Phát triển ngành chè ở tỉnh thái nguyên

 t


Nguyn Th Huyn


o, Bi dng gi
LuKinh t : 60 31 01
ng dn: o
o v: 2010


Abstract.  nii thim c Vit Nam, qua
a s 
thc tr tn hi
ng vn  n tn
ngh mt s gi tng
i.

Keywords. Kinh t 

Content
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
t tnh mii nm  c B 
3.541,1km
2
, chim 1,08% di c u mi giao
 gia th i v ng trong s 
trin kinh ti cc bi u kin t
n li cho vic tr

c trng nhiu  nh mi
mic bi tn xu
c nhu cu v ng tht kht kim ngch
c triu USD mng thng thi sng
p nhing th  v 
quan tr i vi nn kinh t qu       n kinh t  t 
n to vio v 
v c coi tri vn kinh t - i ca t
n kinh tc bii nhp kinh t quc t hin
 tn tn vng chng gip. Vic
c trng nhn ch c tnh
 xut mt s t sc
cn thit.
y, vi h  mong
mun bng s u cn nh ng vic
ch “Phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên” c s 
Kinh t .
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Trong nht, nhi u v 
n xu 
 u khoa hc: “ Định hướng - giải pháp phát triển sản xuất chè đến năm
2010” ca TS. Nguyn Kim Phong - Tt Nam, B p
u c n ngh
i vc v t chc, qun xu c ta. Tuy
 u v thu  cng gi
nh n hin nay.
 c cp b: “Sản xuất và xuất khẩu chè - Thực trạng và giải pháp” ca
PGS.TS Nguy c trin khai ng b nhy sn xu
xut kh  i xu th hi
nhp kinh t quc t c, nn kinh t c ta c lng sn xu ch kinh t

t nhiu chuyn bin. Do vy nhng gi n nay ph
p.
“Thực trạng và giải pháp phát triển ngành chè”, k yu hi tho do Hip ht
Nam t chc hi thu bt cp c
n, gi th  gii quyt vi 
 cp nhiu.
Trong Luc s Kinh t  “Phát triển ngành chè Việt Nam trong quá
trình hội nhập Kinh tế quốc tế” Nguyn Th c
trng hong ct Nam trong nh  xut nhng gii
i nhp kinh t quc t
gi ch tu v thc trn 
chung.
Nghiên cứu các giải pháp chủ yếu phát triển công nghiệp chế
biến chè ở nước ta” c t s nhng v
cp ch bigi ng gi
nhp ch bin hin nay  c ta.
u khoa hp
         i     

 cn mt s gi
 Vit Nam  nhng m 
tham kh thc hin lu
 “Phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên” t v 
s  ng dng thc tin cao.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích
 c trng hong ca  t
n hi nh nhi
 ti.
* Nhiệm vụ

 c mm v sau:
- m ca s n

- c tr tn hin nay,
nhng v t ra.
- ng gi t
trong nhi.
4. Đối tƣợng nghiên cứu
Luu hong c t
n hi y vin gip ch yu
 tu.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
 thc hin lu s dng kt hp nhi
ch yn chng duy vt, tru tc, logic - lch s
 s da kinh t h
ng h th
cu nhm thc hin tt m ra.
6. Đóng góp của luận văn
 n thc trng c t
t s kin ngh xu y  tnh
i.
7. Kết cấu của luận văn
n m u, kt lun, danh mu tham kho, luc kt c

Chƣơng 1: Nhng v chung v 
Chƣơng 2: Thc tr t
Chƣơng 3ng, gi tn nay.

Chƣơng 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ

1.1. Một số vấn đề lý luận chung
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm ngành chè
1.1.1.1. Khái niệm
- 
- 
1.1.1.2. Đặc điểm ngành chè
Thứ nhất:     n truyn th    c

Thứ hai: 
 hong kinh t 
Thứ ba: Chu nhiu ri ro.
1.1.2. Vai trò của ngành chè
1.1.2.1. Về phương diện kinh tế
-  ng ca nn kinh t qu
  ng kinh t c c.
Thu nhp t m 0,2% tng thu nhp qu
khong 1,51% tng kim ngch xut khn Vi
- - hi
1.1.2.2. Về phương diện văn hoá - xã hội
- n gi n sc
- i quy
ng, gim t l tht nghip.
1.1.1.3. Về phương diện môi trường
S n c     t tr i tr  o v ng,
ch thut s to ra mt thm thc vng ph xanh
t do v nh
c 16 t p nh trp trung ch yu  trung du min Bc

1.1.3. Điều kiện và nội dung phát triển ngành chè
1.1.3.1. Điều kiện phát triển ngành chè

- V mt t - i:
- u kin v khoa hc - k thut:
- c trong vi
1.1.3.2. Nội dung phát triển ngành chè
- i vu
Công tác trồng mới.
Công tác chăm sóc - thu hái chè.
Thâm canh, cải tạo diện tích chè xuống cấp.
Dịch vụ khác có liên quan:
p gi Gin ch
m.
u, ng dc k thut:
- i v bi

Xây dựng các cơ sở chế biến chè:
Đầu tư mua sắm, nâng cấp các thiết bị công nghệ hiện đại:
Đầu tư hệ thống kiểm tra chất lượng sản phẩm (KCS):
Xây dựng cơ sở hạ tầng:
Phát triển nguồn nhân lực:
- i v rn th  
Công tác Marketing:
m:
Thứ nhất: Nghiên cứu, dự báo nhu cầu thị trường chè:
Thứ hai: Công tác hoàn thiện sản phẩm.
Thứ ba: Các công cụ xúc tiến hỗn hợp.
1.2. Một số kinh nghiệm phát triển ngành chè trên thế giới và ở Việt Nam
1.2.1. Kinh nghiệm của một số nước
- Ấn Độ
- Srilanka
- Trung Quốc

1.2.2. Kinh nghiệm của một số tỉnh, thành phố trong nước
- Hà Giang
- Phú Thọ
- Lâm Đồng
1.2.3. Bài học kinh nghiệm đối với Thái Nguyên
1.2.3.1. Xây dựng thương hiệu chè Thái Nguyên
T  c luu truy  
trong thi kinh t th ng, cnh tranh khc lit, sn phu
    c bo h   ic to dng ch ng vng chc cho
 t kh  t
ra vn xut, ch bi
1.2.3.2. Đẩy mạnh, hỗ trợ nghiên cứu khoa học

cu v gi n
phm, kh n th i thit b hip c
ti t s v n l
- n tr
- n xut;
- Ci tin v 
- H tr  n c
- Ci thi s v 
1.2.3.3. Thành lập cơ quan quản lý chất lượng
1.2.3.4. Phát triển du lịch sinh thái từ các khu vực trồng và sản xuất chè

Chƣơng 2
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ Ở TỈNH THÁI NGUYÊN
2.1. Các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên
2.1.1. Điều kiện tự nhiên
u kin t ng rt ln sn xuu t ng
u, nhi quan tr t

   c ca tnh
cho thy kh 
- Khí hậu
- Địa hình
- Đất đai
2.1.2. Công nghệ sản xuất
- Kỹ thuật canh tác
- Hệ thống công nghệ chế biến và thiết bị chế biến
2.1.3. Hệ thống chính sách hỗ trợ
Chính sách ruộng đất:
Chính sách thuế:
Chính sách huy động vốn:
2.1.4. Các nhân tố khác
- Ảnh hưởng của giống chè
- Quy trình canh tác cây chè
2.2. Lịch sử hình thành và phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên
2.2.1. Thời kỳ trước năm 1882
2.2.2. Thời kỳ Pháp thuộc (từ năm 1882-1945)
2.2.3. Giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1975
2.2.4. Giai đoạn từ năm 1975 đến nay
- Thời kỳ từ năm 1975 đến năm 1981:
- Giai đoạn từ năm 1982 đến nay:
2.3. Tình hình phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên hiện nay
2.3.1. Trồng và chăm sóc cây chè nguyên liệu
- Địa bàn phân bố cây chè
- Diện tích, năng suất và sản lượng chè
- Giống chè ở Thái Nguyên
- Những biện pháp kỹ thuật thâm canh chủ yếu
2.3.2. Chế biến chè
- Trình độ công nghệ và thiết bị chế biến chè ở tỉnh Thái Nguyên

- Chủng loại sản phẩm chế biến và chất lượng sản phẩm
+ Chng loi sn phm ch bin:
+ Chng sn phm ch bin.
+ V 
2.3.3. Mở rộng và phát triển thị trường tiêu thụ
- Thị trường chợ nông thôn trên địa bàn
- Thị trường nội tiêu
- Thị trường xuất khẩu
2.4. Đánh giá chung và vấn đề đặt ra
2.4.1. Những thành tựu và nguyên nhân
- Những thành tựu
- Nguyên nhân
2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân
- Những hạn chế
- Nguyên nhân
2.4.3. Vấn đề đặt ra
- V sn xuu:
- V ch bin:
- V th :
- V ch a c:

Chƣơng 3
PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGÀNH CHÈ
Ở THÁI NGUYÊN HIỆN NAY
3.1. Quan điểm, định hƣớng phát triển ngành chè ở Thái Nguyên
3.1.1. Bối cảnh
Vi  150 ca T chi Th gii (WTO).
c vn hi mi, v th m rt
i nhp kinh t th gii s y vic ci thi rng
i quan h kinh t a Vi gi

                
nh tranh t 
phn kinh t c nhiu ngun lt 
 tt hin kh n
 c trong khu v gii. Hi nhp
  i hc hi kin thc, kinh nghi  qu  ch  
 nho nguc theo
k quc t. Snh tranh do hi nhng lc mnh m y
tii mng sn phm cp trong tnh
m tn tn mn vng.
3.1.2. Quan điểm, định hướng phát triển ngành chè tỉnh Thái Nguyên
3.1.2.1. Quan điểm
Một là: n sn xut, ch bi n- hii

Hai là:  n, bn vng.
Ba là: u kin khoa h n mnh m.
Bốn là: i th cn xu
3.1.2.1. Định hướng
Tp trung mi ngun l u qu, bn vng tii th 
t ng b sn xut, ch bi n vi
vi cao, k thut tn, sn phng cao.
i si thio v  th, gi vng
 th  gii.
3.1.2.3. Mục tiêu phát triển ngành chè
- 
t 17.900 ha (ging mi chit 14 tn
 thu nhu ng/ha. Di 
  
th ng
H i T  300 ha. S quy ho

sn xut tp trung gm: Di kin 15%, ch yu  nh
 yu   ng H,
i Tn xut cc sn chim 25%, tp
trung   i Tng H, Ph 
3.2. Những giải pháp chủ yếu phát triển ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên
3.2.1. Giải pháp về mở rộng và nâng cao chất lượng chè nguyên liệu
3.2.1.1. Hoàn thiện công tác quy hoạch
3.2.1.2. Giải pháp về vốn đầu tư
n phn t n:
Th nht: vc nhm h tr  li,
u khoa h, chuyn giao k thut p mi v 
Th hai: v hoch ca t i ti m, thit
b  ch bi
Th ba: v . Vn
 tht ODA.
Th n t 
3.2.1.3. Nhân và đưa nhanh các giống có năng suất cao, chất lượng tốt vào các vườn chè
3.2.1.4. Tăng đầu tư cho công tác đào tạo cán bộ kỹ thuật, tập huấn khuyến nông cho
người trồng chè
n t cho l k thut t
s. Do hin ti l k thu  
ng bio h
- V ch bin cn m p b qun ho c

- T ch thu thut ca B
t gii hng, dy ngh 
 thc hin.
- M p tp hun k thui tr bi
khuy khuy


3.2.1.5. Giải pháp về quy trình kỹ thuật công nghệ sản xuất chè
 bi m b
thut un nc kp tht t c xy
tay ngh  k thun cht
ng, chy theo s t chu trong sn
xut.
3.2.2. Giải pháp cho khâu chế biến chè
3.2.2.1. Giải pháp về khâu sơ chế chè
3.2.2.2. Giải pháp về khâu chế biến chè thành phẩm
3.2.2.3. Nâng cao chất lượng sản phẩm chè, xây dựng hệ thống quản lý, kiểm tra giám
sát, đánh giá chất lượng chè
3.2.3. Giải pháp nâng cao hoạt động tiêu thụ chè
3.2.3.1. Củng cố, phát triển thị trường cũ, tìm kiếm thị trường đầu ra hướng tới ổn định
thị trường tiêu thụ
3.2.3.2. Xây dựng thương hiệu cho ngành chè Thái Nguyên
M  ci trng, ch bi
 vng sn phm.
ng t
3.2.3.3. Tăng cường hoạt động thông tin thị trường và xúc tiến thương mại để tiêu thụ sản
phẩm chè
 phnh k n th  
ch a t t (hin nay  
 c t 
m m rng th , h tr 
y mnh th ng n u mnh, gii
thiu qun phm t l
a tnh.
n hou, quy ch s d
dng t ngun
c ca t ch

Khuyi sn xu t v
doanh nghii thin ph
ng).
Cp nh  u t n sn xut,
 
n h th ng t tn huy
 ng, sn xu, nhu c p tc xut bn bn tin "Sn
xu  n h
thng thu nh  n nh    th ng ti Website
 c gi  truy c u
 th n b khoa hc
k thut v gi  ng, ch     bin bo qun ti Website

3.2.4. Giải pháp về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước phát triển ngành
chè tỉnh Thái Nguyên
3.2.4.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và quản lý ngành chè ở tỉnh Thái Nguyên
u t ch quan trn khnh hiu qu sn xut kinh
doanh ca m kinh t. Bi vc t chc quu t sn
xuc t chc qui mu t chc
qu cn thit ra v chc
s i hiu qu kinh doanh cao, t  m rn

V t chc quc qu t
tu kin thun li vi tng qut Nam
s qu v xut nhp khu, dch v ch v tip cn th  
 qu v sn xui vng.
V t ch n ph i di
gii thiu sn phm  n phu tt c 
xut kh mn kinh t ph t nguyp h
m bo thng nht th ng v  xut nhp khc gim

 l xut khu.
 phi hp c n
t
nhp khu thuc B m tra ch ng
ng vc xut khu.
T chc mn phc h thi
ng h thc ni mng cc b  truyn tt
 
ng h u t 
3.2.4.2. Hoàn thiện chính sách phát triển ngành chè
 tu kin thun l
trin thinh cn phi thc hi
tr cho s a tnh.
Hi tr ca tc hi
Quynh s -UBND nga UBND t vi
duy n 2006-2010; Quynh s -
17/1/2007 ca UBND t vit k hoch thc hi  
trin sn xut ch bi ch sung bng chic kinh t - i 2011-
2020 v
Ni dung ch ya t
- V ging: H tr i v tr 
phc hn thng (tuyn chng ra sn
xut).
- V khoa hc, k thun th k thut
sn xut, ch bi n khuy
kinh t k thut v trng mn xui
tng cp; t chc tp kinh nghic; t ch
hi thi sn xut, ch bic sn.
H tr trang thit b ch bi khuy n
xut ch bi sinh h d

t vi mc h tr 50% (cho 100 sn ph
ng hi hc, ng dnc
nghim: ging m sinh ht b 
ng mt s n xut - ch bin -  (ng d
 t ting ca nhi

m tng kt m rn t n xut -
ch bin - u ra, bo v 
th n kt ca b
- V th i vi th c h tr u tra kh hi
i hc hi kinh nghim sn xui vi th  chu
c sn xu a Trung Quc, Nht Bu kin gn
ging, bi
- V c ht, m c tip sn
xu  thut trng trt, bo qun, ch bi
   qu n xut - ch bin - th    
khuy nhim hn xut ).
n xu
ng th
Khuy hp ht vi
 h tr i kinh nghim hong sn xu

KẾT LUẬN
1. Kê
́
t luâ
̣
n
t trong nhr kinh t c trng  nhi
c Vic bii s n

kinh t - n ph  ung ph bing c
Nhu cu v  gi  Vii kht khe v chng.
Viu thc tr tt li
vi sn xut, vi t
Lu tht s m v   ra nhc
m cn ci vi mc ci
si. Luu ki
hc kinh nghim v a mt s qut s t
nhng v cu gii quyi vi s 
  d p cc
nhng nn vin hin
nay.
Luc trn c tn
nay. V tr  
c trng r 9 huyn, th   liu cho tht, sn
u gi chuyn bi 
u qu kinh t cc ch bi ch bin 
 t n c v chiu rng loi sn phm
ch bi
 ch bi t bin th 
vy chng sn phu. V th 
  r
c th . Ch  s ng ln sn phc
sn xut ra.
c tr t
i ct s 
2020 ca tbn nht cn
sn xut, ch bi - hi
 n, bn vu kin
khoa h pn mnh mi th c

n xu n xut
chef ln, hi u ni
ting tr gii.
 c mn phi thc hi quy hoch; v
t cao, chng t
t k thup hun khuyi tru
m bu t n xu
chng sn phng h thng qut
ng c n th ng m th ng ti nh th
ng hong
   sn ph
2. Kiến nghị
Mng s hng b gii hp gi
quc, doanh nghii trng, ch bi
 nh sp giy chng nhn quyn
s d u  rng sn xung th
ng h th tu kin thun l n
n sn xut.
nh hn ch vic s dng ngun thuc tr 
c bo v sinh hn ch t cht, gim nh m
bo sc kho ng thng sn phm.
B chc l ha qun phm



References
1.  Minh Anh (2008), Nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp sản
xuất chè trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, Luc s Kinh t

2. u Anh (1995), Đổi mới tổ chức sản xuất - chế biến chè trong các vùng nguyên

liệu tập trung ở miền núi - trung du Bắc bộ, Lu



 c Kinh t,
 Qui.
3. ng (2008), Đánh giá hiệu quả kinh tế sản xuất chè của hộ nông dân trên địa
bàn Văn Chấn - Yên Bái, Lun c s Kinh t 

4. HPhát triển kinh tế tư bản Nhà nước ở Thái Nguyên, Lu
Thc s Kinh to, Bng gii.
5. B  (2007), Báo cáo tổng quan chè Việt Nam
Ni.
6.  t - Nguyn Khng (1997), Kỹ thuật gieo trồng, chế biến chè và cà
phêi.
7.  ng (2000), Kỹ thuật gieo trồng chế biến chè và cà phê,
i.
8. Cc ThNiên giám thống kê tỉnh Thái Nguyên 2007,

9. ng Hng Dt (2004), Cây chè các biện pháp nâng cao năng suất và chất lượng sản
phẩmi.
10. ng Hng Dt (2008), Kỹ thuật trồng chèi.
11. Phm Th Ngc Dip (2009), Xuất khẩu chè của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập
WTO, Lu -i.
12. ng cng sn Vit Nam (1996), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII,
 qui.
13. ng cng sn Vit Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb.
 qui.
14. ng cng sn Vit Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb.
 qui.

15.  Đổi mới mô hình tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh ở xí
nghiệp nông công nghiệp chè Văn Hưng - Yên Bái, Lu



c Kinh
t Qui.
16. Ph7), Thực trạng và những giải pháp chủ yếu nhằm phát triển
sản xuất chè tại Thành phố Thái Nguyên, Luc s kinh t -  
Qun tr 
17. Hip ht Nam (2005), Thực trạng và giải pháp phát triển ngành chèi.
18. Hip ht Nam (2006), Báo cáo tình hình trong nước và thế giớii.
19. Hip ht Nam (2007), Hiện đại hoá thiết bị và công nghiệp chế biến chè
Ni.
20. Phát triển chè đến năm 2000 và 2010
Ni.
21. Trng ci quan h hi thu nhp ca h
n xu Nghiên cứu kinh tế, (6/361), tr.51-60.
22.  QuPhát triển công nghiệp chế biến ở Thành phố Hồ Chí
Minh, Luc 



 - 



i.
23. NguyThực trạng và một số giải pháp nhằm phát triển sản xuất -
chế biến, tiêu thụ chè ở huyện Phổ Yên tỉnh Thái Nguyên, Luc s Kinh t,

 
24. Nguyn Hu Kh cn thic cnh tranh m
xut khu ca ViNghiên cứu Châu Âu, (1/61), tr.75-81.
25. Nguyn Hu Khi (2005), Cây chè Việt Nam: năng lực cạnh tranh xuất khẩu và phát
triểni.
26. ng HChè và công dụng của chè, Nxb. Khoa hc K thui.
27. NguyKỹ thuật phát triển cà phê chè đạt hiệu quả kinh tế cao, Nxb.
i.
28. Phm Th Những vấn đề kinh tế phát triển cây chè ở Thái Nguyên, Lu
TS Kinh ti hc Kinh t Qui.
29. Phm Th Hiệu quả kinh tế của một số tiến bộ khoa học kỹ thuật áp dụng
vào sản xuất chè đặc sản Thành phố Thái Nguyên
30. K.M. Djemukhatze; Nguyn Ng  ch (1981), Cây chè miền Bắc Việt Nam,
i.
31. Nguyn Th Thu Nga (2007), Phát triển ngành chè Việt Nam trong quá trình hội nhập
Kinh tế quốc tếc s Kinh ti.
32. Nguy
hTạp chí Khoa học và Công
nghệ, (45/3), tr.123-130.
33. Phm Kin NghiĐặc điểm sinh trưởng, năng suất và chất
lượng nguyên liệu của hai dòng chè Shan TB11 và TB14 tại Bảo Lộc  
nghii.
34. Phm S, Nguyn MCây chè miền Nam, kỹ thuật trồng, chăm sóc,
chế biếni.
35. Nguyn Kim Phong (1992), Đổi mới cơ chế quản lý ngành chè Việt Nam giai đoạn
1991-2015, Lu



i.

36.  Ngc QuGiáo trình cây chè: Trồng trọt - chế biến - Tiêu
thụi.
37.  Ngc Qu (2003), Cây chè Việt Nam: Sản xuất - Chế biến - Tiêu thụ, Nxb. Ngh
An.
38.  Ngc Qu Th Ngc Oanh (2008), Kỹ thuật trồng và chế biến chè năng suất
cao, chất lương tốti.
39.   Tip (2007), Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành công nghiệp ở tỉnh Thái
Nguyên trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Lu c S Kinh t,
o, Bng gii.
40. Nguyn Kim Trng (1993), Chiến lược phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật ngành chè
giai đoạn 1993-2005, Lu



c Kinh ti.
41. Tng cc ThNiên giám thống kê năm 2005, Nxb. Thi.
42. Tng cc ThNiên giám thống kê năm 2006, Nxb. Thi.
43. Tng cc ThNiên giám thống kê năm 2007, Nxb. Thi.
44. Tng cc ThNiên giám thống kê năm 2008, Nxb. Thi.
45. Tng cc ThNiên giám thống kê năm 2009, Nxb. Thi.
46. Trn (2008), Nghiên cứu các giải pháp chủ yếu nhằm sản xuất chè ở tỉnh
Thái Nguyên, Luc s Kinh tinh t 
47. UBND tBáo cáo tình hình kinh tế - xã hội năm 2009

48. UBND tBáo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm,

49. Website: .
50. Website: .
51. Website: www.hagiang.gov.vn.
52. Website: www.agroviet.gov.vn.

53. Website: