vi~e dol
xu. va nu~i con ngU"Crich11'aphai nhU"con ngU"Criv.v a~u
tr8.i v6i quaD ai~m hen va co h~i.

Ti(;t 3 : CO'che thvc hi~n 19'i lch kinh Ie cua ca nhan
ngU"Crilao a~ng trong lam nghi~p.
Vi~c thvc hi~n 19'i lch klnh te phiii th~ng qua e_accion
b1tykiuh Ie. Vi~cap dl!ng cac ehlnh Bachdon blly kiuh Ie
phai tuRn theo cac yeu cau c6 dnh nguyon t~e. Sau khi
tduh bay 5. yen diu eOtlnh nguyen t~c va sv vi phl}.m
,; chung do che aQ t~p trung quaD lieu bao el(p d&nt6i, lu~n
an tdnh bay 3 hlnh tbti-e kinh te cO'biin thve hi~n 19'i
leh Idnh te cua ca nhan ngU"Crilao dQngtrong lam nghi~p.
1. Hinh thu-c th1!c hi~n phan phoi theo lao i!~ng
trong lam nghi~p :
Tren CO'sO-philo tleh nhirng nh~n thti-c xO' cu-ng giao
di~u v~ hlnh thti-e pilau phi)i tileD Iao aqng va pban dch
nhirng kinh nghi~m cua lam tr11'<rngMii Ba nh11'4:vl vi~c
mAd{itng11'Crh.giam bien cha gian tH~p xui)ng CO:110%
eaQ lam tFY'&-HgMii ~a; cua lam tr11'CrngHieu Liem v~
vi~e xoa bOeollg nhan bien cha tlr nam 1984 va thl!e hi~n
che dQ giao khoan d16 lam trH'Erug Ri@\:!Liim, CURtloh
22
D~ng Nai v~ giROkhoan ho~c giROcUt d~ td)ng Tung. cham
'flOcbao v~ rung cho den khi thu ho~ch lu~n an d~ ra
phU'O'ng hU'o-nggUi phap :
a) Can t~o ra di~u ki~n ti~n d~ Qua vi~c phan phoi
theo I~o dQng. B6 19.: phai baa dam quy~n dU'Q'clao d9ng.
Sl}' bao dam quy~n d6 nh!m lAm cho In!?i ngU'o-ico di~u
ki~n bi13u19 khii Dang cua minh va dong g6p v<YimITC
i:ao nhftt vao sl}'nghi~p tr~ng rung, quail If baa v~ va
khat thac rung. Thl}'c hi~n TQngrai chlnh sach nguM lao
~Qng duQ'c ch9n vi~c 14m, ch!?n nO'i lam vi~c thiGh hQ'p
Yo-inguy~n v9ng Dang Il}'CsO-trU'o-ng Quaminh, k~ ca vi~c

ai kh;)i lam trU'o-ng.
Chuy~n che d~ c~ng nhan trong bien che sang cbe dQ
d~ng nhan bQ'p d~ng. nh~n khoan.
b) Thl}'c hi~n rQng rat hlnh thn-c khoan va nh~n
khoan, df£uthan vQnh~n than lQphu hQ'p v&i trinh dQxii
o{;i boa cua san xuat trong Himnghi~p hi~n nay. Bola vi :
- Lam trU'o-llg khong con mang Huh GMt dhu~n
khiet quoc doanh» lOa co iil}'Gan xeD, han hQ'p giu-a cac
thanh phan kinh ta khac Bhatt. HO'n nu-a v&i m{>tmr&c
nhi~t it&t, cay tr()ng va v~t nu6i rat phong phu, tho'i tiet
khl h~il thay aM th;1t tll\rcYIlg.ll}'c luQ'ng lao GQng co
nhi~u lo~i, nhi~u In-a tl16i thl san xuat khoau den l1gll'Cri
lao OQng,nh6m ngll'o-i lao aQng va hQ gia dlnh m&i t~n
d1}.ngOIl'q'CGat oat XeDcauh dU'&itan, chao nu6i cham soc
tot cay trlJng, baa v~ rung, n-ng pho kip tho,.i anh hmYng
cua tho-i tiel, kh£h~u.
-,, c-Hinh thn-c khoan IIl'(Yllgtheo san ph!lm khl}ng
dm thiGh h<;rpnu-a. Khoan IIl'00ng theo san ph!lm Ia dl}'a
tr~n cO'sO-kinh te quoc doanh thuJin khie~ta ti~n luO'ng
roB.NhA nU'<Yctr8. theo lao oQng VAc~ng nhan lao GQng
23